Gepensionneerden krijgen voorschot
Tim
IJS
Amerika's hulp aan
MARSHALL-STEUN MOET
GOED BESTEED WORDEN
Europa
Om zedelijkheid en gezondheid
ZEDENPEIL EN ZONDAGSRUST I regering uitnodigend aan de rijksaccoun
tantsdienst op te dragen de financiële
Tegen bezoek van vrouwen aan
de schepen
^Weerbericht!
Wie zich aan een ander spiegelt
Eert sprankelende SHAKESPEARE
Er komt 'n commissie inzake de Massificatie: I"a
De „vader der
ambtenaren
teste pijnen
Matige vergroting t.o.v. vroegere
hulpverlening
SV^e
Wantoestand in de haven van Rotterdam
VOOR DE FILMCAMERA
VRIJDAG 21 NOVEMBER ÏM7
PAOfNA 3
Jk
helpen bij de meeste pijnen
DE GENIEGAAT FUIVEN
BURGEMEESTER
GRIJPT IN
Geen vrouwenbezoek meer aan
boord van de schepen
Aanhoudend zacht weer
EEN PROTESTANTSE FILM
De acteur W. G. Faybekend uit
Odd man outoverleden
JUBILEUMUITVOERING VAN
„DE SPELEWAGHE'
Een „toneeldaad" van grote
kwaliteiten
Een 26-jarig bestaan van een ama
teur toneelgezelschap is op zich geen
feit. om daaraan een meer dan voorbij
gaande belangstelling te wijden. Anders
wordt het echter, wanneer het jubile
rende gezelschap bij gelegenheid van
een dergelijk feit een toneeldaad van
belang stelt.
BEROEPSTONEEL TE DUUR?
Een stem uit Breda
DE TARIEFBESPREKINGEN
TE GENEVE
Nadat minder dan 16 sprekers over Binnenlandse Zaken hun licht
hadden laten schijnen meest variaties op telkens terugkerende thema's
kwam ii de namiddag de nieuwe bewindsman voor zijn maidenspeech
aan het woord. Dat hij allerminst in politicus een ..homo novus" is,
bleek wel uit de vlotte hantering der materie en de beantwoording
der sprekers a l'improvista. De avondvergadering bracht het vervolg van
de behandeling der begroting van Buitenlandse Zaken, welke ten slotte
«mder hoofdelijke stemming werd aangenomen.
gevallen
Minister Witteman ving na dank
Voor de heuse ontvangst, zijn rede aan
met de behandeling van de immatenele
zaken. Over de Zondagsheiliging, welke
Z.Exc uiteraard vwi harte gaarne ziet
bevorderd, kregen we te horen dat bij
een gemengde bevolking de verdraag
zaamheid niet uit het oog mag worden
Verloren. Het zou prachtig zijn als de
sportbeoefening tot de Zondagmiddag
kon worden beperkt en ook de invoering
van de vrije Zaterdag kan uitkomst bie
den. Van de centrale wetgever is trou
wens met alles te verwachten- tnist de
LTfbeS^ &n 061 Sta.tea kunnen
^r, beperkingen opleggen.
geldt van d« bestrijding
de zedenverwildering, ter zake waar-
ïï?,,5^x.c- d« heer Maenen (K.V.P.)
betuigde dat deze zich omtrent 's minis
ters zienswijze inzake de kledings-
excessen vergiste. Het is moeilijk te
zeggen waar precies het „exces' begint,
wrarover men klaagt. Het is een ter
rein, waarop stellig aanstoot en erger
nis Wordt gegeven. Maar deze kwestie
is ook ongetwijfeld aan plaats en tijd
gebonden en men moet eigen opvatting
niet te spoedig aan anderen opdringen,
Inderdaad zijn er objectieve normen
maar men mag enigszins in aanmerking
nemen, dat de laatste zomer zeer warm
was, de textielposdtie zeer ojigunsttg en
het toerisme levendig. Ondanks alles
acht Z.Exc. vooruitgang aanwezig sinds
de bevrijding: van plaatselijke regelin
gen, het zfl herhaald, worde hier het
beste resultaat verwacht. Met zijn ambt
genoot van Justitie wil de minister
overleggen of centraal verbetering kan
Worden aangebracht.
Ook ten aanzien van de bioscoop blijft
verdraagzaamheid geboden. De voor
stelling in mensengedaante van de per
soon van God door de heer v. Dis
(Stk. Ger.) een hemeltergende zonde
genoemd is door de Rijkskeurings
commissie in tweede instantie met a1
gemene stemmen aanvaard. Mer. schul-
ve ter zake toch eigen opvatting niet
als de enig. juiste naar de vooigrond
Klachten, uit de Kamer geuit, zal de
bewindsman endosseren aan de com
missieSassen, die een wijziging der
Bioscoopwet voorbereidt.
Mede ten aanzien van de Begrafenis
wet dient verdraagzaamheid betracht te
Worden. Als jurist acht Z.Exc. de strijd
tussen wet en praktijk zeer ongewenst,
maar wat er aan te doen, nu in twee
richtingen wordt getrokken? Zelfs
schijnt de verdere oprichting van parti
culiere crematoria niet, krachtens de
wet .verhinderd te kunnen worden
daarmee zal het intussen wel niet zo'n
vaart lopen.
Bezoldiging overheidspersoneel
Komende tot de meer materiële kwes
ties, gaf mr. Witteman volop toe dat
er in vele gezinnen van werklieden en
ambtenaren armoede wordt geleden.
Gaarne zal hü zich de titel „vader
der ambtenaren" die de heer Beer-
nink (c.h.) hem toewenste verdie
nen door elke ambtenaar te geven
wat hem toekomt, maar: van een sa
larisverbetering over de hele lmie kan
met het ook op 's lands schatkist geen
sprake z(jn; wel zullen incidentele
verbeteringen worden aangebracht.
