Nieuws uit STAD en OMTREK
Een gemeenschappelijke taverne
Ons welvaartspeil in ernstig gevaar
Antwerpen en Rotterdam als
partners
BIM
Komeet
„Mars"
R
De Spoorweg
SLAAF IN DE STALINISTISCHE
HEILSTAAT
lgent
Zonder Marshall-hulp niveau niet te
handhaven
Stichting van een Kath. Toneelkring
eheugen-
Hulp
We 'wJES
De
ADIO
Hulp moet komen vóór het tweede kwartaal
op de
,//l: A I
programma
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1948
PAGINA S
SCHIEDAMMER VERDWAALT
IN KIRGIEZEN STEPPE
N-aar Karaganda
80 K.m. dorst en hitte
VERKEERSVERBETERING
DODELIJK ONGEVAL OP
NIEUWE WATERWEG
HIJ KOMT THUIS
AANRIJDING
BRAND OP GROTE MARKT
MELDT U
MEN VOELT ERVOOR
DISTRIBUTIEKANTOOR
RESTITUTIE KOLENBONNEN
gemeente-publicatte
BURGERLIJKE STAND
OPRUIMING ROMMEL
GEEN HUWELIJK UIT
BEREKENING
JACK BECHDOLT
(Wordt vervolgd)
PESTGEVALLEN NABIJ
SALATIGA
NEDERLAND VERWACHT
20.000 AMERIKANEN
DIEVENCOMPLOT OPGEROLD
GEVONDEN VOORWERPEN
Tijdens de razzia's in Januari 1945
werd een Schiedammer, wiens naam wij
uit veiligheidsoverwegingen niet zullen
noemen, door de Duitsers op transport
gesteld om voor de „Arbeidsinzet" te
gaan werken. Zijn plaats van bestemming
was Mahrisch-Ostraü, de industriestad in
Silezië op het ontmoetingspunt van
Duitsland, Tsjecho-Slowakije en Polen
voor de tijd, dat Hitier aan de kaart van
Europa begon te knoeien en Stalin hem
dit. later wilde verbeteren. In die dagen
ontzagen de Duitsers zich niet om arbei
ders een Luftwaffe-pakje aan te trekken
en semi-militaire diensten te laten ver
richten, hetgeen ook in dit geval ge
beurde. De Russische vloedgolf stortte
zich te zelfder tijd over de terugtrek
kende Duitse legers en de Rode armee
drong op naar de grenzen van Duitsland.
Op zekere dag hoorde de Schiedammer
geschutvuur der Russen en hij besloot er
tussen uit te trekken. Een hooiberg is eer,
klassieke schuilplaats geworden in de
historie. Hij vond er één, verborg er zich
in met enkele kameraden. De desertie
langs het hele front was echter zo groot,
dat speciale bataljons Grupo de dorpen
doortrokken om deserteurs te zoeken. Zij
plachten in twijfel gevallen een hand
granaat op een schuilplaats-achtige hooi
berg te gooien om te zien óf er nog
prooi uit te voorschijn zou komen. Zo
deden ze ook in dit geval. De vrijhe'd
was verkeken. In Friedek werden de
Hollanders „ingespert". De kogel zou
zeker een eind aan dit leven gemaakt
hebben, als de Russen niet gekomen wa
ren om uitstel van de executie te geven
en de gevangenen voorlopig op straat te
zetten. Aan een Russische soldaat pro
beerde onze stadgenoot de toestand uit
te leggen, maar deze kennelijk een boe
renzoon, wist er geen raad mee en gaf
hem door aan een officier. Deze kapitein
zag er, evenals de andere officieren,
keurig netjes uit. Zijn mannen waren
meer in lompen dan kleren gehuld. Zij
droegen dolkmessen, die zij blijkbaar
van de Duitsers hadden afgenomen, want
het hakenkruis prijkte er nog in. Schoei
sel kon vaak niet genoemd worden, wat
deze trots van het Stalinistisch Rusland
aan de voeten had. De tenen kwamen er
door. Van gemechaniseerd materiaal
was bij deze bevrijders geen sprake.
Alles ging nog met de 1 P.K. en auto's
noch tanks werden gezien.
De identificatie leverde nogal wat
moeilijkheden op, want Hollanders kende
de Rus niet. Daarom werd hij maar ge
lijk gesteld met de Duitse krijgsgevan
gene. Hij moest de mars van 80 K.M.
naar Auschwitz meelopen. Het werd een
tocht van hitte en droogte zonder eten
en zonder vocht. Wie uit de rij stapte,
werd neergeschoten; in de ravijnen was
plaats genoeg. Ongeveer een uur gaans
voor Auschwitz kon er gedronken wor
den van een sloot met vuil en kroos
bedekt. De gevangenen verdrongen zich
om wat vocht binnen te krijgen. In deze
beruchte plaats zag onze stadgenoot de
gasovens, waar de joden door de Nazi's
werden vergast, terwijl dezelfde kampen
nog werden gebruikt door de Russen om
de vrijgekomen joden te verplegen. In
de straten van de stad moesten de krijgs
gevangenen slapen, bewaakt door Pool
se burgers. Deze waren veel minder
vijandig dan de Tsjechen, die in de dor
pen langs de weg de eindeloze rij voort
sjokkende gevangenen met stenen beko
gelden.
Eten was er in die dagen in Ausch
witz niet bij. Drie dagen moesten de ge
vangenen teren op hun weerstandsver
mogen. Toen kwam de dag, dat het
transport per trein naar onbekende be
stemming zou vervoerd worden. Het was
een groot transport van ongeveer 1500
man. In een wagon werden 40 man ge
stuwd. De wagens waren voorzien van
een gat, waardoor de ontlasting buiten
de wagens gedeponeerd kon worden.
Twee Poolse krijgsgevangenen hadden
dit gat wijder gemaakt, waren op de as
sen van de trein gaan zitten en ontsnapt.
Dit werd bij telling ontdekt. Er werd
appèl gehouden. Uit de grote groep ko
zen de bewakers 10 gevangenen. Vfjf
werden er neer geschoten. De andere
vijf redden door een geluk het leven.
