Hitier overweldigt Oostenrijk m Boekenmarkt INDISCHE SPOOR- EN TRAMWEG MAATSCHAPPIJEN D\E wereld Botwinnik wint van Reshevsky Nieuws van de visas? De eerste stap van de 2e wereldoorlog jjjj i■s|m MORGEN TIEN JAAR GELEDEN Paul van Zeeland over de oorlogsdreiging Op Java en Madoera tijdelijk in bezit genomen door Regering Euwe—Smyslov afgebroketi De Nederlandse vrouw 1898-1948 RUIT-NIEU WT JES Rijksparlement Engeland staat er ook zwaar voor WOENSDAG 10 MAART 1948 PAGINA 1 M „Slechts één reddingsmiddel: de unificatie van West-Europa". be- Tentoonstelling niet open op Zondag 42. Dfa7—f5 afgebroken De afgebroken stelling is: COMMUNISTEN-COMPLOT IN CHILI Naar een verbod der partij Een weinig bekende zet. 19. Tal—dl .hT~"h5 COLLEGE VAN RIJKS BEMIDDELAARS Regeringsrapport met somber vooruitzicht DE BOOM, DIE UITKOMST BRACHT AFBETALING CONSUMENTEN-CREDIET ta.proken w.rkm worft comd.ntltus gepeild. (IV). NIEUWE SATELLIET VAN URANUS SCHAAKRUBRIEK ONDERZOEK INGESTELD TEGEN BELGA JAMBOREE IN NOORWEGEN BELGIE—NEDERLAND TE ANTWERPEN ANTWERPEN—ROTTERDAM Het Antwerpse elftal NOORD NEDERLAND TBQBN DEENSE PLOEG Om elf uur 1s avonds van de 11de Maart 1938 rukten op bevel van Hitier de Duitse troepen het vrije, onafhankelijke, souvereine Oostenrijk binnen. Nog vóór middernacht waren Kufstein, Mittenwald en Salzburg bezet. Daarmede was wat toen vermoed werd, later zekerheid bleek de tweede wereldoorlog begonnen. „Guerre dróle", gekke oorlog, zoals de Fransen zeiden; koude oorlog, zoals de geijkte term tegen woordig luidt, waarin wel een aanvaller met een geweldige offensieve macht oprukte, maar geen verdediger was; waarin het aangevallen land èen vijfde colonne kende, die niet capituleerde, maar de overweldiger met gejuich ontving. Terwijl andere naties, die zich toch als de verdedigers van het recht hadden opgeworpen, zich tot papieren protesten beperkten, of zelfs overeenkomsten sloten. Oostenrijk. Sudetengebied, Tsjechoslowakije, Memel, Albanië. Tot eindelijk de nazi-aanval op Polen de armageddon ontketende. Die avond van 11 Maart 1938 weerspie gelde de Weense radio getrouw de sen sationele, dramatische gebeurtenissen, welke zich in Oostenrijks hoofdstad af speelden. Twee dagen te voren had bondskanse lier dr. Kurt Schuschnigg in ten ever de radio verbreide rede een plebisciet op 13 Maart aangekondigd over de vraag- „Moet Oostenrijk onafhankelijk blijven'" De ge hele wereld was overtuigd, dat bet ant woord van de overgrote meer ierheid der bevolking onvoorwaardelijk zou lui den. Ook Hitier wist het. En tegenover het onverwachte besluit van het plebisciet stelde hij zijn daad. Reeds lang had hij. Oostenrijker van geboorte en slechts door een truc'e rijks duitser geworden, het voornemen zijn ge boortegrond bij het Duitse Rijk in te Hitier: „Deze houding van Musso lini zal ik nooit vergeten", lijven. Uit de sinds de oorlog gevonden en gepubliceerde Duitse documenten is gebleken, dat hij eerst met Tsjechoslo- wakije had willen afrekenen, waarna Oostenrijk hem vanzelf als een rijpe vrucht in de schoot zou zijn gevallen. De bij voorbaat vaststaande, hem zeer onaan gename uitslag van de volksstemming dwong hem echter tot snel handelen: Oos tenrijk moest geannexeerd zijn, vóór het volk ter rtembus trok om op Schuschnigg vraag te antwoorden. Hij zelf zou een an dere vraag stellen, in zijn geest; en ook daarvan stond het antwoord bij voorbaat vast. In allerijl werd een geweldige «ruk op Oostenrijk en zijn regering georgani seerd; de zenuwenoorlog, welke Berlijn tegen Wenen sinds lang ontketend had, werd tot een ongekend hoogtepunt op gevoerd. Op 11 Maart kreeg de Oosten rijkse regering twee ultimata; het eer ste eiste het aftreden van Schuschnigg en sijn kabinet; het tweede verklaarde het accoord van Berchtesgaden, dat de onafhankelijkheid van Oostenrijk waar borgde, vervallen. En tegelijkertijd wer den twee Duitse legers aan de grens geconcentreerd. De toestand was voor Schuschnigg on houdbaar geworden. Niet lang te voren had een gezaghebbend man verklaard, dat elke