Nieuws uit Stad en Omtrek
Dans der millioenen
Steriliseren van groenten
BOVEN DE PARTIJEN
A
H.ru°aus ™t,
R
«s.K ar «sr
fgodsbeeldje
Kostbaar werk aan de Voorhaven
eerberichtl
Olie voor centrale verwarming
BIM IN HYPNOSE ONDER NUL
SUS»KB
ADIO
programma
ZATERDAG 19 JULI 1947
PAGINA S
Wereldconcern geïnteres
seerd bij het Passege-
theater
Merijntje Gijzen's jeugd
collectainten-jubile
R, K. SCHAAKVER. S.B.O.
CONCERT IN DE
PLANTAGE
Nice Girl?
7 I
i ln de namiddag veel
bewolking
EINDEXAMEN H.B.S.
MULO-EXAMENS
MEDISCHE ZONDAGS.
DIENST
BEIAARDBESPELING
WERD OUD VAN DE
HONIG
Aanmerkelijke verlaging
van de toewijzingen
DE ENGELSE KONING
TEKENDE
India en Pakistan
onafhankelijk
PRINSES REIKT ONDER
SCHEIDINGEN UIT
Enkele raadgevingen
sf
PRIJSPUZZLE
28. OPNAAR'TKAMP
Het A zilveren
Lewis Allen Browne
Een klein bericht in de dag
bladen meldde deze week, dat
de grote J. Arthur liank-orga-
nisatie een overeenkomst had
gesloten met de Amsterdamse
bioscoop-combinaties Tuschins-
ky en Royal. Een fusie was
aangegaan en de N.V. Tu-
schinsky-Combine werd opge
richt. Hierdoor had de nieuwe
Engelse filmtsaar zün belangen
in een nieuw land veilig ge
steld en was het Passage
theater opgenomen in een
wereld-organisatie, die ze. 1
Hollywood-magnaten <^et
gen ais een knipmes. De AT
rikaanse film-imperialisten
werden in hun opmars gestuit
door het conflict met de Ne
derlandse Bioscoopbond! de
Britten hebben In hun offensief
om een belangrijke plaats in de
filmwereld belangrijke stellin
gen kunnen betrekken.
x Ar"Tr R<»* is een naam,
die pas tijdens de oorlog bekend»
heid kreeg, een bekendheid, die
na de oorlog tot een begrip wefd
door films als: „Caesar en Clou-
patra „Hendrik V" en de on
langs in roulatie gebrachte film
„Great Expectations". Deze pres
tige-films hebben samen het niet
onaardige bedrag van 8.600.000
dollars gekost.
Kort na de oorlog ontvingen de
grote Pieten in Hollywood zeer
Voorkomend Joseph Arthur Rank
een rustige rijzige tarwebloem-
fabrikant, die wat geld in Britse
bioscopen had zitten. De man con
troleerde een deel van hun buiten
landse markt, dus werden de
tapijten Uitgerold. Haviksneus-
Joseph wandelde met grote ogen
door het Califomlsche paradijs.
Hij zei, dat hjj er wel wat voor
voelde om zelf films te gaan
makeu, maar achter zijn rug,
grijnsden de gastheren om dit
proto-type van een groentje in de
geldwereld.
Dat was kort na de oorlog. Op
het ogenblik weten de heren
beter. De films van J. Arthur
Rank zijn binnengedrongen in
Amerika, hebben prijzen gewon
nen en geld gemaakt. „Henry V"
bracht meer dan 1.000.000 op
in minder dan een jaar. „Caesar
en Cleopatra" (een sof in de Ne
derlandse theaters) maakte in
zes maanden 2.000.000. Nog 10
andere Rank-films trekken mil
lioenen mensen, zodoende een
eind makend aan het verhaaltje,
dat alleen Hollywood weet, hoe
de gerechten op te dienen.
Maar nog erger is de onheuse
behandeling, die Rank aan de
Amerikaanse films in het buiten
land heeft gegeven. Het aantal
films uit Hollywood, dat het
vorig jaar in Groot Brittannie
werd vertoond, daalde met 14
t.o.v. 1945. Ongewoon lang lie-
?cn de Rank films op het vaste
land van Europa, daardoor de
Amerikaanse - films buiten hou
dend. Ook in Zuid Amerika ver
brak Rank alle van ouds geves
tigde Hollywood-monopolies.
Wie is Rank?
In J. Arthur Rank hebben de
Amerikanen zich dus op het eer
ste gezicht vergist. Misschien om
dat hij er niet uitziet als een
Groot-Mogol der film, misschien,
omdat zijn conversatie, doorspekt
met aanhalingen uit de Bijbel,
Weinig van hun jargon heeft. Zijn
hoog gegroefd voorhoofd geeft
hem een naargeestige uitdrukking
In zijn ogen twinkelt echter een
«chelms lichtje. Hij drinkt niet;
beschouwt feestelijkheden als ver
knoeien van werktijd. Hij is diep
en openlijk godsdienstig;
begint soms de zakenbijeenkom-
®ten met gebed.
J. Arthur Rank is geboortig uit
Hun in Yorkshire en 61 jaar oud.
Zijn vader „Old Joe" Rank, die
°P 89-jarige leeftijd in 1943 stierf,
Was een knorrige zonderling, die
hin twaalfuurtje naar kantoor
Toenam in een zakje van de
Teenier en het kopen van het
chtendblad afschafte, toen de
tm'-een. dubbeltje werd. Van lif-
gebouw met vijf ver-
Weten ome ,Hu11 wilde hij niets
pitaal 'van 5" breidde het ka-
windmolen uit en een oude
zelfstandige ^rar?1 de grootste
natie ter wereld. alerij-combi-
Behalve voor ae
werd zijn belangstelling makeriJ
opgevorderd voor de faalfeh?el
Methodisten. „Ik heb de rea-e^
van John Westley gevolgd", f0{
hij: „Verdien wat je kunt, spaar
wat je kunt en geef weg wat je
kunt". Liefdadigheidsfondsen en
instellingen der Methodisten trok
ken 2fl.000.000 uit het fortui*
Van „Old Joe".
