Deense kustvaarder bij Wijk
aan Zee vergaan
„Neeltje Jacoba" redt negentien
schipbreukelingen
Wat wil Rusland: oorlog of vrede?
Jan Prins overleden
Stormhoek
gSSTS.':SJfcïïfS
2SS5 °p
Viering van de
bevrijdingsdag
Nuchter oordeel van een verziend
Amerikaan
Een gevoelig dichter en bescheiden
mens ging heen
HEROÏSCHE HOUDING VAN DE
GEESTELIJKHEID
AUTOBUS-ONGELUK IN BELGIE
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
vlees
De Kerk in
Joego-Slavië
Mgr. Muench over Duitskind
f*.
Dramatisch gevolg van oorlogshuwelijk
In de
Groot aantal doden
3 personen verdronken
bij auto-ongeluk
tOste JAARGANG
DINSDAG 10 FEBRUARI 1948
No. 20538
,,/Fg Dingen er twee in het net en plukten de rest
van de storm/eer!" zegt de schipper
„ZWART" OLIFANTEN-
BEDRIJFSLEVEN OOK NA
VIER UUR DICHT
lil-
Nieuwe strijdmethodei tegen
geestelijken
HITLER-GRANATEN DE
LUCHT IN
DOCHTERTJE OM HET
LEVEN GEBRACHT
HET WITTE BOORDJE
Voertuig in lichterlaaie
MOTORRIJDER VERONGELUKT
CONFERENTIE DER 16
IN MAART'
»5^K
- sr.-' <aaaF «1m.ji W I'ImW IuMHIh
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Schiedamsche Courant"
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
Tel. 25270; te Schiedam, Broersvest 8, Tel 68804.
De abonnementsprijs bedraagt T 3.45 per kwar
taal, 1.15 per maand, f 0.30 per week.
Directeur: J. KU1JPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. pér millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.—. Ieder
woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
Het spookte gistermiddag weer voor de Noord-Hollandse kust, waar
men omstreeks twee uur een windkracht 1011 noteerde, d.w.z zware
storm. Tussen Castricum en Wijk-aan-Zee worstelde de Deense kust
vaarder „Lotte Skou uit Kopenhagen, groot 2700 ton en van Gdynia
met een lading kolen op weg naar Amsterdam, tegen de huizenhoog-
slaande golven. Het werd voortdurend door de hevige stortzeeën over
spoeld en bevond zich weldra in een precaire situatie, welke in een
noodtoestand veranderde, toen het omstreeks half twee een lek kreeg
in de kolenbunker. Om kwart over één was de stuurman-marconist
reeds begonnen met radiografisch om assistentie te seinen aan de kust
wacht te IJmuiden en de schipper van de „Neeltje Jacoba" was direct
begonnen zijn mannen bij elkaar te trommelen. Toen het lek in de
„Lotte Skou" werd geconstateerd, werden dringende S.O.S.-seinen
uitgezonden en om kwart voor twee verliet schipper J. van der Meulen
van de „Neeltje Jacoba", met de stuurman en drie „opstappers" aan
boord de veilige haven.
ters, scheepsagenten en andere officiële
instanties Dat mocht echter niet hinde
ren en het deed ze goed, de doorgestane
emoties onder een paar borrels en een
goed verhaal te kunnen afreageren. Een
stevig maal bracht tenslotte allen spoe
dig weer in behoorlijke conditie.
„Het was weer een best schip!" zei ons
kapitein Christiansen spijtig, maar geluk
kig heeft de maatschappij nog twintig
andere schepen over! Thans is het „guus-
je" geworden, zoals de strandjutters dat
noemen, maar de kapitein dacht niet, dat
Ondanks het vliegende stormweer was
men in een half uur op de plaats van
de drenkeling, die drie mijl voor de kust
lag. even buiten de uiterste zandbank en
dwars voor Castricum. Intussen waren
ook in Katwi.ik-aan-Zee de reddingboot
no. 23 en in Egmond-aan-Zee de „Presi
dent Steyn" op het strand gebracht. Zij
bleven voor eventuele assistentie ter be
schikking staan, doch behoefden ditmaal
geen dienst te doen.