Oostenrijkse soldaat bereid was voor de onafhankelijkheid van zijn vaderland te sterven; maar dat geen enkele Oosten rijkse soldaat ooit een schot op een Duit' ser zou lossen. Voor deze realiteit moest de bondskanselier zwichten. Om half acht verscheen Schuschnigg voor de radio om in bewogen woorden mede te delen, dat „de regering voor het geweld moet wijken. Tot geen prijs rijn wij zelfs in dit ernstige uur geneigd Duits bloed te vergietenIk neem afscheid van het Oostenrijkse volk met dit éne woord en met deze hartewens: God be hoede Oostenrijk". Het Oostenrijkse volkslied klonk dan voor de laatste maal dcor de radio. Een uur later, om half negen, sprak de he-uchte verrader, nu bondskanselier ge worden styss-Inquart. Na zijn woord klonk voor de eerste maal het Horst Wes- sc,;ied over de Oostenrijkse zenders. Oostenrijks lot was beslist. De 12de Maart begroette Seyss-Inquart, de aan voerder der vijfde colonne, Hitier op Oos tenrijkse bodem; de' 13e Maart werd Oos tenrijk grondwettelijk tot „een land van het Duitse Rijk" geproclameerd; de 14de Maart sprak Hitier te Wenen: „Wat er ook moge gebeuren, niemand zal het G--oot-Duitse Rijk nog ooit kunnen uiteen rukken. Dit is een eed! En deze eed zal door geen nood of geweld kunnen wor den gebroken!" De 10de April verklaart 99.75 percent der bevolking zich voor de Anschluss. Dan verdwijnt, na enige waardeloze papieren protesten van de mogendheden. Oostenrijk uit het internationale gezicht veld. Tot de dag der bevriiding, na de tweede wereldoorlog, in April 1945 Zó was de voorspelling van 1881 van de grote staatsman Kassuth Lajos in ver vulling gegaan: „De Duitse provinciën van Oostenrijk zullen vanzelf weer tot Duitsland terugkeren. De secondenwijzer van het uurwerk der historische logica beweegt zich soms jarenlang zeer lang zaam, om plotseling snel vooruit te sprin gen. En dan slaat de klok!" De klok heeft tweemaal geslagen. In de uren van Oostenrijks overweldi ging vertoefden wij te Brussel. Zodra wjj het ontstellende bericht vernamen, stel den wij ons met internationale autorite: ten in verbinding. Blijf rustig, waar gé zijt, luidde het advies: er dreigt geen en kel gevaar; Engeland heeft Oostenrijk al lang afgeschreven, en is misschien heel blij, dat weer een probleem, zonder dat er een oorlog voor nodig was, is opgelost Die „geruststelling" verwonderde ons niet al te zeer. Wij herinnerden ons te goed de woorden van Benes, toen minister van buitenlandse zaken van Tsjechoslowakije na de nazi-moord op Dollfuss: „Liever de Anschluss dan Habeburg". (Wat Benes r.u over dat eens gesproken haatwoord denkt, laten we in het midden). Dat Engeland zich liever van de toenmalige Centraal- Europese problemen verre hield, wisten we ook. Maar wat eerst later, na de jong ste oorlog, onthuld werd, n.l. dat Engelse staatslieden er bij hun Oostenrijkse col lega's al lang op aangedrongen hadden, zich bij Duitsland aan te sluiten, konden we toen niet weten. Reeds in April 1938 had sir Austen Chamberlain, tijdens een bezoek aan Wenen geadviseerd, „dat de onafhanke- h Tijdens een voordracht, door oud minister Paul van Zeeland voor de „nationale raad der Belgische vrouwen" gehouden, zeide hij o.a.: „De na-oorlogse politiek fa een vol ledige mislukking en de wedloop der bewapening is met reuzenschreden hervat. Ik ben er van overtuigd, dat thans niemand oorlog wil, nochtans is het oorlogsgevaar groot. De wereld is verdeeld in twee blokken en een oor log kan ieder ogenblik uitbreken, zonder dat iemand hem weloverwogen heeft gewenst". Het economisch aspect der wereld ls al niet veel gunstiger. "Het economisch evenwicht in 'de wereld moet hersteld worden, want anders zullen de Europese landen ten gronde gaan. Azië heeft vol gens spreker enerzijds het onwrikbaar Dr, Kurt Schuschnigg: „God hoede Oostenrijk Vele lezers van „Die rare wereld hebben zich misschien afgevraagd, hoe het staat met de productie van de eer ste grote Nederlandse Bach-film in kleu ren „Zingende Zielen" (voorlopige ti tel), welke door de grote Nederlandse