Chicago-stijl
in Rotterdamse Onderwereld
Pierre Balledux in het Zilver
Een nieuwe Nederlandse Opera
ïv
D\E
wereld
Hastings was dit jaar slechts van
geringe betekenis
Het is weer mis met Chelsea
DISTRIBUTIE-NIEUWS
M
Liefdes listen en lagen
Amerikaans toekomstbeeld voor Nijmegens Universiteit
m
RUIT-NIEUWTJES
van HENK
Vervoersprobleem
vy c'rv't
Sport in Engeland
1
DONDERDAG 8 JANUARI 1948
PAGINA 2
WELGESTELDE TABAKS
HANDELAAR ONTVOERD
Toeval en hordate rechercheur
staken een spaak in het wiel
Gangsters-eer
WERK IN GROTE STIJL
Afnemende wind
PREMIERE „BOERENPSALM"
TE LOCHEM
BUS VERDRINGT DE
HAARLEMSE TRAM
BLIJFT NIJMEEGSE TRAM
BEHOUDEN?
DE REPATRIËRING IN 1948
RAUTER KOMT HALF
FEBRUARI VOOR
DE AANKOMST DER NIEUW-
HOLLAND
W M.ü'-A I
jfeÈSsB
NED. VERLIEZEN IN LNDIE
BETREFFENDE UW
KEUZE-BR00DB0N
WAT KUNT U
NOG MEER DOEN?
M^HRING WEERSTOND DE
VUURDOOP MET GLANS
WE GAAN BEKEREN
DAM RUBRIEK
hoogovensqhaaktournqoi
i .yM
IÉ
Zwart: 8, 9, 13, 16, 18/9, 22/4, 28/9.
Wit: 25/7 32, 37/9. 41/3, 49.
i
HET VAASJE OP DE KAST
De Rotterdamse recherche heeft binnen
wel zeer korte tijd een misdrüf opge
helderd. dat tot nu toe in ons land
sporadisch wordt bedreven. Op waarlijk
Amerikaans aandoende wijze is een
12-jarige tabakshandelaar uit het Oos
ten van de stad Maandagavond ont
voerd. teneinde een aanzienlijk losgeld
in handen te krijgen. Het feit. dat de
daders elkaar poogden te bestelen, als
mede een koene rechercheur zorgden
ervoor, dat binnen twaalf uur de hoofd
daders al geknipt waren
Maandagavond ca. 6 u. vervoegden zich
twee mannen met een auto aan de woning
van de tabakshandelaar. Zij gaven voor
van de P.RA. te zijn en verzochten de
man mede te gaan naar de P.R.A., om
daar geconfronteerd te worden met een
arrestant. De tabakshandelaar vroeg,
waar het precies over ging, doch hij
kreeg te horen, dat hij dat op het bureau
wel zou zien. Het slachtoffer stapte dus
in, doch direct nadat de wagen zich in
beweging had gezet, werd hij aangegre
pen. Met een paar slagen in het gezicht,
waardoor dit tot bloedens toe werd ver
wond, dwongen de mannen hem zich stil
te houden, waarna hem een blinddoek
werd voorgebonden.
Na een ritje van ruim een kwartier,
stopte de auto voor een woning in het
Noorden van de stad, waar de man werd
binnengedrongen en in een kelder werd
opgesloten. Hij moest plaats nemen op
een hoop vodden in een hoek, waarna de
daders hem beroofden van geld en siera
den. Vervolgens werd hem de blinddoek
afgenomen en moest hij twee brieven
schrijven, beide aan zijn procuratiehou
der. In de ene moest hij machtiging geven
een zeer aanzienlijk bedrag als losgeld
van de bank te halen, terwijl in de twee
de moest worden geschreven, dat hij
zwaar bedreigd werd met de dood, wan-
a neer binnen 10 i 14 dagen het geld niet
aanwezig zou zijn. Bovendien moest het
slachtoffer met nadruk verzoeken, de
politie niet in het geval te mengen, daar
in dat geval de dood het gevolg zou zijn.
De man schreef beide brieven en twee
mannen brachten deze per auto naar de
woning van de procuratiehouder.
Nadat beide mannen weer waren terug
gekeerd, koesterde men plotseling een
grote bezorgdheid voor de gezondheid
van het slachtoffer. Het was nogal koud
en daarom kreeg een van de mannen op
dracht een electrisch kacheltje te gaan
halen. Amper was deze man weg, of de
beide andere mannen kwamen naar liet
slachtoffer toe en deden hem het volgen
de voorstel. Ze waren met zijn lot begaan
en wilden hem met alle liefde weer naar
huis brengen, maar als tegenprestatie
moesten zü daarvoor worden beloond. Ze
noemden een bedrag, dat weliswaar klei
ner was, dan het eerst geëiste, doch altijd
nog aardig in de nullen liep. De tabaks
handelaar verklaarde zich accoord, doch
uiteraard had hij geen sou meer. Dat
hoefde echter geen bezwaar te zijn, want
wanneer hij wat handgeld gaf en enkele
dure eden aflegde, zouden ze de rest wel
tegoed houden.
