De eerste eis
voor alle opvoeders
RADAR IN DIENST VAN DE
KON. MARINE
INDONESIË EN 1 JAN. 1949
Karel
R
Noodlanding
r
WETSONTWERP AFWIKKELING
GELDZUIVERING
KWIEK
D\E
wereld
irt de woestijn
V.
Hollandse Nieuwe
Republikeinse confe
rentie verboden
Hr, ms. Soembainstructieschip
wordt
President
ADIO
programma
ZATERDAG 22 MEI 1948
PAGINA 5
■^v
Ze keek
rrie hoofd
schuddend
thet einde
loze verwondering aan
als een buitengewoon na- DoQr £)r. SIS HE YSTER
(Uurverrchijnse- als een
artis
aanwinst van
„Krijg je daar nou nooit ge
noeg van, blijf je ten eeuwige
dage doorgaan met paarlen
voor de zwijnen te werpen.
Kijk dan toch om jeheen
(stumper, wou ze er bijvoe
gen; ik voelde dat ze het in
slikte....) weet je dan nou nog
niet, dat het allemaal niets
helpt, dat het steeds een gro
tere zwijnenpan wordt op de
wereld
Slotoptie investerings- oï
beleggingscertificaten
.J
Wet,
ZUIVERINGSACTIE
in gebied van Tasikmalaja
KETEL MET HARS
ONTPLOFT
DOOR GASYERSTIKK1NG
OMGEKOMEN
PROPAGANDA-
BIJEENKOMST KVP
Van de kieskringen in
Zuid-Holland
GOERING WILDE ZICH SAFE
STELLEN
De weergevonden juwelenschat
TWEE BELG. PRIESTERS
VRIJGELATEN
En ik die me verbeeld met m'n
eindeloos geschrijf, met m'n ge
praat door het hele land, steeds
■weer voor andere groepen vaders
en moeders, daar iets aan te kun
nen veranderenïk begrijp je..
't moet wel eens stupide lijken,
je bent trouwens niet de enige
die er zo over denkt. Er zijn er
meer in onze moderne tijd, die je
voor debiel verslijten als je niet
af laat te geloven aan 'n morele
taak, die je zelfs als intellectueel
ja, hoe bestaat 't -i. te' vervul
len hebt. Het spijt me, maar ik
zal er mee door moeten gaan. zo
lang ik energie en adem heb."
Geloof je dan zelf, dat je er
iets mee bereidt?"
„Stakker..,, hoe kun je als
gen?"'' a*S rnoeder, zó iets vra-
Ze is een intelligente, vlotte
vrouw. Haar huishouden loopt feil
loos; ze is voor geen kleintje ver
vaard; ook zónder hulp marche
ren de zaken goed. Ze heeft nog
tijd over om zich behoorlijk te
kleden en te verzorgen, haar tijd
schriften en kranten bij te hou
den, deel te nemen aan conferen
ties en congressen. Ze neemt goed
waar, signaleert critisch, stelt er 'n
eer in logisch te kunnen denken
en met een grote mate van zake
lijkheid alle hindernissen te kun
nen nemen. Ze is een beétje aan
gestoken door de ziekte van deze
tijd: de hoogmoed van de geest.
Zonder dat het goed tot haar
doordringt is ze bezig door deze
geestelijke hoogmoed alles te mis
vormen tot een caricatuur van het
geen het volgens Gods bedoelin
gen moest zijn. Daarmee elk wer
kelijk genot, elk zuiver geluk, ie
dere vol menselijke waarde uit
sluitend uit haar eigen leven
uit haar gezin.
Zal het haar en zoveel anderen,
die de ontvankelijkheid voor het
simpele en het ware, de gevoelig
heid voor „het lied der dingen"
verloren hebben nog wat zeggen,
als ik zo maar lukraak 'n greep
doe uit de ervaringen, die con
creet bewijzen dat de mensheid te
bereiken en te helpen is, als we
de persoon en het hart kunnen ra
ken? Als we de wetenschap in deze
stellen op de plaats, die haar toe
komt... niet op de eerste, de al
lesbeheersendemaar op de
tweede, de dienende....
'n Gezin, dat gered is, omdat de
vader, een zeer eminent geleerde
en hoogstaande persoonlijkheid, na
vele jaren van eindeloos leed en
moeilijkheden voor de moeder, van
grote geestelijke tekorten vpor de
kinderen," ten slotte begrepen heeft
en innerlijk heeft durven aanvaar
den, dat ook middelmatige men
sen, zelfs, als het zijn vrouw en
zijn kinderen mochten zijn, récht
hebben om zich zelf te zijn, om te
presteren en „goed" te zijn,
op hun manier, ook al be
antwoordt die niet aan zijn
eisen. Acht mensen die ruimer
adem halen, die kans krijgen op
een eigen levenswerkelijkheid
die kunnen gaan worden hetgeen
ze krachtens Gods bedoelingen
en niet die van vader zijn moe
ten.
'n Moeder, die me zielsgelukkig
haar twee jongsten komt laten
zien.... „we danken God dage
lijks, dokter De twee oudsten,
'n tweeling, zijn geestelijk zwaar
gehandicapt op de wereld geko
men de een idioot en de ander
zwaar debiel. De ouders gingen er
Bjj de Tweede Kamer is ingediend een
Wetsontwerp, houdende afwikkeling van
de geldzuivering.
Ter toelichting merken de Ministers
Van Financiën eTi Justitie Op: Het ont-
jarenlang
zwaar onder
gebukt, het
zette hun
hele leven
en levensop
vattingen in het teken van
druk en ernst en volkomen
ontmoediging. Ze hebben veel
door moeten maken sa
men, al eer ze moed en
vertrouwen en overgave terug
konden vinden.
O ja het is mogelijk mensen
in nood, ouders en kinderen in de
hoogste nood, werkelijk te helpen.
Na tien jaren kwam het derde
kindje, 'n wolk van gezondheid en
levenslust twee jaar daarna hel
vierde, even gezond-en even zon
nig. Het geluk is binnengestroomd,
de vader zegt: „ik voel me met
bei m'n handen boordevol geluk..
