„Nederlands Nieuwe Kerken"
Expositie van kerkarchitectuur
Bondself tal-Wolverhampton 0-1
De laatste promotie-loodjes
Vader, Moeder1VAJR ZIJT GE?
„Verloren kinderen zoeken
hun ouders"
ts tssysat™s?
i.
r
Spartaan naar NOAD, Neptunus naar
Papendrecht en ADO naar DHZ
Euwe Aoeht voor een verloren zaak
uitgebrande kraters
18 Mei opening te
Rotterdam
Het zomer-ijs
Spaak blijft
De strijd om het
kampioenschap
o wi
VERDROOGDE ogen als
ZATEBTUO 15 MM 1MB
Om de KNVB-bëkertweede ronde
ÜE STRIJD IS'NIET MEER
DISTRiCTSGEWIJS
UITSTEKENDE PARTIJ VAN
DE MUNCK
Pril» en Service
JOURNALISTEN nemen
AFSCHEID van INDIë
Crisis van de baan
i""it£ppe v""*-
BEZOEKT de BRANDWEER
ENTREE ?5ct.
E.B.O.H. EN ROODENB'ÜRGl
HEBBEN AAN DRAW GENOEG
ENGELS VOETBAL-ELFTA1
STERKE PARTIJ VAN
SMYSLOV
V.
.y
NIEUW STARTSNUFJE
(Van een bijzondere medewerker)
Schichtig schieten de béélden voorbij op het
witte doek in g* bioscoop van een Duitse
stad. De belangstelling van vele to<}schou
wers gaat niet allereerst uit naar hetgeen
vertoond wordt; ze vluchten enkel gedu
rende enige tijd uit de ellende, die hem om
ringt en wanen zich hxei\ tn een anders
wereld. Dan wordt het progra,mm.a onder
broken, er komt een soort tussenvoorstelling,
die van een diepere tragiek vervuld is dan
de meest tragische film kan uitbeelden. De.
titel is,„Vater, Mutter, WO seid ihr?" „Vader, Jteugdige leeftijd zelf niet weet, waar en wanneer het
Moeder, waar Zljt ge? is geboren of hoe hetjreme^heet^eker js^dathet
tiet ene kinderkopje volgt op net andere
op het witte doek en telkens klinkt er
een kinderstemmetje, dat stil wordt aan
hoord: Vader, moeder, hier is uw Marietje
of hier is uw Günther of Klaus, of hoe ze
allen lieten, die we daar voor ons zien op
hét witte doek. Z<? gaat het ook over ver
schillende radio-stations, en zo staan ze in
brochures en hangen ze aangeplakt op grote
fotobladen,z.g. Bildfolgeonder de titel:
Kinderen zoeken hun ouders, Ouders zoeken
hun kinderen. De Defa, een Duitse film
maatschappij besteedde er in een half jaar
100.000 Mark aan; vanuit Hamburg en
München en énkele andere plaatsen werken
de bureaux met de aanplakbiljetten.
ONZE TENNISSERS NAAR HET
BUITENLAND
JJe tentoonstelling Nederlands Nieuwe Kerken, die op 18 Mei a-s. te
Rotterdam wordt geopend in het Museum voor Land- en Volkenkunde eu
waarover we reeds enkele malen berichtten, belooft wel zeer belang
wekkend te worden.
Prof. G- Holt, de organisator van deze expositie, heeft Vrijdagmiddag
tijdens een persconferentie betekenis en bedoeling der tentoonstelling
uiteengezet,
We vonden de bekende Rotterdamse arshitect. J. P. L. Hendriks, bereid
"bet gesprokene door Prof. Holt nog eens beknopt weer te geven,
waaraan hij verder enkele eigen beschouwingen vastknoopt.
«v in «ie toekomst een groot, aantal
kerken gebauwd zal moeten wor
den vraagt men zich af. wat men van de
kerkelijke bouwkunst mag verwachten.
aldus prof- Holst. Was deze kunst in de
afgelopen ecu-wen als de meest represen
tatieve te beschouwen en een daadwer
kelijke uiting van het geestelijk leven, de
laatste decennia kan niet anders ,dan van
•n decadentie worden gespro-ken, samen
vallend met een vervlakking van het
geestelijk" leven De geesteSbeschouwing
is steeds de grote aandrift geweest bij
het tot stand komen van de historische
monumenten en het ontbreken daarvan
kan dan ook de kunst niet anders- dan in
een impasse brengen.
Voor de Katholieken betekent dit, dat
het in de middeleeuwen zo belangrijke
gevoel voor het mystieke, in onze tijd
goeddeels verloren is gegaan. Het is
daarom een prachtige daad van Z.H. de
Paus geweest, de in de' loop der tijden
verdoezelde richtlijnen voor de religieuze
kunst opnieuw vast te leggen in de ency
cliek „Mediator Dei", waarin voor de
kunstenaar alle grondslagen voor de her
geboorte der kunst te vinden zijn.
Ook bij de Protestant zien we de zin
voor liturgie steeds duidelijker naar
voren komen en zijn er baanbrekende
stromingen om te geraken tot een kerk
gebouw. niet alleen van eigen tijd, doch
bovendien met een uitgesproken eigen
karakter- -
In beide gevallen gaat het eï om via de
eigen levensbeschouwing te komen rot
een réeuwe kunst.
De betekenis
Het is niet de bedoeling op deze ten
toonstelling een staalkaart .te geven van
kerkottwerpen zoals deze m de naasie
toekomst zullen worden uitgevoerd. D
meest* projecten verkeren nog m een
stadium van ontwikkeling en kunnen dan
ook Toeilijk anders beschouwd worden
-dan als hulp- en studiemateriaal, met
alleen voor de vakman, db^h
voor de toekomstige opdrachtgevers.