filmproducent, de heer R. Olprent op stapel is gezet en waarvan de redactie van „Die rare wereld" zich het exclu sieve publicatierecht had weten te ver zekeren. Het spreekwoord: „Geen nieuws, goed nieuws" gaat in dit geval niet op. De productie is namelijk gestaakt wegens een principieel artistiek conflict, tussen de regisseur Rolma Raak en diens assis tent, over de voorlopige titel. Rolma Raak, regisseur van ..De Drie Muske tiers" (7e versie) in 1924. „De Drie Mus ketiers" (14e versie) in 1934 en „Zuive ringszout in de Zuiveringsraad" in 1944 wenste handhaving van „Zingende Zie len", terwijl zijn assistent de voorkeur gaf aan „Zengende Zielen". Dit leidde aanvankelijk tot stagnatie in en tenslotte tot stopzetting van de productie. Intussen ls gebleken, dat de assistent-regisseur lid was van de Duivendreebtse Komlnforra waarop hij en bonne forme is ontslagen Naar verluidt, is hij thans productielei der van de genationaliseerde, gedemocra tiseerde, gestandaardiseerde en gecentra liseerde Tsjechoslowaakse filmindustrie. De productie van „Z ngende Zielen' (voorlopige titel) wordt op korte ter mijn herval lijkheid van Oostenrijk onder de be scherming van het Reich zou worden gesteld, en dat zo nodig een offer in de binnenlandse politiek zou worden ge bracht". Nog dringender was de raad van de Britse ambassadeur in Berlijn» sir lievile Henderson: „Ge zijt Duit sers, de Duitsers moeten zich aaneen sluiten. Ik begrlip niet, wat ge wilt". En lord Salisbury deed er nog een schepje op: „Waarom wilt ge met alle geweld zelfstandig blijven? Waarom sluit ge u niet bij Duitsland aan?" Is het verwonderlijk, dat een Oostenrijker opmerkte: „de bezorgdheid van onze beste Britse vrienden einaigi. waar zij de vriendschap met Duitsland in gevaar zou kunnen brengen"? Moet men een parallel met het heden trekken? Eigenlijk stelde men zich in die degen slechts één vraag: wat zal Italië doen? Na de mislukte Juliputsch van 1934, waar van Dollfuss het slachtoffer werd, had Mussolini zijn leger aan de Brennerpas geconcentreerd. Nu legde hij zich zonder meer bij het voldongen feifvar. Duit.-lmd aan zijn grenzen, dus van de onderwer ping van Italië aan Duitsland neer. En Hitler was hem dankbaar in zijn grote Weense rede zeide hij letterlijk: „ik zal deze houding van Mussolini nooit ver geten". De wereldoorlog was begonnen. Europa ging met gesloten, met dichtgeknepen ogen zijn verschrikkelijk noodlot tege moet. Onder zeer grote belangstelling werden gisteren te 's-Gravenhage de partijen der vierde ronde van het we reldkampioenschap schaken gespeeld. De partij EuweSmyslov werd na 42 zetten afgebroken, terwijl Botwinnik won van Reshevsky door tydsover- sehryding van de laatste na 32 zetten. De stand luidt na de vierde ronde: X. Botwinnik 2 punten 1 afgebro ken partij (3). 2. Keres 2 punten (3); 3. Reshevsky 1% punt (3); 4. Smyslov punt 2 afgebroken partijen (4); 5. Euwe 0 punten 1 afgebroken partij (3) EuweSmyslov Van de partij Euwe-Smyslov geschied den de eerste 14 zetten in bliksemsnel tempo. Het was een Spaanse opening, waarvan Smyslov de gesloten verdedi ging koos. Bij de 12de zet was de z.g.n. tschigonni-opstelling bereikt, waarbij zwart het centrum gehandhaafd heeft verlangen zijn onafhankelijkheid te her-1 en gereed staat voor een actie op de overen, doch is anderzijds aangewezen op hulp door de Europese landen. Naar Van Zeeland verder verklaar de, bestaat er slechts één enkel middel om aan alle dreiging het hoofd te bie den: de unificatie van West-Europa met, in twee fazen, de douane- en de muntunie. „De internationale economie zal op deze unie afgestemd moeten worden en er zullen concessies gedaan moeten worden. Deze regionale organisatie zal de kern moeten vormen van een uitge breidere: eerst een Europese, daarna een wereldorganisatie". Zoals men weet is er in Protestantse kring hevige oppositie gevoerd tegen het feit, dat de komende tentoonstelling „De Nederlandse vrouw 18981948" des Zondagsmiddags geopend zou zijn. Zelfs had een groot aantal vrouwenorganisaties besloten