ONTSPANNING IN INDONESIË
De eisen aan de republiek
Het antwoord der republiek
De apostolische delegaat
in Indonesië
Kruideniers verliezen de moed
De nood der vluchtelingen
G
Machtiging geldzuivering
En het gisteren daarop gegeven
antwoord
Sein aan strijdmakker Sjahrir
Zich zekerheid
verschaffen
Protest tegen regerings
maatregelen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Status der delegatie
Moeilijkheden
ONGSLAGEN
GEZICHTS
BEDROG?
69ste JAARGANG
WOENSDAG 9 JULI 1947
No. 20360
ddo 27 Met j.rmmiSSie"generaal
Donderdag regerings
verklaring
Belangstelling van het
Vaticaan
Een opmerkelijke rede
van It. kol. Santoso
DE STAKINGSGOLF IN
BELGIË
IS DE HANDEL HET
HOOFD VAN JUT?
bij huisvesting en arbeid
STIJGENDE KOLEN-
PRODUCTIE
Recordcijfer per werkdag
EEN VLIEGENDE SCHIJF
GEVONDEN
NIEUW MIJNWERKERS-
LOON IN V.S.
BEKRONING VAN ARBEID
Memorie van antwoord
aan Tweede Kamer
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
2jjn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
ei* 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel 68804.
De abonnementsprijs bedraagt 3,25 per Kwar-
taal> I 1,10 per maand, 0,26 per week.
Directeur; J. KOTJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
'Algemeen Redacteur; H. A PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE AD VERTENTIE-PRUS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerden prijs cp
aanvrage b(j de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1,—. Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
De letterlijke tekst is thans ter publicatie verstrekt van het
Nederlandse antwoord op de republikeinse nota van 27 Juni,
alsmede van het gisteren (Dinsdag) door de ministers
Setyadjit en Leimena aan de landvoogd overhandigd schrijven.
In het Nederlandse antwoord, ondertekend door de luit.
gouverneur-generaal Van Mook, worden de essentiële punten
uit de e ei andse voorstellen vervat in de aide-memoire van
23 Juni, in het kort samengevat en om een zodanig duidelijk
antuoori caarop gevraagd, dat omtrent de overeenstemming
terza e geen twijfel meer kan bestaan,
oom worden in een drietal punten die toestanden en
anc.e ingen opgesomd, waaraan de Nederlandse regering de
republikeinse met nadruk verzoekt een einde te maken, terwijl
zij verklaart te moeten verlangen, dat de aangegeven punten
binnen een week beantwoording en verwezenlijking vinden.
De Nederlandse regering zal het
OP Prijs stellen op deze punten 'n
Zodanig antwoord te verkrijgen,
dat omtrent de overeenstemming
terzake geen twijfel meer kan be-
Ctaan.
Zij moet voorts met nadruk ver-
Zoeken, dat de republikeinse re
gering door enkele duidelijke en
openbare daden een einde maakt
aan enige toestanden en handelin
gen, die op dit ogenblik oorzaak
zijn van een spanning en gebrek
aan vertrouwen. Zij heeft daarbii
zoals m de mondelinge toelichting
en de aide-memoire aan de heer
Sjahrir werd irtedegedeeld met
name voor ogen:
"Jgemene staking van
vijandelijkheden, waarbij inbe"
grepen de bouw van stenigen
de voedselblokkade en dè ve£
melingen, zomede de actie tegen
de buiten de republiek gelegen
delen van Indonesië;
2. De staking van onder
handelingen betreffende buiten
landse betrekkingen en ophef-
Ilng van de organisaties en
functies, welke met het ge®l?.'"
de hierboven onder 2 in strijd
zijn;
3. De ontbinding van orga
nisaties en het ontslag van
functionarissen, welke de s®hOn
handhaven, als zou de republiek
haar gezag ook uitstrekken
over buiten haar gebied gelegen
delen van Indonesië.
In verband met de dringende
omstandigheden, meent de Ne
derlandse regering te moeten
verlangen, dat de hierboven ge-
noemde punten binnen n week
beantwoording en verwezen
lijking vinden en dat met de
uitvoering van de overeenkomst
van Linggadjati, indien op die
punten overeenstemming blijkt
te bestaan, een snel en daad
werkelijk begin wordt ge
maakt.
Zij is alsdan van haar zijde be
reid, daartoe ten volle mede te
werken in de geest van samen
werking en vertrouwen, die alleen
zulk een uitvoering mogelijk kan
maken.
De tekst van het gisteren om
18.30 uur (Batavia-tijd) door de
heren Setyadjit en Leimena aan
de landvoogd overhandigd schrij
ven, luidt als volgt:
Aan Zijne Excellentie dr. H. J.