Ook van de nood der tijden en de di
mede noodzakelijkerwijs gepaard gaan e
bescheidenheid is bij de ontwerpen in
het S I gemeen weinig te bespeuren en
voor de oppervlakkige beoordelaar zal
zich (je vraag voordoen, of in deze tijd
Van (je grootste woningnood het nu wel
gerechtvaardigd is aan het bouwen van
kerkcn te denken. Voor de gelovige is
dit echter geen vraag, daar het evident
is, dat de mogelijkheid tot beoefening
van het geestelijk leven prevaleert boven
materiële zaken zoals het wonen, hoe be
langrijk ook, nu eenmaal is.
Sommigen gaan nog verder en stellen
dat het onjuist zou zijn, middels de .ker
ken van onze materiële armoede blijk
te geVpn
Hieraan ligt de gedachte ten grondslag,
dat d, vaardigheid van de kerkbouw on-
oangstast dient te blijven, in weerwil van
Ho^^'heT'ook ffflU zijn indien
deze stellaag doorgevoerd zou kiimum
worden, te v?reMU fs dat de realiteit tot
- andere resultaten zal leiden, hoewel het
waai.schijf-uk is, {jat wereldlijks auto»
riteiteu niet voornemens zijn de beschik
baar te stellen bouwsommen tot het aller
uiterste te beperken, in die mat€, d«t er
feitelijk slechts van noodkerken gespro-
keil zou kunnen worden. Veeleer zal de
werkwijze er OP gericht Z1jn> de gebou
wen, in behoeften °inen!l zodat iu
de essentiele *n de eerste
m dSeleeuwse kathedralen en waar*.
vln het niet vreemd was, dat hieraan
^^Daar'echter.^niettegenstaande de goede
-
schijning^vormen belangrUke beperkm-
klein d„i voor realiteit ia aanmerking
f k°Het\ hierom dat aan ^testruc-'
gtelling dan ook een overwegend mstruc
tieve betekenis is toe te kennen.
Stedebouwkundig a*Pect
Het H hekend dat in de middeleeuwen,
h'oe wonderlijk het ook moge klinken
aan d« kathedraal niet de belangrijkste
plaats in het stadsbeeld was toegewezen.
Tn het stadssilhouet, dus vanaf grotere
afstand, domineerde echter de kathedraal
gen gaf aan het in- zowel als het uitwen
dige groter glans te geven.
Dit allés in tegenstelling tot de Pro
testantse Kerkgebouwen waaraan een
ander beginsel ten grondslag ligt.
Het Protestantse Kerkgebouw
Om te beginnen dient het bouwpro
gramma uit te gaan van de liturgische
beginselen van de Kerkformatie waar
voor het/gebouw bestemd is.
De kern van de protestantse eredienst
ligt in de bediening van het Woord en
de, beide sacramenten: doop. en avond
maal. Deze drie gegevens vormen het.
centrum vah het kerkgebouw waaruit de
eis voortvloeit dat het gesproken woord
overal gehoord moet kunnen worden en
de bediening der sacramenten zichtbaar
is voor alle aanwezigen.
Tengevolge hiervan komen deze kerk
gebouwen niet uit boven een verzamel
plaats van gelovigen, zij het dan ook van
verheven betekenis, in tegenstelling tot
de katholieke kerken, waarin we waar
lijk een Huis Gods zien.
De ontwerpen
Zoals reeds is opgemerkt lopen de stijl
uitingen nogal uiteen. Bij de ontwerpen
voor katholieke kerken blijkt echtei
een groter eensgezindheid in de vorm
geving en bovendien een meer tra
ditionele uiting. Dit laatste is geenszins
te verwonderen als men bedenkt, dat de
bestemming van onze kerken, sedert hef
begin geen enkele verandering heeft on
dergaan en derhalve tengevolge daarvan
aan een vernieuwing niet. de minste be
hoefte is gevoeld. Anderzijds beschik
ken we over andere materialen en con
structiemethoden die 'een voor onze tijd
passende oplossing mogelijk maken en
waarvan door verschillende bouwkunste
naars dankbabr gebruik is gemaakt.
Dat de protestantse architecten harts
tochtelijker streven naar 'n vernieuwde
vormgeving is duidelijk daar voor hen
het probleem eigenlijk geheel nieuw is.
We zien dan' ook uit deze lqringen meer
pogingen van de traditionele vorm los te
raken met meer of minder succes.
Resumerend kan getuigd worden dat, er
in beide kampen ernstig en hard gestu
deerd is om de architectuur op een hoger
plan te brengen. Dat. niet alles even ge
slaagd is mag geen verwondering wek
ken als men bedenkt dat. de eigentijdse
architectuur toch nog eigenlijk in de
kinderschoenen staat. Daartegenover
staat -dat er vele staaltjes zijn te be
wonderen van fijnzinnige talenten die
voor de toekomst grote beloften inhou
den.
Als het publiek enig inzicht in de pro-
bleven krijgt en de vakmensen er lering
uit willen trekken, kan de invloed ten
goede van deze tentoonstelling niet wor
den onderschat.
Prof. G. Holt geeft verklaringen bij
een voorbezoek aan rle. tentoonstel
ling Ned. nieuwe kerken, die Dinsdag
te Rotterdam wordt geopend.
i
en gaf zo een karakteristieke noot aan
de stadscontour.