Toen de „Neeltje Jacoba" de Deen be
reikte, was de toestand daar al aardig
krjtiek geworden. Vijf minuten nadat
stuurman van Dam het S.O.S.-sein had
gegeven, geraakte de electrische stroom-
levering in net ongerede, de dynamo was
nat geworden en in het gehele schip ging
het licht uitHet water kwam met hele
golven tegelijk naar binnen, het stroom
de door de afgangen naar het manschaps-
logies en toen was het gauw bekeken
De pompen werkten niet meer en het
schip begon langzaam weg te zakken. Aan
redding van persoonlijke bezittingen viel
dan ook niet meer te denken. De lading
begon te werken en het schip maakte
weldra ongeveer 60 graden slagzijMaar
het was tijdig voor anker gelegd, hetgeen
de situatie iets vergemakkelijkte. Schip
per van der Meulen, die aan de hoge
kant van de kustvaarder langszij wist te
komen, adviseerde de opvarenden drin
gend. direct het schip te verlaten. Twaalf
man volgden zijn raad op en door middel
Van de z.g. „stormladders" gingen zij
van boord.
De officieren wilden het schip niet
verlaten en de situatie nog verder aan
zien. Ruim een half uur bleef men rond
het schip varen. Toen werd opnieuw een
dringend beroep op de overige zeven man
gedaan om van boord te komen. De red
ding was intussen niet gemakkelijker Ge
worden. Ruim vier uur nam de gehele
operatie in beslag. Stuk voor stuk wer
den de opvarenden „van de stormleer
afgeplukt", de laatste drie man moesten
evenwel de sprong in het vangnet wagen.
Het waren de machinist en de beide
officieren, stuurman Dam en kapitein
Christiansen. De machinist miste het
vangnet en kwam met een plons in zee
terecht tussen de beide schepen. Doch
men had hero gelukkig direct weer te
pakken.
Het was kwart over vijf, toen de laat
ste man van boord sprong. Langer nad
het ook niet mogen duren, want precies
17 minuten later verdween het schip in
de golven!
Aankomst te IJmuiden
Om half zeven kwam de reddingboot
I" zicht en stuk voor stuk verlieten de
7VLnen het vaartuig en begaven zich naar
ve,!t gereedstaande autobus. Hiermede
nJj^n zij naar hotel Augusta, waar
ipr r?Jucicllijk in handen vielen van een
ies<= «n barmhartige fotografen en repor-
A. P- meldt mt Ro„...
ojam dfi 6ni§6 olifant uit
tufn die de oorlog had overfed
het vorige jaar gestorven. Een 1"' 'S
passers heeft zich voor een Duits ge-
rechtshof moeten verantwoorden, om-
dfthii ervan beschuldigd werd, „nge-
veer 10 kilo vlees van Suun té hebben
veer iu n exorbitant hoge priïs
gestolen en S tg hebben verkocht
op de zwarte m dg dierentuin zei-
De oppassers s ais het behoor
den, dat olifanten genoeg ge
lijk gezouten wordt en lang genoeg ge
kookt, een delicatesse is.
Gedurende de afwezigheid
J. Koets in Indië, zal mr. E. Slokker
hoofdambtenaar ter beschikking
directeur van het kabinet, het dire
van het kabine* waarnemen.
er veel kolen op strand zullen komen,
want de luiken zaten nog stevig dicht,
toen het schip met een lek in de bunker
zonk. Bovendien staat er nu ruim acht
vademen water boven, zodat van bergen,
wel geen sprake meer zal kunnen zijn.
Intussen had de agent van de rederij
voor de nodige maatregelen gezorgd, om
de mannen onder te brengen.. Per auto
bus konden ze allen om half'acht, goed
gekleed en gevoed en in de beste stem
ming de reis naar Amsterdam aanvaar
den, waar zij werden ondergebracht voor
lopig in het Zeemanshuis aan de Hoogle-
kadijk.
