Grote Nederlandse film
Eén dag VLEES
Zeereis met de Dood
ANTI-SANEERDERS OP HET
OORLOGSPAD
zeven dagen jus
Voor de filmcamera
De bollenkwekers doen hernieuwd beroep
door Jerry Froscher
ZATERDAG 31 JANUARI 'ffl8
PAGINA
KOOS KOEN OP HET
WITTE DOEK
Stimulering van de Britse
filmproductie
Jimmy Durante met zijn kostbare
„Scfynozzola'', die hij voor 100.000
dollars bij Lloyds in Londen heeft
verzekerd. Heeft hij nog pret over
de poets, die hij mr. Chips heeft
gebakken
Steun van Volksvertegen
woordigers
POSTZEGELS DIE BUITEN
GEBRUIK WORDEN GESTELD
ENGELS VLIEGTUIG IN ZEE
GESTORT
Er waren 30 mensen aan boord
RESTAURANTS KRIJGEN
EIEREN
Saus van gebruinde bloem
Veel jus bij weinig vleet
0OO0GOOOGO<DOOOGOOOOOO000GQ0<DOOOOOO0OOOOOOOGKMOOOOO0O0OOGOOOGOOOOO<DOOI
jeOQOGXDOOOOOOOOOOOQOOOOOGJOOOOOQOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOQOOQGOOOOQOOOOOOOOOOOOOeO
9)
U had het lichaam van de stuurman
niet mogen aanraken zonder toestem
ming van mr. Dupont. zei mrs. Hart op
beschuldigende toon: Hij is mijn advo
caat. Ga hem even zoeken en vraag hem
of hij ogenblikkelijk hierheen wil ko
men. Wacht eens even
(Wordt vervolgd)'
In de Profilti-stiidio's is men van de
week begonnen met de binnenopnamen
van de film „Nederlands in 7 rlessen".
Dit is de eerste grote film, die na de
oorlog in Nederland wordt opgenomen
en tevens is dit de eerste film, die in
opdracht van de Rank-organistatie bui
ten Engeland wordt vervaardigd.
Oorspronkelijk zou, zoals wij indertijd
reeds hebben gemeld, onder de titel „Ne
derlands in 7 lessen" een korte documen
taire worden gemaakt als onderdeel van
een serie van vier van dergelijke filmpjes,
welke voor de Rank-organisatie door
Henry Josephson en Charles van der Lin
den zouden worden gemaakt. De produc
tieleider van Rank, Harold Goodwin,
vond echter het scenario na lezing zo
goed, dat hij er een hoofdfilm van ge
maakt wilde zien. Hij trok daarom zijn
oorspronkelijke opdracht voor de overige
drie filmpjes in.
Volgens het verhaal, waarover intussen
nog niet veel naders is bekend geworden,
komt zoals men weet, een Engelse cama-
raman (Wam Heskes, welke rol zal wor
den gespeeld door Koos Koen) naar ons
land met de opgave een documentaire
film over Nederland te maken. Hij ziet
geen kans om in een week iets behoorlijks
te maken en komt daarom op de idee de
straat op te gaan en willekeurige voor-
bijgangers aan te klampen, die hij iets
van hun leven en werken laat vertellen.
Dit wordt dan in de füm uitgebeeld.
De muziek in deze film is van Rudolf
Karsemeyer en wordt uitgevoerd door het
Millersextet o.l.v. Nicholas Roth. Sanny
Day en Pia Beek verzorgen de zang.
Josephson en v. d. Linden, die behalve
met het samenstellen van het draaiboek
ook belast zijn met de regie en de pro
ductie-leiding, hebben geen gemakkelijke
taak. Het Nederlandse kantoor van de
Maatschappij is momenteel aan het ver
huizen, zodat de besprekingen op alle mo
gelijke plaatsen moeten worden gehou
den, hetgeen zeer veel tijdverlies ver
oorzaakt. Bovendien heeft Nederland geen
filmtraditie, d.w.z. geen regelmatige pro
ductie, zodat zij vrijwel alles zelf moeten
opscharrelen: tekstdichters, componisten,
musici, acteurs, teehnici enz, De kosten
van de film zullen derhalve zeer hoog
worden. Daarom streeft men er naar een
vorm te vinden, die geschikt is voor een
buitenlandse versie, een film dus met
korte dialogen. Men hoopt de film over
ongeveer twee maanden in circulatie te
kunnen brengen.
Het Engelse Lagerhuis is verleden
week begonnen met de behandeling van
de Cinematograph Films Bill, een wet,
waarbij voor de duur van tien jaar het
systeem wordt verlengd, volgens het
welk een zeker contingent Britse fims
moet worden vertoond in de Engelse
bioscopen. De afgelopen tien jaar be
droeg dit contingent 25 procent. Volgens
de nieuwe wet wordt dit percentage
een minimum, dat geleidelijk zal wor
den verhoogd, naarmate de filmproduc
tie in Engeland groter wordt.
Tijdens de debatten over de nieuwe
wet zijn door mr. Harold Wilson, de mi
nister van handel, harde noten gekraakt
aan het adres van de Hollywoodmagna-
ten, die door middel van een boycot heb
ben geprobeerd de Engelse regering te
doen terugkomen op de door haar inge
stelde belasting van 75 procent op buiten
landse films. „Als ze geloven, aldus de
minister, dat ze er ons toe kunnen pres
sen de 75 procent belasting te wijzigen
door hun embargo voort te zetten, wedden
ze op het verliezende paard".
„Het embargo is onaangenaam voor ons.
maar voor. Amerika is het een kostbare
geschiedenis", voegde mr. Wilson er nog
aan toe, zijn leedwezen er over uitspre
kend, dat de onderhandelingen tot nog toe
geen resultaat hadden opgeleverd.
Uit het bovenstaande blijkt wel, dat
de Engelsen niet van plan zijn ook maar
een duim breed te wijken. De eerste stap,
welke tot een vergelijk zou kunnen lei
den, moet dus van Amerikaanse zijde
komen.
