Voor binnen- en buitenlandse
consumptie
De uitvoering van liet bestand
Stormhoek
Koning Leopold's
Socialisten eisen troonsafstand
De storm over West-Duitsland
KANSEN
Gelijke verdeling der armoede
Onteigening van drukkerijen
De toekomst van West-Europa
BRABANTSE EMIGRATIE NAAR
SURINAME IN GEVAAR
Inzicht of tactiek
Olie, olie
Koude-golf
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
In Oost-Java besprekingen zeer
bevredigend
Ongeluk of misdrijf?
In de
Spaak riclit
waarschuwing
Duitse premiers naar Frankfort
Eenzijdige oriëntatie op het Noorden
Benelux-beraad over de Brits-_Franse
voorstellen
Negen doden bij
vliegtuigramp
70ste JAARGANG
DINSDAG 27 JANUARI 1947
No* 20527
„De twee systemen naast elkaar'
GEEN EXPORT MEER VAN
PETROLEUMPRODUCTEN UIT
VER. STATEN?
SYNTHETISCHE BENZINE IN
DE V.S.
de dood van pater BRUNS
HIJ LIET ER ZIJN ETEN
NIET VOOR STAAN
ZWARE STRAFFEN VOOR
TERRORISTEN
VORMING IN VRIJE TIJD
Wettelijke regeling van her-*
distributie der apparaturen
Dit is de grote mode 1948 in Duits
land: een pak uit 95 lappen, met het
effect van een camouflage-costuum
VELE SLACHTOFFERS TE
SHANGHAI EN NEW-YORK
FRANSE LUCHTVAART
wederom zwaar getroffen
DE KANTOREN 'van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zijn geyestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel. 68804.
De abonnementsprijs bedraagt t 3.45 per kwar
taal, 1.15 per maand, f 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WTTLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contractrtarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.—. Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
Ofschoon er nog betrekkelijk weinig tot
de buitenwereld is doorgedrongen °yel"
de reactie, welke de Bevindoctrine en ne
plan van een Westerse Unie te Moskou
hebben gewekt, behoeft men zich s e ->
de vroegere Russische verklaringen over
het z.g. „Westelijk blok" in hennner ng
te roepen om de gevoelens van Stalin
Molotof en de ahdere communistische
politici te kunnen raden.
Men zou zich echter vergissen, als mfn
meende, dat al die gedachten en senti
menten onder het begry? woede waien
te vangen. De ontwikkeling;-welke de ge
beurtenissen in West-Europa doormaken,
is overigens al te zeer voorzien, dan dat
één psychologische reactie, en dan nog van
machteloosheid de gehele toonladder van
Moskou zou uitputten. Men is daar te
realistisch om over alle oratorische en
journalistieke propaganda-uitbarstingen
heen, met de volle werkelijkheid onder
ogen te durven zien. Dat is wederom een
onmetelijk verschil met de nationaal-so-
cialistische mentaliteit van het Hitler-re-
giem, dat in een fantastische droomwereld
leefde, en nooit gevaren wilde zien.
Hoe destructief het communisme ook zij
en als zodanig heeft het zich eerlijk en
openhartig in het Westen zelf erkend
de communistische, of juister waarschijn
lijk de Russische politici denken construc
tief voor eigen land en ideologie. En daar
om bouwen zij in hun Oostelijke invloeds
sfeer aan een blok,, hun blok, een gewel
dige macht van satellieten onder druk
en dwang van het dictatoriale Moskou.
Maar anderzijds kennen zij ook de inner
lijke zwakheid van een dergelijk stelsel,
dat niet op politieke en economische vrij
willige verbondenheid der betrokkepen,
ook niet op de sympathie van de meer
derheid der bevolkingen steuftt, maar uit
sluitend op politieke politie, ooncentratie-
Icamp en galg..
Zelfs in eigen land moet een voortdu
rende terreurwaakzaamheid worden uit
geoefend om té voorkomen, dat van „de
rechte lijn" wordt afgeweken. Men kent
de beruchte vooroorlogse zuiveringen,
welke na „de bekentenis'' der beschuldig
den vaak mannen die tot de oude gar
de van Lenin behoorden, grondleggers
der Sovjet-Unie steeds haar,hoogte
punt voor het vuurpeloton vonden. Van
de grote maarschalken uit de tweede we
reldoorlog, die hun land van de over
weldigers bevrijdden en naar de zegepraal
vperden, hoort men niets meer; zij zijn
naar tweede- of derderangsplaatsen ver
drongen, waar zij geen gevaar meer voor
het regiem kunnen opleveren. Er zijn
zuiveringen geweest bij pers, radio en
in de literatuur. En nu is de economie
aan de beurt.