'n Gezin gered, met Gods hulp
beschaamt Hij ooit eerlijk ver
trouwen van mensen, die van goe
den wil zijn?
Een vader, die me na een spreek
beurt zegt: „we hebben U verleden
jaar samen gehoord, m'n vrouw en
ik en ik wil U nu zo graag zeg
gen, dat voor ons alles sindsdien
anders is geworden. Het gaat nu
ook aanmerkelijk beter met de
moeilijkheden, die we met onze
kinderen hadden."
Is 'n vermoeiende avond ver
geefs geweest, ook al zou er van
de honderden aanwezigen, telkens
maar één geholpen zijn? Natuur
lijk niet.
„Moet je daar dan psycholoog
voor zijn?" zal m'n opponente cri
tisch en zakelijk vragen.
„Oók, maar secundair.op de
eerste plaats méns
Dat is voor alle opvoeders en op
voedsters eerste en wezenlijke eis;
Volledig mens zijn met de tota
liteit van alle eigenschappen van
hart en geest met een juist be
grip van de dienstbaarheid en nooit
aflatend Godsvertrouwen. Daarbij
verdwijnt alle geestelijke hoog
moed in het niet verdort tot 'n
bloedeloze, levenloze abstractie.
Dan zijn we pas innerlijk klaar
voor de meest verheven en meest
zware aller taken: kinderen op
voeden.
Zolang God ons adem laat, wil-
len we naar best vermogen helpen
bij het opvoedingswerk. De noden
zijn groot er kan nooit genoeg
hulp geboden worden!
tvern bevat bepalingen, te zamen vor-
mende een afgerond complex van rege
lingen terzake van de afwikkeling der
^dzuivering. Wordt dit ontwerp tot wet
linden, dan zal derhalve de afwikke-
gerege^rtde geWzuivering geheel worden
krachtens °or bepalingen welke bij of
den gegeven wet zlin' resp' zullen wor"
In het gek-,..
rige bepaling"1 stelsel blijven de ove-
zuivering. het stuk van de geld-
tweemaal bij de8e*letld krackte"a „hat
gingsbesluit Gelaat verlen2de Machti-
betrekking hebben o?!n§' H
der geldzuivering, b°f. d* afwikkeling
van de afwikkeling^? systeem
De ministers achten hét
ook om redenen van systematiek nn el
gewenst, ook deze niet op de
ling betrekking hebbende regelingen dié
betrekking hebben op een eerde„ Va
dium van de geldzuivering, in de afwit
kelingswet te incorporeren. .Ondank* -t
feit,- dat de aan de minister van Finan
ciën op grond van het MachtigingS(-,e_
sluit Geldzuivering, verleende machti
ging bij het in werking treden van de
Afwikkelingswet zal expireren, kunnen
de krachtens deze machtiging vastge
stelde bepalingen van kracht blijven.
Daartoe is echter nodig, dat de Afwik-
kelingswet de Minister machtigt, de hier
bedoelde bepalingen te wijzigen, aan te
vullen en in te trekken.
Teneinde duidelijk te doen uitko
ken, dat hierbij niet de bedoeling heeft
Voorgezeten, dat aan de minister op-
?e«Uw carte blanche voor het vaststel-
be ?-an alle door hem nodig geachte
deze r°n worden gegeven, is
leerd, d^'K'ng dusdanig geclausu-
üngen op wiJzig'ngen in en aanvul-
gelaten J.®*1 intrekkingen van de intact
strekken tot i?cen nlet zullen mogen
Ijjkheden tot ?eperklne van de moge-
keerde venniwSchikking over geblok-
belemmerlng ®"nsbcstanddelen of tot
bepaalde in d„?n de toepassing van 't
Vervolgens wordt 4.
Toelichting een uit, e Memorie van
gewijd aan de in »°eng,e beschouwing
bliceerde afwik],eUnKsre®ber 1947 gepu-
haar materiele inhoud' in hiing' dle naar
wetsontwerp werd overgenomeierhaVige
kening overgebracht naar een renteloze
rekening bij het gentschap van het
ministerie van Financiën te Amsterdam.
Gezien het feit, dat alsdan de gelegen
heid tot omzetting in een optierekening
voor een ieder zal hebben opengestaan,
voorts het feit, dat de belanghebbenden
alsdan de gelegenheid hebben gehad alle
mogelijkheden tot beschikking over te
goeden op optierekeningen te overzien
en daaruit een keuze te maken, welke
niet door onzekerheden wordt belem
merd, en mede gezien het feit, dat de
overboeking naar het Agentschap ten
minste drie maanden tevoren is aange
kondigd, zullen de bp renteloze reke
ning bij het Agentschap overgebrachte
tegoeden in meerderheid bestaan uit
door de daarbij betrokkenen geaban
donneerde tegoeden, waarop zij om de
een of andere reden geen aanspraak
wensen te maken.
Teneinde echter bona fide houders,
welke door overmacht of slordigheid
geen gebruik hebben gemaakt van de
afwikkelingsregeling, niet te benadelen,
biedt artikel 8 aan een ieder de moge
lijkheid, via de belastingdienst,#zijn aan
spraak op het overgebrachte tegoed gel
dend te maken.
j u j sl°toptie
Reeds bij de behandeling van het wet,,
ontwerp tot verlenging van de machti
ging Geldzuivering, werd m het uit
zicht gesteld, dat sa^l op °plri^r^kenln-
gen, die aan het einde van de termijn
van afwikkeling nog geen
zouden hebben S®von^ JeZet in s?hu1dr
opties, zouden worden omgezet m schuld
bewijzen ener Nederlandse staatslening
Cde zogenaamde slotoptie).
Teneinde elke gedachte weg te ne
men, dat de als slotoptie b
staatslening hetzij gunstiger, hetzij
gunstiger voorwaarden zou kun-
bieden dan de bovenvermelde opties,
zijn de ondergetekenden van mening,
dat de meest bevredigende oplossing
wordt verkregen door aan de over
blijvende houders van tegoeden op
optierekening te hunner keuze 3 pet
investeringscertificaten dan wel 3'4
pet beleggingscertificaten ter beschik
king te stellen.