Het geluid van de scihoten had enkele ho
gere officieren gewaarschuwd. Zij vroe
gen zich af wat er gaande was en kwa
men naar de plaats van de executie ge
lopen. Bij het zien van de lijken gaven
zij de bewakers een ernstige berisping,
maar keken verder niet naar de slacht
offers om, zodat deze bleven liggen, waar
Z'J waren, toen de trein weer verder
reed.
Ze keken een beetje schuw maar voor
al kattekwaadachhg uH bC-^
waren er al ue telefooncel, terwiil de
anderen langzaam achteruit erin Jpro_
beerden te komen. Zo op de manier van
een zuiveringspatrouille m een vijande
lijke stad. Het graPP« dalt de'wan-
den van glas waren. zodat alles te zien
was. Ik zag, dat er teri gebeuren,
toen ik langs reed. Hun ogen ontmoetten
de mijne en ik wist dat ze me schatten
en voelden, dat ik geïnteresseerd was.
Ik reed even door en keek om. Drie zet
ten het op een lopen, een slenterde weg,
terwijl de vijfde, die ^l^ende wm
ogen zeker de leider van de v,onen:
begon zijn laffe volgelingen
„Helden, helden, helden",
draaide ik; hij bier uitdagend
ik naderbij reed, toen achtte ook n J
raadzamer de kuiten te nemen, lk
plotseling een agenten-complex ove
komen. Vanaf mijn jeugd heb ik pey\
dering gehad voor de „smeris", die
baar sloom suffend ,maar in werkelijk-
heid schrander speurend met een altijd
eender slakkengangetje de trottoirbanden
volgt. Ik had die enigszins gebogen hou
ding, dat uiterst rechts van de weg stoep-
banden-scherendc Ik raakte in mijn "ol.
Ik reed hen na. Zp --er Iwenen in een
zijstraat. Ik had weinir haast; ik voelde,
evenals de profession;-1, dat ze mij niet
konden ontgaan. I.j het >msaan van de
hoek, zag ik ze opnieuw sprinten. Ik keer
de om, reed ze langs de andere kant te
gemoet. Zo moe' een „juut" het zeker
ook doen in de practijk. Daar had ik ze.
„Wat moest je in die telefooncel doen?"
„Optelefoneren??. „Naar wie?" „We wil
den weten, hoe,iaat het was". „Wat moet
je dan doen?" „Negen, acht draaien".
„Waarom?" „We moeten op tijd voetbal
len". „Als je alleen d- tijd wilde weten,
waarom liep je dan weg'" „We dachten,
dat U een „stille" was (Wist ik net
vet. ik was n'e1 zo maar een .imateur).
_jV;e /egt, dat lat niet zo is?" Geen ant
woord. „Je wild katiekwaad uithalen".
„Ja". „Daar zijn die toestellen veel te
duur voor, smeer 'm en laat ik je nooit
meer baldadigheid zien uithalen, want ik
ken nu je gezicht. Je moei maar
eens aan je vader vragen, wat
hem dan te .vachten st at Dat heeft hij
in de krant kunnen lezen". „Ja agent.
Wat een meesterlijke vertolking....
VERITEIN.
Terwijl document na document,
boek na boek, ongelofelijke wreed
heden en toestanden in'het paradijs
van Stalin openbaart, blijven tal van
mensen ongevoelig voor de dreiging
uit het Oosten. Zij zien in deze ge
schriften overdreven vérhaaltjes van
politieke leiders, die bang zijn voor
de stemmen. In onze eigen stad leeft
iemand, die de verschrikkingen aan
den lijve heeft meegemaakt. Hij is
hier aan het woord: sober, ontstellend.
Dit is weer een van de verhalen van
het „ontwaarden van de mens" in de
staat, die voorgeeft voor diezelfde
mens het paradijs te zijn. Als in deze
staat de mensen machines konden
worden, hoe heerlijk zou hun lot zijn.
Wat een ellende, dat zij nu mens moe
ten blijven.
Rusland in acht weken
Er was in de dichte wagons niet veel
kans op een touristen-reisje door de Rus
sische steppen, want alle luiken waren
dicht en de wagens waren zo vol, dat
niemand zich kon bewegen. Op de Rus-
Sisch-Poolse grens had men gewisseld
op breed spoor. De locomotieven werden
met houtblokken gestookt en waren twee
maal zo groot als de normale Nederland
se. In een veewagen werden nu 90 men
sen geperst, die bijna staande moesten
slapen. Het menu, dat dagelijks werd
verstrekt, was groene tomatensoep met 3
of 4 sneden gedroogd brood. Er brak
vreselijk dysenterie in de wagens uit,
maar de accommodatie bleef dezelfde,
zodat de gevangenen op het laatst niet
eens "meer naar het gat toegingen. De
stank was onbeschrijfelijk, vooral toen
er tijdens het transport gevangenen
stierven, die niet aanstonds uit de wa
gens verwijderd konden worden. Acht
weken duurde de reis. De hitte was on
draaglijk en de lippen scheurden van de
droogte en de tongen spleten door het
gebrek aan water. Er werd eenmaal per
dag gestopt voor het halen van de soep
en het droge brood. De enige plaats, die
onze verteller weet gepasseerd te zijn.
Was Stalingrad. De volgende was Kara
ganda, de eindbestemming. Wat er tussen
Aauschwitz en die plaats lag, heeft geen
der gevangenen kunnen zien. Wat Ka
raganda was, weet onze Schiedammer
wel, maar waar het lag, kan hij niet
zeggen. „In SiRerië", is al wat hij weet,
„75 km. van de Perzische grens en vlak
bij China", teminste, dat heeft hem een
Duitse kameraad verteld. Die zei hem
ook, dat de bergen in de verte de Hirria-
laja waren. Soms zagen ze een karavaan
van kamelen langs het kamp komen.
Hier en daar wat bomen.
„Siberië". Alles wat ten Oosten van
de Oeral ligt, is voor de slachtoffers van
het Stalinisme „Siberië". Op oude kaar
ten vindt men verdwaald in de Kirgie-
zensteppe, duizenden kilometers van de
Perzische grens, op ongeveer 49 graden
Noorder Breedte en 71 .graden Ooster
lengte het plaatsje Karagandinsk. Deze
plaats is een van de mijn-districten van
de Kazakh Sovjet-republiek. Het is een
van de moderne slaven-kampen van Sta
linistische heilstaat.
