Nieuws uit STAD en OMTREK
S.V.V.-H.V.V. wordj toch op het
I lermes-terréin gespeeld
De oorlogsbelevenissen van de
Nieuw Amsterdam"
Het regeerbeleid gewogen
Pleegkind sloeg haar tante dood
BIMin
R
Bi
f-Neheugen-
VJT Hulp
„Kometen
van
Hollywood
ADIO
gezuiverd
aam
Waardering en critiek in de Tweede Kamer
programma
Van
VRIJDAG 24 OCTOBER 1947
PAGINA 3
Standpunt van de heer
Boeljon gaf de doorslag
R. K. S. V. EXCELSIOR
„DE ZONDAAR" VOOR DE
kunstkring
OFFICIËLE KENNISGEVING
Verkeersregeling gedeelte
Hoogstraat
BURGERLIJKE STAND
WERKVERGADERING
DERDE ORDE
DE GROTE VINCENTIUS-
LOTERIJ
AVONDWAKE
DIERENBESCHERMING
De Ned. Ver. tot bescherming van
dieren, afd. Schiedam, organiseert mor-,
gen, Zaterdag 25 October, een speldjes
dag met straatcollecte. De baten zullen
aangewend worden tot het stichten
van een tehuis voor zieke en zwerven
de dieren. De dierenkliniek onder lei
ding van dr. Voogt verzet veel werk,
maar daarvoor is veel geld nodig.
OPERATIE WELVAART
AANRIJDING
ER ZIJN SPIEGELTJES
KINDERSCHULD
GEWEEKT BROOD
REDDER BEKEND
36 kanonnen en 44 trans"
porten van 8000 soldaten
ORGELCONCERT
Zondagmorgen om 12 uur zal Joop
Walvis op het orgel van het Passage-
theater een orgelconcert geven van ver
zoeknummers. Dit is het eerste orgel
concert in het nieuwe seizoen.
RUZIE MET SERVIES
AANGEHOUDEN
DOODSTRAF TEGEN
MENSÉNBEUL GEëlST
Verdachte niet toerekenbaar?
J. HOCKING
XWordt vervolgd^
LAATSTE BERICHTEN
DESSAHOOFDEN
ONTVOERD
REEDS 101.000 TON KOLEN
VERLOREN
MAXIMUM-PRIJZEN
PEULVRUCHTEN
DE VERLIEZEN IN INDIE
Het berieht in ons blad van gisteren
f li om,6 het terrein waar de wed
strijd SVVHVV zal worden gespeeld,
achterha, 1 on^w"<^eling' der situatie
Meldden wij gisteren, dat de wed
strijd op SVV's eigen terrein zou wor
den gespeeld, thans staat definitief
vast, dat de wedstrijd op het terrein
van Hermes DVS aan de Damlaan zal
plaats vinden, dus overeenkomstig de
affiches.
Zoals men weet, heeft het SVV-ter-
tein in de afgelopen zomer een nieuwe
grasmat gekregen, iets dat ongetwijfeld
hoognodig was. In het begin van het
seizoen heeft de hoofdconsul van de
KNVB, de heer Boeljon, aan het SVV-
bestuur geadviseerd, de nieuwe grond
niet direct te gaan bespelen, daar deze
daardoor bedorven zou worden en bo
vendien het geld eraan besteed wegge
gooid zou zijn. Het is daarom, dat SVV
verzocht, op. het Hermes-terrein te mo-
gen spelen. In iet om dan meer publiek
te kunnen trekken, maar om het eigen
veld gelegenheid te geven zich in goed
bespeelbare staat te „zetten", een na
tuurlijk proces, waarvan de enige voor
waarden zijn: tijd en rust.
De 3e en 4e klassers te Schiedam
hebben echter tegen het gebruik maken
f van het Hermes-terrein ge
protesteerd, omdat zij menen dat zij
daarvan schade ondervinden. Zij wend
den zich tot de heer v. d. Slik, lid van
het bestuur van District II, die meende
dat de wedstrijd SVV—HVV ofwel op
het SVV-terrein zou worden gespeeld
ofwel afgelast zou worden.
Het SV V-bes tuur beriep zich echter
op het advies van de heer Boeljon, en
protesteerde tegen de suggestie als zou
Het junior-jrogramma voor a.s. Za
terdag luidt: Excelsior AlRFC Al;
Excelsior R A3—Excelsior A2; Excel
sior Cl—Activitas Cl; Excelsior C3~
Zwaluwen C3; VFC C2—Excelsior C2.
Het senior-programma voor a.s. Zon
dag luidt: Excelsior 1—BEC 1; Excel
sior 2Zwijndrecht 2; Fortuna 4
Excelsior 3; Excelsior R 5Excelsior 4;
Overmaas 6Excelsior 5; Excelsior 6
Neptunus 13.
In plaats van het aangekondigde blij
spel „Lastige mannen", dat op 27 Nov.
door de Komedianten gespeeld zou wor
den, zal »De Zondaar" van mr. J. H.
Penning worden opgevoerd met in de
hoofdrollen Cor v. d. Lugt Melsert,
Magda Janssens en Gerhard Alexander.
Deze omwisseling is nodig geworden na
moeilijkheden met Fietje de la Maf.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam doen te weten, dat heden op
de secretarie der gemeente ter lezing
voor een ieder gedurende drie maanden
is nedergelegd het besluit van Burge
meester en Wethouders d.d. 2 Septem!
ber 1947 betreffende een nieuwe ver
keersregeling voor een gedeelte van de
Hoogstraat (geslotenverklaring van de
Hoogstraat tussen Koemarkt en Korte
Dam in de richting naar de Koemarkt
voor het verkeer met voertuigen, w.o.
rijwielen, rij- en trekdieren en vee).
