DE JAARBEURS onmisbaar
handelsintermediair
1
DE HEKKEN
GAAN OPEN
Van houten dorp
tot modern
gebouwen
complex
I»
Het geheim van de
elf slagen
ZATERDAG
APRIL 1948
PAGINA
«I
Aanvulling gebouwen-complex* onafwijsbare voorwaarde
DE JAARBEURS
VROEGER EN
THANS
door Raymond Knotts
wë~~haaf Het is beter- dat
I
- iic
Aan de poort van DE 50ste Nederl. Jaarbeurs
Met de a.s. Jubileumbeurs sluit de Koninklijke
Nederlandse Jaarbeurs een eerste, belangrijk,
tijdperk af en vangt een nieuwe période voor
haar aan. Als proef begonnen, in het voorjaar
van 1917 in voorlopige gebouwtjes heeft het
instituut zijn consolidatie als blijvende onder
neming gevonden met het in gebruik nemers van
het Eerste Jaarbeursgebouw in 1921, waarmede
tegelijkertijd zijn karakter van instelling uitslui
tend ten behoeve van het nationale product werd
gewijzigd door de toelating voortaan ook van de
internationale voortbrengsels. Deze consolidatie
vond wel is waar plaats in éen periode van ern
stige down conjunctuur, maar desniettegen
staande dateert van dit ogenblik de geleidelijke,
voortdurende opgangvan het instituut, die ook
door latere economische depressies niet kon
worden verstoord.
De Jaarbeurs heeft aldus bewezen vaste voet te heb
ben gekregen in het bedrijfsleven en te zijn uitgegroeid
tot een onmisbaar handelsintermediair, dat zijn nut voor
de belangen van de binnenlandse markt en voor het
internationale handelsverkeer in toenemende mate heeft
bewezen.
Evenals van haar zusterinstellingen in den vreemde
is de waarde van het Nederlandse Jaarbqursinstituut
als modem middel ven uiterst practisch en doelmatig
contact tussen voortbrenging en verbruik langzamer
hand alom erkend geworden en de met regelmatige
tussenpozen terugkerende economische wapenschouw
van de voortbrengselln van het nationale en interna
tionale bedrijfsleven in onderlinge vergelij
king naar prijs en kwaliteit heeft op de
duur voor productie en afzet een niet genoeg
waarderen betekenis gekregen.
Dr. Iff. Fentener van Vlissingen,
voorzitter van de raad van beheer
der Kon. Ned. Jaarbeurs.
Dat deze betekenis ook In de Nieuwe
Werel# wordt aanvaard, bewijzen de plan
nen om in de V. S. A. tot de oprichting
van een Jaarbeurs naar het voorbeeld van.
Europa te geraken en het houden der eer
ste Canadian International World Fair te
Toronto In Juni a.s.
Na de bevrijding heeft de Nederlandse
Jaarbeurs een grote vlucht genomen, die tot
een aanzienlijke uitbreiding van haar expo-
sitie-mogelijkfieden heeft geleid en aanlei
ding was tot de ontwikkeling van een nieuw
bouwplan, welks totstandkoming de sinds
1921 door een reeks -van nieuwe gebouwen
beschikbaar gekomen ruimte opnieuw zal
moeten aanvullen met de nodige expositie
mogelijkheid in daarvoor zorgvuldig inge
richte hallèn, voorzien van (je meest moderne
outillage. Aldus zal aan de duidelijk gebleken
dringende eisen van het deelnemend bedrijfs
leven het hoofd kunnen worden geboden.
Voor een verdere ontwikkeling van hel
Nederlandse jaarbeurswezen ten dienste
van de econqmische belangen des lands is
«en aanvulling van het jaarbeursgebou
wencomplex op korte termijn een onafwijs
bare voorwaarde.
Het streng zakelijk karakter der beurs en
de goede naam, welke haar organisatie ge
niet, hebben in toenemende 'mate de belang
stelling ook van de buitenlandse koper ge
trokken.
Sinds wereldoorlog No. II Js de op de
versterking der internationale betrekkingen
der beurs gerichte propaganda met kracht
ter hand genomen en daardoor is het inter
nationale karaktef- der beurs m toenemende
mate beïnvloed. Niet alleen is haar export
bevorderende functie dientengevolge aan
merkelijk vergroot, doch ook is de belang
stelling tot deelneming van de buitenlandse
industrie zeer toegenomen.