De Rank-organisatie heeft een docu
mentaire füm laten maken over de laat
ste, schrikbarende ontdekking d#r mens
heid: de atoombom. Aan deze film werkt
een aantal bekende figuren uit het Engel
se politieke leven en een half dozijn ge
leerden onder leiding van Sir John An
derson mede. Het doel van de film is, de
mensheid tot nadenken te stemmen en
haar er attent op te maken dat een vol
gende oörlog, zo niet de totale vernieti
ging van de aarde, in ieder geval de ver
nietiging van de, beschaving tengevolge
zal hebben. Het voorwoord zal worden
gesproken door de Britse minister voor
industrie, mr. M. G. R,1Strauss.
Walt Disney, de duivelskunstenaar
met het 'tekenstift. wiens film „Fanta
sia" zoveel tegenstrijdige commentaren
heeft uitgelokt
Zal het onderwerp van deze film nog
eens ooit de Dodenwals worden van de
menselijke beschaving?
Naar aanleiding van Walt Disney's
„Fantasia", welke overal van de zijde der
Nederlandse muziekcritici zoveel vergui
zing ondervindt, valt ons een opmerking
te binnen, welke de bekende filmregis
seur Cavalcanti, een man, wiens artis
tieke kwaliteiten onbestwistbaar zijn, eens
maakte. Bij een vergelijking tussen de
technische middelen, waarover de Euro
pese en Hollywoodse studio's beschikken
(een vergelijking, welke ongetwijfeld ten
gunste van Hollywood uitvalt) beant
woordde Cavalcanti de bewering, dat het
Amerikaanse filmcentrum niettemin naar
verhouding veel meer minderwaardige
producten afleverde met de wedervraag:
„Zijn wij niét geneigd om een film slecht
te noemen, als we de mentaliteit ervan
niet begrijpen, of om films belachelijk te
vinden, met welker innerlijke essentie
wij niet vertrouwd zijn? Is dat niet wat
kinderachtig? Wie zegt ons, dat wij het
met onze opvattingen bij het rechte eind
hebben? Waarom ons zelf superieur ach
ten, als de loop der gebeurtenissen ons
even goed ongelijk zou kunnen geven?"/
Al is er uiteraard tegen deze woorden
van Cavalcanti het nodige in te brengen,
Zijn woorden bevatten niettemin een les,
die wij wel degelijk ter harte dienen te
nemen. Het is inderdaad voor een Euro-
i
fhentaliteit in bepaalde films te begrijpen
Judy Garland zal de danspartner zijn
van Fred Astaire in „Easter Parade", zijn
eerste film nadat hij „het dansen eraan
had gegeven". Ook Ginger Rogers wil
nog een „musical" maken met Astaire,
voordat hij zijn dansschoenen weer in de
kast opbergt. Deze film zal waarschijnlijk
later in het jaar worden gemaakt.
Ieder, die o.a. de film „Two Girls and
a Saüor" (Twee meisjes en een matroos),
welke momenteel in ons land wordt ver
toond, heeft gezien, kent de geweldige
neus van Jimmy Durante. Maar weinigen
zuüen weten, dat deze wanstaltige voor
gevel van Jimmy op de kop af 100.000
waard is. Voor dat bedrag heeft Durante
namelijk zijn „schnozzola" bij Lloyds in
Londen verzekerd. In „Twee meisjes en
een Matroos" is Jimmy's neus tweemaal
te zien, want hij speelt er een dubbelrol
in. Zou hij zijn kostbaar reukorgaan voor
deze gelegenheid ook dubbel hebben ver
zekerd?
De „Grote Vier" werden tijdens hun
jongste samenkomst in Londèn uitgeno-
De vereniging tot Behoud van het
Bloembollenvak in Nederland, waarin
zich alle tegenstanders van de sanerings
maatregelen in* het bollenvak hebben
aaneengesloten, kwamen in algemene
jaarvergadering bijeen in het Krelage-
huis te Haarlem. De grote keuringszaal
van het beursgebouw was gevuld met
enkele honderden afgevaardigden uit alle
betrokken plaatsen van Noord- en Zuid-
Holland, Zeeland, Groningen en Noord-
Brabants Oosthoek.
Omstreeks drie uur opende de voor
zitter van het algemeen béstuur, de heer
P. Bakker Nz. uit Enkhuizen, tevens lid
van het hoofdbestuur van de Alg. Ver.
voor Bloembollencultuur, de grote bij
eenkomst. In zijn uitgebreide openings
rede bracht hij naar voren, dat de anti
saneerders op 27 October j.l, de verwer
ping der saneringsmaatregelen met grote
meerderheid hadden weten te bewerken
en thans zelfs twee leden in het hoofd
bestuur van de Alg. Vereniging hebben
doen zitting nemen. Van Grotebroek is de
victorie begonnen. De strijd aldus spr.
gaat thans tegen de pro-saneerders, de
onwillige regeringsinstantiea met haar
ambtenaren, tegen het verkeerd begrip
en de halfheid van de leden der Alg.
Vereniging, Overduidelijk is bewezen,
dat de maatregelen verkeerd werken (ap
plaus), maar toch werkt de meerderheid
van het hoofdbestuur van „Bloembollen
cultuur" het besluit van 27 October tegen
en belegt de vice-voorzitter zelfs verga
deringen ertegen in het kader van de
L.T.B. Ook de minister onthoudt zijn me
dewerking ten onrechte! Hiertegen gaat
ons fel protest, want de maatregelen moe
ten verdwijnen. (Daverend applaus). On
ze strijd* zal met steeds toenemende
kracht worden voortgezet. Wij vormen
een krachtig groeiende meerderheids-
groep, bezield met de onvernietigbare
wil aan dit alles een radicaal einde te
maken! Duizenden onproductieve ambte
naren (op elke drie Nederlanders bestaat
thans één ambtenaar!!) dienen afgevoerd
te worden-, (Daverend applaus). Thans
vertrekken onze eigen landgenoten steeds
meer naar het buitenland om daar in
vrijheid te telen en zo mogelijk de in
voer van Hollandse bollen tegen te wer
ken. Dit is een uitvloeisel van de sane-
ing! (Applaus en foei-geroep).