ONDERTROUWD: J. Boon en G. Bak
ker, Th. Bronsgeest en B. A. M. v. Steen-
bvsn D, Dinkelaar en J. V. Beuzekom,
X i. R. Feuchte en J. de Boer, C. j,
hondse en C, T. Boekestijn, H. Groene
nwegen v. d. Weijder en A. v. Zellem, J.
H. Hoenderkamp en T. Boorsma, D.
Hoogstad en M. M. v. d. Kroon, J. de
fodder en C. G. M v.. Rijnderhoff, H. Ru-
6eler en J. H. Th. Don, J. Sack en J. W.
V. Tricht, N. Springveld en H. .Verlinde,
v' H' Sweere en S. M. H. Schewe, P-
WarSferrf11 en J' c- Wijzenbroek, P. J.
«ST;rn T H. A. Wieg-
GEHUWD; Th v
M. Timmers, s Punt €n A'
Cornax en A. Sprong h v £lements-
B. de Wit, J. A. v. d Ttünen°cSa^%en
heman, P. Sterenborg en T. struik v>'
Spaan en M. F. Vink j ,a.
L. G. M. Pijpers, P. Busscher en M. de
Huijter, J. V. Leeuwen en N. F. v. d.
Burg Chr. Lucassen en H. J. Kop.
OVERLEDEN: C. Janse 80 j. weduwe
Van J w Poots, v. 's-Gravenandsestr. 4b.
H. Verveen 59 j., Puttershoeksestr. 58
GEBOREN: Johannes z. vanJ^:.,Br°li"
Wer en E. A. Hofland, Viaard-dijk 269,
Hendrik J. z. van H. J, Siegers en M. A.
Burger, Boerhavelaan 1, Theodora M.
A. d. van Th. J. Gunneweg en G. C. M.
v. Geene, Anth. Muysstr. 43, Maria M. M.
d. van P. H. Fontain en L. Zuijdgeest, v.
Leeuwenhoeckstr. 22, Nora d. van K.
Sterenburg en P. Verlinde, Toilensstr. 7,
lYvonne d van E. Hettich en M. C.
Groenheide, Boerhaeelaan 1.
Vrijdag U October,
j> ^oseopen: Passage, Sciuscia (18 J.J
ek Len 9.30 uur; Monopole:: Door dik
Verp <alle leeft), 2, 7 en 9 uur.
'Singsiokaal, Buurtver. Gusto,
*?hoi
Öur.
Ha:
Bingei. Groet bijeenkomst van de
r, Havenkajotters, 8 uur.
Bioscope?V'r<,aff 25 October.
9.30 uur; L' Passage, 1.45, 4,15, 7 en
Musia gacn°P°le: 2, 5, 7 en 9 uur.
zeischap „BrrXi: Het R.K. Toneelgc-
miliedictator" ®r°de" speelt: „de Fa-
Distributiekat Uur'
kaarten KA tX°or: Uitreiking bon
bonnen aan hen ki1 E 713 en schoenen-
eindigt op 1 voor ^5 stamkaartnummer
het inlegvel aanwe2i^er bon 312 nof ,op
deren geboren in dTT" nr"*
Vember van een der
!rn aan kinderen geboren i J;,m'
1946 en Januari 1947 December
Dric Ti v ^ebrengen 2e
titelstrook bonkaart 711 met
'higabon Aaraa,n bevindende mwis.se-
bJVo™'Aan de beurt zijn Er t.m. Fo,
i.z.30 uur.
SW zich met de Hermes-aceomodatie
willen bevoordelen ten koste van de be
langstelling voor de wedstrijden der 3e
en 4e klassers (bovendien is het nog
zeer de vraag, óf deze daar wel schade
van zouden ondervinden).
De SVV-bestuursleden op hun beurt
wendden zich dus op hun beurt tot de
heer Burgwal, secretaris van District
II. Het was bij deze bespreking ten
slotte-het toendertijd door de heer Boel
jon ingenomen standpunt om de nieuwe
SVV-grond nog wat tijd en rust te gun
nen om zich vaSt te kunnen zetten, dat
uiteindelijk de doorslag gaf.
Zó zal dan de wedstrijd SVV—HVV
op a.s. Zondag toch worden gespeeld op
het Hermes DVS-terrein aan de Dam
laan.
Door omstandigheden moet de werk
vergadering van de Derde Orde afd.
heren in Huize Liduina vanavond
plotseling vervallen. Deze heeft nu vol
gende week plaats.
De St. Vincentius-vereniging heeft 'n
grote loterij op touw gezet met vele
prijzen. In de étalage van Willems en
Ernsting op de Rotterdamse Dijk staan
de wonderen uitgestald. Om ieder in de
gelegenheid te stellen aan de loterij
deel te nemen, zal Ambrosius morgen
een mars door de stad maken, tijdens
welke mars door Gidsen, Verkenners en
Kajotters loten verkocht zullen worden.
Voor de jongens en meisjes van 17
25 jaar van de Havenparochie is er'
morgenavond om kwart voor 9 Avond
wake als voorbereiding op Christus
Koningschap.
Het plan voor een stadsbedrijfsleider
begint vaster vorm aan te nemen, nu
een groot deel van de Schiedamse Mid
denstanders zich ermee accoord ver
klaard heeft. Verdere acties zullen vol
gen;- er moet met de opbouw van een
college van aSvies begonnen worden,
maar de voornaamste stap is gezet; de
Middenstand doet mee. De enkele kat-
uit-de-boom-kijkers zullen spoedig tot
de conclusie komen, dat het ook hun
belang is.
