Nieuws uit STAD en OMTREK
Schiedam staatvoor critiek seizoen
LANGSDEI
Lijn
Ene Poorte voor Vlaanderen
ïim Tuimel
Frans-Brits bondgenootschap
R
4
maal geklopt
ADIO
vlaardingen
programma
DINSDAG 9 SEPTEMBER 1947
PAGINA 3
Om een initiatief-rijke
gemeenschap
KonnnPlr^ B"had- HettfzTn U
S ttid SÖde tar,VOren- 0naanks de
verte^dsklo-Er kwamen
S?aptru* het hulsla^gSe 21J kwijlden,
wasren tno en een Dnoedpr 11 fietser
vier neuto ano°gde omdat i*16' kinder
voor deUthd haal'
blijft. tlJd dat ar man
DANSENDE KATH. JEUGD
OFFICIëLE KENNISGEVING
Ken Lke-nnis' dat b« hen 13 inge'
DE SPAARBANK ANNO 1820
SCHIEDAMMERS OP HET
M ARIA-C ON GRES
BURGERLIJKE STAND
PATER v. d. VEN VERLAAT
SCHIEDAM
OUD-ONDEROFFICIEREN
tribunaal.
SAS VAN GENT VIERT FEEST
21. EEN ONSCHULDIGE
FAMILIE paT.
EINDELIJK ZIJN DE VOLKEN
VERENIGD"
Na jaren van diepe tegen
stellingen
GOUDEN PROFESSIE
RECTOR MOL
Pater van Gospel herbenoemd
tot rector
Naar wfl vernemen, is de zeereerw,
pater J. van Gassel C.s.s.R., die tot
Mei 1946 rector was van kerft en
klooster v. d. Allerh. Verlosser aan
de Goudserijweg te Rotterdam, door
de hoogwaardige pater generaal Leo-
nardus Buys opnieuw tot die bele
ning benoemd.
BLIJDORPBRUO
AFGESLOTEN
VERBOUWING VAN HET
D. P.-STATION
jEr M
werd
door J. P. Seabrooke
drëmp^aar' wie was die man °P de
daihJtlz$ K.vertellen- lk
LAATSTE BERICHTEN
HEVIGE BESCHIETINGEN IN
MIDDEN-JAVA
Nederlandse verliezen sind6
„Caese fire"
EM. PASTOOR B. TERRA f
aangekondigd; a"
ben dp h gelopen zomer heb-
f*d?beStUre» van t0»eel- en ont-
en nmi ^s^er.en*&ing:en, van culturele
6re kldnfïcn zich beraden op de
piannen voor „avonden", die hun
taan moeten rechtvaardigen. Zal
komende seizoen er weer een zijn,
Waaraan veel moeite tevergeefs werd
besteed, waarin de ijver werd mis<
bruikt? Of zal dit seizoen er één
zijn, waarin een brake akker gesj)it
en klaar gemaakt zal worden voor
komende wasdom?
Wij zijn niet optimistisch in onze ver
wachtingen. Te minder, daar bij een
dezer dagen gegeven avond kwam vast
te staan, dat er genoeg ontspannings-
en amusementsverenigingen in Schie
dam zijn, maar slechts weinige die aan
haar ontspanning een ander karakw
willen geven dan van boerekool lol
Toen onlangs bij een ontvangst t*
stadhuize de burgemeester tot de
wezige besturen van Rif r„ aan"
opmerking maakte, datfên 25 06
geleden de strijd voor de fÖ 'iaren
werkweek werd gevoerd rmd 48_m'ige
zin: „de kerken in de fees, f de Slag"
krijgen de arbeiders tiid zfeif t" Vo1, nu
kelen", kwam ineens de d °ntwik-
Itjkheid van deze 1 droeve werke"
öie zo scLne Wa5iadSbnfldatUgen'
Zijn, monsteriiib- d bad kunnen
klf v fJn de kerken niet voller- is
aan de laa^alen met 'in
nnel d tegendeel- Noch de moeite
kennis6 Vreugde van een vergroting van
Van een ^voeren van de ont
wikkeling van een vorming tot zelfstan
dig denkende mensen zrjn aanvaard; de
weg van de minste weerstand is
gekozen en de belangstelling voor
zaken, die verder gaan dan het uurloon
de klaverjasclub, de Hoogstraat en dé
sportcourant is afgenomen én d.e
van gegroeid. Wanneer mensen h
makkelijk maken, worden ze L Zlch
hoe ontoegankelijker voor verzoekf1?'
inspanning Het dmaQi«i erzoeken tot
mentaliteit TS 'ST',
'iet, 0p de 'ie katholieke arbei-
K.A.B.? w., "«-."«n ™n Ie
W..A.B.? Waar a a,uuubn van de
«eke belangsteUini verhoogde poli-
vernieuwde poUhm? 3 gevol£ van de
öe cursus OVer partij Waar blijft
een gevold zon cornmunisme, die
lezing van nate?" van de meesterlijke
Zön er maatL ,d> WeÖ?
voorkomen, dat n getroffen, die
wordt neergehaald11 katholieke avond
den en terzfke vofk d°°rdat °fel°e8'
digen artiesten hehh men °noordeelkun-
hun plaats niet weten11
voering van St Amé a J een ult"
Wordt het geen 4 dTh" ge,beurde?
aantal katholieke J 20 n groot
centrale advieïw. °trSa™aties een
wordt geroepen? antle ln het leven
m^vo0Vrreennhalïi,!f U zlch °P' als
verenigingsleven staaT m r lnten*ief
zekerheid grenzende*
held, dat ondanks het prachtig Jk"
van enkele actieve verenKen ^erk
antwoord zal worden gegeven op w
problemen: „Hoe wordt Katholiek
Schiedam een gemeenschap van
actieve initiatiefrijke mensen?"