Fel hekelde de heer Bakker de z.g. vrij
willige inkrimp en dergelijke zwendel-
praktijken, waaraan de belangen van het
vak thans worden opgeofferd. Ook het
Bedrijfschap dient te verdwijnen als een
waardeloos en parasiterend lichaam! Al
leen in 1946 werden meer dan 7000 pro
cessen-verbaal opgemaakt tegen onze
bollenkwekers! Dit is een onwaardige
slavernij, die niet langer kan verdragen
worden.
Na de openingsrede volgden notulen en
diverse jaarverslagen. Tot nieuwe leden
digd tot bijwoning van een speciale ver
toning van de documentaire füm over
de atoombom, waarvan wij reeds melding
hebben gemaak;. Molotof sprak, waar
schijnlijk min of meer uit macht van" ge
woonte, zijn veto over de Invitatie uit,
maar gaf tegelijkertijd de wens te ken
nen dat hij de Italiaanse film „Vivere in
pace" graag zou wülen zien.
Is de Russische diplomaat inderdaad
zo vredelievend, of is ook dit weer pro
paganda?
van het Hoofdbestuur werden gekozen
de heren A. van Staalduinen ('s Graven-
zande) en Rood (Grootebroek), die bei
den accépteerden en een dankwoord spra
ken. De rekening en verantwoording 1947
en de begroting 1948 werden goedgekeurd.
Vervolgens deelde de-rechtskundig ad
viseur mede, dat volgens onderzoek is
gebleken, dat het B. v. S. niet bevoegd is
om dwangbevelen te doen uitgaan tot
inning van een heffing van 10 pet. op het
verplicht voor de B. v. S. te betalen be
drag en dat hierover op korte termijn
een proefproces zal worden uitgelokt. De
leden werd geadviseerd deze dwangbeve
len te weigeren. (Applaus).
Op voorstel van het Hoofdbestuur en
na aandrang uit de vergadering werd be
sloten per omgaande een telegram te ver
zenden aan Minister Mansholt. waarin de
anti-saneerders, in massavergadering te
Haarlem bijeen en gelet op het meerder
heidsbesluit van de Alg. Vergadering van
„Bloembollencultuur" op 27 Oct. 1947 tot
opheffing van alle maatregelen, zijne ex
cellentie dringend verzoeken het ten
spoedigste daarheen te leiden, dat aan
genoemd besluit afdoende gevolg zal
worden gegeven!
Verder deelde de voorzitter mede, dat
in alle fracties van de Tweede en Eerste
Kamer afgevaardigden zijn, die aan de
zijde van de anti-saneerders staan. liet is
thans het streven van de organisatie de
kamerfracties volledig op de hoogte te
brengen van het streven der anti-saneer
ders, in de hoop, dat via de volksverte
genwoordiging een krachtiger invloed op
de ministers zal kunnen worden uitge
oefend. (Langdurig applaus).
Langdurige dispussie ontstond tenslotte
rond het vraagstuk van de verhoogde
bloembollenexport. Als de sanering wordt
afgeschaft, kunnen onze snijbloemen
goedkoper naar het buitenland! Thans
kunnen de mensen mét beperkte inko
mens in Engeland geen Nederlandse
bloemen op tafel zetten, zolang r*e bollen-
prijzen zo hoog staan, komt^de mmdere
man niet aan zijn trek. Het hoofdbestuur
zal deze anti-sanering verder doorwerken
laten in ons hele land, want zo kan het
niet blijven. Vele jonge mensen willen
graag naar het buitenland om hun waren
te verkopen. Ze mogen evenwel niet
exporteren, hun transportvergunningen
worden na aanvankelijke goedkeurm„
weer ingetrokken, omdat ze niet zelf ge
teeld hebben!
Een uitgebreide rondvraag besloot de
zeer bewogen en druk bezochte, bijeen
komst.
Bij de recensie van de film „Goodbye,
mr. Chips" had een foto moeten staan
van Robert Donat als de in het onder
wijs vergrijsde mr. Chips. De opmaker
zette echter een portret van Jimmy du
rante met zijn grote neus in de krant.
Een koddige vergissing, welke de altijd
vrolijke Jimmy wel niet kwalijk zal ne
men, evenmin als mr. Chips. Daarvoor
heeft deze sympathiéke oude heer te
veel gevoel voor humor.
Hieronder ziet men Mr, Chips in ge
sprek met een van zijn vele „kinderen".
Met ingang van 1 Juli worden de .vol
gende postzegels en postwaarden buiten
gebruik gesteld, waardoor zij hun waar
de voor de frankering verliezen:
a. alle postzegels van het type „Le-
beau" (het zg. duifjes-type) benevens de
briefkaarten enz., voorzien van een
zegelafdruk van dit type; eveneens de
briefkaarten met het duifjes-type met de
vermelding „nooduitgifte".
b. De briefkaarten met een Ned.-Indi-
sche zegelafdruk van 3Vz cent met op
druk „5 cent".
c.'De geïllustreerde briefkaarten, voor
zien van een zegelopdruk met de beel
tenis van H. M. de Koningin, uitgifte
1923, met opdruk 5.
Tot en met 31 Maart zullen de zegels,
voor zover-voorradig, nog op de postkan
toren worden ver/acht: na die datum
t/'m 1 Juli zullen ze, voor zover voorra
dig, nog aan de philatelistenloketten wor
den verkocht.