Van Mook, luitenant-gouverneur -
generaal te Djakarta.
ïn. aansluiting op onze nota de
onriprri 1?47 mogen wij hier
onder doen volgen een nadere pre
cisering van de inhoud van ons
antwoord op de brief van rjwe
Excellentie de dato 29 Juni 1947.
1. De republikeinse regering
Aanvaardt in de interim-regering
de vertegenwoordiger der Kroon
met beslissingsbevoegdheid de
jure, een en ander binnen het
raam van de Nederlandse de jure
souvereiniteit gedurende de over
gangstijd. De republikeinse rege
ring stemt er voorts mede in,
dat de interim-regering worde
samengesteld uit de vertegen
woordiger der Kroon en de verte
genwoordigers der toekomstige
deelstaten van Indonesië.
2. De republikeinse regering
stemt er mede in, dat, in verband
met de Nederlandse souvereiniteit
gedurende de overgangstijd, de
buitenlandse betrekkingen der re
publiek in overeenstemming wor
den gebracht met het voortbe-
staan van voormelde souvereini-
1 Sjdurende die overgangstijd,
alsmede met het bestaan der in
terim-regering.
republikeinse rsffsrin?
spreekt de wens uit, dat de be-
republitkbetre^kingen tussen de
den ingeplst in uUttenland Wor"
bedoeld m par s bui» ?ma' als
nota van bijlage 2 van de
3. De republikeinse regering
stemt in met de vorming van »n„
federale organen, zoals is voorge
steld in voormelde nota van de
commissie-generaal, alsmede met
de functies, welke zij zullen uit
oefenen, terwijl hunne taak en be
voegdheden zullen worden vastge
steld tezamen met de vertegen
woordigers van Oost-Indonesië en
Borneo.
4. De rechten van vreemdelin
gen op ondernemingen worden er
kend door de republikeinse rege
ring en onvoorwaardelijk terug
gegeven overeenkomstig het be
paalde in art. 14 van de overeen
komst van Linggadjati. De over
dracht zal geschieden met gelijk-
tijdige inventarisering. Landsbe-
drijven, welke zich in het gebied
der republiek bevinden, vallen de
republiek toe.
5 Met betrekking tot <le in
wendige veiligheid en orde
handhaaft de republikeinse re
gering haar standpunt, zoals
omschreven in de not
Zjjne Excellentie de president
der republiek. Het is noodzake
lijk hierbjj er de nadruk op
te leggen, dat de republikeinse
regering Instemt met een ge"
meenschappelijk direktoraat
voor de binnenlandse veiligheid,
waarin vertegenwoordigers van
de toekomstige deelstaten zit
ting zullen hebben. Naar de me
ning van de republikeinse re
gering zal het te bezigen appa
raat zijn een gendarmerie van
elk der deelstaten, welke uit
sluitend door deze deelstaten
afzonderlijk zal kunnen worden
aangewend. De samenwerking
vindt haar uitdrukking in een
gemeenschappelijke centrale lei
ding.
De republikeinse regering is
bereid alie functies en organi
saties op te heffen, welke strij
dig worden geacht met de over
eenkomst van Linggadjati en
stemt mede in met een wapen
stilstand met alle gevolgen van
dien.
Alle deze maatregelen zijn ge
nomen en zullen worden voort
gezet met de verwachting, dat van
Nederlandse zijde bijstand zal
worden verleend om een toestand
en sfeer te scheppen, welke de
republikeinse regering in staat
zullen stellen in vrede te arbei
den.
De republikeinse regering houdt
zich overtuigd, dat hetgeen boven
is uiteengezet de beste weg is om
de doelstellingen te verwezenlij
ken, welke in de overeenkomst van
Linggadjati besloten liggen.
Voorts spreekt de republikein
se regering de hoop uit, dat de
samenwerking tussen partijen zich
bij voortduring moge( voltrekken
op de grondslagen van de over
eenkomst van Linggadjati.
(w.g.) Amir Sjarifoeddin.
Jogjakarta, 8 Juli 1947.
Van officiële Nederlandse zijde
worden voorlopig drie aantekenin
gen gemaakt bij het thans gepu
bliceerde republikeinse antwoord
op de brief van 5 Juli en de ver
duidelijking daarop van 8 Juli.
Deze drie aantekeningen zijn:
1. Ten aanzien van de kwes
tie der gendarmerie is er ver
schil tussen het Nederlandse en
het republikeinse standpunt.
Het is mogelijk dat dit verschil
het gevolg is van onvoldoende
begrip aan republikeinse zijde
van de constructie en de wer
king van een federatief gezags-
apparaat.