De een en twintig Russische economi
sche deskundigen, personen van weten
schappelijke naam en faam, zijn uitge
rangeerd, wijl zij het waagden de nood
zakelijkheid van economische samenwer
king tussen het communistische Rusland
en het kapitalistische Amerika en Enge
land te bepleiten. Maar waarschijnlijk
vooral, wijl jij de roekeloosheid hadden
begaan tegen het communistische dogma
in te beweren, dat in Amerika geen
economische crisis dreigt. Het argument,
waarmede Moskou de satellietstaten van
het Oostblok verboden heeft aan het
Marshall-plan deel te nemen was op de
eerste plaats, dat de Amerikaanse hulp,
waaraan z.g. politieke en imperialistische
voorwaarden zouden zijn verbonden,
toch niet effectief, kon zijn, wijl Amerika
op de rand van de economische ineen
storting stond, welke, ten nadele van de
proletarische wereldrevolutie, door de
aansluiting van Amerika en Europa
echter zou worden vertraagd. Dit zijn na*
tuurlijk niet de diepere bedoelingen van
Moskou, die werden bovenal beheerst
door de angst en de practische zekerheid,
dat door het te verwachten herstel van
Europa de kansen van het communisme
tot onder het nulpunt zouden dalen.
Daarom mogen de economen in Rus
land, waar elk gesproken of geschreven
woord waarheid of leugen, maar
meestal leugen voor binnenlands ge
bruik is bestemd, zelfs" in hun weten
schappelijke werken de crisis niet m
twijfel trekken of over samenwerking
tussen Oost en West spreken. Maar een
Russische ambassadeur in Washington
mag dat wel, gelijk er ook bij Rusland
en zijn satellieten een sterke en uitge
sproken neiging bestaat om bilaterale
verdragen met de Westelijke mogend
heden te sluiten; verdragen welke als ze
eenmaal geratificeerd zijn, normaal on
derhouden worden: het leven is sterker
dan de leer.
Na de jongste zuivering onder de
economen blijft het echter toch verras
send, dat de nieuwe sovjet-ambassadeur
bij de Verenigde Staten, Alexander S.
Fanjoesjkin, zo openlijk mocht pleiten
voor uitbreiding van de handelsb^tiek-
kingen tussen de twee staten; hij achtte
dat bovendien een stap op de weg naar
betere diplomatieke betrekkingen, waar
bij beide volken belang hebben! Natuur
lijk wierp hij de verantwoordelijkheid
voor de bestaande spanninggen op „ze
kere kringen" in Amerika; waaebij hij er
zonderlingerwijze de nadruk op legde,
dat de buitenlandse politiek van Rus
land uitging van de stelling, dat de twee
systemen naast elkaar kunnen bestaan*
als er maar de wil tot samenwerking is.
Deze verklaring is natuurlijk voor bui
tenlandse consumptie bestemd; maar zij
zou wel eens een uitgangspunt kunnen
worden. Trumanleer, Bevindoctrine en
Marshallplan zijn voor Rusland een harde
en gevaarlijke werkelijkheid geworden,
waarmede het ter dege rekening moet
houden. Gelijk het Westen er altijd reke
ning mede moet houden, dat het commu
nisme zijn einddoel nooit verloochent, al
verandert het nu en dan van tactiek.
Het Interstate Commerce Committee,
van het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft voorgesteld onmiddellijk een
verbod af te kondigen op de uitvoer uit
de V.S. van alle petroleumproducten.
Volgens dit committee is deze maatregel
noodzakelijk met het oog op de te opti
mistische schattingen van de petroleum-
voorziening en op de ernst der vooruit
zichten wat de olievoorziening in geval
van een oorlogs-noodtoestand betreft.
Aanzienlijke uibreiding der
productie bepleit
In een rapport, dat de minister van
Binnenlandse Zaken der V.S., Juüus
Krug bij het Congres heeft ingediend,
wordt voorgesteld om in de komende 5 a
10 jaren een bedrag van 9 milliard uit
te geven voor de productie van synthe
tische olie en benzine op commerciële
basis.
Om rond 2 millioen barrels synthetische
olie per dag te produceren, welke hoe
veelheid minder dan 20 is van de hui
dige dagelijkse consumptie in de V.S.,
zouden volgens Krug ongeveer 16 mil
lioen ton staal vereist zijn.
Er hangt een geheimzinnig waas rond
liet auto-ongeluk, dat Vrijdagavond in
Zoetermeer heeft plaats gehad en waarbij
de veearts R. uit Den Haag om het leven
is gekomen.