Een Tudor-toestel van de British South
American Airways met ongeveer dertig
personen aan boord wordt vermist op 'n
vlucht van de Azoren naar de Bermuda
eilanden. De meeste passagiers zijn Brit
ten. Onder hen bevindt zich luchtmaar-
schalk sir Arthur Cunningham, die in
November j.l. zijn ontslag nam bij de
R.A.F.
Alle onderzoekingen zijn vergeefs ge
weest en volgens zekere inlichtingen is
het toestel op ongeveer 700 K.M. van de
Bermuda-eilanden in zee gestort.
De Amerikaanse Dakota, die vermist
werd tussen Istres en Udine, is 15 km. van
Digne (Zuid-West-Frankrijk) teruggevon
den. Het toestel ligt ondersteboven, bijna
2500 meter boven de zeespiegel in de ber
gen. Er werden geen tekenen van leven
waargenomen. De luchtreddingsdienst van
Aix-en-Provence neemt deel aan de po
gingen om het vliegtuig te naderen. Vijf
tien toestellen, waaronder 7 Franse, voe
ren de pogingen nit.
De eierenproductie laat toe, dat om
streeks half Februari aan restaurants in
bescheiden mate eieren of eiproducten
worden toegewezen. De toewijzing zal
telkens voor een bepaalde periode ge
schieden en het zal van de omstandighe
den afhangen of de verstrekking onon
derbroken en in gelijke mate wordt
voortgezet. Uiteraard blijft tot genoemde
datum het bestaande z.g. serveringsver-
bod onverminderd van kracht.
Het voorlichtingsbureau van de voe
dingsraad meldt:
In het algemeen is het voor de Hol
landse huisvrouw het grote probleem
van de vlees- en vetrantsoenering: hoe
zij voor de gehele week jus moet maken.
Want een warme maaltijd zonder smake
lijke jus is als een vacantiedag zonder
zon!
Nu kan men trachten, zoveel moge
lijk jus te maken van weinig vlees. Daar
voor geven wij hieronder een tweetal
recepten.
Maar men kan ook een paar dagen in
de week resoluut afstand doen van de
smaak van vlees- of namaak-vleesjus en
in plaats daarvan een pittige saus maken.
Bij voorkeur gebruike men daarvoor
aardappel-, groente-, of peulvruchtennat;
dat maakt de saus niet alleen smakelij
ker, maar ook voedzamer, daar dit
kooknat rijk pleegt te zijn aan vitami
nen en voedingszouten.
Probeer het eens op deze manier! Hier
volgt een eenvoudig recept, voor 4 perso
nen, dat U zelf op allerlei wijzen kunt
variëren.
25 gr. 3 eetlepels) bloem, tenminste
20 gr. 1% eetlepel) boter, margarine
of vet, liter water, of liever kooknat
van aardappelen, groenten of peulvruch
ten, peper, zout, aroma.
In een gietijzeren pannetje de boter,
margarine of het vet smelten. De bloem
toevoegen en deze onder roeren lang
zaam bruin laten worden. Het kooknat
of water toevoegen en de saus enige mi
nuten laten doorkoken. Met peper, zout
(en aroma) haar op smaak afmaken.
Door een gesnipperd uitje en/of wat
kerry of paprika in het vet te fruiten, of
door wat tomatensap of -purée aan de
saus toe te voegen, kan men afwisseling
brengen in de smaak.
Het vlees op de gewone wijze braden.
Hiervoor zoveel boter, margarine of vet
gebruiken, als voor het aantal dagen,
waarvoor de jus moet dienen, beschik*
bci3r is.
Het gebraden vlees uit de pan nemen.
De hoeveelheid achtergehouden jus kat»
men nu op de volgende manleren ver*
groten:
1. Onder goed roeren zoveel bloem toe*
voegen, dat een smeuïge, gelijkmatige
(vooral niet te droge) massa ontstaat
Deze massa al roerende lichtbruin laten
worden. Haar vervolgens, terwijl men
blijft roeren, geleidelijk verdunnen met
water, of liever aardappel-, groente- of
peulvruchtennat, tot een dunne saus ont»
staat. Naar smaak zout (peper en aro
ma) toevoegen.
2. De achtergehouden jus verdunne»
met zoveel water, aardappel-, groente-
of peulvruchtennat, tot men voldoende
heeft voor het vereiste aantal dagen. De
jus binden met aangemengd aardappel*
meel en naar smaak zout (peper en aro
ma) toevoegen.
Inhoud van het voorafgaande:
Vier employé's van de schatrijke uit.
gever mr. Sidney Hart zijn ontvoerd
en bevinden zich aan boord van een
jacht, dat zee gekozen heeft. Het zijn
Chapin, Hampton, Ryder en miss
Devirt. Chapin ontdekt, dat mr. Hart
zelf ook aan boord is, doch de man
blijkt vergiftigd te zijn en sterft. Ver
der zijn aan boord mrs. HartGlass,
schoondochter van mr. Hart en haar
advocaat, mr. Dupont. De kapitein en
matrozen van het jaebt kennen geen
Engels, doch spreken een vreemde
negertaal, die alleen mr. Dupont ver
staan kan
Later komen de matrozen melden,
dat ook de kapitein onder vreemde
omstandigheden overleden is.
Ook Archie Montgomery, een zoon
van mr®. Hart uit haar tweede hu
welijk, blijkt aan boord te zijn. Hij
heeft de schrikwekkende ontdekking
gedaan, dat de lijken van mr. Hart
"en de kapitein spoorloos verdwenen
zijn.
De vier ontvoerden worden in hun
hut opgesloten, doch Chapin per on
geluk in die van Montgomery. Hij
onderzoekt de iaden en vindt papie
ren, waaruit blijkt, dat Archie zich
verloofd had met Grace Devin. De
oude mr. Hart had zich echter hier
tegen verzet en Grace drong in een
briefje aan Archie op „drastische
maatregelen" agn.