(Wordt vervolgd.)
Behalve met het omleggen van de
tramrails op de Broersvest, waardoor een
breder wegdek ontstaat, is de dienst van
Gemeente Werken ook bezig -met het
doortrekken van de vluchtheuvel tot aan
de. Korte Singelstraat. Dit betekent, dat
de mogelijkheid voor de bussen om voor
de Passage te draaien vervalt. Zij moe
ten nu tot aan de Korte Singelstraat door
rijden en daar de bocht ne*len. Dit zal in
de practijk wel een verbetering blijken,
al zal een waarschuwingsbord voor het
andere verkeer om vaart te minderen ook
nu niet overbodig zijn.
Op de scheepswerf de Nieuwe Water
weg is gisteren een dodelijk ongeval ge
beurd. Een wrang, die geschoord was,
moest worden verplaaüt door de kraan.
Daartoe werd de schoor weggenomen.
Dit" had tot gevolg, dat de wrang, met
een gewicht van ruim 1000 kilo omviel
en de arbeider H. H. Groeneveld uit de
Voorburgstr. 1» Rotterdaf, oud 32 jaar,
de schedel verbrijzelde.
Met de Zuiderkruis zal in Schiedam
uit Indonesië terugkomen, A. Nicolaas,
Ant. Muysstraat 13b.
Op de hoek Lange NieuwstraatGerrit
Verboonstraat moest de vrachtauto, be
stuurd door B. J. v. E. de bocht naar de
Lange Nieuwstraat nemen. Deze manoeu
vre lukte niet, omdat de wagen, beladen
met koolas te lang en te zwaar was. De
chauffeur schakelde daarom op achter
uit en wilde de wagen terugsteken. Hij
lette echter niet op de luxe auto, die
achter hem stopte. Hij bracht schade aan
deze wagen toe.
Gisterenmiddag is er brand ontstaan
in een pand op de Grote Markt, dat in
gebruik is bij B. J. T. Een der heren T. Jr.
wilde met een carrier naar buiten rij
den, toen hij een bus benzine omstiet.
E enbrandende gaskachel, die op de vloer
stond, deed de rest. De brandweer was
spoedig, ter plaatse en wist het vuur bin
nen korte tijd meester te worden. Intus
sen was het pand- réeds geheel uitge
brand. De schade beloopt enkele duizen
den guldens.
Da kring Delft van de L.T.B. houdt
Maandag 16 Februari 's morgens om 9.30
uur een alg. kringvergadering in café
Koot, Beestenmarkt.
In een Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer naar aanleiding
van het Voorlopig Verslag der Kamer betreffende de algemene
financiële beschouwingen over de Rijksbegroting 1948, heeft de minister
van Financiën een overzicht gegeven van de huidige positie van ons
land in verband met het gebrek aan deviezen, m.n. dollars. Voor het
eerste kwartaal van dit jaar is 100 millioen beschikbaar, hetgeen te
weinig is om de noodzakelijke invoeren te financieren.
Wordt voor het tweede kwartaal geen buitenlandse hulp geboden, dan
zullen wij een sterke terugslag ondervinden.
verhouding tussen uitvoer en invoer,
vergeleken bij de cijfers van 1946, een
grote verbetering te zien. In dat jaar
maakte de uitvoer slechts 335 pet. van
de uitvoar uit. Steeg de uitvoer van ca.
0,8 milliard in 1946 tot ca. 1,9 mil
liard in 1947, hier stond tegenover een
stijging van de invoer van ca. 2,3 mil
liard tot ca. ƒ4,1 milliard. Voor de toe
komst meent de Minister, dat de uit
voer niet in zo sterke mate als dit m
1947 het geval was, door de invoer zal
worden overtroffen. Hierbij dient echter
rekening te worden gehouden met onze
kere factoren, met name wat betreft net
prijsverloop.
De twee plannen
De Minister herinnert aan een twee
tal plannen voor 1948, nader door hem
uiteengezet in de Memorie van Ant
woord van 6 November 1947 aan de
Tweede Kamer, waarvan het eerste
Omtrent de dekking van het tekort op
de betalingsbalans over 1947 (incl. het
kapitaalverkeer ongeveer 2 milliard),
deelt de minister mede, dat deze ge
schiedde dóór het opnemen van credie-
ten tot een bedrag van circa 950 mil
lioen en door verkoop van effecten en
goud, het incasseren van lossingen,
achterstallige dividenden en coupons
en door liquidatie can saldi, te za-
men ten bedrage van ongeveer 1.050
millioen. De bron van liquidatie van saldi
is in hoofdzaak uitgeput, öpinkomsten
daaruit is in volgende jaren slechts in
uiterst bescheiden mate te rekenen. De
handhaving van de huidige invoer zal
alleen mogelijk zijn met behulp van' het
buitenland.
Ten aanzien van het goederenverkeer
worden in de memorie van antwoord nog
de volgende gegevens verstrekt.
De invoer werd in 1947 voor 45 pet.
door uitvoer gedekt. Ondanks de hier
uit te constateren achterstand geeft de
Onze suggestie om in Schiedam een
pand in te richten voor toeristenverkeer,
waar in de sfeer van een oude distilleer
derij, met de oude instrumenten het
Schiedamse product geschonken zou wor
den, heeft enkele bijvallende commenta
ren ontlokt.
Wij kennen hier in de stad verschillen
de gezellige gelegenheden, waar de fir
ma's hun klanten ontvangen. Deze zijn
echter geenszins representatief voor de
stad en voor het product „Sch'edamse je
never". Bij ons plan gaan we uit van de
stelling, dat de jenever nog steeds een
belangrijke bron is voor onze stedelijke
welvaart. In hef verleden is er door dit
monopolie een zeer ongunstige verhou
ding in de stad ontstaan, maar dit nadeel
mag niet blijven gelden bij het proberen
van middelen om de welvaart te herstel
len. Omdat de jenever met Schiedam
verbonden is. moet Schiedam zich als je-
neverstad tot de vreemdelingen wenden.
Het gaat hier dus niet om Schiedam, de
stad van Piet Klare, of van Hein Drup
pel, maar om Schiedam, de jeneverstad.
