Gloriedag van Kard. Van Roey
Paus en koning eren de grote
Kerkprins
Weerbericht!
Nieuw middel ter bestrijding
van narcisvlieg
DE BOMAANSLAG OP
ST. NICOLAAS-AVOND
Praeses Van Schailc bepleit
groter ledental
Eindhoven viert bevrijdingsfeest
D\E
wereld
Utt de sportwereld
Een
hulde aan Kardinaal De Jong
RUIT-NIEUWTJES
VRIJDAG 19 SEPTEMBER 1947
PAGINA 2
EX-KROONPRINS EN HUIZE
DOORN
RUMOER ROND 'N CONGRES
Ex-politieke gevangenen niet
naar Maastricht
OPNIEUW WARM
Belangrijke vinding ten bate
van de bloembollencultuur
MILITAIREN VOOR
KRIJGSRAAD
DE
MEJ. MR. J. c. H. H. DE VINK
MAAKT HAAR RENTREE
Z. H. DE PAUS IN DE
ST. PAULUS-BASILIEK
DE FAKKEL KWAM BRAN
DEND UIT BAYEUX
Het licht komt aan
NOODWET
Ouderdomsvoorziening en
Ziekenfondsbesluit
BELASTINGONTDUIKING?
DE ONDERWIJZERSSALARISSEN
NEDERLAND OP DE MOTOR-
ZESDAAGSE
NEDERLANDERS BIJ HET
BRITANNIA SHIELD
ned hockeydag.
GARE GRADUS LOST EEN CREPEERGEVAL OP
Onze Brusselse correspondent telefoneerde ons d.d. 18 dezer uit
Mechelen: Geheel katholiek België heeft vandaag de gedachten laten
gaan naar Mechelen, waar op grootse en aandoenlijke wijze het vijftig
jarig priesterschap van België's primaat Joseph Kardinaal van Roey
werd gevierd.
Deze manifestatie is de tweede in de cyclus van drie welke rond dit
jubilé werden georganiseerd. De eerste plechtigheid speelde zich een
paar weken geleden af, toen de Kardinaal zich in alle eenvoud naar
het in dennenbossen en heide verscholen Kempische dorpje Vorsselaer
begaf. Hij kwam daar minder om gehuldigd te worden dan wel om
zelf een daad van kinderlijke gehechtheid ten opzichte van zijn
geboortedorp te stellen door het schenken van een monumentaal kruis,
dat op het kerkhof zijn beschermende schaduw over de doden werpt
«ra van een klok, die de levenden naar de dorpskerk roept. Dat was,
als wij het zo mogen noemen, het gevoels-effect in de hulde-cyclus.
Vandaag vierde Mechelen het gods
dienstig hoogtij en Zondag zal de vie
ring besloten worden in de hoofdstad
met een openbare en grootse hulde aan
de hoge jubilaris.
Het oude Mechelen beleefde heden
weer een toppunt van religieuze groots
heid en mystiek. De klokken van alle
torens, overheerst door de zware klan
ken van de Sint Salvator en de etheri
sche muziek van de Beiaard, zonden
haar stemmen over de bevlagde stad,
toen te half tien de jubilerende Kardi
naal in stoet van het aartsbisschoppe
lijk paleis af naar zijn metropolitans
kerk, de eeuwenoude Sint Rombout,
werd geleid. Schitterend van pracht en
praal was die stoet, een regenboog van
kleuren, een primitief schilderij met
figuren en gewaden, die door de eeuwen
zijn getrokken en nog vele eeuwen zul
len blijven. Voorop het kruis, dat onder
het zonlicht gouden stralen scheen uit
te werpen. Lange rijen priesters en mon
niken volgden. Alle congregaties en alle
kloosterorden waren vertegenwoordigd.
Daarachter kwam.en de abten der ab
dijen van het aartsbisdom, een zestigtal
kanunniken, missie-bisschoppen, die over
de hele wereld waren verspreid geweest
en thans in het vaderland wat uitrus
ten.
De bisschoppen, onder wie zelfs de
zwaar-zieke bisschop van Gent, vormden
een andere kleurige en aangrijpende
groep. Niet minder indrukwekkend wa
ren de Malthezer ridders en de ridders
van het H. Graf in groot uniform, die
de zegenend voortschrijdende jubilaris in
cappa magna omringden. Aangrijpend
was vooral ook de volgende groep die
uit de kardinalen Micara, gewezen pau
selijk nuntius te Brussel. Suhard, aarts
bisschop van Parijs en De Jong, aarts
bisschop van Utrecht, bestond.
Talrijk was de menigte, die ontroerd
en geboeid die grootse optocht gade
sloeg.
De plechtige Dankmis
Even voordat de plechtige Dankmis
zou aanvangen, arriveerde aan de ingang
van de St. Rombout koningin Elisabeth,
die niet het gebruikelijk ceremonieel
werd ontvangen en naar haar plaats op
het hoogaltaar werd geleid, waar zich
reeds de kardinalen en de bisschoppen
bevonden.
Van Nederlandse zijde werd, behalve
door kardinaal De Jong, ook nog be
langstelling getoond door H .M.'s am
bassadeur te Brussel, de commissaris
van de Koningin in Limburg en de bur
gemeester van Maastricht.
De Dankmis werd opgedragen met pon
tificale assistentie van kardinaal Van
Roey. Vooral de middenbeuk der kerk
bood een schitterende aanblik. Onder de
ontelbaar velen, die hun dankgebed - et
dat van de kardinaal-jubilaris kwamen
delen, bevonden zich nog verschillende
andere geestelijken uit het aartsbisdom,
die vandaag, evenals hun kardinaal, hun
vijftigjarig priesterfeest vierden, name
lijk de meeste van de 33 nog in leven
zijnde geestelijken, die op 18 September
1897, tezamen met de huidige kardinaal,
uit de handen van wijlen kardinaal Goos-
sens de priesterwijding ontvingen. Zij
waren toen ten getale van 91.