Met de decadentie van de architectuur,
is ook in de laatste honderd ijaar weinig
aandacht aan de situering van de kerken
besteed. Veelal ook omdat deze om prac-
tische redenen op plaatsen moesten wor
den opgericht die eën stedebouwkundig»
aanvaardbare oplossing onmogelijk maak
ten. Voor ,de katholieke kerken kwam
daarmede ook de oriëntatie, d.i. het rich
ten van dë lange as der kerk van Oost
naar West met het' priesterkoor op het
Oosten; volledig in, het gedrang. Zelfs
zodanig, dat bij later gebleken mogelijk
heid, van de gelegenheid tot oriëntatie
niet werd geprofiteerd. Het is daarom
een grote verdienste van de nieuwe
denkbeelden, bij de kerkbouw, dat juist
aan de situatie de grootste 'zorg word!
beste'ed. zodat de kerk zowel liturgisch'
als stedebouwkundig op een voor haar
waardige plaats komt te liggen. Op de
tentoonstelling zijn vele- goede voorbeel
den waaruit blijkt, dat aan dit onderdeel
een grote aandacht werd gewijd.
Een zuiverder beeld van de architec
tuur in haar overgangstijd, kan'men zich
moeilijk anders voorstellen dan op deze
tentoonstelling tot. uiting komt. Tot be
ter begrip hiervan is het echter nodig
de grondslagen te kennen waarvan is
uitgegaan bij de totstandkoming van de
ontwerpen en die uiteraard voor de
Protestantse .kerken afwijken van'die der
Katholieke.
Het Katholieke Kerkgebouw
Zonder uitvoerig op de bijzonderheden
'U te kunnen gaan, kan gezegd worden
hoofdzaak is het opdragen van
net H. Offer, dus het altaar. Wezenlijk
is daarmede de zaak klaar doch het zou
van weinig eerbied getuigen als het daar
bij gelaten werd. Het volgende kwam du«,
uiJl®, aitaar als omhulsel, tevens
gesch'kt voor de gelovigen om het H.
Misoffer te kunnen bijwonen. Dat hier-
voor het waardigste nog onvoldoende is
valt niet moeilijk te begrijpen en hieruit
wordt ook verklaard de aandrift dei-
middeleeuwers als gevolg waarvan de
prachtige kathedralen zijn verrezen.
Even begrijpelijk wordt het dan dat
dezelfde bouwmeesters alle toevoegsels
aangegrepen om steeds meer
Hieraan hebben we de 7°>lderl"ke
rens, koorstoelen, preekstoelen en vele
andere kunstwerken te danken. terwul
onze Heiligenverering talloze aanleidin
Met sledhts enkele andere spelers dan
tegen het waarschijnlijk Nederlands elf
tal (op de achterhoede na) heeft Wol
verhampton gisteren in het Olympisch
Stadion te Amsterdam tegen een Bonrts-
elftal gespeeld, een soort B- of mogelijk
C-elftal met een sterk Amsterdams ac
cent, want toen in de loop der eerste
helft Temming uitviel en vervangen
werd door Fanger van D.W.S.. speelden
er zes Amsterdammers in de ploeg en
eigenlijk zeven, tenminste als de door
De Munck van Sittardse Boys aange
vraagde overschrijving naar Ajax ge
handhaafd blijft. Dbze in het wit gesto
ken doelman met de zwarte kop toonde
bijzondere klasse en een zeer elegante
stijl, die het 'ca. 35.000 koppen tellende
publiek voortdurend deed juichen. Hij
kreeg nog al wat te doen en alles wat
hij deed was af.
Het is een wedstrijd geweest van een
zeer goed geschoolde prof-ploeg, die
prachtig afgemeten short-passing, van
tijd tot tijd afgewisseld met hoge over
zetten naar en van de vleugels liet zien.
Maar het was niet productief en telkens
kon de zeer., actieve verdediging der
Bondsploeg. waarin verder niemand ex
celleerde, doch allen hun mannetje
Met lugang van 21 Mei het 88n
pscntcis ysn ststionsrGstsurfltics zijn
toegesta^, op perrons van de Neder
landse gpoorwegen consumptieiis te
- doen verzepen voor 15 cent per 45 grai n
Dezelfde maximumprijs gelden voor
exploitanten vdn buffetten ten behoeve
van de bezoekers van bijeenkomsten of
voorstellingen- Ook in treinen en aan
boord van schepen mag voor 15 cen(;
worden Verkócht.
Tn alle overige gevallen blijft de prijs
ten hoogste 10 cent per 45 gram. Slechts
wanneer evens porties van 22% gram
vnnr 5 cent, en porties van 45 gram voor
10 cent verkrijgbaar worden gesteld, is
het toegestaan, porties van 90 gram voor
20 cent t.p verkopen.
Bij Aliening aan tafel mag voor ijs in
coupes of glazen 14 cent per 45 gram
in rekening worden gebracht en 28 cent
ppr eenheid van 45 gram, waaraan ten
minste lOn cM3. van een drank is toe
gevoegd (Sorbets), evenwel alleen in
dien voo,. degenen, die niet van bedie
ning 3ah tafel gebruik maken, ook ijs
bescbikbaar wordt gesteld tegen boven-
vermeWe prijzen.
De Nederlandse - journalisten, die
een tournee van circa 6 weken door Ned.
Indië hebben gemaakt, zijp opMe „Wa
terman' geëmbarkeerd, welk schip ben.
naar Nederland zal terugbrengen. Gene
raal SP<>or heeft hun een lunch aange
boden. Generaal Spoor hoopt, dat de
journalisten na deze tournee uit eigen
aanschouwing konden bevestigen, hoe
uitstekend <je Nederlandse troepen bier
onder n»ueilijke omstandigheden hun
plicht do6n
In de Vooravond werden de journalis
ten door ,jr. Van Mook ten paleize ont
vangen.
