Oostenrijks verdediging tegen
het communisme
EEN NIEUWE FILM
Er stroomt weer olie door de
pijpleidingen
Een gezond geluid in de chaos
iet van de Pol behoudt zijn
Europese titel 71/2
Scheidsrechters hadden congres
HET PROCES
van G. W. PABST
1
Geheime onderhandelingen te Linz
tussen katholieken en socialisten
Sport varia
Gezonde huid
D
Zuid-Sumatra
Lekencollege bij de boortoren
PAGINA 2
STAATSLOTERIJ
Minder koud des nachts
MET EEN ZEER ROYALE
VOORSPRONG
CHESTERTONS „THE THING"
IN NEDERL. VERTALING
INTERN. SCHAAKTOERNOOI
TE BAARN
DE GELDPRIJZEN IN DE
RONDE VAN NEDERLAND
TonTv.™ h<*e, r;
RONDE VAN NEDERLAND EN
DE ZONDAGSHEILIGING
OM HET SCHAAKKAMPIOEN
SCHAP
Hoe Euwe van Keres verloor
RESHEVSKY VERLIEST
De tweede partij van de elfde ronde,
Smyslov—Reshevsky, die Zondagavond
werd afgebroken, werd na de 32e zet door
Reshevsky opgegeven.
DISTRTCTSWEDSTRIJDEN
NED. KEGELBOND
STUDENTEN-SCHERMWED-
STRIJDEN
BODY CHECK BIJ VOETBAL
ÜE BAAS DEED DE LA TOE
STANLEY MATTHEWS
„Voetballer van het jaar
COURSES TE ALKMAAR
VLIEGRECORD OP DE 100 KM.
VERBETERD
VOETBAL IN ENGELAND
(Van onze Weense correspondent).
In de laatste dagen vonden er in Linz, in de Amerikaanse zone van
Oostenrijk, besprekingen plaats tussen de leiders van de Oostenrijkse
Volkspartij (katholieken) en die van de socialistische partij. Bij deze
besprekingen waren bondskanselier Figl (kath.) en vice-kanselier
Schaerf (soc.) tegenwoordig.
Deze besprekingen hadden een tweeledig doel, namelijk, in de eerste
plaats, om van gedachte, te wisselen over die verschilpunten, die de
beide regeringspartijen tot dusverre van elkaar gehouden had
den; verder, om een gemeenschappelijk plan op te stellen, dat de
regering zou wapenen tegen iedere aanval of iedere poging tot geweld
van binnen en van buiten uit.
De voornaamste verschillen, welke
bij deze onderhandelingen besproken
werden, waren van katholieke zijde
het recht van bijzonder Onderwijs; de
gelijkstelling van het burgerlijk en
kerkelijk huwelijk voor de wetvan
socialistische kant gingen de ver
langens uit naar de verdeling van
het grootgrondbezit en het invoeren
van verschillende sociale wetgevin
gen.
De stand van zaken tot op dit ogenblik
is, dat de socialisten geneigd schijnen,
de katholieken op het punt van het bij
zonder onderwijs tegemoet te komen,
maar er niets voor voelep, het kerkelijk
huwelijk weer zoals in de tijd van
Schusschnigg met het burgerlijke gelijk
te stellen. Van de andere kant zouden de
katholieken de socialisten wel tegemoet
willen komen bij de hervorming van de
gehele sociale wetgeving op het gebied
van invaliditeits- en ouderdomsverzeke-
ring en loonbelasting, zij stellen zich ech
ter krachtig te weer tegen de verdeling
van het grootgrondbezit.
De onderhandelingen, die tot dusverre
strikt geheim werden gehouden, zijn nog
niet afgesloten, en het is in het geheel
niet uitgesloten, dat er uiteindelijk een
volledige overeenstemming tussen de
twee partijen bereikt wordt.
Wanneer dit Inderdaad een feit
zou zijn, zou dit betekenen, dat een
oude veete eindelijk een vredelie
vende oplossing zou vinden. Prac -
tisch betekent een overeenkomst tus
sen de volkspartij en de socialistische
partij een handdruk tussen het con
servatieve platteland en de rode
stadsbevolking. De Oostenrijkers
hebben uit de jaren voor 1938 deze
wjjze les getrokken.
Tot 1932 worstelden de twee partijen
met alle verbertenheid om de macht. De
roden terroriseerden van Wenen uit de
provincie, tot'eindeliii: uit dit gevecht de
kleine kanselier Dollfuss als overwin
naar te voorschijn kwam. Nog éénmaal,
in Februari 1934, probeerden de roden
het met een opstanl, die door de rege
ringstroepen bloedig onderdrukt werd.
Vakbonden werden opgeheven, maar on
dergronds ging de strijd verder. Niemand
bemerkte in die dagen, dat het nationaal
socialisme steeds naderbij sloop. Bijna
tot op de laatste dag van Schusschnigg's
bewind bleven de partijen onverzoenlijk
tegenover elkaar staan en gaven daardoor
Hitier de mogelijkheid zijn prooi te be
sluipen.
Deze onvergefelijke fout van de toen
malige leiders is jammer genoeg te laat,
maar nu toch door beide partijen inge
zien.
Men mag ook niet vergeten, dat beiden
veel gematigder dan voorheen uit de oor
log te voorschijn zijn gekomen. De so
cialisten hebben vele van hun extreem-
marxistische ideeën laten varen, en de
volkspartij is niet meer te identificeren
met het rigide austro-fascisme van Doll-
fusse en Schusschnigg.
