Verplichte verzekering tegen
werkloosheid
ONKOSTEN 240 MILLIOEN
Oogst-1947 bleef beneden voor
oorlogse jaren
„Kalioerang" nu opgehelderd
VOLKSPARTIJ voor VRIJHEID
EN DEMOCRATIE OPGERICHT
Vóór de Ronde-tafelconferentie
De Franse franc gedevalueerd
Ondanks protesten van Londen
en Monetaire Fonds
De aarde beeft op de Pliilippijnen
Het ging maar eenmaal goed
Vredesboodschap
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Uitvoeriwordt cicin bedrij fsorgemen
opgedragen
Aardappelen maken een uitzondering
Geessien Bleeker
ONDER
LOU
DE
P E
Elf dood en vernieling brengende schokken
Soepbeenderen
Chris Lanooy overleden
Smokkel' van 100.000
eieren
7Óste JAARGANG
MAANDAG 26 JANUARI 1948
No. 20526
De !nfCt' HET L00N
WACHTGELD-UITKERING
VAN DE H. VADER AAN DE
WERELD
krijgt gratie
rusie tussen rariij van (]e
Vrijheid en Coniité-0U(j
ZILVEREN FEEST ENGELSE
koningspaar
REPUBLIEK 'AANVAARDT
ONVOORWAARDELIJK DE
ZES PUNTEN
SIR THOMAS EN HET
JEUGDWONDER
FORMATEURSPROGRAM'
VAN HATTA
CURACAOS ONGEDULD
„HOÜDT MCLED"
GESTOLEN KOEIEN GESLACHT
CCD heeft nieuw object
Tiywip-
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804.
De abonnementsprijs bedraagt f 3.46 per kwar-
taal, i.i5 per maand, f 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden MededeUngen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
men door de Stichting van de Arbeid -
de regering de mening toegedaan V*
onderscheid moet worden gemaakt 't,
een wachtgeldverzekering en S<Tn
loosheidsverzekering, Waarvoor W 7
derhavige ontwerp een regeling on"
fen, terwijl de zorg voor" a ef"
werknemer, die aan de v Werkl°z.e
fende de- genoemde vefzew"5 betret"
aanspraak op uitkerimj i, ngen geen
heel van de «verheid 0.ntlenen, ge-
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingediend tot verplichte
verzekering van werknemers tegen geldelöt» i n-
werkloosheid. De totale kos,en van onvrijwillig*
verzekering voor de werkgevers A e" w«k,°°8he'd-
i "'O ook mee betalen moeten, de
werknemers en het rnk wnrd„_
en geschat op 240 millioen per jaar.
Overeenkomstig hetstandpunt invenr,
dnor do Stiehtinv j- s lu" wordt uitgekeerd, worden opgemaakt,
dat de totale kosten van wachtgeld- en
Werkloosheidsverzekering voor de werk
gevers, de werknemers en het rijk ge
zamenlijk ongeveer 240 millioen gulden
per jaar zullen bedragen.
Het aandeel van het rijk hierin zal dan,
indien de hierboven uitgesproken schat
ting aan de werkelijkheid blijkt te beant
woorden, omstreeks 60 millioen gulden
belopen. Daartegenover vervallen de
kosten van subsidiëring van wachtgeldre
gelingen en een gedeelte van de kosten
van overbruggings- en sociale bijstands
uitkeringen, tot een gezamenlijk bedrag,
dat thans vermoedelijk op omstreeks 25
a 30 millioen gulden kan worden gesteld.
Hierbij moet worden bedacht, dat de wer
kelijke werkloosheid thans belangrijk
beneden 6 blijft, zodat de gevolgtrek
king mag wordet^ gemaakt, dat de ver
hoging van uitgaven voor het rijk, indien
zij al zal optreden, zich tot een betrekke
lijk gering bedrag zal beperken. Dit be
drag zal dan mede bijdragen tot het vor
men van reserves, waardoor de uitgaven
in de toekomst op een lager peil kunnen
worden gehouden.
De kleine zelfstandigen zuilen niet
onder de wettelijke regeling vallen. Ook
de losse arbeiders zullen verzekerd zijn
op grond van de bepalingen dezer wet,
de land- en tuinbouwarbeiders zuilen
eveneens in de verzekering worden op
genomen.