van medewerking af te zien. Het bestuur der tentoonstelling heeft nu besloten terug te komen op zijn besluit en de tentoonstelling op Zondag middag niet open te stellen. Het heeft daarbij overwogen, dat het onder ande re omstandigheden geen reden zou heb ben gevonden aan het gevoelen van de minderheid zulk een overheersende be tekenis toe te kennen, doch dat het feit, dat het hier betreft een hulde aan H. M. de Koningin door alle Nederlandse vrouwen, eist, dat zo enigszins mo gelijk. alles wordt vermeden, wat door bepaalde groepen van vrouwen kan wor den gezien als hinderpaal om aan de tentoonstelling haar medewerking te ver lenen. Derhalve zal de tentoonstelling des Zondags de gehele dag gesloten zijn. koninginnevleugel. Daarentegen be heerst wit meer. terrein in het centrum, hetgeen tot aanvalskansen op de andere vleugel kan leiden. De algemene indruk was, dat Smyslov behoorlijk uit de ope ning was gekomen, maar daarna begon Euwe een grote kracht te ontwikkelen om geleidelijk een superieure opstelling te krijgen. Toen meende hij helaas met een dubbel paardoffer de partij te kun nen beslissen. De aanval sloeg echter niet door en de bij de onderbreking be reikte stelling biedt niet veel hoop op behoud. Het verloop der partij was als volgt: c4 X b3 Db8b7 Kg8h7 Le6c4 dat echter niet Wit: dr. Euwe 1. e2—e4 2. Pgl—f3 3. Lfl—b5 4. 5. 6. 7. 8. 9. Lb5a4 00 Tfl—el La4b8 c2—c3 h2h3 Zwart: Smyslov e7—e5 Pb8c6 a7a6 Pg8—f6 Lf8e7 b7b5 O-O d7—d6 Gedwongen daar de pion op c5 niet be schermd kon worden. 28. b2—b3 Pc6a5 29. Pf3 X e3 Het is duidelijk dat zwart het paard niet mag nemen, wegens 30 Ld4 en :-wart verliest zijn koningin. 29 30. Lc2bl 31. Le3d4 32. Pd5—f4 33. Pe5Xg6 Een verrassend offer, - doorslaat. Vermoedelijk had Euwe die op dat ogenblik een voortreffelijke stel ling had beter Dg4 kunnen spelen. Zwart mag natuurlijk de koningin niet nemen, wegens Pf8 mat. 33f7 X g6 34. Pf4 X g8 Kh7 X g6 35. e4e5 schaak Kg6f7 36. De2—h5 schaak Kf7—f8 37. f2—f4 Ld8b6 v 38. Dh5f5 schaak, Kf8e7 39. Df5h7 schaak Ke7d8 40. Lc5 X b6 schaak Db7xb6 schaak 41. Kglh2 Db6e3 Wit (Euwe): Kh2, Df5, Lbl pionnen c3, e5, f4, g2 en h3; Zwart (Smyslov): Kd8, De3, Lc4, Pa5 en g2, pionnen b5, b3 en h6. Botwinnik Reshevsky De partij BotwinnikReshevsky was een Nimzo-Indisch, waarin de Amerikaan het zijn tegenstander lastig maakte. Beide spelers gebruikten geweldig veel be denktijd en ten slotte werd hiervan de Amerikaan, die zich anders in tijdnood kiplekker gevoelt de dupe. Bij de 32e zet overschreed Reshevsky de tijd. Het verloop van de partij was: 21. Lb2—cl «6e5 22. Tfl—dl e5xd4 23. Dd3xd4 Dd7e8 24. Tal—a2 h7—h6 25. h2—h3 Ta5a6 26. Pc3d5 Pf6Xe4 27. Ta2e2 f7—f5 28. g2—g4 Ld 6c5 29. g4xf5 De6xf5 30. Dd4xe4 Df5xh3 31. Pf3h2 Tc8c6 32. Pd5—f4. Hier overschreed zwart de tijd, maar zijn stelling bood op dat ogenblik weinig uitzicht, op behoud. Wit: Door de Japanse invasie en bezetting en de daarop volgende onlusten is het spoorweg-apparaat in Ned.-Indië zwaar gehavend. Het landsbelang eist, dat dit apparaat door de Regering zal kunnen worden gebruikt, daar waar hieraan de grootste behoefte bestaat en dat de daarmee verband houdende wederop bouw der spoorwegen zal kunnen wor den geregeld naar de verkeersbehoefte. De Regering heeft voorgesteld om zo veel mogelijk de particuliere spoor- en tramwegmijen op Java en Madoera van 's Landswege tijdelijk in bezit te nemen om die met de Staatsspoorwe gen samen te voegen tot een „Verenigd Spoorwegbedrijf". Overleg met de betrokken maatschap pijen heeft reeds plaats gehad. De direc ties hebben vrijwillig in de inbezit neming toegestemd. De volgende spoor- en tramwegmijen zullen dus met haar bedrijven en neven- bedrijven op Java en Madoera met in gang van 1 Januari 1946 tijdelijk in bezit zijn of in bezit worden genomen door 't land: Kediri-, Madoera-, -Malang-, Modjoker- to-, Oost-Java-, Pasoeroean-, Probolingo-, Samarang Joana-, Semarang Cheribon en de S,erajoedal Stoomtrammij. alsmede de Nederlands Indische Spoorweg Mij. De leiding en bet beheer berusten bi) en worden uitgeoefend door de Direc teur van Verkeer en Waterstaat in Ned.