Het warme hart van Nederland
DE SIGAREN DUURDER
DE PALESTINA-VERDELING
Het bezoek van Mackenzie King
Voor 4 jaar nodig: 16 a 20 milliard
De Joodse Raad in opspraak
Dam-plantsoen wordt verkocht
Protest tegen de begroting 1948
Prachtige hulp aan Oostenrijk
b"a» h3S,ï:
April-Juni 1948: V/2 milliard,
tot 1 Juli 1949: 6 milliard
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Maar de nood is nog
groot
Wapenstilstandsdag
goedkoopste soorten
Als gast der Nederlandse regering
HET MARSHALL-PLAN
Onbekende ziekte
in Perzië
Planters vermoord
In de Stormhoek
Grote vraag naar de eerste vierk. centimeters
69ste JAARGANG
DINSDAG 11 NOVEMBER 1947
No. 20464
VERDWIJNEN
A
AMERIKA AANVAARDT
RUSSISCH VOORSTEL
INDIE-COMMISS1E AAN
V.-RAAD
*T1
VADERTJE STAAT,
denk aan je jongens
ROERGANGER
ZORGWEKKENDE GEESTE
LIJKE TOESTAND IN
OOST-PRUISEN
Communisten vermoordden
helft der priesters
NIET TE PARDONNEREN
MEDEWERKING MET DE
DUITSERS?
OF.HET NUT VAN DE
REKENKAMER
STAATSTOEZICHT OP DE
BOSSEN
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
TeL 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel 68804.
De abonnementsprijs bedraagt 1 8.45 per Kwar
taal, t 1-15 Per maand, 0.30 per week
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 3u ets per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduce de prijs op
aanvrage bij de 'uiministratie verkrijgbaar
KAMPIOENEN „t 20 woorden i.Ieder
woord meer 5 ets Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
„Nederland kan u niet zó helpen als
het wel zou willen, ons volk heeft zelf
zo ontzaglijk veel nodig, wij hebben gé-
daan wat wij konden doen, maar ook nu
nog verdient het Oostenrijkse volk onze
morele steun en onze sympathie, Welke
het zozeer nodig heeft, omdat het ligt 0p
de grens van Oost en West. Oostenrijk
zal al zijn krachten moeten inspannen
om vol te houden".
Deze woorden sprak dezer v
dinaal De. Jong tot mgr. wJXeW
uit Wenen, die de Kardinaal Z i t.
en met een brief van Kardino i°t u
kwam bedanken voor d ,Inïw
ten, welke Nederland Jn n P, - t
had gezonden. Persoonlet 9 5mï
mgr. Weinbacher zijn rillk °°k bracM
Huibërs. omdat het t 0Verv?,anumgr'
Ksi-Hinr.,1 t °acher is de secretaris van
tpnr Innitzer en tevens de direc-
non a1..de Caritas Catholica in We-
,en "ij kent beter dan wie ook de
verkeortaarin °P het ogenblik Oostenrijk
Zestig procent van onze stadskinde
ren zijn ondervoed, vertelt ons mgr.
Weinbacher, ons voedselpakket kan men
slecÜts uitdrukken in 1550 calorieën per
dag, dat is 450 calorieën beneden ;t mi
nimum.
Als u bovendien weet, dat bij ons melk
slechts wordt verschaft aan kinderen tot
en met vier jaar en dat boter bij ons
practisch onbekend is, dan begrijpt u
wel, dat de 2500 pakketten, die het bu
reau van de Bisschoppelijke Hulpactie in
het bisdom Haarlem ons zond, buiten
gewoon welkom waren. Alles wat wij
hadden gehad, was juist uitgedeeld en
indien toen die pakketten niet waren ge
komen, hadden wjj het werk aan onze
acht uitdeelposten moeien beëindigen.
Daardoor konden wij toen onze actie
weer voortzetten^ aan kinderrijke fami
lies pakketten uitreiken en de rest zelf
verwerken in onze gaarkeukens, waar
door wij per dag weer 1700 mensen kon
den voeden.
Hebt u sinds de bevrijding dan nog
geen boter gehad? vragen wij mgr. Wein-
bacher.
Neen, antwoordt hij, wij krijgen al
leen wat vet. Ik zag voor het eerst weer
boter een jaar na de bevrijding, toen
■wij een zending kregen van de Ierse
katholieken. Ook de Caritas Catholica
kreeg daar toen een deel van.