Wie er niet onder vallen
Artikel 4 luidt: 1. Voor de toepassing
van deze wet worden niet als werknemer
beschouwd: a. zij, die ambtenaar zijn in
de zin van art 1 der ambtenarenwet 1939; i
b. zij, die bij het bijz. onderwijs werk
zaam zijn en wier rechtspositie, wat de
aanspraak op wachtgeld krachtens een
bfjz. wachtgeldrègeling betreft, niet min
neer van ae «overheid 2 ,u'enen, ge-
vorm van een social u-* lutgaan-in de
De regeling van de blJstandsregeling.
keringen is in Tale bijstandsuit-
andere eisen welke'T* met de geheel
dén gesteld „iJ aan moeten wor-
homen. ln dit ontwerp opge
ien* a!1 "ntwfrP is de uitkering krach-
ïeker* Jerzck('ring gebonden aan een
tikei „«^'mum-termijn, welke in ar-
31 op 126 dagen is gesteld.
deunt ®nd®r onderwerp, dat, in onmid-
de vnn^if and met het voorgaande, bij
wet ondeereldin® van dit ontwerp van
is de w6r °°S moest worden gezien,
ring Het l6 Van uitvoering der verzeke-
of de n t e£t bier met name de vraag,
Wel aaoer'ng aan bedrijfsorganen dan
nnned- OVerheidsorganen moet worden
on»irt.+a®en" regering heeft te dezen
p onte voor bedrijfsorganen gekozen.
'^ohtgeldverzekering behoort, ook
at het dragen der kosten betreft, in het
algemeen volledig aan het bedrijfsleven
te worden overgelaten. Bedrijfsverenigin
gen, opgericht door werkgevers- en werk
nemersorganisaties, zullen de risicodraag
sters moeten zijn en over de aanvragen
°in uitkering moeten beslissen.
Mede in verband met de variatie in de
Uitkeringsbepaling zullen ook de premies
ver bedrijfsverenigingen onderling ver
schillen. Voor de kosten der verzekering
Zal overigens slechts door bedrijfstakken
Vjet buitengewoon werkloosheidsrisico in
Uitzonderingsgevallen, een beroep mogen
Worden gedaan op hulp van anderen,
Welke hulp dan kan worden verleend in
de vorm van een bijdrage uit een alg.
werkloosheidsfonds, waarvan het bestuur
Voor 2/3 gedeelte uit vertegenwoordigers
Van het bedrijfsleven bestaat.
Geldt het vorenstaande ten aanzien van
JJ®, wachtgeldverzekering, de werkloos-
mno»J»rzekerinS zal op andere wijze
Ook bii rrde" °Pgezet en gefinancierd,
genoemde bp7.."lekering zullen de reeds
moeten hebben ?renigingen een taak
deling van deaTm,„name bii de be00r"
Echter zal hier in^ligen om uitkering,
formiteit moeten hÜÜl. grotere mate uni-
wachtgeldverzekerinv »eiï, dab bi-> de
met het andere karatt s 'n verband
heidsverzekering. T)„ „,eT der werkloos-
de hoegrootheid en de d Zal met name
voor alle werknemer* der uitkering
regelen. Het bestuur v;Sr!1Iïlform moeten
loosheidsfonds, dat het alg- werk
loosheidsverzekering d„ lco der werli-
onder ministeriële goedk st-' zal voorts
glement voor de Werkw!Tin.g een re'
ring moeten vaststellen d Ps*\eidsverzeke-
drijfsverenigingen gelijkeiiu, r alle be"
den toegepast Jk moet wor-
Daarnaast zal bedoeld bestuur
bedrijfsverenigingen aanwijzinaen van
alg. aard moeten kunnen Sn waar-
mede die verenigingen bij de beKlissinR
in individuele uitkermgsgevaiien rekening
moeten houden. De financiële opzet ten
slotte zal ook een andere dienen te zijn.
Een uniforme premie zal moeten worden
geheven, die door de minister word* vast
gesteld, terwijl ook de overheid (het rijk)
financiële hulp zal moeten verlenen.
De regering hééft ten slotte de vraag
onder het oog gezien, of de wet de mo
gelijkheid dient te openen, dat het risico
der verzekeringen door bepaalde werk-
^vers of groepen van werkgevers zelf
onhf1 gedragen. Zij meent, dat deze vraag
De bertend moet worden beantwoord,
doende lde mogelijkheid zou niet vol-
solidaritedCbt doen wedervaren aan de
zekeringenSgadachte, die althans aan ver
slag ligt." s de onderhavige ten grond-
ue omvang Va
male werkloosheid f® min of meer nor-
op gemiddeld 6 b de toekomst, wordt
leidden tot de concil,„.':bat. Berekeningen
geld- én werkloosv, dat voor wacht-
zamen door de werkg-v erzekering. te
mers en het rijk in tota ®rs' de werkne-
het loon moet worden 0n„ 1uirn 6 van
waar zullen db gezamenlut acht- Wel is
f" de gezamenlijke werkni werkgevers
l ^St hebben te dragen rt rs aan gro-
doch deze last zal voor elke an hr=t rijk,
noemde partijen toch niet ver®u aerstge-
van het loon uitgaan. boven 2
Wil men de kosten der rvcn
geling uitgedrukt zien in b "eHjke re-
dragen, dan kan uit de hierbalde ha-
melde cijfers, in verband méfVen ver-
taalbedrag, dat over een jaai. het to-
aan loon
der gunstig is dan die van een ambtenaar
in de zin van art. 1 der ambtenarenwet
1939. werkzaam in een overeenkomstige
betrekking bij het openbaar onderwijs; c.