De transactie kwam tot stand en dus
verliet het drietal het huis. Ze gingen
een café binnen, belden daarvandaan om
een taxi en de man werd netjes naar huis
gebracht. De wagen wachtte een eindje
bij de woning vandaan en het slachtoffer
ging met een van de daders naar de wo
ning, waar even het handgeld moest wor
den gehaald. De dader verborg zich in
een bosje en de tabakshandelaar liep naar
binnen.... in de armen van een recher
cheur.
De politie grijpt in
Inmiddels was het nl. ai een paar uur
tjes later geworden en een zoon, die de
ouderlijke woning had opgebeld, vond
het vreemd, dat zijn vader niet terug
kwam. Hij belde de P.R.A. op, doch men
ist daar van niets. Het politiebureau aan
de Hoflaan was ook van het geval niet
op de hovgte en zelfs op het Hoofdbureau
van politie kreeg de zoon nul op het
request. Dus ging hij aangifte doen van
de ontvoering en spoedig kwam een re
chercheur aan de woning. De huishoud
ster had beide mannen bij hun bezoek nl.
gezien en moest dus in staat worden ge
acht een signalement te verstrekken.
Echter ging dit nogal langzaam. Zenu
wen en andere omstandigheden deden de
ondervraging niet zo snel verlopen, zodat
de rechercheur nog druk bezig was, toen
er gebeld werd. De deur werd geopend
en-binnen kwam.... de vermiste. Na
tuurlijk was er een grote blijdschap en
bezorgd werd de man een beetje opge
knapt, terwijl hij zenuwachtig zijn ver
haal deed. Hij moest dus een voorschot
hebben op de losprijs, doch toen be
merkte hij de vreemde in de kamer en
toen daze zei. dat hij rechercheur was,
begon het slachtoffer zeer zenuwachtig te
eisen, dat hij zich er buiten zou houaen.
HU had zUn erewoord gegeven en zo en
dus moest hU geld hebben, Hykreeg i
van zijn zoon en ging weer de deur uit
naar buiten.
Toen achtte de rechercheur de tijd
gekomen in te grijpen. Hij sloop voor
zichtig de man achterna en zag uit het
bosje de daar wachtende man te voor
schijn komen. Ken paar sprongen
brachten de man vlak onder het bereik
van zijn revolver en na een scherpe
bedreiging gingen de handen de lucht
in. De man werd met spoed het huis
binnengehaald en daar verder op zijn
gemak gesteld. Dat wil zeggen, dat de
rechercheur hem verloste van twee
prima revolvers, die hij in zijn ver
bluftheid niet had kunnen .gebruiken.
Helaas duurde het te lang voordat hij
aan het praten geraakte zodat de
andere man in de taxi lont rook en
verdween.
Snelle successen
De gearresteerde man, een 33-jarige
meubelmaker met een respectabele was
lijst aan misdrijven, werd naar het hoofd
bureau vervoerd, waar hy werd „door
gezaagd" en vlot zijn persoonlijk aandeel
onthulde. Zijn mededelingen waren van
die aard, dat men meent in hem de
hoofddader te hebben gevonden. Hij kon
zich het adres van de woning in het
Noorden niet herinneren, doch wist wel
waar het ongeveer was. Dus werd hij
uitgenodigd voor een ritje en hy bracht
de recherche inderdaad naar de betrok
ken kelder. De eigenaars van de wo
ning werden terstond in verhoor geno
men en bekenden dodelijk verschrokken
dat zij nergens van af wisten. De gear
resteerde had verteld, dat hij de kelder
nodig had voor zwarte handel of zoiets.
Hij zou 's avonds met een vrachtje ko
men en dan moesten ze zich maar een
beetje buiten schot houden. In hun gul
heid hadden ze dan ook brood en koffie
voor de ontvoerders naar beneden laten
brengen.
Met de gegevens, die men had, is de
recherche 's nachts aan het speuren ge
gaan en in de vroege morgenuren van j.l.
Dinsdag gelukte het de hand te leggen
op nummer twee, een 49-jarige kaashan
delaar, die ijverig en doodgemoedereerd
in zijn werkplaats bezig was. De man was
eveneens niet vrij van smetten en was
pas enige tijd op vrije voeten als ex-poll-
tiek-delinquent.
De politie verzekerde, dat deze ontvoe
ring prima vakwerk is geweest en in wer
kelijk grootse stijl is opgezet. Het bleek
alleen, dat op de duur de omvang van
het werk ,niet berekend was op de Neder
landse geest. In Amerika zou de ontvoe
ring normaal zijn verlopen en had men
w eerberichtj
Weerverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I. te De Bilt" geldig tot j
Vrijdagavond: j
Geleidelijk afnemende wind, hoofd-
zakelijk uit richtingen tussen West
S en Noordwest; wisselende bewolking j
met vooral aanvankelijk nog enkele
buien; iets kouder.