Het niveau der beurs en het daarbij direct
betrokken belang van de buitenlandse koper
stijgt bij voortduring, maar wordt door het
Dinsdag a.s. worden voor de vijftigste maal
de hekken van de Nederlandse J aarheurs
geopend en tot en met 15 April geeft
Utrecht, welke stad in deze dagen door een
feestelijke aankleding geheel in het teken
van' deze jubileumbeurs staat, weer een
belangrijke en grootse wapenschouw van
industrie en bandek Vertegenwoordigers
van nijverheid en handel ontmoeten elkaar
daar, niet alleen uit. eigen land, doch van
ver over de grenfeen, ja uit andere wereld
delen. Het is Wel merkwaardig, dat de
Ned. Jaarbeurs, die aanvankelijk ernstig
tegen „buitenlandse penetratie" .waakte,
zich vooral sedert de laatste wereldoorlog
zo inspant om belangstelling uit het
buitenland te winnen.
inmiddels opgetreden ruimtegebrek in aan
zienlijke mate gehandicapt.
Wordt in de hierdoor opgetreden behoeften
spoedig op doeltreffende wijze voorzien, dan
openen zich voor de verdere ontwikkeling
van het instituut en dus voor de daarbij be-
trojjücen, belangen van im- en export in de
toekomst uitstekende perspectieven.
De samenwerking der Beneluxlanden als
kem voor een verder economisch samengaan
der West-Europese landen met inbegrip van
een zich herstellend West-Duitsland belooft
voor het zo centraal gelegen Nederlandse
Jaarbeursinstituut een goede kans om be
langrijke diensten aan het West-Europees
economisch potentieel te gaan bewijzen.
Met grote belangstelling wordt vooral
ook met het oog hierop uitgezien naar de
spoedige uitvoering der jaarbeursbouw
plannen en niet minder naar de invloed,
welke aanvaarding van het Marshall-plan
zal uitoefenen óp de mogelijkheid van Ne
derlands verdere reconstructie en van de
verhoging der zo dringend nodige, indus
triële en commerciële bedrijvigheid, die
,voor een herstel *der welvaart van verstrek
kende betekenis moet worden geacht en
-waarbij de Nederlandse Jaarbeurs van zo
daadwerkelijke steun kan zijn.
(Van onze
Utrechtse redacteur)
Wanneer wij de ge
schiedenis van de
Kon. Ned. Jaarbeurs
overzien, treft ons al
spoedig de snelle
gunstige ontwikke
ling, die werkelijk
Amerikaans mag heten. Evenals
een moderne Amerikaanse stad
vol sky-scrapers voortkwam uit
een eenvoudige nederzetting van
houten huizen, ging aan het
complex Jaarbeursgebouwen op
het reeburg te Utrecht vooraf
een dorp van houtgn paviljoens,
die op meerdere punten van de
stad stonden. De Jaarbeurs had
toen meer het karakter van een
jaarmarkt, de eigenlijke voor
loopster van de Jaarbeurs, en
drukte meer haar stempel op de
stad, waar het in die dagen zeer
levendig en echt gezellig teas.
Toch is het typisch, dat de oor
spronkelijke opzet van de jaar
beurs geheel anders is geweest
en in pen tijd, waarin veel moeite
gedaan wordt om toch maar voor
al belangstelling in het buiten
land voor de jaarbeurs te wekken,
doet het vreemd aan te vernemen,
dat met de eerste jaarbeurzen
nauwlettend werd toegezien, d<#t
geen buitenlandse deelnemers
werden toegelaten en geen arti
kelen van over de grens
geëxposeerd werden.
Tot 1921 bestond er
een speciale commissie,
die met deze controle was belast.
Eerst in dat jaar kreeg de Ned.
Jaarbeurs haar tegenwoordig in
ternationaal karakter, waarop de
Baad van Beheer thans terecht
sterk de nadruk legt.
De jaarbeurs is uit de nood ge
boren, midden in de eerste we
reldoorlog, toen de grenzen geslo
ten waren en fabrikanteir het
nuttig oordeelden te tonen tot
welke prestaties de eigen vader
landse industrie in staat was.
Het was in het jaar 1916, dat
dezegedachte ter sprake kwam
in 'n vergadering van de Utrecht
se afdeling van de Veren. „Het
Nederlands fabrikaat" en werd
overgebracht bij het hoofdbestuur.
Ook de Maatschappij voor Nij
verheid kreeg belangstelling voor
een dergelijk initiatief en onder
leiding van de toenmalige burge
meester mr. dr. J. P. Fockema
Andreae werd in Mei een ver
gadering -gehouden tot het ont
werpen van een plan/-
Een straat van monsterkamers tijdens een der eerste Jaarbeurzen te Utrecht.
Er werd een vereniging gesticht belangrijk, omdat toen tevens be
roet een bestuur van 38 leden, slotqfi werd twee maal per jaar
die verschillende takken van in- een jaarbeurs te houden en bo-
dustrie en nijverheid, alsmede de
bankwereld vertegenwoordigden
en de vereniging „Het Nederlands
vendien het eerste permanente
ruik
Fabrikaat" verleende een subsidie
van 'f 400.