De algemene raad van de Belgische
mei 14Wem™arti{ V"jdagmiddag
met 145 stemmen tegen 72 bij 5 onthou
dingen een resolutie aangenomen waar
in hij zijn goedkeuring hecht aan een
acoord, dat tijdens de conferentie van
negen tussen Katholieken en socialisten
met, betrekking tot de onderwijskwestie
is' bereikt.
Deze beslissing betekent, dat de ka
binetscrisis thans volledig is opgelost en
dat de oude regering onder leiding van
Spaak haar werkzaamheden zal voort
zetten.
Onze Brusselse correspondent telefo
neerde nader:
Het bestuur van de Belgische socialis
tische partij, dat vanmorgen vergaderde
om het gisteren, in verband met de rege
ringscrisis gevonden compromis te he
spreken, heeft dit goedgekeurd.
Naar aanleiding hiervan heeft zo juist
de heer Spaak besloten het ontslag van
zijn katholiek-socialistische regering in
te trekken: dit ook naar aanleiding van
een hem vanmorgen daartoe door de
Prins-regent gedaan verzoek.
?hant> in r.rm;
Kt*
T t N T O O N S T EL L I N G
H OUTRUST DEN HAAG R.%31 MEI
DAG.GEOPEND VAN 10-10uur
leoeBEN oag interessante demonstraties wedstrijden
stoppen, het gevaar weer bezweren.
De minder talrijke aanvallen der Ne
derlanders leverden eigenlijk méér kan-
sén- op, doch ook deze bleven onbenut.
Niet lang na rust kon eindelijk mid-
voor Pye uit een hoge voorzet met een
zuiver schot in d.e hoek De Munck pas
seren. Bij dit ene doelpunt is het ge
bleven, hoewel tegen het einde vooral
de Nederlandse ploeg vele aanvallen
ondernam, die met moeite onderdrukt
werden, in laatste instantie door de uit
stekende doelman Williams.
Ook in de Nederlandse aanval waren
geen uitblinkers doch ieder heeft ver
dienstelijk gespeeld. De Britten bleken
uitstekende, faire sparringpartners, van
wie al wonnen zij slechts met 1—0
véél te leren viel.
De strijd om de KNVB-beker begint al
aardig op te schieten: na de wedstrijden
van Tweede Pinksterdag zullen er nog
slechts 16 gegadigden overblijven, zodat,
men dan al aan de achtste finales toe is
gekomen. De strijd is nu in de tweede
ronde in een nieuw stadium gekomen,
doordat nu de clubs uit de verschillende
districten over en weer tegen elkaar uit
komen. Het valt op, hoe weinig promi
nente clubs nog in de running zijn'. Deze
komen bovendien eerst straks pas, als de
zwakkere zijn geëlimineerd, scherper
naar voren: hierdoor is deze twe.ede ron
de, behoudens dan het aspect van de ont
moetingen tussen ploegen uit verschil
lende districten, niet. de meest, interessan
te. In de volgende ronde zal er waar
schijnlijk meer aardigs te beleven zijn.
Voor ons rayon is naar ons gevoel de
ontmoeting tussen het Tilburgse" Noad
(Ie klas) en het Rotterdamse Spartaan
'20 (3e klas) het meest sprekende gebeu
ren. De Rotterdamse zwarthemden scha
kelden verleden week hun grote stadge
noot Xerxes uit met 2—3 en zijn er fel
op gebrand om de Brabanders e(eri der
gelijk kunstje te leveren. De Wedstrijd
wordt hedenavond te half 7 op het Sarto-
terrein te Tilburg gespeeld. Een ge
beuren dat hier weinig voor onder doet,
is het treffen tussen ADO en DHZ. De
Hagenaars hebben bewezen dat zij er
op aan sturen dit jaar zo ver mogelijk
door te dringen, en tegen deze serieuze
opzet zal DHZ het zwaar te verduren
krijgen. De wedsttijd wordt op het DHZ-
terrein op Varkenoord gespeeld en wel
eveneens hedenavond te half 7. Dan is
er nog een derde wedstrijd van interes
sant, kaliber, evenals de twee vorige een
meting tussen een le en een 3e klasser.
Neptunus heeft wel verleden week een
vrolijk hoge score bij elkaar geschopt
maar de Rotterdammers moeten zich nu
.toch niet vergissen. Immers: Papendrecht
is op eigen veld uiterst moeilijk te klop
pen; het. verloor er in het afgelopen sei
zoen slechts één keer en dat was nog
EBOH. de kranige Dordtse ploeg die
verleden week ook reeds aan de poort
klopte doch toen tevergeefs, staat deze
keer reeds met één been in de tweede
klas. De Dordtenaren besluiten deze pro
motiecompetitie met een thuiswedstrijd
tegen VOS. de enige club die hen nog
kan bedreigen. Het eerste treffen eindig
de destijds in de Residentie 3—3 gelijk,
doch nadien gaven de Dordtenaren geen
enkel punt meer prijs terwijl de Hage
naars een nederlaag (19 tegen BEC) te
slikken kregen. Met 2 punten voorsprong
staat EBOH er dus beduidend beter voor;
een gelijk spel heeft de promotie reeds
tot gevolg.
'Voor de promotie 3e-4e klas speelt
VND thuis tegen Roodenburg; als de Rot
terdammers winnen staan alle drie ploe
gen wederom gelijk; de Leidse gasten
daarentegen hebben geen overwinning
meer noditg: met een gelijk spel is hun
promotie al een feit. Verder wordt op het
VUC-terrein de beslissingswedstrijd tus
sen Tonegido en Dindua gespeeld. Als
Dindua (dat verleden week Dubbeldam
klopte) ook deze keer wint, is de ont
moeting Tonegido-Dubbeldam niet meer
nodig want dan is Dindua's promotie on
herroepelijk.