Het is een alleszins verheugend feit,
Regisseur van de „Dreigrosehenoper"
en „Don Quichote'' opnieuw in het
middelpunt van de belangstelling
(Van onze Weense correspondent)
Toen de Duitsers op 14 Mei 1940 Am
sterdam binnenmarcheerden, draaide
die week in „De Uitkijk", trouw aan 'n
jarenlange traditie, de „Dreigroschen-
oper", het beroemdste filmproduct van
de Oostenrijkse regisseur Pabst Die
zelfde avond toonden de Duitsers te-
genoTOr het Nederlandse volk voor de
eerste maal hun cultureel peil: de copie
van deze film, waarvan de tekst en de
muziek van Joodse auteurs waren,
vatte op onverklaarbare wijze vlam en
de voorstellingen konden geen voort
gang meer vinden.
Pabst had intussen ook in Frankrijk
naam gemaakt met zijn film „Don Qui
chote", waarin de beroemde R>-rische
zanger Schaljapin de hoofdrol vertolkte.
Hij was in Hollywood geweest, waar hij
weinig begrip voor zijn problematische
filmkunst vond, keerde naar zijn vader
land terug eh wachtte daar het einde van
de oorlog af, om direct daarna te begin
nen met de productie van zijn nieuwste
film „Het Proces".
In het jaar 1882 wórdt het Hongaarse
dorpje Tisza-Eszlar opgeschrikt door de
spoorloze verdwijning van een eenvoudig
boerenmeisje Estherka Solymosi De
eigenaar van het dorp, baron Onody, een
geboren anti-semiet, probeert uit dit ver
dwijnen een rituele moord te construeren.
De dorpsbevolking wordt tegen de Joden
opgehitst. Alle Joden van het dorp, aar
het hoofd de tempeldienaar Scharf, wor
den gearresteerd. Er wordt een proces
in scene gezet, waarbij de rechter-com-
missaris carrière denkt te maken door
met Gestapo-manieren het zoontje van de
tempeldienaar, de 14-jarige Moritz te
dwingen, een valse getuigenis af te leg
gen. Het ventje beweert alles door een
sleutelgat te hebben gezien.
Een beroemd advocaat uit Boedapest
dr. Eötvös, politiek tegenstander van
baron Onody, neemt de verdediging van
de Joden op zich en .het gelukt hem de
onhoudbaarheid van de valse aanklacht
te bewijzen. Het gehele proces eindigt
met een verpletterende nederlaag van de
anti-semieten.
Dit alles is historisch feitenmateriaal.
De enige historische onjuistheid in de
film van Pabst is de slotscène, waarin de
tempeldienaar Scharf, die met zijn lotge
noten in vrijheid wordt gesteld, op straat
zijn zoontje Moritz, dat hem met de zij
nen verraden heeft, tegenkomt en de
jongen toch weer aan zijn vaderhart sluit.
De waarheid is, dat de kleine Moritz na
het gebeurde door zijn gemeente werd
uitgestoten, naar Amsterdam vluchtte en
daar hoogbejaard in 1941 als diamantslij
per stierf. I
Pabst zelf had zich het einde v$i de
film, naar het schijnt, anders voorgesteld,
namelijk als slotscène Moritz Scharf in
Amsterdam, rouwmoedig op zijn doods
bed, terwijl buiten op straat de eerste
colonne Joden door de S.D. wordt weg
geleid. De filn. eindigt nu in een wat al
te theatrale apotheose. De versie van
Pabst zou waarschijnlijk een gelukkiger
einde geweest zijn.
De importantie van deze film, die on
getwijfeld het eerste belangrijke, Oos
tenrijkse product na deze oorlog is, ligt
in het problematische van het onderwerp.
E- is een buitengewone moed vdor nodig
een thema, dat nog zo vers in het geheu
gen van de mensheid ligt, op een
vrijmoedige wijze te behandelen.
Zowel Joden als Christenen worden in
deze film geschilderd met al hun ty
pische menselijke tekortkomingen.
Het is merkwaardig in deze film weer
te zien. welke dramatische functie het
fotografische zwart en wit bij de produc
ten van Pabst inneemt. Het me:
van de ojmamen doet bijna rembr:
aan in de verdelingen van licht en scha
dat het in deze dagen mogelijk is, de
h: ;te leiding van de beide partijen
bücen te brengen, om over de daad
werkelijke bestrijding van het nu nog
door zijn geringe getalsterkte volko
men onbelangrijke communisme te be
raadslagen.
O.a.-werd de vraag opgeworpen," hoe
het staatsapparaat verder zou function-
neren bij ontstentenis van de president
en de voorzitter van de nationale raad
(Theoretisch is het namelijk niet moge
lijk volgens de Oosteenrijkse grondwet
zonder deze twee personen de wetge
vende macht bijeen te roepen. Men zou
door de gevangenneming van deze twee
het gehele wetgevende lichaam lam kun
nen leggen.)