-Indië. Alle exploitatie-baten en -lasten komen gedurende de tijdelijke inbezitneming voor rekening van het land. De te besteden kapitaalsuitgaven voor hersiel, vernieuwing, uitbreiding en verbetering komen voor rekening van de maatschappij. Voor het gebruik keert het land een schadeloosstelling in Ned.-Ind. ert uit. De schadevergoeding over 19461947 is reeds vastgesteld, die over 1948 is afhan kelijk van de periode gedurende welke het gebruik door de Overheid nog zal duren. In onderstaande bedragen is nu behalve de schadevergoeding over 1946 '47 tevens de minimum-, resp. maximum uitkering opgenomen, welke over 1948 kan worden verwacht. Madoera Stoomtram Mij.: minimum t 312.300, maximum f 390.375. Ned.-Ind. Spoorweg Mij.: min. f 4.676.949 en max. f 5.833.687. Oost-Java Stoomtram Mij.: min. f 430.500 en max. f 560.875. Sama- rang-Joana Stoomtram Mij.: minimum f 643.649 en max. -f 804.512. Semarang- Cheribon Stoomtram Mij.: min. f 1.595.700 en max. f 1.994.625. Serajoedal Stoom tram Mij.: min. f 390.375 en maximum f 345.938. Kediri Stoomtram Mij.: min, f 113.700 en max. f 142.125. Malang Stoomtram Mij.: min. f 229.800 en max. f 287.250. Modjokerto Stoomtram Mij.: min. f 82.700 en max. f 104.625. Pasoe roean Stoomtram Mij.: min. f 41.951 en max. f 52.313. Probolingo Stoomtram Mij.: min. f 71.100 en max. f 88.875. (Alle bedragen in Ned.-Indische guldens). Het personeel van de betrokken maat schappijen kan in 's Lands dienst over gaan met alle faciliteiten van dien. De Chileense regering heeft „een ern stig communistisch complot" ontdekt in het gebied van Ovalle, ongeveer 200 km. ten Noorden van Santiago, dat kortgele den door de president van Chili is be zocht. In dit gebied is de staat van beleg afgekondigd. Een groot aantal commu nisten is uit het district verwijderd. Men acht het mogelijk, dat de commu nistische partij in Chili verboden zal wor den en dat de regering de mandaten van de communistische parlementsleden nie tig zal verklaren. Wit wil de penning van Pf3 verhinde ren, voordat hij d4 speelt. 9Pc6a5 10. Lb3c2 c7c5 11. d2d4 Dd8—c7 12. Pbld2 Pa5c6 Tot hier is alles reeds talloze malen gespeeld en de zetten geschieden dan ook met sneltreinvaart. 13. d4 X e5 13 dB X e5 14! Pd2—fl 15. Pfl—e3 Ta8—d8 Zwart kan met de uit de opening be reikte stelling tevreden zijn. 16. Ddl—e2 g7—g6 Klaarblijkelijk wil zwart zijn paard naar h5 brengen. 17. Pf3—g5 Le6—c8 18. Lel—d2 Kg3—g7 20. Pg5—f3 Lc8r—e6 Nadat het paard is weggejaagd, keert de rajdsheer onmiddellijk naar zijn gun stige plaats terug. 21. a2a4 Dc7—b8 22. Ld2—cl Td8 X dl 23. Tel X dl Tf8—d8 Zwart biedt opnieuw ruil der kastelen aan en wit gaat hier grif op in. 24. Tdl X d8 Le7 X d8 Zwart moet wel met de raadsheer te rugnemen. 25. a4 X b5 ag X b5 26. Pe3d5 Pf6—g8 Zwart mag niet 2 x op d5 slaan, wegens Dd2 met aanval op d5 en ho. 27. Lele3 c5c4 Botwinnik 1. d2d4 2. c2c4 3. Pbl—c3 4. e2 c3 Zwart: Reshevsky Pg8—f6 e7e6 Lf8b4 Botwinnik speeb" i n£ de d7d5 De Arnhemse rechtbank heeft de huwelijkszwendelaar A„ die o.m. een meisje in Velp oplichtte voor ƒ24.000, Veroordeeld tot 2M jaar gév.straf. De Zaandamse politie heeft de 45-jar. W. de G. gearresteerd, die bekende dertien rijwielen te hebben gestolen en verkocht. 'De commandant zeemacht Nederland,, schout bij nacht Willinge, zal Vrijdag op het vliegveld te Gilze-Rijen 26 adelborsten-vlieger 1ste kl. bij de Kon. marine reserve de eed afnemen. De bootdiènst AmsterdamLemmer wordt van morgen af weer normaal onderhouden. Het hoofdbestuur van de Ned. bond van gemeente-ambtenaren dringt in 'n telegram aan de commissie-Ubbink met grote ernst aan op het spoëdig indienen van definitieve voorstellen en in afwachting daarvan op het ge ven van nadere richtlijnen met be trekking tot de salariëring van dit personeel. In de ouderdom van bijna 102 jaar is de heer A. de Haan, de oudste inwoner van Gennep, overleden. Gisteravond is de boerderij van H. Zandvoort te Rosmalen