Dit zal er tevens in zeer belangrijke
tnate toe bijdragen de afwikkeling te be
spoedigen. Op grond van soortgelijke
overwegingen is bepaald, dat aan het
einde van dé termijn der afwikkeling de
alsdan nog resterende geblokkeerde te
goeden, voor zover zij althans staan ten
name van bona fide houders, die als
rechthebbende worden erkend, zullen
Vrorden omgezet in investeringscertifica
ten dan wel beleggingscertificaten.
Restanten geblokkeerd tegoed
Op een nader vast te stellen datum
Worden de tegoeden op geblokkeerde fe-i
De haringloggers voeren uit,
Nauw'lijks de teelt begonnen,
Of daar komt reeds de eerste schuit
Met vijf en dertig tonnen....
We wachten aan de havenkant
Van ver juichen de stemmen
Het welkom thuis. Een eelten hand
Voel ik m'n pols omklemmen....
Bij Aberdeen onder de kust
Schoot men de vleet van netten
Nu rolt van boord het volle fust
En klikken reeds de zetten
Een jochie deel z'n eerste reis
Het viel hem vast niet tegen.
Z'n moeder huilt van vreugd. Dag Gijs!
En Gijs zoent haar verlegen....
De nieuwe haring is er weer!
Klinkt alom in de landen
De venters gaan op straat te keer
Men smult ze met de handen.
Wijl Hendrik hoed en Pietje pet
Beamen weer, dat smaakte!
Haalt gindt op zee moeizaam het net:
De visser, die ze kaakte....
COR. DON
zetten kuipersgereedschap.
Een Nederlands woordvoerder maakte
bekend, dat Nederlandse troepen een
zuiveringsactie, doorvoeren in het door
de Nederlanders bezette gebied in de na
bijheid van Tasikmalaja, 80 I^.M. ten
zuidoosten van Cheribon en 70 mijl ten
zuidoosten van Bandoeng.
Hij meldde dat dozijnen guerilla-strij-
ders gedood of gevangen genomen zijn.
Tot dusverre bedrQegen de Nederlandse
verliezen 1 ddde en 1 gewonde. De
woordvoerder vertelde dat in het nabij
gelegen bergachtige Tasikmalaja-gebied
een aantal terroristen benden een schuil
plaats hadden gezocht. De leden van
deze eenheden waren overblijfselen van
de republikeinse strijdkrachten die de
onder auspiciën der Uno uitgeroepen
evacuatie achter de Nederlandse linies
niet waren opgevolgd. De woordvoerder
schatte dat na de ondertekening van de
Renville-overeenkomst 35.000 republi
keinse strijders geëvacueerd zijn.
In een Nederlands legercommuniqué
wordt de beschuldiging uitgesproken, dat
deze benden gestadig driester werden,
hetgeen noodzaakte tot actie van de Ne
derlandse troepen. In een gebied stuit
ten de Nederlanders op hevige tegen
stand van benden, die het platteland af
stroopten en daar de burgerbevolking
beroofden.
Bij besluit van de Ned -Indische rege
ring is het houden van dé „Panitya kon-
ferensi nasional Indonesia" (die als tegen
hanger bedoeld is vah de federéle cohfe-
rentie -te Bandoeng) verboden
De overwegingen luiden o.mdat uit
de opzet, het karakter en de leiding van
de voorbereidende vergadering duidelijk
blijkt, dat het initiatief uitgaat van per
sonen, die tot de republikeinse regerings
organisatie behoren of daarmee nauw
verbonden zijn en die dus de te Batavia
verleende gastvrijheid misbruiken voor
politieke agita'ié in het door Nederland
gecontroleerde gebied.
In een toelichting op het gouvernemen
teel besluit zegt de regeringsvoorlich
tingsdienst o m., dat over het houden van
een „unitaristische" conferentie midden
in federaal gebied nog gediscussieerd zou
kunnen worden, wanneer de republiek
bereid zou zijn het beginsel van réciprö-
citeit te huldigen.
In dé huidige omstandigheden is het
plan voor het houden van een anti-fede
rale conferentie in federaal gebied on
aanvaardbaar.
De organisatoren van dit unitaristisch
congres hebben ondertussen geen ogen
blik rekening gehouden met de in dit
land bestaande politieke schakeringen.
Hun uitnodigingen zijp uitsluitend naar
republikeins georiënteerde groepen ge-
gaan.
Ten aanzien van het bovenstaande deel
de een woordvoerder van de republi
keinse regering te Batavia aan Aneta
mede, dat de republikeinse regering van
zelfsprekend kennis droeg van de organi
satie van deze conferentie, doch dat van
goedkeuring geen sprake is.
T.wee arbeiders Werden ernstig ge
wond, toen gisterenmiddag omstreeks
half vijf een harsketel in de Corodex
fabriek 'aan .de Noprderduinweg te Zand-
voort men een geweldige knal uit elkaar
spatte. Een hunner moest met een ge
compliceerde beenbreuk in de Maria-
stichting te Haarlem worden opgenomen.
Enkele ogenblikken voor de ketel ex
plodeerde had een der arbeiders, die be
speurde, dat tr met de ketel iets niet in
orde was, zijn collega's gewaarschuwd
zich uit de voeten te maken. De ravage
in de zg. kokerij-afdeling is zeer groot.
Het dak boven de plaats waar de ketel
stond is voor -het grootste gedeelte weg
geslagen.
Onder auspiciën van de Marine Voor
lichtingsdienst heeft het tot radar-
instructieschip ingerichte voormalige
flottieljevaartuig Hr. Ms. .Soemba" een
proefvaart gemaakt op de Noordzee.
Daarbij werden wij in de gelegenheid
gesteld kennis te nemen van het gebruik
van rader in dienst der Kon. marine.
