Nieuwe Schiedamsche Courant | 1948 | 25 mei 1948 | pagina 3

Sensationeel einde van

middagzitting

Voorzitter zet wethouder voor

jokkebrok

vlotte

Wethouder Van Bochove stelt
portefeuille-kwestie

KWIEK

Noodlanding

in de ivoestijn

Financiële verhouding Rijk-Gemeente

Aanvankelijke spanning

afgereageerd

wordt
President

i

DINSDAG 25 MEI 1948

PAGINA 3

HET COLLEGE AAN HET
WOORD

De dienstcommissies.

Geen meningsverschil over
beleid

„Het slimst kwam achteraan, liet grondsop drinkt men Jest", zal
wethouder Mr. P. Bochove met Vondel gepreveld hebben, toen zijn
uitvoerig, in zekere zin optimistisch, betoog over de financiële ver
houding Rijk-Gemeente naar het Rijk der zoete kinder-slaapliedjes
werd verwezen door een betoog te zelfdar zake van de voorzitter
van datzelfde college namens welk de wethouder meende te spre
ken. De overige leden ervan zetten steeds grotere ogen op naar mate
het verrassende betoog van de voorzitter vorderde; een lid van de
„regeringspartij" meende, dat de zeer vertrouwelijke mededelingen
in het college thuis hoorden, maar de tot nu toe zeer zakelijke en
loyale oppositie vond het wel leuk om ook eens iets te horen en
verwelkomde de voorzitter van de Raad gaarne in haar kring. Wat
er zal overblijven van de korte en zakelijke antwoorden is ons nu,
aan het sensationele einid van deze rustige zitting een raadsel.

van6Z°°'begroting™ de 2e ver§'adering

deling, dat de met de mede"

houders zo ,.:t,?ntWoorden van de wet-
lijk zullen ziin P8 etl zakeliJk moge-
merkingen in at de bezwaren en op-
hiinimum k 1 tweede instantie tot een

Mevr BrntKerkt zullen blijven'
voor Sn emde Wilde, wethoudster
bij J. ,c e Zaken en Onderwijs, begint
Er m ,eahtwo°rding met de heer Sabel.

1°e' meer contact komen tussen de
uculiere instellingen en het bureau
0l-'iale Zaken, heeft deze gezegd, terwijl
niet alleen de financiële steun, maar de
pensen en het gezin als zodanig bij de
j®ciale hulp betrokken moeten worden.

^Matschappelijk Hulpbetoon heeft zich
I s maanden omgeschakeld. Een bevoegd
mbtenaar houdt zich bezig met de zui-
*r. niet-financiële kant van de geholpen
«fizinnen. Een kerkelijk gezin wordt dan
'ergegeven aan de kerkelijke instellin-
®eh, terwijl niet-kerkelijke gezinnen naar

e* adviesbureau worden verwezen.

net contact met de particuliere instel
ngen is bij traditie prima. Zo zelfs, dat
ve °verbelaste kerkelijke organisaties met
in °UWen de bu'p van bet adviesbureau
roepên •Wgj moet er een stimulerend
rgaan komen, opdat overleg met allen
anien mogelijk is en de subsidie, die van
huidige 27.000 sterk zal moeten
°eien, zo goed mogelijk besteed worde.
voor a- i

Bi

de vele niet-kerkelijken zal de

««St van Sociale Zaken de aangewezen
v 'm-instelling blijven; deze moet dus
j^Mgenwoordigd zijn in het sociale cen-

huisvesting van de sociale dienst
v at alles te wensen over. Het zuigelingen-
Ur®au heeft nog geen gepaste ruimte. De
■?eorganiseerde jeugd heeft te weinig
rbimte. Het is ontstellend, dat de onge
organiseerde jeugd nog niet is opgevan-
«•n. Het eerste het beste vrijkomende
moeten zou v00r deze jeugd gebruikt
langrijke^snpi®1?- Spr- hoopt, dat dit be
ften beginnen e werk spoedi§ zal kun"

Een geweldij,.
volwaardige arbeiP1,0101® steun voor on"
Pen van werkgelp skrachten is het%chep-
Een verbinding s^Ben]l,!id onder t0Ezicht
richting voor zwakzindlt werk aan de in'