zij, die behoren tot ëen groep van perso
nen, voor welke de voorwaarden van uit
kering ingeval van onvrijwillige werk
loosheid publiekrechtelijk zijn geregeld
en ten aanzien van wie het onder a of b
bepaalde niet van toepassing is, mits onze
minister heeft verklaard dat de getrof
fen regeling voor de bedoelde groep niet
minder gunstig is dan de regeling dezer
wet; d. zij, die uitsluitend of in hoofdzaak
belast zijn met het verrichten van huise
lijke of persoonlijke diensten in de huis
houding van natuurlijke personen; e. zij,
wier overeengekomen vast loon in geld,
verdiend in loondienst van een of meer
werkgevers, meer bedraagt dan 6000 gul
den per jaar; f. zij, die alleen in buiten
gewone gevallen gedurende korte tijd in
loondienst werkzaam plegen te zijn; g.
zij, die in loondienst werkzaamheden ver
richten, die voor hen van bijkomstige
aard zijn; h. zij, die de leeftijd van 65
jaren hebben bereikt.
Medewerking van het bedrijfsleven
Indien het bedrijfsleven onverhoopt
niet of niet in voldoende mate zou me
dewerken kan het oprichten en in stand
houden van bedrijfsverenigingen ten be
hoeve van de uitvoering van deze rege
ling, ligt het voor de hand, dat de over
heid die taak op zich neemt. Zij zou aan
de ene kant bedrijfsverenigingen voor
bepaalde takken van bedrijf of beroep
en daarnaast een „algemene" bedrijfsver
eniging kunnen instellen.
Elke bedrijfsvereniging is een verplich
te bedrijfsvereniging, d.w.z. dat een
werkgever van rechtswege is aangesloten
bij de bedrijfsvereniging, welke haaf
werking uitstrekt over de tak van be
drijf of beroep, waartoe de werkzaam
heden behoren, welke hij doet verrichten.
Het is de bedoeling, dat in normale ge
vallen een werknemer, die werkloos
wordt, aanvankelijk uitkering krachtens
de wachtgeldverzekering ontvangt over
ten minste 48 dagen per uitkeringsjaar,
terwijl hij bij langer durende werkloos
heid daarna aanspraak heeft op een uit
kering krachtens de werkloosheidsverze
kering over 78 dagen per uitkeringsjaar.
Het wachtgeldreglement van een be
drijfsvereniging stelt het wachtgeld per
dag vast op niet minder dan 80 voor
gehuwde mannen, gehuwde Vrouwelijke
kostwinners en ongehuwde mannelijke of
vrouwelijke kostwinners, 70 voor on-
gehuwden, niet-kostwinners, van 18 jaren
en ouder, die niet bij hun ouders inwo
nen en 60 voor de overige werknemers,
van het dagloon.
De in 1947 met granen bebouwde op
pervlakte bedroeg, blijkens het statistische
bulletin van het centraal bureau voor de
statistiek, bijna 500.000 ha. Het grootste
gedeelte hiervan was met rogge (181.000
ha.) en met haver (163.000) bebouwd. De
totale opbrengst van granen bedroeg ruim
1 milliard kg. (1946 1.4 milliard kg.) De
met peulvruchten beteelde oppervlakte
bedroeg globaal 36.700 ha; de totale öp-
hrengst aan peulvruchten: 62 millioen kg.
(1946: ca. 80 millioen kg.), waarvan on
geveer 41 millioen kg.* groene erwten.
Ongeveer 40.000 ha. werden in 1947 met
handelsgewassen 1 koolzaad* mosterdzaad,
lijnzaad, enz.) beteeld. De opbrengst van
deze gewassen bedroeg in totaal bijna 84
millioen kg., waarvan 58 millioen kg. ge
repeld vlas. Voor 1946 luidden deze cijfers
resp. 78 en 55 fnillioen kg. De met knoi-
bol- en wortelgewassen (aardappelen,
bieten, knollen, enz.) beteelde oppervlak
te bedroeg in 1947 rond 330.000 ha. (voor
aardappelen alleen: 200.000 ha.). Hiervan
was de totale op rengst ongeveer 9 4 mil
liard kg. (1946 10.2 milliard kg.) De op
brengst aan aardappelen (zowel fabrieks-
als consumptieaardappelen) bedroeg 4.6
milliard kg. (1946 4.1 milliard kg.) Behal
ve de aardappelen vertonen alle gewas
sen een opbrengst per ha., die beneden
die van het gemiddelde der jaren 1930/89
ligt. Zo liggen de opbrengsten van de
granen gemiddeld ca. 20 van peul
vruchten ruim 30 en van de handels
gewassen ongeveer 15 beneden die van
de genoemde vooroorlogse jaren. Slechts
de opbrengst van consumptie- en fabrieks
aardappelen ligt, met resp. 109 en 112
hierboven.