3 3 Jan.: zon op 8.46 uur, onder 16.48
j uur; maan op 7.47 uur, onder 14.45
S uur.
het lijk van de ontvoerde na verloop van
enige tijd gevonden. Bovendien heeft het
toeval een aardig handje geholpen en
moet nog worden afgewacht of het niet
de vooropgezette bedoeling is geweest, de
man, die het kacheltje moest halen, bui
ten het spel te laten. De plotselinge be
zorgdheid voor 't welzijn van het slacht
offer wijst erop, dat het tot in de finesses
uitgewerkte plan, in deze mogelijkheid
had voorzien. Bovendien is het typerend,
dat in de beide brieven aan de procuratie
houder geen wijze is aangegeven, waarop
het losgeld zou worden geïnd.
Hoe het ook zij, de daders zijn er
slecht vanaf gekomen en zy sullen
voorlopig wel uit de circulatie blij
ven. De maximale straf voor weder
rechtelijke vrijheidsberoving bedraagt
n.l. 7 jaar en 6 maanden, waarbij dan
nog enkele kleinere feiten zoals mis
handeling en beroving komen. Alle
hulde overigens voor het snelle in
grijpen van de rechercheur. De hoofd
dader was niet zo best over hem te
spreken. Niet omdat hij hem had ge
arresteerd, maar als hij rustig het
geld had laten geven en hem dan ge
volgd was, had hij de man in de auto
ook kunnen pakken. Echter een risico,
dat de rechercheur wijselijk niet ge
nomen heeft
A In het kledingmagazijn der firma B.
in de Reigerstraat te Breda is inge
broken. Duizenden textielpunten en
enig geld werden ontvreemd.
De „Sibajak" met 700 Ned. emigran
ten aan boord is Dinsdag te Kaapstad
aangekomen.
O In een onbewaakt ogenblik is het
ongeveer 2-jarig dochtertje van de
familie H. te Ulvenhout gistermiddag
in een wasketel gevallen en verdron
ken.
O De maximumprijs van bananen is
vastgesteld op 1.38 per kg. Dit be
tekent een kleine prijsverhoging de
oude prijs was 1,32 per kg. welke
haar oorzaak vindt in de douane-over
eenkomst der Benelux-landen.
O In het R.K. ziekenhuis te Tilburg
overleed in de ouderdom van 66 jaren,
de heer W. Oltheten, directeur-hoofd
redacteur van het Nieuwsblad van het
Zuiden.
O De koning van Engeland heeft het
echtpaar B. Martens te Helden onder
scheiden met het „Silver Laurel Leaf
wegens de hulp aan talrijke geallieerde
piloten.
Bij K. B. is de oud-minister van ma
rine, kap. luit. ter zee J. J- A. Scha-
gen van Leeuwen, bevorderd tot ka
pitein ter zee der Kon. Marine-reser
ve voor speciale diensten.
O In verband met reparatiewerkzaam
heden is de luchthaven van Bagdad
voorlopig voor zware vliegtuigen ge
sloten. Als gevolg hiervan zal dit
vliegveld tijdelijk ook niet meer door
de K.L.M.-vliegtuigen worden ge
bruikt.
O Vier pantserwagens, bemand met
Britse troepen en politie, hebben Dins
dag de Arabische blokkade doorbro
ken om het eerste voedsel te brengen
aan de 1500 Joden, die reeds vijf da
gen in Jeruzalem zijn geisoleerd.
O In de provincie Luik valt het water
van de Maas langzaam. Dinsdag waren
alle wegen van de Maasvallei, van Na
men tot aan de Franse grens, weer be
rijdbaar. Ook het water in de by-
rivieren van de Maas loopt terug, met
uitzondering van de Lesse, die nog
15 c.m. steeg.
Pierre Balledux vierde zijn 25-jarig
toneeljubileum in Lochem. Het hooft
tot zijn roeping cultuur te brengen m
de provincie en hij bleef dus consequent
door met dit jubileumstuk te beginner
in Lochem. het cultuurcentrum in Je
Graafschap.
In deze kwart eeuw van toneelspel
werd Balledux gevormd tot een kundig
toneelspeler, die zich bewust is van zyn
roeping om toneelcultuur te brengen m
brede lagen van ons volk. Hy speelde
o.a. in het Amsterdamse Schouwtoneel,
't Vlaamse Volkstoneel, 't Hofstadtoneel,
de Verenigde Haagse spelers en is thans
directeur van het Zuid-Nederlands To
neel. Hij vierde triomfen als de duvel in
Marijken van Nimwegen"; als Arie m
"Oranje Hotel": Baas Blom in Amor m
de Pastorie"; Deken Peyramale m het
„Lied van Bernadette" en Charleston in
'de Spookrots".
M Ook nu bracht hij een geslaagde creatie
als boer Wortel in Boerenpsalm van Fenx
Timmermans, waarvan Dinsdagavond de
prémière ging in de Schouwburg te
Lochem. In verbeelding leefden we weer
in Vlaanderen, het land van Pallieter en
de Vlaschaard; het land vol Vlaamse hu
mor en angstige bijgelovigheid; met zyn
landvolk vol levensrealiteit, vol goed ge
looi; met mensen, die hun werk liefheb
ben waardoor hun leven Inhoud krygt
en waardoor ook de waardering voor oit
volk groeien kan.