herhoiiüflüi?' een gro°t gevaar in het
He arru ,1J schrÜven over deze dingen,
artikelen dreigen een stem te wor-
^«end^de ^angfifr vf6rteI,en> zei m'n
geloven. reporter, zul je niet
geschreven, ariep6 ik heeft de waarheid
lee_g. teelde hij. Schiedam een huis
Werkelijk ?&n een huia' mijnheer
gezin^rin^gebor^n k^nnenrOOStrtlke
Je ijlt. 6 kannen worden.
merkwM,rd6igbIte is^dat^dat ?n.het aller-
waardigd.18 k"*t ik leronte
vow. Ga mee 6n 0vertuig N. stelde hf
glSeïldteKffelS Van m«n voeten
Tien minuten kit ?aar s°hoenen aan.
huis; een iuw^er stonden wi3 voor het
m de verf Van een huis, knapjes
neden, vier' bakk-Zl" gr0,te kamers be-
enik stondé laP tuin?n kamerS b0Ven
aan v^nd deClan^areportVr°eg lk
Men henroAJT e reporter.
Wka'tZf hij koud" d6 Gereforme«-
lk. a oet die Kerk ermee vroeg
ZegVlafte hij-
teÜf-Zeg h°0r eens- begon ik te foe-
h-Waf£feh- t0t 26 een d°minee
Mnsh'nt
na over het plavel^^ hengelde, bij
Ik zeg, ze wachten Urde"
herhaalde mijn vrm^^n^mtaee
h™ ge reP°r-
Hoor Je dat, GabriëH»
iongelmg. CUe vroeg de
Wij zwegen.
geïTngEh mijnheer. herna:
Mmmmm deed
lm d« jon-
- j-vimmmm deed
ange reporter met een ,Vriend de
hoofl naar achteren SChok van zijn
Dafniet6" •i.6ts voor
ten nou al drie lnobeaI' maar
a Pr'
lang(
om do-
ou al drie fe.7"' '"aar we wach-
Probeer Lt h °p een huis.
ïe reportera m'n vrIend
den, waaraan men even gewoon wordt
als 'aan de continu-spelende radio; men
hoort niet, wat er gezegd wordt, maar
er is geluid en dat is tenminste iets om
de innerlijke leegte te vullen.
Onze verantwoordelijkheid blijft
echter, al wordt de stem tot een echo.
Daarom zal het verhaal, dat wij gaan
vertellen misschien eentonig worden
In komende overzichten en beschouwin-
ëZ Politieke, sociale, cultu
rele en gemeenschapsleven zullen wij
»?sTe id6l?,k ln herhaling vallen, maar
dan e ™°.rtdurende drup de steen holt,
le gedachte ons de kracht
ren nn hameren en weer te hame-
ren op da,tzelfde aambeeld, ook al ligt
nm 6n ^Zer m het vuur, heet genoeg
te worden. Want helaas is
heel weinig hitte in Schiedam. Voor
et woord „leidzaam" is in dit opzicht
zelfs geen plaats. Geleid worden veron
derstelt nog een grote mate van activi
teit. Er is geen bergbeklimmer, die
de gids volgt, zonder zelf hetzelfde
zware werk met houweel en klimkoord
te verzetten, zonder de inspanning van
de zware tochten langs de bergwand
stap voor stap te voelen; op straffe van
een zekere dood mag hij zelf niet wer
keloos blijven; hij moet hetzelfde werk
doen als de leider, zonder de zware
taak te hebben de weg te moeten uit
stippelen. Schiedam zou men sleepzaam
kunnen noemen. Het moet in meer dan
één opzicht van het sleeptouw af; want
het mocht eens gebeuren, dat men plot
seling tot de conclusie kwam, dat er
daarbij zoveel wrijving veroorzaakt was,
dat men op de blaren moet zitten.
Gaarne zullen wij voor de komencje
maanden de ondankbare taak van blaas
balg, aambeeld en hamer op ons nemén.
Maar men verwachte van ons niet, fat
wij dan met een vriendelijk langs-de-
lijn-gezicht de ontwikkeling zullen vol
gen.
Over de taak van de critiek in deze
mogen wij misschien een volgende maal
onze mening zeggen. Het zij voor van
avond voldoende, aangekondigd te heb
ben, dat onze strijd voor het goede een
even hardnekkige tegen al het valse,
onware en afbrekende zal zijn. Het is
altijd goed van tevoren zijn voor- en
tegenstanders te kennen.
Dit seizoen zal een critiek-seizoen
worden. De belangstelling voor cul
turele avonden verslapt eerder, dan
zij sterker wordt. De besturen van de
weinige verenigingen, die zich met
recht beroepen op hun culturele ar
beid, zijn weinig optimistisch ge
stemd. Mocht de belangstelling tot
beneden een verantwoord financieel
beleid dalen, dan zijn de gevolgen
niet te overzien. Daarom zal het
zaak zijn, dat alle kracht gezet wordt
achter liet werk van die verenigingen.
Samenhundeling van krachten, maar
bovenal een actief werken van allen, die
het gewonnen terrein weer niet tot
Niemandsland willen laten worden, zal
noodzakelijk zijn om voor Schiedam dat
schuchtere begin van een zelfstandig
cultureel leven te behouden. Het zal
opvoedend werk zijn; het zal ondank
baar werk schijnen.