Het vermaarde koor van St. Rombout
zong een vijfstemmige Mis van Orlando
Lassis; verder een zesstemmig „Ecce Sa-
cerdos" van mgr. Van Nuffel, dirigent
van het St. Romboutskoor en om te be
sluiten het machtige ,,Te Deum" in 1. et
Gregoriaans.
Na de pontificale H. Mis begaven de
reeds genoemden en andere overheden
zich naar het klein-seminarie, waar een
academische feestzitting werd gehouden.
Geen plaats in de zeer ruime zaal bleef
onbezet. Toen de koningin en de vier
kardinalen en de bisschoppen zich tus
sen de rechtstaande aanwezigen naar het
podium begaven, scheen er aan de toe
juichingen geen einde te komen.
Hulde aan Kard. De Jong
De openingsrede werd gehouden door
mr. dr. Fr. Van Cauwelaert, die ach
tereenvolgens koningin Elisabeth, kar
dinaal Van Roey en de andere kardi
nalen verwelkomde.
Zich tot kardinaal De Jong rich
tend, begroette Van Cauwelaert in de
aartsbisschop van Utrecht niet alleen
een groot kerkvorst en een paladijn
van zijn vaderland ln de ure van
nood, maar van heel de Roomse Ka
tholieke Kerk van Nederland. Pas een
eeuw geleden, zo ging van Cauwelaert
voort, werd deze Kerk in de zelfstan
digheid van haar hiërarchie hersteld.
Door de vurigheid van haar geloof
en haar onbedwingbare levenskracht
Is zij een sieraad geworden van heel
de katholiciteit en de sterkte en
steun bij uitnemendheid van Neder
lands welvaren en vrijheid. Uwe
Eminentie, aldus Van Cauwelaert,
gelieve te aanvaarden de volledige
hulde van onze eerbied en onze zeer
oprechte bewondering.
Na deze inleidende toespraak gaf de
pauselijke nuntius lezing van een zeer
uitgebreid eigenhandig schrijven van
Z. H. de Paus, aan de jubilerende kar
dinaal, wiens hoedanigheden en deugden
door de H. Vader werden belicht en als
voorbeeld gesteld.
Onder daverend applaus werd hierna
eveneens uit de mond van kamervoor
zitter Van Cauwelaert vernomen, dat
koning Leopold XII van Genève uit aan
kardinaal Van Roey een eigenhandig
felicitatieschrijven had gezonden. De
koning herinnerde er in dat schrijven
aan, hoe de kardinaal in de somberste
uren van België's bestaan waardig en
vastberaden niet alleen de prerogatieven
van de Kerk, maar ook de belangen van
het land heeft gediend. Onafgebroken,
zo luidde het verder, heeft U het mo
reel van ons volk hoog gehouden.
België blijft U dankbaar voor Uvv
eminente diensten. Persoonlijk, aldus
de koning, kan ik ook niet vergeten,
dat U mij in zeer moeilijke uren Uw
voortdurende toewijding heeft geschon
ken en dat U tot degenen behoort, die,
op 28 Mei 1940, begrepen hebben,
waarom ik geweigerd heb, mijn volk in
nood te verlaten.
Zijne Eminentie kardinaal Van Roey
had gisteren eveneens belangstelling
ondervonden van prins Karei, die hem
in prive-audiëntie had ontvangen en hem
de hoogste Belgische onderscheiding
had overhandigd, alsmede een gouden
borstkruis.
De heer Van Cauwelaert hield ver
volgens een zeer aangrijpende feest
rede, waarna sprak mgr. Dr. Cauwen-
bergh, wijbisschop van Mechelen, die
meer speciaal namens de 3000 priesters
der 833 parochies van het aartsbisdom
hulde bracht aan de geliefde aartsbis
schop.
Kard. Van Roey dankt
Toen hierna de jubilerende kardinaal
zelf het woord nam, juichten alle aan
wezigen hem spontaan toe. Ik heb, al
dus de kardinaal, dit jubilé, alleen wil
len herdenken in de intimiteit van mijn
ziel. De omstandigheden hebben er ech
ter anders over beschikt en ik heb deze
eerbewijzen dan toch aanvaard, omdat
ze in het teken staan van de hulde aan
het priesterschap. Spr. bedankte dan
ontroerd al degenen, die zich bij zijn
jubilé hebben aangesloten. Op de eerste
plaats de Paus, de koninklijke familie
van België en bijzondere woorden richt
te de jubilaris in dit verband tot Leo
pold III. De grootste dank van de kar
dinaal ging echter naar God, Schenker
van al het goede. Met Gods hulp, aldus
de kardinaal, hoop ik een nuttig arbei
der te blijven in de dienst van de Kerk.
Hierna had een feestmaaltijd plaats,
waarbij al de reeds vermelde autoritei
ten aanzaten. Gelegenheidsredevoerin
gen werden hierbij uitgesproken door
den minister van Justitie, namens de
regering, de bisschop van Luik, namens
het episcopaat, en de rector-magnificus
van Leuven namens de Katholieke
Alma Mater.
De kardinaal dankte nogmaals voor
de hem gebrachte hulde en eerbewijzen.
Tenslotte werden telegrammen van
aanhankelijkheid gezonden aan de Paus,
koning Leopold en de prins-regent.