In overleg tussen de regering en de
stichting van de arbeid werd besloten
aan het bedrijfsleven voor te stellen op
5 Mei algemeen vrijaf te geven na 4 uur
's middags, opdat gelegenheid zal bestaan
ae bevrijding in daartoe te beleggen sa
menkomsten te herdenken. Eenzelfde
regeling zal gelden voor het overheids
personeel. Wanneer om bedrijfstechni-
sche redend» een bedrijf niet om 16 uur
kan worden stopgezet, waarbij bijv. ge
dacht kan worden aan continu-bedrijven,
wordt in overweging gegeven aan de
desbetreffende arbeiders in een of an
dere vorm een redelijke compensatie te
geven. Deze regeling voor de nationale
feestdag is door het college van rijks
bemiddelaars goedgekeurd in zijn be
schikking van 9 Febr. 1948. Indien in
door het college van rijksbemiddelaars
bindend vastgestelde regelingen de na
tionale feestdag als snipperdag of als
extra vrije dag is aangewezen, vervalt
deze aanwijzing.
Een overeenkomstige regeling geldt
voor lopende collectieve arbeidsovereen
komsten.
De „Neeltje Jacobabrengt de geredde bemanning van de „Lotte Skou
behouden te IJmuiden binnen.
Zo hoog teas het water gisteren door de wind opgestuwd dat de kaden
van de binnenhaven te Scheveningen overstroomd werden en de tonnen
in allerijl moesten weggevoerd.
Volgnes berichten uit Joego
slavië zijn de Tito-autoriteiten begonnen
met een nieuwe methode in hun strijd
tegen de geestelijkheid toe te passen.
Priesters, die niet in de gunst staan bij
de communisten, maar overigens geen
enkele aanleiding geven tot arrestatie,
hebben van de politie bevel gekregen,
om de uitoefening van hun „herderlijk
ambt" te staken. Deze merkwaardige
formule houdt in feite in, dat de betrok
ken priesters in het openbaar geen H.
Mis meer mogen lezen of hun herderlijke
bediening mogen uitoefenen. Wel mogen
zij de H. Mis in hun eiger huis blijven
opdragen.
door Dr. A. v. d. WEY O.Carm.
Boeken over Rusland zijn erg in trek. Het is dikwijls moeilijk een goede
keuze te doen. Persoonlijk achten wij het weik van John Fischer „Ik
ging door Rusland" (Ten Brink, Meppel, '47) een van de allerbeste.
Deze Amerikaan begon reeds in 1933 zijn studie van de Russische
geschiedenis, tvas in de oorlog werkzaam bij de raad voor
economische oorlogvoering en verdiepte zich in de vertrouwelijke
Russische rapporten. Zijn studie over Sovjet Rusland verrijkte hij door
de lezing van belangrijke geschriften van vooraanstaande Amerikaanse
politici en door verkeer met diplomaten. Het concrete materiaal
verschafte Fischer zich in Rusland zelf. Hij ging namelijk voor enige
maanden naar de Oekraïne als lid van de Unn a-commissie, in de lente
van 1946.
Fischer laat het wera van Stephen
King Hall „U.S S R. 45" en Davies „Mis
sion to Mosco w" ver achter zich. Een ge
lukkige combinatie van grondige kennis
van het systeem met practische waarne
ming maakt dit werk zo uitmuntend.
Bont is de materie, prettig en nuchter
zijn verhaal, helemaal niet beklemmend.
Met een zeldzame goed- en groothartig
heid objectiveert bij het ervarene. Kool-
nuchter is zijn kijk op de dingen en toch
niet oppervlakkig. Hij iaat ons het dage
lijkse leven zien van de goedaardige
Oekrainers, hun zorgen ert verlangens.
Elk hoofdstuk zou nv.n vrijwel volledig
willen weergeven. Wij concentreren
echter ons artikel hoofdzakelijk op de
enorm actuele vraag: Wat is de werkelij
ke bedoeling van de Sovjet en hoe moe
ten wij dus mei de Russen omspringen?
Er heerst angst In Rusland,
angst voor een derde oorlog. Te
gelijkertijd eist Stalin een ver
hoging van de oorlogsproductie,
zelfs ten koste van consumptie
artikelen! Nu komt de moeilijke
vraag: Is die angst primair en de
gevraagde oorlogsinspanning se
cundair of is het juist andersom?