Initiatief K. A., kern St. Jan
de Doper
De tijd is weer aangebroken, dat tien
tallen katholieke jongens en meisjes
het offensief cp vader en moeder ope
nen om te mogen leren dansen. Er zul
len weinig ouders zijn, die niet begrij
pen, dat dansen tot een deel van de
vorming is geworden, maar zjj vrezen
terecht de invloed van de omgeving,
waar dit gebeurt en vragen naar een
betrouwbare gelegenheid. Er zijn wei
nig bezigheden, waarbij de ontmoeting
van een partner zo vaak aanleiding
geeft om er een levensgezel of -gezellin
van te maken, dan het dansen. Niette
min bereikt het samengaan van de le
vensgezellen in het huwelijk eerst dan
de ideale maat, wanneer zij samen tot
de volkomen eenheid kunnen groeien,
waarover Paulus het in het bekende
epistel van de huwelijksdag heeft: het
zijn er geen twee meer, maar het is
één vlees. Hoe kan een dergelijke een
heid groeien, als de voornaamste voor
waarde, het gemeenschappelijk levens
beginsel, het éne ware geloof als grond
slag ontbreekt? Geen „im-siebenten-
Hiemel-der-Liebe"-stemming kan d>é
basis vervangen. Het is deze weten
schap, die vele ouders ervan terughoudt,
hun kinderen de eerste, misschien de
beste, maar het kan even goed de
slechtste, danscursus te laten bezoe
ken. Hun verantwoordelijkheid bewust
hebben enkele heren van de parochiële
K. A.-kern van de St. Jan de Doper
zich hierop beraden. Zij zijn tot de con
clusie gekomen, dat de jeugd zich in
dit opzicht het liefst zelf organiseert
maar dat er een helpende hand moet
worden geboden. Daarom worden de
danslustige jongens en meisjes van
Schiedam verzocht groepjes te vormen
van inngelui, die het met elkaar goed
kunne^T vinden. Zulke groepjes zullen
ongeveer 12 paren moeten omvatten.
Ee? Vertegenwoordiging van e k groep
je wordt volgende week Dinsdag ib
September 's avonds half 8 1
Volksbond verwacht om nader te ver
men, hoe de organisatie zal
Scheepvaart Buitensluis
In verband met het uitvoeren van
herstelwerkzaamheden aan de binnen
deuren van de Buitensluis zullen deze
moeten worden weggenomen en ver
vangen door de daarvoor aanwezigs
reserve-deuren.
Deze verwisseling zal worden uitge
voerd op 10 en 11 September a.s. De
scheepvaart dient er rekening mede te
houden, dat zij op deze dagen enige
hinder zal ondervinden en met name
de kans loopt, dat zij enige tijd zal
moeten wachten alvorens de sluis te
kunnen passeren.
SCHIEDAM, 9 Sept. 1947.
Drankwet
ot>?é>,tn van Schiedam brengen ter
Usser*alhierVerZOek van"j. A. W. Gil-
verkoop v' °m een verlof A voor de
in het klein 5r.z^ak"alo°holische drank
liteit van het n beneden-achterloca-
70c, alhier, en h06?1 Lange Kerkstraat
binnen 2 weken „Tlaneren er aan> dat
tegen het verlenen vZe bekendmaking
hun college bezwaren d verlof bij
ingebracht. n kunnen worden
SCHIEDAM, 9 Sept. 1947.
In de maand Augustus 1947 werd
ingelegd 227.944,43 (Augustus 1946
267.274,96); terugbetaald 205.704,18
230.805,64).
Het totaal tegoed bedroeg op 31 Aug.
11.162.841,13 11.086.735,46) ver-
deeld over 27786 (24.611) rekeningen.
Zaterdagmiddag om 1 uur vertrokken
72 deelnemers(sters) in twee touring
cars naar Maastricht om de laatste
dagen van het Maria-Congres bij te
wonen. Een uur voor het begin van
het massa-spel „Sterre der Zee" kwa
men de Schiedammers in het oude
Tricht aan. De indruk van dit spel was
overweldigend en werd slechts overtrof
fen door de Pontificale Hoogmis, die
Zondag op het Vrijthof werd opgedra
gen door Z. Em. Kardinaal de Jong.
De aanwezigen kregen van de Kardinaal
Legaat de Pauselijke zegen.
De optocht was zo schoon, dat geen
van de aanwezigen in woorden zal
kunnen weergeven, welke emoties er
werden wakker geroepen.
De sluitingsplechtigheid kon niet
worden meegemaakt. Op 8 September,
de verjaardag van Moeder Maria, werd
nog een pelgrimage gemaakt naar
Renkum, waar een oud Mariabeeld uit
de 14e eeuw wordt vereerd. De pastoor
van de parochie gaf een beschrijving
van de gebeurtenissen met het beeld;
in de afgelopen oorlog werd het geëva
cueerd. Na een kort lof werd de thuis
reis aanvaard.
De organisatie van het geheel was
uitstekend verzorgd; het bestuur had
zich voortreffelijk van zijn taak ge
kweten.
GEBOREN: Mathilda C. d. van J. A.
Covaart en M. C. S. Schaap, Huysmans-
straat 31; Maria d. van A. Tamerus en
M. Peters, Maasdamstraat 9; Pieter A.
z. van M. Vrjjenhoek en M. C. den
B.-eeijen, D. Costerstraat 43; Arendje,
M. d. van M. Vrijenhoek en M. C. den
Breeijen, L. Costerstraat 43; Aaltje L.
d. van Th. B. Jönsthövel en C v. d.
Berg, Vlaard.dijk 63; Hélène C. d. van
K. L. Voorbaoh en J. C. v. Ravens, L.
Nieuwstraat 15; Jacoba G. d. van I.
Borneman en J. Rikkers, Tuinlaan 70;
Reinier z. van J. Wijzenbroek en A. v'.
Loopik, Achter de Teerstoof 24; Theo
dora J. d. van Th. C. v. d. Hul en J. C.
Klepke, Middelharnissestraat 25; Mar-
garetha d. vhn A. W. Bakkes en C. H.
Krommenhoek, v. Ruysdaellaan 70;
Janna d. van C. Sonneveld en M. p'.
Deurloo, P. Potterstraat 62; Marinus C
z. van G. C. de Ronde en A. H. L. v.
Leiden, Prof. Kam. Onneslaan 140'
Geesje, d. van I. Ouwens en A. v. Wie-
ringen, Herenstraat 41; Antonius P. G.
z' ¥eiJer en G- w- de Lille,
pr. Noletstraat 1.
OVERLEDEN; N. Jongebreur, 53 j.
vr- yarL^;, Ji1Zer' Nassaulaan 75; M.