2. De in de nota vermelde
'andsbedrjjven zjjn ten dele naar
hun aard federale bedrijven, zo
als do P.T.T. Voor een ander
deel zullen ze inderdaad, voor
zover binnen liet territoir der
republiek gelegen, aan de repu
bliek toevallen.
3. De zeer moeilijke constel
latie, waarin land en volk in de
harde werkelijkheid verkeren,
zal eerst dan ten goede veran
deren, indien de republikeinse
regering ten aanzien van alle
daden van geweld rond de pe
rimeter, de voedselblokkade van
verschillende plaatsen en der
gelijke, haar beloften in met alle
kracht doorgevoerde duide
lijke bevelen zal weten om te
zetten.
Naar wij vernemen, kan de
langverwachte regeringsverkla
ring over 'n de Tweede
Kamer tegen Donderdag worden
tegemoet gezien.
hissrhoD van Mistia, tot aposto-
gedelegeerde te benoe-
Hen te 's-Gravenhage uitge
geven communiqué bevestigt,
dat officieel door het Vaticaan
is medegedeeld, dat Z. H. de
Paus heeft goedgevonden in de
Indonesische archipel een apos
tolische delegatie op te richten
en zich tezelfdertijd heeft ver
waardigd, aldaar mgr. G. de
Jonge d'Ardoye, titulair aarts-
Gezaghebbende kringen te
Batavia hebben gisteravond
®genover Aneta verklaard, dat
blik„itnnisname van het repu-
antw"^ aanhangsel op het
de sua.,aan dr. Van Mook,
kens ls opgeheven. Blij-
is ne sit *a!re communlqué's
marcatieiii„r? rondom de de-
bevredigenq a echter nog 011-
aldus deze 'km de republiek
te bewjjzen, ,ia?en.'. zal dienen
plichtingen wil haar ver-
hieraan een einde Votnen, door
le maken.
Luitenant kolonel Sooh„
toso, hoofd van de ini an"
Service" in tijdelijke besmnce
dienst op Java, heeft via de ra w'
een adres gericht tot Siahm
Deze rede heeft door zijn dram*
tische accentuering sterk de sa
dacht getrokken. an"
Santoso wendde zich tot smv,
"r als „strijdmakker bij het fm
dergronds verzet tijdens de
hemeaa°nVetrheerfing:"' Lerw")
allereerst ,Wee .4en herinnerde:
StrUd Jf, ,het feit, dat zij de
volk wSf1 hadden, omdat het
k zo bitter van het optreden
van de overheerser te lijden had,
en voorts aan de doelstelling van
de verzetsactie, nl. de verwezen
lijking van een waarachtig vrij
Indonesië.
Daarna herinnerde Santoso aan
öjahrir's boek: „Onze strijd",
waarin hij de Nederlandse huip
dij de opbouw van het land ver
koos boven welke buitenlandse
hulp ook. Op deze voorkeur en op
de vernietiging van collabora
teurs wees Santoso in het
zonder.
bij-
Santoso wees er verder op dat
hij zich tot Sjahrir richtte, omdat
hij diens besluit tot aftreden van
diepere betekenis achtte dan
slechts het uiteen doen gaan van
een kabinet onder gewone om
standigheden. Hij begreep niet,
waarom Sjahrir bereid was, als
adviseur aan te blijven.
Santoso riep Sjahrir en zijn
strijdmakkers toe, zich onverwijld
te bezinnen, andermaal te over
leggen en al datgene aan te wen
den, wat tot heil van het volk
zou strekken. Hij riep hem tóe
het volk niet langer in handen te
laten van lieden, die tijdens en
na de Japanse overheersing zich
zelf verrijkt hebben en het volk
hebben benadeeld.
Santoso's rede heeft niet Uloen
in Nederlandse, doch ook in Indo
nesische kringen sterk de aan
dacht getrokken.
Bij bovenstaand bericht ^aan
getekend aid gen van de
RqK Kerk in NederlaUch-Indië
tot dusver werden frel^a'tie °in
de apostolische delegatie
Australië.
Het grote belang als-
Kerk in Nederlajidsch-ln -.gs.e_
mede de behartiging van wji
wezen aldaar, hebben, n lei_
vernemen, het Vaticaan aamei^
ding gegeven over te gaai
boven vermelde wijziging.
De apostolische ^elega-tie v°°
de Indonesische archipel z
vens omvatten enige gebieas
delen, die niet onder de N -
landse souvereiniteit staaa,
Brits Noord-Borneo en Portugees
Timor. De banden, die opaew
wijze nauwer worden aangenaa
zijn mede een uitvloeisel van
belangstelling van het Vaticaa
gedurende de oorlog getoond
voor Nederl.-Indië, welke o.a.
tot uiting kwam in herhaalde po
gingen om tijdens de Japanse
zettingstijd humanitaire hulp
verlenen.