De omstandigheden, waaronder het on
geluk plaats vond gaven de politie aan-
leiding de zaak niet geheel te vertrouwen
en daarom heeft zij de. 19-jarige bestuur-
j der van de auto, in'arrest gesteld. De
jongeman werd bewusteloos in het wrak
van de auto aangetroffen achter het
stuur en naar St. Antoniushove te Voor
burg vervoerd Daar bleek, dat hij slechts
onbetekenend letsel had gekregen en de
politie, gedachtig aan het voorval enige
tijd geleden in Sassenheim, stelde hem in
de vroege morgen in arrest in afwachting
van de resultaten van het verdere onder,
zoek.
Dit wordt uiterst bemoeilijk door het
feite dat de enige getuige, de dierenarts
is overleden. De verklaringen, van de
jongeman zijn telkens anders, doch in
hoeverre ze juist zijn, kdh nog niet wor
den ontdekt.
Op het departement van Overzeese gebiedsdelen t&Den Haag had gisteren Wel sprak men ons tegen, dat hij in het
p bezit zou zijn geweest van de portefeuille
een bespreking plaats tussen de Curacaose delegable ter Kanaeiaje.- van het siachtoffer.
i r Het feit, dat hijdrank had gebruikt
onferentie en minister Jonkman. Naast de minister (l.) de heer da Losta i aj was hij niet dronken, verklaart hij
i j i i met te zegBen, dat hij met de heer R".
Gomez, leider der delegatie. een borrel" had gedronken.
Onze Brusselse correspondent seinde
ons d.d. gisteren:
Vandaag heeft Spaak op een vergade
ring van de algemene raad der socialis
tische partij in verband met de konings
kwestie woorden gesproken, die gunstig
afsteken bij zijn Vorige houding en be
weringen in deze aangèlegenheid.
Meer speciaal m verband met de oppo
sitie van partijleider Buset tejjen Spaak
en diens politiek, zeiae deze laatste: „Als
men geen vertrouwen in mij heeft, dan
Voor Oost-Java hadden Zaterdag de
reeds eerder aangekondigde militaire be
sprekingen tot uitvoering der bestand»
overeenkomst plaats, nabij een kampong
Zuidwestelijk van Modjokerto. Deze be
sprekingen werden gehouden tussen de
hoogste territoriale Ned. en republ. bevel-
hebbers in Oost-Java en hun staven. En
■wel van Ned. zijde door commandant der
a-divisie, de gen.-maj. W. J. K. Baay en
van republ- zijde door de commandanten
van de 5e, 6e en 7e divisie der T.N.I.
De besprekingen werden bijgewoond
door de militaire assistenten der commis
sie voor goede diensten, de Amer. kolonel
Malloran en de Belg. majoor Deckers. Het
verloop dezer besprekingen, die zonder
bbzondere moeilijkheden plaats vonden,
was zeer bevredigend. In de komende
dagen zullen de besprekingen worden
voortgezet tussen de beiderzijdse onder-
commandanten, ter regeling van detail
punten. kwam de commandant
Maandagmiddag Djatikoesoe-
van de 5e divisie derTJMJU-W a
mo, met een Amer. vliegtu g zal.
op het vliegveld te Soerabaja aa
krachtens de bestandsovereenkoms
regeling treffen voor de evacuatie v
republikeinse eenheden uit de door de
Nederlanders in Oost-Java bezette gebie
den.
Voedselconferentie Z.O.-Azië
De Ned. delegatie voor de regionale
confreentie voor Z. O. Azie, Welke 27
Jafi. aanvangt, is Maandagmiddag te Sin
gapore aangekomen. De bedoeling van
deze conferentie is het wegnemen der
hindernissen, die thans een eerlijke ver
deling der aanwezige voedselvoorraden
belemmeren, welke hindernissen zijn
ontstaan door het ontbreken van volle-
dige gegevens uit de betrokken landen.
De Ned. delegatie, bestaande uit deskun
digen op statistisch gebied, staat onder
leiding van mr. L. Scholte, hoofd van
iet centraal kantoor voor de statistiek
te Batavia. Deze conferentie is de eerste
van zes conferenties, waarop onder an
dere de statistische gegevens over de
rijsproductie, het rijstverbruik en de
kosten van levensonderhoud in de be
trokken gebieden onder ogen zullen wor
den gezien.
Onderwijzers voor Indonesië
De heer J. A. Wiggers, alg. inspecteur
van het lager- en kweekschoolonderwijs,
zal binnenkort uit Indonesië naar Ne
derland vertrekken om daar de leiding
op zich te nemen van een in het leven
te roepen commissie voor de werving en
voorlichting van personeel, bestemd
voor het onderwijs in Indonesië.
De heer Wiggers zal een half jaar in
Nederland blijven.