J- Arthur, de gunsteling, was
voorbestemd om de familie-zaak
voortaan te beheren. Op zijn 17*
jaar verliet hij de school en werd
."jongste bediende 13 uur per
dag in de méelfabriek. Hij-
erfde de ondernemingsgeest van
zijn vader tezamen met dien3
strenge Methodisme. Sinds zijn
18e jaar onderwees hij aan de
Zondagsschool. Ontsteld, toen nu
boorde, dat vijfmaal zoveel Brit
ten naar de Bioscoop dan naar
de kerk gaan, besloot hij de film
in de kerk te brengen. Hij stichtte
de Godsdienstige Film Maatschap
pij, maar deze produceerde dillet-
^anterige Bijbelse drama's.
„Ik zag, dat het geen zin had
de mensen in de kerk goedkope,
Hecht gemaakte films voor te
Zetten. Het kwam er voor mjj op
aan zelf iets te zeggen te nebben
m de films, die zij in dc biosco
pen zagen". Hij fcvrneerde geld
Voor eev artistieke film over het
leven in een vissersdorp in Yorks
hire, die de titel „The turn of
Tide", „De keer van het tij"
«reeg. In een internationaal film
concours won deze de derde prijs,
terwijl de critici er zich zeer gun
stig over uitlieten. De Britse ver
huurkantoren weigerden hem
echter, omdat het geen kas-stuk
was.
Rank deed als de man, die voor
zichzelf het hotel kocht, waarin
Voor hem geen kamer te krijgen
as, hij besloot zelf beheerder
der cassa's te worden.
«,In. die dagen was de Britse
filmindustrie in een chaotische
oestand. Hollywood had de kans
waargenomen en in de eerste
wereld-oorlog niet alleen de Ame
rikaanse, maar ook de Britse
markt veroverd. In 1928 slaag
den de Britse filmmakers er m
een Quoteringswet doorgevoerd
te krijgen, die aan de Britse ver
huurkantoren verplichte ten mini
mum aantal Britse films per jaar
te brengen. In één nacht opgeko-
huurkantoren filmproducenten
maakten van deze wet gebruik
om haastig in elkaar geflanste
celluloidstroken op de markt te
brengen, die de naam der Britten
meer kwaad dan goed deed.
De Britse fifin komt op
Toen het was 1933, maakte
Alexander Korda, een van het
yonunent overgekomen nieuwe-
ln .de Britse film-industrie:
i',» liefdeleven van Hendrik
VIII (een film door de K.F.A. af
gekeurd). Dit was geen haast
werk, in eikaar gezet om het
voorgeschreven aantal Britse
films te bereiken. Zij behaalde
een buitengewoon succes in Enge
land en de Verenigde Staten. Drie
jaar lang nam de Britse film
industrie een ongelofelijke vlucht.
Nieuwe filmmaatschappijen rezen
als paddestoelen uit de grond.
Tegen 1936 was er nog geen 10 fo
van de films gemaakt, die waren
aangekondigd; het werd een
debacle met millioenen verlies.
Temidden van een dol gewor
den geldwereld deed J. Arthur
Rank zijn eerste practische stap
pen. Hij stak veel geld in General
Film Distributors (Algemeen
Film Verhuurkantoor). Het vol
gende jaar was hij in staat zich
zelf voor 25 in de Universal
Pictures in de Verenigde Staten
in te kopen. Hierdoor kreeg nt)
niet alleen de macht over do
Universal Film-vertoning in En
geland, maar bovendien va®1.®
voet op de - Amerikaanse markt.
Vervolgens verwierf hij zichi de
controle over twee van de drie
grootste theater-concerns in En
geland, zich op die manetr de ver
toning van films in 680 bioscopen
verzekerend, de meeste daarvan
première-theaters.
Rank begon nu zelf films t«
maken en bracht bet grootste
deel van de Britse studio s teza
men met de voornaamste produc
tie-eenheden onder zijn zeggen
schap. Tegen het einde van de
oorlog had hij 70 van de Britse
film-industrie onder zijn macht.
Deze industrie sprong van de oOu
plaats in de nationale economie
naar de zevende. Rank is een
voorstander van de verticale trust
dwz. het in eigen hand hebben
van alles, wat bij het maken en
vertonen van een film komt kij
ken; van het draaiboek tot het
witte doek. Hij controleert of ls
eigenaar van twee grote fabrie
ken voor het maken van film
apparaten, een fabriek van len
zen, twee fabrieken, die bioscoop
meubelen maken, een Bioscoop
Televisie Maatschappij, die het
filmbeeld van een centraal punt
uit naar de bioscopen doorzendt
(dit bespaart de kosten van film-
copieën); een opkomende fabriek
van radio-toestellen en zelfs een
gehele cosmetische industrie voor
de make-up van zijn sterren.
De films in Engeland gemaakt,
kunnen drie bijdragen leveren
voor de strijd om het bestaan van
Groot Brittannie. Een is het pro
paganda maken voor Britse pro
ducten, zoals de Amerikanen de
export van auto's, ijskasten, kle
ding en vernuftige apparaatjes
hebben gestimuleerd. Ten tweede,
de deviezen, speciaal de schaarse,
die het verhuren van films in
vreemde landen opbrengt. Ten
derde het beperken van de stroom
van 8 70.000.000, die nu jaarlijks
vanuit Groot Brittannie naar
Hollywood vloeit en 't verwerven
van een plaats op de Amerikaan
se markt.
Op dit ogenblik produceert of
importeert Rank eigen films in
62 landen, terwijl hij 400 biosco
pen buiten zijn eigen land bezit
of controleert (waaronder nu ook
de Tuschinsky-theaters)
Bij de laatste telling was Rank
commissaris van 70 maatschap
pijen en president-directeur van
23 andere. Gemiddeld bezoekt hij
iedere werkdag een directie-ver
gadering. Zijn hoofdkwartier
heeft hij in een vorstelijke villa in
Londen's Mayfair, zijn echte bu
reau bestaat uit vier volgepropte
actetassen, die hi) en zijn mede
werkers overal met zich meesie
pen.