Doordat het voorwiel van de wiel
rijder M. tegen het achterwiel van wiel
rijder S. kwam, verloren beiden de
macht over het stuur en vielen op de
Griffioenstraat. M. bleef bewusteloos
liggen. Na door de G.G. en G.D. ter
observatie naar het ziekenhuis te zijn
vervoerd, kon hij op eigen gelegenheid
naar huis teruggaan.
De automobilist van de vrachtauto
D. wilde op de Rotterdamse Dijk, ter
hoogte van het Rode Hek, plotseling
naar links afslaan om aan de andere
kant terug te rijden. Hij lette niet op
t van achteren komend verkeer, waar
door h(j een motorrijder aanreed, die
hem juist passeerde. Er was enige
schade, maar geen letsel.
De wielrijder B., die op het pleintje
van de hoek Ruijsdaalstr.v. Ostade-
laan reed, kon niet verhinderen, dat hij
het vier-jarig zoontje van B., dat
plotseling de rijweg overstak, aanreed.
Het knaapje had een snijwond aan het
oog. Het spiegeltje van de fiets werd
beschadigd.
Bakker S., bezorger van v. d. M. en
S„ verloor op de Nieuwe Haven van
zijn carrier een pakje. Zonder de rem
aan te trekken, liet hij de carrier even
staan, om het pakje op te rapen. De
drie-wieler zag intussen kans een bad
te gaan hemen in de Nieuwe Haven.
Weg cacao, brood, broodjes, koek en
banket.
De man, die Zaterdag het knaapje
v. d. Water uit de Lange Haven redde,
was Johannes Poot, Fultonstraat 9, 'n
draadsnijder van 39 jaar. Hij had juist
zijn goede pak aan, maar gelukkig kan
de stomerij er veel aan goed maken.
Toen de oorlog over Nederland
werd gebracht, bevond de „Nieuw
Amsterdam" zich op een West-Indië-
„cruise". Commodore Bijl stoomde
onmiddellijk naar New York, waar hij
vier dagen later terug was met 600
verbijsterde en opgewonden toeristen.
Bij aankomst in Hoboken kwam het
bericht door van het bombardement
van Rotterdam. De „Nieuw Amster
dam" bleef enige tijd in Hoboken en
werd in September 1940 overgenomen
door het Engelse ministerie van
scheepvaart. Met angstige voorgevoe
lens zagen zijn bewonderaars het
schip opgeslokt ln de maalstroom van
de oorlog. Zou het de geweldige be
roering overleven
Gedurende zijn verbouwing, welke in
Halifax werd begonnen en op andere
plaatsen voortgezet, werden de weelde
rige suites, de prachtige vertrekken en
hutten, de moderne uitrusting en artis
tieke versiering voor een groot deel
verwijderd. Eenmaal hoogste kunst
uiting der beschaving, kreeg de „Nieuw
Amsterdam" de grimmige tooi van haar
antithese, de oorlog. Een totaal van
36 kanonnen werd op alle mogelijke
Plaatsen op net schip aangebracht.
;aiï het moment af, dat de ombouw
gereed was m Januari 1941, vervoerde
"Hieuw Amsterdam" Australiërs,
Hieuw-Zeelanders en Zuidafrikanen
„Ti™», Mludcn-Oosten, varend in ge
zelschap van de „Queen Mary", de
Queen Elisaoeth" en andere geallieer
de reuzen.
De taak per reis 8000 passagiers te
voeden en te verzorgen in plaats van
het normale maximum dn vredestijd
van 1232, was een „hercules"-werk. Er
werden slechts 2 maaltijden, ontbijt en
avondeten gegeven, doch het opdienen
besloeg de gehele dag. Er hadden 10
zittingen, elk van 50 minuten plaats.
De hoeveelheden benodigd voedsel
waren ongelooflijk. Elke dag werden
geconsumceru 240 gallons melk, 80
zakken mee», J.110 dozijnen eieren, 1000
spek, 6400 „quarts" koffie, 22
vleesvoor hutspot met lams-
borststuk 40wk wnden11 gebt'ad0n
Pacific-kust naar Australië en Nieuw
Zeeland.
In Mm 1944 keerde de „Nieuw Am-
sterdam" voor het eerst weer terug
sinds 1940. Terwijl het schip in Hobo
ken dokte, legde Prinses Juliana een
onofficieel bezoek af. Daarna deed het
schip dienst in de Europese troepen-
dienst en maakte tien reizen in de
laatste helft van 1944 en de eerste
maanden van 1945.
Slechts bij een enkele gelegenheid
werd de „Nieuw Amsterdam" met een
aanval bedreigd. Op Kerstmis 1944,
juist buiten Halifax, werd door vlieg
tuigen een duikboot gerapporteerd.
Escortèrende destroyers lieten diepte
bommen neer en even later werd onder
water een explosie waargenomen.
Wrakstukken waaronder Duitse boeken
delen van sloepen en olie kwamen naar
de oppervlakte, zodat aangenomen werd
dat de duikboot vernietigd was.
Commodore Barendse, die Commodo
re Bijl opvolgde als kapitein toen de
laatste gepensiónneerd werd (Nov. '42)
werd opgevolgd door Commodore Deke-
ma, die n.. ook al weer zijn laatste reis
gaat maken. De nieuwe commandant
voer nog eenmaal met troepen van
Halifax naar Engeland en-daarna van
November af werden twee reizen naar
Ned.-Indië gemaakt voor het afhalen
van telkenmale 4000 evacué's. Hij was
het, die het schip op 10 April 1946 weer
thuis bracht in het vaderland.
Gedurende de zes jaar en zeven
maanden, dat Nederland zijn vlagje-
schip niet meer had gezien, had het een
afstand afgelegd van 500.000 mijlen,
dat is twintig maal de aarde rond, en
waren biina 400.000 man troepen naar
alle hoeken van de wereld vervoerd.