Het klonk als een noodkreet toen boer
Wortel uitriep „En zou ik 1Pljn
moeten verlaten, die een stuk van mijn
leven zijn geworden?"
Wil Nederlanders mogen dan al graag
zo af en toe eens 'n opera bijwonen, over
het algemeen zijn we toch te nuchter
en te reëel voor die dramatische zin-
e»rij waar speciaal de Italianen Het
zo ver In hebben gebracht. Opera
te schappen hielden het hier lot
dusver nooit lang uit, en aan het com
poneren van dergelijke werken hebben
wy ons helemaal nooit gewaagd.
Als de tekenen niet bedriegen, is er
echter verandering aan het komen in
die toestand. De Nederlandse Opera in
Amsterdam komt eenvoudig krachten te
kort; voor het aanstaand Regeringsju
bileum is een officiële opdracht tot net
schrijven van een opera verstrekt, en
dezer dagen werd voor de KRO-micro-
foon de première gegeven van een echt
1 Nederlands zangspel. Liefdes listen cn
lagen, van Henk Badings.
Gezien de boven geschetste mentali
teit van de gemiddelde Nederlander zal
een opera, die „echt Nederlands' wil zyn,
z en moetan aanp.assen aan zekere Ne
derlandse Karakter-trekken, en zodanig
een gesteltenis krijgen, die geen enkele
buitenland sa opera bezit. Zij zal of be
wust onwaarschijnlijk moeten zijn, en dan
dn s.'eer krijgen van een sprookje, ófwel
bewust waarschijnlijk, en dan moet ze
geen al te dramatische gebeurtenissen
bevatten, geen psychologisch-onmogelijke
figuren en vooral geen onnatuurlijke
gezwollen taal. Het heeft er alle schijn
van dat het jongste werk van Badings,
hoe komisch en onalledaags ook net
gegeveö is, aan die laatste eisen beant
woordt
Het is een grote verdienste voor het
Zuid-Nederlands-Toneel om een spel te
brengen, belangwekkend van inhoud, vol
sappige Vlaamse gezegden en goed ge
speeld. Het spel van Mevr. Balledux als
Vrouw Fien, van Pierre Myin als de
pastoor naast de jubilaris zelf als boer
Wortel, brachten een stuk toneelcuuuur
waarvoor wij dankbaar gestemd moeten
zijn. In de pauze huldigde de voorzitter-
van „Lochem Vooruit' 'dhr. N. Scheen
de zilveren jubilaris en memoreerde nij
de verdienste van Balledux als vaste
bespeler van het Openluchttheater. Een
enveloppe met inhoud vergezelde de ge
lukwensen. Óok de V.V.V.-toneelgroep
huldigde Balledux als haar regisseur.
Het publiek bracht aan Balledux een
ovatie, als t m hem te danken voor zyn
levenstaak: cultureel-verantwoord-toneel
te brengen in bre£e lagen van ons volk.
Na een beraadslaging van ruim drie
uur heeft de gemeenteraad van Haar
lem gisteren een motie aangenomen,
waarin hij B. en W. uitnodigt maatre
gelen te treffen, welke zullen strekken
tot het afschaffen van de electrische tram
voor het locale openbare vervoer in
Haarlems binnenstad en tot het doen
verzorgen van dit vervoer door auto
bussen. De motie werd aangenomen met
31 tegen 5 stemmen.
Een van de weinige dingen, welke de
Duitsers in Nijmegen betrekkelijk goed
hebben achtergelaten, is de tram. En
toch was deze eigenlyk al sinds 1937 ter
dood veroordeeld, toen de raad besloot
tot liquidatie van de tram wegens de
grote jaarlijkse tekorten.
Sinds de bevrijding echter „doet" de
tram het best en sluit de exploitatie zelfs
met een ruim overschot. Al is de drukte
de laatste tijd wat afgenomen, toch zyn
de inkomsten ook nu nog het viervoudige
van de jaren 1937 en 1938. In deze om
standigheden gaan B. en W. nu onderzoe
ken of ze de raad zullen adviseren het
liquidatiebesluit in te trekken.
Met hetzelfde toestel als de ministers
arriveerde gisterenavond uit Batavia op
Schiphol luit.-kol. C. van Bockel, hoofd
van de repatriëringsdienst in Nederland,
die een maand geleden naar Indonesië
vertrok.
Overste Van Bockel vertelde, dat hij
op uitnodiging van generaal Spoor naar
Indonesië is gegaan om deze in te lichten
over het sociale gedeelte van de repa
triëring van militairen, d.w.z. het ver
blijf aan boord en de ontvangst in het
moederland.
„In 1948 zullen in totaal 15000 personen
gerepatrieerd worden, waarvan 10.000 le
den van het KNIL met hun vrouwen en
kinderen. De overige 5000 personen zijn
burgers, die dan wel de laatsten zijn, die
voor repatriëring in aanmerking komen.
Buiten deze getallen vallen natuurlijk de
oorlogsvrijwilligers".