De Massificatie
Voor de „geharnaste rede" van de
heer Peters (K.V.P.) die met behulp
van een kaart de onmogelijkheid der
huidige klassificatie had aangetoond,
toonde de minister alle bewondering.
Maar deze „philippica" ging toch als
een andere (van mevr. Fortanier—de
\Vit?) eigenlijk over zijn onschuldige
hoofd heen. Reeds 25 jaar is de kwes
tie aan de orde. Algehele afschaffing
zou niet eenvoudig zijn. Maar voor een
deugdelijke herziening wil Z.Exc. met
spoed de instelling van een commissie
bevorderen.
zonderliiir(eezien de loonbelasting) af-
yk moeten worden berekend.
®aaf°P wil de minister niet wach-
O- Over 1947 zal daarom een voor
schot van 25 pet. op de uitkering vol
gens de komende wet worden uitbe
taald. En wel nog vóór Kerstmis!
De bewindsman liet het hierby. Hij
ontveinsde zich niet, nog wel 'n énkel
puntje te hebben laten liggen. Dat be
waarde hij voor de tweede termijn. Dus
kan o.a. mr. Derks gerust zijn, die over
onvoldoende coördinatie der vorderende
instanties inzake de nieuwe Woonruimte-
wet zijn beklag deed.
Motie inzake kosten buiten
landse dienst.
Op de uitvoerige ministeriële rede volg
den nog replieken, die echter geen bij
zondere verrassingen brachten.
Met de toezegging inzake de rapporten
nam de Kamer a contre coeur genoegen,
al werd voor de twee aan de Kamerleden
gereserveerde op een „editio castigata"
aangedrongen, waarover de bewindsman
zich met zijn ambtgenoten zal beraden.
En de heer Bierema (Vryh.) die inzake
de exorbitante kosten van de buitenland-
Se dienst met 26 amendementen had Be
dreigd, stelde zich ten slotte tevreden
ging in overeenstemming te brengen met
een doelmatige en voorzichtige adminis
tratie, zulks althans nadat de minister
zich nog had bereid verklaard, alle ge
wenste gegevens aan de Kamer te ver
strekken.
Over de motie wordt Vrijdag gestemd.
Verhoging invoerrecht op
benzine.
Onder de serie kleinere ontwerpen
welke z.h.s. de voorzittershamer pas
seerden lokte alleen dat ter verhoging
van het bijzonder invoerrecht op ben
zine en (ter compensatie) van de mo
torrijtuigenbelasting voor Dieselauto
mobielen enige discussie uit.
De heer Bierema (Vrijh.) vond deze 40
pot, verhoging, welke rond 100 millioen
zal opbrengen, wat cru, maar moest
toegeven dat 's lands f inanciële toestand
haar eist, vooral nu de „Belastingsher
ziening 1947" aanvankelijk een niet on
aanzienlijke derving van inkomsten ten
gevolge zal hebben. Minister Lieftinck
wees bovendien op de nuttige werking
der verhoging doordien het niveauver
schil der heffing met die in België
wordt verkleind en daardoor veel frau
de voorkomen.
Buitenlandse Zaken
Minis tor van Boetzelaer greep de cri-
tiek op zijn beleid geoefend in de kern
door aanstonds met de buitenlandse
verhelpen is. Er dient hier een midden
weg gevolgd te worden, die niemand ten
volle bevredigt. De opmerking van de
heer Serrarens dat aan de buitenlandse
posten alleen de „N.R.C." wordt toege-
zonden, is onjuist; dat zou onvoldoende
zijn en daarom gaan er heel wat meer
abonnementen uit, wat alweer geld
kost. Met zjjn ambtgenoot van finan
ciën en de Kekenkamer stelt de minis
ter zich intussen in verbinding voor een
effectieve controle bij het betrachten
vsn efficiency op de buitenlandse pos
ten.
De buitenlandse dienst staat open
voor alle jonge mannen en vrouwen, die
de vereiste persoonlijke kwaliteiten be
zitten.
Publicatie van het rapport-Rode Kruis
(pol. gevangenen in Duitsland), die ter
beslissing van het hoofdbestuur is, wil
de regering bevorderen, al acht zy het
af te keuren dat bij het onderzoek is
getreden op het gebied van het rege
ringsbeleid. De inhoud der belde andere
rapporten (Cleveringa en de Visser) is
niet voor algehele openbaarmaking ge
schikt, maar zal vertrouwelijk voor de
leden van Eerste en Tweede Ka ïer ter
griffie worden gedeponeerd. De milit&i
re missie in Duitsland is niet in haar
geheel en défaut; tegen individuele leden
zullen krijgstuchtelijke maatregelen ge
nomen kunnen worden.
Ter verdediging van zijn buitenlands
beleid gaf Z.EX9. voorts diverse beschou
wingen ten beste: over de onmogelijk
heid van een vaste lijn, de Benelux. One
/Hernat te heu-inner, \t I neia van ecu mn, ae Benelux, une
zijden was de klacht gTuiJdlt^ ^t- W°rM 6n~ - EuroP«se samenwerking
gaven ter zake veel te hoog zjjn. Maar
17 j' °P de zeer hoge levens
standaard overal ter wereld, de hoge
wisselkoers^ de te geringe betaling,
waardoor de posten onvoldoende a.jn be-
611 er gebrek aan het nodige contact
ts; wat alleen met hogere uitgaven te
waaraan Z.Exc. gaarne meedoet; het
probleem Duitsland, een der voornaam
ste zorgen, ten aanzien waarvan de Be-
nelux-landen op de a.s. conferentie te
Londen stappen zullen doen; de grens
correcties, waarover eerstdaags een
rapport verschijnt.