De promotie- en degradatie-competitie
in het Oosten is ook aan zijn laatste ron
de: Hengelo'ontvangt P.E.C. en Vitesse
heeft bezoek van T. E. C. De Hengeloërs
en Tielenarén bezitten elk 6 punten, de
andere 4. Er zijn hier tal van mogelijk
heden. die we niet alle kunnen opsom
men. Alleen willen we er op wijzen dal
bij een zege van Vitesse en P. E. C. alle
een speciaal geval: de winnaar BEC moest
en zou toen namelijk winnen om kampi
oen te kunnen worden. Overigens bleek
Papendrecht een gevaarlijk eigen-huis-
vechter. en wij voor ons zouden niet on
der alle omstandigheden zo-maar op een
Neptunus-zege durven wedden. In Dord
recht gaat DFC tegen The Rising Hope
normaal met. de punten schuiven, even
goed als Unit.as het in Gorkum vel klaart
met. Texas. In Blauw Zwart-PFC en For-
tuna-Fluks zien wij een ièt.s gunstiger
perspectiefje voor de gastheren. Verder
luidt het prograSima voor deze tweede
ronde: VVA-WMS; DWS-RKWA: IW-
ZFC: Oranje Zwart-West Frisia; Holland-
Pa tria. DWV-TIJBB: APGS-Vrienden
schaar: Wat,ergraafsmeer-UVS: Heracles-
Veloeitas; Doetincbem-CHRC: Tbeole-Wa-
geningen; 'AGOW-WSV: Zwolse Boys-
AZC; De Hoven-Edo; Middelburg-Concor-
dia SVD; RBC-Roennond: Willem II-SCB;
ODC-BudelSchoot; Achilles-Ieeuwarden:
Sneek-F,mmen: HZC-Helpman: Limbur-
gia-SVHR: Bleijefheide-Spechten: De
Valk-Maastrichtse Boys of Kimbria; MVV
of Hoensbroek-Sportclub Emma.
De kampioenscon)petitie brengt Maan»
dag twee wedstrijden en wel Haarlem
B V.V. en P.S.V,—E.D.O. De eerste i*
het belangrijkste omdat hierbij de'Bosscha
ploeg betrokken is. welke met Heeren
veen voor de lands-titel nog in aanmer
king komt. De Zuidelijken halen hier
mee de wedstrijd in. welke ze op/» de
Friezen achter zijn. en wellicht ook de
twee winstpunten waarmee Lenstra c.s
zijn uitgelopen, om dan met gelijke stand
de resterende drie ontmoetingen tegemoet
te gaan. Haarlem en B.V.V. hebben on
derling elkanders krachten nog niet. ge
meten. Op papier, volgens de verkregen
resultaten. moeten de Bosschenaren
royaal kunnen winnen, maar een voet
balwedstrijd blijft een wisselvallig w's.
E.D.O. en P.S.V. speelden in Haarij ri
met 00 gelijk- in Eindhoven is zekei
de Philipsploeg favoriet voor de zege.
Sponsen kwasten bohsteis
W. OE WITHSTR. 46 - IEL 27513 R DAM
WAGEMSTR 115, TEL 110156 - DEH HAA6
Voor de wedstrijd tegen Italië, die
Zondag te Turijn zal worden gesp
werd het Engels voetbalelftal als o
samengesteld: doel: Swift (Manch. C:
aanvoerder; achter: Scott i Arsenal') n
How (Derby County); midden: Wright
iWolverhampton). Franklin (Stoke City)
en Cockburn (Manch. United); voor:
Mathews (Blackpool), Mortensen (Black
pool). Lawton (Notts County) Mann ion
i Middlesbrough) en Finney (Preston
N. E.)
Naar wij vernemen, zal een Zwaluwen
elftal op. 30 MM a.s. in Brugge tegen een
ploeg van West-Vl aan deren uitkomen De
opbrengst van deze ontmoeting is ten
bate van het Zeeuwsch-Vlaamse stadje
Sluis.
Hieronder volgt de ontmoeting tussen
dr, Euwe en Smyslov uit de 24ste ronde
van de wedstrijd om het wereldkam
pioenschap.
Wit dr. Euwe; zwart; Smyslov.
Grünfeld-Indisch: 1 d2d4, Pg8f6;
2 c2c4, g7g6; 3 Pbl—c3, d7—dó; 4
Pgl—f3, Lf8—g7; 5 Ddl—b3, dó x c4; 8
Db3 x c4, 0—0; 7 e2—e4. Lc8—g4; 8 Lel
e3, Pf6d7; 9 Dc4—b3, Pd7—b6; 10 a2
a4, a7—a5; 11 d4—d5. Lg4 x f3 (ondanks
de slechte ervaring, die Smyslov met dit
verdedigingssysteem in de Grünfeid-In-
dische verdediging tegen Euwe heeft op
gedaan, past hij het thans opnieuw toe.
Kennelijk heeft hij een verbetering in
petto. De tekstzet is de inleiding van het
nieuwtje en beter dan 11.... Pa6 wdt in
voormelde ontmoeting plaats vond). 12
vier de clubs met gelijk aantal punter, jg2 x f3, Dd8d6. (De pointe van het
eindigen. Intussen maakt Hengelo, dat nieuwtje, zwart leidt met deze zet een
eigen terrein bespeelt, de beste kans verrassend offensief tegen de witte dame-
op de eind-victorie en de promotie. We
herinneren er hierbij aan dat Hengelo -in
Zwolle met 20 verloren heeft en T. E.