Stelt u zich voor: Een kleine motor
sloep, parmantig trotserend wat wij,
landrotten, golven noemen. Vóór ons:
Hoek van Holland, waai- bijna alle in
zittenden van het bootje verlangend
naar uitzien als was die brokkelige kade
een dorado, van veilige stevigheid onder
de voeten. En achter ons, net binnen de
pieren schuin op de Nieuwe Waterweg
liggend een door een late zon beschenen
grijze veelheid van wanden, rondachtige
en luchtsnijdende, slanke uitsteeksels
met hier en daar nog een grijnslachende
marinekop: Hr. Ms. „Soemba".
Dit was het afscheid, na een één-dags-
trip, van het radarinstruictiesohip der
Kon. marine, en zo zagen de meesten
het, zij het uit verschillende gezichts
hoeken.
Eenmaal op de kade streek de vol
daanheid over een goede dag, ondanks
die, nu ja, golven, weer over ons neer
en vormden de punten uit onze herin
nering zich weer samen tot een sympa
thiek beeld van een vlotte zeereis aan
boord van een uitstekend ingericht
marinevaartuig.
Het was tegen tien uur toen de tros
sen werden losgegooid en de „Soemba"
koers zette in de richting van de Noord
zee.
Bijna zo grijs als het schip zelf was
de lucht waaronder de Maasoevers langs
ons heen gleden. Het water, door een
fris windje aangeveegd, sprong met witte
schuimslierten van de boeg terug. Een
aantal kleinere schépen, die we pas
seerden. salueerde met 'de vlag.
De „Soemba" is al een oud beestje.
Ze werd destijds gebouwd bij Wilton
en voor het eerst in dienst gesteld in
1926. Het schip was, samen met de „Flo-
res", voornamelijk bestemd voor de
dienst als kanonneerboot in de over
zeese gewesten en het is daar dan ook
gebleven tot 1942. Sindsdien heeft het
van zich doen spreken bij de beschie
ting van Salerno, waarbij de toenmalige,
commandant gedood werd en in 1944
bij de invasie in Norm'andië.
Na de oorlog is de „Soemba", als fei
telijk oorlogsschip onbruikbaar gewor-
Stichtingsdatum van Unie en Ver.
Staten van Indonesië waarschijnlijk
later
„Al zal de regering harerzijds alles
doen, wat in haar vermogen ligt, om
de vestiging der nieuwe rechtsorde zo
spoedig mogelijk, te .verwezenlijken, zij
moet desalniettemin erkennen, dat het
tengevolge van het uitblijven van het
volledig accoord met de republiek aan
ernstige twijfel onderhevig is, of de
nieuwe rechtsorde op de 1ste Januari
1949 inderdaad zaj kunnen zijn vol
tooid".
Aldus de regering in haar Memorie van
Antwoord aan de Eerste Kamer betref
fende het wetsontwerp tot Grondwetsher
ziening (nieuwe rechtsorde).
Voor wat betreft dé vooruitzichten in
zake het tot stand komen van een politiek
accoord met de republiek Indonesië wordt
medegedeeld, dat de., onderhandelingen
zover zijn gevorderd, dat van beidé zijden
over de meeste der te behandelen onder
werpen. z.g. workingTPaPers zÏÏn inge
diend. Thans is derhalve een overzicht
verkregen van de in-.bespreking te bren
gen materie.
De eigenlijke onderhandelingen zullen
binnenkort een aanvang nemen. Hoe
wel op vele punten nog verschil van
mening is te voorzien, ziet de regering
generlei reden om te veronderstellen,
dat een accoord niet zou kunnen wor
den bereikt.
Wat de vraag betreft oï er een rede
lijke kans bestaat, dat dat accoord vóór
1 Januari 1949 tot stand zal komen, herin
nert de regering eraan, dat 1 Januari 1949
in de overeenkomst van Linggadjati was
waaraan zij alle deel zullen hebben.
opgenomen als de z.g. „streefdatum" voor
het tot stand komen van de Unie en de
Verenigde Staten van Indonesië. Wanneer
men in aanmerkingneemt welke consti
tutionele voorzieningen nog zullen moe
ten worden getroffen voor deze totstand
koming, spreekt het vanzelf, dat daarvoor
een zeker tijdsverloop onmisbaar is.
In de overeenkomst van Linggadjati
was deze periode geraamd op 25 maan
den. Daarbij was er van uitgegaan, dat
aan de positieve opbouw terstond na de
totstandkoming van deze overeenkomst
zou kunnen worden begonnen. De om
standigheden hebben er toe geleid, dat
deze opbouw voor een belangrijk deel
heeft moeten wachten op de totstand
koming van het accoord, waarover thans
wordt onderhandeld.
De vraag, welke verwachting de rege
ring koestert met betrekking tot de ont
wikkeling van de besprekingen met de
vertegenwoordigers van de andere deel
staten, is de regering een welkome aan
leiding aldus de memorie van ant
woord er nog eens de aandacht op te
vestigen, dat, de opbouw van de Neder
lands-Indonesische Unie en de Verenigde
Staten van Indonesië niet een onderwerp
is. dat uitsluitend of voornamelijk over
eenstemming met' de republiek zou be
hoeven.
Het belang van de andere toekomstige
deelgenoten van de Indonesische federatie
behoort immers eeh gelijkwaardige plaats
té erlangen. Het mag niet borden opge
offerd aan een te lange onzekerheid om
trent de afloop van de onderhandelingen
met de republiek.
Om deze reden wordt dan ook binnen
kort een conferentie belegd van vertegen
woordigers van de andere autonome ge
bieden te Bandoeng, waar in overleg met
hen zal worden 'beraadslaagd onder meer
over de te scheppen nieuwe rechtsorde,
74. De bandieten-president, Manuelo Morto was woedend,
toen hij bemerkte, dat zijn prooi hem was ontsnapt. Hij
vloekte hard en met overtuiging. Zo zijn boeven nu een
maal. Maar tenslotte moest hij zich bij de feiten neerleg-,
gen, hoewel hij, overigens zonder veel hoop, toch nog enige
mannen uitstuurde om in ieder geval 'ns goed naar Kareltje
te zoeken. Hij begreep echter zeer goed, dat 'n man, die kans
zag uit zo'n moeilijke situatie te ontsnappen, ook kans zou
zien zijn achtervolgers verder eveneens uit handen te blij
den, tot radarinstructieschip Ingericht.