Dit ivrak was de auto van veearts R. uit Den Haag, die op de verkeersweg
Oen HaagUtrecht op een muurtje reed. De veearts werd gedood, de
tweede inzittende kwam er nog levend af.
Reuter seint uit Vaticaanstad: Z. H.
Paus Pius XII heeft besloten een bijzon
dere vredesboodschap aan alle volkeren
der wereld te zenden, ongeacht geloof of
nationaliteit. De boodschap zal in zijn
eigen handschrift geschreven zijn. Een
foto van het handschrift zal langs radio
grafische weg worden verspreid.
Dinsdagmorgen zal de uitzending te
Rome plaats hebben en Dinsdagmiddag
een uitzending uit Londen. De boodschap
zal gesteld zijn in de Engelse taal.
Dit is de eerste jnaal, dat de Paus zich
op deze wijze tot de wereld in haar ge
heel wendt. Hij zal een beroep doen op
alle volken om te trachten „vrede en
vertrouwen onder de mensen te bren
gen."
De boodschap komt ook op het titel
blad van een werk over mensen, „die
hebben bijgedragen tot de verbetering
van de wereld" te staan.
Bij K. B. is gratie verleend aan Gees
sien Bleeker, die tweemaal ter dood was
veroordeeld door resp. de Gron. kamer
en door de Drentse kamer van het B.
G. te Leeuwarden, en aan J. J. C. Baas,
o d°od veroordeeld door het B. G. te
is rit. Ten aa"zien van beiden
gevangenisstraf. Veranderd in levenslange
Koning Michael van Roemenië be
groet zijn fianc.ée Anna V. Bourbon
bijaar aankomst te Davos,
De Partij van de Vrijheid heeft f„
ee« Zaterdag te Amsterdam gehou<jc„
Vergadering op voorstel van
hoofdbestuur met 189 tegen 2 stemmen
besloten samen te gaan met het co
mité ter voorbereiding van de op
richting van een democratische volks-
partij en een nieuwe partij de „Volks-
partij voor vrijheid en democratie"
te stichten.
ri Ve h=itUWe partÜ hield Zaterdagmid-
te Amstprri=eerste °Penbare vergadering
te Amsterdam onder r,r=*irii„m
slikker - onder presidium van nv
voorzitter der
v. d. V. Bij acTWieUwerdVrmferseiik
ker benoemd tot voorzitter /i
partij en mr. p. T. 0 'd de'\n,eu ^'e
Zitter. ondervoor-
Slikker heeft in een rede ver
klaard dat de nieuwe partij wil ziin he
verenigingspunt van allen, die overtuigd
zijn, dat vrijheid, verantwoordelijkheid
n E°ci,ale gerechtigheid de fundameh
behoren te zijn van een op chris
telijke grondslag berustende samenle
ving als de Nederlandse en zij wil de
christelijke geest in ons volk versterken,
a' moge deze door de onderscheidene
groepen des volks nog zo verschillend
W?,rden verstaan.
"ij zijn geen brekers, maar bouwers!
Bouwers aan de afsluitdijk tegen de-
steeds hogere rode golven.
sPr. noemde het" beginselprogramma
"er nieuwe partij anti-socialistisch doch
so®'aa' vooruitstrevend.
Mr- P. J. Oud, die vervolgens hel
woord voerde, zeide o.m dat de posi-
*e der sociaal-democratie in enkele
woorden kan worden gekenschetst als
die van een partij, die zich heen er-
weer - geworpen zag tussen het revolu-
tionnaire en het parlementaire stand
punt. Daarom was de 'sociaal-democra
tie altijd min of 'meer tweeslachtig er-
kon op haar medewerking niet altijd
staat worden gemaakt.
Uitgebreide voorbereidingen zijn reeds
getroffen om te Londen op 26 April van
dit jaar de zilveren bruiloft van het En
gelse koningspaar te vieren. Een speciale
dienst in de St. Paul's zal worden '-'j-
gewoond door de koning, de koningin, de
leden van de koninklijke familie, het
kabinet en de leden van het corps di
plomatique.
De voorzitter van de week der U.N.O.-
commissie van goede diensten, de heer
Herremans (België), heeft volgens A.P.
na terugkeer nit Djokjakarta verklaard,
dat het bezoek zeer bevredigend was
geweest en dat het standpunt van de
commissie met betrekking Kalioe
rang nu opgehelderd is. „Alles is nu
O.K." zei hij.
De commissie was Zaterdag per vlieg
tuig naar Djokjakarta gegaan om daar
met het republikeinse kabinet besprekin
gen te voeren aangaande de zes additio
nele politieka beginselen, die op 13 Jan.
te Kalioerang waren vastgelegd.