Vermelden wij tenslotte nog, dat
Kardinaal De Jong des avonds om zes
uur per auto weer naar Utrecht is ver
trokken.
In verband met vragen van het Ka
merlid Donker t.a.v. een event, non-
ennemy-verklaring van ex-kroonprins
Wilhelm van Hohenzollern ter zake
van zijn bezittingen in Nederland, deelt
de minister van Justitie o.m. mede,
dat aan het beheersinstituut op 28
Mei 1947 een aanwijzing is gegeven,
houdende, dat aan een lid van de voor
malige Duitse keizerlijke familie een
non-ennemy-verklaring niet mag wor
den verleend dan met toestemming van
de ministers van Justitie, van Finan
ciën en van Buitenl. Zaken.
Van 2427 September a.s. zou in
Maastricht het jaarlijks congres wor
den gehouden van de Ned. Ver. van
ex-politieke gevangenen. In een spoed
vergadering heeft thans echter het
hoofdbestuur besloten, het congres al
daar af te gelasten en het binnen een
maand elders te organiseren.
Als motieven voor dit besluit noemt
het hoofdbestuur, dat een der Zuide
lijke bladen verleden week in een ar
tikel grote reserve heeft gemaakt
t.o.v. de vereniging en zeer ernstige
bezwaren opperde tegen het houden
van een causerie op dat congres door-
twee hoofdbestuursleden op grond
van hun politieke overtuiging. Teven3
is aan het hoofdbestuur medegedeeld
dat plaatselijke en provinciale auto
riteiten, die aanvankelijk hun volle
medewerking hadden toegezegd, deze
medewerking niet zouden verlenen, in
dien bedoelde hoofdbestuursleden in
het openbaar het woord zouden voeren.
Weerverwachting, medegedeeld
door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig
tot Zaterdagavond.
Wisselend bewolkt, warm weer j
met enkele plaatselijke buien, hier
en daar vergezeld van onweer. Des
nachts weinig wind, met enkele ne-
vel- of mistbanken. Overdag tijdelijk
matige wind uit Zuidel. richtingen, j
20 September: Zon op 6.21 uur,
onder 18.46 uur; maan op 13.19 uur, j
onder 21.07 uur.
Het hoofdbestuur had met algemene
stemmen bedoelde personen uitgenodigd
tot het houden van een causerie en
het zegt, dat het „onder geen voor
waarde kan dulden, dat wettig genomen
bestuursbesluiten ongedaan worden ge
maakt en de uitvoering daarvan onmo
gelijk wordt door een uit een bepaalde
bevolkingsgroep gevoerde actie. Het
hoofdbestuur is van mening, dat onder
deze omstandigheden Maastricht niet
in staat is gastvrijheid te bieden aan
alle letten".
In een onderhoud, dat Or. Willem
Eduard de Mol, een bekend bioloog te
Amsterdam, dezer dagen met een
redacteur van het A. N. P. had. deelde
hij bijzonderheden mede over zijn
ontdekking van het koolzuur-zuurstof-
druk-principe, ter bestrijding o.m. van
de voor narcissenbollen zo gevreesde
narcisvlieglarven.
Deze larven ontwikkelen zich uit het
in het voorjaar op de narcisbollenvelden
gelegde eitje van de narcisvlieg en vreet
zich in de narcisbol, welke daardoor
vernield wordt. De larve ontwikkelt zich
daarna wederom tot vlieg en het spel
herhaalt zich, waaruit volgt, dat een
enkele „besmette" bol in een veld of een
partij een gevaar van belangrijke af
meting oplevert.
Men bestrijdt op het ogenblik deze
plaag met de z.g. warmwatermethode. De
bollen worden in warm water gekookt"
bijeen temperatuur van 43 graden, waar
door de larve wordt gedood.
Van de korte vergadering, belegd ter
afdoening van huishoudelijke voor
zieningen als de benoeming der com
missies en het samenstellen der af
delingen, was wel het belangrijkste
moment de gebruikelijke jaarlijkse
speech waarmee de voorzitter mr. J. R.
H. van Schalk opnieuw de hem door
H. M. de Koningin (op voordracht van
83 der 86 j,l. Dinsdag aanwezige leden)
toevertrouwde taak aanvaardde.
Van zijn recht om aan de beraad
slagingen der Kamer deel te nemen
maakt praeses Van Schaik nimmer ge
bruik; des te interessanter is echter
zijn jaarlijkse openingsrede, omdat hij
zich daarin niet beperkt tot een for
maliteit, maar altijd iets te zeggen
heeft.
Ditmaal puttend uit zijn rijke er
varing (hij is de laatste volksvertegen
woordiger nog onder het districten
stelsel gekozen) bracht hij in herinne
ring, dat de werkzaamheden der Kamer
gestadig in omvang en betekenis zijn
toegenomen, waardoor de oude om
slachtigheid zich heeft overleefd en
plaats gemaakt voor een tijdrovende
bestudering der stukken en een sterke
uitzetting van de commissoriale arbeid,
waardoor ook voor de toekomst veel zal
gevergd worden van de inspanning en
arbeidskracht der leden.
Naast dit verschijnsel staan er nog
twee andere. Vooreerst is de belang
stelling voor internationale problemen
gegroeid, wat de praeses toejuichte,
mits de Kamer daardoor niet te sterk
betrokken wordt in de gouvernementele
verantwoordlelijkheid. Die belangstelling
heeft echter een schaduwzijde, vermits
verschillende leden door een langdurig
verblijf buitenslands aan de Kamer-
arbeid worden onttrokken. En ten slotte
zijn de overzeese gebiedsdelen een heel
andere plaats in de werkzaamheden
gaan innemen dan vroeger. Moge door
staatsmanswijsheid spoedig een einde
komen aan bet huidige conflict.