Stalin weet even goed als ande
ren, dat het Russische volk moe
Gisteravond om kwart voor zeven is
in de ouderdom van 71 jaar, in 't diaco-
nessenhuis te Naarden, de dichter Jan
Prins overleden. Christiaan Louis
Schepp, aldus luidde zijn werkelijke
naam, werd op 5 Februari 1876 te Rot
terdam geboren. Na aldaar het gym
nasium te hebben doorlopen, bezocht
de dichter het Koninklijk instituut van
de marine, waarna hjj in 1896 als zee
officier in dienst trad. In 1924 werd hij
afgekeurd en als kapitein-luitenant ter
zee gepensionneerd, welke rang in 1929
verhoogd werd tot kapitein-titulair.
Na in tijdschriften gedebuteerd te heb
ben, verscheen in 1911 zijn eerste bun
del, „Tochten", gevolgd door „Getijden",
„Verschijningen" en „Later werk". Ver
leden jaar bundelde Jan Prins zijn com
plete oorspronkelijke werk en een aantal
vertalingen in „Bijeengebrachte gedicn-
ten". Naar aanleiding van deze uitgave
hebben wij in ons blad van 20 November
n uitvoerige karakteristiek van het werk
van deze dichter gegeven. Als thema's
van zijn poëzie noemden we: liefde en
vorm°nheid' als de kenmerken van de
welluidendheid, eenvoud en
Sb 7
nersoLtS„zelden was er een dichter, wiens
houd en °zeer harmonieerde met de in-
rnerken vanrm-'Van C\n werk. Alle ken-
Jan Prins rwJ. P.oëzie golden ook voor
hem bovenal t«°'harteDH«dLCbtk""St
narte. Hij kon zijn eigen
die volgens zijn mening belangrijker en
groter waren.
De laatste jaren hield Jan Prins zich
vooral bezig met vertalingen uit het
Frans, Engels, Grieks en Latijn. Hij toon
de hierbij een sterke voorkeur voor fa-
werk, maar evenzeer dat ,van anderen,
zó subliem voorlezen, dat de herinnering
hieraan niet snel verbleken zal. Hij hield
als oudere de moderne stromingen in
onze dichtkunst van stap tot stap bij en
het is niet zonder een gevoel van schaam
te, dat we moeten erkennen van de in
leeftijd driemaal oudere dichter de mo
derne poëzie te hebben leren kennen, be
grijpen enbewonderen. Jan Prins
vond het prettig, dat zijn werk waarde
ring ondervond, maar nimmer was dit
hem een beletsel om lofuitingen te be
antwoorden met te wijzen op dichters,
In een schrijven aan het Amerikaans
Katholiek episcopaat noemt de apostoli
sche visitator woor Duitsland, de Ameri
kaanse bisschop Aloysius Muench, de
verdeling van Duitsland in zónes één van
de grootste hinderpalen voor de ontwik
keling van het kerkelijk leven. Bisschop
Muench schrijft voorts: Zoals de houding
van het Duitse episcopaat tegenover het
nationaal-socialisme de grootste bewon
dering verdiende, zo is ook de houding
van de clerus in deze na-oorlogse tijd
heroïsch te noemen.
Veel lof verdient ook het liefdadig
heidswerk. De bisschop wekt dan de
Amerikaanse Katholieken op, door te
gaan met hulp aan Duitsland, daar mil-
lioenen Duitsers van honger en gebrek
zullen omkomen, als er geen hulp uit het
buitenland verschijnt.
De schoolkwestie noemt de bisschop
zeer netelig in de sovjetzone. De ontwik
keling van de Katholieke pers in Duits
land duidt hij aan als „gebrekkig tn de
publicaties komt veel te wemig van
positieve christendom tot uitin0, „octat
het nihilisme in het openbare leven aan
invloed wint.
