TRIEST op het schaakbord
Waarheid en Tsjechoslowakije
Belgrado bereid tot onderhandelen
Echter op onaannemelijke basis
Handhaving textieldistributie
noodzakelijk
Stormhoek
Russen willen NIET terug
RUGGESTEUNT
HET WESTEN
DE GASPERI
MGR. SRAMEK GEARRESTEERD
DREIGT DERDE WERELDKRÏJG?
Realiteit biedt geen opwekkend beeld
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Inzameling 1948
Papanek doet
onthullingen
Hoe het elders is
,Bij ontvluchting", zegt Praag
Waarom zuinig met onze punten?
In de
Nederland in staat van
beschuldiging
70ste JAARGANG
DINSDAG 23 MAART 1943
No. 20575
„EVEN SLUWE ZET, ALS DE
COMMUNISTEN GEWOON
ZIJN TE DOEN"
Rusland in een moeilijk parket
•*ten'
van gevaarlijke stoffen
alles wel op de
„VOLENDAM"
BIJ WEDERTOELATING IN
DE V.-RAAD
COMMUNISTEN MOORDEN
IN KATH. MISSIE IN CHINA
BELGIE LAND VAN MELK
EN BOTER
ALSMAAR VERBODEN!
Afbrokkeling democratische
rechten
Intussen kwam als een nieuwe „sensatie-bom" een Reuter-
bericht uit Belgrado, dat Joego-Slavië er in heeft toegestemd
rechtstreeks met Italië onderhandelingen te voeren over de
kwestie-Triest, op basis van de recente besprekingen tussen
Tito en Togliatti. Dat wil dus zeggen, dat Belgrado bereid is,
Triest aan Italië te laten, mits Italië aan Joego-Slavië de
Italiaanse stad Gorizia afstaat. Met felle verontwaardiging
heeft de Italiaanse regering indertijd reeds deze ruil van de
hand gewezen.
MALTA „ZUCHT" ONDER
ZELFBESTUUR
MEVR. ROOSEVELT NAAR
ONS LAND
DE BESTE VRIENDEN
DE DOODSTRAF IN
LUXEMBURG
KARD. VON PREYSING
NAAR ROME
MICHAEL HOOPT SPOEDIG
WEER DE TROON TE BESTIJGEN
EATON ACHT MOGELIJK
HEID NABIJ
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie van de „Nieuwe Sehiedamsche Courant"
zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1,
Tel. 25270; te Schiedam. Broersvest 8. Tel 68804
De abonnementsprijs bedraagt 3.45 per kwartaal
1 1.15 per maand, f 0.30 per week.
Directeur: J. KU1JPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SEHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele
kolombreedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven .eger gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
In de grote rede, welke president Tru
man Woensdag j.l. voor het Amerikaanse
Congres hield en welke uitgroeide tot een
machtig pleidooi om Amerika s gewapende
macht te versterken met het enige funda
mentele doel: oorlog te voorkomen, wees
hij er op. dat „buitenlandse agenten druk
doende zijn om de vrijheid van Italië te
ondermijnen". En hij voegde er aan toe'
„ik kan alleen als mijn vaste overtuiging
'uitspreken, dat in dit tijdperk van de ge
schiedenis het vertrouwen en de kracht
van de Verenigde Staten machtige wapens
zijn voor het behoud van de vrede en de
voorkoming van oorlog
Staatssecretaris Marshall was in zijn
diezelfde dag voor het senaatscomité voor
de gewapende macht afgelegde verkla
ring n°£ positiever: In de wereld, waarin
wij leven, zeide hij, kan onze nationale
veiligheid niet langer afdoende worden,
afgemeten naar de behoeften van Ame
rika alleen. Ik wens tegenover u aan mijn
persoonlijke bezorgdheid over de snelle
loop der gebeurtenissen in Europa uiting
te geven. In de enkele jaren, welke zijn
verlopen sedert het einde van de vijan
delijkheden, hebben deze zich in een
steeds sneller tempo voltrokken. Achter
eenvolgens verloren alle Balkanstaten
behalve Griekenland elke schijn van
nationale onafhankelijkheid. Daarna wer
den twee bevriende landen, eerst Honga
rije en verleden week Tsjechoslowakije
gedwongen om de volledige overheersing
door communisten te aanvaarden. Bin
nen een maand zal het volk van Italië,
dat een regering heeft, waaraan wij in
aanzienlijke mate hebben meegewerkt,
ter stembus gaan. De betekenis van de
uitslag van die verkiezingen gaat verre
uit boven de Italiaanse binnenlandse be
langen. Dan zal niet alleen worden he
slist, of Italië's herstel tot een ware de
mocratie voortgang zal vinden, doch ook
zal hieruit blijken, of de vernietigende
invloeden, waarop ik zo juist heb gewe
zen, de Atlantische kusten zullen berei-
Men kan deze twee verklaringen be
schouwen als de thesis, waarop Washing
ton zijn politiek ten opzichte van ftaue
baseert. Het heeft daaruit reeds zijn con
clusies getrokken Don(Jerd
me7dêdgroótstednadruk mededeelde, dat
ils Italië in communistische handen zou
vallen het geen enkel aandeel in het door
Amerika opgestelde Europese herstel
program zou krijgen. Maar wel is het als
een sensatie, als een bom ingeslagen, dat
op initiatief der Verenigde Staten met de
volle instemming van Engeland en Frank
rijk aan Rusland is voorgesteld het tot
dusverre zo bitter omstreden gebied van
Triest eenvoudig aan Italië terug te
geven.