(Telefonisch van onze Berlijnse
correspondent)
Vandaag komen de West-Duitse mi
nister-presidenten wederom naar Frank
fort, om de tactische uitwerking van de
principiële overeenstemming, die zij op
8 Januari met de Amerikaanse en Brit
se bevelhebbers bereikten, over de nieu
we inrichting van het bestuur der Bizöne
vast te leggen. In de taal van de minister
presidenten zelf heet dat nog altijd:
Charta door de bevelhebbers gedicteerd
te krijgen. Zij tonen n.l. nog steeds een
grote mate'van afkeer voor het aanvaar
den van enige verantwoordelijkheid voor
deze maatregel en niet omdat ze deze
voor niet noodzakelijk houden, maar eer
der om zich bij voorbaat achter de brede
rug der bezetters te kunnen verschuilen.
Vooral de sociaal-democratische par
ty heeft plotseling egn zeer critische
houding tegen Frankfort aangenomen
en acht de maatregelen een verster
king van het federalisme. Er is sedert
de laatste bijeenkomst in Frankfort zo
iets als een storm over Wést Duitsland
gegaan. Het is niet de eerste storm
maar hij onderscheidde zich belangrijk
van die van het voorjaar 1947. Deze
maai beukte hij vegl meer op de schijn
baar onaantastbare klitten der Duitse
bureaucratie dan op de stalen boeien
der bezetting.
Met een wel zeer Duits theatraal ge
baar noemde men dat in Frankfort vooi
rf Sehele wereld het bewijs, dat Duits
doe tlt* eigen kracht het uiterste wil
Het mag een gelukkig verschijnsel
land en Senoemd, dat er ook in Duits
rlat ,f:e„u"gen ziin geweest, die vonden,
J rhetorisch wel wat al te weinig
Uit nader hier te lande ontvangen be
richten over de marteldood van pater
Bruns O.F.M., missionaris in Hungchoei
(China), blijkt, dat hij niet op 7 maar
op 20 October is ter dood gebracht.
Het feit, dat mgr. Pessers nog in leven
verkeert, wordt nogmaals bevestigd,
wel verkeerde men Oudejaarsavond in
de onzekerheid over het lot van de Ne
derlandse paters Franciscanen S. Molen
kamp uit Oegstgeest en D. Mulder uit Den
Haag. Er was toen omtrent hen sedert
geruime tijd nergens enig bericht ont
vangen.
hanW.Lt eu at men beter van het
bankroet van het bureaucratisme had
kunnen spreken. De Duitse economische
raad heeft voorts in deze tijd een reeks
noodwetten aangenomen, allen gedecre
teerd. door de loop, die de dingen in het
Roergebied door het opnieuw vastlopen
der rantsoenering hebben genomen.
Inmiddels is er in Frapkfort ook veel
constructief werk verzei, voornamelijk
door de bezetting, die in dit korte tijds
bestek een aantal charters uitwerkte,
die de juridische basis voor het nieuwe
West-Duitsland zouden vormen. Daar
over zal nu in Frankfort worden ge
confereerd, doch aan Duitse zijde ver
wacht men, dat aan de tekst nie's
meer gewijzigd zal kunnen worden. De
bezetters zijn bij de uitvoering van het
plan met grote voortvarendheid te werk
gegaan. Men heeft sterk de indruk dal
deze vastberaden koers meer bedoeld
is als het antwoord op de van Russische
zijde sedert geruime tijd gevoerde
„Nervenkrieg", waardoor de Duitse be
volking in onzekerheid moest worden
gebracht met betrekking tot de kan
sen, die door de Amerikaanse plannen
ontstaan.
Prins Bernhard, die Maandag per eigen
vliegtuig naar Londen was overgestoken,
gebruikte daar in het restaurant „Le
Bon Viveur" de lunch. Tijdens de maal
tijd brak er brand uit in het hotel'. De
brandweer was spoedig ter plaatse, m3ar
verschillende gasten verlieten hun tafel.
De Prins echter bleef onverstoord zitten,
aldus wordt ons uit Londen gemeld.
moet de partij maar zeggen, dat il^, de
regering moet verlaten".
Voortgaande beweerde hij geen extre
mist te zijn in de koningskwestie en dat
hij niet kan accoord gaan met bepaalde
argumenten van leiders der socialistische
partij.
Als hoofd der regering moet ik af en
toe wat vrij zijn, aldus spr. „Ik heb mijn
voorgenomen bezoek aan koning Leopold
niet aangekondigd om tactische redenen
Van groot belang was het vervolg van
deze rede, waarin Spaak plotseling ver
klaarde geen voorstander te zijn van een
onmiddellijke abdicatie van Leopold, om
dat een» dergelijke abdicatie de in Sep
tember aanstaande achttien jaar worden
de kroonprins op de troon zou brengen,
wat een ongeluk zou zijn voor deze jonge
prins, voor de dynastie en voor België.