Om Nederl&nd te danken voor deze
actie en pok voor de toezegging 500 Oos
tenrijkse kinderen te Willen opnemen,
héb ik met da Oostenrijkse zaakgelastig
de uw kardinaal een bezoek gebracht om
onze dank aan Nederlands katholieken
?v,er le brengen. En wat de 500 kinderen
v Ju ife heb de voorzitter van het
K-athohek Huisvestingscomité, mgr. Hen-
urikx .daarvoor eveneens persoonlijk
dank gebracht.
En dan zeide mgr. Weinbacher: 0e
kardinaal heeft gezegd, dat de Neder
landse katholieken niet meer kunnen
doen. maar ik weet, dat bij de 500 Oos
tenrijkse kinderen pog 10.000 Nederland-
Se kinderen uit Duitsland komen en ook
500 uit Hongarije en nog talrijke Joodse
verweesde kinderen.
En ik weet ook, dat ook andere bis
dommen bereid zijn eenzelfde actie als
Haarlem deed. te gaan voeren om de
Weense .bevolking Kerstpakketten te
kunnen zenden.
Dit alles is in voorbereiding en Ne
derland, die zelf zoveel van- de nazi s te
lijden heeft gehad, heeft zijn liefdadig
heidszin bewaard. Voor de tweede maal
heeft Nederland ons geholpen, wij zullen
dit niet vergeten.
Dan was er nog zuster Verena, de wel
doende engel van Wenen, die aan het
hoofd staat van tweehonder"zusters, die
gevangenen bezoeken, zieken helpen en
bijstand verlenen in alle gezinnen, die
haar hulp nodig hebben.
- Iedereen kent ha'ar in Wenen, ver
telde mgr. Weinbacher en dat is geen
wonder. Want men kent haar nog uit de
tijd van de bezetting, toen zij zonder on
derscheid Joden hielp en gevangenen
en allen .die door de na"*terreur wer
den vervolgd. Er ordt zelfs in
de kranten over haar geschreven en
zij, die eigenlijk het hoofd is van onze
Caritas Socialis, zU 1S bet °ok, die de be-
lica en die gezorgd heeft, dat al de pak
ketten. die wij kregen, op de juiste plaats
kwamen.
tÏt~9 devies van de Kardinaal, .zei
mgr. Weinbacher tenslotte, is „in caritate
servire en dat brengt Kardinaal Innit-
zer inderdaad in practijk. Want dikwijls
bezoekt, hij zelf de gezinnen en deelt hij
zelf alles uit, wat wij gekregen hebben
voor hen, die het nodig hebben.
Belangrijker dan zege in oorlog
is zege over haat en wantrouwen
Naar A. P. uit Vaticaanstad meldt,
heeft Z. H. de Paus gisteren, aan de
vooravond van wapenstilstandsdag, 't
woord gericht tot een groep Ameri
kaanse senatoren.
De H. Vader memoreerde de wapen
stilstandsdag, die aan veel leed een
tijdelijk einde maakte en een overwin
ning had bezegeld. „Er is echter",
zeide de H. Vader, een zege, welke
een overwinning in de oorlog in wen
selijkheid te boven gaat: de zege
over haat en wantrouwen, die de
scheidsmuren tussen de volken neer
haalt en slechts vrede en eendracht
zoekt."
„Welk voordeel zou de lijdende
mensheid niet hebben, indien de leiders
der volken, in het bewustzijn van hun
heilige verantwoordelijkheid ten op
zichte van toekomstige geslachten, hun
stoffelijke en geestelijke hulpbronnen
zouden aanwenden bij het bevechten
van deze overwinning."
Behalve de Amerikaanse senatoren
werd ook generaal Lucius D. Clay, de
Amerikaanse militaire commandant in
Duitsland, gisteren door de Paus in
audiëntie ontvangen _op het pauselijk
zielende kracht is van de Cearitas Catho- zomerverblijf Castei Gandolfo,
rtfet directoraat-generaal voor de prij
zen is gezwicht voor de argumenten van
de fabrikanten en heeft toegestaan, dat
de prijzen der sigaren worden verhoogd.