Door de pers der drie grote Westerse
landen wordt allerminst ontkend, dat deze
mededeling niet alleen ten doel heeft een
practisch onoplosbaar probleem 0p de
meest natuurlijke wijze weg te werken,
maar dat men daarmede de Gasperi ook
een krachtige ruggesteun voor de aan
staande verkiezingen heeft willen geven.
De ..New York Herald-Tribune" zegt
Vipt met ronde Amerikaanse openhartig
heid: «het is een even sluwe én effectieve
Eet, als de communisten gewoon zijn te
d°Eigênlijk is het een tegenzet. Want de
Russen hebben reeds weken geleden aan
gekondigd, dat zij bereid waren de vroe-
!!r7Italiaanse kolomen onder Italiaans
trusteeschap te plaatsen, en de Italiaanse
oimmunisten leurden over het hele land
meT deze Russische goedmoedigheid. Maar
koloniën liggen ver weg, over «le zee;
en het gebied van Triest grenst aan Italië.
- «pj-iest wonen ook de Italianen in over
grote meerderheid, en een van Italië af
gescheiden Triest zou gemakkelijk een
prooi van Italië's grootste vijand Joego-
slavië worden. 11*1
Triest heeft sinds dertig jaar heel sterk
tot de Italiaanse verbeelding gesproken,
en het werd allerminst uitgesloten geacht,
dat Rusland als klap op de vuurpijl op
de laatste dag der verkiezingscampagne
dezelfde belofte zou doen, als de Westerse
geallieerden nu geheel onverwacht, bij
monde van de Franse minister van bui-
t nlandse zaken, Bidault, ter gelegenheid
can de ondertekening van het Frans-
Jtahaanse tolunieverdrag te Turijn aan
.«talie deden: dat zij bereid zijn Triest
san Italië terug te geven.
Rusland heeft er zich tot dusverre
slechts over beklaagd, dat het Westen
„achter de rug van de Sovjet-Unie om
met Italië heeft onderhandeld": de reactie
van het hoofdorgaan der Joegoslavische
communisten is zelfs nog slapper. Hun
positie is dan ook uiterst delicaat. Een
weigering van Rusland om in het Wester
se voorstel te treden zou een groot ver
lies van de niet te ontberen communis
tische stemmen op 18 April a.s. beteke
nen, maar een betuiging van instemming
brengt geen winst meer: de democratieën
hebben Moskou eindelijk eens schaakmat
gezet. Natuurlijk zou Joegoslavië thans
een voldongen feit kunnen stellen door
Triest gewapenderhand te bezetten; maar
dit zou alleen met instemming van Rus
land kunnen geschieden. De internatio
nale toestand zou dan uitermate kritiek
worden, en de indruk in Italië verplet
terend voor de communisten. Ook kan
Rusland met zijn antwoord niet wachten
tot na het bekend worden van de uitslag
van 18 April; want de Italianen zouden
uit dit uitstel hun conclusie trekken, ten
nadele van de communisten.
Het Westen heeft hiermede zijn eerste
werkelijk afdoende stap gezet, welke bo
vendien niet zonder enig, zij het zeer ge
ring risico is, om het opdringen van het
communisme in de zuiver Westerse sfeer
te sluiten. Maar de verkiezingsdag voor
Italië ligt nog vier weken weg; en men
kan op een Russische tegenzet verdacht
zijn. Er wordt hqog spel gespeeld maar
Amerika staat ditmaal op goede winst.
Aan het eind van deze week begint in
35 gemeenten van West-Brabant een ac
tie tot het inleveren van alle projectielen
mijnen, munitie, ontstekingsmiddelen e.d.
welke do°r Particulieren in de oorlogs
dagen zun „verzameld".