De drie gesignaleerde verschijnselen
hebben in afwijking van vroegere ziens-
wijize bij mr. Van Schaik de overtuiging
doen postvatten, dat het ledental te
klein is en de vraag doen rijzen of het
geen ernstige overweging verdient op
uitbreiding bedacht te zijn. Er is voor
de meerderheid der volksvertegenwoor
digers geen behoorlijke gelegenheid
voor politieke voorlichting in den lande
en aan het deelnemen aan en belang
stelling voor maatschappelijk werk ko
men de meesten niet toe.
Met de bede, dat Hoger Hand de
arbeid der Kamer bestiere, sloot de
presidentiële toespraak, die, staande
aanhoord door de leden, met handge
klap werd bevestigd.
Het vrouwelijk smaldeel
versterkt
In de vacature-Max van Poll is einde
lijk voorzien doordien mej. mr. C. J.
H. H. de Vink, tot nu door ongesteld
heid verhinderd, de plaats door haar
reeds vroeger in de katholieke fractie
vervuld, thans gelukkig weer kon her
nemen. Nadat zij in handen van de
voorzitter de vereiste eden had afge
legd, werd zij door fractiegenoten en
anderen om strijd verwelkomd. Haar
toetreden brengt het aantal vrouwelijke
leden weer op vijf e« completeert voor
het ogenblik althans (want prof. Loge-
mann ontvalt uiteraard door zijn jong
ste benoeming eerlang aan de P.v.d.A.-
fractie) het ledental der Kamer-
vam-honderd.
Dinsdag Indië-debat
Tegen Dinsdagmiddag 1 uur is ten
slotte de nieuwe regeringsverklaring
inzake het Indonesië-probleem aange
kondigd. De beraadslagingen erover
zullen diezelfde middag (event, avond)
worden gehouden.
Op de agenda zijn voorts geplaatst de
beide nog hangende interpellaties, die
van de heer Haoke (P.V.) over de
bakkersstaking en die van de heer
Vondeling (P.v.d.A.) naar aanleiding
van de onrust in de agrarische sector.
Ook de herverkaveling van Walcheren
en het ontwerp inzake de Zweminrich
tingen komen volgende week aan de
orde. L. H.
Z.H. de Paus heeft gisterochtend een
plechtige H. Mis Bijgewoond in de Be-
nedictijnenkerk van St. Paulus, bij ge
legenheid van het veertiende eeuwfeest
van het overlijden van St. Benedictus.
De H. Mis werd opgedragen door Z.H.
Em. kardinaal Ildefonso Schuster van
Milaan, terwijl nog acht andere kar
dinalen aanwezig waren.
Na de plechtigheid ontving de H.
Vader de meer dan honderd Benedictij
ner-abten, die uit alle delen der wereld
naar Rome gekomen waren, om er de
nieuwe abt-primaat te kiezen.
In het gebouw van de Hoge Raad te
Den Haag is gisteren voor de krijgsraad
te velde-West de behandeling aangevan
gen van de bomaanslag op St. Nicmaas-
avond van het vorig jaar op de Prm-
segracht te Den Haag, waarvan drie per
sonen, F. G J.. Boer, diens echtgenote
en de dienstbode slachtoffer werden.
Gedagvaard waren 9 militairen; hoofd
verdachte was de 36-jarige kapitein van
het derde troepen-detachement van de
generale staf, F. J. J. baron van Heem
stra, wien o.m. werd ten laste gelegd,
dat hij kennis droeg van het voornemen
een bomaanslag op F. G. J. Boer te
plegen en dat hij deelgenomen heeft
aan het plan om een aanslag te P!egen
op de toenmalige kolonel bij de Gen.
Staf, J. H .Droste en op de aannemer R.
Zwolsman. Voorts zou hij de soldaat Van
Haastrecht hebben willen betrekken in
een aanslag op luit.-kol. J. M. A. Goe-
dewagen.
De 29-jarige sergeant A. T. Boer was
gedagvaard ter zake van moord T.eza-
men met de korporaal J. P- J. Peterse
heeft hij de bomaanslag verricht, waar
bij de vrouwen G. van Dijk en J. Visser
om het leven kwamen. Voorts was hij
betrokken bij de pogingen tot de aan
slagen op kol. Droste, de heer Zwols
man en luit.-kol. Goedewagen.
De 29-jarige korporaal Peterse had
zich te verantwoorden voor de moord
aanslag op Boer.
De 19-jarige soldaat J. J- H- v- Haas
trecht was ten laste gelegd, ontploffing
door schuld, lichamelijk letsel door
schuld en het bezit van een bom.
De andere militairen waren gedag
vaard wegens medeplichtigheid, ontvoe
ring en verzwijging van misdrijf.
Verhoor van beklaagden
President van de krijgsraad was
Lt.-kol. mr. dr. J- P. v. Erk.
De eerste beklaagde, die zich had te
verantwoorden was korporaal Petersen,
die verklaarde dat sergeant De Boer
hem had verteld van een illegale orga-
nisatie waar hoge officieren achter zaten
en ook politieke autoriteiten en welke
ten doel had mensen uit de weg te rui
men, die het wettig gezag ondermijnden.
Korporaal Petersen voelde daar alles
voor en sloot zich aan bij sergeant De
Boer, die hij blijkens het verhoor blin
delings volgde en in wiens handen hij
een gewillig werktuig was.