De positie van een apostolische
gedelegeerde is die vah een
tegenwoordiger van de Paus, zon
der diplomatieke status, to in
het hem toegewezen ambtsgebied
waakt over de belangen van de
R. K. Kerk en het contact met de
Heilige Stoel onderhoudt. Een
dergelijke delegatie omvat door
gaans verschillende diocesen
vicariaten en apostolische prelec-
turen.
De benaming apostolisch ge
delegeerde werd vastgesteld bij
communiqué van de pauselijke
staatssecretaris van. 8 Mei
terwij. hierop eveneens betrek
king heeft canon 267,2 van de
codex juris canonici. Andere
apostolische delegaties zijn o.m.
gc/estigd in de Verenigde Stalt en
van Amerika, Groot-Britannië,
Afrika, zoals reeds eerder opge
merkt in Australië, in Canada,
Belgisch Congo, Egypte, Arabië,
de Philippijnen, Japan, Grieken
land, India, Indo-China, Iran,
Irak, Mexico, Syrië en Turkije.
Het is met de Indische kwestie
toch wel zéér vreemd gelopen.
Eerst kregen we een periode van
de ene concessie na de andere,
zodat driekwart van Nederland
zich het hart vast hield met de
angstige vraag: waar moet dit op
uitlopen? Eindelijk komt men tot
een basis-accoord, dank al die
concessies, en dan blijkt plotseling
dat de ene partij, te wier bate
al die concessies waren gedaan,
er niet aan denkt, zich aan dat op
al die concessies gebaseerde ac-
coord te houden.
Dan komen zelfs zij, van wie
het initiatief tot al die concessies
was uitgegaan, tot het besef: zo
gaat het niet langer, en in ultima-
tieven vorm wordt aan de Repu
bliek de eis gesteld, het eenmaal
aanvaarde en ondertekende loyaal
uit te voeren. Daartoe worden spe
ciale punten vastgelegd en met
klem gevraagd: Wil je dat of wil
je dat niet?
Nieuwe uitvluchten en moeilijk
heden; onder zachten drang geeft
men iets toe, maar dit werd reeds
te veel bevonden: de man, die dat
weinige en geheel onvoldoende
geachte toegaf, Sjahrir, moest
verdwijnen, met heel zijn Kabinet.
Het nieuwe bewind geeft, ondanks
niet onduidelijk uitgeoefenden
druk van Amerika en Engeland,
niet toe. De wederpartij, wie het
tot dan geoefend engelengeduld
eindelijk te machtig wordt, stelt
dan besliste eisen, Amerika en
Engeland komen opnieuw in actie,
en eindelijk geeft het nieuwe
bewind, dat het al te toegevende
oude regiem had vervangen, nog
méér toe, dan waartoe zijn voor
ganger bereid was gebleken.
Zó zou militaire actie worden
voorkomen en deze te voorko
men was, naar wij vrezen, het
enige motief, waarom men van
republikeinse zijde toegaf.
Het was te voorzien, dat men
aan Indische zijde, althans voor
lopig, zou wijken voor een zo on
verwacht krachtige houding onzer
regering, die blijkbaar kon reke
nen op buitenlandse sympathie,
waarvan men zich aanvankelijk
in de Republiek verzekerd waan
de. Het moment om het been tot
het uiterste stijf te houden was
voor de Republiek ongunstig. Het
eenmaal verkregene zou misschien
gevaar kunnen gaan lopen, ook al
wilde Nederland zich geheel aan
Linggadjati houden. Men kon
thans beter toegeven en op een
later, meer gunstig moment, te
ruggrijpen naar hetgeen men,
wijkend voor meerdere kracht,
momenteel moest laten glippen*
Het zal voor onze regering zaak
zijn, zich zo spoedig mogelijk ze
kerheid te verschaffen omtrent de
feitelijke en werkelijke gevoelens
der wederpartij. Wij hopen, dat zij
daarbij gelukkige ondervindingen
zal opdoen, en dat ook wij zo spoe
dig mogelijk de scepsis opzij zullen
kunnen zetten, waaraan wij °P
heden wel uiting moesten geven.
Maandagmorgen is onder het
personeel van de electrische cen
trales in de provincie Antwer
pen en in de Kempen een sta
king uitgebroken. Aangezien door
deze staking de stroomvoorzie
ning van de kolenmijnen en van
het trambedrijf in gevaar wordt
gebracht, zijn de autoriteiten
overgegaan tot het requireran
van burgerlijk personeel.