Deze voorjaarsschoonmaak is wel hard
nodig, want nog dagelijks hoort men van
ongelukken met voorwerpen waarvan
men het Sevaar kent. De actie wordt
geleid door de Pr°cureur-generaal in
Den Bosch en geschiedt in samenwer
king met de hulpverleningsdienst van
het min. van binnenlandse zaken. Het
publiek zal in de gelegenheid worden
gesteld schriftelijk kennis te geven van
het feit, dat het ontplofbare stoffen in
bezit heeft of meent te hebbén. Tege
lijkertijd zal een onderzoek naar verbo
den wapenbezit worden ingesteld.
Van de commanderend
litairen en journalisten aan boo
„Volendam" zenden hartelijke g
ear. familie, verloofden en vrienden, ar
riveren morgen Colombo. Alles wel.
De veiligheidsraad heeft met 9 tegen
2 stemmen (sovjet-unie en Oekraine) be
sloten, dr. Jan Papanek, de door Praag
ontslagen Tsjechoslowaakse vertegen
woordiger bij de V. N. toe te laten bij
de behandeling van de door Chili oni-
cieel ingediende klacht omtrent ls.le"
choslowakije. Het voorstel tot, toelating
was ingediend door Argentimë. Onder
applaus van het publiek nam Papanek
plaats aan de conferentietafel.
Papanek verklaarde voor de veilig
heidsraad, dat „het proces van vernieti
ging van de Tsjechoslowaakse democratie
reeds voor het einde van de oorlog door
de sovjets en de communisten begonnen
werd". Als voorbeelden noemde Papanek:
1. Na de bevrijding werd een Tsjechoslo
waakse regeringsdelegatie door de sovjel-
russische militaire macht verhinderd con
tact op te nemen met de Karpaten-be
volking. 2. Toen Benes en zijn' adviseurs
in 1945 in Moskou kwamen, dreven le
communisten, met behulp van sovjetrus-
sische druk, hun eigen opbouwprogram
door en deden communisten benoemen in
sleutelposities van de regering. 3. De sov
jetrussen trokken de controle op de Tsje
choslowaakse uraniummijnen aan zich. 4.
Sovjetrussische druk in Juli 1.1. nood
zaakte het Tsjechoslowaakse kabinet van
het besluit tot deelneming aan het plan
Marshall terug te komen.
Papanek verklaarde, dat Benes hem
zelf verteld had, dat hij tijdens zijn be
zoek aan Moskou in 1945 gedurende
enige tijd door sovjetrussische soldaten
in afzondering werd gehouden. Tezelf
dertijd, aldus Papanek, werd tot Jan
Masaryk, die zich te San Francisco be
vond, door Molotof de bedreiging ge
richt, dat de sovjet-unie de betrekkin
gen met Tsjechoslowakije zou verbre
ken, wanneer de regering niet de aan
wijzingen aTan de sovjets opvolgde.
Dr. Papanek verzocht de veiligheids
raad, president Benes naar de V. N. uit
te nodigen om bevestiging te geven van
„het feit, dat hij gedwongen was de dic
tatuur van Gottwald te aanvaarden, om-
dat hij het verschrikkelijke bloedbad, dat
anders het gevolg zou zijn, niet op ziin
verantwoording wilde nemen".
comité van het Nationale Front heeft be
sloten, dat de „Vereniging van de Tsje
choslowaakse jeugd" voortaan de enige
toegelaten jeugdorganisatie in het land
za. zijn. Zij heeft ook het monopolie van
alle publicaties voor de ugd verworven.
Alle desbetreffende organisaties van
de verschillende ideologische bewegin
gen en politieke partijen, die tot nu toe
niet waren aangesloten bij de „Vereni
ging der Tsjechoslowaakse Jeugd", zijn
op staande voet ontbonden. Hieronder
vallen ook de drie katholieke jeugdorga
nisaties in Tsjechoslowakije. De padvin
dersbeweging is eveneens gelijk gescha
keld.
Volgens ten Vaticane binnengekomen
berichten uit China, zijn reeds vele mis
sionarissen door Chinese communisten
vermoord. Hieronder bevinden zich twee
Chinese paters Lazaristen, die te Paoti
op 75 kilometer afstand van Peking ge
fusilleerd werden. Voorts zijn 25 paters
Trappisten uit Yang Kia Ping, waaron
der drie Fransen, een Canadees en een
Nederlander, tijdens hun gevangenhou
ding door communisten om het leven
gekomen. Van vijf hunner werd het
hoofd tussen stenen verbrijzeld.
Wegens een poging tot ontvluchting
werd van een Franse priester een been
geamputeerd. In de provincie Hpeh
worden 30 geestelijken en 54 zusters
gevangen gehouden. Onder eerstgenoem-
den bevinden zich tien Fransen en een
Belg: 12 zusters ziin inheemsen en de
overigen van Amerikaanse afkomst.