Een andere vraag was, naar welke
richtlijnen na het sluiten van het staats
verdrag, het bondsleger moest opgesteld
worden. Men werd het erover eens, dat
het officierscorps voor iedereen toegan
kelijk zou zijn, afgezien van zijn vroege
re politieke richting. Omdat men daar
door de mogelijkheid schept, de officie
ren, die in het Duitse leger hun oplei
ding genoten hebben, in de rijen van het
bondsleger op te nemen, vermijdt men
hierdoor, dat men de keus moet doen uit
de al te éénzijdige groep van vroegere
politieke gevangenen en is hiermede het
gevaar van communistische infiltratie in
het bondsleger al bij voorbaat uitge
sloten.
De laatste gebeurtenissen in Tjecho-
slowakije hebben in Oostenrijk zeer
zeker een goede uitwerking gehad. Het
is een waar genoegen te zien, hoe beide
partijen zich vastberaden te weer stel
len om een gewelddadige omwenteling
in hun land te verhinderen.
Een staatsgreep, zoals bij de Noor
derburen de meesten verraste, kan in
Oostenrijk wel uitgesloten worden ge
acht.
▼rij van allerlei onzuiverheden.
Purol doet wonderen. Doos }0 ct.
Trekking van 13 April. Prijs van
f 10.000.—, no. 19088; f 1.000.—, nos. 1445,
6585, 10412; f 400.—, nos. 3360, 4325, 4721,
4730, 5966, 13666, 18643; f 200.—, nos. 5166,
11299, 13460, 16086, 19619; f 100.—, nos.
1648, 4719, 7029, 10207, 11220, 11287, 14467,
16407, 17216, 20792, 21731 en 21681.
w eerberichtj
Weerverwachting medegedeeld door
het K.N.M.I. te De Bilt geldig tot
Woensdagavond:
j Voor het Noorden van het land:
veel overdrijvende wolkenbanken,
5 maar overwegend droog weer; zach-
ter des nachts; overdag ongeveer de-
5 zelfde temperatuur als vandaag; j
meest matige wind uit Westelijke
richtingen.
Voor het Zuiden^van het land: op
J vele plaatsen nog tamelijk heldere
nacht met hier en daar vorming van
nevel- of mistbanken en bijna nergens
j nachtvorst meer; morgen overdag
i wat meer bewolking dan vandaag
droog weer, zwakke tot matige wind
uit Westelijke richtingen.
j 14 April: Zon op 5.46 uur, onder
19.35 uur; maan op 7.57 uur, onder
0.49 uur.
Van de Pol heeft te Parijs zijn laatste
partij tegen de Fransman Chassereau ge
wonnen en daarmee zijn Europees kam
pioenschap geprolongeerd.
De uitslagen van de laatste partijen
luiden:
300
167
300
148
Het verhaal gaat in Batavia maar er gaan zeer veel verhalen in
Batavia dat een B.P.M.er gewoon de tranen van ontroering in z'n
ogen krijgt, wanneer men hem vraagt hoe het met de olie op Zuid-
Sumatra is gesteld
Zoals gezegd: er gaan in Batavia véél verhalen, maar een feit is, dal
er aan de kade van Pladjoe, het enorme raffinage-complex van de
B.P.M. tientallen tankschepen pieren en na enige dagen, geladen, weer
de Moesi afzakken, op zee aan, en dat de installaties er daar uiterlijk
nog nauwelijks énige sporen vertonen van oorlog en jaren verwaarlozing,
welke aan het gehele terrein twee jaar geleden het doodse voorkomen
gaven van iets dat voorgoed verlaten was en opgegeven.
duw. Het licht en het donker zijn bij
Pabst elementen van zjjn uitdrukkings
vermogen als kunstenaar geworden. Hij
schept soms een medelijwekkend half
duister, soms een weerzinwekkend licht,
iets wat ook in zijn „Dreigroschenoper"
al tot uitdrukking kwam en daar onder
woorden gebracht werd in de tekst van
Bert Brecht: .„doch die Einen sind im
Lichte; die im Dunkeln sieht man
nicht..."
De première van deze film in Zvirich
werd een debècle. Het is werkelijk niet
moeilijk, een verklaring hiervoor te vin
den. De film, die van Pabst als ondertitel
de naam kreeg „In naam van de mense
lijkheid" vraagt van ieder toeschouwer
een even grote passieve moed als Pabst
een actieve nodig had om deze rolprent
te vervaardigen. Zij is in al haar realiteit
even billijk voor Joden als niet-Joden en
de e>nvoudigste oplossing is dan ook de
slotsom, waartoe men in Zürich en zelfs
gedeeltelijk in Oostenrijk gekomen is, nl
dat men „zo iets nog niet wil zien".
Toch is „Het Proces" een van de be
langrijkste sUjoducten van Europese film
kunst na deze oorlog en zal zij iedere
Nederlander, wanneer dë film binnenkort
ook in Nederland zal worden vertoond
voor de vraag stellen, die hij alleen voor
zichzelf beantwoorden kan „in naam van
zijn menselijkheid".
Er stroomt weer olie door de pijplei
dingen en ofschoon er geen officiële
productiecijfers te krijgen waren, schijnt
de curve toch gestadig hoger te klim
men, ondanks moeilijkheden bij de ver
nieuwing der technische installaties, on
danks een tekort aan voldoende ge
schoold ló^er personeel, waarvan 'n ge
deelte no steeds „zoek" is. en ondanks
het feit dat nog slechts één B.P.M.-olie-
gebied binnen het door ons gecontroleer
de territoir ligt.