Vervolgens kwam voor de sergeant
A. T. de Boer, die geheel onder suggestie
van kapt. Van Heemstra bleek te hebben
gewerkt. Ik vroeg niet naar de finesses,
ik vertrouwde kapitein Heemstra voor
100 pet. Ook was bekl. in contact geko
men met een zekere Bakker en Luyen-
dijk, die zeiden van het Bureau Natio
nale Veiligheid te zijn. Bij Bakker was
het te doen om de heren Boer en Zwols
man en kapitein Heemstra om Overste
Goedewagen en kol. Droste uit de weg
te ruimen. Serg. De Boer erkende de
bom te hebben ontworpen en vervaar
digd, haar aan kap. v Heemstra en Bak
ker te hebben laten zien, die ze beiden
voor hun doel geschikt achtten. Bekl.
verzekerde, dat als hij voorzien had, dat
ook anderen mede om het leven zouden
zijn gekomen, hij het dan niet gedaan
had. Ook deed beklaagde een fantas
tisch verhaal over het opruimen van
Duitse soldaten te Nijmegen, toen hij
daar op het stationsemplacement sur
veilleerde. Hij zou verschillende Duitse
soldaten daar hebben koud gemaakt en
hun lijken in het vuur van de op het
emplacement staande locomotieven heb
ben verbrand. De president kon dit ver
haal moeilijk geloven. Blijkens het psy
chiatrisch rapport wordt deze beklaagde
een fanatieke hysterische psychopaat ge-
Eindhoven leeft van vele zaken, maar
op de eerste plaats van het licht. Het
is een hardwerkende stad; het weet ech
ter, dóór dat werken een positie in de
wereld te bezitten en met trotse vreugd
zoekt het zijn genoegens te combineren
met deze, zijn arbeid.
Wat is natuurlijker dan dat deze
internationaal georiënteerde stede met
blijdschap de herdenking van haar be
vrijding door het grote, uit alle natiën
samengestelde geallieerde leger, aangreep
om haar vreugde te uiten met een groot
se landenomspannende symboliek. Wat
is natuurlijker dan dat deze stad-van-
de-arbeid het licht der verlossing dat
de volkeren door de invasie werd ge
bracht, verbond met het licht, dat Eind
hoven werk verschaft voor de wereld?
Zie de moderne burchten en torens
van Philips gesierd met de vlaggen der
volken; zie de grote gevelvlakken in
het centrum der stad met grote tafrelen,
het licht ter ere, getooid. En gij krijgt,
respect voor deze Brabantse stad, die
intussen toch ook haar verleden en
eigen aard als een kostbaar houvast
handhaaft. Waarom zou zich anders de
tentoonstelling Oud-Eindhoven, deze
heemkundige en historische expositie,
in zo'n belangstelling verheugen?
Donderdagnamiddag in het Philips-
sportpark: Alle plaatsen zijn bezet. De
tijd wordt gevuld met enkele wieler
wedstrijden. Begeleid door de Philips-
harmonie zingt men opgewekte volks
liederen en de grote lampen beginnen
met haar licht het uitgestrekte terrein
te omvatten. In gesloten colonnes komen
de Emdhovense wandelclubs de baan
opmarcheren. Stram groeten ze de auto
riteiten en vormen dan grote, kleurige
blokken op het middenterrein.
Af en toe maakt ons de reportage
wagen, die de estafettelopers met de
koningsfakkel volgt, bekend hoe ver
men is. Reeds passeerde men Valkens-
waard, reeds is men op de Markt van
Eindhoven en daar: daar donderen de
motoren de baan van het tërrein op
en volgt, hardlopend, de athleet, die hoog
de fakkel draagt, het licht der vrijheid,
het vuur van het Eindhovense leven!
Het publiek staat recht en onder oor
verdovend handgeklap volgt dan de hele
stoet athleten, motorrijders en wielren
ners fakkels in de hand, terwijl ook
de wandelgroepen op het veld plots in
rossig-dansende toortslicht
staan. De lampen zijn gedoofd en de
laKKels beheersen fantastisch het ter
rein. Op dit ogenblik neemt burgemees
ter Kolfschoten het woord. Met klem
betoogt hij, hoe zinvol deze lichtstoet
is, ondanks alle kleinzielige praatjes
van hej tegendeel. Vol vuur schildert hij
de slavernij en ellende, waarin de Duit
sers ons hadden gestort. Vaak wordt
deze toespaak onderbroken door het le
vendige publiek met een „foei"-geroep
voor de overweldiger, terwijl, wanneer
de burgemeester in zijn forse epiloog
het hoge goed der vrijheid schildert
dit licht zonder hetwelk de Nederlander
niet kan leven het publiek in minu
tenlang applaus losbarst.
De plechtigheid leeft in de harten der
Eindhovenaren!
De burgemeester eindigt dan met het
ernstige woord, dat men nu ook zich
zelf totaal moet bevrijden van zelfzucht
en materialisme, en met een hulde aan
de Koningin, die, moedig tot het uiterste,
steeds het vuur der vrijheid brandende
hield.
Daarna biedf de burgemeester aan de
wielrijders, motorrijders en lopers, die
deelnamen aan de estafettetocht van
Bayeux, en die dus het vrijheidsvuur
naar Eindhoven brachten langa dezelfde
weg als drie jaar geleden de verbonden
legers, een penning aan, speciaal voor
deze gelegenheid geslagen.
Vervolgens worden onder de tonen
van het volkslied in de masten, die op
het voetbalveld voor de tribune zijn op
gesteld, de vlaggen gehesen. Vuurpijlen
gaan onder oorverdovend geknal de
lucht in, het teken, dat in de stad, die
tot op dit ogenblik, namelijk kwart
voor acht, in donker gehuld is, de feest
verlichting mag worden ontstoken. En
plotseling baadt de hele stad en tevens
het Philips stadion in een zee van licht.