afgebrand. De hele inventaris en enige koeien gingen verloren. Prins Aschwin de broer van Prins Bernhard, vertrok gisteravond van Schiphol naar New-York; hij zal in de Ver. Staten verschillende univer siteiten bezoeken. Binnenkort is een Kon. besluit te verwachten waarbij in bepaalde ge meenten maatregelen tot bestrijding van de asperge-vlieg verplicht wor den Voorgeschreven. Alle stoombootdiensten tussen Urk— Enkhuizen, UrkKampen, UrkAm sterdam, Urk—Lemmer en UrkEm- meloord zijn volledig hervat. Tevens is de zomerdienst ingegaan. Het hooggerechtshof te Washington heeft met 8 stemmen tegen 1 bij ar rest bepaald, dat het godsdienstonder wijs op openbare scholen die door de staat worden gesubsidieerd, onwet tig is. Naar wij heden vernemen, is er over een compromis-voorstel inhoudende de vorming en samenstelling van een rijks- parlement voor Nederland, Suriname en de Ned. Antillen overeenstemming be reikt. Voorgesteld zullen worden drie parlemen ten in de verhouding: 1002121 en voor belangrijker aangelegenheden één parJc ment in de verhouding: 1001010. Aan prof. mr. A. C. Josephus Jitta te 's-Gravenhage, is op zijn verzoek eer vol ontslag verleend als lid van het college Van rijksbemiddelaars. In zijn plaats is mr. G. Jansen te Amsterdam, benoemd. 7. 8. 9. 10. 11. 0—0 Pb 8d7 c7c6 d5xc4 Le7—d6 met voorliefde Rubinstein-varian' 4 5. a2a3 Aldus speelde Botwinnik ook in het AVRO-tournooi tegen Capablanca. 5. Lb4e7 tDe terugtocht naar e7 werd beter ge acht dan ruil op c3. 6. Pgl—f3 b2b4 Lel—b2 Lfl—d3 LdÜXc4 Pc3—e2 Wit wil e5 niet toelaten. Ua7a5 12! b4b5 Pd7—b6 13. Lc4—d3 c6Xb5 Zwart heeft op handige wijze een paar tempi gewonnen. 14. Ld3Xb5 15. Ddl—b3 16. Dd3—b3 17. Pe2—c3 Dwingt wit tot ruil. 18. Lb5Xd7 19. 0—0 20. e3e4 Reshevsky maakt het zijn tegenstander niet gemakkelijk. Beiden hebben thans 1 uur 45 min. bedenktijd gebruikt. Dit belooft weer een zenuwslopende finish. Lc8d7 a5—a4 Ta8a5 Dd8e8 De8xd7 Tf8c8 Pb6—c4 In een uitgebreid regeringsrapport over de huidige economische positie van En geland, wordt het Britse volk er duide lijk op gewezen, dat het zelfs wanneer het Marshall-plan ten volle wordt ten uitvoer gelegd, rekening moet houden met de mogelijkheid van een verdere daling van de levensstandaard. Het rap port verklaart, dat zelfs met Amerikaan se hulpverlening de werkloosheid waarschijnlijk met de helft zal toenemen van 300.000 personen tot 450.000. De be schikbare hoeveelheid voedsel zal naar verwacht wordt in de eerste helft van 1948 slechts 2681 calorieën per dag be dragen, tegen 2880 in het vorige jaar en eefi vooroorlogs gemiddelde van 3.000. Tenzij de textielproductie toeneemt zal het kledingrantsoen onvermijdelijk ver minderd moeten worden. O Berg, Bengt: Verloren paradijs. Uitg. Breughel, A'dam. Enthousiast verhaal over de vogels va^i het Zweedse Oeland, dat dreigde verloren te gaan. maar als natuurreservaat behouden bleef. (IV—V). Bink, Réné: Het groene havenlicht. Uitg. Kroonder, Bussum. Het trieste leven van architect Toon Hak en van de kroeghoudster Marie le Coul,tre. On danks mooie stijl een afstotende no velle. (III). Boschvogel, F. R.: De beukenhage. Uitg. J. Lannoo, Tielt. Boeiende Vlaamse boerenroman. Van Vremveld verliest de strijd tegen zijn vroegere verloof de, doordat bij zijn zoon de liefde overwint, (inIV). Carmiggelt, S.:1 Allemaal onzin. Uitg. De Arbeiderspers, A'dam. Bundel pro- za-sehetsjes, humoristisch, satirisch en koddig. Vlot verteld. (III). Davids, Henriëtte: Mijn levenslied. Uitg. Joh. Mulder, Gouda, 1948. De mémoires van de bekende cabaretière. Een soms aangrijpend relaas en rijk aan warm sentiment (IV). Douglas, Llovd C.: De mantel (vertaald). Uitg. A. B. C. Uitg. Mij., A'dam, 1947. De officier die Jesus kruisigde, Diens mantel door het lot verwierf en ten slotte als martelaar stierf is de hoofd persoon van deze historische roman. (IV). Gide, André: Oedipus en Theseus (vert.). Uitg. De Driehoek, 's-Graveland, 1947. Oedipus, een drama in drie bedrijven In antwoord op desbetreffende vragen delen de ministers