Terwijl de S. V. P. M., de Amerikaan
se maatschappij, wier raffinaderijen op
Soegei-Gerong slechts door de Komme-
ring-rivier en een half ingezakte brug
van die der B. P. M. zijn gescheiden,
aanvankelijk min of meer de kat uit de
boom keek, heeft de „Shell' van de
aanvang af de wederopbouw energiek-
ter hand genomen. Er is zeer hard ge
werkt en men liet zich niet remmen
door de onzekerheid van de lange uit
zichtloze periode vóór de actie, noch
door de mogelijkheid, dat juist deze
eventuele actie sabotage aan de boorter-
ruinen en pompstations zou uitlokken.
En men heeft ongetwijfeld zeer veel
geluk gehad Het „deviezenbataljon
7 R.S., dat eerst op Banka reeds zoveel
goed werk deed, stootte op 21 Juli vo
rig jaar zó snel over de demarcatielijn,
nam de paar versperringen van bran
dende olie zó verrassend, dat ze Praboe-
moelin veel eerder bezet hadden dan de
tegenpartij verwacht had, en vóór een
pelopper der sabotage-groep er op ver
dacht was, liep Overste Brueren, zelf
oud-B. P. M. geoloog, over het terrein,
dat hij dertien jaar tevoren op olie had
verkend.
De schade viel mee: de ontploffingen
die men een uur tevoren „opschie
ten, opschieten!" en de dokter: „de troep
is tè moe, commandant!" „opschieten!
opschieten!" had gehoord, bleken
slechts twee boorputten te hebben ver
woest, alsmede enige andere installaties,
die weliswaar zeer belangrijk waren,
maar niet zó vitaal, dat ze elke produc
tie onmogelijk maakten. Voorzichtige
optimisten hadden op drie maanden ge
rekend vóór de eerste olie Pladjoe zou
bereiken, nog vóór half Augustus, nog
geen maand na de bezetting van het
boorterrein dus, kwam er trillend leven
in de drukmeters van de pompstations
walmden de grote gasvlammen weer op
en begon de ononderbroken stroom van
dikke donkerbruine aardolie door de
meer dan honderd kilometer lange pijp'
leiding te vloeien.
Het „deviezenbataljon" („appelstroop
op je drie sneden brood en een High
way-sigaretten napatrouilleerde en
voerde zuiveringsacties uit en liep
wacht en in al die crltieke eerste maan
den werd er aan het zo kwetsbare zeer
uitgebreide complex nog niet dét gesa
boteerd. De enige last, die zij verder
van de technische olie-apparatuur on
dervonden, bestond uit beschietingen
met donderbussen: stukken pijpleiding
aan één kant op een klein gaatje na
dichtgelast, aangestoken met een lont,
waarna de schietbus met een enorme
klap een behoorlijke lading gevaarlijk
grof schroot afvuurde.
Er is aan die oliewinning blijkbaar een
zo groot aantal fabrieksgeheimen-in-de
openlucht en -ondergronds, dat we drie
kwart van onze vragen meteen weer
doorstreepten en uiteindelijk geluk
kig is onze technische weetgierigheid
niet zo uitgebreid tevreden waren met
het schetsje, dat men ons op de hard
zo
Het is een weldaad temid
den van de uitingen ener
chaotische, geestelijk zieke
maatschappij zoals die in
vele na-oorlogse boeken
aan de dag treden, nog
eens het uitermate gezon
de .geluid te horen van G.
K. Chesterton. Men kan
dan ook de uitgeverij „De
Koepel" dankbaar zijn dat
zij een jongere generatie,
die mogelijk nog niet de
zelfde vertrouwdheid met
Chesterton's werk heeft als
vorige, zeker in dit opzicht
gelukkiger, generaties, in
staat stelt van een aantal
essays uit „The thing" in
een prettige leesbare verta
ling te genieten. Het zijn
zeerstrijdlustige opstellen
uit de twintiger jaren, en
kele jaren na G. K. C. s
overgang tot het Katholi
cisme geschreven.
Er is wel eens van Chesterton gezegd
dat hij, omdat hij niet alleen een wijsgeer,
maar ook een journalist was, gedwongen
werd tot het aannemen van een stijl, die
ook bruikbaar was op ogenblikken waar
op de inspiratie ontbrak, en dat hij zich
daardoor soms meer scheen te specialise
ren in verrassende vondsten dan in argu
menten.
Wie dit verwijt maakt toont wéinig be
grip, niet alleen voor Chestertons aard,
maar ook voor zijn levensbeschouwing.
Het is niet zo dat G. K. C. een bepaalde
stijl „aannam" omdat zijn publiek nu een
maal iets verrassends van hem verwacht
te; uit de talloze manieren waarop de
waarheid geleerd kan worden, was hij
van nature aangewezen op deze ene bij
zonder speelse maar ook bijzonder hel
dere manier.
Zijn apostolaat was het apostolaat via:
de lach, en het kon, ja het moest dit zijn
krachtens zijn gerichtheid op eeuwige
16
16
14
14
76
54
140
45
18.75
10.43
21.42
10.57
Galmiche
Vingehoedt
d. Pol
Chassereau
De eindstand luidt:
m.p. h.s. alg. gem.
d. Pol 16 140 18.92
Vingerhoedt 12 169 18.31
Ferraz .12 79 15.—
Chassereau10 132 17.91
Leeuw 10 402 17.53
Galmiche 10 77 15.82
Metz 8 118 15.36
Hassel 6 187 16.58
Reicher 6 82 14.o6
Nussberger 0 67 9.17
Van de Pol vestigde met 18.92 een
nieuw Europees record van het alg. ge
middelde (oud record, tevens wereld
oord G. van Belle: 16.47, wereldkam
pioenschap, Duik 1939).