Einde Mei 1946 ging- het schip naar de
Rotterdamse Droogdok Maatschappij,
waar de herbouw m Augustus van dat
jaar werd aangevangen, en welke thans
dan gereedgekomen is.
In 't woonwagenkamp aan de Buiten
havenweg ontstond ruzie tussen man
en vrouw K. De man sloeg de ruiten in,
terwijl de vrouw mét behulp van pot
ten, pannen en serviesgoed een trom
melvuur onderhield ten einde nadering
van de vijand te voorkomen. De politie
trachtte vredelievend de zaak te kal
meren, maar de pogingen bleken na
enige tijd zonder resultaat, want de
vrouw beschadigde een der agenten
lichtelijk met een kopje, zodat men zich
genoodzaakt zag de dame in bewaring
te zetten. Toen zij bekomen was, kon
zij naar huis terugkeren. Het weerzien
was hartelijk; het wachten is nu op
een nieuwe toewijzing serviespunten of
een vergoeding wegens oorlogsschade.
Vannacht, werden aangehouden A. L.
en M. uit Schiedam, beiden in verband
met diefstal van hout.
Voor het bijz. gerechtshof te Arnhem
hadden zich te verantwoorden de voor
malige „polizei-angestellte" J. Groin de
Planque uit 's-Gravenhage en de ex SDer
C. E. van Rappard uit Gorssel. Zij wer
den verdacht van mishandelingen van
en moordpartijen op gevangenen, die
opgesloten zaten op de villa „Worms
hoeve" te Lunteren, waar de SD zijn
tenten had opgeslagen. G. de P. had
arrestanten aan de rand van een pasge-
dolven kuil doen neerknielen en ze
daarna met een nekschot vermoord; an
deren had hij met gebonden ledematen
mishandeld. Te Lochem had hij 15 per
sonen gearresteerd.
De procureur-fiscaal eiste de dood
straf.
De verdachte Van R. was betrokken
geweest bij de arrestatie van 22 bewo
ners uit de Achterhoek. Van die 22 is een
enkele in leven gebleven.
De procureur-fiscaal requireerde le
venslange gevangenisstraf, in aanmer
king nemende de lichamelijke toestand
van verdachte. Op 31 October uitspraak.
De Tweede Kamer heeft in de afde
lingen de rijksbegroting voor 1948 on
derzocht en daarbij is uiteraard als
steeds hc|t gehele regeerbeleid ter spra
ke gekomen.
Aan het zeer uitvoerig verslag ontle
nen wij de hier volgende opmerkingen.
Vele leden spraken als hun mening
uit, dat de verleden jaar van het
kabinet-Beel gegeven karakteristiek
dat het wilde zijn: vooruitstrevend in
christelijke richting in "het algemeen
door het gevoerde beleid is bevestigd,
hetgeen met voorbeelden werd gestaafd.
Dit betekende intussen geen critiekloze
bewondering voor de regeringspolitiek.
Vele 'andere leden hadden voor het
gevoerde beleid in het algemeen even
eens waardering. Zij meenden, dat, te
zamen met het vorige kabinet (Scher-
merhornDrees), het huidige kabinet
voor de reconstructie van onze volks
gemeenschap reeds historisch werk
heeft gedaan. Ook deze leden hadden
intussen wel critiek op het gevoerde be
leid. Vooral vroegen zij zich af, of de
in het laatste jaar gevoerde econo
mische politiek nog wel binnen de pro
gressieve opzet van het kabinet ligt.
Gaat deze politiek niet de conservatief-
liberale richting uit?
Voorts bestonden b(j deze leden klach
ten over het streven, dat zij in het
regeringsbeleid meenden te bespeuren,
tot een voorbijgaan van het parlement.
Zeer vele leden meenden, dat het
kabinet, zoals 't thans is samengesteld,
niet alleen blijk heeft gegeven van een
grote werkkracht, doch tot nog toe ook
van een aanmerkelijke daadkracht in
de tenuitvoerlegging van zijn program.
Een woord van bijzondere hulde wen
sten zij daarbij te brengen aan de
ministerf-president voor diens onver
moeide coördinerende arbeid.
Verscheidene andere leden waren van
oordeel, dat in deze uiterst moeilijke
tijden de vorming van een waarlijk
nationaal kabinet de voorkeur zou ver
dienen boven een, dat slechts op twee
partijen ruSt.
Vele andere leden wilden niet ont
kennen, dat er tussen de beide rege
ringspartijen verschillen bestaan. De
samenwerking tussen beide bleek in de
top echter doeltreffend. In de basis
moet de gedachte van het nieuwe be
stand nog doorwerken, een proces, dat
tjjd vordert.
„Och, ik wilde haar uit haar lijden
helpen, en daarom gaf ik haar nog een
paar klappen".
Onverschillig werden deze woorden
geuit, cynisch en onbewogen stond de
moordenares van haar pleegtante -voor
de Haagse rechtbank.
't Is gegaan zoals ik al verteld heb",
zegt ze onbewogen
Het is de 34 jarige Johanna Maria
L. die op 14 Februari haar tante in de
woning aan de Oosterstraat te Delft
met een bijl doodsloeg, omdat de tante
had gezegd, dat de jongevrouw maar
liever uit huis moest gaan. Op haar
tweede jaar was ze door haar tante
liefderijk opgenomen, omdat haar eigen
moeder toen was gestorven. Het ging
lang goed, doch na een verbroken verlo
ving begon het meisje tekenen van ze
nuwoverspanning 'te vertonen. Op me
disch advies ging ze vier jaar naar een
inrichting in Noordwijk, en twee maan
den voor het vreselijk gebeuren plaats
vond, keerde zn terug, omdat ze naai
huis wilde.