C. in Tiel met 21 won van Vitesse.
In Bergen op Zoom komen de tweede
klaskampioenen van Zuid IV weer te
genover elkaar. In Kaatsheuvel zegevier
de Desk met 5—1 over Dosko; wanneer
ze het Maandag tot een gelijk spel weet
te brengen, is de promotie al verdiend;
bij een nederlaag evenwel eindigen beide
met Helmond gelijk.
In het Noorden is Veendam reeds ge
degradeerd door in -Zwartemeer met
31 te verliezen; waardoor de club van
die naam 5 punten bezit, terwijl Fries
land er 3 heeft met een wedstrijd minder
gespeeld. Morgen gaat. VeendamFries
land, waarna de tweede-klaskampioeneil
tenslotte weer tegen elkaar komen voor
de beslissing. In Leeuwarden verloor
Veendam met 2
vleugel) 13 Pc3—b5 (voor de hand lig
gend, maar' deze actie van het paard
levert uiteindelijk niets op; beter was
hier 13 Lxb6) 13... Dd6—b4'\ 14 Db3xb4,
a5xb4. 15 Pb5xc7, Ta8xa4. 16 Talbl,
(foutief; geboden was hier 16 Txa4, Pxa4;
17 b3 met moeilijk, doch houdbaar spel);
16.... Pb6d7 (het andere paard komt
nu via a6 in actie); 17 Pc5—bó, Tf8—c8;
.18 T/fle2, b4—b3 (deze opmars verlamt
het witte spel); 19 Pb5a3, Lg7xb2 (wint
een pion. wit staat reeds verloren); 20
Tblxb2, Ta4xa3; 21 Kei—d2, Pb8—a6: 22
Thl—bl, Pa6c5; 23 Le3—d4 (wit weert
zich nog 'wanhopig, maar vecht reeds
voor een verloren zaak23e7eó;
24 d5xe6 (en passant), Pc5xe6; 25 Ld4
e3, Pd7c5; 26 Le3xc5 (wit tracht door
ruil enige opluchting te krijgen, maar
ook dit loopt op niets uit); 26.Pe6xc5;
27 Kd2c3 (met de aardige bedoeling om
Kb4 te spelen); 27.... Ta3a4 (Smyslov
26. Jiirgc» Girndt, geboren
1. 7. 44, «ii* Rotbe, Kr*.
ÖU, Sfhlcs. Vater: Reichs-
bahnschlosser Fris G.
27. Emiiic Zareba, geboren
13. 12. 43, au* Jauer. Mut
ter: Anna Z. Komrot *-
Kinderh. Waldenburg, Sdil-
28. Walter Asrh, geb. Mai
1910, au* Waldeuburg, Srbl.
Mutter: Gertrud Asch.
29. Gerda Neiigebaucr, ge
boren 28. 9. 37, au* Hin
denburg, O/Schles. F.ltcrn
Georg u. Anna Neugebauer.
Bij de intenationaie atletiekwed
strijden, welke, op Tweede Pinkster-
dag tussen Engeland, Schotland.
Ierland Noord-Ierland, Zweden en
Nederland in het White City
Stadion te Londen zullen worden
gehouden, zal bij het starten op de
loopnummers een technisch snufje
worden beproefd dat, indien het
slaagt, ongetwijfeld bij de Olympische
atihletiekwedstnjden zal worden inge
voerd.
De startcommando's ep het schot
zullen voor een microfoon worden
gegeven en zullen de lopers bereiken
via kleine luidsprekers waarvan er
naast elke deelnemer een op de start
lijn s-taat opgesteld. Zodoende zullen
de lopers het schot gelijktijdig
horen Men heeft namelijk uitge
maakt, dat bij de start zoals
die tot nu toe geschiedde, de
man die op de baan loopt welke het
verst van de starter is verwijderd,
het schot ongeveer 1/10 seconde later
hoort dan de loper op de baan naast
de starter.
verschrikkelijkste ouder
smart. Wie dat als mens
met enig gevoel aan
schouwde, wordt, deze
starre, sombere kinderge
zichten niet meer kwijt,
het is alsof ze hem ver
volgen en hem aanklagen.
Waar kwamen deze kin
deren vandaan en waar
heen gaan ze, hoe raakten
ze verloren, wie ontfermt zich over hen? Het zijn allg
vragen, die we ons stellen.
Meen niet, dat ik U een verhaal vertel, dat reeds
lane besloten werd. Neen, het wordt nog steeds ver
volgd in ontstellende hoofdstukken vol van even ont
stellende tragiek. Ik heb hier voor me liggen de lange
"lijst van kinderen, die in Januari 1948 aankwamen in
de Westelijke zones. Deze lijst bevat 3108 namen met
spaarzame aanduidingen. Ik heb hier voor me liggen
een stapel van de z.g. Bildfolge en doe er enkele wil
lekeurige citaten uit. Bildfolge 6 van de Hamburgse
opsporingsdienst nr. 211. Naam: onbekend, men noemt
het Anneliese, geb. circa 1944; blond, bruine ogen;
over de herkomst, is niets bekend. Nr. 221. Mauritz,
Hans, geb. circa 1935. uit Oost-Pruisen; ouders ver
moedelijk dood. Nr. 233. Klaaf Hans, geb. circa
1942, bruine ogen, donkerblond haar; stottert een
beetje; over de herkomst is niets bekend.
Bij alle namen valt de spaarzaamheid der gegevens
op, doch dit is direct begrijpelijk, daar een kind op
Wie zich in deze tragiek wil verdic moet af»
dalen tot het meest schrijnende kinderleed en tot de
30. licmz Weinauer, geb.
31. 5. 41, au* All wasser.