Bisschop Muench, die ook voorzitter
van de Vaticaanse commissie voor ver
plaatste personen is, accentueert m zijn
schrijven de wanhopige situatie van deze
mensen in Duitland. Hij raadt de Ameri
kaanse Katholieken aan, voor deze lieden
een immigratie op grote schaal mogelijk
te maken.
verwezenlijken. Hoewel hij een respec
tabele leeftijd heeft bereikt, was zijn
geest zo helder, dat er zeei zeker nog
veel schoons van zijn hand te verwach
ten zou zijn geweest.
Jan Prins heeft steeds een werkzaam
aandeel gehad in het bestuur van de
Nederl. Ver. van Letterkundigen en in
diverse steuncomité's voor schrijvers.
H. R.
De granaten, die Hitier tegen Gibraltar
hoopte te gebruiken, worden nu buiten
Neurenberg vernietigd- Zij zouden m
staat geweest zijn om door 11 meter dik
ke natuurrots te dringen. Met andere
munitie van de nazi's worden zij tot ont
ploffing gebracht. 2Sstig ton per dag gaat
de lucht in, aldus A.P.
is geworden, moe van de enorme
oorlogsinspanningen, moe van de
jagende productie der zware in
dustrie. Het volk verzucht naar
de dagelijkse consumptiegoederen:
„Wij hebben genoeg van ai deze
ellende", moest Fischer heel wat
keren horen.
Er bestaat echter nog één probaat mid
del om het Russische volk tot nog groter
inspanningen op te voeren: Het spook van
een komende nieuwe bedreiging! Men
suggereert het volk, dat zonder nieuwe
krachtsinspanningen Rusland ibeer grote
catastrofen bedreigen en dat men enkel
door verbeten arbeid de gouden toekomst
zeker stelt!
In dit kader wordt de hetze tegen
Amerika volkomen begrijpelijk. Alleen
ais het lukt Amerika voor te stellen als
de dreigende vijand van morgen, zal het
volk ten koste van meer consumptiegoe
deren zich lenen voor de opbouw van een
machtige oorlogsindustrie.
Sedert Februari 1946 heeft Stalin de
stormvlag gehesen: Een oorlog is prac-
tisch onvermijdelijk en waarschijnlijk zal
de aanval komen vanuit Amerika. Vanaf
die tijd slikt de totalitair-gedresseerde
kudde deze praat van Vadertje Stalin.
Fischer meent eerlijk te kunnen zeggen:
„Wij zijn voor elke goede communist een
bedreiging, die op de duur gevaarlijker is
dan nazi-Duitsland. Werkelijk, sinds de
negende Februari 1946 heeft geen enkel
trouw lid van de partij Amerika in een
ander licht durven zien; die dat zou wa
gen zou ketterij bedrijven, strafbaar met
uitstoting of erger." (23).
Nu hangt deze opvatting logisch samen
met het historisch materialisme. Immers
als dogma geldt, dat de kapitalistische
wereld niet kan ontsnappen aan een
cyclus van welvaartsperioden en depres
sies.
De depressies worden steeds erger en
fataler, zodat de kapitalistische klasse 'n
uitweg moet zoeken. Zij vindt deze in fas
cisme, imperialisme en aanvalsoorlogen.
Volgens Stalin was op die manier de eer
ste wereldoorlog het gevolg van de eer
ste crisis van het kapitalisme en de oor
log 193945 van de tweede crisis. Er
dreigt in de kapitalistische landen weer
een depressie welke ongetwijfeld uitloopt
op een derde oorlog. De sovjet moet dus
paraat zijn en onmiddellijk 'n nieuw stel
vijfjarenplannen opzetten om de staalpro-
Jan Prins J"
bels en zijn bewerkingen van Jean de la
°ui ne mo§en zonder enig voorbehoud
subliem worden genoemd.
De ouder wordende dichter vermeide
zich de laatste tijd ook in jeugdherin
neringen en hieraan danken we een aan
tal prachtige en geïnspireerde verzen
over Rotterdam, „de stad, waar hij was
kind geweest" en die hij hartstochtelük
lief had.
Nog enkele maanden geleden schreef
hij een groot gedicht naar aanleiding van
de Hooft-herdenking en in de brief, die
het ons gezonden exemplaar begeleidde,
schreef hij, dat hij zich gezond voelde
en nog veel grote plannen had.