Zondag keerde de commissie, bestaande
uit de heren Graham, Herremans, Chrit-
chley en Ogburn, om 17 u. 35 plaatselijke
tijd te Batavia terug.
Te Djokja 'hadden deze heren een be
spreking van een uur met een repuoli-
keinse delegatie onder leiding van Soe-
karno en Mohammed Hatta. In verband
hiermede stelde Hatta zijn onderhande
lingen met de parijleiders over de vor
ming van een kabinet tot Zondag uit.
Een nader A.P.-bericht uit Batavia
meldt.
De lino-commissie voor goede dien
sten heeft Zondagavond bekend ge
maakt, dat de regering van de Indone
sische republiek opnieuw de verzeke
ring heeft gegeven, dat zich zal hou
den aan de beginselen voor de toekom
stige politieke bespi ekingen met de
Nederlanders.
Men verwacht, dat de onderhandelin
gen tussen Nederland en Indonesië zul
len worden hervat op 28 januari, of eer
der, indien de republikeinse leiders een
vliegtuig van hun hoofstad naar Batavia
kunnen krijgen.
De bekendmaking geschiedde, nadat de
commissie Zondag te Djokjakarta met
het republikeinse kabinet had geconfe
reerd over de „misverstanden", die gere
zen zouden zijn met betrekking tot de
houding der republiek ten aanzien van
een plan van zes punten voor de onder
handelingen met de Nederlanders, waar
mede beide partijen aan boord van de
„Renville" op 17 Januari accoord zijn
gegaan.
Tot zover A.P.
De 9-jarige Pierino Gamba is sinds
enige tijd niet meer jongste
dirigent. Een nog leugdiger land
genoot, de 8-jarige Eerrucio Burco,
zwaait al met evenveel bravour de
dirigeerstok.
Toen dezer dagen de Britse dirigent
sir'Thomas Beecham te New York
aankwam was hij zeer verbaasd te
horen dat de 8-jarige Ferrueio was
aangezocht om enkele Amerikaanse
orkesten te dirigeren.
Wie is verantwoordelijk voor deze
onzin?' riep sir Thomas uit. „Dal
kind hoort in 'de kinderkamer thuis
waar het op een lolly kan zuigen"
Een commuhiqué van de republikein
se regering zegt, dat de republikeinse
regering de betrokken zes punten „ge
heel en onvoorwaardelijk aanvaardt".
Dit deelt de regering der republiek
Indonesia mede zowel aan de Neder
landse regering als aan de commissie
van drie. Deze aanvaarding, zo voegt
het communiqué er aan toe, is natuur
lijk verenigbaar met de voorwaarden,
waaromtrent men het met de Neder
landse delegatie eens was geworden en
die vervat zijn in de brief der republi
keinse regering vgn 15 Januari. Even
als Nederland, behoudt de republiek
zich het recht voor op enig punt com
mentaar te leveren, of enigerlei kwes
tie op te werpen, die met de punten
samenhangt.
Het bestand op Sumatra
Anlara meldt, dat militaire waarne
mers van de commissie van goede dien
sten Vrijdagochtend uit Port de Koek
naar Batavia zijn vertrokken, vergezeld
van de chef staf van de T.N.I, op Sumatra,
generaal-majoor Soetopo. Tot Padang
reisden de commandant van de negende
T.N.I, divisie op Sumatra, kolonel Leng-
gah en drie andere republikeinse-officie-
ren mede, die met de Nederlanders be
sprekingen over de wapenstilstand zullen
voeren aan het front bij Padang.
Wat de volksstemming op Madoera be
treft, wordt medegedeeld, dat uit de re
sultaten dezer stemming, die Zaterdag is
gehouden, blijkt, dat 95 der stemmers
willen, dat hun eiland een autonome
staat wordt. Aan de stemming is door
75 der stemgerechtigden deelgenomen.
De republikeinse kabinetsformateur,
^?b-. Hatta, heeft na besprekingen met
politieke partijen verklaard, dat het
nieuwe kabinet voorlopig een presiden
tieel zakenkabinet zal zijn, totdat een
verantwoordelijk ministerieel kabinet
kan worden gevormd, aldus deelt radio-
Djokja mede.
Het kabinet zal' o.m, het volgende
programma tot richtlijn nemen:
1) Voortzetting van de onderhande-
lingen; op de „Renville' op basis van
de bereikte grondbeginselen.
2) Bespoediging der vorming van de
Verenigde Staten van Indonesië.
3) Rationalisatie.
4) Opbouw.
Op een vraag, of Sjahrir en Sjarifoed-
din in het nieuwe kabinet zitting zullen
hebben, verklaarde Hatta dat hij zulks
gaarne zou zien.
Morgen zal in het gebouw van de
Eerste Kamer met een rede van de mi
nister-president, beantwoord door de
welke de gang van zaken naar zelfstan
digheid en gelijkgerechtigdheid hebben
genomen. En de delegatie staat nu op het
standpunt van directe autonomie. Nog
vóór het begin der conferentie.