Tezelfdertijd hebben de arbei
ders van enkele grote metaalfa-
brieken te Gent en te Brugge het
werk neergelegd. Het personeel
eist betere arbeidsvoorwaarden,
voornamelijk voor het ongeschool
de personeel.
mmm
Dr. Ali Boedijardo, secret ar is-generaal van de Indonesische delegatie overhandigt het eerste
Soekarno-antivoord aan dr. Van Mook.
Bakkers, slagers, sigarenhandelaren, groentenhandelaren,
het is een trieste rij van protesterende middenstandsgroepen,
die hun bestaan aangetast achten door de huns inziens,
onlogische loon- en prijspolitiek. In deze gelederen zijn
thans de kruideniers uit Botterdam en omgeving getreden,
door in een druk-bezochte vergadering hun misnoegen en
vrees te kennen te geven.
Het heeft weinig zin de grote
trekken van de gesproken woor
den op de vergadering naar voren
te brengen. Immers ons blad heeft
met de regelmaat van een klok
de gelijkluidende bezwaren uit
vele andere branches weergege
ven. Wij zullen ons daarom be
merken tot enkele bijzonderheden
,>n lichten daarom uit de speech
van de heer P. v. d. Linde, direc
teur der „Enkabe" allereerst het
volkomen begrip voor de moei
lijkheden der regering, om lonen
en prijzen in evenwicht te houden.
Spreker wees er echter op, dat
men in sommige kringen de me-
.U.g is toegedaan, dat het distri
bueren van goederen door groot-
en kleinhandel, een nodeloze ver
hoging van de prijs meebrengt. In
dit verband voerde spreker ech
ter aan, dat toch iemand moet
distribueren, hetgeen bij uitscha
keling van de handel, uiteraard
door het rijk zou moeten geschie
den. Hierbij betwijfelde spreker
ernstig, of de verbruiker dan erg
veel goedkoper uit zou zijn.
Naar aanleiding van het vast
stellen der winstmarges werd ver
volgens opgemerkt, dat het hier
allereerst bruto winsten betrof.
Voorts wordt maar al te dikwijls
vergeten, dat de omzet in veel ar
tikelen sterk is teruggelopen, ter
wijl de goederen met de grootste
winstmogelijkheden, zeer beperkt
of in het geheel niet te verkrij
gen zijn.
Waar is de jam'!
Spreker laakte vervolgens het
feit, dat veel te dikwijls over
de middenstand wordt geoor
deeld, zonder de middenstand ie
kennen. Als voorbeeld werd
aangehaald, de ongelukkige
koppeling van jam aan de sui
kerbon. In ons land ligt
2.000.000 k.g. jam opgeslagen,
zonder dat er iets wordt ver
kocht, omdat de consument de
suiker niet kan missen. Dit is
over het gehele land gerekend
(Van onze Geneefse
correspondent.)
Dank zij het initiatief van de
door het lid der Tweede Kamer
K- Sassen gepresideerde com
missie is er op 1 Juli j.l. geen
maat ontstaan in de internatio
naal^ georganiseerde regeringsbe-
moenngen ten bate van de „dis
placed persons" en andere vluch
telingen. Het werk der UNRKA en
van het te Londen gevestigde in-
Dr. Bronkhorst, directeur van
jubilerend Berg en Bosch ont
vangt het ridde kruis van de
Leeuw uit handen van min.
Drees.
tergouvernementale vluchtelingen
comité, dat op 30 Juni ten einde
ging, is op 1 Juli door de commis
sie van voorbereiding voor de In
ternationale Vluchtelingenorgani
satie der Verenigde Naties over
genomen en voortgezet.
De Amerikaanse secretaris der
commissie van voorbereiding
heeft thans de laatste cijfers be
kend gemaakt over het aantal
vluchtelingen, die de steun dezer
commissie van voorbereiding no
dig hebben.
Daarbij stelde hij voorop, dat
volgens het statuut der organi
satie niet voor steun in aanmer
king komen alle oorlogsmisdadi
gers, verraders en „Quislings",
alsmede allen, die uitsluitend om
economische redenen niet naar
hun land willen terugkeren. On
danks deze beperking hebben nog
ongeveer 900.000 personen aan
spraak op de materiële hulp der
Internationale Vluchtelingenor
ganisatie. Van hen bevinden zich
thans 660.000 in Duitsland, 129.000
in Oostenrijk, 36.000 in Italië,
30.000 in het Midden-Oosten.
12.000 in Frankrijk en 12.000 in
China. Bovendien hebben nog
meer dan 500.000 vluchtelingen,
die geen materiële hulp nodig
hebben, behoefte aan de mede
werking dfer organisatie bij hun
vestiging in een ander land.