„Ik wijs alle beweringen,
een vrij man zou zijn, van de hand.
Wanneer hij vrij was, zou hij afgetre
den zijn".
Voorts verklaarde Papanek, dat hij
Masaryk beloofd had, de strijd voort
te zetten en dat Masaryk van plan was
geweest nit Tsjechoslowakije te vluch
ten, om een beweging voor een vrij
Tsjechoslowakije op touw te zetten.
Deze mededeling zou dus betekenen,
(lat Masaryk geen zelfmoord heeft ge
pleegd, doch vermoord werd.
Papanek deelde mede, dat Tsjechoslo
waakse getuigen bereid waren, zijn ver
klaringen voor de veiligheidsraad te
staven.
De woordvoerder van het Tsjecho
slowaakse Ministerie van Voorlichting,
heeft het voorlopig invoer- en versprei
dingsverbod van verscheidene buiten
landse dagbladen bekend gemaakt. Daar
onder bevindt zich ook het Franse ka
tholieke dagblad „La Croix". De woord
voerder verklaarde, dat de door dit ver
bod getroffen dagbladen ten aanzien van
Tsjechoslowakije uitgesproken agressieve
artikelen hadden gepubliceerd.
in°ort® is' z°als reeds werd gemeld,
de gehele Katholieke Pers in
De Belgische ministers van voedsel
voorziening en economische zaken heb
ben medegedeeld, dat per 1 Mei a.s. de
melk en natuurboter in België vrij van
distributie zullen zijn.
Voorts hebben zij prijsverlagingen voor
boter, bevroren vlees en brood aangekon
digd De suiker zal in September a.s.
worden vrij gegeven. Margarine en pro
ducten. die uit exotische oliën worden
gefabriceerd, kunnen voorlopig nog niet
worden vrijgegeven, daar de aanvoer
hiervan nog onvoldoende is
volgens ^e minister van voedselvoor-
zou het tegenwoordige rantsoen
flat Benes ,e vrÜwel overeenkomen met het
dat uenc.ï vooroorlogse gebri 'k
bijna
T«s1q„i, nam uiexe rers in
de °Wakije verboden. Nadat eerst
voornaamste katholieke dag- en
verschijnen,
weekbladen, die in Praa»
verboden werden
tholieke provincieblaV^"8 °°k 7 k3"
„volksvijandige houding weSens een
erotische tendenzen*uftgeTiTT^em°'
Het bestuur van hefS^'
actie-
Mgr. Jan Sramek, de stichter en
sinds 1918 voorzitter van de Tsjecho
slowaakse Chr. Volkspartij, is Zondag
tezamen met mgr. Hala, de voormalige
minister van posterijen, op het vlieg
veld Rakovnik gearresteerd, onder be
schuldiging gepoogd te hebben, zonder
toestemming per vliegtuig het land te
verlaten.
Volgens de officiële berichten uit
Praag, cirkelde boven het vliegveld een
„niet geïdentificeerd buitenlands toestel"
De piloot durfde blijkbaar niet te dalen,
daar vele arbeiders „ter ere van de com
munistische overwinning" aan hun Zon
dagsplicht verzaakten en op het vlieg-\
veid werkten. Even later aldus de
regeringsberichten verdween het toe-
stel.
Behalve de twee voormalige ministers,
werden nog twee buitenlandse en een
aantal andere personen gearresteerd, be
schuldigd van hulpverlening aan de
ontvluchtingspoging.
Mgr. Sramek was tijdens de oorlog
minister-president van de uitgeweken
Tsjechoslowaakse regering en vice-pre-
mier van het Praagse kabinet sinds de
terugkeer op Tsjechische bodem in April
1945. Verleden maand trad hij tezamen
met enige andere rechtse ministers af.
Mgr. Sramek was reeds enige maan
den ziek, waardoor hij de laatste tijd
geen actieve rol in de politiek had kun
nen spelen. De leiding der partij be
rustte in die tijd bij zijn plaatsvervanger,
mgr. Hala.
De ,$2 nd division Airborne Association", de roemruchte divisie, welke in de vorm van de restauratie van
Nijmegens universiteit een gedenkteken wil oprichten voor haar in Europa gesneuvelde leden, benoemde
president Truman tot haar ere-lid. Een lid. der divisie overhandigt de Amerikaanse president het desbetreffend
certifi caat.