L. H.
Een
Provincie en gemeente
overmatige
Katie nntkpndir="*A5uc&t naar centrali
satie ontkende de bewindsman. De
Provinciale wet u inderdaad een keurs
lijf, maar verder dan een onderdek naar
de mogelijkheid van partiële w^igine
rr TP..„ „io» tJP PTÏ 6
te
die
der
kon Z.Exc. met gaan.
De samenwerking van gemeenten ge
looft hij naar ons voorkwam, met ge
diend met de „districten- der commis-
sie-Koelma: meer schijnt Z.Exc.
verwachten van „doelcorporaties
zouden leiden tot een wywgiiig
Gemeentewet. Wat de sa
betreft, huldigt hy geen dogma. Van ge
val tot geval moet zy worden.b®21®**'.
De wetsontwerpen der comnussie-OUa
zullen binnenkort aan de orde komen.
De burgemeester van Haarlem
Hierover had de heer Scheps (P. V.
d A.) een wel geestig maar quasi-wijs-
gerig betoog gehou 'en hetwelk culmi
neerde in de verzuchting dat „een ooilam
aan de schaapstal der P. v. d. A." was
ontnomen. Dit laatste scheen wel de
hoofdzaak, want: nu rest ons kloeg hij
onder de, provinciehoofdsteden alleen
nog maar Leeuwarden. De minister bleef
Weer met de benen op de vloer. Hy had
ten aanzien van Haarlem niet willen
Vasthouden aan een precedent en te
straffe continuïteit, die zich overigens pas
een jaar had gevormd. Een „protestantse
stad is Haaflem voorts geenszins Op 38
Pet. kath. zijn er 38 pet. Protestanten
tverdeeld over 8 kerkgenootschappen) en
pet. „onkerkelijken". Hij wil de ver
valende rechtvaardigheid betrachten, in
veldwijk is de katholieke burgervader
HjjVangen door een van andere richting
en ,®Ckent de achterstand der P. v. d. A.
oolTjl daarmee rekening houden; maar
acht. katholieken mogen zich over een
tstand beklagen. O zo!
Militairen naar de stembus
geknakt* Centraal Stembureau is een re.
vend! studie om de in Indie vertoe-
ringen S gerechtigden aan
waarschiL,. °en deelnemen. z,U zuuen
tmü, bij volmacht kunnen
bp^risweep vembusinlichtingen Ya? °Yer:
Watp^af! „an Z.Exc. uiteraard de heer
Wagenaar niet toezeggen!!
Herziening der pensioenen
Mevr. Fortanierde Wit sprak te
harde woorden doch deze kwamen uit
een warm hart Een wetsontwerp tot
herziening der Pensioenwet 1» zo g°ed
als klaar en kan begin volgend jaar be
handeld worden. Eenvoudig is echter
de uitkering niet, daar zij voor 100.000
Amerikaanse kringen was men aan
vankelijk van mening, dat de cijfers van
het rapport van de Parijse conferentie
over het Marshall-plan te hoog gegre
pen waren en dat wellicht nog eens een
tweede Europese conferentie zou moeten
worden gehouden, voordat het Marshall
plan in het Congres zou komen. Na de
toelichtingen, welke enige tijd geleden
door de Europese deskundigen aan het
Hamman Comittee zijn gegeven, staat
thans echter vast, dat de Amerikaanse
autoriteiten het Parijse rapport beschou
wen als een volkomen juist beeld van de
situatie van West-Europa. Een tweede
Europese conferentie zal dus niet nodig
zijn. 6
In sommige kringen bestaat de menins,
dat het Marshall-plan, indien het wordt
uitgevoerd, zou betekenen, dat de V.S.
invloed op de binnenlandse politiek der
Europese landen zouden gaan uitoefenen.
In Amerikaanse kringen zou men er stel
lig de voorkeur aan geven, indien men in
Europa het systeem van „free enterprise"
zou gaan overnemen, doch men ziet heel
goed in, dat bij de hulpverlening niet als
cis kan worden gesteld overneming van
dit systeem. Europa wordt nl. geacht vrij
te zijn in zijn economische politiek, miL
deze slechts blijft binnên het kader van
de werkelyk vrije democratische rege
ringsvorm. Men meent ook wel eens, dat
de Amerikanen als voorwaarde zouden
stenen, dat.er geen nationalisatieplannen
wt>rden doorgevoerd in
Eyropa. Blijkens het Harrimaïi-rapport
moet men deze zaak echter zo zien dat
de V.S. zich tegen eventuele nationalisa-
ties niet zullen verzetten, mits zij bij
vrije democratische beslissing tot stand
komen. Dit. alles neemt niet weg, dat d
steunverlening
hebben.
belangrijke gevolgen zal
Hoewel de steunverlening gedurende
meerdere jaren zal plaats hebben, bete
kent dit niet dat direct credieten door de
regering der V.S. zullen worden aange
vraagd voor vier jaren tegelijk. Ieder
jaar opnieuw zal het congres de crediet-
aanvragen onder ogen krijgen. Zelfs zal
de eerste steun niet direct voor een pe
riode van vijf kwartalen (1 April 1948—
30 Juni 1949) op tafel komen. Naast een
verdeling over termijnen zullen er voor
waarden bij de hulpverlening worden ge
steld, welke zullen moeten worden nage
komen. Van het naleven van de gestelde
voorwaarden zal het o.a. afhangen of de
volgende termijnen zullen worden geho-
fep?erd° ®eïe condities zullen ongetwij-
reglementering van het econo-
AmeritYYen b?lekenen. Zo zal men van
distrihntfi1^ zyde eisen n nauwkeurige
van benaald!r gr°?boffen, een systeem
van Depaalde prioriteiten bi] de invoer en
bepaalde controles op de naleving
Deze voorwaarden zullen uitsluitend
gesteld worden, omdat de V.S. bij de
enorme bedragen, welke tij in Europa
investeren, de garantie willen hebben,
dat de besteding op een behoorlijke
manier plaats vindt. De Amerikaanse
belastingbetaler zal de steun nl. op zijn
belastingbiljet terug vinden, omdat het
niet in de bedoeling ligt voor de te
verstrekken steun leningen op de Ame
rikaanse kapitaalmarkt te plaatsen.