Om het verlangde doel te bereiken, zul
len de distillateurs in Schiedam de han
den ineen moeten slaan. Zij zullen de
naam Schiedam nieuwe glorie moeten
geven,, maar nu als toeristenplaats, daar
door zij voor hun eigen product nieuwe
afzetmogelijkheden in het buitenland ver
schaffen. Dat betekent, dat het niet een
taverne van deze of gene moet zijn. maar
van alle distillateurs gezamenlijk. Er
moet blanco jenever worden geschonken,
G
Donderdag 12 Februari.
Bioscopen; Monopole: Haal Paul tem
ple erbij, 7 en 9 uur.
Passage: Voor Schied. Kunstkring op
voering van Gaslicht, 8 uur.
Vrijdag 13 Februari H. Amandus.
Bioscopen: Passage: Greep naar de
macht (18 jaar) 2, 7 en 9.30 uur.
Monopole: Oproer ti de gevangenis.
(18 jaar) 2, 7 en 9 uur.
Musis Sacrum (bovenzaal): Pieter v. d.
Meer de Walcheren spreekt voor K. C.
G. over de Kartuizers, 8 uur.
Uitreiking le vensmiddelen en textiel-
kaarten op T.D plus inwisselingsbon 902.
Schoenenbonnen voor diegenen wier T.D.-
nummer eindigt op 0 of het cijfer 54, 64,
74, 84 of 94. Medebrengen T.D. met bij
behorend inlegvel. Aan de beurt zijn:
MeMost van 912 en 25 uur.
Degenen, wier namen beginnen met de
letters Po t.m. Rod zijn Vrijdag 13 Febr.
ietter Nu t.m. PI. zijn Donderdag 12 Febr
aan de beurt voor het afhalen van de
restitutie op de verhoogde kolenprijs aan
bet Postkantooi van 93 uur. Houders
van kolenkaart TA 707 ontvanger 4.—
tegen inlevering van de bonnen 78 BV en
61 BV van de brandstoffenkaart TA 707
houders van kolenkaart TB 707 ont-
bongeJn f 2.40 tegen inlevering van de
TH 707 BV van de brandstoffenkaart
terwijl er overvloed van reclame voor
Schiedam als jeneverstad moet worden
gemaakt. Men krijgt 'dan eenzelfde resul
taat als destijds met de „Drink meer
thee"-actie werd bereikt. Deze werd ge
stimuleerd door alle thee-producerende
ondernemingen. De vraag steeg dus voor
allen en ieder nam door privé-reclame
een deel van de vergrote consumptie.
Het zou een grote winst zijn, als de
Schiedamse distillateurs onderling tot die
samenwerking konden komen. Een stroom
van toeristen zal ons land in de komende
jaren binnentrekken. Wij hoorden reeds
enkele malen, dat vreemdelingen alleen
bij het lezen van de naam Schiedam, op
het station uitstapten om eens te gaan
kijken hoe die jeneverstad er nu toch
eigenlijk wel uitziet. Dat moet op Ameri
kaanse wijze gestimuleerd worden. Als de
belangstelling voor d Schiedamse jene
ver en likeuren gewekt wordt in het bui
tenland. betekent dat voor de afzonder
lijke distilleerderijen automatisch een
vergrote export.
Wij leggen dit plan aan onze indus
triëlen voor rr:et de verwachting, dat het
verleden met schade en schande geleerd
heeft, wat er van het strenge individualis
me terecht komt, dat niet verder wil
zien dan de ramen van de eigen bran
derij, Het geschiedkundige boek van Kra
mers over de Schiedamse branderijen is
toch wel voldoende aanklacht tegen het
gebrek aan samenwerking, dat vroeger
bestónd. Zullen de distillateurs begrij
pen, dat de schone toekbmst van hun
groot Schiedam van eendracht afhangt?
Hinderwet
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam hebben bij hun besluit van 10 Febr.
1948 vergunning verleend aan de Fabriek
van Metalen Speelgoederen „Vita Nova
alhier, tot oprichting van een fabriek van
metalen speelgoed in de panden Bakker
straat 22, 24. 26.
Schiedam, 12 Februari 1948.
GEBOREN: Leendert M. z. v. C. F. v.
Lieshout en H. F. v. d. Koelen. Fr. Hals
plein 22; levenl. kind van A. Steine en
D. Ridderhof, Tuinlaan 70.
OVERLEDEN: Ph. Vavier, oud 79 jaar.
Dr. Noletstraat 1.
Zoals U in ons blad van gisteren
avond heeft kunnen lezen, willen de K.K.
en het K.C.G. overgaan tot de stichting
van een Katholieke Toneelkring. De mo
gelijkheid daartoe wordt geboden door
de aanbieding aan de Schiedamse Ge
meenschap van 40 avonden in het Pas
sage-theater liegen sterk gereduceerde
prijs. Is zon kring nuttig, noodzakelijk
of overbodig?
Er zijn in de laatste jaren door het be
roepstoneel een niet klein aantal stukken
opgevoerd van een uitgesproken religi
euze, vaak Katholieke, strekking. Het
succes, dat deze stukken elders konden
boeken, was voor Schiedam zelden reden
om zich zeker te stellen van een ver
toning, omdat wij daarvoor het goede
lichaam misten. Schiedam is zeer gedif
ferentieerd van bevolking en het verschil
berust op een zeer uitgesproken over
tuiging. Destijds werd in het statuut van
de Kunstkring opgenomen dat geen stuk
zou worden opgevoerd, waartegen door
een van de ploegen, waaruit de leden gere-
cruteerd werden, bezwaar zou worden
gemaakt. Dit heeft Katholieke leden be
hoed voor stukken waarvan het zien hun
ontraden was, maar het heeft begrijpe
lijkerwijs tevens alle stukken uitgesloten,
die van een uitgesproken Katholiek ka
rakter waren.
Hoe bang men in Schiedam wei is, om
in het openbaar toneel te geven of een
film te draaien van uitgesproken Katho
liek karakter, moge blijken uit het de
monstratief uitblijven van de film „Het
lied van Bernadette'terwijl de film
„Pastor Angelicus", die elders, in kleinere
steden benoorden de Moerdijk, gewoon
in roulatie was, ui" angst voor een échec
door de bioscoop-directie in besloten
voorstelling werd gedraaid. Dit mogp te
gelijkertijd een opwekking zijn tot een
aandachtiger en militanter houding van
ons Katholiek volksdeel in deze vraag
stukken.