Overste Van Bockel zeide, dat behalve
met de „Nieuw Holland" ook met de
„Groote Beer", de „Volendam" en de
„Willem" Ruys" kleine groepen OVW-ers
naar Nederland komen. Zij arriveren
resp. 16 Januari, 26 Januari en 24 Jan.
in Amsterdam. Het eerste werkelijke
grote contingent OVW-ers komt met de
„Johan van Oldenbarnevelt", die op 24
Januari uit Tandjong Priok vertrekt.
Mr. K. van Ryckevorsel te 's-Graven-
hage is als verdediger toegevoegd aan de
voormalige Duitse „commissaris-gene
raal voor openbare veiligheid" Rauter.
Hoewel de dagvaarding nog niet uit is,
kan de behandeling van dt strafzaak-
Rauter omstreeks half Fibr. voor 't bij
zonder gerechtshof te Den Haag ver
wacht worden.
De ontscheping van het troepentrans-
portschip „Nieuw-Holland" zalf onvoor
ziene omstandigheden daargelaten, ge
schieden in de vroege morgen Van Za
terdag a.s. op de terreinen van de Maat
schappij „Nederland" te Amsterdam. De
terreinen der maatschappij zullen niet
toegankelijk zijn voor het publiek. De
opvarenden zullen nog dezelfde dag, dus
Zaterdag, hun haardsteden bereiken.
i'
-
-I
Over de grootscheepse plannen, die ln
Amerika ten opzichte van de herbouw
van de R. K. Universiteit bestaan, hebben
wij dezer dagen reeds een en ander mede
gedeeld. We zijn thans in de gelegenheid
een afbeelding te geven van het ont
werp dat de Amerikaanse architect Ra
phael Hume voor de herbouw der Nij
meegse Alma Mater maakte.
Zoals we dezer dagen reeds mededeel
den wordt in Amerika een grote actie
gevoerd om 2 millioen dollar een derde
van de totale kosten ter verwezenlijking
van Hume's ontwerp bijeen te bren
gen.
Intussen bestaan naast dit Amerikaanse
scheiden Nederlandse plannen die echter
nog in een zeer onzeker stadium verke
ren. Hoe tenslotte de Nijmeegse Universi
teit herbouwd zal worden „Amerikaans"
of Nederlands, is thans nog niet te zeg
gen.
Op de situatietekening ziet men rechts:
de bibliotheek, de administratiegebouwen
plan waarover de Sint Radboudstichtingmet de psychologische instituten in het
nog niet geraadpleegd werd, meer be- midden en links het studentenverblijf.
De Nederlandse verliezen in Indië be
droegen op 6 Jan. 2 gesneuvelden en 4
gewonden.
Omdat de Amerikaanse regering een
brochure heeft uitgegeven onder de titel
.Toekomstige moeders, haar verzorging
en behandeling" eist het congres thans,
dat zij een dergelijke brochure zal uit
geven onder de titel „zenuwachtige va
ders, hun verzorging en behandeling".
Initiatief-nemers van het plan: vijf
leden van het congres, die onlangs vader
zijn geworden.
WAT KUNT U
DAAROP KRIJGEN?
o.a. S00 gram biscuits, of
400 gram koekjes of
560 gram ontbijtkoek.
U kunt uw keuze-bon ln drie
delen splitsen.
Op 1 deel kunt U verkregen:
100 gram biscuits, of
133 gram vanillekoekjes, of
4 eierkoeken, of
5 bruintjes.
Op 2 delen:
1 ontbijtkoek van 370 gram.
Wanneer U één of slechts
twee delen van uw bon wilt
besteden, ontvangt U voor
het restant een
WISSELBON,
welke U het recht geeft, nog
eens verse biscuits, ontbijt
koek, koekjes e.d. te kopen.
WELK VOORDEEL
HEBT U DUS
Dat U, door uw bon by
C. Jamin te besteden, steeds
vers bakwerk hebt.
Met Kerstmis waren wij to
taal uitverkocht, zodat wy
thans beginnen met
VERSE VOORRAAD!
Van onze sportredacteur).
Het internationale Nieuwjaarstournooi van Hastings, de steeds
interessante inzet van een nieuw jaar in de schaakgeschiedenis, heeft
ditmaal slechts de naam gemeen gehad met wat in vorige jaren een
waarlijk historische gebeurtenis placht te zijn. Vroeger kon men deze
glanzende parade van Caïssa's sterkste dienaren in Engelands be.
roemdste badplaats inderdaad de wapenschouw der grootmeesters
noemen. Dit jaar echter was elke betekenis er vreemd aan; Hastinga
miste de Hastings-glorie en was daardoor niet echt Hastings.
De intrigue is duidelijk, de dramatis
personae gaaf en hun dialogen van
Tom Bouws en de componist zelf op
het alledaagse af reëel. Het zangsptl
verplaatst ons naar de strijd om Ostende
in de Spaanse oorlog, en de liefdesver-
wikkëlingeli rondom de schrandere bur
ger-dochter Annet zijn boeiend en vol
onverwachte wendingen van begin tot
eind.