De grieven, welke Curasao heeft, cul-'
minister van O. G. Mr. Jonkman, dAmineren in het eenhoofdige, men zegt
Ronde-tafelconferentie tussen Neder
land, Suriname en Curasao worden ge
opend.
Met deze conferentie zal een begin
worden gemaakt met de liquidatie van
een systeem, dat met het verstrijken
van de tijd sinds de Koninklijke belofte
vap 6 December 1942 vooral in Curasao
steeds meer ontevredenheid wekte, om
dat men blijkbaar meende, dat deze
staatshervorming, in een handomdraai
haar beslag zou hebben gekregen. Sinds
die Koninkiyke rede zijn er nu zes jaar
Verlopen, zegt men, en in Curasao
negligeert men dan in deze rekensom én
de zware oorlogsjaren én de toestand in
Indonesië, welke beide een vierdelig
koninkrijk de koninklijke belofte
niet zo snel te verwerkelijken maakten.
De Curagaose afgevaardigden zullen
tijdens hun verblijf in Nederland nog er
varen, dat een staatshervorming een
uiterst belangrijke éjappe is tussen twee
perioden van eeuwen en dat een land, dat
ervaring heeft in deze dingen, beter dan
wie ook begrijpt dat men hierin voorzich
tig en wejoverwogen te werk dient te
gaan en dat met het belang van de volke
ren, waarover het gaat, voor ogen, op een
toekomstig tijdperk van lange duur en
kele jaren geen verschil maken. Het gaat
er alleen om het beste te béreiken wat te
bereiken valt. En daartoe is Nederland
ten volle bereid.
Nu is het een feit, dat de Curagaose
delegatie overkropt van grieVen, geladen
en ongeduldig naar Nederland is gekomen.
En vooral ongeduld is in de politiek een
slechte raadgeefster. Men is in Curagao
gebelgd over de langzame ontwikkeling,
Onze Parijse correspondent telefoneert ons hedenmorgen:
De Franse regering beeft bekend gemaakt, dat heden de devaluatie
van de franc ingaat door middel van instructies aan het Franse
deviezeninstituut door de regering gegeven. Die instructies verbin
den aan. de franc een premie ter grootte van 80 pet. van de door
de overeenkomst met de Franse Bank wettelijk vastgestelde waarde.
De officiële koers van de franc wordt
dus frs. 214.392 voor de dollar In plaats
van frs. 119.10 en frs. 864 voor het
pond sterling i.p.v. frs. 480.
De vrUe markt die ingesteld wordt,
is voor het ogenblik beperkt tot de
deviezen met vrije converteerbaarheid,
du» voor de dollar en de Portugese
Escudo.
Koers op vrije markt
Tegen de officiële koers staat het
deviezeninstituut alleen deviezen af voor
betalingen «an het buitenland, wanneer
invoer heeft plaats gehad van artikeleu
die voorkomen op de lijst van essentiële
goederen. De overige invoer in Frarkrijit
kan slechts betaald worden als daarvoor
licentie is verkregen en de betaling moet
plaats hebben door middel van deviezen
tegen de koers van de vrije markt., een
koers dus, die meer of minder van de
officiële koers kan verschillen, doch op
de duur die officiële koers meer nabij
zal komen naarmate het devaluatie-punt
goed gekozen is.
De minister-president Schurnan en de
minister Rene Mayer zullen hedenmiddag
in het parlement een verklaring afleggen;
zoals dit ook te Londen op hetzelfde uur
door Sir Stafford Cripps za] worden ge--
daan. Het Franse parlement zal dan ook
de instelling van de vrije markt ter hand
nemen en het wetsontwerp met urgentie
behandelen
Pre-stabflisatie
De Franse regering meent dus thans in
een periode van pre-stabilisatie te zijn
getreden, n.l. in dat beginstadium, dat
het begrotingsevenwicht tracht vast te
stellen evenals het prijs- en loonpeil om
met behulp daarvan de juiste waarde van
de franc te zoeken, die op dit ogenblik
met geen mogelijkheid is te bepalen. De
thans ingevoerde is de arbitraire waarde.
dus 't punt van waaruit empirisch naar de
reëele waarde mo.et worden gezocht.