In het algemeen is de stemming van
het Congres, zowel bij de democraten als
republikeinen gunstig.
Bij de besprekingen in Parijs was men
tot een totaal van 22 milliard voor vier
jaar gekomen t.a.v. het tekort op de beta
lingsbalans voor de invoer van grond
stoffen en voedingsmiddelen der 16 lan
den, inclusief Duitsland, alsmede voor de
import van kapitaalgoederen voor weder
opbouw en nieuwe investeringen. Het
r rIln^n-rapP°rt komt tot 12 a 17 mil
liard, Marshall op 12 November voor de
Congrescommissies tot 16 a 20 milliard.
Hiervan zijn de laatstgenoemde cijfers
beslissend. Hierin zijn echter de kapi
taalsgoederen niet begrepen, omdat zij er
van uitgaan, dat. de financiering van de
invoer van kapitaalsgoederen voor Eu
ropa door de Int. Bank moet plaats vin
den. Een gecorrigeerd cijfer van 19
milliard van Parijs zou men dientenge
volge moeten vergelijken met 16 20
milliard van Marshall, zodat men Parijs
zeer dicht benadert.
Amerika is niet bereid een „lump sum"
beschikbaar te stellen. Men wil nl. niel
ülSfJ d°Hars voteren dan er goederen
Terln? naar Europa beschikbaar
ving té vSoSenngeWenSte prijsopdry-
berekende deficit sloeg
?flrill e iCiVtegenover bet gehele Ame-
zijneverdeMdn? D® menIn*en hierover
Zal Europa nu als het deficit gedekt
wordt meer goederen uit de V.S., Canada
en Zuid-Amerika verkrijgen? Uiteraard
ligt zulks wel in de bedoeling'der Euro
pese landen. De cijfers van Parijs liggen
uan ook voor 1948 in doorsnee hoger dan
9_e daadwerkelijke invoer van 1947. Het
Harriman-rapport spreekt van een matige
verhoging van de omvang der hulp in
V^ïelijking met de hulp, welke de V.S.
tot dusverre aan Europa in andere vorm
nebben gegeven.
Marshall zelf en ook de gedachte i«
?e V.S. is, dat de hulp zoveel mogelijk
in de vorm van goederen en 20 min
mogelijk in vrije dollars moet worden
verstrekt. Van Europese zijde is echter
de voorkeur gegeven aan hulp in een
soepele monetaire vorm.
Geen schenking
De goederen, welke zullen worden ge.
leverd, moeten in drie categorieën wor
den onderscheiden:
1. consumptieartikelen, als levensmid
delen, een deel der brandstoffen etc,
goederen, die dus op korte termijn in de
consumptie verdwijnen. Hiervoor zou
men willen overgaan tot een „grant-in
aid" op de overweging, dat, indien voor
deze goederen een dollarschuld zou ont
staan, de Europese landen deze niet zou
den kunnen voldoen. Dit betekent echter
geen schenking.
De ontvangsten in de desbetreffende
Europese landen in nationale valuta uit
der goederen zullen echter met
o v.I\WOrden aangewend voor dekking
be? begrotingsdifieit. De besteding of
„zaI geschieden rekening hou-
fon! ÉïlÜ belang van het desbetref-
l™ ii !Pees Iand- bilaterale verdra
den geregeld,n and'r teIkenS moeten WOr'
,2;fS,r07?,ds^ften' gedeeltelijk ook brand-
s fcr'r,^l!i!VOOral dmncn om het Eu.
ropese productieapparaat en eXp0rt
gang te brengen. Hier denkt men aan
leningen.
3' ?\e,tteva!Ttaalsg<>ederen, welke
met behulp, van de int. Bank moeten
worden gefinancierd^ Ongetwijfeld zal,
indien het Maishall-pian werkelijkheid
wordt, deze instelling eerder kans krij
gen op de ap,aaillai^t emissies te
plaatsen en aldus de benodigde gelden
te verkrijgen dan thans t geval is, daar
de positie van Europa belangrijk ver-
betert.
Van belang is, dat het Harriman-ran-
port de mening uitspreekt, dat het aan
deel Van Duitsland in de Marshallhulp
feitelijk groter zou moetenzijn dan in
het Parijse rapport is gep™)ecteerd. Dit
is voor de Europese landen met prettig.
Anderzijds komt er echter een passage
in voor over het transpor1-
vraagstuk. Opgemerkt wordt, dat, indien
het vraagstuk van het Ryn- en transito-
verkeer zou worden opgelost 10 millioen
ton kolen meer per jaar van de Koer zou
den kunnen worden vervoerd Er wordt
op aangedrongen, dat de V.S. he^betrek
kelijk kleine extra bedrag beschikbaar
stellen, ten einde een normaal Ryn-ver-
voer te herstellen.
Het zou het toppunt van dwaasheid
zijn, indien een kleine financiële be
lemmering een verbetering in de weg
zou staan, die een belangrijke bijdrage
tot het herstel van Duitsland en Europa
zou kunnen leveren", aldus het rap
port
Schattingen van bevoegde zijde houden
in, dat meer dan de helft van de 6 mil
liard, welke voor het fiscale jaar 1948—
'49 worden voorgesteld op voedingsmid
delen en brandstof betrekking zullen
hebben. Aangezien er verschillende bott
lenecks bestaan, zullen de leveranties van
bepaalde producten in ieder geval gerin
ger zijn dan de behoefte in het Parijse
rapport vermeldt.