De Italiaanse regering heeft de regeringen van Engeland, de V S. en
Frankrijk doen weten, dat zij het voorstel betreffende de teruggave
van Triest aanvaardt. De Italiaanse minister van buitenlandse zaken,
graaf Sforza, heeft in een radiorede de erkentelijkheid van Italië jegens
de drie landen betuigd. Joego-Slavië echter heeft krachtig geprotesteerd
tegen de wijze waarop de regeringen van Engeland, de V. S. en Frankrijk
de kwestie yan herziening van het vredesverdrag met Italië met
betrekking tot de toekomst van Triëst hebben opgeworpen.
De betreffende mededeling werd ge
daan door Stanoye Simitsj, de Joegosla
vische minister van buitenlandse zaken
op een speciale persconferentie. De be
sprekingen tussen maarschalk Tito en
Togliatti, waarnaar Simitsj verwees, wer
den zestien maanden geleden gevoerd.
Bjj die gelegenheid bood Tito aan, Triest
bij Italië te doen inlijven, wanneer aan
Joego-Slavië Gorizia, in 't Noorden van
het vrije gebied, zou worden gegeven.
Simitsj verklaarde op de persconfe
rentie, dat Joego-Slavië altijd van me
ning was geweest, dat internationalisatie
van Triest interne verdeeldheid zou be
tekenen. De Joegoslavische regering had
er altijd op vertrouwd, dat rechtstreekse
onderhandelingen tot een bevredigende
overeenkomst zouden voeren. Joego-SIa-
vië had gelijk gekregen. De politiestaat,
welke van Triest was gemaakt, aldus
Simitsj, vergiftigde de betrekkingen tus
sen de twee naburen, terwijl de weste
lijke mogendheden de benoeming van een
gouverneur verhinderden en aldus alle
normalisatie van de toestand in Tries-
onmogelijk maakten.
Ondanks dat, aldus Simitsj, bleef
Joego-Slavië er van overtuigd, dat de
betrekkingen met Italië verbeterd kon
den worden, vooropgesteld, dat de
twee regeringen haar taak opvatten
„Het is geen kwestie van sleur, dat bepaalde overheidsorg.
voorlopig tegen afschaffing van de textieldistributie ziinmaar
ganen
textieldistributie zijn, maar een
bittere noodzaak: de textielvoorziening aan te passen aan de
beschikbare tniddelen en om de industrie te dwingen, hetgeen méér
ivordt geproduceerd dan in het binnenland kan worden afgezet
binnen het raam van de aan het publiek gegeven aankooprechten,
te exporteren, ten einde op die manier buitenlandse betaalmiddelen
te ktveken".
Dit is de kern van het betoog - an de
heer J. A. Panhuyzen, directeur van het
rijksbureau voor textiel, dat wij aan
troffen in „Textilia", weekblad voor de
detailhandel in textiel, dames- en heren
mode en woninginrichting.
De productie-mogelijkheden van de
Nederlandse textielindustrie, aldus de
heer Panhuyzen, zijn momenteel beperkt
door drie oorzaken: het tekort aan ge
schoolde arbeidskrachten, de beperkte
mogelijkheid om katoenen weefgarens te
importeren en het tekort aan buiten
landse b« taalmiddelen.
Het tekort aan geschoolde
arbeidskrachten
pit tekort is ontstaan doordat als ge
volg van maatregelen tijdens de bezet-
j geen ïeugdige arbeidskrachten kon-
tieUnTT aa"getrokken om in de tex
UStrie te worripn nnaoloirl Vnnra
het gebrek
te worden opgeleid. Vooral
krachten
productie,
werkt aan vrouwelijke krachten
„„PP 2eer remmend op de
omdat vrouwen „1"- l Pr0QU"le
reidend werk verrichtenfn fl' PT
spinnerijen en -weverijen 06 kat°0n"
Wei is in een en ander verbetering
te bespeuren, maar het zai nog een
jaar duren, voordat de voor-olrlogsc
productiviteit weer is bereikt.
Beperkte importmogelijkhcden
Daar ca. 20 pet. van de voor de oorlog
verwerkte garens uit het buitenland be
trokken werden, voornamelijk uit België
en Engeland en de regering - van beide
landen zich op het standpunt stellen, dat
zij slechts die hoeveelheden garens voor
export wensen te bestemmen die zij niet
nodig hebben voor verwerking in het
binnenland, is de uitvoer afhankelijk van
ae spin-productie. Deze is in België zeer
bevredigend, doch de verwerking is er
groter dan vóór de oorlog.
In Engeland wilde het tot nu toe met
ae spinnerij-productie niet vlotten we
gens een groot tekort aan arbeidskrach
ten. Bovendien mag slechts 15 pet. van
öe voor export bestemde garens naar
lenden geleverd worden met een zwak
ke valuta en daar helaas Nederland door
°e, Engelsen gerekend wordt te behoren
tot de landen met een zwakke valuta, is
de levering van weefgarens door Enge
land slechts een fractie geweest van de
vooroorlogse leveringen.