Eerst was ze voor dag en nacht in
betrekking, doch in verband met ziek
te van de tante, was ze thuis geko
men. Bij de politie had verdachte ge
zegd, dat ze niet wist waar ze heen
moest, toen tante haar had gezegd maar
liever weer weg te gaan.
Tien minuten had ze er over gedacht
de bewuste morgen; toen haalde ze een
grote bijl uit de keuken. De tante zat
niets kwaads vermoedend aan tafel te
eten, toen de jonge vrouw in een grote
zwaai de bijl met kracht op haar hoofd
deed neerkomen. In èèn slag viel de ge
troffene van haar stoel. Toen gaf deze
„harpij" nog enkele slagen op het hoofd
van het slachtoffer; „genadeslagen"
zou men kunnen zeggen in haar termi
nologie
Daarna trok de moordenares rustig
haar mantel aan, draaide de buitendeur
op slot, en ging naar de politie.
„Ik heb m'n tante uit de weg ge
ruimd, hier heb je de sleutel, ga maai
kijken".
En de politie vond het, -zoals gezegd
was.
De zaak verliep voor de rechtbank
erg eenvoudig; neen, verdachte had
niets te zeggen.
„Ik heb alles eerlijk opgegeven",
zegt ze
Het rapport van de psychiator prof.
Carp, concludeert tot verminderd toe
rekeningsvatbaarheid.
De Officier van Justitie acht de dood
slag bewezen, en in verband met hel
rapport luidt de eis tien jaar gevan
genisstraf met aftrek preventief, en
daarna ter beschikking stellen van de
regering.
De raadsman, mr. W. F. M. Versteeg
deelt mede wonderlijke dingen te heb
ben meegemaakt tijdens gesprekken
met dé vrouw.
„Om mijn eigen leven geef ik niet,
van een ander ook niet, en als het nodig
was zou ik het weer doen", aldus een
mededeling. Een leven met masker van
overschilligheid leidt verdachte. Ze
kreeg de impuls haar tante dood te
maken, en ze deed het. Enkeie dagen
tevoren, toen ze ruzie met haar tante
had, gaf ze haar een klap op het hoofd.
„Je kan me wel dood slaan", had de
tante, gezegd. Is toen het plan bfl ver
dachte daartoe gerijpt?
In het Huls van bewaring kreeg ze
ruzie met een mede-gedetineerde. Ze
keerde een kop hete soep op het hoofd
van betrokkene om!
PI. concludeerde dan ook, dat ver
dachte geheel niet toerekenbaar is, en
Zij ook geen gevangenisstraf moet heb
ben, doch in een inrichting geplaatst
worden.
Uitspraak over 14 dagen.
Door operateurs van Polygoon is in
Suriname een drietal documentaire
films over het bosland, de kuststreek en
de bevolking vervaardigd. Ook van de
Nederlandse Antillen zullen enige films
worden opgenomen. Verwacht wordt,
dat deze films in April voor vertoning
in Nederland gereed zullen zijn.
v\\ V
- w
Mi nyfii
Dat de aangekondigde Grondwets
herziening slechts negatief bedoeld is,
nl. alleen zal moeten dienen tot het weg
nemen van belemmeringen, houdt naar
de mening van vele'leden een gevaar
in, wanneer althans de positieve rechts
vorming de regering niet reeds voor
ogen staat. Wanneer men ter wille van
zulk 'n negatieve herziening de kamers
moet ontbinden en een beroep op de
kiezers moet doen, bestaat de kans, dat
men een volstrekt niet zuivere uit
spraak van de kiezers krjjgt.
Naar de mening van vele leden heeft
de voorzitter der Kamer 'n verlossend
woord gesproken ten aanzien van de
hervorming van het parlement. In een
Kamer van 150 of 200 leden zou het
immers mogelijk zijn, voor ieder depar
tement een deskundige vaste commissie
samen te stellen, wat de contróle van
de Kamer op de daden der regering
doeltreffender zou maken.
Sommige leden hadden tegen uitbrei
ding van het aantal leden der Kamers
vooral bezwaar, omdat daardoor het
ontstaan .van kleine partijtjes zou kun
nen worden bevorderd.
Communisme
Vele leden achtten het noodzakelijk te
waarschuwen voor het communistische
gevaar, dat zich ook in ons land doet
gevoelen.
Voorts werd opgemerkt, dat de oprich
ting van de „Cominform" waarin men
een herleving van de „Komintern" zag,
het gevaar van internationale beïnvloe
ding van het politieke leven in ons land
nog vergroot. Dit noopt tot extra waak
zaamheid.
Huwelijk en gezin
Dopr vele leden werd gevraagd of de
regering bereid is de totstandkoming van
een regeling te bevorderen, waardoor
het verbod aan bedienaren van de gods
dienst tot sluiting van een kerkelijk
huwelijk vóór een burgerlijk huwelijk
komt te vervallen. Om wille van de
rechtmatige vrijheid der Kerken leek
zulk een regeling deze leden noodzake
lijk.
Andere leden konden deze wens niet
ondersteunen. Zij konden in de be
staande wettelijke bepaling geen beper
king van de rechtmatige vrijheid der
Kerken zien.
Wat de gezinspolitiek betreft, hadden
,vele leden de indruk, dat de regering de
politiek van „levensruimte voor elk ge
zin" wat schoorvoetend voert. Daaruit
vloeit voört een zekere schrielheid, waar
van de, naar het oordeel dezer leden, op
zich zelf juiste maatregel van verrui
ming van de kinderbijslag voor loon-
trekkenden heeft blijk gegeven. Deze
leden zouden gaarne vernemen, wat de
verdere plannen der regering op dit ge
bied zijn. Behoort daartoe de invoering
van kinderbijslag voor zelfstandigen?