(Van deze uitlating van Spaak maakte
ons blad gisteren reeds in een deel der
oplaag melding. Red
„Mijn contact te Pregny met de koning
was nuttig", aldus spr. „Een meerderheid
van links kan geen oplossing brengen,
evenmin als een meerderheid van rechts.
En toch moet er een oplossing gevonden
worden. Daarom alleen reeds dringt .het
contact met koning Leopold zich tip".
Spaak herhaalde, dat hij ?al aftreden als
zijn partij hem niet haar vertrouwen
schenkt.
Deze houding van de man, die samen
met Pierlot, de hoofdschuldige is van het
koningsproblèem, steekt wel zeer scherp
af bij zijn vorige beschuldigingen. Moe
ten wij er uit besluiten, dat zij een stap
verder is op weg van een billijke en
rechtvaardige oplossing van deze pijn
lijke kwestie,' die zwaar op het leven en
op het internationaal prestige van België
drukt?
Wij durven hier nog geen pertinente
uitspraak over doen, omdat Spaak nu
juist geen toonbeeld van politieke stand
vastigheid is en hij vroeg of laat weer
^eens van zienswijze zou kunnen veran
deren. „Wait and see" zeggen de Engel
sen. Deze voorzichtige stelregel dringt
zich ook hier op.
Het A.N.P. meldt: De algemene raad
van de Belgische socialistische partij heeft
Maandagmiddag in een resolutie o.a. het
volgende verklaard:
De algemene raad is van oordeel, dat
betreffende de koningskwestie de bespre
kingen, die met de koning in naam van
de regering worden gevoerd, met dien
verstande kunnen worden voortgezet, dat
deze ten doel hebben, de enig mogelijke
grondwettige oplossing te vinden, die in
het belang is van het land: troonsafstand.
Het B. G. te Roermond heeft S. Blauw
uit Almelo en J. Sabbe uit Amsterdam
veroordeeld tot resp. levenslang en 15
jaar gevangenisstraf. Zij hadden zich
voor de Duitsers verdienstelijk gemaakt"
door vooral in Noord-Limburg jacht te
maken op onderduikers en illegalen.
Tegen hen was resp. de doodstraf en 20
jaar geëist.
Rare woorden zijn dat „vrije tijd".
Niet de woorden op zich. maar gezien in
het licht van deze tijd, deze tijd van gi
gantische taken, waarbij je amper de
gelegenheid hebt je jas uit te trekken,
voor je aan de slag gaat. Arbeid, studie,
organisatiewerk, al deze factoren eisen
meer van de mens. dan hij veelal bereid
is te geven. Maar iedereen heeft op het
levenspad, dat hij afzwoegt, toch wel
eens een oase van rust. Dan heeft hij
vrij, kan hij zich ontspannen.
Hoe doet hij dat? Gewoon ontspannen
zondter meer, negatief dus óf met het
verwerven van nieuwe rijkdommen, po
sitieve ontspanning? Verpozing zonder
enige pretentie heeft alleen maar het
voordeel, dat de dampen van fabriek of
kantoor vervliegen, maar we moeten
hoger mikken. In deze tijd kan „vrije
tijd" slechts betekenen, gelegenheid om
het lichaam te sterken (door de sport)
en onze geest te verrijken, (door de cul
tuur). En doe nu eens rap een gewetens-
onderzoekje. Ben je positief of negatief?
Tien tegen één dat voor de meesten
„vrije tijd" wordt verknoeid met een.
beenverstrikkende boogie-woogie of een
run naan de bioscoop, de stam-bios. Tien
tegen één, dat je geen filmgenieter, maar
een film-verzwelger bent, zodat je geest
in de overdaad stikt. Tien tegen één, dat
„ontoelaatbaar" en „strikt volwassen"
voor je- betekent: „Die moet ik zien!"
Hier zie ik weer eens een taak van
onze organisaties. Dé positieve waarde
van een verantwoorde ontspanning bij
brengen. Waar film langzamerhand even
onmisbaar schijnt te worden, als eten,
drinken en slapen, mag hier wel eens
speciaal op worden gelet. En dan is het
wel eens van belang, jongvolk, om te be
seffen, dat filmproductie zo autonoom
is, dat ze zich zelfs maar hsel weinig in
laat met zedelijke normen. De film past
zich niet aan God aan, maar veelal wil
len de heren,producers dc rollen om
draaien.