Kommt au* Hem Kinder»
wohlfahrtsh aus Waldenburg.
len. Het aantal kinderen in Duiteland, die nog niet
terecht zijn, ligt tussen de 30 en 40 duizend. Om
dit getal te verklaren moét men zich vooral de
dagen van de. ineenstorting van .het Derde Rijk
herinneren. Tot het laatst toe had de Duitse pro
paganda de werkelijke toestand voor de Duitsers
verborgen gehouden; en toen de Russen de Ooste
lijke gebieden binnendrongen, begonnen miiiioe-
nen mensen een ordeloze vlueht. die dag en nacht
de wegen overvulde en waarbij vele families El
kaar verloren. Deze mensenstroom werd vaak door
de oorlogshandelingen ingehaald, kwam terecht in
bombardementen enz. Vele kinderen kwamen te
recht in kindertehuizen, werden van de. ene plaats
naar de. andere geëvacueerd en niemand wist ten
slotte meer, waar ze thuishoorden. Uit deze kin
dertehuizen, die in de gebieden onder Pools be-
lmer liggen, worden ook nu nog de kinderen naar
de Westelijke zones gezonden en zo kwam bijv.
op 5 Januari 1948 nog een transport aan uit Bres-
lau. in welke plaats ze uit 13 Poolse kinderkampen
waren bijeengebracht. Op 6 Januari kwam in Ber
lijn een transport aan uil Koningsberg, het was
zeven dagen onderweg en bevatte 490 kinderen van
4 tot 15 jaar.
X O C V V v
geval, wanneer deze kinderen onder de oorlogsom
standigheden. van het een naar het ander moesten
trekken.
De bedoeling der opsporingsdiensten is natuurlijk,
dat ieder, die ook maar iets kan meedelen omtrent
deze kinderen, het zal melden om zo het terechtbren
gen te bevorderen. I
Ook ouders zoeken hun kinderen. Maar een enkel
voorbeeld: Een man komt uit Russische krijgsgevan
genschap naar huis. Hij vindt zijl] huis verwoest en
verneemt, dat zijn vrouw en oudste* kind bij een bom
bardement in Malmedy het leven hebben verloren;*
het jongste werd des morgens in'de srieeuw gevonden
en door een Amerikaans militair meegenomen naar
een weeshuis in Spa. het is daar waarschijnlijk als
naamloos kind opgenomen. Men vroeg mij, of ik kans
zag dit geval tpt ophefdering te. brengen, want de
man zelf krijgt geen toestemming naar Spa te gaan
en alle navragen pef brief bleven zonder resultaat.
Dit zijn maar enkele vr teelden, die ik u
geef, een willekeurige greep uit duizenden geval-
Het Berlijnse blad ..Der Sozialdemokrat" van 6 Jan.
1948 berichtte daarvan het volgende: „168 uren in
koude v/agons. Kinderen met. hongeroedeem. De
ouders stierven van gebrek." Zo luidt het opschrift.
En uit het ontstellende relaas'licht, ik verder uit: ze
ven dagen en nachten brachten deze kinderen door in
goederenwagons zonder stro. Ongeveer 70 moesten
na de aankomst in het kamp Falkensee naar een zie
kenhuis worden.gebracht wegens tuberculose, typhus,
dyphterie en andere besmettelijke ziekten. Velen wa
ren te zwak om verder vervoerd te worden.
En dan gaat het socialistische blad verder en ver
haalt uit het \yedervar6p dezer kinderen. Het zijn
kleine markante trekken uit een kinderleven, dat ver
vuld was van leed, waarvan het aanhoren ons de
ontroering naar de keel dringt. De kinderen zelf kun
nen niet meer schreien; onder de ontstellende last
van het leed zijn hun ogen uitgedroogd en hun zielen
zijn verdord als uitgebrande kraters.
Ik kon u hier slechts een vluchtige schets geven
van het lijden van duizenden kinderen in Duitsland,
kinderen, die zonder uitzondering onschuldig zijn aan
alles wat met de oorlog verband houdt, omdat ze toen
nog moesten-geboren worden of nog zeer jong waren.
Ik moet de rapporten, die ik hier voor me heb liggen,
onvgnr.eld laten. Maar van mijn bureau af kijken
van de „Bildfolge" rijen kinderen mij aan, in stilte
vragend, verwijtend, wachtend op een antwoord op
de bange vraag; „Vader, moeder, waar zijt ge?"
speelt met. ijzeren consequentie en geeft
zijn tegenstander geen schijn van kans);
28 Kc3d2, Kg8g7; 29 Kd2—e3, Tc8—
d8; 30 Tbl—cl, b7—1>6; 31 Le2—c4. Tri8—
a8; 32 Lc4d5, Ta4—a2; 33 Tel—bl,
7 aS a4, 34 Ke3—*-d2, Ta464""* (Smyslov
ontketent thans eeh vernietigend 'sint-
offensief); 35 Kd2e2. Fc5—84 (ai1»*»
even krachtig als afdoend): 36 Tb2xa2,
b3xa2 (nu faalt, 37 I,xa2 op 37 Pc3"
38 Ke3, Td8; 39 Tb2. Pdlt en na 39 Tal
beslist 39.... Ta8 en zwart wint pon
stuk); 37 Tbl—al, Pa4—c3t; 38 Ke2—e.3,
Td4dl En wit, gaf op. Na 39 Txdl,
volgt 39.... Pxdlt en de zwarte pion
promoveert. Een door Smyslov ijzerster k
behandelde partij,
Hier volgt de partij Botwinnik (wit)
Reshevskv (zwart) uit de voorlaatste
ronde. Spaans Vierpaarden-spel.