van financiën en so ciale zaken mede, dat het aantal Beval len dat consumentencredietnemers hun waardeboekje hebben teruggegeven om dat zii niet in staat zijn het vóór de uit reiking vastgestelde afbetalingsbedrag te betalen, zeer gering is. In een aantal ge vallen, waarin op grond van verbeterde gezinsomstandigheden het afbetalmgsbe- drag aanmerkelijk werd verhoogd to op of nabij het wettelijke maximum (d. w z 1 per week van elke 100 cre- diet), heeft men het waardeboekje te- ruggëgeven. De ministers zijn verder van oordeel, dat bij de huidige regeling voldoende met de belangen der -ouden van dagen wordt rekening gehouden. uit 1931 en de novelle Theseus uit 1947. Voorbehouden lectuur. (III). Haarla Lauri: Tot in het vierde ge. slacht. Ille deel. Een roman uit de vijftiende eeuw. Uitg. Zomer en Keu- ning, Wageningen, 1948. In dit deel is Nicolaas Kurki volwassen en vecht voor de unie van Finnen en Lappen. (IV). Hardon, H.: Parade der schamelen. Uitg Het Wereldvenster, A'dam, 1948. Een opvallend debuut. Tekening van de zielige schamelheid der collaborateurs. Wegens braspartijen en liederlijk heden voorbehouden. (III). Howard, Peter: Ideeën hebben benen. Uitg. Sijthoff, Leiden. De strijd der ideeën in de moderne wereld. Dit boek, tegen alle -ismen, is een pleidooi voor de Oxford-beweging. Knoef, J.: Van romantiek t0* Uitg. A. A. M. Stols, Den Haag. 1947 Gebundelde artikelen y,erJ,?lg7°P ",UHS" Lammertse, Lz., 3.: „••••Hij was een vader der armen H°man over het leven van Stephanus Modestus Glo- rieux. Uitg. Kinheim, Heiloo, 1948 Zeer aanbevolen, spannende roman over het apostolische priesterleven van deze Belgische stichter van twee congregaties. (IV-V). Van Os, C. H.: Getal en Kosmos. Uitg. Meulenhoff, A dam. Het wiskundig denken in de wijsgerige theorieën. In teressant en diepgaand, maar geeste lijke rust missend. Toonder, Jan Gerhard: De Schuld. Uitg. A. J. G. Strengholt, A'dam 1947. Cul- tuurstudie over de huidige ontredde* ring. Een ernstig werk, maar helaas zeer eenzijdig georiënteerd. (IV). Vermeulen, Matthijs: Het avontuur van de geest. Uitg. A. B. C. Uitg. Mij. A'dam, 1947. Suggestief geschreven filosofische beschouwing van uitgesproken ongods dienstige inslag. (II). Voltaire: Karei XII van Zweden (ver taald). Uitg. L J. Veen, A'dam, 1948. Een merkwaardig boek over een merk waardig vorst. Alleen voor deskundi gen (II) I verboden; II streng voorbehoud; III voorbehoud; IV volwassenen; IV—V rij pere jeugd; V allen. Medegedeeld door 1J3.1.L.» Tilburg. Astronomen van het Mc Donald-obser- vatorium te Austin (Texas), hebben een nieuwe satelliet van de planeet Uranus ontdekt. Dr. Gerard P. Kuiper, directeur van deze sterrewacht, verklaarde, dat de satelliet voor het eerst ontdekt werd op een foto, welke 15 Februari genomen wa^ Ook op een de eerste Maart Sen foto kwam hij voor. j irnorts mede, dat de Dr.Kuiper deelde joor nieuwe satelliet onge .„HHord is- De satelliet heeft Uranus ver J doorsnede van 300 mijl W3a^ fm 30 uur om Uranus heen. enwat de recente onderzoekingen van het ton nnrmpn vov» l. Observatorium ten aanzien van Mars be treft, werd meegedeeld, dat de groene plekken op die planeet waarschijnlijk worden veroorzaakt door mos of korst mos. Het is zeer onwaarschijnlijk, dat op Mars hoog ontwikkelde dieren zouden leven, wegens een niet aanwijsbare hoe veelheid zuurstof. (Schaakredacteur: P. A. Koetsheid, Achterweg 86, Lisseh No. 6365. J. VAN DIJK, De Lier. lste Plaatsing. Mat in 2 zetten. No. 6366. J. SCHEEL, le Prijs Sjakkliv 1946. Mat in 3 zetten. No. 6387. 3. VLOODORP, Den Haag. lste Plaatsing. Mat in 3 zetten. Wit: Kb4, Ta2, Ra4—e7, Pb3; f2, f3. Zwart: Ke5; d3, dB, e6 f4. DE PROBLEMEN VAN DEZE WEEK. No. 6365 bevat in de oplossing een bij zonder fijn, ongewoon mat. De Noorse componist Scheel toont, in no. 6366 nog steeds, ondanks het klimmen der jaren, zijn vruchtbare productiviteit te behou den. No. 6367 is zeer eenvoudig en daar door zal het onder bereik van velen komen. PROBLEEMOPLOSSINGEN. No. 6357. 