Dat er te Parijs sterk gespeeld is blijkt
uit het feit, dat nog vier andere spelers,
w Vingerhoedt, Chassereau, De Leeuw
en Van Hassel het oude record verbeter
den Het is voorts wel typerend voor de
kracht van het Ned. spel, dat thans alle
Europese records 71/2 op naam van Ne
derlanders staan: Alg. gem.: v. d. Pol
18.92, particulier gem.: v. d Pol 50.-.
hoogste serie: P. de Leeuw 202.-.
Deze prestaties zijn stuk voor stuk
van hoger gehalte dan de wereldrecords,
die echter alleen tijdens wedstrijden om
het wereldkampioenschap verbeterd
kunnen worden.
Het internationaal schaaktoumooi te
Baarn, dat de Soester Schaakclub ieder
jaar organiseert, zal in den vervolge door
een landelijke tournooicommissie wor
den voorbereid. Deze heeft een en ander
medegedeeld over het mtern. tournooi,
dat dit jaar vermoedelijk van 8 tot 18
October zal worden gehouden. Het ligt
in de bedoeling een of twee kopgroepen
te vormen, te spele in groepen van 10
spelers waarvan de helft buitenlanders
zullen 'zijn. Naast de hoofdgroep komt er
een vrije inschrijving voor 10, 8, 6 en 4-
lf urnnpri
Voor bet toumooi in October zullen
worden uitgenodigd dr Tartakower, prof.
Vidmar Golombek, Grop, Stoltz, Tho
mas, Wood, Flohr, O'Kelly e.a
De ruim 130 deelnemers, die starten
in de Ronde van Nederland, binden de
strijd aan om een totaalbedrag van
ƒ34.450 aan prijzen. Voor elke etappe
wordt uitgeloofd een bedrag vén 128U
(eerste prijs 250, tweede 200, derde
150 enz. enz.) Voor tien etappes wordt
dat tezamen 12.800. Een vrijwel even
groot bedrag wordt verdeeld onder de
30 best geplaatsten in het eindklassement
n.l 12.100. De vier hoogste prijzen zijn
hier ƒ2.000, 1-500, 1.200 en ƒ1.000.
Het totaal van de ploegprijzen bedraagt
7.600C eerste-prijs ƒ1700, tweede ƒ1500,
derde ƒ1300, vierde ƒ1000). Bij de toe
kenning van deze prijzen geldt de tijd
van de drie best geplaatste deelnemers
der ploegen Voorts is er nog een bedrag
van ƒ600 aan extra prijzen voor de best
f 150) ^Vijf1 renners'l/omenin
ƒ200 en/O100n)gAanVde renners die'buiten
de prijzen vallen wordt een dagvergoe
ding uitgekeerd van 15 behalve op
rustdag.
Een van de laatste foto's van G. K. Chesterton, kort voor
zijn dood in 1936 ln een Engelse badplaats genomen.
waarden, die hem het benijdenswaardig
vermogen der verwondering schonk, het
vermogen ook om de aardse dingen en de
dwalingen zijner tegenstanders in hun
volle belachelijkheid te zien
Wie Chesterton verwijt, dat hij een
ernstige beschuldiging aan de katho
lieke samenleving weerlegt door een
luchtig praatje over bitterkoekjes, of dat
hij het gezin verdedigt door over een
schutting' te spreken, toont dat de bran-
dende ernst van Chestertons humor hem
is ontgaan.
De typisch Chestertomaanse, ietwat
groteske manier van discussiëren heeft
zeer diepe zin voor wie zich de moeite
geeft erover na te denken. Zijn grappige
vergelijkingen en invallen kunnen toe
passing vinden voor heel wat essentieier
vraagstukken dan oppervlakkige verras
sing doet vermoeden.
In het opstel „Hardnekkige orthodoxie
in deze bundel opgenomen, spreeKt.
Chesterton over de. kunstbeschouwing
van mode-intellectuflen:
„Een kunstwerk is geslaagd, wan
neer wij bij de beschouwing ervan van
ieder onderwerp, iedere boom o".
wolk, of ieder menselijk karakter, zeg
gen: ..dat heb ik nu honderden keren
gezien, en toch heb ik het nog nooit
gezien".
Deze opmerking zou men ook op Ches
tertons opstellen kunnen toepassen. Hij
spréékt over zeer elementaire proble
men, die ieder honderden keren „ge
zien" heeft. Maar door zijn uitzonde:
lijke scherpheid van geest, geworteld 1
een zeer "diep en zeer levend geloof, ziet
hij het vraagstuk glashelder voor zich,
zodat hij het ons m haast beschamende
eenvoud voor ogen kan toveren, en men
zeggen moet „Is het werkelijk zo een^
voudig? Zo heb ik het nog nooit gezien.'
Chesterton lezen betekent vertoeven in
een soort toverland, waarin deze „jong
leur Gods" op verbijsterende wijze met
woorden en begripPen goochelt om uit
eindelijk steeds weer terug te keren tot
de volmaakte orde van zijn katholieke
geloofsovertuiging, waar alles precies op
de juiste plaats terecht komt.