Tsaar Arthur
Een paar jaar geleden kon hü
nog geen statief van een loopjon
gen onderscheiden, maar nu neeft
hij een hartstochtelijke belang
stelling voor de film. Iedere Vrij,
dag maakt hij zijn ronde door de
studio s, die onder de rook van
Londen liggen. Hij is altijd ge
naast en loopt met grote passen
rond. De sterren noemt JiB bij nur
voornaam en hij behandelt ze als
leden van een gezin. De draai
boeken van voorgestelde produc
ties leest hij allemaal; hij veran
dert daarin regels, haalt de dia
loog wat op om slechte smaak te
vermijden. Ala echter eenmaal
met het opnemen een begin is ge
maakt, bemoeit hij, zich nergens
meer mee.
„Britse films zouden wel eens
de bedreiging kunnen vormen, die
Hollywood nodig heeft om te ra
ken uit die zelfgenoegzaamheid
als van een vette kater", zei
Samuel Goldwyn, een van dc gra
ten onlangs; „Hollywood is te.
ver weg geraakt van de gewone
man. Dat komt. er van, als je te
rijk wordt".
Rank beweert, dat zijn voor
naamste zending bh het maken
van films is: „Maak van de we
reld een plek, waar het prettiger
leven is. We moeten iets aan de
wereld willen geven, niet er altijd
iets van willen krijgen. Films
moeten een verheffende en be-
sohavende werking hebben, maar
ik heb geleerd, dat men eerst de
mensen moet vermaken, vóór men
kan verwachten, dat men ze kap
leiden of leren. Toch ben ik vast
besloten dat aan hen geen leeg,
voddig en demoraliserend ver
maak zal worden voorgezet. Ik
wil hun ieta geven, dat de moeite
waard is."
Rank, zo zegt het verhaal van
Allen A, Michie, dat wij in de
Reader's Digest lazen en vertaalt
den, ig werkelijk verontwaardigd'
wanneer onfatsoenlijke, of ruwö
elementen in zhn filma binnen
sluipen. Het maken van de film
„De Vrijbuitster" (The Wicked
Lady) betreurt hij. H|j was in
Amerika, toen deze gemaakt
werd, wilde haar eerst uit Se
circulatie nemen, maar vond de
8 1,000.000, die er aan het maken
gespendeerd waren, toch wel wat
erg veel en gaf toen de wereld
die film toch maar, om er zelf
iets voor terug te krjjgen- Het
feit, dat het onderhavige product
in Engeland een kas-stuk werd
en vele records brak, versterkte
Rank in zijn besluit om het bios
cooppubliek de verheffing te ge
ven, waarvan het niet weet, hoe
dringend het die nodig heeft.
Rank is een van de rt)kste
mannen van Engeland. Niemand
weet, hoeveel van zijn persoon
lijk fortuin van'8 100.000.000 is
geinvesteerd in de film-business.
Zijn film-rijk wordt gesehat op
24O.Q0O.OOO en er wordt jaarlijks
voor 8 180.000.000 omgezet.
Daardoor is hij een van de mach
tigste filmmagnaten van de we
reld geworden.
De trouw tussen het Brabantse
jongetje Merijntje en de gedroste
matroos, de Kruik, is één van de
mooiste trekken van het verhaal
„Merijntje Gtfzen's jeugd" van
A' A ,onK- De verfilming, die
dit boek kreeg, is een van de
beste, die wij in Nederlandse pro
ductie zagen. De Brabantse sfeer
is goed getroffen en al is het aan
sommige spelers te zien, dat zij
meer op de planken dan voor de
camera staan, toch wordt men
geboeid door het geheel. Zoals
Polygoon-journaals het Hollandse
landschap vaak in de reportage
betrekken, zo is ook in deze film
voor de milieu-tekening gebruik
Sinds April wordt er aan de
kademuur van de Voorhaven,
langs de Hoofdstraat hard ge
werkt. De oude muur was reeds
rl?'T,n tang verzakt en het op
trekken van een geheel nieuwe
oieek noodzakelijk. Een overzicht
Werk verklaart aan
stonds, waarom de bouw van deze
muur zon grote post op de be-
grot mg uitmaakte. 1 Allereerst
moeten een stalen damwand voor
de waterkering en een houten
ütempelwand voor grondkering
geheid worden. Daarvoor zijn
nodig 600 lange planken en 500
korte. In de bouwjjit, (Tie bij ge
deelten van 20 M. gemaakt wordt,
moet de pude kademuur gesloopt
worden. Met een van de heibok-
ken is men daar op het ogenblik
mee bezig. Van de oude kademuur
heeft men geen fundering meer
kunnen vinden. Er moet dus een
geheel nieuwe geheid worden.
Zondag 27 Juli a.s. herdenkt
de heer L. Nieberg het feit, dat
hij vóór 30 jaar als lid van het
collectantencollege „St. Hiëro-
nymus Aemilianus", van de Fran-
kelandse parochie, als lid werd
aangenomen. Ruim 18 jaar is hij
een ijverig werkend lid geweest
en na zijn vertrek naar 's-Graven-
hage, als erelid overgeschreven.
Gedurende de laatste periode bleef
hij een trouw lid van het college,
hoewel hij uit de aard der zaak
niet meer aan het actieve werk
kon deelnemen. Het zilveren ju-
bilé heeft de a.s. jubilaris wegens
de tijdsomstandigheden niet ge
vierd, doch met te meer ijver ho-
Pen zijn collega's hun medelid
ferT. deze gelegenheid een passend
vioHniT, "«reiden. De kerkelijke
over negen in de St Liduinak^rk
Van half twee tot half drie is er
Daarvoor is nodig 13 K.M. paal.
Om de meter worden aan de voor-
en achterkant van de komende'
kademuren de palen geheid met
daartussen de schoorpalen. Tus
sen de voorste en de achterste
palen komt oen wand van beton-
palen voor de grondkering. Daar
bovenop komt 'n vloer van stamp-
betofi, die aaii de voorkant wordt
afgemaakt met gemetselde basalt
zuiltjes en van boven met een
granieten rand. Voor dit werk is
100 M3 beton en 92.000 kg. beton-
ijZAlsnallegs goed gaat hoopt men
over een jaar klaar te zjjn. Be
langrijke laad- en lesruimten ko
men dan weer voor Schiedam
open.
De uitslagen van de 8ste ronde
voor de huishoudelijke compeLtie
zjn.als volgt: A. J;
HL
d. Berg—-J.