Radar, eens een oorlogsgeheim, heeft
thans ook bij de Ned. marine een spe
ciale tak van dienst, die zich uitsluitend
met het onderricht en in het beoefenen
van radarwaarnemingen bezig houdt.
Men heeft ten aanzien van het op te
leiden personeel een onderscheid ge
maakt tussen monteurs, die uitsluitend
de toestellen repareren en -onderhouden
en afstandpeilers. Deze laatste zijn de
bedienaars van de apparatuur en ver
werken de gegevens. De „Soemba"
houdt zich voornamelijk bezig met de
opleiding van afstandpeilers.
Als we in de donkere commandocen
trale op de brug zijn afgedaald, zien we
het scherm, waarop we al hetgeen zich
mijlen om ons heen bevindt, kunnen
controleren.
Een zwak buigende lichte vlek, die
langzaam van het middelpunt wegwijkt
is de kust. Een witte stip, verloren in
het donkere gedeelte van het scherm,
is vermoedelijk een schip, dat we bui
ten op het dek in de grijze ruimte van
lucht en water niet kunnen ontdekken.
De radarstralen, radiogolven van een
zeer hoge frequentie, worden uitgezon
den, kaatsen op cim voorwerp af en
komen terug, en zijn zo een hulpmiddel
voor het feilloos berekenen van afstand
en tijd. i
In de middag hoorden we plotseling
een verwijderd geronk en even later
daverde een donderend geraas in onze
oren en zagen we een zwarte schaduw
het schip aan de andere zijde weer ver
laten, rikketikkend pluisjes schuim van
de golven wegschietend. Iets van dank
baarheid ging door ons heen in de we
tenschap, dat dit slechts een spel was.
een oefening.
Vier „Fireflies" van de Marinelucht
vaartdienst, van Valkenburg ontboden,
speelden zo'm beetje met een rode stip,
een trommel als doel, door een touw
van ongeveer 200 meter van ons ver
wijderd.
Van het seindek af werden de vlieg
tuigen gedirigeerd en na een half uur
van glijvluchten dicht over het schip
zwermend in de ruimte rondom ons en
hun boordwapens lossend op hun doel,
verdwenen ze in de richting van de
kust.
Bij een werkelijk gevecht op bredere
basis, op een afstand, die voor het schip
niet te overbruggen lijkt, bewijst radar
weer zijn waarde. Daarmede kan im
mers het vliegtuig geleid worden naar
de vijandelijke eenheid, die door radio
golven is opgespoord.
Het loopt- tegen vieren als de „Soemba"
de terugtocht naar Hoek van Holland
aanvaardt dat een uur later uit de kust
lijn opdoemt.
Een 24-jnrige verpleegster uit Amster.
dam, mej. H. V„ die voor practische
ervaring enige tijd in enkele Heerlense
gezinnen werkte, is op tragische wijze
om het leven gekomen. Zij zou vandaag
omdat haar werk in Heerlen was vol
tooid, naar Amsterdam vertrekken en had
Donderdagmiddag afscheid genomen van
de verschillende gezinnen, waar zij bad
gewerkt. In haar pens'ton nam zij daarna
een bad. Op een gegeven ogenblik hoor
de men gekreun. Daar de deur- van de
badkamer gesloten was, moest men via
een balcon, door een ruit stuk te slaan,
in de kamer komen. Het meisje bleek
bewusteloos te zijn geraakt door uit de
defecte geyser gestroomd gas. Genees
kundige en geestelijke hulp waren spoe
dig ter plaatse. Het meisje werd over
gebracht naar het St. Josephziekenhuis,
waar zij zonder tot bewustzijn te zijn ge.
komen, is overleden.
Door de gezamenlijke kieskringen van
Zuid-Holland wordt op Zbndag 30 Mei
om 3 uur een groots opgezette propa-
gandabijeenhomst georganiseerd in het
circusgebouw te Scheveningen. Als spre
kers zullen optreden Dr. Albering en Dr,
Jos. de Boer.
Voor een passende culti% eie omlijsting
wordt zorggedragen. Medewerking wordt
verleend o.a. door de speelgroep „De
Bouwers" o.l.v Henk Zoutendijk en de
harmonie „St. Gregorius" o.l.v. Henk Ho-
gevorst.
De kaarten zijn in voorverkoop ver
krijgbaar bij de bestuursleden der K.V.P..
De prijs bedraagt 35 cent
Omtrent de xn Duitsland teruggevon
den diamanten ter waarde van vijftig
millioen dollar, meldt A.F.P. nog, dat de
diefstal in Nederland werd gepleegd in
Februari 1945 door de diensten van Goe-
ring, die nu de oorlog toch eenmaal was
verloren, zich o.a. op deze wijze een be
hoorlijk bestaan voor de toekomst Wilde
verzekeren.
De 9000 karaat diamanten werden ver
borgen gehouden door de mede-eigenaar
van een grote textielfirma te Miesbach
in Beieren, vervolgens bij Tegernsee en
in München. Later werden ze in een safe
bij een Beierse bank gedeponeerd, waar
ambtenaren van de contróledienst op de
bezittingen ze ontdekten.
Twee Belgische priesters, die door Chi
nese communisten gevangen werden ge
nomen toen zij op weg van Peiping naar
Tatoeng in de provincie Sjansi waren,
zijn na negen dagen gevangenschap onge
deerd in vrijheid gesteld, meldt A.P.
De namen der geestelijken zijn Alphon-
se van Buggenhout en Albert van Pelt.
Behalve de vermelding, dat beide gees
telijken niet mishandeld waren, werden
geen bijzonderheden gegeven.