Het jaar 1948 zal een jaar van herden
kingen zijn voor de genietroepen, thans
to Utrecht in garnizoen onder de naam
van le regiment pioniers. Op 15 Mei zal
het 200 jaar geleden zijn, dat het eerste
korps genietroepen werd opgericht, het
regiment mineurs en sappeurs. Op 1
Mei is het 75 jaar geleden, dat de genie
troepen hun intrede deden in Utrecht,
op 2 September is het 35 jaar geleden
dat de Kromhoutkazerne betrokken
werd en 17 Maart 1888 werd „de genie-
muziek" opgericht.
Het rosse leven van de havenstad, waar de zeeman verpozing zoekt
na een eentonige reis, gedurende welke hij op beperkt en uitsluitend
mannelijk gezelschap is aangewezen, heeft aan een stad als Rotterdam
van oudsher een bijzonder karakter verleend.
Het verdwijnen, mèt de gehele binnenstad, van een centrum, waar de
zeeman vertier kon vinden, heeft tot gevolg gehad, dat zich sinds de
bevrijding in de Rotterdamse haven veelvuldig een verschijnsel voordoet,
dat vóór de oorlog betrekkelijk zelden viel waar te nemen, nl. het
bezoek van vrouwen van twijfelachtige reputatie aan boord van schepen.
Deze wantoestand heeft zulke afmetingen aangenomen en vormt een
zodanige bedreiging van de openbare zedelijkheid en gezondheid, dat
de burgemeester, mr. P J. Oud, als hoofd van de politie besloten heeft,
daartegen bijzondere maatregelen te treffen.
Op dat punt zou de gemeente nog
haar medewerking kunnen verlenen
door te zorgen voor goedkope vervoer-
gelegenheid ten behoeve van de zee
lieden van Pernis naar de stad op
Zondagmorgen en -avond voor gods
dienstoefeningen en ontspanning. Thans
kost een R. E. T.-bus voor een 25-tal
personen ƒ50 en dat kunnen de organi
saties. die de belangen der zeevarenden
behartigen, niet opbrengen.
On het applaus van de vergade
ring zegde de Reverend W. Popham
Hosford van de Britse Missions to Sea
men zyn medewerking met de plannen
toe, wat betreft de gezagvoerders van de
Engelse schepen.
Nadat de vergadering haar instem
ming met de door Rotterdams burge
meester beraamde plannen had befuigd,
sloot de heer Oud de bijeenkomst.
Veelvuldig komt het voor, dat niet al
leen prostituees, maar ook jonge meisjes
en zelfs kinderen aan boord van de
schepen in de Rotterdamse haven worden
aangetroffen. Door de politie wordt tegen
dit euvel zo krachtig mogelijk opgetre
den, doch zulks kan slechts voldoende
resultaat opleveren, als allen, die op de
een of andere wijze bij de bedrijvigheid
in de haven zijn betrokken, hun volledige
en loyale medewerking verlenen.
Met het oog daarop heeft burgemeester
Oud besloten o.a. een beroep te doen op
de gezagvoerders van alle Schepen, die
de Rotterdamse haven binnenkomen en
wel door middel van een brief, welke in
verschillende talen is gesteld. In deze
brief wordt de gezagvoerders met de
meeste aandrang verzocht, om in het be
lang van de openbare gezondheid en die
van hun eigen bemanning, de toegang
tot hun schip te ontzeggen aan vrouwen
en meisjes, die niet tot de bloedverwan
ten van de bemanning behoren, noch
voor werkzaamheden aan boord moeten
zijn.
Aangezien niet mag worden verwacht,
dat alle gezagvoerders eigener beweging
hun volledige medewerking zullen ver
lenen, heeft burgemeester Oud, in over
leg met de Rotterdamse commissie tot
verbetering van de verblijfsvoorwaarden
der zeelieden in de haven (Zeemans wel
varen), besloten zich te richten tot de
binnen- en buitenlandse reders, wier
schepen de Rotterdamse haven aandoen,
om aldus te bereiken, dat aan de gezag
voerders de verplichting wordt opge
legd aan ongewenste vrouwen het ver
blijf aan boord te verbieden. Daartoe
heeft de heer Oud gistermiddag in het
Rotterdamse raadhuis een vergadering
belegd, welke werd bijgewoond door de
wethouder van sociale zaken, de heer H.
E. v. d. Brule, de hoofdcommissaris van
politie, de heer H. M. C. A. Staal, de
leden van de commissie Zeemans welva
ren, tal van reders en agenten van rede
rijen en vertegenwoordigers van de voor
naamste ondernemingen in de haven.
Nadat de heer Ona een korte, zake
lijke uiteenzetting van de kwestie had
gegeven, waarbij hij een beroep deed
op de aanwezigen hun volle medewerking
te verlenen, opdat in samenwerking
tussen overheid en het particuliere
bedrijfsleven iets goeds tot stand komt
in het belang van de Rotterdamse
bevolking en de reputatie van de Rot-
terdamse haven, ontspon zich een
discussie, waarbij de heer A. Kuijpers
er op aandrong, terstond de rederijen
van de plannen in kennis te stellen en
niet eerst de reactie van de gezagvoer
ders, op de aan hen te richten brief
af wachten.
De secretaris van het Rotterdams
Drankweercomité weet de wantoestand
aan het verlenen van vergunningen in
de buitenwijken.