Doch het zwaartepunt valt op de mu
ziek, een speelse, lichte, kostelijk muzi
kale muziek die de handeling omspint
met een waas van uitgelatenheid, en met
al haar parodistische reminiscenzen aan
Nicolai, Wagner, Grieg en zelfs Valerius,
de toehoorders bijna onophoudelijk
amuseert. Geheel vrij van zwakke plek
ken is het stuk zeker niet, maar waar
schijnlijk bespeurt men daar veel min
der van wanneer het op de planken komt.
Want het schreeuwt om een uitbeelding
en komt bij een microfoon-uitvoering, die
nog grote coupures maakt ook, volstrekt
niet tot zijn recht.
Overigens was die uitvoering op zich
zelf zeer goed. Ze stond onder leiding
van Van Otterloo, en vond in Corry Bijs
ter, Annie Her mes, Albert Dana, Ernst
Bjèlke en Henk Dorel voortreffelijke ver
tolkers. Spande Bjelke de kroon wat hu
moristische dramatiek betreft, een bijzon
dere hulde komt nog aan Annie Hermes
en Dana toe, die, als invallers, hun bui
tengewoon moeilijke partijen in onwaar
schijnlijk korte tijd onder de knie hebben
weten te krijgen i
Wij zijn (met Chelsea) enigszins in de
aap gelogeerd .terwijl wij juist veel lie
ver logeren in het Waldorf Astoria Ho
tel in New-York. Het gaat met Chelsea
hollend naar beneden en van Stamford
Bridge is reeds weken lang niets an
ders te melden dan misère. Gedurende
de Kerstdagen knauwde nummer laatst
Grimsby ons in gruzels, met Nieuwjaar
vielen we dankbaar op onze blote
knietjes omdat nummer-één-na-laatst,
Blackburn ons een puntje liet en Zater
dag j.l. maakte Derby County dood-ge-
woon gehakt van ons. Volgens de wet
van Newton zijn we nu gezakt tot vier
plaatsen van onderen en als dat zo'n
beetje doorgaat, seinen we Ijskoud:
„Tommy, kom terug, we bieden je een
heel kasteel en tienduizend dukaten zak
geld".
Want wat waar is, is waar: bij het
vertrek van Tommy is de ellende be
gonnen. Wij ontdekten toen een jonge
ling, Ken Armstrong, die als centervoor
wonderen scheen te verrichten, maar 't
was een één-maands-vlieg. De Groot-
Mogols van Chelsea hebben dan ook in
gezien dat het zó niet ging en ze kozen
de vleugel-voorwaarts Campbell als aan
valsleider. Mis-gegokt! Het bleef knudde.
Aangenomën dat ge het laatste woord
der vorige alinea begrijpt, zullen we po
gen een resumé te geven van „ons" op
treden (om niet te zeggen: af-treden) op
de Base-ball Ground in Derby. Géén
gekheid: wij verloren met 51. Even
min gekheid: het hopeloos slecht schie
ten van Derby was daar de oorzaak van,
omdat het voor precies hetzelfde geld
101 had kunnen wezen .Billy Steel en
Horatio Carter zagen echter herhaalde
lijk de hoekvlag voor de goal aan en
zo zulks niet gebeurde, stond doelman
Medhurst daar als 'n één-mans-elftal te
half-backen, te backen en te keepen.
Formidabel en het was geen wonder
dat de Derby-crowd onze laatste linie
herhaaldelijk een ovatie gaf, maar dat
was slechts een pleister op de wonde.
Als Derby werkelijk alles gegeven had,
zoals van haar mocht worden aange
nomen, was een cricket-score het gevolg
geweest.
En dit is ons verdriet: er zit geen
perspectief in. Wij (Chelsea) zijn (voet
bal)-ziek. Het eind van het liedje is
onvermijdelijk: degradatie. Bij ons (in
Engeland) ziin we nog niet zover als
meneer Koolhaas, dat promotie moet
worden verkregen op het Groene Veld
en niet achter de Groene Tafel (van het
Ballet Jooss). Al is Chelsea straks drie
goals sterker dan de kampioen der twee
de divisie, ze zullen desondanks ten on
der gaan in het moeras, waar Tottenham
Hotspur, West Ham United en andere
zich vergeefs pogen uit te werken. Er
is géén Generaal Pardon
In de wetenschap dat Ge deze droe-
ienis kunt delen en dit artiket-in-mi-
neur, deze Notekrakers-suite (niét van
Tsjaik(fsky) kunt billijken, overtuigd
van Uwe deelneming ln het gevoelig
verlies, hetwelk wij (misschien) gaan
lijden, zü het ons vergund op -én licht
punt te wijzen. Immers met een aan ze
kerheid grenzende waarschijnlijkheid
zitler. wij, practisch gesproken bij de
laatste 32 van de Cup. Komende Zater
dag ontvangen wij nJ. op Stamford
Bridge voor de eerste (werkelijke) ron
de de derde klasser Barrow, die speciaal
naar Derby gegaan is om Chelsea te be
oordelen. Dat zegt echter niets. Even
min zegt het wat ,dat Barrow (had U
er ooit van gehoord?) dit seizoen geen
enkele uit-wedstrijd verloren heeft. Cup-
matches warden niet gewonnen door de
beste elftallen; dat is juist de charme
ervan. Maar er zijn (tenslotte) grèn-
zen. Deze grens zal door Barrow niet
worden overschreden. Let maar op.