Waar dus de mogelijkheid ontbreekt
om ongeorganiseerd deze toneelstukken
te gaan zien, zal de mogelijkheid gescha
pen moeten worden om er in besloten
verband van te genieten. Daarom hebben
de K.K. en het K.C.G. samen gesproken
over dit gemis. Zijwillen buiten huil be
staande organisaties om, een toneelkring
vormen, in navolging van de Kunstkring,
die dan abonné's intekent voor een geheel
seizoen.
Schreven wij over voorstellingen van
zuiver-Katholieke inhoud; dit zijn niet de
enige stukken, waar men zich mee wil
bezig houden. Het gezonde vermaak, het
goede drama, het bevrijdende blijspel
zijn evenveel onderdelen van de univer
sele opvatting, die wij van Katholieke
cultuur hebben. De leden fan de Katho
lieke Toneelkring zullen dus kunnen re
kenen op grote variatie. Voor alles is nu
nodig, dat de plannen werkelijkheid kun
nen worden. Daarvoor moet de nieuwe
stichting kunnen rekenen op minstens
900 Katholieke toneel-liefhebbers. Laten
allen, die er voor voelen er in hun kring
over spreken, zodat de zaken vlot lopen,
als de definitieve berichten hierover ver
schijnen. Het is wel overbodig op te mer
ken, dat zowel K.K. als K.C.G. in hun
oude vorm blijven voortbestaan en hun
typisch-eigen werk zullen blijven ver
richten.
Waar vroeger Schiedams Postkantoor
stond, was al jaren een rommelige vlakte
met modderpoelen, kraampjes en repa
ratie-auto's. De plantsoendienst heeft op
dit pleintje aan de Gerrit Verboonstraat
teelaarde gebracht, waardoor het mogelijk
zal zijn een aardig plantsoentje op deze
plaats te maken. Het zal de stad zeer
verfraaien.
en de droge zomer, het verder oplopen
van de prijzen, de opheffing van de con
vertibiliteit van het pond en het tegen
vallen van het handelsverkeer met
België.
Hierdoor werd het noodzakelijk voor
lopig van plan A af te zien en, in af
wachting van de hulp in het kader van
het E. R. P. de periode tot het tijdstip
van de inwerkingtreding daarvan zo
goed mogelijk door te komen en te po
gen blijvende schade voor onze econo
mie te vermijden.
Voor bestellingen in de dollararca
werden ten behoeve van het eerste
kwartaal 1948 109 millioen ter be
schikking gesteld, een bedrag, dat aan
zienlijk ten achter blijft bij hetgeen
voor de voortzetting van het z.g. plan
A noodzakelijk ware.
Als consequenties hiervan werden:
1. Slechts de volstrekt noodzakelijke
invoercontingenten vrijgegeven.
2. De voorraden van het bedrijfsleven,
zoveel mogelijk gereduceerd.
3. De invoeren van kapitaalgoederen
tot een minimum beperkt.
Verder betoogt de minister, dat een
dergelijke politiek slechts korte tijd zal
kunnen worden volgehouden zonder op
de duur het concurrentievermogen van
Nederland op de exportmarkten te scha
den.
Ondanks de reductie van het invoer
programma wordt er naar gestreefd de
export op het niveau van de laatste maan
den van 1947 te handhaven. De minister
acht het evenwel aan twijfel onderhe
vig, of men hierin zal kunnen slagen.
Hulp moet ook tijdig komen
Treedt het E. R. P. niet tijdig in wer
king, dan zullen verdere ingrijpende maat
regelen moeten worden genomen met alli
gevolgen van dien, zowel voor de bin
nenlandse goederenvoorziening als voor
onze exportpositie. Daar bij een latere
(plan A) was gebaseerd op de veronder- realisering van het E. R. P. dan op een
stelling, dat, mede dank zij buitenlandse Veel lager dan het huidige niveau zou
hulpverlening, het peil der Nederlandse
volkshuishouding op het toen bestaande
niveau zou kunnen worden gehandhaafd
en een terugval zou kunnen worden v&r
meden en het tweede (plan B) veron
derstelde, dat op generlei wijze steun
van buitenlandse zijde, noch in de vorm
van hulp in het kader van het European
Recovery Program, noch ook in de vorm
van nog niet voorziene credietverlening
kon worden gerekend en derhalve- het
tekort op de devifzenbalans geheel door
eigen krachtsinspanning zou moeten
worden overbrugd.
Sedert hij deze plannen ontvouwde, is
de hoop, dat op dollarhulp in het kader
van het E. R. P. zou mogen worden ge
rekend. versterkt. De omvang van deze
hulpverlening en het tijdstip/ waarop zij
zou worden verstrekt, bleven echter on
zekere factoren.
Ongunstige factoren
Bovendien bleek, dat diverse omstan
digheden onze dollarpositie ongunstig
hadden beïnvloed, o.a. de koude winter
Wie de namen Antwerpen en Rotter
dam hoort, zal onwillekeurig denken
aan de controverse, welke er tussen
beide steden bestaat ten aanzien van de
havens. Maar zo men wil, kan men nog
veel meer over beide steden zeggen
en dan wordt men gefrappeerd door
datgene, wat beide steden zeggen en
dan wordt men gefrappeerd door dat
gene, wat beide steden verbindt. Om
deze verbondenheid eens naar voren te
brengen, heeft de „League of I'als" gis
terenavond ln de Blauwe Zaal een bij
eenkomst georganiseerd, waarop van
beide steden een spreker een schilde
ring van zijn stad gaf.
De Antwerpse vertegenwoordiger, de
heer K. A. Mayer, wees er op, dat het Be-
nelux-huwelijk geen huwelijk uit bere
kening behoeft te zijn. De bewoners der
Sinjorenstad koesteren een grenzeloze
liefde jegens hun Schelde, willen er geen
onvriendelijk woord over horen. Tegelijk
zijn zij echter zeer verdraagzaam en
bovenal gezellig.
Ten aanzien van de Antwerpse havens
gaf de heer Mayer toe, dat door de-
vroegere bevrijding, Antwerpen een
voorsprong op Rotterdam heeft genomen.