Met de algemene leiding en
dagelijkse gang van zaken werd
een Baad van. Beheer, gevormd
door 10 personen, belast, terwijl
mr. W. A van Zijst, die wethou
der van de gemeente Utrecht was,
tot directeur werd benoemd. De
heer W. Graadt 'van Boggen,
wiens naam evenals die van mr.
van Zijst onafscheidelijk met de
Ned. Jaarbeurs blijft verbonden,
werd 1ste secretaris, een
functie welke later werd
omgedoopt in die van
secretaris-generaal.
De kosten voor de eer
ste jaarbeurs bedroegen
221.544.—, voor de
tweede jaarbeurs
536.909.en voor de
derde jaarbeurs ƒ615.150
Het aantal deelne
mers aan de eerste jaar
beurs in 1917 was 690
en bedroeg met de laat
ste beurs, de 49ste, in
het najaar van 1917
2265, van wie 99 met
buitenlandse artikelen,
afkomstig uit' 20 ver
schillende landen.
Een aardig overzicht van de eerste Ned. Jaarbeurs te Utrecht op
het Janskerkhof.
Het jaar 1921 was nog
om andere redenen dan
vanwege de eerste bui
tenlandse deelneming,
gebouw in gebruik werd genomen.
De administratie» kreeg een
houten gebouwtje, dat als tijde
lijk bedoeld was, maar nog steeds
het Vreeburg ontsiert.
In 1930 was het tweede gebouw
voltooid, in 1932 het derde ge
bouw en in Maart 11)38 werd de
Beatrixhal aan het complex toe
gevoegd, in 1946 gevolgd door de
IrenehaL Een andere tijdelijke
uitbreiding was het houten pavil
joen op hef Vreeburg in verbin
ding met de Irenehal. Van meer
betekenis was de afzonderlijke
huisvesting van de technische
groep op een terrein aan de Croe-
selaan in 1946. waarvoor grote
houten gebouwen werden opge
richt en zoals men voor enkele
wéken in ons biad heeft kunnen
lezen, thans een grote machinehal
is ontworpen. Op dit terrein wordt
met de najaarsbeurs ook steeds
een agrarische beurs gehouden,
die in 1936 voor het eerst georga
niseerd werd, nadat de jaarbeurs
tot dan toe alleen de industrie
en handel in haar belangstelling
had betrokken.
Wij hebben reeds eerder uit
voerig melding gemaakt van de
plannen tot' de bouw van een
vierde gebouw en een kantoorge
bouw op het Vreeburg, waarmee
de Baad van Beheer eindelijk de
huisvesting van de jaarbeurs
meent voltooid te hebben.
De Ned. Jaarbeurs heeft zich
steeds in een daadwerkelijke be
langstelling van de leden van het
Koninklijk Huis mogen verheugen
en ontving in 193l! het praedicaat
„Koninklijke", terwijl 2. K. Iï.
Prins Bernhard koninklijk com
missaris is en als lid van de Raad
van Beheer de vergaderingen van
dit college bijwoont.
aoOOOQOOOGOOOOQOQOQOOOOQOgXDQOGOOOOQQQOOOGOOOOOOOOQQOOOOC 000000000000900000000000000000000000'
Ons Romanbijvoegsel
^^®®®®®®®^®®®®®®®®®®®®®®OOCXi>CX3GOO©OOOO0GOOOOOOOO£OOOOOOOOOOOOOOOOOOGOOOOOOOOOOOe)0OOOOOOOOOO0OOöOOÖOGOGOoS
Inhoud van het voorafgaande:
Ebenezer Carnahan en zijn neef
Ephiriam Lattimer vestigden zich in
1851 in Freeburg en bouwden daar vlak
naast elkaar drie grote huizen. Vol
gens de legende, die in de familie van
geslacht op geslacht werd overgeleverd,
bevond zich in het huis van de Lat-
timers een familiespook, dat zijn aan
wezigheid kenbaar maakte door elf
slagen te geven op een metalen voor
werp. Het laatst waren deze slagen
in 1361 gehoord door- de oude kapitein
Lattimer.
In 1921 was kapitein Jim Carnahan,
een kleinzoon van kapitein Lattimer, te
gast bij zijn tante, mrs. Lattimer, die
ernstig ziek was. Op een heerlijke mil
de Octoberavond zat hij aan tafel met
Aggie, de huishoudster, miss Hancock,
een verpleegster, en Josephine Gaines,
een jeugdvriendin van Jim. Zij is
verloofd geweest met de enige zoon
van mrs Lattimer, Lee, die op jeugdi
ge leeftijd na een onaangenaam geschil
met de regering hij was dienstwei
geraar, aldus vertelde Jim tegen de
verpleegster in 'n rivier verdronken
zou zijn.
Het gezelschap werd plotseling opge
schrikt door het geluid van elf heldere
doordringende slagen.
's Nachts hoorde Jim de elf slagen
weer, maar nu klonken ze luguber en
onheilspellend. De angstkreet van een
vrouw doorscheurde efven later de stil
te van het huis.