Arsenal („Enemy Number One") dacht
dat met een 30 voorsprong en nog
zeven minuten te spelen de kastanjes
waren gepiept. Sheffield United dacht
dat niet. Met nog vijf minuten te spelen
stond het plots-klaps 3—2, omdat de
United via de (non-singing) Nightingale
hij héét zo! en een zekere meneer
Whitelum binnen 120 seconden 2 schat-
jes-van-goals had gefabriceerd. Dit gaf
Arsenal de ril-kikkers. Tom Whittaker
ordonneerde van de lijn, dat elk rood
bloesje in de verdediging moest helpen,
en met hangen en wurgen haalden ze
het eind. Daar Burnley op Nieuwjaars
dag met 5—0 verloor en Zaterdag in Bol
ton met 1—1 gelijk speelde, is er voor
de Glamours geen kou aan de lucht. Ze
hebben zes punten voorsprong op voor
noemd Burnley, acht op nummer drie
Preston en negen op nummer vier Man
Chester United. Dat het veelal „hakken
over de sloot" was, doet niet ter zake.
Wij zijn ge moogt 't best weten
van plan cricket-lessen te nemen. Voor
cricket is men nooit te oud. Een en an
der naar aanleiding van de publicatie
der honoraria va: Test-Match-spelers.
Weliswaar zijn dit de honoraria der
Australische spelers ,die deze zomer En
geland onveilig komen maken, maar de
bedragen verschillen slechts fractioneel
met die der Britten. Trouwens, wij zou
den er anders niet aan beginnen.
Zo'n Kangaroe-knaap, die in Sydney
aan boord stapt, begint r..et duizend Pop
zó maar. Ze hebben (spreekt vanzelf)
reis en verblijf gratis. In Southampton
gearriveerd, wordt hun een chèque van
5.000 Pop in hun knuistjes gestopt; daar
voor staan ze dan in een lekker zon
netje 'n beetje te fielden. Of er nu „Bar
nes O." in de courant staat, hindert niet,
de duiten zijn safe. Voor „onvoorziene
uitgaven"*niemand kan al het onvoor
ziene voorzien ontvangen ze een dou
ceurtje van 500 pegels. Is de Tour ten
einde, dan pikken ze voor hun „natje
en droogje" op de terugreis nog even
1500 penanten in. Bij mekaar: 'n slor
dige tienduizend guldens (Nederlandse
courant).
Vandaar ons idee. Wij hebben tot ons
zelf gemompeld: „Neem je bat op en
wandel". Voor 'n mille of tien
Zonder de vertgenwoordigers van de
beide Amerika's, zonder de koele denkers
uit de Scandinavische landen, zonder de
sterken van de Balkan en zonder ook de
Russen („omdat die toch hun woord nooit
houden!"), kón Hastings 1948 ook geen
betekenis hebben Tegenover dezen die men
niet bad uitgenodigd stonden de mvitaties
van Duitsers en Oostenrijkers voor deel
neming in de lagere groepen, aan wier
heropneming in het internationale schaak-
milieu men dan de enige betekenis van
dit jongste tournooi kan ontlenen.
De internationale hoofdgroep van tien
spelers wordt voor de helft gevormd door
Engelsen. En nu kan men van de Engel
sen alle goeds zeggen, hun huidige schaak
generatie is zeker niet van grote klasse!
En Abrahams, Alexander, Fairhurst, Go-
lombek en Thomas staan geen van allen
op het voorplan. Van de vijf buitenlan
ders is de Hongaar Szabo de enige, die
kan bogen op routine en successen in
groot internationaal milieu. Varder zyn
er dan nog de Zwitser Grob en de Frans
man Raizman. En tenslotte twee betrek
kelijk nog jonge Nederlanders, voor wie
dit tournooi de vuurdoop betekende:
Spanjaard en de veelbelovende Mühring;
ook in de lagere groepen waren zoals ge
bruikelijk enige Nederlandse vertegen
woordigers aanwezig.
Wanneer men de hoofdgroep van dit
Hastings-tournooi vergelijkt met die van
het Hoogoven-tournooi in Velsen, valt een
grote overeenkomst te constateren. Tegen
over vijf Engelsen ziet men zes Neder
landers. En wat de buitenlanders betreft
heeft het Hoogoventournooi ook interna
tionaal bezien niet minder betekenis dan
dat van Hastings, ja wellicht» zelfs wel
meer. Want tegenover de sterke Hongaar
Szabo, de Zwitser Grob en de Fransman
Raizman aan Engelands kust ziet men op
Hollandse bodem de sterke Tsjech Kott-
nauer, de Belgische kampioen O'Kelly, de
Franse goochelaar Rossolimo en de Lon-
dense titelhouder Wood.