De stijging van de prijzen der ruwe ta
bak alsook andere lasten, welke op het
bedrijf drukken, hadden, zo verzekerde
men ons, de kostprijzen der sigaren zo
danig doen stijgen, dat van een lonende
productie binnen de bepalingen van het
directoraat-generaal vrijwel geen sprake
meer - kon zijn:
Als gevolg van een en ander is, naar
wij vernemen, met terugwerkende
kracht van 1 October j.l. af een prijs
verhoging toegestaan, welke per sigaar
op gemiddeld 1 a 2 cent komt. De ge
middelde prijs der sigaren, welke eni
ge tjjd geleden al van 14,6 cent werd
\v
-'"v
j.a eer. lange reis vol moeilijkheden is de schroef
te Rottefdam
m veilige haven aangeland.
van de Ruys te
Tsjarapkin, de Sovjet-Russische al
gevaardigde in de verdelingscommis
sie voor Palestina, heeft gisteren in
de werkgroep van deze commissie de
volgende voorstellen gedaan:
1. Beëindiging van het Britse man
daat op 1 Mei 1948.
2. Terugtrekken van alle Britse
troepen.
3. 1 Juli 1948 moet de overgangs
periode eindigen tussen het aannemen
door de algemene vergadering van de
aanbeveling inzake Palestina en de of
ficiële bekendmaking van de onafhanke
lijkheid van de Joodse en de Arabische
staat.
4. Tijdens de overgangsperiode moet
Palestina bestuurd worden door een
speciale commissie samengesteld uit 3
of 5 leden, door de' algemene vergade
ring te benoemen uit afgevaardigden
van de klefnere landen.
5. Deze commissie moet onder het
gezag van de veiligheidsraad staan en
zich door diens instructies laten leiden.
5 Tijdens de periode tussen het aan
nemen door de algemene vergadering
van de aanbevelingen inzake Palestina
en de beëindiging van het mandaat
moeten de Britse strijdkrachten en het
Brits bestuur orde en veiligheid in Pa
lestina blijven handhaven.
Herschel Johnson (V.S.> verklaarde
Zich eens met de punten 1 en 4 van het
voorstel. Hij stelde voor de onafhanke
lijkheid op 1 Mei aan beide staten te
verlenen. Zo nodig zou de commissie
voor Palestina een andere datum kun
nen bepalen, doch niet eerder dan 1
Mei en niet later dan 1 Juli. Naar ver
luidt heeft Rusland daar geen bezwaar
tegen. Volgens een Amerikaanse woord
voerder wil de Amerikaanse delegatie
echter de ondergeschiktheid van een
commissie aan de veiligheidsraad be
perken tot het geval, dat zich onver
wachte moeilijkheden voor doen.
In het Sovjet-Russische voorstel hlil
ve?r?°heefteHVrag?v ?noP8f!Iost: In hoe
verre heeft de veiligheidsraad jurisdic
tie over de verdeling en zal de Engelse
regering er in toestemmen, tussen de
bekendmaidng van de verdeling en 1
Mei als erftge de orde in Palestina te
handhaven.
Later op de avond hebben de V. S.
het Sovjet-Russische voorstel in hoofd
zaak aangenomen.
Het rapport van de werkgroep gaat
thans naar de subcommissie, waar de
zienswijze van Engeland over details
gehoord kan worden.
verhoogd tot 16 cent, zou nu op 17 a,
18 cent komen.
De duurste prijsklasse wordt nu een
nieuwe, nl. 25 cent, welke gelijk staat
met de imidige van 22 cent, d.w.z. dat de
kwaliteit niet beter wordt dan van die
van 22 cent thans.
Zijn wij wel ingelicht dan zullen de
goedkoopste soorten, namelijk die- van
9 en 11 cent verdwijnen, zodat in het
vervolg de goedkoopste sigaar 13 cent
Z&1 kosten.
Van de senoritas, die per tien stuks
thans 0.66, 0.88 en 1.10 kosten, zou
den de eerstgenoemde twee prijsklassen
eveneens verdwijnen terwijl er een
nieuwe van 1.40 per tien stuks bij
komt.
Verwacht wordt, dat per 1 Januari 'n
productieverhoging voor de sigaren met
15 procent zal worden toegestaan, waar
door deze van 36 op 51 zou komen. Een
kans zou ook bestaan op een gelijksoor
tige productieverhoging voor sigaretten
en kerftabak.
Of zulks van Invloed zou kunnen zijn
op een event, ruimere verstrekking van
rookartikelen op de bon of zelfs zon
kunnen leiden tot (gedeeltelijke) af
schaffing van de distributie valt nader
af te wachten. Na bovenvermelde jobs-
a,be d-riemogendhedencommissie heeft
van yei^£heidsraad verslag uitgebracht
coiiimktL bespreking met de consulaire
commissie van Vrijdag j.l.