Jim ging op onderzoek, maar werd
met een flmke klap op het achterhoofd
neergeveld. Toen hij weer bij kennis
kwam, hoorde hij, dat de verpleegster
de angstkreet geuit had omdat ze een
spook had gezien.
De volgende dag kwam mr. Forsythe,
die met zijn oude vader het huis der
Carnahans betrokken had, kennis ma
ken. Hij maakte op Jim geen erg gun
stige indruk
Jim doorzocht een kamer, vlak naast
die van Aggie. Deze kamer was afge
sloten en hij dacht, dat de pleger van
de aanslag zich misschien daar verbor
gen had gehouden. Het onderzpek had
echter geen resultaat.
Na een autotocht met Aggie en Jo
sephine kreeg Jim de mededeling, dal
de verpleegster, miss Hancock, verdwe
nen was. In de kelder vond hij een
zakdoekje van haar. maat, verder was
er geen spoor te ontdekken.
Hij besloot, met dr. Strathers een
onderzoek in de kamer van het meisje
te gaan instellen.
Op haar kamer vonden ze een foto
van mr. Forsvthe, die op .Tim'é vraag
antwoordde, het meisje nimmer eer
der te hebben gezien.
Dr. Strathers kwam de volgende
morgen •mededelen, dat er het lichaam
van een vefmoorde man gevonden was.
Jim noch de dokter kende de man.
Zij riepen de hulp van de politie in.
Detective Guinan en twee medewer
kers onderzochten de dode.
7)
Maar werkelijk verrassend was pas de
volgende vondst van de politieman: hij
haalde een rol bankbiljetten tevoorschijn,
welke door een rubber bandje werden
bijeengehouden. Hij gaf- een kleine kreet
en begon ogenblikkelijk te tellen. Toen
hij daarmee klaar was, riep hij uit:
Dat is heel zonderling. Buim twintigdui
zend guldens! Wat deed 'n kerel met zo'n
groot bedrag bij zich in deze streek?
De twee andere detectives onderbraken
heel .even Jiun gekauw om een kort ge
grom te laten horen, waarschijnlijk om
daarmee hun grote verwondering voor
dit onverwachte raadsel te laten merken.
Daarna maalden hun tanden en kiezen
weer en hervatte de mond zijn perpe
tuum mobile.
Dr. Strather stamelde een verbaasde
uitroep; alleen Jim zei niets, maar zijn
gedachten werkten koortsachtig, geheel
gespitst op de vondst van deze bundel
bankbiljetten.
Zou de man die gesiolen hebben? In
geen geval was hij een doodgewone inbre
ker, dat was duidelijk te zien, zowel aan
zijn uiterlijk als aan zijn kleding. Maar
om welke reden was hij hier naar het
afgelegen en onbekende dorp Freeburg
gekomen? Waarschijnlijk was die reden
niet al te eerbaar, hoewel de hoedanig
heid zich niet raden liet. En waarom'had
jie man juist hier de dood gevonden?
Zou hij iets te maken hebben met wat
er de laatste dagen in het huis van mrs.
Lattimer gebeurd was? Zou misschien
de ploertendoder, welke Guinan op de
man gevonden had, dezelfde zijn als die,
waarmede Jim eergisternacht een klap
op het achterhoofd kreeg toen hij ge
wekt werd door het geluid van de ge
heimzinnige gongslagen en op onderzoek
wilde uitgaan?
Geen der politiemannen kende het
slachtoffer, dus moest het wel een vreem
de zijn, die nog nimmer eerder-in Free
burg gezien werd. Dat maakte de reden
van zijn komst nog een beetje duisterder.
Zou hij getracht hebben in te breken
in het huis van eèn zieke oude dame?
Had hij iets te maken met het'geluid van
de gong? In geen geval had hij zelf dit
geluid veroorzaakt, want Jim had de sla
gen het laatst gehoord nadat hét lijk van
de onbekende reeds gevonden was.
Detective Guinan stoorde Jim in zijn
overpeinzingen, doordat hij zijn beide col
lega's op scherpe toon een bevel gaf.
Aan de slag. jongens! Zoeken naar
vingerafdrukken en eventueel andere be
wijsstukken. Jullie worden niet betaald
om niets anders te doen dan kauwgum te
knabbelen rond te kijken of jullie soms
opzichters zfjn. Besteed vooral' aandacht
aan de. ramen, om te kijken of die man
misschien geprobeerd heeft een ervan te
forceren. En zoekt naar het wapen. Ver
moedelijk is het erg zwaar geweest en
heeft aanvaller het hier of daar neer
geworpen, omdat het hem bij zijn vlucht
gehinderd zou hebben.
De detectives knikte, nauwelijks hun
knauwbewegingen verminderend. 1
En dan moeten jullie ook zoeken naar
z'n schoenen, ging Guinan verder: Hij
heeft die waarschijnlijk uitgedaan om on
hoorbaar te kunnen sluipen, maar dan
moeten ze toch ergens in de buurt zijn.