Hij wees er echter op, dat door' de steeds
voortschrijdende Benelux-gedachte de
mogelijkheid werd geschapen om beide
grote havens in het geheel van één bond
genootschap te zien. Natuurlijk zullen er
moeilijkheden zijn en nog komen, doch
wanneer men het „leven en laten leven"
als devies neemt, zal voor beide haven-
hSShHS!
51. Basli was nu gaan staan. „Zit ik hier in deze zaal om
naar jouw weekhartig gepraat te luisteren?" vroeg hij woe
dend. „Die arbeiders zijn hier nodig in de mijnen en keren
niet terug. Integendeel, wij zullen er nog meer halen. Het
belang van de planeet gaat voor! Kinderachtigheden hebben
afgedaan. Ga je melden bij het Marsiaanse arbeidsbureau."
Bim begreep, dat met de man die hier tegenover hem zat,
niet viel te praten. Hij groette beleefd, maar allerminst on
derdanig en verliet het regeringsbureau. Somber liep Bim
door de straten van de hoofdstad, waar het alles „nieuwe
zakelijkheid" was wat de klok sloeg. „Basli is niet minder
gek dan de vorige dictator," dacht Bim droef. Plotseling be
greep Bim alles. „Hij heeft geen hart meer! Wat is een mens
zonder hart meer dan een machine? Om deze planeet. Basli
en mezelf te redden moet ik zorgen, dat Basli zijn hart te
rugkrijgt!"
steden een bloeiende toekomst zijn weg
gelegd.
Mr. A. C. W. Beerman, die namens
Rotterdam sprak wees erop, dat door
de Benelux in vervulling lijkt te zullen
gaan, wat bij de Pacificatie van Gent
was overeengekomen, n.l. wederzijdse
hulp en steun. Spanningen zullen er on
getwijfeld blijven bestaan, doch deze zul
len de gemeenschappelijke banden slechts
kunnen beiasten en niet verbreken* In
een historisch overzicht schilderde Mr.
Beerman het belang van de havens voor
onze stad en ons land.
Ten aanzien van de in de toekomst
te volgen gedragslijn voor onze havens
wees spreker op het zelfvertrouwen en
de zelfbeheersing om opnieuw een toe
gangspoort tot West Europa te kunnen
opbouwen. Hierna zal men een taak te
vervullen krijgen, welke gemakkelijk met
een andere haven kan worden gedeeld.
enDaarbij zal men rekening moeten hou
den met het geografsch eigene van iedere
haven. Er zullen dan offers moeten woe
den gebracht, maar er zal dan ook veel
bereikt kunnen worden.
VRIJDAG 13 FEBRUARI.
HILVERSUM I (301 M.) NCRV 7.00
Nieuws, gymn. en gram., 10.30 Morgen
wijding, 11.00 Cello, 11.30 Gram., 12.15
Orgel, (12.30 Weerpr.), 13.00 Nieuws,
13.15 Mandoline, 13.45 Orkestplaten, 14.20
Boekbespr., 14.40 Trio, 15.00 Piano en
orgel, 15.30 „Extase", 16.00 Voordracht,
16.20 Kamermuziek, 17.15 Koor,, 17.45
Muziek, 18.15 Caus., 18.30 Ned. Strijdkr.,
19.00 Nieuws, 19.15 Zang, 19.30 Actual,
19.45 Caus. 20.00 Proloog. 20.15 „Donau-
klanken", 20.45 Hoorspel, 21.30 Stafmu-
ziek, 22.00 Vragen aan voorbijgangers,
22.30 Harp 22.45 Avondwijding, 23.00
Nieuws, 23.15 „De Varianten", 23.35
Gram.
HILVERSUM II (415 en 245 B.). 7.00
V.A.R.A, 12.00 A.V.R.O., 16.00 V.A.R A
19.30 V.P.RO, 21,00 V.A.R.A.: 7.00 Nieuws,
gymn. en gram.: 10.00 Morgenwijdina,
1-1.00 Voordracht; 11.15 Gram.; 12.30
Weerpr.; 12.38 Trio; 13.00 Nieuws; 13.15
Romancers, 13.45 Gram.; 14.00 Kookpr.;
14.20 Kamerorkest; 15.40 Gram.; 16.00
Dansplaten; 16.30 V. d. jeugd; 17.00 Or
gel; 17.20 Muz. caus:; 18.00 Nieuws; 18.13
Acordeon: 18.40 Kwartet; 19.00 N. V. V.;
19.15 R. V. D.; 19.30 Cursus; 20.00 Mu
ziek: 20.30 Caus.; 21.00 Gevraagde pla
ten; 21.30 Leken-rechtbank; 21.50 Mu
ziek: 22.00 Buitenl. overz.; 22.15 Swing
and Sweet: 22.40 V.P.R.O.; 23.00 Nieuw»-
23.15 Concertplaten.
door
Luistert u eens, verzocht hij- ik
niet beweren, dat we niet voornemens
waren uw oom te vlug af te zijn Maai
u hebt me daarbij betrapt en ik erker
mijn nederlaag. Ik geef u mijn woord,
dat geen van mijn mensen een voet op
uw land zal zetten, voordat er uitspraak
in het proces is gedaan.
Dank u voor die belofte.
Laat me dan nu gaan. Ik zou heel
eraaeuw hoeve bezoeken, maar ik heb
nog zoveel werk voor de boeg.
1 En toch moet ik U verzoeken om by
ons te blijven, zei Mary hoofdschuddend.
Maar dat gaat niet! Ik heb mijn werk
Mijn verantwoordelijkheid! Begrijpt U
dan in vredesnaam niet, dat ik de ver
antwoordelijke man voor heel dit we
ben?
Zeker, .dat begrijp ik maar a! te goed,
mijnheer Meredith, antwoordde ze een
voudig: Juist daarom dwing ik U hier te
blijven. Kijkt U eens, het is hier een
grote hoeve en we hebben nauwelijks
cowboys genoeg. Het zou een hele toer
voor hen zijn, uw mensen van ons land
af te houden, als U het in uw hoofd haal
de, toch over ons land heen te gaan. Maar
als we hun baas hier houden, dan sal
niemand zonder zijn orders ertoe over
gaan, wel?