De burgemeester zegde toe, dat het
gemeentebestuur aandacht aan deze
kwestie zou wijden, waarbij hij tege
lijkertijd opmerkte, dat een oplossing
uiterst moeilijk zal zijn wegens de
verdwijning van de binnenstad.
Pater Koevoets S.C.J. van het Aposto
laat ter Zee drong er op aan, dat het
schrijven aan de gezagvoerders.' het
welk zijn volledige instemming heeft,
zo spoedig mogelijk liefs treeds op zee
door de loods, aan de kapitein wordt
overhandigd.
Tevens weeg h(j op de weliswaar goed
bedoelde, Maar voor de stad nadelige
publiciteit, welke een deel van de pers
de laatste tijd aan de openbare zedelijk
heid heeft gewijd. Er zou meer opbou
wend werk worden verricht, indien er
van die zjjde op werd gewezen, wat
de zeeman in onze stad aan goede en
gezonde ontspanning wordt geboden.
Weerverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I. te De Bilt geldig tot J
Zaterdagavond:
Zwaar bewolkt met enkele op-
klaringen; overwegend droog weer; 5
matige, vooral aan de kust tijdelijk
krachtige wind tussen Zuidwest en
Zuid; zeer zacht voor de tijd van
het jaar.
22 November: Zon op 8.10 uur,
onder 16.41 uur; maan op 14.49 uur,
onder 0.40 uur.
Het is een oud, maar aan de praktijk
van veie equwen getoetst spreek
woord, dat ztegt:wie zich aan een
antler spiegelt, spiegelt zich zacht.
Jaren lang reeds wordt er in katho
lieke kringen, die belangstellen in het
probleem van de film, gedroomd van
een eigen fi!mur°ductic. Er wordt
zy ne® wat aarvislend en sceptisch,
over gesproken. Sommigen zijn zelfs
tot het maken van plannen gekomen.
Maar daarbij is het gebleven.
Thans echter zijn de Protestanten in
Ainertlsa er in go-llaagrl, een eigen
film te vervaardigen en, al is Ame
rika dan het land van de onbegrens
de mogelijkheden, wat daar voor de
protestanten mogelijk is gebleken,
moet voor de katholieken niet tot de
onmogelijkheden behoren.
Nog geen twee jai"en geleden hebben
19 van de grootste protestantse secten in
Amerika een „Protestantse Filmcom
missie" ingesteld, niet om negatief
films op haar toelaatbaarheid te keuren,
maar om de film positief in dienst van
de herken te stellen
Het ging daarbij nlet om documentaire
films. Integendeel. me,n, wilde een gro
te speelfilm, die tegelijkertijd ontspan
ning en religiefuze lering zou biedien.
Na twee jaar, is deze commissie er
in geslaagd een film te voltooien wel
ke de titel draagt „Beyond our own".
Het is een normale dramatische film
met een gefingeerde handeling, gemaakt
in Hollywood door gewone producers,
regisseurs, acteurs, schrijvers en technici
maar in opdracht van de protestantse
commissie.
Er staan nog meer films van dezelf
de soort op hot program. De kosten
daarvan worden geschat op 100.000 tot
En als zodanig mag een opvoering
van Shakespeare's „Een Midzomer-
nachtsdroom" onder regie en in de ver
taling van Eduard Verkade toch wor
den beschouwd.
Het R.K. toneelensemblê „Het Ber-
nardustoneel „De Spelewaghe" heeft
in de Kon. Schouwburg te Den Haag
aan Eduard Verkade's visie op dit
grote blijspel een stralende glans ga-
geven.
Ed. Verkade had in opstelling van spe
lersmateriaal en soberheid van décor
„Een Midzomernachtsdroom" gehou
den, tot wat het naar zijn opvatting
moet zijn geweest, n.l. een beschrijving
van de verschillende facetten der lief
de door de melodie van het woord.
Deze opvatting werd wel sterk onder
schreven door de groeiende spanning
aan beide zijden van het voetlicht. Het
is echter de allergrootste verdienste
van „De Spelewaghe" geweest een der
gelijke zware taak op zich te nemen.
Meer nog dus, dan de waarlijk zeer
goede wijze, waarop de combinatie zich
van haar taak kweet. Door het eerste
immers werd bewezen, uit liefde voor
het schone, ook het allerschoonste na
te streven en het klassieke amateur
repertoire de rug toe te willen k^ren.
De verdienste door een uitermate
verzorgde dictee van de toch moeilijke
versregels dit streven als uitvoer
baar te hebben aangetoond moge
andere amateurgezelschappen een vin
gerwijzing zijn. Een vingerwijzing, om
tot eigen bevrediging en die van hun
toeschouwers hoger ta grijpen dan tot
dusver.
Doet het er bij een dergelijke minu
tenlang beapplaudiseerde voorstelling
nog iets toe, wie de besten waren? Al
len konden het praedicaat „goed" tot
„zeer goed" halen, zodat- wij het ge
zelschap ook slechts als geheel en door
de spelers Ed. Verkade de ruimver-
diende lof willen toezwaaien.
300.000 dollars per stuk, eenzelfde be
drag dat voor een gewone Hollywood-
se B-film wordt uitgetrokken.
Do commissie gaat echter niet uit
sluitend voor de techniek bij Hollywood
in de leer. Ook de wijze, waarop de
film wordt gelanceerd, heeft izij van
de reclame-agenten in de Amerikaanse
filmstad afgekeken, In een brochure, die
aan de kerken is toegezonden, wordt de
film aangeprezen als ..een, die men zijn
leven lang niet zal vergeten". „Een mijl
paal in het onderricht van de godsdienst"
„Een evenement, waarvoor geen kosten
zijn gespaard, teneinde het te maken tot
een gedenkwaardige omwenteling in de
geschiedenis der kerk".