Met een onverwachte beweging haalde
Guinan z'n zakmes te voorschijn, opende
het en schrapte ermee de stof van de
sokken van de dode man en ving dit han
dig op in een envelop, die hij altijd
bij zich had om er bewijsstukken in te
bewaren.
Juist stond hij weer rechtop, toen Jo
sephine en Aggie door de keukendeur
naai? buiten kwamen en op het groepje
mannen toe liepen.
Wat is er hier aan de hand, Jim?,
riep Josephine angstig uit: Is er iets ge
beurd^
Toen Zag ze de dode man op de grond.
Ze gaf een scherpe kreet en wankelde.
Jim schoot toe en steunde haar.
Aggie schrok al even hard als Jose
phine. Haar gezicht werd lijkbleek en
haar mond ging krampachtig open, alsof
ze naar adem hapte. Ze kon echter geen
kreet voortbrengen. Ze staarde met van
angst en schrik vertrokken ogen naar de
dode man aan haar voeten.
XII
Detective Guinan verbrak de pijnlijke
stilte. Hij had uit deoverweldigende
schrik van de beide vrouwen zijn con
clusies getrokken en vroeg: U kent
deze man dus, miss Aggie?
Het was even, alsof de huishoudster
de vraag niet verstaan had. Daarna keer
de ze zich om, keek de politieman met
starende ogen aan en zei op hese toon:
Neen! Neen!. Vanzelfsprekend niet. Ik
heb hem nog nooit gezien. Waarom stelt
u mij zo'n dwaze vraag, mr. Guinan?
Omdat u bijzonder hard scheen te
schrikken, miss Aggie, antwoordde de
detective vriendelijk: Daaruit trok ik de
conclusie ,dat u de man herkende. Maar
mijn conclusie was dus onjuist. Neem
me niet kwalijk, miss Aggie.
Aggie had zich snel hersteld van haar
schrik en beheerste ziéh weer.
Inderdaad was u conclusie onjuist,
zei ze half béStraffend: Denkt u soms,
dat ik mensen ken. die op hun sokken
rond een huis sluipen en daarbij ver-
mobrd worden, mischien wel door een
van hun eigen bendegenoten? U moest
uw mannen 'n beetje beter op inbrekers
laten letten, dan zou dit misschien niet
gebeurd zijn.
Ze keerde zich demonstratief om en
liep terug naar bet huis.
Kom, Josephine!, gebood ze kort,
toen ze langs Jim en Josephine liep. Jim
had gelegenheid om haar even in haar
ogen te kijken. De opgeschroefde houding
van de oude vrouw misleidde hem niet:
duidelijk las hij in haar ogen vrees en
ontzetting.
Jim staarde de aftocht van de beide
vrouwen gade. Aggie trok met een woes
te slag do keukendeur dicht. Plotseling
werd Jim's aandacht afgeleid door een
stem. die klonk over de heg,, waarmede
het huis van mrs. Lattimer gescheiden
werd van dat. hetwelk momenteel be
woond werd door mr. Forsythe.
Hallo! riep de stem: Wat is er bier
aan de hand? Op de vroege ochtend al
politic? Wacht, ik kom eveul
Zonder af te wachten, of detective
Guinan toestemming gaf, duwde mr. For
sythe het hekje op en liep recht op
het groepje mannen af Hij was, evenals
Jim Carnahan, gekleed in een ochtend
jas en had pantoffels aan de voeten.
Waarschijnlijk was hij eerst enkele
ogenblikken geleden door het geluid van
de stemmen in de tuin van mrs Latti
mer wakker geworden, had de politie
mannen bezig gezien en was haastig naar
beneden gesneld om te zien wat er aan
de hand was.
Toen hij vlak bij het groepje was, zag
hij de dode man. Hij schrok en riep uit:
Wat is dat? Toch geen moord?
Carnaham stelde de buurman voor aan
dr. Strathers en detective Guinan. Maar
mr. Forsythe beantwoorde de begroetin
gen slechts heel kort. Het was duidelijk,
dat de vraag, die hij zo juist gesteld had,
hem veel meer bezig hield.
Maar vertel me dan toch, wat is er
hier gebeurd? herhaalde hij dringend:
Bent u al iets te weten gekomen?
Nog niet veel, bromde Guinan. Hij
wees naar de dode man en vroeg: Kent
u hem?
Neen. Ik tel geen inbrekers onder
mijn vriendenkring, inspecteur, ant
woordde Forsythe droogjes.
Ondanks deze hatelijke opmerking
boog hij zich voorover en bekeek aan
dachtig het verstilde gelaat van de dode
man Toen hij weer rechtop stond, wend
de hij zich tot Jim en vroeg: Kan-ik
u misschien ergens mee van dienst zijn?