Vooral de jongeren zitten hier op de
wip. Oorzaak en gevolg worden zo kun
stig en suggestief door elkaar gedraaid,
dat je stevig in je schoenen moet staan,
om alles langs je koude kleren.te laten
gaan.
Het is geen toeval, dat er een Pause
lijke encycliek „Vigilante Cura" is ver
schenen over dit middel van ontspan
ning. Het is ook geen toeval, dat slechts
weimgen deze encycliek kennen. Ze
weten er liever maar zo weinig mogelijk
van, omdat de zucht naar ongezonde
sensatie, naar verwrongen levensbeel
den^ naar vergiftigende erotiek hen tot
een slaaf van het celluloid heeft ge
maakt.
Jongeren, gooitdie lamlendige hou
ding eens overboord en schaar je in het
leger der positieve gebruikers van kos
telijke vrije tijd. Jongeren-organisaties,
strijdt tegen deze verstikkende verpo
zing. Een „ontoelaatbare" film is als een
rot ei, verpestend van geur en zwaar op
de maag. «Strikt volwassen", is niet veel
beter, over het rotte ei ligt dan alleen
maar een technisch volmaakt sausje.
Demonstreert daarom door een per
soonlijke houding een positieve opvat
ting. Een film, goed, maar dan alleen
een goede.
ROERGANGER.
Er is onder dè Brabanders, die hun
lioop-gevestigd hebben op emigratie naar
Suriname zekere onrust ontstaan door
de benoeming van mevr. VerkadeCar-
lier van Dissel onder de afgevaardigden
van Nederlandse zijde ter rondetafel
conferentie.
Zij is namelijk secretaresse van de
„Stichting Landbouw Suriname", een
stichting die door een groep Groningse
landbouwers in het leven is geroepen,
nadat de ingenieurs van Meer en Dijk
huis namens deze groep het vestigen van
landbouwgrootbedrüven in het Suri
naamse district Nickerie, door onderzoe
kingen ter plaatse, hadden mogelijk be-
3irinnr minne-
Bij de'Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot „Vaststelling van
een aantal bepalingen over onteigening
op het gèbied van het perswezen'
Bij de behandeling van het wetsont
werp „Noodvoorziening Perswezen" in
de beide Kamers heeft de minister van
O., K. en W. reeds zijn voornemen, om
buiten de zuivering om een wettelijke
regeling van de onteigeningsmogelijkheid
en herdistributie van dagbladoutillages
te bevorderen, te kennen gegeven.
Het Londense kabinet had aan de
illegale en de door oorlogshandelingen
getroffen pers bepaalde toezeggingen ge
daan in deze zin, dat haar de gelegen
Ueid tot verschijnen of herverschijnen ge
Negen Belgische ministers, bijgestaan
door 23 deskundigen, zullen de twee
daagse vergadering van de Beneluxlanden
in Luxemburg op 29 Januari bijwonen,
om met hun Nederlandse collega s en die
van het hertogdom Luxemburg de uni
ficatie van de accijnzen en belastingen
van de drie landen te bespreken en het
i oi Rovin voor de consolidatie
van West-Europa te bestuderen. Men
denkt, dat de Benei ux-landen sP°edl* na
de conferentie antwoord zullen geven op
de Brits-Franse voorstellen.
Niet alleen het voorstel inzake West-
Europa, maar het gehele sociale en eco
nomische leven van de drie landen zal ter
sprake gebracht worden, meldt A. 1 De
drie landen zullen beslissingen te nemen
hebben over de unificatie van het belas
tingsysteem in hoéfdzaak wat betreft
alcohol, spiritualiën, bier, suiker, petro
leum, zout «n tabak.
De Nederlandse accijnzen op spiritua
liën zijn lager dan de Belgische, terwijl
met het bier het tegenovergestelde het
geval is. De Nederlanders drinken tien
maal minder bier dan de Belgen, die daar
entegen veel minder sterke drank dan de
Nederlanders gebruiken.
Op de agenda van de vergadering zal
-7? coördinatie van de industriële
ontwikkeling van d'e drie landen staan.
Tenslotte zullen de drie delegaties- de
havétivraagstukken bestuderen, voortko-
mend uit de concurrentie tussen Antwer
pen en Rotterdam, het slepen op de Rijn
en de toegangswegen van Antwerpen
naar de- Rijn.
Het comité Benelux deelt mede,, dat in
Februari te 's-Gravenhage een sociaal
drielanden-congres zal worden gehouden
en in Mei te Amsterdam een economisch
drielandencongres,
waarborgd zou zijn. Hoewel nader onder
zoek naar de concrete inhoud dier toezeg
gingen generlei positief resultaat ople
verde. met name niet ten aanzien van
het in eigendom toewijzen van appara
tuur, Waren en zijn de ministers van on
derwijs, van financiën, van econ. zaken
a. i. en van justitie van oordeel, dat hiel
in de een of andere vorm hulp geboden
moet worden.