Hetty van Hemeldingen, die de hoofd
rol vertolkt in de eerste grote Neder
landse Bach-film in kleuren „Zingende
Zielen" (voorlopige titel), heeft reeds
een reusachtige „fan-mail". Van alle
zijden bereiken haar verzoeken om foto's
en bijdragen voor liefdadige doeleinden
In opdracht van Hetty heeft haar
secretaresse het volgende schrijven ge
richt aan 'de heer S. Nerp, hoofdredac
teur van het culturele tijdschrift „Mau
soleum":
„Geachte Heer Nerp,
Mej. Hetty v. Hemeldingen verzocht
mij U er op te wijzen, dat uit uw schrij
ven ♦an 10 dezer niet duidelijk blijkt, of
uw verzoek om een foto persoonlijk dan
wel zakelijk is. Zij wenst een herhaling
te voorkomen van een incident, dat zich
een maand geleden voordeed, toen zij
voldeed aan het verzoek van de hoofd
redacteur van het tijdschrift „Theater en
Film". Menepd, dat de foto voor publica
tie was bestemd, schreef zij er op: „Met
al mijn liefste wensen". Maar de hoofd
redacteur hing de foto in zijn werkkamer.
In afwachting van uw antwoord,* ver
blijf ik
Hoogachtend,
(w.g.) LIES IAMMELAAR.
Secretaresse
ven. De slachtoffers die hij wél had kunnen maken, name
lijk Signor Pedro, Signor Fernando, Signorita Juanita, Sig-
nora Constanga, Opa en Signor Alfonso, liet hij stevig ge
boeid op de grond liggen met vier mannen als bewakers
om hen heen. Zelf stapte hij met zijn kornuiten in de wa
gen en reed terug naar het rovershol, waar hij vandaan
gekomen was. „Deze keer mag hij me ontsnapt zijn", zo zei
hij tot zichzelf, „een volgende keer zal ik beter uit m'n ogen
kijken. Ik moet en zal dat mannetje klein krijgen.''
ZONDAG 23 MEI.
HILVERSUM I (301 M.) 8.09 V-A.R.A
10.00 V.P.R.O., 12 00 A.V.R.O., 17 00
V.P.R.O., 17 30 V.A.R.A. 20.00 A.V.R.O.
7.00 Nieuws, gram, voordr.10.00
V.P.R.O.; 12.00 Gram.; 12.30 Zondag
club; 12.40 Koor; 13 00 Nieuws; 1315
Zigeunermuz.; 13.50 Ned. Spoorw.14.05
Boekbespr.14.30 Phil. ork. Concert met
toelichting; 15.45 Filmpraatje; 16.00
Harmonie; 16.30 Sport; 17.00 V.P.RO.;
1730 Ome Keesje; H-SO»Sport en nieuws:
18.15 Gram.: 18.30 Ned. strijdkr.; 19.00
Radiolympus; 19.30 Sextet: 20.00 Nieuws:
2015 Omroepork.; 21.15 Hoorspel; 21.50
Speeldoos; 22.15 Solisten; 23.00 Nieuws.
Skym-asters, gramofoon.
HILVERSUM ir (415 en 245 M.) 8.00
N.C.R.V., 9.30 K.R.O., 17.00 NC.R.V.,
19.45 K.R.O. 8.00 Nieuws, gram., Prot.
kerkdienst; 9.30 Nieuws, gram-10.00
Hoogmis uit abdij Heeswijk; 11.30 Trio;
12.00 Gram.; 12.15 Apologie: 12.30 Ork.
z. naam (13 00 Nieuws)13.40 'Utr. vrou
wenkoor; 14.00 Trio; 15.50 Gram.; 16.10
Report. HeerenveenE.D-O.; 16.25 Ves
pers; 17.00 Prot. kerkdienst; 18.45 Baeh-
cantate; 19.15 Bijbelpr.19.30 Nieuws;.
19.50 Boekbespr.; 20.05 Gewone man;
20.12 Viool, orgel; 20.40 Hoorspel; 21.15
B.B.C.-ork. en koor: 22.15 Gram.: 22.45
Avondgebed: 23.00 Nieuws, gramofoon.
RADIODINSTRIBUTIE III; 8.00 VI
Brussel Nws.; 8.15 Ochtend-conc.; 9.00
Nws.; 9.15 Vrolijk progr.; 9.40 Luxem
burg, gevar. progr.; 10.15 Eng. H. S. An
ton en ork; 11.00 VI. Brussel, vrol. pro
gram; 11.45 Radio-journaal; 12.00 VI.
liedjes; 12.15 Zigeunerork. Sascha; 13.00
Nws.; 13.15 Bing Crosby; 13.30 v. d. Sol
daten; 14.00 Bel Canto-conc.; 15.30 or
gel- en pianomuz.; 16.00 Fr. Brussel, gev.
progr.; 16.45 Dansmuz.; 17.00 Kootwijk
Batavia; 18.00 VI. Brussel, Zingende
Wandelkring; 18.30 Report, aank. ronde
'!0>DOOR HANS raRTHAMMER.
Ik voel er voorlopig no-g niets voor
in een mummie te verinderen. Zo we
zijn er, James. Hier zul je een behoor-
pleging Vlndcn en nodige ver-
Nog vóór hij Vischwa's naam had ge
roepen, stond zij reeds naast hem, daar
mee bewijzend hoe nauw zij hun lot
verbonden voelde.
Ik heb mijn vriend gevonden, zei
hii zich in stilte afvragend, hoe zij de
tromst van deze derde man, die haar
uf' rkte voedselvoorraad nog sneller
ron doen slinken, zou opvatten: Hij
heeft zijn voet verstuikt, voegde hij er
aan toe en het klonk als een excuus:
mi je mij g
V Vischhwa toonde zich onmiddell^n
mee^^riSffer6door"het gat in de
muur naar binnen te hijsen.
Cookerel scheen van verbazing zijn
spraak te hebben verloren. Hoewel bij
het moeizame transport zijn geblesseerde
voet herhaaldelijk op onzachte wijze
met de muur in aanraking kwam, gaf
hij geen kik.
In een oogwenk had Vischwa moet be
hulp van een paar dekens een beht
iijke ligplaats in orde gemaakt en nau
welijks had Cookerel zich hierop uit
gestrekt, of het meisje ontblootte zijn
voet bevochtigde een doek met het zo
kostbare water en legde deze op de
sterk gezwollen plek.