Hela ai heeft hij die niet meer mogen
Zij kwam uit een fatsoenlijk milieu,
maar het was haar in de oorlogsdagen
slecht gegaan. De verloofde was aan t. b.
c. gestorven, daarna was ze van een
Duitse militair gaan houden. Met hun
kind van acht maanden waren ze tegen
het eind van de oorlog naar Duitsland
gegaan maar de vrouw kon geen genade
vinden in de ogen van de familie en de
vrienden van de Duitse echtgenoot.
Toen het lot van Duitsland zich voltrok,
hadden ze in de hongerwinter de vlucht
genomen naar Nederland. Lopende ach
ter een kinderwagen, belandden ze in
het dorpje Klarenbeek (Geld.) De man
durfde zich niet buiten te vertonen, daar
hij bang was, dat de Engelsen hem zou
den arresteren. Inkomsten had het echt
paar niet, zodat de vrouw hier en daar
moest bedelen om aan de kost voor het
gezin te komen. Het kind werd ziek, iet
leed aan een oorontsteking. Het bezit
van dit dochtertje begon het echtpaar hoe
langer hoe zwaarder te drukken en zo
kwamen zij op het idee zich van het
meisje te ontdoen. Zij wikkelden het in
een deken en de moeder begaf zich naar
de beek om het in het water te wer
pen: zij schrok echter terug voor deze
daad en gaf het kind, na het gekust te
hebben, aan de vader, die de gruwelijke
daad volvoerde.
Aldus geschiedde omstreeks Maart 1945
Gisteren stond het echtpaar voor de
rechtbank te Zutphen terecht.
Bij de beoordeling van „eze zaak hield
de officier van justitie mr, baron Van
der Feltz, rekening met de tijdsomstan
digheden. Tegen de vrouw eiste hij e®n
jaar en zes maanden gevangenisstraf. De
man nam een verachtelijke houding aan
door de vrouw de schuld te geven. De
president noemde hem typerend voor
een gedegenereerd ras. De eis tegen
hem was een gevangenisstraf van 5 jaar
en daarna uitgleiding naar Duitsland
Op 21 Februari zal de rechtbank uit
spraak doen.
ductie tot 60 millioen ton jaarlijks op te
voeren en de overige oorlogsproductie op
evenredig peil te brengen: „Alleen in dat
geval, kunnen wij hopen, dat ons vader
land beschermd zal zijn tegen alle mo
gelijke gevaren", aldus Stalin.
De Communisten verwachten het ge
vaarlijke ogenblik tussen 1950 en '60. Zij
veronderstellen, dat Amerika dan in zul
ke een depressie komt, dat een soort
Hitleriaanse dictatuur de kop zal opsteken
om via imperialisme en agressie de econo
mische moeilijkheden te overwinnen.
Churchill's beroemde rede te Fulton
over een A.oglo-Amerikaanse alliantie
goot olie op de vurige gemoederen. De
Russische pers buitte deze geste zo sen
sationeel uit, dat de doorsnee Rus een
rilling over zijn lijf kreeg.
De toon in de pers werd hoe langer hoe
feller tegen Engeland en Amerika. Het
Marshall-plan en de geruchten van een
Westelijk blok hebben de Russische ge
moederen nog meer verhit: „De vrees der
sovjets, die zo diepgeworteld is in marxis
tisch dogma en Russische geschiedenis
beide, is waarschijnlijk welbewust gevoed
door de machtigste organisatie van het
land. de politieke politie" (26).
Het communistische blad „Moscow
News" (17 Jan. '48) slaat reeds fel alarm
over Amerikaanse „Magazines", die zou
den ophitsen tot een „preventieve oorlog".
De Russen verbazen zich enorm, dat
Amerikanen na Stalins oorlogsrede ook
de kwestie van een onverhoedse aanval
onder de ogen zien!
De grote en angstwekkende vraag
blijft: Is de diepgewortelde vrees voor
een aanval van het buitenland het
enige motief voor Ruslands oorlogs
voorbereidingen? Of bereiden de
Kremlin potentaten een agressieve oor
log voor om heel de wereld te ver
overen voor het communisme?