Süyker afgebr.; A^r7paap
d. Toorn 44: H. X
Kloos afgebr.; J. v T
v. d. Brugge afgebr.; J-
A. Erftemeijer afgebr.,
rieiiT-p. Oomen 10; W
de Jong 0—1' J'
Mulder-
G. Mi
neur
houWer-
iiuuwerJ. ae J0115 - „.„i
Bruinhof—J. Brökling 0—1 Tg-.
J. LeerentveldJ. Collign°n 1
A. VeringmeierF. Zondag' J-
regl.; F. KleinekoortH. Kemp
0—1; W. de Gooyer—J. Zoetmul
der 0—1; F. Meijer—A. Noorder-
graaf 01.
Het programma voor de uit
voering, te geven door hét Ste
delijk Muziekkorps te Schiedam
op Zondag, des namiddags om 8
uur in de Plantage luidt: 1 Vivat
Europa, Mars, p. v. Blon; 2
Ouverture Morgenrood A. Dries-
sen; 3 Aan de golf van Napels,
ai» ""c ja *1 wals, E. Guardia; 4 2de Arlé-
.A eIeSenheid de jubilaris 1 sienne Suite (4 delen), G Bizet;
in het gebouw „Begersbergen" te 5 Panis Angelicus C. Franck* '6
Ankers los, mars, Zimmermann.
komen feliciteren.
gemaakt van mooie opnamen van
het Nederlandse landschap.
De geschiedenis is bekend ge
noeg. Een W.-Brabants-jongetj*
Merijntje Gtjzen, vat vriendschap
op voor een oude matroos, die nu
stroper is geworden. Deze ma
troos is een vent met een_ goed
hart, die teveel vrijbuiter is om
op het land zijn aard te hebben.
Hn is verliefd op Jannekee, maar
deze wordt het hof gemaakt door
de grensjager, de Kruik's groot
ste vijand. Omdat hij er in zijn
uniform mooier uitziet, dan de
Kruik met zijn baard, wordt
Jannekee verliefd op hem. Bij de
Kruik ontstaat haat tegen hen
beiden. Hij wil weg naar zee,
maar Merijntje houdt hem tegen.
Hij wordt daardoor de Kruik's
noodlot, want op 't Vastenavond-
bal kan de dronken Kruik zich
niet beheersen en doodt Jannekee
en de grensjager. Men kan niet
bewüzen, dat de Kruik het ge
daan heeft, tot Merijntje in zijn
argeloosheid een met hloed be-
aanwijst.eS &IS dat Van de Kruik
_„^e^en®n,,d,ie Je film nog- niet
f.fi'n v Un schade zeker
willen inhalen, anderen zullen een
tweede gang niet overbodig ach
ten. 1
Het is schijnbaar naar de smaak
van de Durbin-„fans" om een zoet
verhaaltje met wat onschuldige
humor op de koop toe nemen, als
Deanna maar de voorgeschreven
hoeveelheid gezangen door de
microfoon koert. Daarom heeft
het weinig zin, om iets over de
onbenulligheid van dit soort rol
prenten te schrijven. Men wil
toch zien. Er is een uitstekend
variété-nummer in de Passage.
Koorddanserij in optima-forma.
Gaat dat zien.
Weerverwachting medegedeeld J
i door het K.N.M.I. te De Bilt
geldig tot Zondagavond:
Overdag vrij veel bewolking i
met geleidelijk wat toenemende 5
buienactiviteit; weinig veran-
dering van temperatuur; aan
de kust matige wind tussen
Noord en Oost, overigens wei-
nig wind.
20 Juli: zon op 4.42 uur, on-
der 20.49 uur; maan op 7.20
uur, onder 22.41 uur.
21 Juli, zon op 4.44 uur, on-
der 20.48 uur; maan op 8.49
uur, onder 22.59uur.
Voor het een dezer dagen ge
houden examen voor het diploma
H.B.S.-B slaagden aan de R.H.B.S,
alhier 32 leerlligen. Negen candi-
daten werden afgewezen. Ge
slaagd zijn: J. A. Boerdam, M.
Fluks, M. A. Hof, J, G. Smink,
J. C. Vis, R. F. Bauer, J. N.
Braams, P. Emmerzaal, W. Hen-
neke, H. W, Hoogendijk, W- Jong-
sten, C. M. Koning, L. A, Kre-
ber, R. H. Schlebaum, G. Schroo-
ten, G. J. v. d. Vlies, F. D. v. d.
Vloet, F- Brand, J. v. d. Graaf,
H. A. de Koning, G. J. Kots, P.
V, d. Linde, P. A. J. Lueleer, P.
H. van Meurs, J. de Nijs, D,
Scheepmaker, S. K. Tamminga,
G. Valster, C, H. Terweij, J. C.
Vos, G. v. d. ee en X V. Zellem.
In het Verenigingslokaal slaag
den voor het Mulo-examen A: G.
M. Eggink, A. Hoorman, J. den
TJijl, C. Vermeiden, P. v. Vliet,
allen Schiedam; L. Lucardie, T.
C. Kalkman, M. A. C. M. v. d.
Hidde, A. J, van Dorp, P. Lan-
gendoen, H. J. Meurs, J. Verloop,
allen Maassluis; A. C. Kleijwegt,
Ph. Roorda, Rozenburg; W. Hof
man, Naaldwijk; J, v. d, Kooij,
E. J. Meijer, P. Mosterd, allen
Maasland; T. Stam, J. Valk, J.
v. d. Velden, A. Verhagen, C-
Vos, S. Elkelenboom, allen Vlaar-
dingen. Dria candidaten werden
afgewezen.
J. van Buren, Buys Bellotsingel
16, tel. 69661; A. Hoogendijk,
Tuinlaan 74, tel. 68785; Katten
burg, Burg. Knappertlaan 41, tel.
67773; Apotheek Jansen, Swam-
merdamslngel 41.
Het programma voor de bei
aardbespeling op de St. Janstoren
Van heden, Zaterdagavond,
op aZterdag 19 Juli a.s. 's avonds
te 8 uur door de Stadsbeiaardier
Ferd. Timmermans luidt: 1 Koe-
koek-praeludium, M. van dun
Gheijn; 2 a. Lied van Bergen op
Zoom, b. Hoe groot en goed, c.