„Waarom zou men haar niet verto
nen op bijeenkomsten van maatschappe
lijke verenigingen, in de gevangenissen,
in de fabrieken tijdens het schaftuur of
bij de wisseling der ploegen? ..Beyond
our own" kan de boodschap van het
Christendom brengen aan vele groepen,
die anders niet zijn te bereiken", aldus
de brochure.
Ofschoon het niet in de bedoeling ligt,
de mm Beyond our own" in theaters te
laten draaien, heeft men haar zonder
voorafgaande aankondiging laten proef
draaien in een bioscoop te Springfield in
Massachusetts, onmiddellijk na een gang
sterfilm. De commissie had „op strategi-
sche punten" onder de toeschouwers
viiftiefl waarnemers gezet om de reacties
van het publiek te bestuderen en dezê
rapporteerden, dat die reacties onver
deeld gunstig waren geweest. Vele vrou
wen waren door de film tot tranen toe
bewogen.
Volgens de secretaris der protestantse
Commissie zijn reeds voldoende copieën
van de film verkocht om de productie
kosten te dekken. De films worden ge
huurd voor tien dollar per voorstelling.
De kosten zullen worden gedragen door
de kerkraden. Er zal geen entree wor
den geheven, 'maar wel rullen in bepaal
de gevallen collecten kunnen worden ge
houden.
„Ons doel", aldus de secretaris, „is films
te maken, waarin godsdienstige waarhe
den worden uitgebeeld en die de mensen
zullen aansporen tot een meer christe
lijk leven. De films hebben dus hoofdza
kelijk betrekking op de levenshouding
maar beogen daarnaast het kerkbezoek
te doen toenemen",
Met dit initiatief hebben de protestan-
se kerken bewezen, dat zij een ope!» oog
hebben voor de realiteit. Het maken van
een (goede) speelfilm is nu eenmaal niet
het werk van een enkele begenadigde
kunstenaar.
Een film kan slechts tot stand komen
aoor de meest nauws samenwerking
tussen financiële deskundigen, technici
en kunstenaars- Technici, die volkomen
voor hun taak zijn berekend en kunste
naars als schrijvers en acteurs, die allen
onder leiding staan van een kunste
naar. de regisseur, die uiteindelijk ver
antwoordelijk is voor vorm en inhoud
van de film. Bekwame krachten kun
nen echter slechts worden aangetrok
ken, indien de hun geboden voorwaar
den niet alleen artistiek, maar ook fi
nancieel aantrekkelijk zijn.
De protestantse filmcommissie heeft
niet geaarzeld een bedrag van enkele
honderdduizenden dollars voor de ver
vaardiging van de door haar gewenste
films beschikbaar te stellen. Het gevolg
is geweest, dat niet alleen bekwame en
ervaren krachten werden aangetrokken,
welke zich bereid verklaarden hun kun
nen in dienst van het beoogde doel te
stellen, maar dat ook de gemaakte on
kosten warden gedekt.
Wie zich wij herhalen het nogmaals
aan een ander spiegelt, spiegelt zich
zacht. Wellicht kunnen de katholieken
met de noor de protestantse kerken in
Amerika opgedane ervaringen hun voor
deel doen en een oplossing van de kwes
tie der katholieke film in die richting
zoeken.
Op 72-jarige leeftijd is onlangs overle
den de Ierse acteur W. G. Fay, die in de
prachtige, door Carol Reed geregisseer
de film „Odd man out" (Gejaagd in de
nacht) de rol van de sympathieke Father
Tom vertolkte.
Dit is de tweede Ierse acteur, die in ge
noemde film een belangrijke rol vertolkte
en die sindsdien is overleden. Zoals wij
indertijd reeds hebben gemeld, is in Au
gustus j.l. ook de Ierse karakterspeler
F. J. McCornick overleden, die het sjaohe-
raartje Shell speelde. Hij stierf juist op
de dag, waarop in New York de première
van ..Odd taan out" plaats vond.
De thans overleden acteur Fay was
één der oprichters van het bekende Ab
bey Theater in Dublin, waar hij gedu
rende zijn 57-jarige carrière als acteur
meer dan 400 verschillende rollen heeft
gespeeld. In véle van de stukken,, waarin
hij optrad, is Fay de tegenspeler geweest
van McCornick.
De filmregisseur Alberto Cavalcanti
brengt ons land een bezoek, dat zes daeèn
zal duren. Cavalcanti is de gast van het
Nederlands Historisch Filmarchief en
houdt lezingen Over de Engelse avant
gardefPm in het algemeen en in"het bijl
zonder over de cineast Left Lye wiens
werk hy als illustratie van zim
drachten gebruikt ZIjn Voor-
h gestudeerd"
werkiaa^ J °?dêr l'Herbier
Later ei na hfieWilS! als filrodecoraieur.
de rïJh ri i-:e, *lIms maken en schaar-
df Z1,™ daafbij m de rijen van de Franse
naar Fm/ei 2 Hlerop begaf hij zich
Rrftce i-, Waar h'j na 1940 voor het
lottMP J?, Instituut de filmcritische
'vFUm and Reality" maakte.