M. de Krou, 88 j. wed. van R. de Bra
bander, Nwe Haven 225; G. Munning
75 i' V£ MoliS' ^ensinga' Nassaulaan
75; A. N- 58 Nassaulaan 75.
OVEBLED?N- A. W. Bras 60 j„ vr
van P- Semeijn, Jb. v. Lennepstr.' 34.
Pater v. d. Ven, een van de Singel-
paters, is benoemd tot Promotor Pto-
vincialis, d.i. National Directeur van
de Derde Orde van St. Dominicus.
Eind deze maand zal hij vertrekken.
De parochianen van de parochie van de
H. Rozenkrans en allen, die contact
hebben met Pater v. d. Ven zullen van
tevoren nog gelegenheid krijgen om
hem hun genegenheid te tonen; op 23
September viert hij zijn zilveren profes-
siefeest, dat op 28 September met gro
te plechtigheid in de kerk zal worden
herdacht.
De burgemeester ere-voorzititer
Het was in de Bond voor Oud-Onder
officieren een gewoonte om aan de bur
gemeester van Schiedam het ere-voor-
zitterschap aan te bieden. De eerste ver
gadering, tijdens zijn ambtsperiode
werd bijzonder feestelijk, doordat mr.
Peek de erfenis van mr. v. Haaren had
willen aanvaarden en het ere-voorzit-
terschap had geaccepteerd. Namens de
bond werd hij door de h^er A. v. Vuu-
ren voor deze geste bedankt. Aan het
ere-lid, de heer B. H. C. J- van Ooster
hout, was de taak om de nieuwe ere
voorzitter te installeren. Ongeweten
werd aan haar wens voldaan, toen de
voorzitter aan mevr. v. Haaren vroeg,
of zij het ere-metaal wilde behouden,
dat destijds aan mr. v. Haaren werd
overhandigd.
Mr. Peek zegde aan de bond zijn volle
medewerking toe.
Varia, een Rotterdams kleinkunst-
ensemble bracht de cabaret-revue „een
Overstapje" cfp de planken. De spelers
a.l.v. Nico van Koetsveld hadden een
dankbaar gehoor.
In de eerste zitting van het tribunaal
alhier, na de vacantie, werden de vol
gende zaken behandeld:
Voortgezet werd de behandeling van
de zaak A. C. de Snayer, alhier. De
voorzitter, mr. Bordewrjk, zei, dat het
tribunaal wenst ingelicht te worden
over de waarde van het vermogen per
30 Juni 1947.
Na enige discussie verzocht de ver
dediger het beheer met de grootste
spoed op te heffen. Uitspraak 19 Sept.
/Hierna kwam voor de zaak M. Schre-
velius, beschuldigd van lidmaatschap
NSB, als zodanig in de functie van
groeps- en kringleider werkzaam te zijn
geweest; corportage met NSB-lectuur;
plaatselijk leider van de Volksdienst en
Winterhulp Nederland; als bemiddelaar
op het Arbeidsbureau medegewerkt
aan het zenden van arbeiders naar
Duitsland; voor het verdenken van be
zit van wapens J. van Ekelenburg bij de
politie aangegeven; namen en adressen
van vooraanstaande burgers opgegeven
en voordeel getrokken uit door de vijand
getroffen maatregelen.
Betreffende de zaak Ekelenburg zei-
de verd. onder druk gehandeld te heb'
ben. Van de namen van burgers was
hem niet bekend, wat er mee zou ge
beuren. Van der Graaf had ze opge
schreven en h(j had alleen toegezien,
dat er geen partijgenoten op kwamen,
Verd. zei, bij de S.D. niet gunstig be
kend te hebben gestaan. De verdediger,
Mr. Verkinderen, wees er in zijn plei
dooi op, dat Schr. alles heeft gedaan
op voor hem bevoegd ambtelijk bevel,
daar hij ondergeschikte was op het ar
beidsbureau. Tegen verplichte uitzen
ding naar Duitsland heeft hij onmiddel
lijk geprotesteerd bij de Fachberater.
Ook heeft hij veel gedaan om mensen
uit Duitsland te houden. Uitspraak 19
Sept. a.s.
Tenslotte kwam voor C. Sas, alhier,
lid geweest van de Germ. SS, de eed
van trouw op de Führer afgelegd en
lid geweest van de landstorm Neder
land.
De verdediger, mr. Heida, wees er op,
dat verd. in het begin van de bezetting
bij de Geuzen is geweest. Hij stond bij
zijn kameraden zeer goed aangeschre
ven. Na 4 oproepen is hij pas naar
Duitsland gegaan. Hij sloot zich hier
aan bij de Sturmbann, wat later bleek
te zijn een onderdeel van de Germ. SS.
Hij kon niet meer terug, doch zijn
moraliteit was goed. Uitspraak 19 Sep
tember a.s.
„Sas van Gent, Ene poorte voor
Vlaanderen", zo luidt de titel van het
spel, dat Sas bij gelegenheid van zün
400-jarig bestaan, opvoert. Men koos
als terrein het oude bolwerk Genera
liteit en men had de g°edc inval de
antieke molen, die z8n wieken hier
tegen de donkere lucht kruist, van de
geschiedenis der stede te doen ver
halen.
De taferelen, die méér waren dan ta-
bleaux-vivants, daar verschillende figu
ren ook spraken, ontrolden zich op het
podium, dat naast een poort-deur was
opgesteld, telkens als de m°len zijn
woord gezegd had en een heraut een
bladzijde van het dikke hoek der Sasse-
gèschiedenis had omgeslaSeI} en een
nieuw moment der historie had aange
kondigd. Er was een strakke orde in het
spel. Sober waren de handelingen; af en
toe slechts was er meer bewogenheid,
zoals bij de aanval der Fransen op de
poort der stad en bij de dans rondom
de vrijheidsboom.