Archie komt de hut binnen, maar
Chapin -kon nog juist alle papieren
in zijn zak laten verdwijnen. Over
gebracht naar zijn hut, snuffelt hij de
andere papieren nauwkeurig na. Hij
vindt er o.a. een afschrift van het
testament van mr. Hart bij, waaruit
blijkt, dat de vijf millioen dollar be
dragende nalatenschap verdeeld moet
worden onder mrs. Hart, miss Devin,
Ryder. Hampton enChapin.
Verder komt hij uit deze papie
ren te weten, dat in 1928 'de vader
van Archie op geheimzinnige manier
aan boord van hetzelfde jacht over
leed en in zee werd neergelaten. Hij
liet z'n zoon drie millioen dollar
na, die deze echter binnen twee jaar
reeds verbrast had.
Ryder is uit zijn hut ontvlucht en
komt via een raam die vati Chapin
binnen. Even later komt ook Archie,
gevolgd door Hampton, die korte
metten met Archie naakt en hem
aan handen en voeten bindt.
Hampton zoekt contact met Mike, de
motordrijver, en Chapin heeft een ge
sprek met mrs Hart. Hij dringt vrij
moedig aan op openhartigheid.
Aanvankelijk had mrs Hart verstoord
gekeken bij deze vrijmoedige woorden
van Chapin maar na enig nadenken zag
ze de juistheid er toch van in en zei:
Ik geloot, dat U gelijk heeft en ik
verzeker U, dat ik U helpen zal zoveel
ik maar kan. Gaat U maar verder met
uw vragen; ook als ze een beetje pijnlijk
voor me zijn, zal ik ze beantwoorden
U zei zojuist wel tegen me, voor
mij te hopen, dat ik niet in het testa
ment genoemd werd, maar ik denk, dat
U dat maar opperde om een visje uit te
werpen en te zien, wat ik zelf omtrent
het testament wist Zonder twijfel is de
inhoud van het testament U geheel en
al bekend.
Mrs. Hart knikte.
Inderdaad is dat het geval. mr. Cha
pin. Ik weet dus, dat miss Devin, Ryder,
Hampton en U ieder een millioen dollars
krijgt toegewezen. U kunt zich voorstel
len hoe ik, toen juist de vier genoemde
personen aan booifl van dit jacht ble
ken te zijn, aan een complot dacht. De
redenering is vrij duidelijk: U maakt
alle vier een afspraak, sluipt aan boord
van dit jacht vermoordt mr. Hart, komt
dan te voorschijn en vertelt het afge
sproken verhaaltje betreffende een ge
heimzinnige ontvo^ing.
Maar hoe zouden wij geweten heb
ben, dat U van plan was met mr. Hart
een zeereis te maken? Ik kende u niet
eens en wist absoluut niet, dat U een
jacht had.
Nu,dat had U allicht hier of daar
kunnen vernemen, dat lijkt me voor een
handige kerel 'n heel erg klein kunstje.
Of misschien had mijn schoonvader met
miss Devin over de reis gesproken.
En waarom zouden wij de zaak zo
ingewikkeld maken om met maar liefst
vier man 'n toch betrekkelijk eenvou
dig karweitje op te knappen? Vergeet
niet, dat we nu alle vier verdacht wor
den, terwijl als de moord door één man
was bedreven, deze allicht nog kans
had gehad zich verborgen te houden en
te ontsnappen.
Men zou kunnen aanvoeren, dat U
juist met opzet de zaak ingewikkeld
heeft gemaakt, vond mrs. Hart: Uw
verklaringen dekken elkaar precies
Maar dat verhaal omtrent de ontvoering
is werkelijk al te zwak om door een jury
of rechter geloofd te worden.
Waarom maakte U eigenlijk deze
zeereis met uw schoonvader?
Wel, hij werkte veel te hard en
had wat rust nodig. Ik bezocht hem
verleden week trof hem in buitenge
woon slechte toestand aan. fik vreesde
zelfs, dat hij een beroerte zou krijgen.
Archie is chef op een van de kantoren
van mijn schoonvader en ook hij had
opgemerkt, dat de oude man aftakelde.
Archie stelde een zeereis met de „Car
men" voor. Dit jacht was vroeger het
eigendom van mijn tweede echtgenoot,
mr. Anthony Montgomery, de vader
van Archie.
Ze boog het hoofd, overwegend of ze
al dan niet op dit onderwerp zou ingaan.
Even later had ze een besluit genomen
en vervolgde: Archie erfde het van
mijn gestorven echtgenoot, maar Widens
de krach van 1930 verloor hij heel zijn
kapitaal en moest de „Carmen" verko
pen. De mensen, die het jacht kochten,
wilden het enkele maanden geleden weer
van de hand doen en op die manier kwam
ik in het bezit ervan. Toen ik bemerkte,
dat mijn schoonvader zich overwerkt
had, probeerde ik hem te overreden,
met mij een zeereis te maken, om op
die manier eens heerlijk uit te rusten,
Aanvankelijk wilde de oude man er
niets van horen, maar tenslotte gaf üïj
toch toe. O, dat alles zo moest lopen
Mrs. Hart veegde een traan weg eer
ze verder ging: Archie stelde voor,
een reis te gaan maken naar het eiland
Dawn. Hij was daar al eens eerder ge
weest, kort vóór zijn vader aan boord
van dit jacht plotseling overleed. Er
was daar goud gevonden en Archie wü-
de er zijn geluk gaan beproeven maar
hij kwam van een koude kermis thuis.
Mijn schoonvader gaf Archie z'n zin
Het interesseerde -hem eigenlijk niets
waar de reis heen was; het voornaam-
sté was voor hem wat rust. Hij stemde
dus toe, maar eiste, dat mr. Dupont de
reis zou medemaken U moet weten, dat
mijn schoonvader altijd bezig was en
voortdurend -advies aan zijn rechtsge
leerden vroeg. Ook nu had hfj stapels
papieren meegebracht, die hij tijdens de
reis waarschijnlijk met Dupont had wil
len afhandelen. Dat is alles wat ik te
«vertellen heb, mr. Chapin. De rest zult
U vermoedelijk wel van a tot z weten,
want het is mij bekend, dat U heel in
tiem met mr. Hart omging en zonder
twijfel heeft hij het wel eens met U
over mij gehad.