Want hoe wijd de kringen ook zijn, die
G. K. C. rond zijn onderwerp beschrijft,
steeds wijst alles naar dat ene centrum
dat hij nooit uit het oog verliest
Niet alle opstellen uit Aize bundel zijn
voor Nederlandse lezers even Interessant:
Chestertons discussies met de deken van
de Anglicaanse kerk bijvoorbeeld zullen
minder belangstelling wekken dan zijn
strijdbare artikelen tegen vrijdenkers of
zjjn vermakelijke voltreffers aan het
adres van onlogische journalisten.
Maar zelfs al is het onderwerp voor ons
van verwijderd belang dan schuilt in zijn
essays nog voldoende algemene wijsheid,
en smakelijke humor om ten volle ervan
te kunnen genieten
N.a.v G K. Chesterton „Waar het om
gaat" Vertaald door Daniel Houtman.
Uitg. De Koepel, Nijmegen.
P.
geblakerde kleigrond met een stuk hout
neertekende, buiten gehoorsafstand van
het lawaai der boormachines.
Een vrij ingewikkelde geschiedenis,
die olieboring.
Het begint al met het ontstaan van de
aardolie zelf, waaraan micro-organische
wezentjes, diatomaën (plantjes en an
dere organismen op het grensgebied van
de plantaardige- en dierlijke wereld) de
bet zouden zijn. Zij zetten zich duizen-
den eeuwen geleden af op de zeebodem,
werden bedekt door andere aedimenten,
lütwr omhooggeheven bij de talloze be
wegingen, die onze aardkorst maakte
voor zij (betrekkelijk) tot rust kwam
en de uit deze organismen onder hoge
temperatuur en druk gevormde olie mi
greerde als een dikke donkere vloei
stof naar lagen van een of andere po
reuze stof. Er zijn dus geen onderaardse
oliemeren, de olie bevindt zich m de
poriën van bepaalde gesteentelagen,
„drijft" meestal op een laag water, ter
wijl er boven, een onder zeer grote «uk
staande gasbel gevangen zit- onder
Heeft men nu door geologische onder
zoekingen en proefboringen S
constructie van de boortoren op te rek.
ken Een stoommachine, die haar stoom
betrekt uit een wegens brandgevaar ver
der verwijderde met gas gestookte ke
tel-batterij, zorgt voor de stuwkracht
van de boor, die een beitel van ongeveer
dertig centimeter diameter de grond
indrijft tot een diepte van vaak meer
dan honderd meter. Ee nbuis van plus
minus 25 centimeter doorsnede wordt
vervolgens in het gat neergelaten, en
door deze buis wordt cement naar be
neden gepompt, welke tussen buiswand
en gatwand weer omhoog gedreven
wordt, zodat de wand van deze dertig
centimeter diameter boorschacht niet
meer kan afbrokkelen en bovendien
belangrijker! het ontsnappen van gas
en water naar boven onmogelijk wordt
Deze beginboring gaat gewoonlijk vrij
snel en men is er veelal in een dag mee
klaar. Een smallere beitel vreet nu die
per door: twee honderd meter, drie hon
derd meter, vierhonderd.... soms tot
een diepte van meerdere duizenden me
ters toe (diepste boring, in Amerika,
meer dan 5000 meter). Er worden daar
voor beitels van diverse modellen ge
bruikt, naar gelang de hardheid van de
aardlaag, waar men op stoot. De meest
typische zijn die, welke door het harde
gesteente moeter heenvretén: een beitel-
kop met drie, soms meer, onafhankelijk
van elkaar draaiende kamwielen.
Men zal zch afvragen, wéér het boor
sel blijft, dat vrijkomt.
Dit wordt omhoog gebracht door een
voortdurende stroom van de z.g. „dik-
spoeling", een mengsel van water, klei
en chemicaliën, dat onophoudelijk door
de hoorbuis omlaag wordt gepompt, be
neden tussen buiswand en schachtwana
weer omhoog gestuwd wordt en v0°.'
komt dat deze aarden buitenwand
brokkelt, door hem af te Pleis*®!^ sooei.
'n dunne laag van bovengenoemd spoei
sel, dat bovendien een grote
heeft. Daarnaast echter hee-
deze dik
spoeling nog .e7ie3neergefSmpte "kolom
rijke functie: De n«!f/DV0ter ee-
vloeistof heeft (fem"water, men kan bo-
ZdL hegt soortelUk gewicht dezer
afspoeling" variëren en zodoende een
'óverdruk-reserve vormen tegen de span
ningen van bepaalde olie- en gaslagen,
die men bij bet boren passeert,
die men j w HOFWIJR
We hebben er indertijd bezwaar tegen
gemaakt, dat de wielerwedstrijd „Ronde
van Nederland 1948" van 24 April t.m.
2 Mei ook op Zondag zou doorgaan. Het
Kamerlid Algera richtte over dezelfde
kwestie vragen tot minister Vos.
In antwoord daarop deelt Z.Exc. mede,
dat de organiserende stichting vergun
ning heeft gevraagd tot het houden van
deze wielerwedstrijd op rijkswegen en
ontheffing van het verbod tot het berij
den van rijkswegen, voor zover deze
voor rijwielen gesloten zijn verklaard.