1. Pe5—c4 dreigt 2. Dg5—d5tt. 1. Df4 weerlegt zwart door 1Db3. Na 1. ert volgt 1Ke4:. No. 6358, 1. Da4—b5 dreigt 2. De5, alsmede 2. Dc4 enz. 1Ta3, Tc3, Rb5:, Pe4. cbS:. 2. Da8:t Db8:. RMtt, Rc6:! Rd5 enz. tegen 1. Rc6: heeft zwart de volgende verdediging 1dc6:, indien i)U 2. Dc6:, dan 2Rb5! Het viel ons bij deze opgave vooral op. dat sommige inzenders wel vrij op pervlakkig de oplossing hebben uitge werkt, waardoor zij lang niét al het mooie in deze opgave hebben genoten; wel jammer. CORRESPONDENTIE. Fr. B. "te T. Denkelijk is Uw op gave te gebruiken. Wat U betreffende die tweezet opmerkt is niet juist; be kijkt U nog eens het probleem. J. D. te N. Uw voorstel hebben wy zelf ook al eens overwogen, maar we vrezen or niet veel mee te bereiken. Het allerbeste is, geen fouten te maken, doch vergissing is nu eenmaal menselijk. J. R. te V. In „zelfmat" wordt door het spel van wit zwart gedwongen wit mat te zetten. Speelt U bij gelegenheid de oplossing van een zelfmat eens na. GOEDE OPLOSSINGEN. No. 6357 en no. 6358: Fr. M. Balde- wijn, Tilburg; ir. V. Blom, Maastricht; mej. Nora Krepel Klarenbeek; J. M. C. N. Dickhaut, Nijmegen; A. 3. Hooft van Huysduynen, Waalwijfe; A. C. Hoyng, Vevhel- C Laurensa. Rotterdam, H. v. d Poet Zoeterwoude; R. Versluys, Rot terdam; H. F. Verheij, Breda; G. G, Smit, Berkel. No. 6358: ir. A. Bergstein Geleen; P. H. Houdijk Rotterdam; G. v. Rooyen, Heemstede. No. 6357: W. H. Haring, Schiplulden; J. Vloodorp, Den Haag. Nos. 6355 en 6356: H. F. Verheij, Breda, De procureur des konings heeft volgens A.N.P.-bericht uit Brussel opdracht ge kregen een vooronderzoek in te stellen tegen het agentschap Belga naar de wijze, waarop dit bureau aan het gewraakte be richt is gekomen, waarin melding werd gemaakt van geruchten, volgens welke een der delegaties ter vijflandenconferen- tie een ontwerp zou hebben ingediend, krachtens hetwelk de valuta's der vijf landen een wijziging zouden ondergaan. Met dit onderzoek is gisterenmorgen een begin gemaakt en een ambtenaar van het parket heeft zich ten van het agentschap gemeld. kantore De leider van de Noorse padvinders, kol J. S. Wilson, vertoeft momenteel in Oslo op zijn Scandinavisch tournee voor .vriendschap en welwillendheid Hij bestudeert daarbij de voorbereidingen voor een internationale jamboree, te houden in Mandal (Zuid-Noorwegen) in de aanstaande zomer Het kamp zal één van de grootste zijn, dat ooit in Noorwegen gehouden werd. Er worden daarbij 1000 buitenlanders verwacht en 11.000 Noren. Wilson heeft ook nog een voortrek kersbijeenkomst te Skojaak (midden- Noorwegen) op zijn programma staan voor Augustus 1949, waaraan dan 4000 man uit alle delen der wereld deel zou den nemen. Het Belgisch elftal samengesteld Voor de wedstrijd BelgiëNederland, die Zondag a.s. te Antwerpen zal worden gespeeld, werd het Belgisch elftal gis teren als volgt samengesteld: Doel: Meert (S. C. Anderlecht); achter: Aernaudts (Berchem Sport) en Anoul (F. C. Luik); midden: De Buck (Aalst), Erroelen (S. C. Anderlecht) en Henriet (Charleroi); voor: Lemberechts (F. C. Mechelen), Van Steelant (St. Nicolas),. Mermans (S. C. Anderlecht), Chaves d'Aguilar (Gent) en Thirifays (S. C. Charleroi). Reserves: Daenen ,'F: C. Tilleur), An- dries (F. C. Mechelen), Coppens (F. C. Mechelen) en Van den Audenaerde (Antwerpen). De wedstrijd zal door de Zwitser Scherz geleid worden; grensrechters zijn de Luxemburgers Eischen en Reis. De samenstelling van het Antwerpse elftal, dat 13 Maart te Antwerpen egen het Rotterdamse elftal zal uitkomen, is: Doel: Gedopt (Antwerp): achter Woyns en Verlinden (Antwerp); midden- Vlees (Antwerp) Vandeyen (Berchem) en Oe- groote (Berchem), voor De vos (Beer schot), Verbruggen (Antwerp), de Herdt (Antwerp), Mersie (Berchem) en C. de Herdt (Berchem). Op 17 Mei, tweede Pinksterdag wordt een wedstrijd gespeeld tussen het Noord- Nederlandse elftal en een Deense provin ciale ploeg. De ontmoeting zal waar schijnlijk plaats vinden in het Ba Quick- stadion te Groningen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1948 | | pagina 2