Waer dat men sich al keerd' of
Wend'; 3 Twee menuetten, G. F.
Handel, 4 a. Het lied van de
boer, J- M. P. Broeder, b. Middag
slaapje, J. Worp, c. De herder,
J. Worp; 5 Sonatine nr. 5, (Alle
gro-Andante-Rondo) I. Pleygel;
6 a. Carillon van Duinkerken Jnet
varianten, b. Restitutie, Jef Rein-
hard, c. Moederke alleen, E. Hul-
lebroeck; 7 Improvisatie, Ferd.
Timmermans.
Peter Chandler Pringle uit Jo
hannesburg vierde zijn 117de ver
jaardag, omringd door vijf gene-
rat>es afstammelingen.
Hij blies de 117 kaarsjes op zijn
verjaarstaart met een enorme
blaas in één keer uit.
Ofschoon zijn vader een Schot
is, die in 1820 in Zuid-Afrika
kwam wonen, spreekt Pringle
geen woord Engels «n heeft zijn
hele leven tussen de Afrikaners
doorgebracht.
Hij zegt, dat hij zijn hoge leef
tijd dankt aan het eten van honig.
De minister van econ. zaken
heeft zich, in verband met de
uiterst moeilijke deviezenpositie,
genoodzaakt gezien de toewijzin
gen van olie voor centrale ver
warmingen geheel gelijk te scha
kelen met die van vaste brand
stoffen.
Nadat de olierantsoenen voor
verwarming van gebouwen, win
kels e. d. reeds bij de aanvang
van het vorige stookseizoen tot
het peil van de kolentoewjjzingen
voor soortgelijke objecten waren
teruggebracht, ajjn thans dus ook
de toewijzingen voor particuliere
oliestookinstallaties op dat niveau
vastgesteld.
De rantsoenen voor het stook
seizoen 1947-48, welke voor de
genen, die reeds op 1 October
1946 over een particuliere olie-
stookinstallatie beschikten, een
ernstige verlaging betekenen, zijn
de volgende:
a. ten behoeve van huizen, waar
in geen enkel woonvertrek (of ver
trek, dat als zodanig kan dienen)
van een schoorsteenaansluiting
is voorzien: naar gelang van de
te verwarmen ruimte tenminste
155Q liter en ten hoogste 3390
liter;
t>. ten behoeve van huizen,
waarin een zodanige schoorsteen
aansluiting wel aanwezig is, naar
keuze van de bewoner: 600 liter
olie of een brandstoffenkaart.
In beide gevallen wordt één
Reuter seint Uit Londen: Gis
terochtend om 11 uur 40 (Ned.
tijd) heeft het Britse parlement
OP de gehruikelijke plechtige
wijze de vorstelijke goedkeuring
vernomen van de door beide
huizen aangenomen wet, waar
bij India e.n Pakistan met in
gang van 15 Augustus onafhan
kelijk worden verklaard.
Als afgezant van het hogerhuia
was admiraal Sir Geoffrey Blake
naar het lagerhuis gegaan, om
de afgevaardigden ter gemeen
schappelijke vergadering op te
roepen. Na driemaal met de gou
den knop van zijn staf op de deur
der lagerhuiszaal getikt te heb
ben ,werd Sir Geoffrey tot het
huis toegelaten ,waar hij de bood
schap meedeelde aan de voorzit
ter, die vervolgens de afgevaar
digden voorging naar het hoger-
huis. Daar werden beide huizen
in kennis gesteld van het konink
lijk fiat, zodat de wet, waarbij
Engeland aan 400 mi.llioen Indiërs
onafhankelijkheid verleent op de
vastgestelde datum van kracht
wordt
eenheid vaste brandstoffen gelijk
gesteld met 50 liter olie. Over de
wijze waarop de in aanmerking
komende gezinnen in het bezit
zullen warden gesteld van een
olietoewiizing of een brandstoffen-
kaart, yolgt spoedig een nadere
mededeling.
Binnenkort zal tevens worden
beslist, of ook ten behoeve van
particuliere en bedrijfs-installa-
ties, die na 1 October 1946 wer
den aangelegd, olie ter beschik
king zai kunnen worden gesteld.
Eventuele toewijzingen zullen
Uiteraard eveneens op basis van
algehele gelijkschakeling met de
kolentoewijzingen geschieden.
H.K.H. prinses Juliana heeft in
aanwezigheid van talrijke auto
riteiten, onder wie de Zwitserse
gezant Kohli, de gedertgeerde
van het Intern. Rode Kruis, J. de
Caste|la en de Haagse burgemees
ter in Pulchri Studio te 's-Graven-.
hage aan vijf ziekenverpleegsters
de „Florence Nightingale me
daille" uitgereikt voor de buiten
gewone verdiensten, bewezen
tijdens de oorlog aan de lijdende
mensheid.
De Prinses hield daarbij een
toespraak, waarin Zij o.ni. zude:
„Wij zijn er trots op zudie vrou
wen in ons midden te hebben, die
in de jaren van zware beproeving
op uitnemende wijze tallozer
hoop en redding zijn geweest".
Terwijl de verdiensten van zijn
in de oorlog omgekomen aoehtar
werden voorgelezen, kwam de
vader van zuster M. A. A. Bloem
uit Monnikendam naar focem. om
de posthuum verleende onder»
scheiding m ontvangst tc nemen.
Zuster Bloem onderscheidde ziel)
in de loop van 1944 in Venray
onmiddellijk in de vuurlinie van
de artillerie. Dodelijk getroffen
door een granaatscherf is z|j ge
vallen, toen zij hulp verleende
bij de begrafenis van een land
genote.
De overige gedecoreerden zijn
mej. L. J. Jobse, Rode Krjishelp-
ster te Vlissingen, eerw. zuster
Regina (M. Esser) uit Neder-
weert, eerw. zuster Stephanie
O.P. uit Reuver een mej. H. M.
Verheul voorheen helpster bij een
dokter- ie Roermond.
In Gelderland hebben verschil»
lende instanties op het geb|e<i
van boswezen en natuurbe
scherming zich verenigd in
„Ver. tot behoud van het
Veluwse hert" tenainde da
strijd tegen de wildstroperij in
verscherpte vorm aan te bin
den.