Ook vroegen dezelfde leden de aan
dacht voor het nog steeds nijpende
vraagstuk der gezinshulp.
Bedrijfsorganisatie
Met betrekking tot het vraagstuk der
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
drongen zeer vele leden er met klem op
aan, dat in het thans ingetreden parle
mentaire jaar en met het oog op de
mogelijke inperking daarvan ten gevolge
van kamerontbinding, zo tijdig mogelijk
een ontwerp van wet hieromtrent
zou worden ingediend en afgehandeld.
Tevens werd aangedrongen op de instel
ling van een sociaal-economische raad.
Middenstand
Zeer vele leden hadden het als een
gemis gevoeld, dat in de Troonrede
generlei aandacht wordt gewijd aan de
vraagstukken van de middenstand.
Men meende te weten, dat uit de mld-
denstandsraad was aangedrongen op ont
werpen tot aanpassing van de winkel
sluitingswet, tot wijziging en verbetering
van de vestigingswet en tot het verbod
van het cadeaustelsel. Gaarne zou men
20. Z;j die van werkelflke Ll^unsrt houden, moeten
vooral niet verzuimen, MugU Baslite zien in zün creatie:
„Hercules". Wat weet die geweldige acteur met te maken
uit een verhaal over een man die aüeen maar sterk is
Ziet hoe hij hier de wanhoop van Uercules uitbeeldt. Zoudt
ge niet zelf wanhopig w°r af de acène
waarin Hercules langzaam naar üe uwmpus zweeft, als
halfgod onder de onsterfeliiken opgenomen. Een speciale
kabel moest worden vervaardigd om het gewicht van de
detective-filmspeler veilig te kunnen dragen.
Gok de filmster Way Mest was diep onder de indruk
van Basli's spel. „Maestro, maestro", riep de dame uit,
terwijl ze de hand van de detective drukte. „Nu eerst
heb ik begrepen wat filmkunst kan betekenen".
ZATERDAG 25 OCTOBER
HILVERSUM I (301 M.) VARA. 7.00
Nieuws, gymn. en gram., 10.00 Morgen
wijding, 10.55 V. d. contlnu-arb., 12.00
Malando, 12.30 Weerpr., 12.33 Gram.,
13.00 Ned. Strjjdkr., 13.30 Kwartet,
13.50 Gram., 14.00 A.J.C., 14.15 Mari
ne-kapel, 15.00 Caus., 15.15 Gevraagde
platen, 16.00 Lezing, 16.15 Lichte kost,
16.45 V. d. jongeren, 17.15 Radio-orkest,
18.00 Nieuws, 18.15 Sportpr., 18.30 Ned.
strijdkr., 19.00 Piano, 19.30 Caus., 20.00
Actual., 20.15 Oké-avond, 21.15 Lezing,
21.30 Orkest, 22.00 „Don Quichotte" IV,
22.35 Ramblers, 23.00 Nieuws, 23.15
Puzzlen, 23.30 Nachtsilene, 23.50 Gram.
HILVERSUM XI (415 en 218 M.)
KRO. 7.00 Nieuws, gymn. en gram.,
11.00 De Zonnebloem, 11.45 Gram., 12.30
Weerpr., 12.33 Klaas van Beeck (13.00
Nieuws), 13.40 Filmpr., 13.50 Gram.
14.00 Caus., 14.10 Gram., 14.20 Eng. les,
14.40 Gram., 15.00 V. d. jeugd, 15.15
Concert, 15.45 KRO-kiosk, 16.00 Gram.,
16.20 Caus., 16.30 Gregoriaans, 17.00
De Wigwan, 18.00 Gram., 18.15 Journ.
overz., 18.30 Lord Jumpatit, 19.00
Nieuws, 19.20 Trio,- 19.45 Klankbeeld,
20.00 Actual., 20.12 De gewone man,
20.20 Gram., 20.30 Lichtbaken, 21.30
Radio-potpourri, 21.40 Koets vol ver
halen, 22,00 Orkest zonder naam, 22.45
Gram.
door
23),
^ai\^Zaan? Wep hjj de laan naar het
ff;„^ergens brandde enig licht.
«g«W verstoorde de nachtelijke
stilte. Ge uislooe sloop hij om het oude
huis heen. Overal geurden de bloemen.
Hij voelde alcb schuldig aan iets ver
keerds. Wat deed hij in de nacht op
andermans grond. Zouden ze niet erg
schrikken, als ze hem daar zagen slui
pen
Opeens zag hij een straal licht uit een
der vensters en meende hij te horen, dat
ergens een raam werd opengeschoven.
Hij kroop naar de plaats, vanwaar het
geluld kwam. Zfln hart begon met felle
slagen te bonzen. Hij was er zeker van,
dat ze dichtbij was. Hjj hoorde voet
stappen in het huis en zag, dat het
licht uit een venster kwam, dat achter
een groep dichte struiken verscholen
lag. Hij sloop naar het venster toe. Het
stond open, maar hij kon niets zien. In
het Oosten kwam de maan op.
Met zachte, ingehouden stem begon
hij te zingen. Het lied, dat hij op het
toneel gezongen had. Heel zacht, heel
teer klonk het refrein:
„Ik zag haar slechts één enkele Keer,
Maar ik vergeet haar nimmermeer.
Daarna zweeg hij en keek naar het
venster. Zou ze boos zijn om zijn waag
stuk? Zou ze
Minuten lang wachtte hij roerloos.