Volgens Altmeyer zouden „dui
zenden" vluchtelingen het best
doen naar hun vorig land van
verblijf terug te keren, doch „hon
derdduizenden" hebben hiervoor
zulke angst, dat men trachten
moet hun een nieuw tehuis en
een nieuwe werkkring te vinden.
In de overtuiging, dat zeer velen
hunner dan nuttige leden der
gemeenschap zouden kunnen
worden, heeft Altmever een drin
gend beroep gedaan op alle lan
den, die in staat zijn hun de deur
te openen, inderdaad daartoe zo
spoedig mogelijk over te gaan
voor de kruideniers een winst
derving van 5.000.000!
Komend op de geringe verdien
sten van de kruideniers wees spre
ker er op, dat in het door de re
gering vastgestelde basisjaar de
bruto-winst 18 k 20 pet. bedroeg,
tegen nu 13 k 15 pet. Daarbij
dient dan nog rekening te worden
gehouden met de verhoogde per
soneelskosten (chef 20, meer,
winkeljuffrouw 10,loopjongen
10,— k 15.—), de verhoging
van de sociale lasten en de 4 pet.
omzetbelasting, waarvan soms
slechts 1 pet. mag worden door
berekend.
Niemand van de kruideniers is
ongenegen hogere lonen, zwaar
dere lasten en noodzakelijke be
lastingen te betalen, maar
alleen uit de winst. Gaat de rege
ring op de ingeslagen weg door,
aldus spreker, dan kan het niet
uitblijven, dat daardoor onverant
woorde dingen zullen gebeuren.
Sociale onrechtvaardigheid
Vervolgens werd het woord ge
voerd door de heer B. F. J. Peet,
directeur van het vrijwillig filiaal
bedrijf V.I.V.O. Deze wees er op,
dat omzet en contingentering
door de regering worden vastge
legd. De kruidenier is dus zonder
meer slachtoffers, zozeer zelfs, dat
voor velen het sociaalminimum
niet meer bereikt zou worden.
Spreker legde enkele gegevens
over met betrekking tot de ver
diensten van een normaal kruide-
niersbedrijf, waar man en vrouw
per week 60 uur in de weer zijn,
ongerekend dan het werk van
bonnen opplakken, dat veelal des
avonds en 's Zondags als huisvlijt
wordt beoefend.
Over het geheel genomen gaf
een enquête bij 21 kruideniers 'n
netto-winst vai. even 5 pet. aan.
Dat is over een gemiddelde om
zet van 45.000 per jaar een
winst van 2250, zodat man en
vrouw tezamen ruim 43 harde
guldens per week verdienen.
Daarvoor hebben ze dan ge
sjouwd en geploeterd en grote
risico's gelopen, welke bijv. een
arbeider niet draagt. Zou deze
een gezin hebben, dan zou hij be
slist geen genoegen met dit sala
ris nemen.
Als voorteeld haalde spreker
het loon var. een werkvrouw
aan. Voor minder aan 1 per
uur is er geen te krijgen en met
rustig werken kan ze dan
alleen evenveel verdienen als de
kruidenier me', zijn vrouw teza
men..
Motie aan regering
Na enige discussie besloot de
vergadering, om, in het verlan
gen naar sociale rechtvaardigheid
de navolgende motie aan de re
gering te verzenden:
„De onderstaande bedrijfsvor
men, in groten getale bijeen in
openbare vergadering op Dins
dag 8 Juli 1947 te Rotterdam in
gebouw Odeon brengen het vol
gende onder uw aandacht:
a. dat tengevolge van de priis-
beheersing de brutowinstmarges
in de levensmiddelenhandel zo
danig zijn verminderd, dat voorts
de lonen en kosten dermate zijn
verhoogd en nog steeds stijgen,
dat een belangrijke verhoging van
het winstpercentage levenskwes
tie is:
b. dat, wanneer in de vastge
stelde winstmarges binnen korte
De productie van de Limburgse
mijnen geeft volgens een publica
tie van het C.B.S, over de maand
Juni weer een stijging te zien ver
geleken met de beide voorafgaan
de maanden. Bedroeg de productie
in April 817.839.000 kg. en in Mei
771.991.000 kg., in Juni werd het
getal 822 millioen bereikt, dat het
hoogste cgfer is sinds de bevrij
ding met uitzondering van dat
voor Maart, toen er op een Zon
dag ook werd gewerkt.