Van de verkeerstoren op het vliegveld Schiphol woei gisteren de vlag. Het gebouw was tot de vijfde ver
dieping gevorderd en had de grootste hoogte bereikt
In September LI. zond de minister-president, dr. L. J. M. Beel,
een brief aan mr. Mackenzie King, de premier van Canada, om
hem uit te nodigen voor een bezoek aan Nederland. Het was
bekend, dat mr. King tegenwoordig zou zijn bij het prinselijk
huwelijk in Engelarid en deze gelegenheid is door de minister
president aangegrepen, om de dankbaarheid van Nederland te
betuigen »aan Canada voor de bevrijding en de hulp daarna
betoond. De invitatie werd overgebracht door de Canadese ambas
sadeur, mr. Dupuy, en deze werd door Mackenzie King aanvaard.
De Canadese premier zal nu na een
kort onofficieel bezoek aan Frankrijk en
België Woensdag als gast van de regering
in Nederland arriveren. Aan de grens
zal hij worden ontvangen door de Cana
dese ambassadeur mr. Dupuy en de heer
J. Visser, chef van het Protocol van het
Ministerie van Buitenlandse Zaken,
waarna 'onder leiding van een militair
escorte naar Bergen op Zoom zal wor
den gereden. Daar zal de heer Mackenzie
King worden ontvangen door de burge
meester. en zullen 80 Nederlandse solda
ten de eregarde vormen. Bij die gelegen
heid zullen kransen*worden gelegd op
het Canadese militaire kerkhof, waar
1800 Canadese soldafen begraven liggen.
Hierbij zal ook aanwezig zijn generaal
Roberts, Head of the Imperial Wargrave
Commission. In Bergen op Zoom zal
Mackenzie King door de burgemeester
een diner worden aangeboden. Daarna
vertrekt de Canadese premier naar Was
senaar en vandaar naar Den Haag, waar
hem in de Canadese ambassade een
serenade zal worden gebracht door „Die
Haghesangers', die o.a. hst Canadese
volkslied zullen zingen.
Donderdag zal de heer Mackenzie
King, vergezeld van de minister van
Buitenlandse zaken, baron van Boetze-
laer, en de CafSadese gezant een bezoek
brengen aan de minister-president, dr.
L. J. M. Beel. Om 4 uur 's middags zal hij
worden ontvangen door de Verenigde
Kamers der Staten-Generaal, waarna om
8 uur hem een diner zal worden aange
boden door de Nederlandse regering in
Hotel, des Indes.
Vrijdagmorgen' zal de heer Mackenzie
King naar Amsterdam vertrekken, waar
hij om half elf in het stadhuis door de
burgemeester van Amsterdam, mr. Arn.
J. d'Ailly zal worden ontvangen. Daar de
Canadese premier, met het oog op de
stedebouw in Canada zeer geïnteresseerd
is bij city-planning, zal hij in gezelschap
van stedebouwkundige architecten een
rondrit door de hoofdstad maken, 's Mid
dags zal de lunch worden gebruikt bij de
burgemeester van Amsterdam, waarna
hij om half drie zal worden ontvangen
in de universiteit van Amsterdam, waar
hem het doctoraat honoris causa in de
rechtswetenschappen zal worden aange
boden.
's Avonds om 8 uur heeft er een diner
plaats in de Canadese ambassade te Den
Haag.
Hij wil de Prinsesjes zien
Zaterdagmorgen zal mr. Mackenzie
King opnieuw naar Amsterdam vertrek
ken. waar hij om 1 uur in het Koninklijk
Paleis voor de lunch is uitgenodigd door
de Prinses Regentes, 's Middags zal hij
een informeel bezoek brengen aan paleis
Soestdijk, daar hij heeft te kennen gege
ven met de jonge prinsessen. kennis te
willen maken, 's Avonds om 6 uur zal er
een receptie zijn op de Canadese am
bassade voor het corps diplomatique. Die
zelfde avond nog zal mr. Mackenzie King
van Hoek van Holland per boot naar
Engeland vertrekken.
De Canadese eerste minister Mac
kenzie King, is Maandag te Brussel
gearriveerd, waar hij, evenals te
Leuven, eredoctor zal worden. King
heeft een bezoek gebracht aan Paul
Henri Spaak, de Belgische premier.