Neen, antwoordde Chapin beslist:
Hij heeft mij zelfs nimmer uw naam
genoemd en ik wist dus werkelijk niet
eens van uw bestaan af. Evenmin heeft
hij mij ooit over uw zoon gesproken.
En over de reis?
Ook niet. Ik heb hem twee dagen
geleden nog gezien, maar hij zei niets
over een zeereis, dïe hij van plan was
te gaan maken.
Maar hoe weet U dan, dat mijn
zoon zich verloofd heeft met miss Devin?,
vroeg de grijze dame enigszins uit het
lood geslagen.
Chapin vroeg zifch af, wat hij hierop
moest antwoorden. Hij kon toch immers
niet vertellen dat hij het bureau van
Archie Montgomery geplunderd had?
De kwestie werd onverwacht in zijn
voordeel opgelost doordat hij zijn naam
hoorde roepen: Hé, Chapin! Waar
ben je?
Chapin herkende de stem van Hamp
ton en liet zich door het raam zien.
Hampton kwam nu met lenige sprongen
de brug op.
Chapin schrok van het uiterlijk van
z'n vriend en lotgenoot. Hampton zag
er spookachtig bleek uit en op zijn
voorhoofd parelden zweetdruppels, hoe
wel het allerminst erg koud was.
Er is alweer een moord gepleegd!
riep Hampton: De stuurman
Mrs. Hart staarde de opgewonden man
vol schrik aan. Chapin snelde op haar
toe. want het leek erop. dat deze nieuwe
tijding teveel voor haar was geweest
en ze zou flauwvallen. Maar de dame
herstelde zich en stamelde: Wie?
De stuurman, zei Hampton nog
maals: Ik was beneden in gesprek met
de motordrijver. Mike heet hij. 'n ge
schikte kerel. Plotseling kwam een van
de zwarte matrozen binnengesneld. Hij
danste haast van angst en schrik en
stootte onbegrijpelijke klanken uit Mike
verstond hem echter en uitte een kreet
Ogenblikkelijk stormde hij naar de hut
van de stuurman, die languit op de
grond lag.
Chapin zag eerst nu, dat Hampton iets
in de hand had, dat leek op 'n tube
scheercreme of tandpasta. Hij vroeg:
Wat heb je daar in je hand?
O ja, die tube herinnerde Hamp
ton zich nu. Hij schroefde de dop los.
Daarna wees hij op de letters welke
op de tube gedrukt stonden: Antisepti
sche tandpasta.
Nu wat is daar voor bijzonders
mee aan de hand?, vrodg Chapip ver
wonderd.
Volgens mij schittert deze tand
pasta een beetje al te veel, antwoordde
Hampton, terwijl hij een beetje van het
goedje uit de tube kneep. Inderdaad
fonkelde er hele kleine lichtjes in de
witte pasta. Mrs. Hart nam de tube en
rook er aan. Blijkbaar begreep ze even
min als Chapin wat Hampton eigenlijk
bedoelde.
Nu?, vroeg Chapin: Wat mankeert
er aan deze tandpasta, behalve dat ze
flonkert?
Het is gemalen glas. Samen met de
motordrijver heb ik de stuurman op bed
gelegd en daarna heb ik z'n hut en
badkamer eens goed bekeken. Deze tube
lag op de grond. Ik stapte er per onge
luk op en aldus liep ef een klein beetje
van de pasta uit. Ik wilde dat weer op
ruimen door het met de vinger weg te
vegen, maar toen bemerkte ik iets kor
religs. Het glas is héél fijn gemalen.
En had de stuurman deze pasta ge
bruikt?
Ja; dat kon ik zien aan z'n tanden
borstel.
Maar hij zou dan toch gemerkt
hebben, dat de pasta korrelig was en
haar hebben uitgespuwd?
Daar heb ik ook al aan gedacht,
maar ik heb er mijn eigen theorie over,
antwoordde Hampton raadselachtig doch
zelfverzekerd Hij deed de tube in zijr
jaszak.
Zou je denken dat er meerdere
tubes met dit goedje aan boord van dit
jacht aanwezig en misschien wel
gebruikt zijn?, vroeg Chapin: En zou er
behalve gemalen glas nog iets andera
in de pasta zitten?
Ik weet het niet. Maar zodra we in
New York zijn zal ik het laten analy
seren.
Mrs. Hart zuchtte diep. Ze zag er nu
heel mistroostig uit.
Heeft U Paul Dupont misschien ge
zien, mr Hampton?, vroeg ze.
Neen. Bovendien heb ik heel wei
nig aandacht voor hem, antwoordde
Hampton.
Hampton stond gereed om de trap af
te dalen, maar keerde zich nu om.
Nog iets anders, zei mrs. Hart: Je
was zojuist aan het liegen tegen me.
Ik? vroeg Hampton verbaasd.
Ja. Je zei. dat je met de motordrij
ver stond te praten en die verstaat geen
woord Engels.
Hoe komt U daarbij? De motordrü-
ver spreekt even goed Eqgr'i en
U. De stuurman kon het trouwens ook
en de kapitein zonder twijfel ook.
Hij keerde zich weer om en wenkte
Chapin hem te volgen.
Archie is ontsnapt, zei hij zodra
ze alleen waren: Ik ging na de ontdek
king van de tube regelrecht naar je
kamer' toe, maar trof daar niemand.
Ryder kon Archie zeker niet de baas
blijven.
Of Ryder was niet te vertrouwen
en heeft hem met opzet laten ontsnapt-
pen, merkte Chapin op.