De productie pér werkdag be
reikte in Juni het recordcijfer van
"2.880.000 kg. (Hei 32.J66.000 kg.,
April 32.714.000). Uit het buiten
land werd ingevoerd 375 millioen
tegen 357.412.000 kg. in Mei.
tijd geen grondige wijzigingen zijn
aangebracht, het ons onmogelijk
zal zijn, de verantwoordelijkheid
voor een behoorlijke distributie
te dragen en een rechtvaardige so
ciale positie van hen, die in het
bedrijf werkzaam zijn, te waar
borgen:
c. dat het oorspronkelijke doel
van de wet op de omzetbelasting
is, dat deze een verbruikersbelas
ting is, welke dus door het gehele
volk moet worden gedragen en
dientengevolge voor alle artikelen
bij de prijszetting ten volle moet
worden doorberekend:
d. dat de vergadering unaniem
van mening is, dat de vertegen
woordigers van groot- en klein
handel in kruidenierswaren bei
den volledig worden gekend in de
maatregelen die in het algemeen
door de overheid voor onze be
drijven worden getroffen."
Hierna volgde ondertekening
door vier grossiers- en acht de
tailhandel-organisaties in 't krui-
deniersbedrijf.
Meningen van deskundigen
Door de Amerikaanse legcr-
luchtmacht is medegedeeld, dat
op een ranch bij Roswell in
Nieuw-Mexico een „vliegende
schijf" gevonden is. Het voor
werp is thans in het bezit van
het leger. De vondst geschiedde
in de vorige week, aldus ver
klaarde luitenant Warren Haugt,
inlichtingen-officier van het mi
litaire vliegveld van Roswell.
Het voorwerp is, na onderzoek
op het vliegveld van Roswell, aan
hogere instanties doorgegeven.
Deskundigen hebben vastgesteld,
dat het gevonden voorwerp niets
anders was, dan 'n waarnemings
ballon, zoals er op alle meteoro
logische instituten van de V.S.
worden gebruikt.
Een Amerikaanse uitvinder,
Lester Barlow, is van mening, dat
de vliegende schijven, die in dc
V. S. zoveel opwinding hebben
veroorzaakt, projectielen van
plastic zijn, die in de Glenn Mar
tin-vliegtuigfabrieken voor de
Amerikaanse marine worden ge
fabriceerd.
Barlow meent, dat de projec
tielen door straalaandrijving met
een snelheid van 2400 km. per
uur worden voortgestuwd en ra
diografisch worden bestuurd.
De wetenschappelijke medewer
ker van A.P. schrijft echter de
„Vliegende Schijven" alleen toe
aangezichtsbedrog.
Gisteren werd te Washington 't
nieuwe looncontract van de Noord
Amerikaanse mijnwerkers offi
cieel getekend. Het dagloon wordt
van 11.85 tot 13,05 dollar ver
hoogd.
Deze overeenkomst is door Le
wis, voorzitter van de Verenigde
mijnwerkersbond, tot stand ge
bracht en door de politieke com
missie van de bond geratificeerd.
Men verwachtte dat de 150.000
arbeiders heden weer aan 't werk
zouden gaan. Daar het contract
alleen met de ondernemers uit het
Noorden is gesloten, die groten-
Ondanks moeilijkheden, niette
genstaande oplawaaien toch idea
lisme houden en in taaiheid door
werken, dat verraadt de man van
principieel en onwankelbaar in
zicht.
Zulke mannen hebben we maar
we moeten er nog veel meer kwe
ken, ons hun inzicht ook eigen
maken en vervolgens achter hen
rijen vormen, die uiteindelijk een
onverzettelijk blok vormen.
Alle wereld- en levensbeschou
wingen stammen tenslotte van één
individu of een kleine groep men
sen af, die ze net zo lang pro
pageerde tot men de „leer" als
een axioma aanvaardde en daar
naar handelde.
Tot de levende idealen behoort
de bezits-spreiding, een andere
wijze van verdelen van bedrijfs
resultaten, welke uitloopt tenslot
te op meer eigendom voor de ge
wone mens.
Loonacties, pensioenregelingen
en andere sociale voorzieningen
zijn in zekere zin practische ver
beteringen geweest in de heersen
de mening inzake eigendomsrecht
van bepaalde klassen. Doch die
verbeteringen waren geen funda
mentele correcties, doch slechts
hulpmiddelen om ernstige noden
te lenigen en de gevolgen van
verderfelijke leerstellingen te ver
zachten.
Wij moeten komen op de duur
tot een doorbreken van de maat
schappij met onze natuurrechte
lijke en wijsgerige principes van
opbouw der samenleving.
Zo pas heeft prof. Romme op
het congres der katholieke bouw
vakarbeiders daaromtrent enkele
opmerkingen gemaakt, toen hij
sprak over de bekroning van ar
beid, het delen in de resultaten
van de arbeid en de verdeling
van de winst.