In vijf Perzische dorpen is een onbe
kende plaag uitgebroken, is Maandag
officieel bekend gemaakt. Een medische
commissie is Maandagmorgen naar de
streek gevlogen. Dr. Avery, een Ame
rikaanse adviseur van het Perzische
ministerie van volksgezondheid, heeft
aan „associated press" meegedeeld, dat
men de aard van de plaag nog niet kent
en het rapport van de medische com
missie afwacht.
Blijkens een door de directie van de
Ondernemersraad voor Ned.-Indië ont
vangen telegrafisch bericht is op 2 dezer
een Nederlands geëmployeerde van de
sedert 1947 weer in exploitatie zijnde
rubber-onderneming Bodjong Gedeh bij
Buitenzorg op klaarlichte dag door extre
misten ontvoerd en omgebracht.
Reeds eerder is hier te lande bericht
ontvangen, dat in de laatste dagen van
October bij een nachtelijke overval van
een bende op de thee-onderneming Gam-
bong bij Bandoeng de administrateur en
de eerste geëmployeerde dier onderne
ming de dood hebben gevonden.
De Franse Stendhalprijs voor letter
kunde ten bedrage van 100.000 frs. is
toegekend aan de 20 jaar oude schrij
ver Michel Bataille voor zijn roman
„Patrick."
Nederland leeft op' alle fronten mee.
met de jongens overzee. Zo is men zich
ook aan het voorbereiden op de terug
keer van groepen O.V.W.-ers, terwijl
ijverig plannen bestudeerd worden ten
aanzien van de duizenden, die in 1948
zullen volgen.
Er worden commissies gevormd be
sprekingen gevoerd, plannen gemaakt en
verworpen, ja enkele weken terug is
men_ zelfs tot een - demobilisatie-studie
dag" gekomen. Nijvere vertegenwoor
digers hebben daar hun woordje gedaan.
De geestelijke gezondheidszorg, een me
disch opvoedkundig bureau en een demo
bilisatie-instituut zijn er aan te pas ge
komen en alles leek voor -elkaar.
Maar achter de schermen staan de
zaken er anders voor. Een autoriteit ver-
klaarde (onder ons natuurlijk), „dat er
eerst nog eens geprobeerd moet worden
en dan wel verder zal worden gezien.
Het zal wel moeilijk zijn".
Het is natuurlijk de vraag, of het
moeilijker is dan ergens onder een
plensbui sluipschutters achterna te zit
ten. Waarschijnlijk niet, maar ach, in
een comfortabele bureaustoel verliest
men zo gemakkelijk inzicht in de fei
ten en verhoudingen.
Geestelijke gezondheidszorg? Ach de
meesten, die terugkomen, zijn nóch
lichamelijk, nóch geestelijk ziêk, mis
schien dat ze een beetje te veel branie
hebben, en uit hun humeur zijn getrei
terd, maar dat slijt wel. Medisch-opvoed»
kundig? Tja, daar kan 'wat inzitten, mits
men ze dan leert, dat er ook nog wat
anders bestaat dan kinine tegen de
malaria.
Zoekt men hier feitelijk geen proble
men, Waar ze niet zijn? De jongens, die
terugkeren, willen niet anders dan een
poosje.rust, om bij te komen even ge
legenheid om wat krachttermen af te
leren en dan weer aan de slag te gaan.
Wat ze van Nederland vragen is een
zetje, om weer in het zadel te komen.
En de voortekenen? Er moeten door
demobiliserenden formulieren worden
ingevuld. Nu ja, ergens moet toch mee
begonnen worden en in formulieren is
men het best thuis. Jammer alleen, dat
zft! In uhdelen daarvan geen schot
Zo zucht men hier en daar: „Nu ja.
het Thuisfront zal ook wel wat doen!"
Zover zijn we dus al! De regering be
veelt onderdanen om in dienst te komen
en laat de zorg na demobilisatie aan
anderen over! Onze makkers wachten
op een goede regeling en de autoriteiten
op het Thuisfront, misschien wel op een
wonder!
Zo worden nu ciize makkers, uw jon
gens, verwacht' in een stemming van
„we zullen wel zien".
Nee. Vadertje Staat, zo kunt ge uw
jongens niet behandelen. Ze hebben,
recht op een eerlijke kans.... van u.
want van ons krijgen ze die heus weL
Zet voor deze gelegenheid eens wat laks
heid overboord. Schande, als ook nu de
tragedie zich herhaalt van wat onder
goed en een paar sokken.