Het Voorlichtingsbureau van de
Voedingsraad schrijft.
Hoewel er niets gaat boven
verse groenten, is het begrijpelijk,
dat in een tijd, waarin de groen
tetuin overvloedig opbrengt, de
huisvrouw, denkend aan de ko
mende wintermaanden, wat van
die overvloed van groenten wil be
waren. En wij geven haar gelijk,
dat zij spinazie, postelein en an
dere zomergroenten gaat inmaken
als zij de opbrengst van eigen tuin
niet in de maaltijden kan verwer
ken omdat het te veel is. Het ste
riliseren is wel de manier om de
groenten de hele winter te kunnen
bewaren. Maar het is een werk,
dat zeer nauwkeurig gedaan moet
worden, wil het gelukken.
Een uitvoerige beschrijving en
enkele recepten over de inmaak
vindt u in het vouwblad „De in
maak van groenten", uitgegeven
door het Voorlichtingsbureau van
de Voedingsraad, Koninginne
gracht 42, te 's-Gravenhage.
Hier willen wij ons bepalen tot
enkele raadgevingen:
le Werk in een zindelijke om
geving (schoon aanrecht) en met
schone handen.
2e Gebruik schone doeken, le
pels en trechters.
3e Zorg voor gave flessen,
deksels en gummiringen.
4e Reinig flessen, deksels en
ringen met warm sodawater (of
kook alles 3 minuten uit in schoon
„LA GRANDE ILLUSION"
Opnieuw ter vertoning in
ons land
Soms beseft men pas ten vol
le, hoe groot een filmwerk kan
zijn in zijn conceptie en vorm
geving, wanneer men het na
jaren terug ziet. Zo'n film is
„Le Grande Illusion", 't mees-
terwerk van Jean Renoir, dat
thans weer in sommige bio
scoop-theaters zal worden ver
toond.
Strikt genomen behoort »,La
Grande Illusion" tot de oorlogs
films, maar het is een oorlogs
film welke werd gemaakt voor
de laatste wereldbrand en wel
ke niet specifiek Frans of En-
pels of Amerikaans of Italiaans
én anti-Duits is. doch die zich
plaatst op een standpunt boven
de partijen, het enige standpunt,
waarop een kunstwerk zich be
hoort te stellen, omdat het zijn
taak ls, dieper te gaan dan de op
pervlakte en dieper dan klein
zielige haat en afkeer.
Dit heeft Jean Renoir gedaan
met deze film. Commandant von
Rauffenstein (Eric von Stroheim),
de Duitser is een even gave en
ridderlijke figuur als de Franse
kapitein de Boieidieu (Pierre
Frernay) „La Grande Illusion" is
geen film, die de sympathie
voor de een wekt ten koste van
de ander. Zij toont ons de Duitser
en de Fransman in hun uiteenlo
pende karaktertrekken, zij doet
ons de grootheid voelen van waar.
achtige, menselijke ridderlijkheid
loven, dat deze beide mensen, die
elkaar als leden van vijandelijke
volken van het leven pogen te
beroven volkomen zichzelf zou
den kunnen blijven en toch vrien
den zouden kunnen zijn: „De grote
illusie
„La Grande Illusion" munt niet
uit door een opmerkelijke film
vorm. Zij deed dat niet in 1937,
toen wij haar voor het eerst za
gen. Zij doet het thans nog min
der nu de cineasten ten aanzien
van belichting camera-instelling
en hantering veel blijken te heb
ben geleerd. Maar zij heeft een
prachtig gegeven gedramatiseerd
op een wijze, die haar ver verheft
boven de middelmoot, ook van de
na-oorlogse film.
Eric von Stroheim speelt in deze
film voor wat hij waard is. Zijn
Duitse officier is een onvergetelij
ke creatie, waarvan gebaar na ge
baar bij het terugzien in de her
innering wakker werd.
Onnodig te zeggen, dat wij per
sonen boven 18 jaar, die gelegen
heid krijgen deze film na zovele
jaren opnieuw of voor de eerste
TfaIte zien dringend aanraden,
deze kans te benutten. f.
water) en spoel ze daarna goed
om met heet water.
5e Maak alleen groenten van
prima kwaliteit in.
6e Was de groenten zorgvul
dig.
7e Kook alle bladgroenten
enkele minuten voor, zodat ze
slinken en minder plaats innemen
Bovendien verdient het de voor
keur ook worteltjes, bloemkool,
asperges en doperwten 3 minuten
voor te koken, waardoor het be
derf, dat in deze groenten gemak
kelijk optreedt, wordt tegenge
gaan. Ook laten de drie eerstge
noemde groenten zich dan beter in
de flessen voegen.
8e Laat alle bewerkingen,
voorkoken, het vullen van de
flessen, het steriliseren zo snef
mogelijk op elkaar volgen,
,9e Reken voor de steriliseer»
tijd: de kooktijd plus M uur, op
een temperatuur van 100 gr.
Steriliseer doperwten, spinazie,
bloemkool en worteltjes na 24
uur nog eens uur op 100 gr. (X
over om bederf tegen te gaan.
10e Laat de flessen, met de
klem er op, onder een doek af-
koelen, om springen te voorkomen
Verwijder pas na volkomen afkoe
ling de klem en controleer dan, of
de deksels stevig vast zitten.
11e Voorzie alle flessen van 'n
etiket met vermelding van de
inhoud en de datum van inmaak.
12e Bewaar de inmaak op een
droge en ':oele plaats.
Indien u de bovengenoemde
voorzorgen nauwkeurig in aehfc
neemt, zijn wij niet bang, dat y
met uw jnmaak geen succes zult
hebben.
De oplossing van de dierenpuzzla
is: gorilla, arend, rups, nachte
gaal, ansjovis, adder, lynx. En
verticaal: garnaal.
Een lettergrepen-ring ia nu de
inzet.
In te vullen 16 woorden, elk van
twee lettergrepen. De tweede let
tergreep van elk woord is gelijk
aan de eerste lettergreep van het
daarop volgende woord.