Maar juist de Htijiv°lheid, waarmee
men gebaarde, de hoofsheid waarmee
men elkaar begroette, de statige entou
rage hij de allergewichtigste gebeurte
nissen voor de stad, deden het publiek
gretig toezien en hielden een spanning
gaande, die b.v. in de scènes van Karei
V haast voelbaar was. De zuidelijke
zwier, die men slechts even af en toe te
zien kreeg, werd ingehouden en omge
zet in geladene kracht, welke past bij
zulk gewichtig thema, als het schetsen
van leven, strijden en welvaart der Sas-
senaren en der Gentenaren, want duide.
lijk loopt door dit spel de draad der on
misbaarheid van Sas voor Gent en van
Gent voor Sas.
Na 1830 krijgen de taferelen voorgoed
een prachtig statisch karakter. Onder
groot applaus der toeschouwers zien we
dan de Nederlandse en de Belgische
maagd zich met elkaar verzoenen en
zien we hoe de maagd van Sas, geplaatst
in een grootse opstelling van groepen
en vlaggen, hulde brengt aan degenen,
die in de laatste oorlog voor Sas en
Zeeuwsch-Vlaanderen vielen.
De slotscènes tonen ons, hoe Neptu-
nus en Mercurius in de nieuwste tijd
Sas geschenken aanbieden, die een ge
volg zullen zijn van de steeds verder
gaande samengroei van Nederland «n
België. En hartstochtelijk klinkt het
woord van de heraut, dat Sas moge zijn
een poorte van Vlaanderen, iiiet een
poorte, die afsluit, zoals lange tijd in de
geschiedenis gebeurde, maar een poort,
welke de welvaart naar Vlaanderen en
vooral naar Gent zal doen stromen, een
welvaart, die dan tevens langs de boor
den van het kanaal Zeeuwsch-Vlaande-
ren en Sas zal bereiken!
De teksten van Uytdenbogaard waren
imposan-). en van gedragen voornaam
heid. Vooral de stem van de molen had
een heerlijk, rustig en donker timbre.
De regie was bij Abeleven, zoals men
wel uit dit artikel zal kunnen opmaken,
in utstekende handen.
Grote dank verdient ook de stad Gent,
die uit haar Nederlandse schouwburg de
costuums leende, waardoor het mogelijk
wérd de taferelen tot hun volle schoon
heid te brengen.
De tentoonstelling
In het patronaatsgebouw van Sas van
Gent is een tentoonstelling ingericht nu,
bij het 400-jarig bestaan der stad, die
betrekking heeft op de geschiedenis van
de oude haven en vesting. Het archief
der stad Gent heeft zeer kostbare oor
konden en charterboeken in leen gege
ven, waaruit we de oorsprong kunnen
nagaan van de stede.
En in een keurige orde, met welver
zorgde getypte uitleg erbij, ziet men
onder glas een aantal kaarten en platte,
gronden, uit legermusea en rijksar
chieven bijeengebracht, aan de hand
waarvan de ontwikkeling van haven en
vesting duidelijk valt te volgen.
Deze tentoonstelling had ons nieuws
gierig gemaakt, en na ons bezoek, heb
ben we nog even een rondgang langs
het plaatsje gemaakt en jammer ge
noeg niet veel meer van de oude schoon
heid kunnen weervinden. Enkele brok
stukken van de bolwerken resten nog,
een mooi poortje bij de Molenvliet en
een vleugel van het oude militaire hos
pitaal uit de 17e eeuw. Helaas is alles in
zeer vervallen toestand en voorafgaande
geslachten zijn daar zeker schuldig aan.
Wij hopen, dat het betere begrip van een
groep jongeren uit Sas, voor cultuur en
traditie, het weinige dat nog bestaat,
zal weten te redden en voor de toekomst
te behouden.
WPN5 W!'it ft
Doch die
pSe JL°2 hot boom zat daar
heel wat anders dad m Maar d
kon het spook niet weten! En even voor
hij op pad ging, biad er in het politie
bureau een vreemde verkleedpartij
plaats gehad, wa^ry^n het slot was,
dat eir een onschuldig uitziende familie
di)t wandelen ging. En toevallig de zelf-
Maar dat
de kant uit als Tim! Tim had geen
haast en de familie ook niet, zodat ze
steeds niot al te veir van elkaar ver
wijderd waren. Hij was ondertussen op
de plaats van bestemming aangekomen
en wachtte nm op de dingen, die komen
zouden.
De zeer hartelijke woorden, welke
gisteren te Londen bij de plechtige
atificatie van het Brits-Franse allian
tie-verdrag van Duinkerken werden
gesproken, waren ongetwijfeld hartelijk
gemeend, maar niemand zal zich enige
illusie maken, wel het minst zij, die het
verdrag hebben opgesteld, over de wer
kelijke, diepere gevoelens, welke tussen
beide volken bestaan.
Om deze te kunnen peilen, moeten
we eigenlijk een halve eeuw teruggaan.
Omstreeks 1894 waren de relaties tus
sen Frankrijk en Engeland zó gespan
nen, dat naar aanleiding van een
geschil over de wederzijdse scheep
vaartrechten in de Siamese wateren elk
ogenblik een oorlog kon uitbreken. Het
onweer dreef over, maar in 1896 stonden
de twee volken weer oorlogsbereid
tegenover elkaar na het Fachoda-inci-
dent. De erfvijandschap, welke eeuwen
lang de landen aan weerszijden van het
Kanaal tot eikaars gevaarlijkste tegen
standers had gemaakt, laaide in sympa
thiebetuigingen voor de Boeren tijdens
de Zuid-Afrikaanse oorlog van 1899-
1902 hoog op, maar toch begonnen de
gedachten reeds in die periode een
andere wending te nemen. Over de
diepe tegenstellingen heen richtte men
de blik naar het Oosten, waar „het
Duitse gevaar" tastbaarder vormen
begon aan te nemen.
In 1870 had Engeland Frankrijk de
nederlaag laten lijden zonder een vin
ger te verroeren. Nu begon Duitsland
ook Engelands belangen te bedreigen.