De minister van buitenlandse zaken der V. S., George Marshall, heeft
het congres om een bedrag van 597 millioen dollar gevraagd als
tussentijdse hulp voor Frankrijk, Italië en Oostenrijk tot 31 Maart a.s.
Volgens zijn schatting is Voor het uit te voeren programma' op lange
termijn (waarmee op 'l April 194d zou worden begonnen) tussen de
16 en 20 milliard dollar nodig.
Marshall verklaarde, dat het congres
niet om bedragen voor h« gehele pro
gramma van vier j, V1'agen,
aangezien een aa",taLUTevoren (,b'v'
oogst, prijzen) niet n vastge
steld konden worden.
Zijn eerste aanvraag betrof een periode
van vijftien maanden, te begmnen op j
April 1948 (1% milliard Juni en
6 milliard voor het daarop volgend jaar,
dus te beginnen 1 Jul:l)'.
Naar Marshall's mening Yn-hfi* drie
der grote mogendheden, die deze oor
log de as bevochten hebben aan het
Europees herstel. Slechts de sovjet-unie
had haar eigen reden om h eraan niet
Met een korte sobere plechtigheid is
gisterochtend om 10 uur op de Dam in
de hoofdstad de eerste stand geopend
wrrv verkoop van certificaten van
Dam-plantsoen ten bate van de Na
tionale Monum..ntencommissie voor
Oorlogsgederrktekens. Jhr dr. M. L. van
Holthe tot Echten, burgemeester van
Breuk el en en voorzitter van het werk
comité, dankte de burgemeester van
Amsterdam, mr. Anr, J. d'Ailly voor het
beschikbaar stellen van het Dam-plant
soen. Hij sprak de wens uit. dat er een
edele wedijver zou ontstaan tussen pro
vincies en, hoofdstad, om zoveel moge
lijk cM2 van Amsterdams grond te ko
pen Reeds 800 comité's zijn er in het ge
hele land opgericht. Vooral wilde de
voorzitter een woord van dank wijden
irranhfa Y, V V" die de' commissie zo
nWil d 8 bijgestaan heeft bij de oiga-
d hil ^erSJ00! i^ kocht by en'Se cM2.
dam. 'aanbood0 V' V aMe'ing Amster-
Burgemeester d'Ailly «eide. dat Amster
dam gaarne bereid geweest was, de
grond beschikbaar te stellen, want het
Dam-plantsoen was nu nationale grond
geworden en temeer daar het doel vanv
9e verkoop niet alleen de bouw van
monumenten is. maar ook de verzorging
van de achterblijvenden der gevallen
Nederlanders. Het buitenland zal dit
aardig idee zeker toejuichen. Persoon
lijk kocht de burgemeester daarna voor
de stad" Amsterdam en voor hemzelf elk
10 cM2.
Kapitein Rutten woonde de plechtig
heid namens Prins Bernhard bij. De eer
ste cM2 zullen voor het Koninklijk Huis
gereserveerd blqven. Tijdens de opening
van de stand kwam een telegram binnen
van de uit .20 personen bestaande familie
(getrouwden pn aangetroiwvden) C. Vle"
ming uit Hattem in Gelderland.om
20 cM2 'vast te houden.
En nauwelijks waren de officiële per
sonen verdwenen, of de Amsterdammers
stroomden de stapd binnen, om zich in
het bezit te stellen van een stukje Am
sterdamse grond, dat daarna voor het
goede doel overgedaan werd aan de Na
tionale Monumentencommissie.
deel te nemen. Marshall was van oordeel
dat men zich hiertegen verzetten moest.
„Wij moeten niet to§gtaan, dat de vrije
Europese gemeenschap uitgeroeid wordt"
Op de V.S. rustte een grote verantwoor
delijkheid.
Marshall verklaarde voorts, dat de
hulp zou plaats hebben in de vorm van
schenkingen of leningen, naar gelang
van de draagkracht van het betrokken
land. Als algemeen principe zou gelden,
dat de financiering van invoer van voed
sel, kunstmest, brandstof e.d. door mid
del van schenkingen gebeurt. Bepaalde
uitrustingsstukken en grondstoffen, met
behulp waarvan betaalmiddelen geprodu
ceerd konden- worden, worden niet ge
schonken. Marshall stelde voor, dat de
V.S. met elk der zestien landen bilaterale
overeenkomsteh zou aangaan.