Toen de beide mannen de hut van
Chapin hadden bereikt, bleven ze on
willekeurig stilstaan: er klonken zware
voetstappen, zonder ophouden, alsof
iemand van de ene hoek naar de andere
ijsbeerde.
Hampton bedacht zich niet lang, doch
gooide met een zwaai de deur open.
Nieuwsgierig keek hij naar binnen en
toen hij zag, wie /e man was, die er rus
teloos heen en weer liep, zei hij: O,
ben jij het
Chapin merkte wel de opluchting in
Hampton's stem en hij was nu zelf wel
heel benieuwd, wie die „jij" was. Hij zag
een lange, ruw uitziende man staan die
gekleed was in een blauwe overall. Hij
concludeerde hieruit, dat dit de motor
drijver moest zijn een vermoeden, dat
door Hampton bevestigd werd.
Dit is Mike, de motordrijver, zei -hij
tot Chapin. Zich daarna tot de motordrij
ver wendend, vroeg hij: En wat zoek je
hier, Mike?
Ik heb alle hutten eens geïnspec
teerd, om te zien of daar misschien ook
tubes met die zogenaamde tandpasta la
gen. In de badkamer van Chapin heb ik
inderdaad een tube gevonden.
Hij hield haar omhoog en vervolgde.
Dat idee van jou, Hampton, lijkt me
juist. Ik heb de*e pasta namelijk goed
onderzocht en
ook hierin gemalen glas, mnge-
troffen?, vroeg Chapin bevend: I k zou
dus het volgende slachtoffer zijn ge
weest?
Mike lachte grimmig- it
Neen, zei hij; u moet me laten uit
spreken. In de tube, die ik in uwtad_
kamer vond, mr. Chapm, za g
ma^6 Maa?S dan zou dat dus bewijzen,
van mr. Hampton juist
dat de mening van
niet goed was, wierp Chapm tegen. En
u zei, dat u.' --
j. ik zei, dat ik de mening van
Hampton bevestigd zag in de vondsten,
onderbrak Mike. De .kwestie is name-
liik dat het niet om u te doen was, mr.
Chapin- De °Pzet ls, Jlllst' dat u niet
van het toneel verdwijnt, want u moet
als schuldige naar de slachtbank geleid
kunnen worden, maar.behalve in uw
badkamer vond ik elders ook nog tubes
Mike zocht even in z'n zak en haalde i
twee tubes te voorschijn.
Hier zijn ze! Eén uit de badkamer
van mr. Hart en één uit' die van de ka
pitein. Beide tubes bevatten het glinste
rende, korrelige goedje, dat mr. Hampton
als .gemalen glas heeft gekwalificeerd,
Mike schroefde de doppen los en toon
de de de pasta, die inderdaad glinsterde
In hoeveel kamers bent u geweest
vroeg Chapin.
In allemaal, behalve die. van mr
Dupont. Hij sliep en ik wilde hem niet
wakker maken.
En hoe kwam je de Kutten binnen?
Ze waren toch zeker afgesloten?
De meeste wel. Maar ik heb uit de
hut van de kapitein een bos sleutels weg
gehaald. Ik wist, dat er van alle sleutels
twee exemplaren bestonden en dat de ka
pitein een compleet stel in een der kas
ten van z'n hut had liggen.
Zeg Hampton, vroeg Chapin nu
Zei je zojuist niet, dat je de tandenbor
stel van de stuurman onderzocht neDt
Hampton' knikte
Ja zei hij. Wil je 'm misschien zelf
even zien?
Ze gingen naar de kamer van de stuur,
man. De gordijnen voor de ramen waren
dicht gedaan. Hampton draalde het lidht
aan en nu zag Chapin op het bed de roer
loze gedaante van de stuurman liggen.
Hjj trad naderbij en bekeek aandachtig
het gelaat van de dode man, dat duidelijk
sporen van hevige benauwdheid toonde.
Plotseling schrok Chapin: het was hem,
of het gelaat van de man hem bekend
v/as. Hij pijnigde z'n hersens om zich te
herinneren, waar hij de man eerder bad
kunnen zien en ineens wist hij het: deze
man was de vorige avond in café Romaine
geweest, toen Chapin daar een borrel
dronk, overvallen werd en daarna be
wusteloos aan boord van het jacht werd
gesleept.
Ja, deze stuurman, die zichzelf Nichols
noemde, was de man die hem ontvoerd
hard, daar hoefde hij niet meer aan te
twijfelen. Maar wie had Nichols de op
dracht verstrekt hem 'n slag op 't hoofd
te geven en te ontvoeren? Vanzelfspre
kend had de man dit niet op eigen
houtje gedaan.
Hampton en de motordrijver waren in
de badkamer van Nichols en riepen Cha
pin, die als in droom automatisch gehoor
zaamde. Hampton had de tandenborstel
waarover gespreken was, in z'n hand. Er
schitterden inderdaad heel kleine lichtjes
tussen de haren van .de kleine borstel
maar Chapin had er nauwelijks aandacht
voor en hield zich veel meer bezig met
de vragen over stuurman Nichols.
Ik zal eens even het medicijnkastje,
dat de stuurman onder zijn berusting had,
nakijken, zei de motordrijver.
Wat denk je daarin te vinden?, Vroeg
Hampton verwonderd.
Mike ging voort met het speuren tus
sen flesjes en doosjes poeder: Ik wil
kijken, of die vervloekte seribellissi er
nog is-
Wat is dat?
O, 'n kruid, dat de wilde Maoris ge_
bruiken voor besmette wonden en kneu
zingen. Het is een dodelijk vergift, dat
de wilden ook gebruiken om vijandige
stammen te doden. Het heeft abeoluut
geen smaak en het kan best, dat j het ge
mengd was in de tandpasta.
En had Nichols van dat gemene
goedje in z'n medicijnenkast?