In Mei 1903 bracht de ver-ziende
Engelse koning Edward VII een bezoek
aan de president van de Franse Repu
bliek, en uit de bij die gelegenheid
ingeleide besprekingen kwam de
Entente Cordiale voort, welke in April
1904 getekend werd.
Deze Entente Cordiale was geen
bondgenootschap; zij regelde de weder
zijdse rechten en plichten, maar Kaiser
Wilhelm II wilde er een anti-Germaanse
alliantie in zien, en versterkte aldus
een verhouding, welke eigenlijk nog
zeer wankel was, wijl zij niet op de
intieme sentimenten der volken was
gebaseerd.
Naarmate de dreiging van de eerste
wereldoorlog zich scherper aftekende,
ontstond een beter begrip voor de we
derzijdse belangen, „echter slechts een
beperkte waarborg met het oog op een
mogelijke eventualiteit", zoals een
Engels schrijver zich uitdrukte. In
Augustus 1914 verklaarde Londen dan
ook den oorlog nog niet aan Duitsland,
toen dit land Frankrijk aanviel, maar
eerst toen het de ook door Engeland
gewaarborgde neutraliteit van België
schond. Van 1914-1918 streden Frank
rijk en Engeland zijde aan zijde, maar
wat hen samenbond was niet zozeer de
gemeenschappelijke vriendschap, als de
onverbrekelijke lotsverbondenheid;
samen zouden zij overwinnen of onder
gaan.
Samen triomfeerden zij. En dein
begint een periode van de Brits-Franse
betrekkingen, welke door voortdurende
onenigheid werd gekenmerkt; en deze
kon zelfs na 1933 door het nationaal-
socialistische gevaar nooit gejieel wor
den overbrugd. Wel werd in 1935 een
gemeenschappelijk militair actieplan
opgesteld, werd in de zomer van 1939
vooral door Engeland op een nauw
bondgenootschap aangestuurd, maar op
de kritieke 3 September 1939 van dat
zelfde jaar aarzelde Frankrijk nog tot
het allerlaatste ogenblik om zich bij de
Britse oorlogsverklaring aan te sluiten.
De sombere geschiedenis van de Mei
en Junidagen 1940 staat ieder nog voor
de geest. Op het moment, dat Frank
rijk reeds tot capitulatie besloten was,
stelde Churchill voor, dat „Frankrijk
en Engeland voortaan niet meer twee
naties zouden zijn, maar een enkele:
,,de Frans-Britse Unie''. Verdediging
en financiële, buitenlandse en econo
mische politiek zouden tot een eenheid
worden gemaakt, en „elke Franse
burger zou onmiddellijk ook burger van
Engeland worden, gelijk elke Enge. i
burger ook burger van Frankrijk zou
zijn". Maarschalk Pétain verwierp dit
ver-strekkende voorstel, en gaf zich
onvoorwaardelijk aan de Duitsers over.
Enige tijd later scheen het zelfs, dat
Frankrijk Engeland de oorlog zou ver
klaren.
Dit ergste is gelukkig voorkomen, en
ten slotte werd Frankrijk door de ge
weldige geallieerde inspanning gered.
Waarschijnlijk heeft de invasie van 6
Juni 1944 het Franse volk getoond,
hoezeer het op Engeland is aangewezen.
Nog leest men in de Franse bladen
geen hartstochtelijke vriendschapsbe
tuigingen jegens Engeland, evenmin
trouwens als in de Engelse jegens
Frankrijk. Maar het koele, nuchtere
verstand stelt in een helder daglicht,
dat de twee volken elkaar nodig heb
ben, en zij hebben de logische conclusie
getrokken: een bondgenootschap voor
vijftig jaar. Bij de ondertekening van
het verdrag op 5 Maart j.l., in de voor
dit feit symbolische stad Duinkerken
slaakte de Franse minister van buiten
landse zaken, Bidault, de bevrijdende
verzuchting: „Het Engelse volk en het
Franse volk zijn eindelijk verenigd".
Alles, wat sindsdien over dit bond
genootschap is geschreven, is eigenlijk
slechts een parafrase van dit eerlijke
woord. Onverschillig welke de inhoud
van de alliantie is, staat bovenal het
feit van de erkenning, dat voor een
halve eeuw Frankrijk en Engeland aan
elkaar gebonden zjjn. Een halve eeuw
is een lange t(jd, waarin heel veel
onverwachts kan gebeuren; zij is niet
te lang om twee volken, die door tem
perament en karakter zo ver uit elkaar
liggen, veel verder als door het schei
dende water van het Kanaal, psycholo
gisch nader tot elkaar te brengen.
Bondgenootschappen berusten steeds
op gemeenschappelijke beiangejn; om
echt en waarachtig te zijn moeten zij
echter op een hoger plan staan, in
geestelijke gemeenschap gegrondvest
zijn. Het jonge begrip van „het Westen"
kan dat besef doen groeien, als waar<
borg van vrede en welvaart in ons
kleine, verkleinde werelddeel.
WOENSDAG, 10 September.
HILVERSUM I (301 M.) N.C.R.V.
7.00 Nieuws, gymn. en gram.; 10.30 Mor
genwijding; 11.00 Piano; 11.30 Gram.;
12.15 Orgel; 13.00 Nieuws; 13.15 Zang
en spel; 14.00 Gram.; 14.30 Over kamer
planten; 15.00 Viool; 15.30 Gram.; 15.45
Metropole-ork.; 16.20 Zang; 16.45 V. d.
jeugd; 17.35 Kwartet; 18.10 Muziek;
18.30 V. d. Ned. strijdkr.; 19.00 Nieuws;
19.15 Caus.; 19.30 Actual.; 19.45 Gram.;
20.00 Van alles wat; 20.15 Prot. samen
komst; 21.00 Koor; 21.30 Marine-kapel;
22.30 Nieuws; 22.45 Avondwijding; 23.00
Gram.