„Met deze stichting is overleg opge-
nomene teneinde het daarheen te leiden,
dat de rustdag, welke in het program-
ma is opgenomen, op een Zondag valt,
dan wel, voor het geval dit om redenen
van organisatorische aard niet mogelijk
mocht blijken, dat het rijschema zodanig
wordt gewijzigd, dat op de beide Zon
dagen, die in bovengenoemd tijdvak
vallen, des voormiddags niet wordt ge
reden.
Aangezien de wegenverkeerswetgeving
ten doel heeft de bescherming van het
verkeer op de weg, wprdt het niet juist
geacht een vergunning tot het houden
van een wedstrijd te weigeren op gron
den, welke met het verkeersbelang geAi
verband houden, waarbij wordt aange
tekend, dat, als gevolg van het rijver
bod voor auto's op Zondag, t verkeers
belang zich in het algemeen tegen het
houden van een wegwedstrijd op Zon
dag niet verzet".
Het verloop van de partij tussen Euwa
en Keres ui' de 11e ronde was als volgt:
Wit: Dr. M. Euwe Zwart: Paul Keres
Spaanse verdediging
1. e2e4 e7e5; 2. Pgi—f3 Fb8c6:
3. Lflb5 a7a6; 4. Lb5a4 d7—d6;
(De zgn. gewijzigde Steinitz-opstelling
met voorliefde door Keres en Reshewsky
toegepast in dit tournooi). 5. c2c3. (De
meest kansrijke voortzetting. Degelijk is
hier 5. 00 en t>ok zeer kansrijk is
5. Lc6:t) 5f7f5. (Typisch Keres.
Hij duikt hier in de zgn. Siesta-variant,
een uiterst scherpe en gecompliceerde
voortzetting, die theoretisch echter vóór
wit de beste kansen oplevert) 6. e4xf5
"(Het juiste antwoord). 6Lc8xf5;
7. d2d4 (Euwe volgt hier dë partij
SzaboSnosko Borowski. Tata-Tovaros
1935) 1e5e4; 8. Pf3g5 d6d5;
9. f2—f3 (Euwe behandelt de opening
voortreffelijk. De tekstzet dwing het
zwarte centrum tot een verklaring)
9e4e3; 10. f3—f4 Lf8—d6; 11. Ddl
—f3 Dd8—f6; 12. Df3xe3t (Wit heeft
thans een gezonde pion gewonnen)
12 Pg8—e7; 13. La4xc6t (Een on
begrijpelijke afruil. Wit geeft zijn sterke
loper prijs in ruil voor het paard op c6.
De gevolgen blijven dan ook niet uit).
1 3b7xc6; 14. 0—0 0—0; 15. Pbl—d2
(De enige mogelijkheid bood hier nog
15. Pf3, gevolgd door 16. Pe5. Thans komt
zwart definitief aan het roer. 15
Pe7g6; 16. g2—g3 Ta8—e8; 17. De3—f2
Duidelijk "ziet men nu de gevolgen van
hgt nalaten der paarden-manoeuvres
Pf3 gevolgd door Pe5 (zie opmerking bij
15de zet van wit). 17Lf5d3; 18.
Tfl—el Te8xelt; 19. Df2Xel Ld6Xf4;
(Een prachtig raadsheer-offer, dat de
witte koningsstelling volkomen uit el
kander slaat). 20. g3Xf4 Pg6xf4; 21. Pd2
—f3 Pf4e2t; 22. Kgl—g2 h7—h6; (De
pointe van het offer. Het g5-paard kan
niet wijken daar dan zwart op f3 ihslaat)
23. Del—d2 (Wanhoop); 23. Df6--f5;
(Keres houdt de spanning vast). 24. Dd2
e3 h6xg5; 25. Lel—d2 Ld3—e4; (De ge
nadeslag). Op 26. De2: volgt uiteraard 26
Lf3:t en op 26. Tfl wint 26. g4.'
Een echte Keres-partij.
De stand luidt: Botwinnik 6 uit 8, Keres
en Smyslov 5 uit 9, Reshevsky 4% uit 9
en Euwe 1% uit 9.
De uitélagen van de districtswedstrijden
van de Ned, Kegelbond in district 2 zijn:
Den Haag 1812 hout, Utrecht 1784, Delft
1708, Rotterdam 1648. Voor het clubkam
pioenschap van district 2 zijn de uitslagen
Witte Raaf den Haag 880, S.H.V. Utrecht
871, Pro Patria Rotterdam 846, Klein
Hamburg Delft 812.
De volgende districtswedstrijden zullen
2 Mei in Courzand plaats vinden,
Te Leiden hebben schermwedstrijden
plaats gehad tussen Zwitserse en Ned.
studenten. Op floret wonnen de gasten
met 1—2 partijen, 38 geg. en 33 ontv.
treffers. Ojr sabel wonnen de Nederlan*
ders met 6—3 partijen en 39 geg! en 31
ontv. treffers. Op degen wonnen de Zwit
sers met 51 partijen en 20 geg. en 17
ontv. treffers.