De leveringen van Belgische zijde zijn
bovenc ïen beperkt doordat wij, wat wij
uit België meer betrekken dan wij leve
ren, in goud moeten betalen.
Uit Amerika hebben diverse textielfa
brieken behoorlijke hoeveelheden garns
betrokken doch het dollar-tekor' belet
voorlopig verdere invoer.
Alles te zamen genomen ziet het er
met de import van garens niet gunstig
uit.
Daar de productie van katoenen garens
ca. 80 pet. van de vooroorlogse productie
bedraagt, is dus een uitbreiding van de
binnenlandse spinnerijproductie gewenst.
Met de bestaande apparatuur zouden
wij kwantitatief onze weverijen van
voldoende garens kunnen voorzien, ais
'n de spinnerijen in twee of meer ploe
gen werd gewerkt, doch om dit doei te
«lereiken zijn beduidend meer arhe»fls-
krachten nodig en moet buitendien de
bereidwilligheid van de zjjde van de
arbeider aanwezig zjjn om aan invoe
ring van het twee-pioegensteisel over
de gehele linie mede te werken.
En de deviezen
Alle textielgrondstoffen, behalve het
vlas voor de linnenproductie, en dus ook
de cellulose voor de kunstzijde-spinne
rijen, moeten worden ingevoèrd en hier
mede zijn enorme bedragen aan deviezen
gemoeid, terwijl slechts een beperkt deel
van deze betaalmiddelen kon worden ge
bruikt voor de voorziening in de binnen
landse behoefte.
Een vergroting van de productie heeft
dus niet automatisch een vergroting van
de textielvoorziening tot gevolg, doen zal
er in de eerste plaats toe bijdragen het
nadelig saldo van onze betalingsbalans te
verminderen.
Een kg. ruwe katoen, die op het ogen
blik gemiddeld ƒ2.50 kost, brengt in het
buitenland in weefseivorm gemiddeld ca.
10 op. Deze meerwaarde is grotendeels
ontstaan door toegevoegde arbeid en de
export van weefsels vormt dan ook een
belangrijke deviezenbron, die wij niet
kunnen missen.
Het is begrijpelijk, dat de confe-jtie-
industrie naar vermindering van onder
bezetting streeft en de handel naar ver
hoging van omzet, maar 't zal duidelijk
zijn, aldus besluit dhr. Panhuizen, dat de
vooruitzichten dienaangaande, zolang o ïze
imoort niet door export gedekt is, niet
bijster gunstig zijn.
Van een beduidende verbetering van
de binnenlandse textielvoorziening kan
dan ook nog geen sprake zijn. Een ge
ringe verbetering is alleen mogelijk,
indien het voorzieningsniveau van an
dere consumptiegoederen (met de ver
vaardiging waarvan eveneens devieze i
gemoeid zijn) verlaagd wordt.
met moed en met het oog alleen op het
belang van de eigen volken en van de
vrede. Simitsj verklaarde, dat Joego-
Slavië bereid was te onderhandelen met
elke Italiaanse regering, ongeacht haar
politieke kleur.
Niettemin zijn volgens Reuter alle
Britse en Amerikaanse troepen in het
vrije gebied van Istrie, dat grenst aan
het vrije gebied van Triest, sinds Zon
dagnacht in de kazernes gehouden. De
Britse en Amerikaanse grenswacht in
het vrije gebied zijn langs de Joego
slavische grens versterkt.
Militaire kringen spreken intussen de
berichten van de Italiaanse pers en radio,
volgens welke Britse en Amerikaanse
troepen in hun kazerne zouden zijn ge
consigneerd, tegen.
De zonale raad, het hoogste bestuur in
Triëst zond een telegram aan Molotof.
inhoudende een verzoek, het voorstel der
drie mogendheden tot teruggave van
Triëst aan Italië te steunen.
In Amerika maakt men zich vrolijk
over Joegoslavië's „bereidheid tot onder
handelen" „Een allerzonderlingste be
reidvaardigheid", zei een hoge ambtenaar
van het departement van buitenlandse
zaken „Belgrado verklaart iets te willen
geven, dat het niet bezit, in ruil voor iets,
dat het gaarne hebben zou"
Men acht het mogelijk, dat de socialis
tische regering van Malta zal aftreden en
de verantwoordelijkheid voor het eiland
weer aan de Britse regering zal overdra
gen. In de herfst van 1947 had Malta weer
zelfbestuur gekregen.