HILVERSUM II (415 en 218 M.) VARA
7.00 Nieuws, gymn. en gram.; 10.00 Mor
genwijding; 10.55 Gram.; 12.00 Millers;
12.30 Weerpr.; 12.38 Orgel; 12.00 Nieuws;
13.20 Accordeon 13.50 Gram.; 14.00 Caus.;
14.15 Gram.; 14.40 Muziek; 15.00 Koor;
15.20 Hoorspel; 15.45 V. d. zieken; 16.15
V. d. jeugd; 17.15 Malando; 17.45 Caus.;
18.00 Nieuws; 18.15 Kwartet; 18.45
N.V.V.; 19.00 Gram.; 19.15 Caus.; 19.30
VPRO.; 20.00 Reportage; 20.15 Concert;
21.15 Hoorspel; 22.15 Amerik. muziek;
22.45 Europ. zwemkampioenschappen;
23.00 Nieuws; 23.15 Muziek; 23.25 Gram.
Met het oog op de verheffing van de
hulpkerk van dë Allerh. Verlosser tot
parochiekerk is zijn aanstelling tot
pastoor door Z. H. E. mgr. Huibers,
bisschop van Haarlem, binnenkort te
verwachten.
De zeereerw. pater N. Mol is ver*
plaatst naar het Redemptoristenkloos
ter te Roosendaal. Vóór zrjn definitief
vertrek daarheen, zal hij in de kerk
van de Allerh. Verlosser, die hrj zovele
jaren heeft bestuurd op Zondag 28
September a.s. zjjn gouden professie-
feest vieren. De jubilaris zal dan om 10
uur een plechtige Hoogmis opdragen,
waarbij Z. H. E. mgr. Paulo Giobbe,
titulair Aortsbisschop van Ptolomas in
Thebe, pauselijk internuntius te 's-Gra-
venhage, op de bisschoppelijke troon
zal assisteren.
De Rlijdorpbrug (Abraham vaal Stom
weg—Rijksweg) zal voor alle verkeer
afgestoten zrjn op Donderdagnaclit 11
op 12 Sept. em Vrijdagnacht 12 op 13
Sept., bedde keren van 0 tot 6 uur. Het
verkeer van RotterdamDen Haag v.v.
zal geleid worden over Ov-erschie en
Schiedam.
Het front van het D. P. station aal
een belangrijke wijziging ondergaan,
in verband met de verbouwing van de
stationsrestauratie, die sedert Mei 194Ó
veel te klein was. Men heeft daarom
besloten de restauratie belangrijk uit
te breiden. Met de verbouwing is men
dfzer dagen begonnen.
Langs de voorgevel van het station
is een diepe put gegraven, omdat onder
het station een ruime kelder zal wor
den gebouwd. De restauratie zal wor
den uitgebreid met een grote serre, die
uitzicht geeft op het Stationsplein. Eeh
gedeelte van het trottoir voor het
station zal daarvoor in beslag genomen
worden.
Men hoopt voor de winter met de
verbouwing gereed te zijn.
30)
heb vaa hem nog minder ge-
Zle" dan van die eerste kerel.
aaran keek hem bevreemd aan.
Kom ermee voor de dag, Clyde!
Je verbergt iets voor me.
Dat niet, Madran. Maar lk zat er
over te piekeren, wat er van die Eltin-
ge, als dat zijn naam ten minste was,
geworden is. Ik heb vaag de indruk
gekregen, dat hij, na die griezelige kreet
uitgestoten te hebben, het raam uit
gesprongen is, maar wat is er daarna
met hem gebeurd Werd hij door de
tean °p de drempel achtervolgd En
ais dat zo was, wat is dan het resul
taat daarvan geweest?
J-*3:*- }s z<%er, een belangwekkende
af hmi/f toe' maar '«et dat
je toch nog iets voor me ver-
dto on 'iv f,!011 ze^ëen, dat de man,
d\e°P je geschoten heeft en die aterii-
fnaarn doef wStlet' Eltinge
hoe
tinge ultsprfkf-^wa'i dat ?naam EI'
Werkeliik' vroeg Madran, terwijl
hij zijn blik sluw onderzoekend op zijn
bezoeker richtte; Ik heb zo n gevoel,
dat je er uitstekend naaJ, 1 un~
nen gissen, als je maar wiia
Clyde wierp het hoofd achterover en
blies een ring van rook naa pla
fond.
Met gissen zouden we met ver
komen, Madran. Ik zit it p3e"
keren over één ding, se^rLh er HiH
narcose bijgekomen oen. Ik heb er Hud
son al naar willen vragen, maar daartoe
nog geen goede gelegenheid gehad
Slechts één persoon wist, waajLik heen
ging, toen ik tien dagen geleden mijn
bureau verliet en naar de woning van
Lannier ging. Dat was Larimer zelf en
die werd, praktisch gesproken, op zrjn
bureau gevangen genouaen. ik ben er
zeker van, dat hij het tegen niemand
verteld heeft. Hoe kon Hudson me dan
in het huis van Lannier vinden?
Madran zette grote ogen op.
Maar dat zal Lannier hem toch
wel verteld hebben, meende hij.
Ik denk van niet. Hudson was die
middag op een onderzoek uit en had
geen gelegenheid, zich met Lannier in
verbinding te stellen. Hij wist zelfs
niet, dat Lannier zich op mijn bureau
bevond. Er moet een andere reden gt
weest zijn. waarom Hudson het huis,
waar ik bewusteloos lag, is binnenge
gaan.
Madran keek, of hem een raadseh it
opgegeven was.
Wat aad Hudson voor een onder
zoek te verrichten? vroeg hij.
Die waag alaafc de sjajjkoj; precies
°P de kop, antwoordde. Clyde glimla
chend: Ik had Hudson opgedragen, te
onderzoeken wie die Brockton en Tilds-
ley waren, die zo overhaast uit dat huis
in Gramercy Park waren weggetrok
ken. Ik vond, dat de zaak ook uit die
gezichtshoek bekeken moest worden.