Onder de werking van het Tijdelijk
Persbesluit 1945 bleek, dat deze toezeg
ging moeilijk te realiseren was. In de
wet Noodvoorziening Perswezen werd de
bladen een grotere mate van zekerheid
met betrekking tot het (miede) gebruik
van andere drukkerijen geboden. De bij
de parlementaire behandeling van deze
wet naar voren gebrachte argumenten
met betrekking tot de ontoereikendheid
var, deze garanties hebben évenwei de
minister van O., K. en W. niet onberoerd
gelaten. Bij die gelegenheid heeft hij reeds
laten blijken, dat de gedachte, om de
nieuwe pers onder bepaalde omstandig
heden de eigendom van apparaturen te
doen verkrijgen, nu de abnormale eco
nomische omstandigheden aankoop op de
gewone wijze niet toelaten, hem sym
pathiek was.
De ministers zijn er zich van bewust
dat de omstandigheid, dat een.groot ge
deelte van de dagbladondernemingen
niet over een eigen technische outillage
kan beschikken, niet in overeenstemming
is met het beginsel van de vrijheid van
drukpers. Voor een wettelijke regeling
van een herdistributie van de apparatu
ren d. w. z. rotatiepersen, zetmachi
nes andere machinerieën en bepaalde
voorraden en desnoods ook van gebou
wen, bestaat een °lleszins redelijke
grond.
Het onderhavige wetsontwerp bedoelt
te zijn een vervanging en verbetering
van de regeling, vervat in de artikelen
18-28 van de wet „Noodvoorziening
Perswezen". Materieel verschilt het ont
werp slechts op betrekkelijk onderge
schikte punten van bedoelde bepalingen
Doordat evenwel de grondslag van de
onteigening een andere is. mag er re
kening mede gehouden worden, dat zo
effectiever kan worden toegepast. Met
nartie koesteren de ministers de verwach
ting, dat by onteigening van bepaalde
onderdelen van een bedrijf door rnlJma
lijk overleg overeenstemming over at
vergoeding zal worden bereikt.
Overigens menen zij, dat onder ge
voorwaarde de rechtszekerheid mag -
den opgeofferd aan een minderom
slachtige procedure. De omstand ïghed
zullen er toe leiden, dat v0° tin-
onteigening in de regel in aa g
zullen komen drukkerijen, welker leiding
zich gedurende de bezetting ioon_
dragen en die thans slech
drukkerij fungeren.
In de straten van Sjanghai heeft men
pistoren 130 kinderen gevonden, die
voor de nacht geen onderdak hadden
kunnen vinden en van koude gestorven
W^Ten'-~New1-Ywk werden gisteren ten
minste 60 personen geteld, die slachtof
ter waren van de koudegolf, die over
het Oosten van de States -«aart. terwijl
voor het midden-Westen nieuwe koude
en sneeuw voorspeld werden.
Het Zuiden werd evenmin gespaard
De thermometer noteerde 11 graden
beneden nul (Fahrenheit) in Harrisburg
(Virginia). Dit is één van de laagste
temperaturen in de geschiedenis van
Virginia.
vonden; het zou dan hoofdzakelijk gaan
om rijstcultuur.
Nu wil het geval, "dat ook van Bra
bantse zijde een oriëntatiebezoek aan
Suriname werd gebracht met het oog op
emigratie. Gedurende deze reis maakten
de Brabanders kennis met een daar reeds
gevestigde grootondernemer, eveneens
uit Groningen afkomstig, die de Gro
ningse commissie had ontmoet. -
Van deze persoon vernam de Brabantse
afvaardiging nu, dat mevr. Verkade de
grote kracht zou worden waarlangs de
gehele Nederlandse emigratie naar Suri
name zou gaan lopen. De „Stichting
Landbouw Suriname" zou aan de toe
komstige emigranten, die een landbouw-
grootbedrijf wilden vestigen en die een
eigen vermogen van 20.000 zouden mee
brengen, een subsidie van ƒ20.000 toeken
nen. welke gelden men dan eerst bij de
regering zou halen.
Dit nu achten de Brabanders een ge
vaarlijke situatie voor hun emigratie-
plannen Zij kunnen niet zoveel kapitaal,
maar wel hun werklust en hun kunde
meebrengen.
Indien de .Stichting Landbouw Suri
name", een stichting van Groningse
kapitaalkrachtige landbouwers, het ge
hele emigratiebeleid in handen zou krij
gen, met de mogelijkheid om de beste
ding der subsidiegelden te bepalen, dan
vreest men hier, dat de subsidies al te
eenzijdig voor het stichten dezer groot
bedrijven zouden worden aangewend.