Wellicht kunt u wat hulp gebruiken.
fa ar Jim verzekerde hem met klem,
er momenteel werkelijk niets was
waarmede hij zich verdienstelijk zou
kunnen maken, want de politie had im
mers de hele zaak in handen en zou geen
inmenging van buitenstaanders dulden.
Mr Forsythe haalde de schouders op,
had voor iedereen een vriendelijke groet
en passeerde weer het hek, rustig terug-
wandeiend naar de achterdeur van zijn
huis.
Nu lichtten de geüniformeerde politie
agenten de dode man, legden hem voor
zichtig op.de draagbaar en droegen hem
naar de ambulancewagen. De twee kau
wende detectives waren ingespannen be
zig naar vingerafdrukken te zoeken, zo
dat detective Ouinao nu alleen achter
gebleven was met Jim en dr. Strathers.
Ik moet u voor ik ga nog één vraag
stellen, zei hij: Is- er dezer dagen mis
schien iets bijzonders in dit huis ge
beurd? Heeft u jets-gemerkt van een in
breker?
Carnahan wilde van wal, steken met te
vertellen, dat 'er eergisteravond inder
daad een indringer in het huis was ge
weest, die hem een flinke slag op het
achterhoofd had gegeven en toen via de
keuken ontsnapt was. Maar vóór hij zijn
mond kon openen, zei dr. Strathers haas
tig: Neen, er is hier absoluut niets bi-
zonders gebeurd, inspecteur. Het is vol
komen rustig geweest, werkelijk bizon
der rustig. U begrijpt, hoezeer wij ons
best doen dat te bereiken met bet oog
op de toestand van mrs. Lattimer. Zij is
er zeer slecht aan tóe, ziet u.
De politieman knikte. Beleefdheids
halve uitte hij de wens. dat mrs. Latti
mer weer gauw herstellen zou. Daarna
nam hij afscheid: Nu. ik dank u voor1
uw inlichtingen Ik vrees, dat u op de
gerechtelijke ondervraging 'betref,'ende
deze woord verhoord ruit wwdsü,. U
krijgt wat dat betreft nog wel nader be
richt.
Nauwelijks was de detective Verdwe
nen of Jim wendde izch boos tot dr.
Strathers.
Waarom heeft u tegen hem gelo
gen? vroeg hij: Er zijn gisteren niet an
ders dan vreemde dingen gebeurd en u
vertelt daar leukweg, dat alles volko-
.men rustig is geweest. Ik was van plan
alles eerlijk te vertellen, 'maar u sneed
mij de pas af. Misschien is de kerel, die
deze moord bedreven heeft, wel dezelf
de die mij die klap gaf. Het is bovendien
Vreselijk gevaarlijk' om tegen de politie
te liegen. Meestal komen ze toch wel
achter de w/Éfarheid en dan kunt u nog
last krijgen! Maar het voornaamste is,
dat wij verplicht zijn alle inlichtin
gen te geven, die we maar enigszins
kunnen geven, omdat wij de politi. hel
pen moeten bij *t ontmaskeren van deze
misdaad.
Kalm, kalm, kapitein, antwoordde
de dokter rustig: Als wij werkelijk alles
hadden verteld, zouden we* in het huis
van mrs. Lattimer een invasie van po
litieagenten krijgen. Het zou er geen
moment rustig meer zijn en dat zou bui
tengewoon funest kunnen zijn voor de
gezondheidstoestand van uw tante, voor
wie werkelijk iedere schok te veel is. ik
heb gelogen, inderdaad, maar ik deed het
voor de bestwil van mrs Lattimer. Bo
vendien hadden wij, als we alles eerlijk
hadden verteld, ook de gebeurtenissen
niet miss Hancock op het tapijt móeten
brejigen en.... dat wilde ik liever niet
doen, zoals ik u al eerder verzekerd heb.
Ik ben ervan overtuigd, dat het meisje
vroeg of laat wel weer .komt opdagen.
Waarom zouden we dan de hele stad la
ten weten, dat een verpleegster, door mij
aanbevolen, zich schuldig heeft gemaakt
aan plichtverzuim?
Jim voelde zich verre van tevreden
gesteld door deze verdediging van de
dokter maar hij ging'er niet verder op
door.
Kom, dan gaan we eens kijken of
ons ontbijt al gereed staat, stelde hij
voor
Ze traden de keuken binnen, waar Ag
gie druk bezig was met enkele eieren te
bakken. Jim kreeg van de heerlijke bak
lucht het water in de mond.
Ik heb geweldige honger, Aggie, zei
hij: Maar ik ga eerst gauw even naar
boven om* mezelf te verkleden.
Dr Strathers was zonder iets te seg-
gen naar de badkamer gegaan om het
bloed van de vermoorde man van zjjn
handen te wassen
Jim haastte zich de trap op, maar nau
welijks had hij de tweede verdieping be
reikt, of hef. korte, blaffende geluid van
een pistoolschot deed hem met een schok
stil staan. Het geluid kwam van bene
den en werd gevolgd dóór het dreunen
van haastige voetstappen.