Een zeer doeltreffende administratie is
hier volgens Marshall van het grootste,
belang. Hij legde er de nadruk op, dat
de uitvoering van het programma in me-
wig opzicht de buitenlandse politiek der
V.S. zou bepalen.
Marshall somde daarop een aantal
technische voorwaarden op, waaraan,
naar zijn mening, de administratie had
te voldoen. In verband met het verlan
gen van het congres om de uitvoering
van het programma uit handen van het
departement van buitenlandse zaken te
nemen, zei Marshall, dat eenheid hier
eerder gewenst was dan „verdeling van
macht en verantwoordelijkheid".
Marshal! bleek voorts van plan de
hulp ook uit te breiden tot China, al
waar Tsjang Kai Sjek nóg immer als
enig wettig regeringshoofd wordt erkend
door de regering van de V.S., in weerwil
van de pogingen der communisten om
gewapenderhand het bewind te verove
ren.
Marshall verzekerde opnieuw, dat de
Amerikaanse hulp dient om de onafhan
kelijkheid van Europa te waarborgen en
dat dit stellig in overeenstemming is
„met', dé pogingen 'en offers van twee
geslachten Amerikanen", maar geenszins
het verkrijgen van speciale voordelen
voor de V.S. beoogt.
Meer dan de helft van de Katholieke
geestelijkheid in Oost-Pruisen is om
gekomen als gevolg van de Sovjet-be
zetting en slavenarbeid in de Sovjet
unie. Sommige priesters werden dood
geschoten of doodgeslagen door Rus
sische soldaten, terwijl anderen van
uitputting stierven in de Russische sla.
venkampen.
Op 1 Januari 1945 telde het diocees
Ermland in totaal 398 priesters. Hiervan
zijn er 228 gestorven of worden vermist
en de overige 170 (waarvan er 38 licha
melijk niet meer in staat zijn. hun ambt
uit te oefenen) werden over Rusland en
de satelliet-staten verspreid.
Lang is in de dagen van de Joden
vervolging de Joodse Raad te Amster
dam (het plechtanker geweest voor velen
van het vervolgde volk. Ze hadden ver
trouwen in deze instelling en hóópten
via het baantje, dat ze in dienst van de
Raad kregen als schrijver, luchtbescher
mer en wat niet al, vrij te blijven van
de greep der Grünen. En met de
papieren, die de. Raad hun verschafte,
in hun zak voelden ze zich volkotnen
safeTot ook hun het lot trof:
arrestatie, transport en voor de mees
ten de gaskamer.
Tenslotte gingen allen.
De werkzaamheid van de Joodse
Raad in die zwarte tijd is sedert enige
tijd voorwerp van studie geworden voor
-h Amsterdams bijzonder gerechtshof.
Naar buiten bleek dit verleden week
door de onverwachte en opzienbarende
arrestatie van de vroegere voorzitters
van de raad. de heren A. A. en prof.
dr. D. C. Beiden hebben ook de tocht
naar het concentratiekamp gemaakt
doch zij hebben de verschrikkingen we
ten te overleven.
Omtrent de motieven tot deze
arrestatie deelde de proc.fiscaal van
het B. G.t- mr. N. Sikkel het volgende
mede:
„Door de grote omvang van het
onderzoek, dat wij na de oorlog in het
algemeen hadden te voeren, scheen het
ons rtiet juist in een zo gecompliceerde
kwestie, als die van de Joodse Raad,
in te grijpen. Dit kon eerst dan ge
schieden, wanneer er aan de hand van
een uitgebreid, omzichtig onderzoek
gegronde bewijzen gevonden waren
voor de schuldder leidende figuren in
deze raad.
Gedurende de laatste maanden heb
ben wij het onderzoek naar hun beleid
meer intensief, ter hand genottien en het
De werkgevers hebben protest aange
tekend tegen de te hoge overheidsuitga
ven. Het is in dit verband wel interes
sant nog eens te bladeren in het verslag
der Algemene Rekenkamer, zoals dit in
de Handelingen der Tweede Kamer ge
publiceerd werd en ook het voorlopig
verslag der Tweede Kamer over de be
groting van het departement van Bui
tenlandse Zaken levert hiertoe interes
sant materiaal.