Sindsdien heeft Malta te lijden gehad
van droogte, terwijl ook werkloosheid is
opgetreden Een subsidie in de vorm van
voedsel ter waarde van 500 000 pond ster
ling zal Malta met ingang van April niet
meer van Groot-Britannië ontvangen.
In sommige kringen neemt men aan.
dat er een economische algemene raad
voor Malta zal worden ingesteld waarin
Britse en Maltezer vertegenwoordigers
zitting zouden hebben. Van officiële zijde
wordt dit echter niet bevestigd
Mevr Eleonore Roosevelt zal geduren
de haar verblijf van twee k drie dagen
in ons land in de tweede helft van April,
i i het Paleis Soestdijk logeren.
Louter trouwe vrienden vind ik slechts
op één plaats in heel de wereld. Maar
daar zijn dan ook échte vrienden. Ze
vleien niet, eisen niet veel en zijn telkens
bereid, alles te geven, wat ze hebben.
Ze zijn wijs en vertellen me honderd en
een dingen over feiten, welke de bouw
stenen voor mijn geestelijk werk vormen.
Ze zijn geduldig en houden zich op de
achtergrond, wanneer iets anders mijn
aandacht opeist.
Warm zijn ze, mijn boeken, zoals ze
daar plank na plank aaneen staan. Een
klein legertje soldaten, dat zich in de
strijd werpt, wanneer het nodig is. Er
zijn er bij als een knoestige werkhand.
Gelezen, hèrlezen, uitgeleend, geschaald
en bevlekt vervullen ze me met een tril
ling van genoegen bij het aanschouwen
alleen. Dag in, dag uit zijn ze meege
sleept, in trein, tram. bus, theater, bios
coop en ieder verloren ogenblikje was
pure winst.
Lezen, vrienden, goed lezen in dubbel
opzicht, ziedaar een hulpmiddel, om in
de goede strijd slagvaardig te zijn. Amu
sement in vrije tijd het is een oud
liedje is onverantwoord, zolang het
leven om bittere strijd vraagt.
Goed lezen kost goed geld, daar valt
niet aan te ontkomen, maar met samen
werking kan een massa worden bereikt
Jongerenorganisaties dienen niet alleen
voor haar eigen tuintje te zorgen, maar
moeten ook buurman eens helpen. Sa
menwerking verstevigt de basis van het
nieuwe maatschappelijke gebouw, dat we
gaan optrekken.
Er zijn mogelijkheden te over, om hst
nuttige boek in te schakelen. Enkele
ideeën kunnen daarom slechts suggesties
zijn, welke wellicht uitgangspunten voor
veel betere oplossingen zijn.
Een geestelijk adviseur zal toch zeker
van het bestuur van een parochiebiblio
theek voorrechten voor zijn jongens kun
nen krijgen. Ieder gemeenschapsmens zal
toch met plezier een brok wijsheid tot
nut van zijn organisatie beschikbaar wil
len stellen. Iedere organisatie kan toch
een circulatie van goede lectuur leiden.
Misschien kunnen diverse organisaties
tezamen zelfs, desnoods onderverdeeld in
wijken, waar de woonplaats te groot is,
een specifiek strijdvaardig ingestelde bi
bliotheek opbouwen. Geen romannetjes
voor de gezelligheid, maar gedegen voed
sel voor de geest.
Buiten deze maatregelen voor eigen op
bouw natuurlijk niet vergeten kameraden
met deze levensvrienden in contact te
brengen! Praat door, wat je gelezen hebt.
Scherp wapens van de geest met de er
varingen van anderen. Bevorder de rij
ping van een eigen opvatting!
Een interessant stuk werk kan hier
worden verricht. Wil je een rijkdom aan
geestesbezit en lectuur verwerven, dan
heb je jaren nodig. Degene, die door dit
besef is ontmoedigd, is een sukkel. Voor
de ware vechters is het een zweepslag,
om dan ook direct aan te pakken!
ROERGANGER.
De Luxemburgse kamer van volksver
tegenwoordigers heeft haar goedkeuring
gehecht aan een wet, krachtens welke
ter doodveroordeelden gefusilleerd zul
len worden. Deze wijze van terechtstel
ling werd sedert de bevrijding voor
politieke misdrijven toegepast, hoewel
het strafwetboek voorschrijft, dat te
rechtstellingen met de bijl moeten ge
schieden. De socialistische kamerfractie
had een motie ingediend om de dood
straf af te schaffen. Deze motie werd
evenwel met 31 tegen 16 stemmen ver
worpen. Voor de oorlog werden dood
vonnissen in Luxemburg krachtens hei
gratie-recht van de groothertogin steeds
veranderd in levenslange dwangarbeid.