°orts is hy een der regisseurs, die hun
medewerking verleenden aan de vervaar
diging van de film „Deed of Night". Met
Balcon maakte hij de film „Halfway
House". Verder staan de films „Nicho
las Nickieby", ..They made me a fugiti
ve", The Foreman went to France (1942)
en „Champagne Charlie" (1944) op zijn
naam
De Bredase culturele verenigingen
hebben in een uitvoerig rapport aan
minister Gielen aangedrongen op beter
en minder duur beroepstoneel. Gecon
stateerd wordt, dat aan de na-ooriogse
verwachting omtrent de kwaliteit der
toneelwerken niet is voldaan. De best
door het rijk gesubsidieerde gezelschap
pen hebben het minst gepresteerd, zegt
het rapport
De hoofdoorzaak zoekt men in de on
gezonde rivaliteit der regisseurs, die
allen iets groots willen brengen, waar
door bepaalde krachten aan een stuk
gebonden blijven en andere lange tijd
werkloos rijn. Het aantal nieuw uitge
brachte stukken was niet voldoende
om aan de vraag te voldoen. Een groot
aantal van deze stukken was boven-
dien niet aantrekkelijk voor het pu
bliek.
Ook in zedelijk opzicht is er tegen
de geleverde prestaties bezwaar. Wan
neer de regering namens de gemeen
schap gelden ter beschikking stelt, dan
is men ook verplicht aldus het rap
port ervoor te zorgen, dat dit toneel
geen moraal demonstreert die haar lei
ding toevallig schikt, maar dient zij
de grenzen van het geoorloofde scherp
te trekken.
Een ander bezwaar vormen de steeds
hoger worden uitkoopsommen, welke
voor de voorstellingen gevraagd wor
den. Totnutoe heeft men de gezelschap
pen niét kunnen overtuigen van de
noodzakelijkheid de prijs te verminde
ren met een korting vanwege de sub
sidie, die ook aan de provincie ten
goede moet komen. Het rapport wijst
er op, dat er stukken zodanig gemon
teerd worden en zo groots van opzet
zijn, dat zy maar in één plaats met die
entourage gespeld kunnen worden.
Wat dus in feite hierop neerkomt, dat
er subsidiegelden gebruikt worden, zon
der dat de provincie er enig profijt van
heeft.
Ook tegen het centrale coördinatie
bureau, dat de belangen der gesubsi
dieerde gezelschappen behartigt, wor
den bezwaren naar voren gebracht.
Een rationeler indeling der toumee's
wordt aanbevolen- Het rapport wijst er
tenslotte op, dat de feiten en bezwa
ren niet alleen in Breda gevoeld wor
den, maar ook in diverse andere plaat
sen.
Minister Gielen heeft de Bredase cul
turele verenigingen om dit rapport
verzocht, daar deze verenigingen reeds
eerder bezwaren hadden ingebracht
tegen het beleid der door het rijk ge-
subsldèerde gezelschappen.
Van de tariefconcessies, welke Bene
lux bij de besprekingen te Genève heeft
verkregen, zijn voor Nederland vooral
van belang de reducties en consolidates
veriieend door de achter de artikelen
genoemde landen:
Radio-artikelen: Zuid Afrika, Canada
Noorwegen, Ver. Koninkrijk, Syrië en
Libanon, Ceylon en Tsjechoslowakije.
Tin in blokken: Zuid-Afrika en Ver*
Koninkrijk.
Bloembollen: Zuid'-Afrika, Canadla.
Noorwegen, Frankrijk, Ver. Staten en
Tzj echoslowakye.
Kaas: Zuid-Afrika. Canada, Noor
wegen, China, Burma, India, Frankrijk:
en Ver. Staten.
Verse groenten: Zuid-Afrika, Canada
Frankrijk, Ver- Staten, Tsechoslowakije
Gecondenseerde melk: Burma, Frank
rijk en Ver. Staten.
Werken van ijzer en staal: Zuid-
Afrika, Canada, China, Syrië en Liba
non, Ver. Staten, Tsj eehoslowakije»
Australië en Brazilië.
Chemische producten: Zuid-Afrika,
Canada. Noorwegen, China, Ver. Kon.,
Syrië en Libanon, Chili, Burma, Cey
lon, India, Frankrijk, Ver. Staten,
Tsjechoslowakije» Nieuw Zeeland! en
Brazilië.
Kunstzijde garens: Canada, Ceylon,
Ver. Staten en Australië.
Strooarton: Canada, Ver. Kon., Ver,
Staten en Australië.
Vis: Frankrijk, Ver. Staten, Tsjecho
slowakije en Australië.
Vlas: Zuid-Afrika, Canada, Noorwe
gen, Ver. Kon.. Ver. Staten ea Tsjecho
slowakije.
Gloeilampen: Cinada, Tsjechoslowa
kije en Australië.
Aardappelmeel: Frankrijk, Ver. Sta
ten en Australië.
Melkpoeder: China, Ver. Kon, Birma
Ver. Staten.
Australië, Canada, Ver. Staten, Ver.
Kon-, Frankrijk en Brazilië zuil»- de
nieiuwe tarievfcn reedis per 1 Janua.-i
a.s. toepassen.
De ov 'rieden Ierse acteur W. G. Fay,
een der oprichters van het Abbey-
s
theater in Dublin, als Fat her Tom in
de Engelse film „Gejaagd in de
nacht''.
MEISJE IN KELDER GEWORPF
Gisteravond werd een 20-jarige Am
sterdamse typiste die om kwart voor 9
uit een tramwagen stapte en de Baars-
jesweg in Amsterdam opliep, ingehaald
door twee haar onbekende mannen, d»e
haar zouden hebben gevraagd of zij haar
mochten begeleiden. Over het verdere
gesprek Staat nog niets vast, maar uit
vage verklaringen van ooggetuigen
blijkt, dat de twee mannen haar enkele
meters verder beetgrepen en pardoes
over een a galpunthekje in de bijna twee
meter diepe kelder van de „Algemene
Taxionderneming" wierpen. De twee da
ders sloegen daarop ijlings op de vlucht.
Het meisje kreeg een schedelbasis-
fractuur en moest in het Wilhelmlna-
gasthuis worden opgenoment waar zy
hedenmorgen nog niet tot bewustaü»
Was gekomen.