Floyd liet haar, dankbaar gestemd,
haar gang gaan.
Wel, hoe voel je je nu, oude jon
gen?, vroeg hij na een poosje, maar hij
kreeg geen antwoord.
Hij slaapt.
Vischwa ging naast Floyd op de enig
overgebleven deken zitten en vlijde
met een schuw gebaar haar hoofd tegen
zijn schouder.
Ik ben zo blij, Sahib, d-at u er weer
bent.
Hij legde zwijgend zijn arm om haar
smalle schouders en zijn gedachten gle
den verlangend naar die verre, andere
wereld waarin een stralende zon aan
een eeuwig blauwe hemel volop licht
en warmte gaf.
Hij wist niet, hoeveel uren of dagen
er verlopen waren sinds zijn ogen voor
het laatst het volle daglicht hadden aan
schouwd. En terwijl hij de adem van
dir jong€ leven naast zich voelde, vatte
sterker dan ooit het besluit bij hem
post, zich tot elke prijs een weg naar
de vrijheid te banen en met zijn toegewii-
den vriend en de kleine Vischwa uit
de duisternis van hun gevangenschap
naar het licht terug te keren.
Luister eens, Vischwa, zei hij, nadat
zij enige tijd zwijgend naast elkaar had
dén gezeten, wij moeten nu proberen
zo lang mogelijk met je voorraad levens
middelen uit te komen. 'Het is wel hard
voor je, dat je nu met twee vreemde
mensen zult moeten delen, wat Je oor
spronkelijk alleen voor jezelf had be
stemd.
O neen Sahib! Het is, of ik er een
voorgevoel van had, dat ik ook voor u
en uw vriend zou moeten zorgen. Anders
zou ik zeker niet zoveel bijeen hebben
gesleept.
En hoelang zullen wy er mee toe
kunnen, denk je, als we het zo zuinig
mogelijk aan doen?
Vijftien tot twintig dagen, ant
woordde ze zonder aarzelen.
In die tijd zullen we dus het een
of ander moeten ondernemen. En nu
moet je mij eens vertellen wat dat hier
voor een zonderling volkje is. Waarom
heeft men ons eigenlijk van onze vrij
heid beroofd? Wij wilden hun immers
geen kwaad doen.
Wie het durft te wagen het ge
heim van Siddhab te doorgronden, moet
sterven.
Siddhab?
Dat is de naam van onze stad.
Dus toch! Wij hebben met een
vliegtuig naar déze stad gezocht zonder
ook maar een enkel huis te kunnen ont
dekken.
Zo? zed ze en het was of er een
lach in haar stem klonk: Dat geloof
ik graag. Sahib. Niémand kan haar vin
den. Siddhab ligt geheel onder de rot
sen, waar het zonlicht niet kan komen.
Zijn die mensen gek? Waarvoor is
dat nodig? vroeg Floyd, stomverbaasd.
Mijn" oude leraar heeft mij veel
verteld Sahib. De mannen van Siddhab
leven in een soort gemeenschappelijke
afzondering. Zij beschouwen het licht
als de oorsoron® van al bet kwaad.
Daaróm brengen zij Mm leven in eeuwige
duisternis door en er bevinden..zich ve
len onder hen, die het daglicht nog nooit
hebben gezien.
Maar dat is ongelooflijk!
Ongelooflijk, ja, maar ook ver
schrikkelijk! Vooral voor de vrouwen
en meisjes. Wie kinderloos blijft, is ten
dode opgeschreven.
En de moeders?
Die delen hetzelfde lot wanneer
haar kinderen het derde levensjaar heb
ben bereikt. Van dat ogenblik af wor
den de kinderen door de mannen opge
voed.
Zeldzaam sympathiekeleefregels,
hoonde Floyd. En na een korte pauze
vervolgde hij: Kun je mij ook no,g een
verklaring geven, Vischwa, voor een bij
zon-der verschijnsel, dat eigenlijk de oor
zaak van ons bezoek was?
En hij vertelde haar, dat de piloot
Hamilton een stoet van blauwe lichten
meende te hebben gezien welke zich
over het zand der woestijn voortbewoog.
Dat was het lichtfeest, antwoordde
Vischwa. kennelijk verheugd, dat zij de
Europeaan ook te dezen opzichte kon
inlichten.
Eenmaal in het jaar, als het nieuwe
maan is. verlaten de mannen van Sidd
hab hun onderaardse stad om de nachte
lijke, met sterren bezaaide hemel het
grote symbool van hun cultus hun
hulde Je betuigen. Er vindt dan een fees
telijke processie plaats, waaraan iedere
vader van een of meerdere zoons met zijn
blauwe fakkel mag deelnemen.
Dat was het dus!, riep Floyd ver
rast uit. Zijn stem verried duidelijk de
grote spanning. waarin hij verkeerde,
loën hij zich plotseling weer tot het
.meisje wendend, zei; i-» Nog één laatste
vraag, Vischwa! Enige jaren geleden is
een wetenschappelijke expeditie naar
deze streek getrokken, maar helaas nim
mer teruggekeerd. Onder de deelnemers
bevond zich ook een jenge dame. Is het
je ook bekend, of deze mensen Siddhab
hebben gevonden?
Zij gaf geen antwoord. Eerst, toen hij
zijn vraag op nog dringender toon her
haalde, kwam het aarzelend over haar
lippen: „Ja, zij hebben de stad gevon
den, maar de mannen leven niet meer.
En.... de enige vrouw?
Die blanke vrouwbegon ze,
terwijl zij eensklaps, over haar gehele
lichaam beefde, die blanke vrouw....,
O, Sahib, vraag mij daar niet naar.' Ik
mag het niet zeggen.
Hoe hij ook aandrong om hem volledig
in te lichten, het was alles tevergeefs en
tenslotte zag hij wel in, dat het, nutte
loos was haar nog langer te kwellen.
XVI
Een prachtige streek, spotte Ham-
Been, terwijl hij van zijn paard sprong:
Het landschap is hier werkelijk over
weldigend. vindt u ook niet, miss Boyard?