Dus riep ik Hudson bij me en droeg
hem op, hen te zoeken. Ik ried hom
aan, in plaats van de gewone weg te
volgen, dwars over te steken.
Dwars over te steken
Ja ik hield me namelijk aan
een zekere theorie. Die is nog al inge
wikkeld en we behoeven er nu met op
in te gaan. Doch ik vertelde tegen Hud
son, dat de kortste weg om Brockton
en Tildsley te vinden, die was, welke
over Dillinghast leidde. Ik had zo n
idee, dat Dillinghast hem wel regelrecht
naar de plaats zou brengen waar die
twee mannen te vinden waren. En,
heeft hij dat gedaan
Blijkbaar niet. Ik schijn me ver
gist te bebben. Maar daar gaat het
mu niet om. Het gekke van het geval
is, dat Hadsan met Dillinghast te vol
gen in het huis van Lannier terecht
gekomen is.
Madran wilde iets zeggen, hield zich
echter enkele ogenblikken stil en keek
Clyde'aan. Tenslotte zei hij aarzelend:
Dusdan moet Dillinghast die
nacht naar het huis van Lannier zijn
Olyde knikte instemmend en eek
Madran aan, als verwachtte hij. dat
deze verder zou gaan. De inspecteur
seleen eensklaps een inval te krjjgen.
Olyde, zei hij opgewonden, het
komt me voor, dat Dillinghast de man
was, dlie op de drempel stond en de
naam van Eltinge noemde.
Dat is niet noodzakelijk, al geef
ik toe, dat het een redelijke veronder
stelling is. Maar je kunt je even ge
makkelijk voorstellen, dat Dillinghast
die andere man was en dat hft eigen
lijkEltinge heet.
Daar heb je gelijk in. Het kan
zowel het een, als het ander zijn.
Madran zal te kijken, alsof hij zóveel
voedsel voor zijn hersenen had, dat zijn
denkvermogen het niet verwerken kon.
Er zal wel niet anders opzitten,
dan te horen, wat Dillinghast zelf te
zeggen toeft. Als hij degene is, die
die nacht een moordaanslag op jou ge
pleegd heeft, dan is het wel zeker, dat
hij ook in die vijf andere moorden de
hand heeft gehad.
Jaals dat het zo is, zei Clyde
peinzendWe moeten niet vergeten
dat er niet meer dan vjjftig pet. kans
is, dat Dillinghast die man was. Ik
denk, dat ik er eens met Hodson over
praten ga. Als hij Dillinghast tot aan
het huis van Lannier gevolgd is, heeft
hij hem vermoedelijk ook nog wel ver
der geschaduwd. Wat ik vragen wou
inspecteur, zijn er tijdens mijn afwezig
heid soms nog meer moorden gebeurd?
- Verscheidene, doch geen van de
slachtoffers was op zestien November
geboren. De moorden van dat soort
j hebben, naar tot schijnt, opgehouden
van de dag af, dat jij naar tot zieken
huis gebracht bent. Iemand met meer
verbeeldingskracht dan ik zou daaruit
wellicht een conclusie getrokken heb
ben.
Madran grinnikte om zjjn edgen aar
digheidje.
Houd jjj je nog altijd aan je astro
logische theorie? vroeg Clyde plagend.
Waaraan kan ik me anders hou
den?
Ik houd me liever aan iets, dat
niet zo ver van ons verwijderd is als
de sterren. Zeg, Madran, heb jij er al
aan gedacht, dat het morgen over een
week zestien November is?
Jawel, maar ik ziet niet ln
Ik ook niet, maar toch is het een
belangrijke gedachte. Goedendag, in
specteur
Een kwartier later zat Clyde^ achter
zijn bureau op het hoofdkwartier van
zijn organisatie. Het was de eerste keer
na zijn ontslag uit het ziekenhuis, dat
hij op kantoor kwam. Het leek hem,
of hij maandenlang van de wereld af
gezonderd was geweest, doch de stapel
Het Nederlandse communiqué van
heden meldt, dat sedert de order tot
staking der vijandelijkheden op 4
Augustus, de Nederlandse verliezen
blijkens gegevens van de militaire
geneeskundige dienst bedragen: 105
gesneuvelden, 214 gewonden en 8
vermisten.
Bij de vaststelling dezer cijfers is re
kening gehouden met de lichtgewonden,
die inmiddels zijn hersteld. Het com
muniqué meldt verder, dat de T.N.I.
onderdelen en groepen terroristen tal
rijke aanvallen ondernamen op Neder
landse posten in de(tekst ver
minkt red.) gebieden zowel als in de
grensstreken.
De meeste beschietingen van Neder
landse patrouilieposten worden gemeld
uit Midden-Java. Ambarawa ondervond
na een beschieting met mortieren een
aanval van infanterie van de T. N. I.,
welke met verliezen werd afgeslagen,
evenals twee aanvallen op Soemowiro,
10 km. ten Noordwesten van Ambara
wa. In de Oosthoek van Java moest bij
Genteng een groep terroristen van on
geveer 200 man worden verdreven. In
de sector van Malang voeren Neder-
a---- - ae sector van
rapporten op zijm lessenaar bracht hem jan(jse troepen een grondige zuiverings-
weer in aanraking met de werkelijkheid. I actie uit.
Nadat hij tevergeefs naar een rapport
Naar wij vernemen, is in het St. Je-
roengestieht te Noordwijk hedennacht
in de leeftfjd van 62 jaar plotseling
overleden de zeereerw. heer Bern. N.
Terra, emeritus-pastoor te Vogelen
zang.
van Hodson gezocht had, belde hij
Sambo en droeg hem op, de assistent
te gaan roepen. Hodson kwam met zijn
gewone geruisloosheid binnen.
Nog iets te rapporteren, Hodson?
was de eerste vraag van Clyde.
.(Wordt vervolgd.)