Ben Meredith was nog jong en dit
wa" zijn eerste verantwoordelijke post
van betekenis, die hij aan de invloed
van verwante aandeelhouders te danken
had. En juist omdat ze hem geholpen had
den, voelde hjj zich bijzonder verplicht,
zijn taak goed te vervullen. En dus was
het begrijpelijk, dat hij woedend tegen
haar uitviel, toen hij het bespottelijke en
vernederende van zijn positie ten volle
begon te beseffen. Mary luisterde bedaard
naar zijn schelden vleien en bezweren.
Toen hij eindelijk ophield, verzocht ze
hem zijn paard te bestijgen.
U komt mee om ons een bezoek te
w5!11:.Jk ben llier de baas in de af-
-Au* TTVarL oom Les- Als bet congres
u schijnt te verwachten een
dln^al V°j ten op me aftuurt, nou,
een mL gevolgen zelf moeten dra
gen. Maar meeg n zult U!
Toen hij zijn voet in de stijgbeugel
zette, verdween de woede van de jonge
man plotseling. Hij keek Mary glimla
chend aan.
Ik ben verslagen. Ik zal uw bevelen
opvolgen. Ik moet bekennenU bent
het gewieksteen tevens het knapste
meisje, dat ik ooit ben tegengekomen!
Kunnen we geen goede vrienden zijn?
Dat hangt grotendeels van uzelf af,
verklaarde Mary ernstig en begon toen
ook te glimlachen- Ik van mijn kant zou
zeer veel prijs op uw vriendschap ste'len
Samen reden ze op en Mary bleef een
eindje achter Meredith, om hem goed in
het oog te kunnen houden. Ze begreep
wel, dat zijn komst een grote opschudding
op de hoeve zou veroorzaken. Ze wist
zelf niet zeker, of ze wel in haar recht
was, zo eigenmachtig op te treden. Mis
schien zouden er heel wat moeilijkheden
uit voortkomen!
Al die vragen kwamen haar voor de
geest, terwijl ze in het licht der dalende
zon achter haar gevangene aanreed, in
bewondering voor zijn stoere gestalte. Al
was hij dan door zijn betrekking bij de
spoorweg haar natuurlijke vijand, ze
mocht hem toch wel graag lijden. En hij
wilde haar vriend zijn! Bovendien had hij
haar geprezen als het gewiekste en het
knapste meisje, dat hij ooit ontmoet had.
Vooral dat laatste gedeelte van dat com
plimentje herinnerde ze zich heel duide
lijk. Als ze het maar eens zó kon aanleg
gen, dat Ben Meredith haar in die nieuwe
blauwe japon zag!
Het is heus niet nodig, dat U dat pistool
aldoor zo stijf vasthoudt, zei Meredith
over zijn schouder heen, omdat ze aldoor
een eindje achter bleef.
Och, het 'rost me geen moeite, het
vas te houden
Maar ik zou toch liever hebben dat
U het niet zo op me gericht hield Dat
bezorgt me koude rillingen over mijn
rug.
Helemaal niet nodig, zolang U rustig
doorrijdt. Ik ben heel voorzichtig met
vuurwapens.
En handig ook. vermoed ik.
Ik schiet tamelijk zuiver.
lk zal me rustig houden, Miss Reeder!
zei hij met een droog lachje: U hebt hier
in het Westen toch wel een eigenaardig
idee van gastvrijheid. Maar toch denk ik,
dat het een heel prettig bezoek voor me
zal worden.
We zullen ons best doen, het U pret
tig te maken, beloofde Mary ernstig. Heus
ik heb er een hekel aan, U zo hard te
behandelen. Maar ik kan nu eenmaal niet
toelaten, dat U hier over het land rails
laat leggen.
Waarom hebt U toch zo'n hekel aan
ons? Ik begrijp dat niet!
Ze deed haar best hem uitleg te geven
Ze vertelde hem, hoe haar oom, toen hel
hem op zijn vroegere woonplaatsen te
druk bevolkt werd, die Verborgen Vallei
ontdekt had. Ze vertelde over het recht
van vrije weide, over gemoedelijke om
gang tussen buren, over de blijde vrij
heid in een eigen koninkrijkje. Haar ogen
glinsterden onder het spreken en Ben
Meredith vergat totaal, dat zg een pistool
ir de hand hield.
Ik wou, dat het anders kon ,zei hij;
Maar er komt nu eenmaal verandering
Niemand kan dat tegenhouden. Als ik
hier niet bezig was, dan zou er een ander
in mijn plaats gekomen zijn. En zelfs aan
de bankiers en aandeelhouders, die er met
hun geld achter zitten, kun je het niet
kwalijk nemen. Niemand van ons is een
schurk.
Ik wou ook, dat het anders kon
zuchtte Mary, net als hij gedaan had.
U hebt toch gem hekel aan mij per
SQOlilijk?
Een hekel aan U? Wat een mal idee! i
Waarom zou ik een hekel aan U hébben"
Kunnen we dus vrienden zij
Vriendschappelijke tegenstanders?
O, zeker, antwoordde Mary met on
gekende verlegenheid: Ik hoop het in elk
geval. Ik heb U nog niet zolang geleden
leren kennen.
Misschien, zo dacht ze opeens met ver
trouwen, misschien, kan de zaak nog op
vriendschappelijke wijze opgelost worden
Misschien zal oom Les zijn proces win
nen en kan de spoorlijn verlegd worden
Dan zouden ze elkaar als vrienden tege
moet kunnen komen. Misschien zag hij
rmnn vl°K - u°g e,rns in haar blauwe
japon. Zou hij haa: dan mooi vinden?
De zon was onder en de duisternis
viel snel.
Daar gaat nog iemand vlak voor ons
uit zei Mary, haar paard aansporend. Ze
gaf een schreeuw en een vrouwestem
antwoordde.
Bess! Ik- dacht, dat je allang weer
thuis was!, riep Mary terug, de stem van
haar oudere zusje herkennend,
Ik had ook al thuis moeten zijn, riep
Bess terug: Ik ben met Allan wat wezen
rijden.... Wie heb jij daar bij je?
Een gast.
Heel beleefd uitgedrukt, merkte Me
redith op: Feitelijk ben ik een gevangene.