De bisschop van Berlijn, kardinaal
graaf Von Preysing, zal begin April
naar Rome vertrekken om ten Vaticane
over de toestand der Kerk in Oost-
Duitsland verslag uit te brengen.
Ex-koning Michael van Roemenië heeft
op het Witte Huis te Washington een be
leefdheidsbezoek aan president Truman
gebracht, dat een kwartier duurde. Na
afloop verklaarde hij tegenover de pers,
dat hij hoopte de troon spoedig weer te
bestijgen. Op de vraag, of de president
deze hoop met hem deelde, antwoordde
Michael: „ja".
Periodiek komt uit Moskou de placht,
dat de Ned. regering een aantal Russen
verhindert naar hun vaderland terug te
keren.
Thans, aldus A. P., is het 't orgaan der
Russische vakbonden „Trud", dat Zon
dag een dergelijke beschuldiging be
vatte.
Het blad noemde een twaalftal Russi
sche burgers in Nederland „die gevraagd
hadden naar de Sovjet-Unie te mogen
terugkeren, doch aan wie de Ned. auto
riteiten dit belet hadden en dat terwijl
de Sovjet-Unie aan het eind van de
oorlog de kosten van d- repatriëring van
35.000 Ned. burgers op zich genomen
had."
Van de 2000 Russische burgers, die
zich op het ogenblik, dat Nederland van
de Duitse bezetting bevrijd werd, op Ne
derlandse bodem bevonden, zouden
slechts 290 personen in de gelegenheid
zijn gesteld te repatriëren.
„Vijandige propaganda tegen de Sovjet
Unie, intimidatie en rechtstreekse pres-
Volgens Charles Eaton, voorzitter van
de commissie voor buitenl aangelegen
heden van het Amerikaanse huis van
afgevaardigden, is de mogelijkheid var
een derde wereldoorlog niet ver ver wij
derd. Eaton verzocht de commissie vooi
de reglementen snel het wetsontwerp voor
hulp aan West-F,m-opa. China. Grieken
land en Turkije aan het huis te doen
toekomen.
„Vroeg of laat zullen slavernij en vrij
heid in deze wereld tegenover elkaar
komen te staan en zal beslist moeten
worden, welk van beide zal heersen", al
dus Eaton. Op de vraag van de afgevaar
digde Cox, of de commissie enige zeker
beid heeft, dat de landen, die hulp krij
gen, iets zullen doen om het geweld met
geweld tegen te gaan, antwoordde Eaton
..De mening, die in mijn commissie de
overhand heeft, is deze, dat al deze hulp
in wezen militaire hulp is tegen een mo
gelijke poging, de wereld te veroveren".
sie alles wordt benut om de repa
triëring te verhinderen."
Het blad beschuldigt er de „mennonie
ten" van, dat zij in Amsterdam een
speciaal kamp voor verdreven personen
hebben ingericht, waar mensen, die van
hun vaderland gescheiden zijn, heenge
dreven worden als naar een slavenmarkt.
Uit dit kamp worden zij naar Canada,
Brazilië, Uruguay enz. gezonden.
Evengoed als het niet de eerste maal
is, dat deze klacht van Russische kant
wordt geuit, evengoed is het niet de eer
ste keer, dat de daarin vervatte bewe
ringen met de meeste stelligheid zijn
weersproken.
Een feit is, dat ongeveer anderhalf
jaar geleden van de Russische regering
het verzoek is ontvangen om alle Rus
sen hier te lande en ook de „aanhori-
gen" (dat zijn Letten, Esten, Litauers
enz., die als Russen worden beschouwd)
naar huis te sturen.
In antwoord daarop heeft onze rege
ring medegedeeld, dat zij de mensen,
die dat wensten, in de gelegenheid zou
stellen, terug te keren. Daarom zijn toen
radio-oprcepen tot hen gericht, persbe
richten gepubliceerd en andere dienstige
maatregelen getroffen. De regering
steldé zich hierbij en zij doet zulks
nog uitdrukkelijk op het standpunt,
dat zij niemand wil dwingen. En hierin
zit juist de kneep, want de mensen, die
in de Russische klachten worden be-
dueld, willen niet terug.
Wat de „Mennonieten-kampen" be
treft, vernamen wij dat het hier gaat
over een aantal Mennonieter u t Oist-
Europa, die er zelfs nog prat op gsm
Ned. bloed in hun aderen te hebben en
instede van naar hun oude woonp'-"ts
terug te keren, willen emigreren. Zij
verblijven niet in kampen, doch in ver
zamelplaatsen, welke door de Doopge-
zinde gemeente worden verzorgd en
waar zij het ogenblik afwachten, dat ïij
naar overzee kunnen vertrekken