De Rekenkamer is bereid onder Vele
zaken die tijdens de bezetting en kort na
de bevrijding voorvielen e 1 streep te
zetten, zoals onder de verdwijning van
2.016.000 aan zilverbons, in 1943, waar
van slechts 56.000 werd teruggevonden
Dat de inzamelingskosten der luidklok-
ken b.v. 2.177.424,76 bedroegen en het
omhakken van het Haagse Bos 917.173,95
gulden kan men met het oog op die tijd
ook niet al te tragisch nemen.
Het verslag legt echter o.m. ook de
vinger op het onnodig gebruik van
auto's in Rijksdienst, waarin door de
verplichte aanduiding „dienstauto" in
middels reeds verbetering is gebracht.
En met de cijfers voor ogen stemt het
tot verheugenis, dat de minister van
oorlog voor de recreatie een beroep doet
op de zelfwerkzaamheid van de troep, geven.
a j1?611 leestdat bij de reeds zeer grote
nadelige saldi hiervoor nog een bedrag
van 5.976 komt, uitgegeven aan artis-
ten, zonder dat voorstellingen voor de
troep waren gegeven.
Men ervaart de belangrijkheid van 'n
instituut als de Rekenkamer als deze in
haar verslag de minister verzoekt maat
regelen te treffen om uitgaven te voor
komen als een van 110.000 per jaar voor
het huisvesten van hoge functionarissen
in hotel Wittebrug te Den Haag.
Met dit verslag van de Rekenkamer
moest dit nu zijn afgedaan, maar als men
nu in het voorlopig verslag der Tweede
Kamer over de aangeboden begroting
van het departement van buitenlandse
zaken over 1948 leest, dat een Nederl.
vertegenwoordiger in Luxemburg een
verblijfsvergunning nodig heeft van
48.000, twee ambtenaren in Moskou
niet minder dan j 200.000 en vier in
Nanking 704.000 dan vraagt men zich
af of het niet beter is, dat de Rekenka
mer zich van te voren hiermee Bemoeit
in plaats van daarna.
En dan valt het ook te begrijpen, dat
een aantal werkgevers in een brief aan
de Ministerraad hebben betoogd, dat de
Rijksbegroting voor 1948 met een tekort
van niet minder dan 1.6 milliard bewijst,
dat de overheidsuitgaven In werkelijk
heid niet zijn gedaald en dat zij aan hun
diepste teleurstelling hierover uiting
bewijsmateriaal over hun onjuiste hou«
ding heeft zich zozeer opgestapeld, dat
het in het belang van het verdere onder
zoek niet verantwoord was hen. langer
op vrije voeten te laten.
De vraag waar het om draalt is:
werd door de werkzaamheid van de
Joodse Raad de deportatie van Joden
bevorderd of belemmerd
Het antwoord hierop Is dat de
taali van de Joodse Raad zich zo
heeft uitgebreid, dat men gekomen
is tot een niet meer te pardonneren
medewerking aan de vijand, waar»
door de Joodse deportatie in belang
rijke mate werd vergemakkelijkt, der
halve moet worden aangenomen, dat
zonder de medewerking "an de Joodse
Raad en ook zonder zijn voortgezette
medewerking het aantal gedeporteer
de Joden zeer belangrijk minder zou
zijn geweest".
Mr. Sikkel deelde voorts nog mede,
dat het de leiding van de Joodse Raad
vooral moet worden aangerekend, dat
hij, ook op het tijdstip, dat deze moest
weten, welk lot de Joden in Duitsland
wachtte, heeft medegewerkt aan het
transporteren van Joodse Nederlanders.
De bundeling en registratie van
Joodse personen heeft het, volgens mr.
Sikkel, mogelijk gemaakt, dat de Duit
sers vrij spel hadden met de deportatie.
Ware deze registratie' niet door de
Joodse Raad uitgevoerd, dan had het
grootste deel van de Joden zich over
Nederland kunnen verspreiden en kun
nen onderduiken om zo uit de handen
van de Duitsers te blijven.
Mr. Sikkel besloot met de mededeling,
dat het onderzoek nog niet afgelopen
is en dat het met kracht wordt voort
gezet.
Aan het wetsontwerp „Intrekking van
het besluit staatstoezicht op de bossen
1943" is bij nota van wijzigingen een
nieuw artikel toegevoegd, krachtens
hetwelk de wet met ingang van 1 Mei
1948 in werking zou treden. Het is niet
gewenst dat de wet in werking zou
treden in een kapseizoen.
Mejuffrouw mr. dr. J. Hudig, de
eerste vrouwelijke Nederl. rechter.
t