In Londen is order auspiciën van de
Engelse Voetbalbond, een cursus gehou
den voor scheidsrechters, waaraan tal
rijke arbiters, 28 landen vertegenwoor
digend, hebben deelgenomen. Voor ons
land heeft Karei van der Meer de bij
eenkomsten gevolgd. Het doel van deze
cursus was voornamelijk gericht op het
wegwerken van de bestaande verschil
len in de interpreatie van verschillende
spelregels, om zodoende te komen tot
uniforme opvatting en toepassing van
deze regels. Daarnaast zijn enkele nieu
wigheden besproken o.a. de vorm der
De wegwedstrijd ParijsBrussel is
gewonnen door de Belg. L. Poels, die
de 326 K.M. aflegde in 10 uur. Sercu,
die het eerste met een banddikte
voorsprong over de eindstreep
•werd gedeclasseerd daar hij in de
eindstreep"" Poels aan de trui naa
getrokken.
O De te 's Gravenhage gehouden Si ver-
rush van „De Trekvogels" ov«B000
meter is gewonnen door Slij hu s
(A. A. C. Amsterdam) in I' ^nin. 21.5
sec. Tweede was de D-klasser ioiter
(Juliana Baardwijk) in 17.38 sec.
«6 De ronde van Toscane, de tweede
wegwedstrijd, welke telt voor het
kampioenschap van Italië, is gewon
nen door Bartali.
De voetbalwedstrijd Schotland—
Engeland te Glasgow is door Engeland
met 2-0 gewonnen. De hockey-wed-
strijd Schotland—Engeland te Inver
ness leverde 1—1 op.
^,'Voor de Ronde van Nederland heeft
nog ingeschreven Camellini, de in
Franknjk wonende Italiaan, die tijdens
de Tour de France deel uitmaakte van
tw Se,mengde ploeg waarin ook de
Nederlanders waren opgenomen.
*n*ern- biljartfederatie besloot de
wedstrijden om het wereldkampioen-
schap 45/2 in Nederland te houden.
v Het bestuur varf de voetbalbond van
Wales zal zich in verbinding stellen
met de KNVB om het volgend seizoen
een wedstrijd in Nederland te spelen.
<0> De Egyptenaar El Touny heeft het
wereldrecord middengewicht tweehan
dig trekken (gevestigd 26 September
1947 door de Amerikaan Stanczyk)
verbeterd en van 127 kg. op 1,30 kg
gebracht.
doelpalen. Deze hebben in Engeland een
elips-vormige doorsnede en staan met
de spits^. kant naar het veld gericht.
Een belangrijk punt was de behande
ling van de „voordeel-regel". In Engeland
is de toepassing van deze regel absolute
plicht voor iedere scheidsrechter.
Ook de opvatting over de „charge" is
in Engeland geheel verschillend van de
onze In ieder geval kwam in Londen wel
duidelijk vast te staan, dat de body-
check alleen is toegestaan, indien 't con
tact blijft beperkt tot ie schouders. Het
afhouden van een speler, wanneer dit
gebeurt buiten speelafstand van de bal,
is niet geoorloofd, en wordt daarenbo
ven als onsportief beschouwd. De straf
schop moet, evenals de aftrap, naar vo
ren worden geschoten: gebeurt dit niet,
dan wordt de bal overgenomen.
De vereniging van voetbaljournalisten
van Groot Britannië heeft met grote
meerderheid van stemmen Stanley Mat
thews gekozen tot de „beste voetballer
van het jaar". Op de dag van de Cup-
final (24 April) zal te Londen een diner
worden gehouden van deze vereniging,
en daar zal Stanley Matthews, de Engel
se internationale rechtsbuiten van Black
pool wegens zijn verdienste op en buiten
het veld een bronzen beeld ontvangen als
prijs voor deze benoeming. Stanley Mor-
tensen, eveneens Blackpool, werd tweede
met 5 stemmen minder, en Frank Swift,
de doelverdediger van Manchester City
en van het nationale elftal, eindigde op
de derde plaats.
Aanvangsprijs, 1680 M.: 1 Lancier (J.
Wagenaar) 2.40,8 (1.35,7); 2 Ivan Hano
ver; 3 Lazuur; idem merries: 1, Karoline
(R. v. Wieringen) 2.37,5 (1.33,8); 2 Luccie
Rohda; 3 Martine (v. Axkit).
Amateursprijs: 2040 M.' voor amateur,
rijders: 1 Heny's Gold (G v, cl. Wal).
2.58,3 (1.28,3); 2 Frits v. Silladar; 3 Dic
tator Spears.
Pikeursprus. 2040 M.. 1 Lady Soprana
(W. Geersen) 3.08,4 (1.32,4); 2 Leo Axkit;
3 Kitty Axvile.
Eigenaarsprijs, 2040 M. voor Nederl.
paarden: 1 Kitty Zora(J. Wagenaar)
2.58,5 (1.25,9); 2 Eton Brewer, 3 Jaap
Eden.
Fokkersprijs, 800 M.: 1 Kitty Zora (J.
Wagenaar) 1.01,4; 2 Larrikin.
De Amerikaanse 26-jarige piloot Juhn
Derry heeft met een „De Havilland 108"
het gesloten circuit van 100 km. afgelegd
in 6 minuten 9,6 sec., daarbij een snelheid
bereikend van 974,0259 km. per uur. Het
bestaande record is hiermede met ruim
64 km.u. verbeterd.
De uitslagen van de gisteren gespeelde
wedstrijden luiden:
Eerste divisie: SunderlandBlackpool
10.
Tweede divisie: Sheffield Wednesday
Brentford 1—1, Tottenham Hotspur—Not
tingham Forest 0—I,
V