Dit is mijn zuster Bess, zei Mary
ernstig: Bess, mag ik je mijnheer Mere
dith voorstellen. Hij is de bestuurder van
de spoorwegwerken en zal op mijn drin
"md verzoek een paar dagen bij ons op
hoeve doorbrengen.
moeten worden begonnen, zou het land
slechts na een aanlooptijd het volle pro
fijt uit deze hulp kunnen trekken.
Er is voor ons land dus alles aan ge
legen, dat de hulp, waarnaar heel
West-Europa uitziet, voor het aanbre
ken van het tweede kwartaal wordt ge
boden.
Tenslotte vestigt de Minister er de aan
dacht op, dat er niet op mag worden ge
rekend, dat een realisatie van hulp in hut
kader van het E. R. P. zou kunnen lei
den tot een aanzienlijke verhoging van
het huidige welvaartspeil.
Inflatoir effect van
begrotingstekort
Ten aanzien van hét inflatoire effect
van het begrotingstekort maakt de Mi
nister van Financiën in do-Memorie van
Antwoord aan de Eerste Kamer op, dat
slechts tot een bedrag van naar schatting
450 millioen een beroep moest worden
gedaan op geldscheppende instellingen.
Dit bedrag vertegenwoordigt het infla
toire et e ct. dat ten slotte is voortgevloeid
uit het tekort op de begroting voor 1947
en de credietverlening aan Ned.-Indië te
zamen.
Inmiddels waren er ook nog andere
inflatoire invloeden werkzaam. Volgens
een globale raming kan de toeneming der
geldhoeveelheid voor 1947 worden ge
steld op 800 millioen. Voor ca. 2C0
millioen moet zij worden toegeschreven
aan de voortgezette deblokkering en voor
circa 150 millioen aan de uitbreiding
van de credietverlening door de banken
aan het bedrijfsleven. Hier staat echter
tegenover, dat in de loop van 1947 de goe-
derenhoeveelheid aanzienlijk toenam en
dat ook de invloed der sterk gestegen
wereldmarktprijzen op het binnenlands
prijsniveau een groter quantum in cir
culatie alleszins rechtvaardigde.
In een kampong in de nabijheid van
Salatiga zijn in de afgelopen week pest-
gevallen met dodelijke afloop voorge
komen. Van bestuurs- en geneeskundige
zijde zijn onmiddellijk de nodige maat
regelen getroffen om uitbreiding te voor
komen.
De thans te New York vertoevende di
recteur van de algemene Ned. vereniging
voor Vreemdelingenverkeer, jhr. W. Bo-
reel, heeft Dinsdag op een perconferentie
o.a. verklaard, dat Nederland het komen
de seizoen 20.000 Amerikaanse toeristen
verwacht, die gemiddeld vier 5 vijf dagen
blijven. Het vorige seizoen zijn er naar
schatting 15.000 Amerikanen in Neder
land geweest. In Nederland zijn thans
voor toeristen beschikbaar 20.000 twee
persoons- en 10.000 eenpersoonshotelka
mers.
De laatste weken werden in Eindhoven
herhaaldelijk diefstallen gepleegd uit
auto's, welke niet afgesloten langs de
weg geparkeerd stonden. Bovendien had
den inbraken plaats, waarbij o.a. waarde
volle artikelen, geld, wasgoed en distri
butiebescheiden werden ontvreemd.
Thans heeft de Eindhovense politie in
samenwerking met die uit Weert de da
ders gearresteerd. Het bleek een heel
complot te zijn, bestaande uit zes perso
nen, die thans allen achter slot en gren
del zitten. Een groot gedeelte van de ont
vreemde goederen kon aan de eigenaren
worden teruggegeven.
Gedeponeerd op het Hoofdbureau van
Politie: blauwe wollen kinderwant, kin
derwantje, radiateurdop, contactsleutel
tje, etui met moersleutels, grijs kinder
kousje, een paar dameshandschoenen,
wollen handschoen. wollen damesvest,
linnen tas met net, zakmes.
Bovenstaande goederen kunnen iedere
weerkdag tussen 13.30 en 14.30 uur afge
haald worden op het Hoofdbureau van
Politie, Lange Nieuwstraat 55.
Te bevragen bij de vinders: knipmes,
Terhorst, Noordeinde 31, Kethel: zwarte
bouvier, Stroom, Pascalstraat 22; zwart
bruin hondje, van Maurik, Korte Achter
weg 21; gouden oorbel. Vonk, van Mus-
senbroeckstraat 15b; vulpen, Veenstra,
's-Gravensandestraat 32a; hoofddoek, Mak,
B. K. Laan 178a; nummerplaat, v. d. Vlies,
van Marumstraat 33; koperen huissleutel,
Rebers Prins Frederik Hendrikstraat 14,
houten aardappelschep, Hulsjer, Nieuwe
Sluisstraat 10b.. Amerikaanse vulpen,
Visser, Roterdamseweg 23 te Vlaardingen,
riem,v. d. Most, Oostsingel 49; over
schoen, van Dongen, Fahrenheitstraat 23,
jadvindersriem, van Vliet, Pendrechise-
straat 3b' kinderarmbandje, Scharloo.,
Galvanïstraat 13a; herdershond, Klemlug-
tenbelt, Galileistr. %9b; sleutel, van Rijsm-
ge Parellelweg 144; meisjespuntmuts,
van Seters Aleidastraat 86; rozenkrans,
Rijken, Snelliussingel 48a; 1 paar glacé
herenhandschoenen, Braak, rijwielstalling,
Stationsplein; lichtbruin-hondje, v. d. Hoe
ven Rubenslaan 10; kinderarmbandje,
Portier Gem. Ziekenhuis; heren glacé
handschoen. Verkaik, Boerhavenlaan 2b;
bruine padvindersriem, van Dijk, schóól
aan de Dwarsstraat; 1 paar glacé heren
handschoenen, Hijman, Havendijk 210;
mapje met foto's, Feelders, Newtonstraat
54a; houweel, Zoeteman, Prooststraat 24,
Rotterdam; leren handschoen, Rozen-
brood, Stephensonstraat 2a.
Bij het afhalen van bovengenoemde
voorwerpen bij de vinders, gelieve men
het hoofdbureau van Politie, Lange Nieuw
straat 55, kennis te geven. Tel. 69333.