Wjj zijn op weg naar een nieu
we maatschappelijke orde, waarin
de factor geld zijn overheersende
rol zal moeten prijsgeven en de
factor arbeid meer aanzien zal
krijgen.
Voor de deelnemers aan de ar
beid zal zulks echter niet alleen
betekenen het krijgen van meer
rinkelende rijksdaalders, doch ook
het accepteren van meer verant
woordelijkheid.
Meer verantwoordelijkheid kan
worden aanvaard, wanneer ook
van arbeiderszijde de bedrijfsfac-
toren, die tot bloei moeten leiden,
worden begrepen. Daarover wordt
wel eens te gemakkelijk gespro
ken, en nog gemakkelijker ge
dacht. Geen enkel gezond oordeel
of inzicht van de arbeider mag
worden verwaarloosd, echter dient
ook het beleid van de topleiding
te worden gerespecteerd. Er wordt
zwaarder gewerkt, dan menig
filmscenario zou doen vermoeden.
Voor alles komt het aan op een
zich verdiepen in iJe materie, dus
voor de zoveelste maal studeren,
studeren.
Dan ook zullen bij het streven
naar edrljjk evenwicht ook in fi
nanciële resultaten wensen e»
zelfs eisen kunnen worden ge
steld.
HENK VAN DER MAZE.
deels mijnen, welke voor de staal
bedrijven werken, onder hun be
heer hebben, verwacht men. dat
400.000 arbeiders in de vetkool-
mijnen zullen blijven staken, tot
dat hun werkgevers eveneens een
contract met de bond hebben ge
sloten.
Verwacht wordt, volgens „U.
P.", dat de directies der mijnen
van het Verre Westen het voor
beeld van de directies in het Noor
den zullen volgen en het nieuwe
contract zullen ondertekenen,
evenals de ondernemingen in In
diana en Illinois, zodat de volle
dige mijnproductie binnen enkele
dagen hervat zou kunnen worden.
Wanneer alle mijnondernemin
gen tekenen zal Lewis met de
vetkool-industrie van het gehele
land een overeenkomst hebben be
reikt en wel voor het eerst sinds
d: regering in Mei 1946 het De-
heer over de kolenmijnen op zich
nam.
Het contract in het Noorden
omvat 145.000 mijnwerkers cn
3000 mijnen in Pennsylvania, Ohio,
Noord- en West-Virginia en Ma
ryland. Benjamin F. Fairiess,,
president van de United States
Steel, zeide dat de mijndirectA'S
in het Noorden de overeenkomst
unaniem hebben aanvaard.
De ministers van Fin ancien en
Justitie hebben de Tweede-Kamer
aangeboden de memorie van ant
woord op het voorlopig verslag
nopens het ontwerp van wet tot
verlenging van het Machtigings
besluit Geldzuivering. De minis
ter van Financiën verklaart hier
bij, dat hij vertrouwt de afwikke
ling van de geldzuivering te heb
ben voltooid op het ogenblik waar
op de termijn van normale invor
dering van de voorlopige aansla
gen in de vermogensaanwasbelas-
ting en in de heffing ineens zal
zijn afgelopen, waarmede naar
schatting een jaar tijds gemoeid
zal zijn. Daarenboven verwacht de
minister, dat na de normale invor
deringstermijn van de heffingen
nagenoeg geen geblokkeerde te
goeden meer aanwezig zullen zijn.
Mochten daarna nog geblokkeer
de saldi zijn overgebleven, welker
houders van de geboden opties
geen gebruik hebben gemaakt,
dan zullen deze terstond worden
omgezet in een langlopende
lening. Et behoeft derhalve geen
vrees te bestaan voor het derven
van rente. Dit temeer, daar de
mogelijkheid om niet voor de be
taling van de heffingen bestemd
geblokkeerd geld rentegevend te
maken zal reeds komen te bestaan,
zodra de fiscus te kennen geeft,
daarop geen verhaalsrechten te
zullen uitoefenen.
De minister van Financiën is
van mening, dat van een ontdooi
ingstermijn niet kan worden af
gezien zonder het resultaat van
de geldzuivering in de waagschaal
te stellen, maar is echter gaarne
bereid de verzekering tegeven, dat
hij, tot verkorting van de termijn
zal overgaan, zodra de ervaring
heeft geleerd, dat zulks moge
lijk is.
Hy deelt nog mee, dat het
deelnemen aan het vermogens
changement door houders van
excedenten aan geblokkeerd te
goed slechts zal worden toege
staan met vergunning van de
Ned. Bank, die daarby als voor
waarde zal stellen, dat de ver
koper het hem toekomende pro
venu aan geblokkeerd geld
rechtstreeks aan de fiscus doit
overdragen.