Ongetwijfeld!, ging de aangespro
kene lachend op de scherts in. Zij keek
om zich heen. Zand rotsen, verder was
er niets te bekennen. Het enige beziens
waardige op dit ogenblik was de wijze,
waarop de ondergaande zon de scherpe
rotspunten in rosse gloed zette.
(Wordt vervolgd.)
België; 18.35 Eng. H. S. Mark Lubbock
en ork.; 19.00 VI. Brussel Nws.; 19.30
Fr. Brussel, sportpraatje en nws.; 20.00
Omroepork.; 21.00 Marian Andersen
Paul Robeson; 21.15 gr. symphonie-ork.;
22.00 VI. Brussel, Nws.; 22.15 Instrument,
ensemble; 23.00 Nws.; 23.05 Dansmuziek
(gram.).
RADIODISTRIBUTIE IV: Eng. L. P.:
B.B.C. Variété-ork„ 9.00 Nws., 9.10 Mu
sic in the air. 10.00 Mil. ork., 11.00 So-
listenconc., 12.00 Verzoek-progr., 13.15
Merry go round, 14.15 George Melanch-
rio; 15.00 Eng. H. S.: B.B.C. Symphonie-
ork. en -koor, o.l.v. Sir Adrian Boult;
17.00 Eng. L. P.; gram.. 17.30 Tom Jen
kins en Pal Crt.-ork.; 18.30 Muchbin-
ding-in-the-Marsh, 19.00 Nws., 19.30 gev.
progr., 20.00 gevar. muziek, 21.00 Com.
Singing, 22.00 Nws., 22.15 Sandy Mac-
pherson (orgel), 22.45 Think of these
things, 23.00 Ch«.l. Ernesco en sextet,
23.30 gram., 23.56 Nws.
MAANDAG 24 MEI.
HILVERSUM I (301 M.) AVRO, 7.00
Nieuws, gymn. gram.; 10.35 Zang, pia
no; 11.00 Voordr.; 11.15 Gram.: 11.45
Voordr.; 12.00 Gram.; 13.00 Nieuws;
13.15 Sextet; 14.00 Caus.; 14.15 Gram.:
16.00 Tuinpr.; 16.15 Solisten; 16.40 „Mu
sicalender"; 17.30 Vol. padvinders; 17.45
RVD; 18.00 Nieuws; 18.15 Ol. spelen;
18.30 Ned. Strijdkr.; 19.00 Orgel; 19.45
RVD; 20.00 Nieuws; 20.05 Radioscoop
(21.45 Hoorspel); 22.30 Viool, piano;
23.00 Nieuws, gram.
HILVERSUM II (415 en 245 M.i
NCRV, 7.00 Nieuws, morgenwijding,
gram.; 11.15 Voordr.; 11.35 Trio; 12.00
Viool, piano; 12.30 Ork.; 13.00 Nieuws,
13.15 „Sanssouci"; 13.45 Gram.; 14.00 V.
d. Scholen; 14.35 Zang, piano; 15.00
Gram.; 15.15 Kamerork.; 16.00 Bijbelle
zing; 17.00 V. d. Kleuters; 17J.5 kwar
tet; 18.15 Sport, gram.; 19.00 Nieuws,
boekbespr.; 19.45 Kwartet; 20.05 Her
denkingsdienst; 21.40 Koor, solisten; 22.45
Avondwijding; 23.00 Nieuws; Mandoli-
nata; 23.35 Gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 8.00 VI.
Brussel, Nws., 7.15 gram., 7.30 kron. v..
d. dag. 7.40 ochtend-gymn., 7.50 gram.,
8.00 Nws., 8.15 ochtend-conc., 9.00 Nws.,
6.05 lichte gram.. 10.30 Music while you
work, 11.00 Kalundborg, Aage Juhl
Thomsen en ork., 12.00 VI. Brussel,
zangpl., 12.15 Dixieland-ork., 13.00 Nws.,
13.15 Eng. H. S„ Those were the days,
13.55 Fr. Brussel gevar. progr., 14.30
gram., 15.00 Eng. L. P., Pack Byfield and
Flayers, 15.30 Blue Rockets dansork.,
16.15 Eng. H. S„ dansmuziek, 17.00 Koot
wijk Bata* 1, 18.00 Fr. Brussel, vi»r de
soldaten, la.30 VI. Brussel, v. d. sold.;
19.00 Nws., 19.30 zangpl., 10.50 radio
feuilleton, 20.00 Fr. Brussel, pop. progr.,
20.30 operettemuz. (gr.), 21.05 VI. Brus
sel, actualiteiten, 21.15 verzoekprogr.,
22.00 Nws.. 22.15 dansmuz. (gr.), 22.50
Nws., 22.55 gram., 23.00 Luxemburg,
dansmuz.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Eng.
H. S., Nws-progr. overzicht, 7.15 gram.:
7.55 weeri»'r„ &00 Nws.. 8.15 dansryuz.,
8.45 Doris Hibbert (piano), 9.00 Eng. L.
P., Nws., 9.1Q verzoekprogr. huisvr. (gr.),
10.00 v. d. sold., 10.15 Entr'acte Players,
11.15 B.B.S. Welsh ork.. 11.45 Charl.
Saxby (orgél), 12.15 B.E.C. Theater-ork.,
13.15 «cricket-nieuws, 13.35 Hav, Se-
renaders, 14.00 v. d. vrouw, 15.00 g.
H.S., Test (opn.), 16.15 Eng. L.P., h jr-
spel, 17.40 Harold Smart (orgel), 18.15
cricket-nieuws, 18.30 Arthur Young (pia
no), 18.45 hoorspel, 19.00 Fr. Brussel,
gram,, 19.30 Eng. L.P., Up the pole, 20.00
Eng. H.S., gevar. muz., 20.30 Eng. L.P.,
dansmuz.. 21.30 Ignorance is bliss., 22.00
Nws., 22.15 Radio Revellers, 22.35 Eric
Winston en ork.. 23.15 Spa-ork„ 23.56
Nieuws.