Dit schouwspel maakf op een ieder
een onvergetelijke indruk.
Met de Philipsharmonie voorop, be
geeft de burgemeester zich in een op
tocht, die door tienduizenden wordt
gadegeslagen, naar de Markt, waar hij
nogmaals het woord voert. Daarna ont
steekt hij met de fakkel het grote be
vrijdingsvuur, dat gedurende deze avond
midden op de Markt zal branden. Met
het Wilhelmus wordt de plechtigheid be
sloten.
De kerkelijke plechtigheden
Te half tien werd in die St. Catharina-
kerk door Deken Hezemans een pon
tificale H. Mis gecelebreerd. Gezongen
werd de zesstemmige mis van Pales-
trina. Na de H. Mis zong het kerkkoor
van Tivoli, met de zangers van de ko-
renbond Pius X het vierstemmig Te
Deum van Jan Nieland, onder leiding
van Pater Smulders MSC.
Daarna ging men in stoet naar de al
gemene begraafplaats te Woensel De
burgemeester wees in een treffende toe
spraak op het feit, dat de mannen, die
hier sneuvelden voor ons> Nederland
nagenoeg niet kenden. Dit geeft ons de
plicht de idealen, waarvoor deze mensen
vielen, in vervulling te doen gaan. Ver
volgens huldigde de garnizoenscomman
dant Majoor Swart de gevallenen en
had de kranslegging plaats.
Hierna volgde het Requiem. De in
drukwekkende plechtigheid werd beslo
ten met het Wilhelmus en het hijsen
van de itedielijke vlag.
noemd, die niet ten voile toereken
baar is.
In de middagzitting van de Krijgs
raad stond gisteren terecht de kapitein,
F. J. J. baron van Heemstra.
Hij bekende sergeant De Boer te heb
ben doen blijken, dat hij moeilijkheden
had met zijn chef en dat hij beducht
was, dat generaal Doorman, voor wie
hij groot respect had, door kolonel
Drost en luit.-kol. Goedewagen zou
worden weggewerkt. Hij gaf toe. dat
het hem bekend was, dat er plannen
bestonden om op Boer en Zwolsman
een aanslag te plegen, maar hij had
het zich niet volkomen gerealiseerd.
Hij wist ook, dat vier pakjes waren ge
reed gemaakt en dat sergeant De Boer
een knokploeg had gevormd om die
pakjes af te geven. Voor de stunt om
Van Rijswijk, een caféhouder te Ren-
kum, van zijn bed te lichten had hij een
jeep ter beschikking gesteld. Hij kende
Van Rijswijk niet, alleen wist hij, dat
men hem tot een bekentenis wilde dwin
gen.
Wat de drijfveer was om de hoofd
officieren Drost en Goedewagen weg
te werken, was beklaagde zelf ook niet
duidelijk.
Voor de politie had beklaagde even
wel verklaard, dat als die twee hoofd
officieren zouden zijn verdwenen, z(j
door jongere hoofdofficieren met meer
moderne opvattingen zouden worden
vervangen.
Kapitein Van Heemsfra erkende, de
adressen van beide hoofdofficieren aan
sergeant De Boer te hebben verstrekt,
toen deze er hem om vroeg. Hij heeft
De Boer niet aangemoedigd, maar hem
ook niet in zijn opzet geremd.
Hij ontkende op 2 of 3 December 1946
bij het demonstreren van de helse ma
chine de namen van Drost en Goedewa
gen aan sergeant De Boer te hebben
opgegeven.
Dit werd echter door sergeant De
Boer, als getuige gehoord, pertinent
tegen gesproken.
Het psychiatrisch rapport omtrent
kapitein Van Heemstra kwam tot de
conclusie, dat hij destijds lijdende was
aan een ziekelijke stoornis van zijn
geestelijk vermogen, welke leidde tot
een lichte mate van verminderde toe
rekeningsvatbaarheid.
Een Sint Nicolaas-grap"
Daarna kwam voor beklaagde J. j.
H. van Haastrecht, die verklaarde dat
hij niet wist, dat in het pakje, dat hij
naar Amsterdam zou brengen, explosie
ve stoffen zaten. Hij zeide, dat hij dacht
met een St. Nicolaasgrap te doen te
hebben. Hem zou voor het wegbrengen
van het pakje een vrije avond zijn be
loofd.
Verder stonden in deze zaak nog
terecht S. H., die getracht had ver-
slagene Boer van het leven te beroven
door hem op de vinkenbaan bij Ocken-
burgh gewapend op te wachten en A.
T., die had nagelaten aan de bevoegde
autoriteiten kennis te geven van de
voorbereiding van een misdrijf. Deze
laatste beklaagde zeide van deze fei
ten geen melding te hebben gemaakt,
omdat hij anders represailles vreesde
van de zijde van sergeant De Boer en
van anderen, waaronder officieren, die
bij de zaak betrokken waren. Met de
voorbereiding of met de aanslagen zelf
heeft hij echter niets te maken willen
hebben.
Ter zake van de vrijheidsberoving
van de caféhouder Van Rijswijk te
Renkum hadden zich nog te verant
woorden sergeant W. F. S., H. en J. B.
Laatstgenoemde bleek echter alleen als
chauffeur van de auto, waarmee de
overval werd gepleegd, te hebben dienst
gedaan, terwijl hij te voren niets van
de plannen afwist. Toen men op de
terugweg overlegde om Van Rijswijk
van kant te maken had hij zich daarte
gen krachtig verzet.
Heden requisitoir van de auditeur
militair.