De gevraagde woorden zijn: 1,
tijdruimte; 2. man; 3 verrukkelijk;
4. geneeskundig onderzoek; 5.
toneelspel; 6. letters noemen; 7.
lichaamsdeel; 8. deel van Sumatra;
9. verbond; 10. echtgenoot; 11. wa
pen; 12. soort; 13. opstandeling; 14.
vreemde munt; 15. talent; 16. rïjg-
snoer.
Een prijs verwierf:
Mej, M. HEGGELMAN, Huize
St. Liduina, Schiedam.
zi<^hSgereed tvoor6n Bim maakten
naar het ka een aluiptocht
neer wij het vliegtuig kunnen
meenemen, verkennen wij het
eerst de tent waar Basli wordt
gevangen gehouden. Wij nemen
hem dan mee naar het vliegtuig
en stijgen snel op, zodat een
achtervolging onmogelijk is
stelde Bim voor. „Dit lijkt mi)
een gedegen plan", gaf IJso toe.
Even later bevond zich de vreem
de stoet op weg. Na een tocht van
enige uren zagen onze vrienden
het kamp van de Geldlanders al
liggen. „Ik weet hier in de buurt
een kleine ijsgrot, waar wij deze
machinevogel kunnen verbergen",
kondigde IJso aan.
door
54)
Dat kan allemaal wel waar
zijn, doch er zijn wel meer mis
dadigers, waarvan hetzelfde ge
zegd is. En tenslotte hebben we
nog miss Nola Morin.
Foxcrift lachte bitter: Beste
Harley, je beste speurderswerk
verricht jij toch nog altijd op pa
pier! In de praktijk is een beetje
minder fantasie een noodzakelijk
ding.
Stevenson vertelde zijn vriend
Wentwnrth bespreking bij notaris
bewii«?,^ en over de talrijke
bewijsstukken van miss Morin.
geldige p— weV dat het meisje
nemen, dat zij de weldoener van
haar moeder zou vermoorden? En
bovendien was het voor haar
voordeliger als de oude man bleef
leven. Ze zou dan namelijk een
grote schadeloosstelling hebben
ontvangen voor de vele jaren.
ZONDAG 20 JULL
HILVERSUM I (301 M.) 8.00 N.
C.K.V.. 10.00 K.R.O., 17.00 N.C.R.
V., 20.00 K.R.O. 8.00 Nieuws. 8.30
Morgenwijding, 10.00 Hoogmis,
11.30 Gram., 12.00 Gram., 12.15
Boekbespr., 12.30 Vaudille-ork.,
(13.00 Nieuws), 13.40 Apologie.
14.00 Gram., 14.30 Residentie- ork.
15.15 Klankbeeld, 15.40 Gram. 16.00
Kerkmuziek. 17.00 Prot. Kerk
dienst, 18.30 V. d. Ned. Strijdkr.,
vearzaanktM°htief?1 Mn belofte
voor na en daarenboven
vooruitzicht hebben.
da7 7aar'"-; verbeeld je nu eens
Nb- MnrOi^?SJ?raken vals waren?
Mr. Montieth keek de nanieren
onmiddellijk datVtdo-
cument waarover miss Morin
steeds spreekt, vals was, en lach
te het meisje uit. Je weet uit er
varing, dat ze zeer fel is en kunt
je dus voorstellen, dat ze razend
,en"" de moord bedreef.
Bovendien redde ze hiermede nog
een gedeelte van haar aanspra
ken, namelijk de erfenis. Had mr.
Montieth nog geleefd, dan had hij
haar ontmaskerd en aan de politie
overgeleverd. Er zijn dus wel
twee of drie motieven voor haar
aan te wijzen.
Maar ik kan niet aannemen,
dat ze, indien ze werkelijk mr.
Montieth zou hebben gedood, la
ter het zou durven wagen haar
aanspraken aanbangig te maken.
Ze moet heel goed begrepen heb
ben, dat ze onder verdenking
stond.
Stevinson knikte; hij moest toe
geven, dat deze redenering van
Foxcroft juist was. Was het mis
schien inderdaad beter, dat hij
zich tot zijn papieren misdaden
beperkte? Hij besloot, tot een an
der onderwerp over te gaan.
Wanneer kunnen we Lar-
hya7^LsL^nfef oTtsia^t?6"
daarmede ^aXr^ketijk^^z|jn
van^G^wolÜ
zei Stevenson nadrukkelijk in
de hoop, dat Foxcroft hierop
vlam zou vatten en alsnog [eê
zou ondernemen om de professor
iedere ontvluchtingskans te ont-
nemen.
_vSJèvnf°tPt n/et weg> antwoord
de Foxci of t, zeker van z|jn zaak:
Hij heeft niets met de moord te
maken en heeft enkel het schil
derij gestolen.
Hoe dan ook, ik hoop, dat
we Lardeau spoedig aan een
verhoor kunnen onderwerpen.
Heb je verder nog mededelingen
te doen?
Neen. Je weet, dat de aan
spraken.. van miss Morin niet
door mij behandeld worden, ten
zij ze op oplichterij- blijken te
berusten. Maar voorlopig kan ik
je alleen van advies dienen.
Prachtig.
Stevenson ging regelreeht naar
het bureau vó,i Harper om daar
op te bellen. Hö had dit niet bij
Foxcroft willen doen, omdat hij
niet het risico wilde lopen, dat
diens secretaresse het gesprek-
zou afluisteren. Binnen enkele
minuten had hij zijn broer Phil
aan de lijn en maakte met hem
een afspraak voor een ontmoeting
in New-York.
Toen hij de volgende morgen
op de afgesproken plaats aanwe
zig was, vond hij daar zy'n broer
al wachten. Hij vertelde hem al
les, wat hij de laatste dagen over
miss Morin te weten gekomen
was. Phil had niet veel nieuws.
Het echtpaar Fellows ging zo nu
en dan uit, maar ontmoetingen
met onbekenden waren er niet
geweest. Stevenson droeg zijn
broer op. zijn waakzaamheid niet
te laten verslappen en nam af
scheid. Hierna ging hij naar het
hoofdbureau van politie om daar
inlichtingen in te winnen over
een expert in handschriften, ink
ten en papier. Ze noemden hem
daar de naam van mr. Schwartz,
'n scheikundige, wiens hulp vaak
door de politie werd ingeroepen,
meestal met uitstekende resulta
ten. Stevenson draalde niet, doch
begaf zich onmiddellijk op weg
naar het aangegeven adres.