Maar zij scheen er geen aandacht aan
geschonken te hebben. Niet de minste
beweging was er te bespeuren. Maar
het raam bleef open en het licht werd
niet uitgedaan,
Hij vroeg zich af, wat dit moest be
tekenen. Als ze bang' was geworden,
dan zou ze wel om hulp geroepen of
het raam gesloten hebben. Was ze boos
geworden, dan had ze het licht wel
uitgedaan. Ze moest wel begrijpen, wie
daar zong. Hij begon het tweede cou
plet zó zachtjes, dat niemand het
horen kon, dan zij alleen. Maar ook nu
kwam er geen antwoord. En toch was
zij daar, dat voelde Hij beslist. H(j
bleef wachten. Toen kwam er beweging
in de kamer. Hij hoorde zachte voet
stappen en zag haar aan het venster
komen
Ze bleef maar heel even daar staan,
maar toch lang genoeg, om hem te
kennen te geven, dat zij hem gehoord
had. Daarop werd het raam gesloten en
het licht gedoofd.
Als in een droom ging Barnabas naar
Muis. Wat was de wereld toch mooi!
Hij had nooit geweten, dat Auvergne
zulk een heerlijke streeks was. Alle
goede geesten en feeën der oude sagen
schenen levend om hem heen te zweven.
Het lang verwachte geluk was dan toch
eindelijk gekomen. Hij mocht zich dan
onverstandig en dwaas hebben aange
steld, hjj moest toch lachen, lachen van
louter vreugde, omdat die dwaasheid
hem zulk een geluk had gebracht.
Hoe zou ze nu wel over hem denken?
Boos zijn over zijn brutaliteit of lachen
zijn dwaasheid?
De volgende dag stond Rose-Marie
de la Tour vroeg op. In rusteloze stem
ming kwam ze beneden en liep de tuin
in. Gras en gebladerte waren fris van
de regen van de vorige dag.
Het feest was een gloriedag vöor haar
geweest. Iedereen had haar geprezen
en de toekon "Hge eigenaar van Thy-
nière had dingen tegen haar gezegd, die
ze niet misverstaan kon. Soms had ze
zich bijna door zijn hartelijke woorden
en dringende smeekbeden laten over
halen. De schittering van het kasteel
had haar invloed op haar niet gemist,
en haar oude familietrots deed haar
verlangen naar zulk een vorstelijke
woning als Thynière was.
Wat een heerlijk, heerlijk huis, nad
ze herhaaldelijk gezegd, terwijl ze aan
Henri'* arm door de ruime zalen en
hallen schreed: Wat bent U toch geluk
kig!
Ik gelukkig? Hoe dat zo?
Wel, dat U in zo'n kasteel kunt
wonen, uitzicht hebt over zo'n park
met de wetenschap, dat alles Uw eigen
dom is!
Staat het U aan?, had hij ge
vraagd.
Ik vind het gewoonweg verrukke
lijk!
Zoudt U hier willen wonen
als meesteres als eigenares?
Ze had daarop geen antwoord gege
ven, omdat ze maar al te goed zijn be
doeling begreep. Het was niet de eerste
maal, dat hij een dergelijke vraag
stelde.
Ziet u,,,. dat zou geen onmogelijk
heid zijn ,had Henri nog gezegd. En toen
was hun gesprek onderbroken en ze
had hem de gehele dag geen gelegen
heid meer gegeven, om haar alleen te
spreken. Maar ze begreep, dat ze toch
binnen niet al te lange tijd een beslis
sing zou moeten nemen.
Maar die avond? En waarom had ze
de hele nacht geen oog dicht gedaan..?
En dat nog wel om een eenvoudige
werkman, die auto's verhuurde voor 'n
paar francs. Hoe had hij het durven
wagen?
En toch. als ze aan hem dacht, kwam
er een glimlach op haar gezicht. Ze
herinnerde zich nog maar ai te goed de
eerste keer, toen ze hem gezien had en
hoe ontstemd ze toen was, dat hij haar
had horen zingen. En weer kwamen de
woorden, die haar de gehele nacht had
den wakker gehouden, haar voor de
geest „Maar ik vergeet haar nimmer
meer"!
Onwillekeurig vergeleek zij hem met
de erfgenaam van Thynière. Och .Hen
ri Cornette was niet onknap. Hij ge
droeg zich keurig en kleedde zich netjes.
En die Restormel zag er vuil uit en
misschien zelfs wat onbeschaafd. Was
dat wel zo? Ze stelde zich hem voor,
zoals ze hem de vorige avond gezien
had: groot, stevig gebouwd en breed
geschouderd. Echt een man! Hoe had
hU onder haar venster durven komen?
Hoe had hij het gewaagd, dat zelfde lied
nog eens te zingen? Hij hield haar im
mers voor de mal! Als ze hem weer te
genkwam, zou ze hem geen woord waar
dig keuren, neen, natuurlijk niet. Hij
was immers niets meer dan een mon
teur? Hoe was het mogdijk, dat zij,
Rose-Marie de la Tour. notitie genomen
had van een toevallig aanwezige onbe
kende?
Wat zie je bleek, Rose-Marie, zei
haar moeder aan het ontbijt. Scheelt er
wat aan? Niet goed geslapen?
Dat ging nogal. En u? vroeg het
meisje om te weten te komen, of haar
moeder soms iets van Barnabas gehoord
had.
over een en ander het oordeel der rege
ring vernemen.
Vele andere leden stelden nog in het
algemeen de vrgag, wat de regering
denkt te doen voor het saneren van de
middenstand en voor het verschaffen van
bestaanszekerheid aan hèn, die daartoe
behoren.
Lonen en prijzen
Vele leden waren van oordeel, dat de
regering de politiek van lonen en prij
zen, zoals die verleden jaar is aan
gekondigd, niet heeft kunnen realise
ren, omdat de prijsverlaging, waarvan
daarby weiri uitgegaan, niet een feit
geworden is. Dientengevolge zyn span
ningen gegroeid, niet aHeen bij de loor»-
trekkenden, maar ook elders, in het
bijzonder bij het agrarische deel van de
ondernemersstand, die de regering in
de opzet van, haar politiek noch heeft
gewild, noch heeft verdisconteerd.