Gissingen of de thans vastgestelde koets
uitzicht geeft ook de stabilisatie koers te
kunnen worden zijn niet mogelijk, aan
gezien men niet kan weten in hoeverre de
regering haar gehele plan van sant-
ring van de financiële en economische
toestand zal slagen, want hiervoor zijn
de sociale en politieke omstandigheden
minder gunstig. Het is ongetwijfeld een
ernstige zaak, dat deze devaluatie, die
reeds geheel verdisconteerd was in de
prijsverhogingen, plaats grijpt op een
ogenblik dat de stijging der prijzen nog
aanhoudt en dat de vakverenigingen zon
der uitzondering ook de christelijke,
weer nieuwe loonsverhoging noodzakelijk
achten en thans ook algemeen" op de mo
biele loonschaal aandringen. De sanering
blijft dus afhangen van de kracht van
de regering, die ongetwijfeld met haar
besluit een volkomen nieuwe weg voor
de franc-verdediging heeft ingeslagen.
zelfs dictatoriale bestuur van een gou
verneur en het slepend' houden van de
eenmaal gedane beloften en men vergeet,
dat aan de andere zijde de diepgaande
meningsverschillen staan, welke een al te
haastige oplossing zeker niet gewenst
maken. De Katholieke partij in Curagao,
nu van binnen uit uitgehold door het
volkscomité, is zeer ontevreden over deze
afvaardiging,* in wier handen zij de Ka
tholieke belangen allerminst veilig acht,
Aruba verlangt weer een eigen status, los
van Curagao binnen het koninkrijk. En
zeker zal Nederland willen voorkomen,
dat dit gebiedsdeel door een al te snelle
oplossing straks een ander als een rijpe
vrucht in de schoot valt. V
Echt leuke week geweest! Zo vol ver
rassingen!
Het begon al met de beruchte „cinq
avis" en de notulen van Kalioerang,
waardoor de hele wapenstilstandsover
eenkomst tussen Nederland en de Repu
bliek in 'Indië, swelke op de „Renville"
ondertekend werd, weer op drift ge
raakte. Ja kleedje om kleedje. Soekarno
meent, dat de Nederlanders Linggadjati
hebben aangekleed en nu heqft hij het
„Renville"-verdrag een sarong omgesla
gen. Men zou zeggen: nu is het Fifty-
Fifty, maar onze ministers vindenhet
nog wat te vroeg voor carnaval.
Aldus zal er, mede gezien de kabinets
crisis in Djokja, nog heel wat zonneschijn
op ons Indonesië moeten branden, voor
wij weer in pais en vree thee en koffie
van de overzeese plantages drinken. De
regering is blijkbaar te dezen ook niet
optimistisch, gezien de jongste publica
ties over deze volksdranken. Dat de sa
menstelling van een kleintje koffie in de
café's gewijzigd wordt, crch daar komen
wij wel overheen; alleen lijkt het ons
met handig om de juiste samenstelling
den volke kond te doen. Wat niet weet»
wat niet deert, nietwaar! Maai- dat de
thee duurder wordt, dat is slimmer. Een
prijsverhoging van 60 cent per kg. hapt er
zo op het eerste gezicht nogal in. O.i.
was het mede psychologisch onjuist om
op die manier de verhoging aan te kon
digen. Waarom niet gezegd: 6 cent per
ons. Dat klinkt al veel aannemelijker en
men pleegt toch geen kilo thee te koper*
Dat zou 20 bonnen zijn en gezinnen met
zulk een respectabel aantal leden boven
de 4 jaar, telt zelfs de „Bond voor het
Gezinwaarschijnlijk niet onder zijn
actiefste leden.
Om de deur met een smak dicht te
gooien, kwam de regering met het wets
ontwerp inzake materiële oorlogsschade,
waaraan annex zit een wijziging van
diverse belastingen, welke het peuleschil
letje van 250 millioen dient op te bren
gen. Men kan hierover elders in dit blad
uitvoerig lezen en wij hebben het vage
vermoeden, dat het ladtste woord hier
over nog niet gezegd noch geschreven is.
Analyst houdt dan oök voorlopig nog zijn
hand op zijn dunne portemonnaie.
^Belasting betaalt men in het algemeen
met voor zijn pleizier, maar toch wilden
wij, dat ons aandeel wat hoger ware
vastgesteld; b.v. een heffing op het ver
mogen; dan hadden wij tenminste ver
mogen en het moet toch al heel gek gaan,
als er helemaal niets van over blijft.
Om van vrome wensen niet te dromen
en tot de werkelijkheitf terug te keren,
zien wij aan deze belastingmedaille pen
aangename zijde. Immers hier geldt de
oude waarheid, dat het zaliger is te geven
aan te ontvangen. Liever toch een in
direct oorlogsslachtoffer door deze fiscale
aderlating dan een rechtstreekse van
wege een voltreffer tijdens de blijde in-
komste en de geruststellende aanwezig
heid van onze beschermers.
Arme belastingbetalers, bemoedigt
elkaar met deze opbeurende gedachte.
Van harte sterkte.
ANALYST
In verband met de grote knoeierijen
met vee in de Langstraat, is thans ook
een zekere D. uit Capelle gearresteerd.
Hij heeft bekend 7 koeien in Dongen te
hebben gestolen en de beesten clandestien
te hebben geslacht.
O Zeepost voor Indië, mee te geven
met de „Groote Beer" en de „Nieuw
Holland", moet uiterlijk 26 en 28 Jan.
ter post worden bezorgd.