Mr. Schwartz bleek een kleine
man, met slaperige oogjes. Ste
venson gaf hem de brief.
Hum! zei de kleine man:
moet de juistheid hiervan onder
zocht worden?
Inderdaad, professor.
Ik ben geen professor meer,
zei Schwartz, ik geef al sinds ja
ren geen colleges meer. Noemt u
mij maar gewoon „mijnheer".
Hij gooide de brief boven op
een stapel andere papieren.
Mr. Schwartz, riep Steven
son verschrikt, ik moet u verzoe
ken heel zorgvuldig met deze
brief om te gaan. Hij is heel erg
belangrijk. Er hangt veel van af.
Wanneer kan ik het resultaat
van uw onderzoek komen ver
nemen??
Morgen. Maar wat wilt a
precies weten?
Alles! Bijvoorbeeld, wanneer
ongeveer het papier gemaakt
werd, of de inkt oud is, enzo
voorts.
Ik kan u niet alles vertellen,
antwoordde Schwartz, ik ben
geen tovenaar, doch een weten
schappelijk onderzoeker. Hoe zou
ik u kunnen vertellen wie het
papier kocht, wie het verkocht,
wie het gebruikte en wie hei
verzond? Ik kan u alleen maar
vertellen, hoe oud ongeveer het
papier is en hoe oud de inkt.
Stevenson glimlachte veront
schuldigend: Neem me niet
kwalijk, mr. Schwartz. Als u
me dat kunt vertellen, is het
waarschijnlijk al voldoende. Mijn
eisen waren inderdaad overdre
ven.
Schwartz nam de brief weer
in handen, legde hem onder een
microscoop en bestudeerde hem
nauwlettend. Hjj schudde het
hoofd.
Ik zal er rustig tijd voor
moeten nemen. Morgenochtend
kan ik u uitsluitsel geven.
Waarschijnlijk moet ik 'n beetje
van de inkt wegnemen.
Dat geeft net. We hebben er
een fotografische copie van.
Hoewel het al laat was, toen
Stevenson weer in Greatport ar
riveerde, ging hij nog even bij
inspecteur Harper langs.
Hoe staat het met Griswold,
Harper
De inspecteur begon te lachen:
Ik ben naaf Kingsbury ge
gaan op aandringen van mi. Fox
croft. Ik heb alles nagezocht,
maar heb niets kunnen onLrieK
ken. Niet.i, maar dan ook Hele
maal niets wat met de moord in
verband zou kunnen staan.
En wat zei Foxcroft, toen
u hem deze mededeling bracht?
H'j zei, dat Griswold ver
duiveld knap was en alles wel
zou hebben weggewerkt.
Zeg nou eens eerlijk, Har
per, wat u van Griswold denkt
(Wordt vervolgd.)
19.00 Gram., 19.15 Bijbel.. 1930
Nieuws en Sport, 20.00 K.V.P.-
landdag. 20.07 De gewone maa,
20.1j> Zangspel. 21.00 Gram. 21.15
Hoorspel. 22.10 Avondgebed. 22.30
Nieuws. 22.50 Gram.
HILVERSUM IX (415 en 218 M.)
8.00 V.A.R.A., 12.00 A.V.R.O., 17.30
V.A.R.A., 20.00 A.V.R.O. 8.00
Nieuws. 10.30 Prot kerkdienst
11.45 Caus., 12.00 Gram., 12.30 Zon
dagclub, 12.40 Koor. 13.00 Nieuws,
13.15 Skymasters. 13.50 N.S., 14.00
Boekbespr., 14.30 Orkest 15.30
Filmpr., 15.45 Gram., 16.30 Repor
tage. 17.00 Voordracht. 17.30 Koor.
17.50 Sport, 1S.00 Nieuws. 18.15
Sport 18.30 Orkest, 19.00 Radio-
lympus. 19.30 Sextet. 20.00 Actual.
20.15 Haarlemse Ork. Ver., 21.15
Caus. 21.25 Muziek. 22.15 Hoorspel
22.40 Orgel. 23.00 Nieuws, 23.15
Gram.
MAANDAG 21 JULL
HILVERSUM I (301 M.) N. C.
R. V.) 7.00 Nieuws, gymn. en
gram. 10.30 Morgenwijding, 11.00
Gram., 11.15 Boekbespr.. 11.35
Piano, (11.45 Gram.) 12.15 Orkest
13.00 Nieuws, 13.15 Kwintet, 14 00
Caus., 14.20 Koor, 15.00 Gram.
15.25 Trio, 16.00 Bijbel. 16 45 Mu
ziek, 17 00 Zang, 17.30 Sport, 17.45
Caus, 18.00 Koor, 18.20 Gram. 18 30
V. d. Ned. Strijdkr., 19.00 Nieuws,
19.15 Boekbespr., 19.30 Actual,
19.45 Appèl ex-pol. gev. 20.00 Van
alles wat, 20.15 Concert. 21.30 Ge-
var. progr., 22.00 Caus., 22 20 Gram-
22.30 Nieuws. 22.45 Avondwijding,
23.00 Caus., 23.25 Schaaktournooi,
23.35 Gram.
HILVERSUM TI (415 en 218 M.)
A.V.R.O. 7.00 Nieuws, gymn. en
gram., 12 00 Trio, 12 30 Gram.,
12.45 Reportage, 13.00 Nieuws,
13.15 Vaudeville-ork., 13.50 Orgel,
14.40 Boekbespr. 14 40 (Trio. 15 05
Gevar. prog., 16 00 Voordracht,
16.10 Muziek, 16.30 Zang, 17.00
Gram., 17.30 V. d. padvinders.
17.45 Gram., 18.00 Nieuws, 18.15
Skymasters. 18.45 Caus., 1900
Gram 19.30 Muziek. 20.00 Repor
tage, 20.15 Reridentie-ork., 21.00
Gram.. 21.25 ..De zevende Sluier"
22.30 Caus., 23.00 Nieuws, 23.15
Jazz., 23.45 Gram.