Jim bedacht zich niet, maar sprong
met twee treden tegelijk de trap. af In
de hal gekomen, opende hij de deur'die
naar de kelder leidde. Hij hoorde nu een
vrouwenstem verschrikt uitroepen-
M'n hemel! Wat hangt er nu weer boven
ons hoofd?
den,
had.
maar niet zoals men 'het gehoopt
Ook de dokter had blijkbaar het schot
gehoord, want haastig kwam hij de trap
afgehold. Toen hij zag, wat er aan de
hand was, bleef hij stijf van schrik naast
Jim stil staan. Beide mannen waren zo
met hun eigen gedachten vervuld, dat ze
pas aan een hevig snikken merkten, dat
ook Aggie in het washok aanwezig was.
Ze stond lijkbleek tegen een wasmachine
geleund Haar schouders schokten van
het snikken en de handen vóór haar
ogen trilden.
Jim vreesde, dat de oude vrouw iets zou
overkomen en daarom ging hjj haastig
naar haar toe, streek haar kalmere
over de grijze haren' en zei: Kalm
toch, Aggie. Vertel me eens, wat er pre-
cies gebeurd is. Toe, huil nu niet; maar
houd je flink.
Hij trok haar handen weg van haar
gezicht en drong nogmaals aan: Ver
tel me eens, wat er gebeurd is, Aggie.
Aggie maakte zich los uit zijn omheb
zing en droogde haar gezicht met haar
schort. Met horten en stoten vertelde ze:
Ik was bezig met het ontbijt gereed te
maken, toen ik in de kelder voetstappen
hoorde. Ik wilde naar beneden gaan om
te kijken wat er aan de hand was, maar
juist toen ik de keldertrap bereikt had
hoorde ik een schot. Ik holde naar bene
den en toen zag ik.... dat zij het was.
Ze begon opnieuw te huilen. Jirri Cik-
te haar kalmerend op de schouder, ter
wijl zijn ogen de vloer van het washok
afzochten of ergens de revolver, waar de
moord mee gepleegd was, te ontdekken
was. Maar nergens was een spoor van
het wapen te zien. De geur van het ont
brande kruit hing echter nog in het
kleine vertrek.
Dat is vreemd? dokter, mijmerde
hij: De wond toont aan, dat het schot
bijna tegen de slaap aan is gelost De
afstand kan niet meer dan enkele centi
meters zijn geweest We hoorden het
schot enkele ogenblikken geleden en toch
is nergems het wapen te ontdekken, ten-
Hancock^Iigt llCha™ van miss
terwfi"zich ^V6n kijken? zeide dokter,
een snede h voor?ver boog Maar met
tegen beweging* hield Jim hem
ve Guinan 2 era5li' laten tot detecti-
~TW, r d? siluatie gezien heeft,
et __lrn betneckte, öat een onwillige
XIII.
Carnahan lette niet op deze h'alf-snik-
kende uitroepen, maar ging naar de kel-
er waar volgens zijn mening het ge
tuid van het pistoolschot vandaan geko
men was. In het washok zag hij een jon
ge vrouw op de grond liggen, gekleed in
net wit. Ze lag roerloos. Met één oogop
slag wisl Jim. dat dil zuster Hancock
was. Het weelderige haar van het .meis
je kwam onder het kapje naar Voren en
vormde een vreemd contrast met het
bleke gezifht. waarin de blauwe ogen
omhoog staarden.
Jim boog zich voorover en zag op de
rechter slaap van het meisje een ernstige
wond. Bitter moest hij .denken aan de
Voorspelling van dr. Strathers: ..Miss
Hancock zal vandaag heus wel terug
ktuacö".Ja. Uet awisjv was
trot- j «zcmciA.bc:, lidl tscll OIJWIilliZG
™.?nd van de dokter vertekende,
J- w J hl?r nadrukkelijk aan toe:
hm» U er ook van denkt.» dokter, ik
r< ni,e.. af ie brengen van mijn plan om
I Politie met deze geschiedenis op de
hoogte te brengen.
Di Strathers haalde de schouders op:
Zoals u wilt. Maar volgens mij. is dit
eigenlijk geen zaak voor de politic, hoog
stens voor het gerecht. Ik vermoed, dat
hier sprake is van zelfmoord..
Dat kan ik moeilijk aannemen. Hoe
dan ook, het kan best zijn, dat het ge
val van miss Hancock op een of ande
re manier in verband staat met de
moord, die detective Guinan op het
ogenblik al in onderzoek heeft. Wilt tl
zo vriendelijk zijn, dokter, dg detective
even telefonisch te waarschuwen? Ik
blijf hier tot hij komt. Aggie, ga naar bo
ven. Je kunt hier niets uitrichten en je
maakt je enkel maar van streek. Je hebt
de laatste dagen al meer sensaties mee
gemaakt dan goed is voor je zenuwen
Toe, ga gauw naar beven!