Ja. Hij wist precies, welke doses
moesten worden gébruikt en dan is het
zeer geneeskrachtig en absoluut onscha
delijk. Ik heb hem altijd gezegd, dat hij
die rommel weg moest doen, want dat er
nog eens ongelukken van kwamen.
Kan het vergift nigt in het eten zijn
gedaan?, vroeg Chapin, vol schrik den
kend aan de mensen, die minder voor
zichtig waren geweest dan hij en flink
van de maaltijden hadden gegeten. In
tandpasta was de seribellissi misschien
toch gemakkelijker te proeven dan in de
3pijzen, die vandaag geserveerd zijn.
Mike schudde echter zeer nadrukkelijk
het hoofd en zei: Dit vergift is, zoals
ik al zei, absoluut sinakeloos. Waarin 't
ook verwerkt wordt, het verwekt
enkele bij- of nasmaak. Hier heb ik he
doosje. Inderdaad is er thans mlP
poeder in, dan toen ik het de vorige m
geïnspecteerd heb.
Maar wie zou hét ver® f *H
hebben en het hebben gemengd in de
tandpasta?, vroeg chapinj,.!lr j
Montgomery natuurlijk, antwoord
de Hampton: Kom. we zullen eens gaan
zoeken, of we 'm met kunnen vinden.
Chapin en Hampton verlieten de hut
van de stuurman, terwij] de motordrijver
achterbleef om te kijken of er misschien
nog andere medicamenten uit het kastje
waren verdwenen.
Toen de beide manhen op het dek wa
ren aangekomen, herinnerde Chapin zich
plotseling, dat ze helemaal vergeten- had
den mr. Dupont te vragen ogenblikkelijk
naar de brug te komen, zoals mrs Hart
hen verzöcht had. Hij zei het tegen
Hampton, maar die antwoordde onver
schillig: Laat haar maar wachteh. Ik
moet je allereerst eens vertellen wat ik
van de motordrijver te weten ben geket*
men. Allereerst vertelde de man mé,
dat Archie de kapitein, stuurman en hem»
zelf opdracht had gegeven, uitsluitend dat
negertaaltje te spreken en tegenover an»
deren net te doen, alsof ze geen woord
Engels kenden. De matrozen kunnen
werkelijk niets anders. De kapitein deel*
de Mike gisteren in de vooravond mede,
dat er drie mannen aan boord zo-udefl
komen en hij gaf hem dakkoffers van de
drie „extra gasten" en zei hem, in welke
hutten die moesten worden neergezet,
Niahois en enige matrozen waren gedu*
rende de hele avond aan de wal en kwa
men eerst kort vóór het vertrek van het
jacht aan boord. Je begrijpt, dat zij het
waren die ons aan boord sleepten. Mont*
gomery was de hele avond op het jacht
geweest, maar kort voor het vertrek ging
hij aan wal en kwam even later terug
met een jongedame. Hij droeg haar kof
fer. Het meisje was niet bewusteloos en
kwam dus uit vrije wil aan boord. Mik*
verklaart me, dat hij dit duidelijk gezien
heeft.
Hampton hield op met spreken, wach
tend op een uitroep van verrassing. Hij
was niet weinig verwonderd, toén Chapin
droogjes opmerkte: Dat dacht ik wel!
Wat? Dacht je dat wel? Weet ja
soms ook, dat de kapitein zioh sterk ver
zet heeft tegen de vreemde manipulaties
van Archie en dat hij gedreigd heeft ont.
slag te zullen nemen?
Neen, dat wist ik niet. Maar tagen
Grace Devin koesterde ik sinds vanmid
dag reeds ernstige verdenkingen. Ik zal
je dat allemaal nog wel uitleggen, maar
ga jij nu eerst maar verder met je ver
haal.
Nu, d« kapitein had dus een heftiga
woordenwisseling met Archie en dreigde,
dat dit muisje nog wel een staartje kon
hebben. Later werd hij dood gevonden,
zoals je weet. De stuurman begon toen te
preken over muiterij, maar in tegenstel
ling met Mike beoogde hij daarmee
Arohie geld af-te persen. Waarschijnlijk
heeft hij gedreigd, dat, als Arohie hem
biet een flinke som betaalde, hij aan het
praten zou gaan. Vermoedelijk heeft
Archie hem dit geweigerd, maar daar
mede was ook het doodvonnis van de
stuurman ondertekend. Alleen begrijp 'ik
niet erg goed, waarom de man juist nu
z'n tanden ging poetsen.
Ik geloof niet, Hampton, dat de
stuurman z'n tanden gepoetst heeft na
het diner. H blijf van mening; dat zijn
eten vergiftigd was.
Tot je dienst, maar je vergeet* dat
mr. Hart en de kapitein vanmorgen vroeg
stierven, dus ver vóór het diner,
Dat is wel zo, maar ze hebben van
nacht samen "iet Archie een borrel ge
dronken, brapht Chapin z'n lotgenoot in
herinnering. Maar ik vind, dat we dia
Dupont eVen moeten waarschuwen. Mrs
Hart zit natuurlijk de hele tijd al op hem
te wachten.
Ze haastten zich naar hut I en klopten
daar op de deur. Na dit enige malen her
haald te hebben, werd er op slaperige
toon geantwoord: Binnen!
Wat is er aan de hand?, vroeg Du-
Phnt, toen hij de beide mannen zag bin
nenkomen. Hij richtte zich half op, steu
nend op de ellebogen. Het viel Chapin
op, dat de man er heel erg slaperig uit
zag, bijna onnatuurlijk.
Wie heeft jullie vrijgelaten?, vroeg
Dupont. toen hij zich weer herinnerde
dat de ontvoerden alle vier in hun hut
waren opgesloten.
Niemand. Daar hebben we zelf wel
voor gezorgd, antwoordde Hampton: Wat
belangrijker is: de stuurman is ook al
vermoord. En mrs Hart staat op de brug
en verzoekt u, ogenblikkelijk naar haar
toe te komen.