Fischer heeft gelijk'- „Dit is mis
schien wel de allerbelangrijkste vraag,
waarvoor onze generatie zich ooit zal
gesteld zien. Van ons antwoord zal het
wellicht niet alleen afhangen, of wij de
vuurdood zullen vinden in een atoom
oorlog, maar ook of de gehele Westerse
levensopvatting van vrijheid en zelfbe
stuur te gronde zal gaan" (246).
Een volgende keer over het ant
ivoord van deze nuchtere en serieuze
Amerikaan.
In de tijd, dat in Italië „n Duce" nog
de scepter zwaaide, bestond er een be
paling, dat het jonge volk niet kon stu
deren, wat het wilde De staat greep zo
diep in de toekomst in, dat het botweg
decreteerde, welk beroep aan de beurt,
was, om op dat ogenblik toevoer van
jonge krachten te krijgen Wanneer men
hierover thans nadenkt, kan men dit
feit zonder meer als een uiting van
een totalitair systeem zien. Anderzijds
bewijst het echter, dat er in dit opzicht
een probleem bestond. En dit probleem
bestaat ook in ons land!
Iedereen zal bij enig nadenken moe
ten toegeven, dat sociale en economische
verhoudingen volkomen zijn kromge
trokken. De strijd om toegelaten te wor
den tot „het proletariaat van het witte
boordje" heeft droeve resultaten opge
leverd en doet dit nog steeds. Jongens
willen kantoorbedienden worden en meis
jes typistes (als minimum dan wel te
verstaan). Jongens willen meisjes, die
passen bij het witte boordje en meisjes
willen jongens, die een beetje „presen
tabel" zijn. Generaties ploeteren in een
zee van intellect, terwijl ze slechts de
techniek, maar niet het uithoudingsver
mogen om te zwemmen bezitten.
Een bespiegeling over oorzaak en ge
volg zou hier geen nut hebben. De een
zou wijzen op het feit, dat je een koffer
diploma's moet hebben om iets te be
reiken, terwijl de ander zegt, dat je di
ploma's moet eisen, om tenminste een
kleine selectie te kunnen toepassen. Ik
waag het ook niet de Bijbel erbij te halen.
In deze tijd van materialisme wordt dit
u° u immers als volkomen verouderd
beschouwd!! Nee, zuiver materialistisch
bezien moet men al erkennen, dat het
complete zelfmoord is, iets middelma
tigs na te streven (zij het dan ook met
een wit boordje om), in plaats van een
prima vakman te worden (gehuld in een
overall).
De grote fout is wel, dat men te veel
net verleden in onze arbeiderswereld als
maatstaf aanhoudt. De saamhorigheid
van de arbeider; het begrip, dat hun
oorvechters hebben doen ontstaan; da
erkenning van de waarde van eerlijke,
stevige knuisten hebben verschillende
wantoestanden doen verdwijnen. Dat is
de kracht geweest van onze arbeiders
organisaties, welke met behulp van
noest volhouden nog meer zullen kun
nen bereiken.
Maar een grote fout is. dat het cultu
rele en politieke doel teveel op de voor-
grond heeft gestaan. Meer dan ooit zal
men ook in eigen boezem de ware ver
houdingen moeten herstellen. Propageren
van vakonderwijs is tot nu toe te veer
verzuimd. Het bevorderen van de ont
wikkeling is een mooi doel en mag zeer
zeker met worden nagelaten, doch de
schoonheid van perfecte handenarbeid
boven een uitzichtsloos geslungel op een
kantoor had wel wat meer mogen wor
den belicht.
Daarbij komt, dat een staat wel dege
lijk de plicht heeft, zich met de toe
komst van zijn onderdanen bezig te
houden. Niet zoals Mussolini door een
bot bevel, maar door een overwogen
complex van maatregelen. Onbekrom
pen steun voor het vakonderwijs goe
de sociale voorzieningen, bouwen van
onderwijsinstellingen, maar ook in an
der opzicht. Duizenden *glippen door
examenzeven en slijten hun leven als
quasi-intellectueel tot hun eigen ellende
en die van de gemeenschap. Daarom
zal het nodig zijn, om verzwaring van
toelatingsexamens te bestuderen. Dan
7nrt1J?fnj mind®rnlensen de gelegenheid
tot studeren, dat is waar, maar dezé se
lectie zal velen een inzicht in eigen
krachten geven en een tijdige omkeer
mogelijk maken.