Deze vrees wordt nog versterkt1 door
hetgeen men nog verd.er vernam van de
zelfde ondernemer, dat namelijk de Bra
banders, minder kapitaalkrachtig wel
kom zouden zjjn in loondienst by de Gro.
ningers op hun Surinaamse bezittingen
een goed bestaan zou hun daar dan ver
zeperd zijn. (Ter verduidelijking zy ge
zegd, dat de kans bestaat voor deze toe
komstige grootondernemers niet voldoen
de arbeidskrachten te kunnen werven,
omdat daaraan in Suriname een tekort
zou bestaan).
Dit alles ligt geenszins in de bedoeling
van de Brabantse aspirant-emigranten.
Zij willen als zelfstandigen, met rege
ringssteun en vooral sterk door coöpe
ratieve samenwerking een eigen bestaan
opbouwen en zij menen daar evenveel
recht op te kunnen doen gelden als
kapitaalkrachtige personen uit het Noor-
den.
De ongerustheid zal slechts weggeno
men kunnen worden, als de positie van
dé secretaresse der particuliere Gronin
ger stichting „Landbouw Suriname" in
de alleszins officiële onderhandelingen
ter rondetafelconferentie met Suriname
verduidelijkt wordt. Niet voordat vast
staat, dat dit zittingn^nen niet betekent
Te Romainville, een Noordwestelijke
voorstad van Parus, is gisterenmiddag
een viermotorig transportvliegtuig van
de Air France, neergestort op 'n hout-
warenfabriek. Negen leden van de
bemanning kwamen hierbij om het le
ven en twee personen (vermoedelijk
arbeiders van de fabriek) moeiten met
ernstige Verwondingen naar 'n zieken
huis worden overgebracht.
Het vliegtuig was kort vóór het onge
luk voor een oefentocht van het vlieg
veld Le Bourget opgestegen. Het cirkelde
enige tijd boven Romainville, waarschijn
lijk om een geschikte landingsplaats te
zoeken. Daarna verloor het snel aan
hoogte en raakte draden van het hoog
spanningsnet, .met het gevolg dat het in
vlammen gehuld op de fabriek neer
stortte. De brandweer was snel ter
plaatse, doch daar ook de fabriek in
lichte laaie stond, kon ze aanvankelijk
weinig hulp bieden.
Romainville kwam tengevolge van ae
vernielde hoogspanningsdradeii in net
donker te zitten.
De restauratie aan de Cuneratoren
te Rhenen vordert belangrijk.
de erkenning van bovengenoemde stich
ting als officieel emigratie-orgaan, waar
langs dan het verlenen van emigratie
vergunningen en van subsidies zullen lo
pen, zal de ongerustheid worden weg
genomen.
Maar dan nog! Indien de secretaresse
dezer stichting zitting heeft alleen na
mens deze Groninger stichting, dan vindt
men dat hier best. Men vraagt zich dan
echter af, waarom men er niet toe is
gekomen, ook iemand ndhiens de Bra
bantse aspirant-emigranten naar Suri
name zitting te doen nemen. De belan
gen van beide groepen liggen te ver uit
een. dan dat men hier met één der beiae
richtingen alleen zou kunnen volstaan.
Men kan de Brabantse groep niet het
verwijt maken, onbekend te zijn in rege
ringskringen en niet alles te hebben af
gewend, - om de zaken ernstig aan te
^Voortdurend werd contact gehouden
met het ministerie van overzeese gebieds
delen- een grote som gelds werd aange-
wend om een onderzoekingstocht door
enkele afgevaardigden naar Surmame
mcelijk te maken «n blijkens het ge
publiceerde rapport heeft deze commis
sie zich terdege georienteerd.
Voortdurend besteedt men tijd en geld
om -zijn kennis van het nieuwe land te
verrijken. Maar de hoofdfactor, waarom
men hier ook van Brabantse emigran
tenzijde een vertegenwoord;ging zou heb
ben kunnen verwaeV'm. nikt rns toch
de noodzaak wntrin Brabant verkeert ae
ev?fen overbevolking een fcfcstaan te ver
ghaffen
Eenzijdige ortenfa'ie op het Noorden
dreigt hier het Zuiden achterop to doen
komen. Daar het hier een volksbelang
geldt, op de eerste plaats een Brabants,
omdat dit gewest nu eenmaal de groot
ste bevolkingsoverschotten bezit, moeten
hier toch niet invloed en kapitaal alleen
de kans krygen hun mening te zeggen.