Neen het heeft niets bevreemdends,
dat Hastings dit jaar niet, zoals vroeger
steeds het geval placht te zyn, in het mid
delpunt van de belangstelling der gehele
schaakwereld heeft gestaan. Bij deze be
zetting van de hoofdgroep stond wel bij
voorbaat vast, dat Szabo dit tournooi zou
winnen. Wel een verrassing, en wel een
zeer aangename, was de zeer goede pres
taties van onze landgenoot Mühring in
dit tournooi. Spanjaard daarentegen bleek
voor dit tournooi te zwak.
Hastings 1948 was begonnen voor men
het wist, het was schier onopgemerkt
ook geëindigd. Maar al zette Caïssa het
jaar 1948 dan slapjes ln, de strijd die
straks in Maart a.s. rond de wereldtitel
zal ontbranden, zal alles goedmaken.
Tenslotte hier dan de eindstand van het
Nieuwjaarstournooi Hastings 1948:
I Szabo 7)4 pt.; 2 3 en 4 Mühring, Tho
mas en Grob 5)4 pt.; 5 Fairhurst 5 pt!
6 Abrahams 4)4 pt; 7 Golombek 4 pt;
8 Alexander 3)4 pt; 9 Raizman 3 pt; 19
Spanjaard 1 pt
H. J. v. d. BROEK, Nwe Binnenweg
Rotterdam C.)
No. 661 (8 Januari 1948.)
PROBLEEM No. 2059.
P. SIEGELAAR, Maastricht.
De uitslagen van de partijen, gespeeld
in de vijfde ronde van het hoogoven-
schaaktournooi, zijn:
HenneberkeVan Steenis 0
O'KellyRossolimo
KottnauerPrins
Van ScheltingaWood
CortleverKramer
1—0
1—0
afg.
órtleverKramer
De stand na de vijfde ronde luidt 1.
Van Scheltinga 3% pnt. en 1. afg' PartlL
2. Prins 3)4 pnt.; 3. Van Steenis 3 pnt.. en
1 afg. partij; 4. Kottnauer 3 pnt 5.
O'Kelly 2)4 punten; 6. Rossolimo
2 punten; 7. Cortlever 1)4 punt. en
1 afgebr. partij; 8 en 9 Wood en Henne
berke 1)4 pnt.; 10. Kramer 1 pnt. en
1 afg. partij.
Voor het damestournooi werden de
volgende partijen gespeeld: Mevr. Rood-
zantmevr. Van Schaik 10; mevr.
Penning—mevr. Klijn 0—1; mevr. van
der Veenmevr. Van Aalst 10.
PROBLEEM No. 2060.
U. COLIER, Maastricht
Zwart: 2, 7/9, 15/8, 27, 35/7.
Wit: 11, 24, 28/9, 33, 38. 43, 45/7, 50.
PROBLEEM No. 2061.
jan SCHEI JEN, Kerkrade.
Zwart: 11/5, 21, 25 30, 35.
Wit: 23, 34, 37, 40/4, 48/9,
PROBLEEM No. 2062.
J v. GELDEREN, Horn.
Zwart: 4, 7, 12/4, 16, 18, 20, 22, 24/5,
28 36.
Wit: 21, 29, 33/4, 37/9, 42, 44/5, 47/8, 50.
OPLOSSINGEN.
Probleem No. 2053. (J. Scheijen.)
'Zwart: 6. 12/3, 16, 21. 23, 35.
Wit: 27, 34, 39, 40 43/4, 48
Wit: 34—29, 39—34, 34—30, 44—40,
43—38, 4817.
Schijnoplossing: 34—30, 40—34, 34—29,
3917, remise.
Probleem No. 2054. (G. v. Dijk.)
Zwart: 4, 10/5, 18/21, 23
Wit: 28 30, 32/4, 37/9, 43, 47, 50.
Wit: 28—22, 30—24, 37—31, 32—28, 3820,
47—41, 50—45, 45 5.
Probleem No. 2055 .(P. Maas.)
Zwart: 1, 9, 10, 13, 22/4, 28.
Wit: 12 ,31, 33/4, 39/40 43/4.
Wit: 34—29, 44—40, 39 8, 8—3, 3 5.
OPLOSSERS.
Van de problemen Nos. 2050/5 zonden,
goede oplossingen in: W; i Th. v- Veèn,
C. v d. Linde, J. J. Kleijn, L. Th. J. v. d.
Brom, (No. 2053/5), P- C. N. v, d. Hulst
(2053/5), M. J Jegen (2050/1) allen Rot
terdam; A. de Gróót, den Haag; S. Kor-
pershoek, Vlaardingen (2050/2), J. Ver
meulen, Leiden; G. Luiten, Boskoop; C,
A v d Velden, Delft (2047/55); Nic. J.
Dysselbloem, Naaldwijk; H. J. Kerkhof')
Deventer; Sjaak v. d. Watering (2050/1,
2053/4) en J. W. Prein (2047/51, 2053/5),
beiden Schiedam; J, G. F. de Wit
Bleiswijk (2053/5); A. v. Beek, Schie-
broek (2050/1 2053/5); G. v. Dijk, Poor-
tugaal; Tb A, Romeijn, Rotterdam
(No. ?r:3/4).
Prijswinnaar 1 afl. „Denksport."