1 e2e4, e7e5; 2 Pglfs Pbfi—cfi-
3 Pblc3. Pg8f6; 4 Lfl-b5
5 9-0 0-0; 6 d2d3, Lb4 x c3?'7 b2 x c3
di—d6; 8 Lel—g5, Dd8—e7; 9 Tfl—el'
Pc6d8; 10 d3d4, Pd8e6: II Lz5cl'
Pf(Tda 1,2»LboW1' Pe6—f8: 13 Pf3hL
d 1 U g2~«3' Dp7—f6; 15 f2—f3
l8 LcI—e3" Td8—e8: 17 Doi
rlr J8 Ph4~?2' Lc8—h3; 19 Lfl—
e4 v X KgI x *2. d6—dó. 21
23 Le3 'rt t5, dj,„ 22 c3 d4. Ph6—fó;
f»-. Te8d6; 24 c2c4, h7h.V
h2—h4. b7—b5; 26 Dd2—g5. Df6 x g5;' 07
T. 9 v428 ^2d3- 7)4 x g3: 29
Lf 2 x g3. Pf5 x d4; 30 Tal—dl e?rV
ol cS- pd4 x c6; 32 Ld3—e4 Ta8—r3-
f. Tdl d8, Pc6 x dS; 34 Le4—f5 Tc*
-f«*3537TeT~,e8i-,1^8-h7: 36 bs n
ffi. 3 e Lgr3c7, Pc3e6: 38 Te8 v aq
n,X«; 39 Ta8 x a7' Pc7 bó; 40 Ta7
In zjjn partjj tegen Reshevaky opende
botwinnik met d. koningspion, wat v"?
?e" meuwlghejd betekende aangezien
hij totdusver m dit tournooi altijd de
Z?wfiuet de damppion bad toegepas-
Dat hij thans van deze gewoonte afweek
had ongetwijfeld een psychologische re
den m zijn vorige ontmoetingen met
d»et (f. aT h"v Botwinn* ondervonden
dat de Amerikaan zowel in het dam»,
gambiet als in de Nimzowitsch-verdedi-
gmg een bolleboos i», weshalve hij be
sloot de strijd ditmaal langs andere lijnen'
uit te- vechten. Al spoedig bleek dat rte
voornaamste variant van de vier-paarden-
opening gespeeld werd. De strijd kre' g
een positioneel karakter totdat Reshevskv
bij de dertiende zet een gewaagde aanval
op de koningsvleugel ondernam. Deze
operatie was evenwel onvoldoende voor
bereid en de zwarte stukken moesten
een voor een naar hun uitgangspunt te
rugkeren Onmiddellijk lanceerde wit nu
een systematische aanval en wist bela»c-
rijke velden in het centrum te bezetten
Teneinde tegenkansen te verkrijgen
ferde Reahevsky een pion. waarna hij
zich uitputte in pogingen om rijn tegen-
stander m verwarring te. brengen. Maar
Botwinn'k pareerde al zijn aanvallen en
begon bij de 28e zet zelf een gevold e
offensief. Reshevsky verloor een kast.ee7
raakte nog een pion kwijt en gaf op bu
de 41e zet.
Alhoewel Smyslof in een vorige ronde
slechte ervaringen met de Grünfeld-ver--
dediging tegen Euwe had opgedaan, paste
hij ze thans andermaal toe. Zijn twaalfde
zet was iets geheel nieuws en bracht een
totale verandering teweeg in het aspect
van de partij. Plotseling nam zwart hi»r.
mee het initiatief in handen en moest
Euwe. in weerwil van een afruil der
koninginnen, zich verder tot verdedigen
beperken, een lastige taak want h»t zwar
te spel zat vol dreigingen. Bij de 29e z»t
stond zwart overwegend sterker. Smys
lof speelde het. eindspel zeer sterk en
met een onverbiddelijke logica. Het zwar
te kasteel, gesteund door een paard o •*-
wrichtte de witte stelling en bij de' 38e
zet gaf Euwe op.
andere jaren zullen ook nu
ederlandse speelsters en spelers afge
vaardigd worden naar de belangrijkste
internationale wedstrijden. De Internatio
nale kampioenschappen van Frankrijk,
van 18 31 Mei te Parijs te houden, komen
het eerst aan de beurt. Van Swol en Rin
kel zijn verhinderd; de KNLTB hee't
aangewezen mevr. Roos—v. d. Wal, mej.
Herrnsen, Van Meegeren en Krijt.
Direct op Parijs volgt Brussel met Ue
internationale kampioenschappen van
België, dit jaar een officieel tornooi n
verband met het 50-jarig bestaan van 1;
befaamde Leopold Club. Hierheen gaai
mej. Rollin Couquerque, mevr. Schmie:
mevr. Scholten, Krijt en Karsten, dere
laatste in plaats van Teschmaeher. d
weer in vorm is doch verhinderd is naar
Brussel te gaan. Van Meegeren wordt :n
beslag genomen door de derde ronde voor
de Davisbeker. waartoe Van Swol. Rin
kel en hij reeds 4 Juni laar Engeland
gaan.
Naar Wimbledon gaan niet minder dan
zeven Nederlandse speelsters en spele s,
n.l. mej. Rollin Couquerque. mevr. Blai
se—'Terwindt, mevr. Lubbers—Fischer,
me.i. Hermser. Van Swol, Van Meegeren
en Rinkel. Wimbledon begint 21 Juni (ein
digt 3 Juli). Van Swol en Rinkel komen
direct na de Davis Cup. op 13 Juni. te
rug in ons land en gaan dan 20 Juni weer
naar Engeland terug. Van Meegeren
speelt die week waarschijnlijk in het tor
nooi van Queens Club.
O De Argentijnse voetbalbond besloot
geen elftal naar de Olympische Spe
len te'Londen te zenden wegens ge
brek aan goede amateur*