Volgens radioberichten zijn de centrale,
Philippijnen getroffen door een zware
aardbeving, een der hevigste sinds vijftig
jaar. Uit Manilla wordt vernomen, dat
minstens twintig personen gedood en
ettelijke tientalllen gewond zijn. Er zijn
in totaal elf schokken waargenomen.
Het ergst is klaarblijkelijk Panay er
aan toe, waar dertien personen om het
leven kwam. Enige mensen zijn daar be
dolven onder het puin van de klokketoran
van de Tohpling-kathedraal.
Ook de eilanden Cebu, Negros en Ley'e
zijn getroffen.
Drie uur lang hebben, volgens nadere
berichten, de aardschokken geduurd De
-verwoestingen zijn groot. Een ontzettende
paniek maakte zich van de bevolking
meester. Vooral het eiland Panay werd
zwaar getroffen. In de steden Iloïlo en
Jaro stortten veel grote gebouwen en
woonhuizen m en ook aan de spoorlijnen
is zware schade toegebracht. Officieel
«ïarhtnff»,. genoe™de steden het aantal
jachtoffers op 25 gesteld, waarvan in
Bepaald is, dat de slagers en worstfa
brikanten de platte beenderen moeten
inleveren bij de N. V. Lijm- en Gela-
tinefabriek te Delft. De C. C. D. zal een
scherpe controle gaan uitvoeren op de
naleving van deze verplichting.
Gebleken is, zo werd ons verteld, dat
slagers, die voor de platte beenderen 3
a 4 cent per kilo van de lijmfabriek ont-
-mgen, er de voorkeur aan gaven deze
eenderen tezamen met de mergpijpen
als soepbeentjes aan het publiek te ver
kopen, waardoor zij voor 1 kilo beende
ren ongeveer 25 cent konden vragen.
Gebrek aan grondstoffen voor de lijmfa
briek noopte tenslotte tot ingrijpen.
Hoïla, een stad van 125.000 inwoners,
alleen al 21. De beroemde, uit-de zes
tiende eeuw daterende Arevalo-kerk werd
zwaar beschadigd. De toren stortte in. Ook
de kathedraal van Oton, een der schoon
ste bouwwerken van de Philippijnen, liep
zeer ernstige beschadigingen op.
Door de aardschokken reet op vele
plaatsen de grond vaneen. Scheuren van
dertig meter breed zijn geen zeldzaam
heid. zodat alle transport is lamgelegd.
Zaterdagochtend is te Epe (Gld.) in de
ouderdom van 66 jaar Vrij plotseling
overleden de bekende Nederlandse pot
tenbakker Christiaan Johannes Lanooy,
Een gearresteerde Belgische chauffeur
heeft bekend, dat hij laat in de avond
van 13 Jan. jl. bijna 47.000 eieren bij bet
Ned. grensdorp Clinge op een voor de
volgende morgen geldige uitvoervergun
ning en geleidebiljet naar België heeft
gesmokkeld. Vervolgens keerde hij met
de papieren naar Rotterdam terug en
ging toen met een tweede eierenvracht,
welke wel voor export bestemd was,
legaal de grens over.
Dinsdagavond probeerde hij hetzelfde
nog eens, doch liep toen tegen de lamp.
De ambtenaren namen de auto voorlopig
in beslag en stelden zich onmiddellijk in
verbinding met de douane-recherche
dienst te Rotterdam met het verzoek een
onderzoek in te stellen in de garage van
de afzender. In deze garage troffen de
rechercheurs een gereedstaande auto aan
waarop zich eveneens 47.000 eieren be
vonden. Ook deze werden in beslag geno
men. Aanvankelijk ontkende de gearres
teerde firmant van de eierencentrale
iedere .schuld. De chauffeur zal in Neder
land terechtstaan.
Chris Lanooy werd op 16 Maart 1881 in
St. Annaland op Tolen geboren en was
een der eersten in ons land, die de oude
ambachtskunsten deed herleven. Deze
veelzijdige kunstenaar, die behalve bet
coloriet en de bijzondere glazuren van
zijn pottenbakkerspróducten ons land de
producten van zijn glasblazerskunst
schonk, hield zich ook bezig met het ont
werpen van patronen voor bedrukte stof
fen. met artistieke houtbewerking, beeld,
houwen en schilderen. Lanooy heeft o m.
als artistiek adviseu- bij de glasfabriek
Leerdam gewerkt. De waarderng vaor
zijn werken b'iikr uit het.feit daV vete
binnen- en buitenlandse musea oroductcn
van zijn kunst herbergen In 1947 heeft
Lanooy zijn 50-jarig jubileum als potten
bakker herdacht. Hij zou dit jaar naar
Zweden vertrekken als artistiek adviseur
bij de keramische fabrieken van Gustav-
berg in Zweden.