Wil men komen tot een algemene
reële verhoging van het levenspeil dan
is deze, naar de overtuiging van deze
leden, slechts te verwachten van een
verhoging der arbeidsproductiviteit.
Wat de prijsbeheersing betreft, gaven
vele leden als hun mening te kennen,
dat er een niet voldoend scherpe poli
tiek wordt gevoerd. Vele winsten zijn
onredelijk hoog. In het bijzonder wor
den op de export dikwijls uitzonderlijk
hoge winsten gemaakt.
Oorlogsschade
Van alle zijden werd er met klem
op aangedrongen, dat de aangelegen
heid van de vergoeding der materiële
oorlogsschaden eindelijk tot wettelijke
afdoening zal komen. Ook ter wille
van de wederopbouw, die in vele geval
len stagneert ten gevolge van de onze
kerheid, waarin de belanghebbenden
verkeren, werd dpze afhandeling zeer
urgent geacht.
Zuivering
Naar het oordeel van vele leden
dreigt de zuivering van het bedrijfsle
ven een mislukking te worden, mede
omdat van controle op de naleving van
de uitspraken niets blijkt. Hoe denkt de
regering, zo werd gevraagd, aan dit
bezwaar tegemoet te komen?
Met pijnlijke verbazing hadden vele
leden kennis genomen van de uitspra
ken van de centrale ereraad voor de
kunsten, welke met een begrip „opzet"
pleegt te werken, waaraan zelfs notoire
nationaal-socialisten maar nauwelijks
schijnen te voldoen.
Het was dezelfde leden voorts opge
vallen, dat de Itort geleden aangeno
men perswet nog in het geheel niet
wordt gehanteerd.
Van verschillende zijden sprak men er
zijn teleurstelling over uit, dat de be
groting dit jaar niet is geplaatst tegen
de achtergrond van 'n nationaal budget.
Deze leden drongen er op aan, dat de
regering zo spoedig mogelijk alsnog een
nationaal budget aan de kamer zal over
leggen.
Men was het er algemeen over eens,
dat de financiële toestand niet alleen
zeer zorgelijk, doch ook zeer onzeker is.
Toch waren zeer vele leden van mening
dat de toestand niet zo benauwend is,
als deze door verscheidene leden werd
voorgesteld.
De meest verontrustende punten in
deze begroting achtten de hier aan het
woord zijnde leden het nadelige saldo
van het landbouwegalisatiefonds en de
financiële gevolgen van een onverhoopt
minder gunstige ontwikkeling van de
situatie in Indië.
Bezuiniging
Vrjjwel algemeen was men van oor
deel. dat de bereikte resultaten op het
stuk van bezuiniging nog onvoldoende
z(jn.
Sommige leden maakten in het bij
zonder aanmerking op de neiging van
vele ambtenaren om zich door een se-
cretart/ise te doen bijstaan. Voor de
oorlog kon men het zonder secretaresse
doen, waarom dan thans nief? Deze
leden zouden om bezuinigingsreden al
deze secretaressen ontslagen willen zien.
Hoeveel ambtenaren, zo vroegen zi),
hebben tegenwoordig een secretaresse,
en hoeveel kosten alle secretaressen te
zamen aan elk der departementn
Uitgaven ten behoeve van Indië
Algemeen waa men van oordeel, dat
het ter beoordeling van de financiële
toestand van ons land van zeer groot
belang is, te weten, hoe het staat met
de financiering van de uitgaven voor
Indië. Daaromtrent is tot heden weinig
of niets aan de Kamer meegedeeld.
Hoeveel, zo vroegen verscheidene le
den, hebben de kosten, welke ten be
hoeve van Indië te Londen en te Brisbane
gemaakt zijn, bedragen? Welke som
men heeft Nederland ten koste gelegd
aan Indië na de capitulatie van Japan?
Hoe zijn deze uitgaven 'gefinancierd?
Er gaan geruchten, dat. Indië ons tegen
woordig per jaar een milliard of meer
kost. Deze leden en andere sloten
zich daarbij aan drongen er bij de
regering op aan, de Kamer zodanige in
lichtingen te geven" dat zij zich een oor
deel kan vormen over de omvang van
deze uitgave]^ de financiering en de
dekking daarvan.
Als een illustratie van hetgeen onze
redacteur uit Soerabaja meldde over de
republikeinse tactiek in de „proeftuin
Modjokerto" kan wel zeer speciaal die
nen een bericht dat Aneta heden uit
Batavia seint. Volgens dit telegram zijn
namelijk in de afgelopen week te Mod
jokerto drie districts- en enzeven des-
sahoofden beroeefd en ontvoerd.
De Schotse mijnwerkersstaking is uit
gebreid tot 93 mijnen. Er zijn reeds
101.000 ton kolen verloren gegaan.
Met ingang van 25 October mogen
aan de consumenten ten hoogste de vol
gende prijzen per kilogram worden be
rekend: groene erwten 44 et., spliterw-
ten 54 ct„ schokkers 56 ct., capucijners
82ct„ grauwe erwten 1, bruine bonen
78 ct., wite bonen 80 ct. Deze p ■-ijzen-
beschikking is afgekondigd in de Staats
courant van heden.
Officieel werd in Batavia bekend ge
maakt, dat de Nederlandse verliezen
tussen 4 Augustus en 9 October hebben
bedragen 209 gesneuvelden, 628 gewon
den en 16 vermisten.
De verliezen van de marine over Sep
tember bedroegen aan doden: vier offi
cieren, een korporaal en vijf manschap
oen en aan gewonden een korporaal en
yier manschappen,