Zodra Aggie de dokter naar boven ge
volgd was. nam Jim zorgvuldig de toe
stand van de kleine kamer op.
Er was slechts één deur, door welke
Jim zojuist was binnengekomen en Aggie
en de dokter het ver rek hadden verlaten.
Een der muren had een raam, vóór het
welk 'n paar tonnqp en de wasmachine
stonden. Aan de andere kant stond een
electrische droogmachine. Verder was er
in het vertrek niets anders te zien.
Het was altijd vrij donker id het was
hok, want het raam was erg hoog en
maar heel klein. Aan het plafond brand-
utu vier «ruts elcxtacbe lampei die aan
gedraaid moesten worden met het knopje
vlak naast de deur.
De voornaamste vraag, die Jim bezig
hield, was waar het wapen gebleven was,
waarmede miss Hancock om het leven
werd gebracht Nergens was echter ook
maar 'n spoor van een revolver te ont
dekken.
Na het vertrek terdege te hebben geïn
specteerd, richtte Jim wederom al zijï»
aandacht op het dode meisje. Welke re
den kon er in 's hemelsnaam bestaan om
een zo mooi en onschuldig meisje om het
leven te brengen? Ofzou de dokter
gelijk hebben en had ze de hand aan zich
zelf geslagen?
Jim dacht hierover ernstig na, maar
hij kon geen enkel motief vinden waarom
het meisje tot een zo afschuwelijke daad
zou zijn gekomen. Hij had nimmer de in
druk gehad, dat ze zich ongelukkig voelde.
Ze was altijd vrolijk en opgewekt. Jim
betreurde het nu, niet meer belangstel
ling voor haar te hebben getoond. Mis
schien had ze hem dan wel in vertrou
wen genomen en had hij veel onheil kun
nen verhinderen...
Het duurde vrij lang vóór de politie
aanwezig was. Detective Guinan kwam
puffend de keldertrap af. Hij had zich
heel erg gehaast en was buiten adem. Als
zijn schaduw volgden hem twee geünifor
meerde agenten, die voor de tweede maal
op deze dag met hun draagbaar naar dit
huis waren gekomen ota een dode met
de ambulance-wagen naar het ziekenhuis
te vervoeren.
Güinan •stond lange tijd naar het dode
meisje te staren. Daarna boog hij zich
voorover en bekeek oplettend de wond
aan de rechterslaap. Jim recht in de ogen
kijkend vroeg hij: Waar is de revolver?
Daar heb ik al naar gezocht, ant
woordde Jim: Ik heb echter nergens een
wapen kunnen ontdekken.
Verwonderd keek Guinan op, en Jiro
legde hem uit., dat het wapen misschien
onder hqt stoffelijk overschot van de ver
pleegster lag. Guinan mompelde: Dat
is mogelijk!, en gaf de beide agenten met
een wenk opdracht, het meisje op te lich
ten. Maar tevergeefs: er was geen revol
ver!
Guinan trok verbaasd zijn wenkbrau-
wen'op. Het was duidelijk, dat hij er niets
van begreep. Vluchtig doorzocht hij de
Zhkken van het witte schort van miss
Hancock,- maar ook daarin was niets bij
zonders te ontdekken.
De detective keek jim vragend aan en
zei: Wat is,er volgens jou gebeurd?
Misschien zelfmoord?, merkte Jim
voorzichtig op, half vragend omdat hij
zelf nauwelijks in deze mogelijkheid ge
loofde.
Maar Guinan schudde nadrukkelijk het
hoofd en zei op besliste toon: Neen,
van zelfmoord is geen sprake, Jim.
Maarhet kan eenvoudig geen
moord zijn, stamelde Jim, die zijn eigen
boze verwachtingen nu bevestigd zag:
Er is hier maar één deur. Toen ik het
schot hoorde, ben ik regelrecht naar be
neden gehold. Degeen die de moord ge- j
pleegd zou hebben, zou geen tijd hebben
gehad om te ontsnappen. Dr. Strathers
volgdj mij haast op de voeten en hij kan
mijn verklaringen bevestigen. We hebbeni
hier beslist niemand gezien. Door het
venster kan ook niemand ontvlucht zijn,
want allereerst is het erg hoog, maar
bovendien zitten er aan de buitenkant
ijzeren staven voor.
Was er beslist niemand in dit ver
trek?, vroeg de detective.
Neen O ja, dat is waar, Agg
was er. We hadden haar in onze sch'
aanvankelijk niet gezien, maar toen
lievig begon te snikken, merkten we, 1
ze vóór ons al in het washok aanwe
was. Zie je, ze was in de keuken, op
eerste, verdieping en was toen het st'!
geklonken had dus eerder beneden
wij, die van de tweede verdieping me
ten komen.
(Wordt vervolgd.1