In verband met de heersende kin
derverlamming in Hilversum zijn
van de zijde van de G.G.D. enkele
voorzorgswenken aan de bevolking
gegeven.
Ter gelegenheid van haar 100-jarig
bestaan is door de Ver. van hande
laren te Groningen een prijsvraag
uitgeschreven met als onderwerp:
„De betekenis van de stad Groningen
als koophandelcentrum voor het
Noorden."
O Het B. G. te Assen veroordeelde de
voormalige N. S. .B-burgemeester van
Schoonebeek H. M. Verbeek tot 12
jaar met aftrek.
Met ingang van 1 Sept. j.l. is een
herziene regeling van de verhuis-
tarieven van kracht geworden, welke
enkele verlagingen inhoudt.
O Benoemd is tot ridder in de orde
van Oranje Nassau vlootaalmoeze-
nier A. O. N. Brugmans van de
Paters Maristen te Hulst. Pater
Brugmans is werkzaam geweest bö
onze Kon. Marine in Australië
thans zijn Tilburg, Bergen op Zoom
en Vlissingen aan zijn zorgen toe
vertrouwd.
Gisteren is te Apeldoorn de 72-jarigo
S. Z. op de fiets aangereden 5»
een vrachtauto, die uit een züs
kwam. In het ziekenhuis is "e
overleden.
O ;Pe vo°rmalige burgemeeste^ van
Oostkapelle H. v. d. Wet ls n de
vrijwillige hulpverlening deeW
vijand door het tribunaal
tot 2 jaar en 9 maanden in^chten
1945 en ontzetting uit de
De burgemeester van ^^pensioenerT
J. van Slobbe. die de peMMenge-
rechtigde leeftijd heeft
per 1 November a.s. altrenen.
De commandant vaIiJ^HelrW ï,nsti"
tuut der marine te den Helder heeft
gisteren 100 nieuwe adelborsten geïn-
Te Oosterhout is een huishoud-
in industrieschool ^eopend v°or deze
plaats en wijde omge ng, waartoe
het initiatief Was uit-
gegaan van Mgr. Frencken z.g. De
openingsplechtigheid_werd 0.m. bij
gewoond door mfl Michels, inspec-
trice van het Nijverheidsonderwijs.
O De bijz. raad v^ Mssatie heeft de
7aak tegen de inDurgse aannemer P
v. Geloven, die Ye^ns collaboratie
tot 9 jaar R- *lroc?rdeeld was,
terug verwezen naar de instructie te
's Hertogenbosche om ze opnieuwe te
onderzoeken.
a Te Eemnes is een boerderij, waarin
twee families, tezamen 21 personen
tellende, woonden, tot de grond af
gebrand.
Het lid der Tweede Kamer de heer
Van Lienden heeft de volgende schrif
telijke vragen gesteld aan de minister
van Sociale Zaken:
1. Is het de minister bekend, dat bij
invoering van de n°° ouderdoms-
voorziening ee rechtverkrij
genden op een uit tenng volgens deze
wet niet meer beschouwd wordt als ver
plichtverzekerden ingevolge art. 13 lid
X, van het tweede Uitvoeringsbesluit in
gevolge het ziekenfondsenbesluit
2 is de minister bereid, te doen on-
derzoeken, m hoeverre kan worden
voorkomen, dat de in vraag 1 bedoelde
verzekerden buiten de verplichte ver
zekering ingevolge het ziekenfondsen-
besluit worden geplaatst, en is de mi
nister met van oordeel, dat het voor
de be rokkenen, evenals voor de alge
mene ziekenfondsen, bezwaarlijk is, de
lasten, die voortvloeien uit een dan
noodzakelijk geworden vrijwillige ver
zekering, te dragen?
Naar ANP verneemt, heeft de fis
cale recherche te Wageningen mr. v. d.
H. te Bennekom voorzitter van de
N-C.R.V., gearresteerd. Reden zou zijn
een vermoedelijke belastingontduiking,
Waarnaar thans een uitvoerig accoun
tantsonderzoek wordt ingesteld. Mr ,v
d. D. is op het politiebureau te Ede
ingesloten.
„Het voorstel der Amerikanen werd
in stemming gebracht. Gromyko meen
de, dat van het vetorecht gebruik kon
worden gemaakt Johnson (V. o.t
meende vin niet.' Hierover werd op
verzoek van Gromyko gestemd. Met
S stemmen bepaalde de raad. dat
k Jfveto geen gebruik kon worden
Jakt Gromyko deelde daarop be-
SS „.dï S Ml,?»- «10 uitsprak
over deze beslissing
Noot redactie D- R. W.: Dit is geen
verslag van schout-bij-nacht Intuïtie uit
Menaldumadeei over een bijeenkomst
van de Kleine Drie, maar een officieel
persbericht over een bijeenkomst van
de Veiligheidsraad.
„Het bezwaar van deze methode is"
aldus Dr. de Mol „dat ten eerste
verschillende fraaie en dus belangrijke
narcissoorten tegen deze methode niet
bestand zijn en ten tweede, dat de reeds
m de zon gedroogde bol weer door en
J?0'". nat wordt en dus of gaat rotten
o- direct weer gepoot moet worden en
eerst na de bloeitijd voor export geschikt
is. Gedurende dit tijdsverloop van bijna
een jaar is de kans voor hernieuwde
besmetting aanwezig."
„De methode die ik thans na een tien
jarige studie heb ontwikkeld en met
succes gekroond zag en welke ik het
koolzuur-zuurstof-drukprincipe pleeg te
noemen is van een geheel andere oor
sprong".