Roep nu niet moord en brand over
een verscherping van klassenstrijd. Dit
rx nle} e:n 00^ niet de bedoeling.
Hoofd en hand kunnen nooit vijan
den zijn, omdat ze tot het zelfde lichaam
behoren. Zo ook de werkers van
hoofd of hand. Iedere arbeid heeft een
aparte bevrediging, doch alleen, wan
neer de werker op zijn plaats is.
ROERGANGER.
Zondagavond is een autobus van de
dienst ViséWeert in volle vaart tegen
een boom gebotst en in brand ge
vlogen. De bus vervoerde vijftig passa
giers, hetgeen ver boven de vervoers
capaciteit was. Na de botsing ontstond
er dan ook een hevig paniek onder de
op elkaar geperste inzittenden. De
auto vatte onmiddellijk vlam en de
ijlings toegesnelde reddingsploegen kon
den dan ook niet verhinderen, dat 15
personen levend verbrandden. Zeven
en-twintig andere inzittenden moesten
met zware I randwonden in het zieken
huis worden opgenomen.
De bestuurder van de auto, die gewond
is, heeft verklaard, dat hij zich op zeker
ogenblik plotseling voor een groep fiet
sers heeft bevonden. Hij wilde deze groep
ontwijken en stuurde naar links. Hij
maakte hierna onmiddellijk een bewe
ging om de wagen weer in de oorspron-
jj'; V 7 i
i V'
Vanmiddag wordt in het Stedelijk Museum te Amsterdam een tentoon
stelling geopend aan de ontwikkeling van de film gewijd. Men ziet o.m.
het eerste Lumière-toestel linksen het eerste projectie-toestel dut in
Nederland gebruikt werd te Rotterdam {bioscoop Coqlsingel
kelijke richting te brengen, doch op dat
ogenblik werkte de stuurinrichting njet
meer. De schok van de autobus tegen de
dikke boom was zo hevig, dat de boom
gedeeltelijk werd ontworteld.
Gisteravond omstreeks 9 uur is onder
9e gemeente Utrecht een personenauto
in de Vecht gereden, tengevolge waarvan
de' drie inzittenden, een oude dame, een
jongeman en een meisje, zijn verdron
ken. Een tragische bijzonderheid is nog,
dat de jongeman kans heeft gezien uit
de wagen te komen, doch niet de wal
heeft kunnen bereiken.
Gisteravond reed de 50-jarige motor
rijder L. F., een aannemer uit Waspik,
even buiten öe kom van Waalwijk een
wandeleni paartje aan, dat over de weg
geslingerd werd. De motorrijder, die ver
moedelijk over de kop sloeg, werd met
de jongeman B. uit Raamsdonk naar het
ziekenhuis te Waalwijk overgebracht,
waar F. bij aankomst reeds was over
leden. De aannemer laat een vrouw met
12 kinderen achter. De toestand van B.
is redelijk.
Besnoeiing van steunbedrag
wel zeker
Volgens mededelingen uit welinge
lichte kringen te Washington is het mo
gelijk, dat een conferentie der zestien
Marshall-landen in Maart aanstaande
bijeen zal komen. Naar verluidt is men
het er bij informele besprekingen tussen
Groot-Brittannië, Frankrijk en de Ver.
Staten over eens geworden, dat 't meest
geschikte tijdstip ongeveer de tweede
week in Maart zou zijn, na het debat
van de Amerikaanse senaat over het
plan-Marshall en nadat de commissie
voor buitenlandse aangelegenheden van
het huis van afgevaardigden hnar me
ning over het wetsontwerp heeft gefor
muleerd.
Inmiddels wordt van waarnemers in
het Amerikaanse congres vernomen,
dat thans wel als zeker moet worden
aangenomen, dat het steunbedrag voor
de eerste vijftien maanden voor een
bedrag van wel een milliard dollar
besnoeid zal worden.