Zo deelde Dr. de Mol mede. „De bollen
worden in een afgesloten ruimte gebracht
waarin een gasmengsel van 80 pet.
zuurstof en 20 pet. koolzuur onder een
druk van 10 atmosferen wordt gepompt,
Pezfj l°esJand hlijft 8 a 10 uur gehand
haafd. Gebleken is: a) dat de larve abso
luut dood en dus onschadelijk is; b) dat
de toegevoegde koolzuur voedsel voor
iedere plant de groeikracht der bollen
opvoert. Aangezien deze methode vol
komen droog geschiedt, zijn de bollen
direct nadat zij de drukruimte verlaten
hebben, geschikt om bewaard of verzon
den te worden."
Dr de Mol vertelde voorts, dat in
samenwerking met de directie van een
groot bollen-exportbedrijf in Limmen
nabij Alkmaar sedert 1941 eerst in het
klein en later op grotere schaal proeven
met narcissen zijn genomen, welke een
volledig succes bleken.
Bij een bezoek, dat de A.N.P.-redacteur
vervolgens aan dit bedrijf bracht had
hij de gelegenheid met een der directeu
ren de bereikte resultaten te bespreken.
Deze deelde mede, dat uitsluitend in
Limmen op het ogenblik de methode van
Dr. de Mol wordt toegepast. De resultaten
zijn van dien aard, dat er goede hoop
bestaat op deze wijze de narcisvlieg
geheel uit te roeien. Bij een der laatste
toepassingen heeft men een levende
colorado-kever tussen de te behandelen
bollen gezet en het bleek, dat deze
gevreesde aardappelverdelger al even min
tegen het koolzuur-zuurstof-druk prin
cipe bestand was als de narcisvlieg-
larve.
Hoewel de bouw van ruimten welke
een druk van 10 atmosferen kunnen ver
dragen geen onoverkomelijke moeilijk
heden meer oplevert, zou bij de bouw
van voldoende kamers om alle voor
export bestemde narcisbollen te behan
delen zoveel geld gemoeid zijn, dat daar
aan voorlopig niet kan worden gedacht.
„Wel behandelen wij" aldus de zegs
man „een deel van de bollen welke
wij voor de verdere cultuur behouden
en niet alleen wij doch ook kwekers."
Uit andere streken, zelfs uit Zuid-
Holland, komt men bij ons op ons bedrijf
hun bollen te latn behandelen. De resul
taten zijn zeer gupstig en ik heb de
overtuiging dat, wanneer Dr. de Mol
in staat zou worden gesteld tot labora-
toruimonderzoek op ruime schaal, het
door hem gevonden principe een belang
rijke vooruitgang zou blijken te zijn in
de bestrijding van tal van schadelijke
insecten in levende planten.
Dr de Mol deelde het A. N. P. tenslotte
mede, dat hij octrooi heeft verkregen
voor Nederland, Frankrijk, Engeland, en
de Verenigde Staten.
In verband met nog steeds bestaan
de onzekerheid betreffende de nieuwe
salarisregeling der onderwijzers heeft
het Tweede-Kamerlid Roosjen aan dc
minister van Binnenl. Zaken gevraagd,
te willen bevorderen, dat het K B
waarbij die salarissen officieel worden
vastgesteld, spoedig zal verschijnen.
Op de derde dag werd door 83 deel
nemers 305 km. afgelegd, 65 renners
beëindigden deze rit zonder strafpun-
ten, 12 kregen wel strafpunten, terwijl
6 deelnemers op moesten geven. Voor
de Zilveren Vaas heeft het team van
Tsjechoslowakije nog geen enkel straf-
punt. Als tweede volgt Polen A met
100 str. p., Nederland B met 112, Po
len B met 134, Italië met 142, Zwitser
land met 200, Tsjechoslowakije *B met
300, Nederland A met 400 en Hongarije
met 552. De fabrieks-competitie is al
leen door de Tsjechische D, E, F en Ci
te ams overleefd, alle andere landen
zijn gedisqualificeerd. In de club-com
petitie luidt de stand van de Neder-i
landse ploegen: 4. Nederland C. 101 str.
p., 7. Nederland A 236 st. p., 8. Neder
land 238 str. p.
Bij de militaire sportwedstrijden om
het Britannia Shield in Engeland, heeft
Nederland de schermcompetitie gewon
nen voor Frankrijk, België, Tsjechoslo
wakije, Amerika en Engeland. Indivi-
duële winnaars waren sergeant v. d.
Berg op floret en luitenant Hordijk op
degen.
Bij het zwemmen won de Ned. ploeg
het nummer wisselslag-estafette; ze werd
in de totale klassificatie defJe achter
Frankrijk en Tsjechoslowakije.
Bij het schieten werd Nederland laat
ste met 8 punten, Noorwegen werd hier
winnaar met 25 p- voor Frankrijk (20
p.). De cross country over 5 mijl werd
gewonnen door Frankrijk met Tsjecho
slowakije 2e en Noorwegen 3e. Neder
land eindigde op dit onderdeel als 7e.
„Programma voor de hockeydag,
a™ Zon'dag in het Wagenerstadion te
Amstelveen wordt gehouden, luidt voor
het A-tournooi:
12 uur: DeventerG.H.B.S. (Gronin-
£en); Delftse studentenGooise H.C.;
Amst/erdamPush (Breda); H.H.Y.C.
Be Fair (Hilversum). Daarna volgt om
2 uur winnaar eerste wedstrijd tegen
winnaar tweede wedstrijd en winnaa:
derde wedstrijd tegen winnaar vierde
en tenslotte om 4 uur de eindstrijd.
Tussendoor wordt resp. om 11 uur (le
ronde), 1 uur (halve eindstrijd) en 3 uur
(eindstrijd) het B-tournooi gehouden).