Voornemen. Wel apart £enz0rg ligt in höt
<ien. Dan zal de inrichmfL to?h verbon-
Vconomisch werken. Zij mg minder on-
Otnst.n/liBheden hliiven u. °et onder alle

omstandigheden blijven besta-,™

Voor het uitblijven van 0nm i
d°or de heer v. d. Toorn dankT^ J1
houdster. de wet'

Vervolgens is de heer v. d. Berg T„„
beantwoording door de wethoudster
"an de beurt. Zij ontmoet hem op <je
«aar vernieuwing. Al is het resultaat er-
wellicht nog klein, dan is de poging
gerechtvaardigd. Helaas, is al het perso-
eel niet doordrongen van noodzaak van
_ernieuwing, maar dit is niet te verwon-
„e,reh. Jaren lang schreef men over de
«abrekkige opleiding. De vreselijke be-
®ai,nigingsjaren hebben nog jaren van de
«i aiding afgeknibbeld. De klassen zijn in
t iaren ver boven de 40 leerlingen op-

v°erd. De leermiddelen waren bezuini-
'?Ss-object. Daarbij gevoegd de lage

'ariëring, komt men op de oorzaak van
®le remmen in de ontwikkeling van de

j. derwijzer als onderwijs-vernieuwer.
,eze kunnen niet onmiddellijk worden
Geworpen.

het*U is bet de iaak van de leiders van
VorBr,°*derwiJs de frisse krachten naar
biiznna balen- Be leiders zijn voor de
één\i,=ere scholen de schoolbesturen, aan

Paremeerrdaisde heeF d' Berg naUW ge"

Kchooijeu"jiel.ng 5n de Plantage door de
daan, orp\1Ste betreuren. Alles is ge-
Er is een be'ro"1 verandering te brengen,
gedaan. Het :emP °p de onderwijskrachten
tevredenheid. Ug0,11?*?111 Seeft reden .tot
hoofden worden ®idin6 kon aan school-
lieke scholen dedep ergelaten- De katbo"
bare, maar de Hervormd5 met de °Pen"
er naar hun inzicht niett !®holen hadden
Wat betreft de piant »«e te maken.
Bijzondere Scholen, die eraan1 de

Be Plantage is geen speéiplaat grenzen,
deren van 5 scholen moetén b,m
energie kwijt. In het verleden zit weer de
lout, want er is noch voor speelpjaatsen
$5 velden voor deze schoien gezorgd,
Esperanto op de scholen heeft wel sym
pathie van fret college, meneer v. Lith,
^aar er zou omvorming van leerplan
''°dig zijn. Het nieuwe programma zou
b!®t overladen moeten worden. Waar

'ndt men de leerkrachten?

Noor zover mogelijk wordt van de
amderleeszaal in klasse-verband gebruik
rfmaakt. De kinderleeszaal zou vergroot
°eten worden en dat zou omzetting van
E leeszaalruimte nodig maken. De plan
ch daartoe zijn geofferd op het bezuinl-
fgs-altaar.

b°P de dramatische rede van de heer
osch heeft de wethoudster een bijzon-
s®re reactie. Ook in de crisisjaren moest
Paargeld worden opgemaakt. Arbeiders-
terln?en rooesten zieh alles ontzeggen,
de de ouderdom de mensen toegrijns-
sto t duizenden tranen, die toen zijn ge-
je zou de wethoudster niet graag tel-
dan die gez:nnin was het veel erger

van aankoop van grond werden niet ver
haald op de toen nog gemeerkelijk te in
nen belastingen, maar op de toekomstige
prijs bij verkoop of erfpacht. (Aan de
werkwijze van het grondbedrijf hopen wij
binnenkort een uitvoerig artikel te wij
den, Red. N.S.C.). De vorming van- een
reserve uit eventueel geïnde overwaarde
is noodzakelijk, omdat reeds eerder een
sanering moest plaats hebben, daar de
boekwaarde in 1937 de e!genlijke waarde
ruim 2.000.000 te boven ging. De ver
houding bouwgrond-grond voor andere
doeleinden, is van 50 tot 50 voor wat be
treft Nieuwland veranderd in 40 tot 60.
De heer v. d. Berg zal met zijn voorstel
tot grotere reservering moeten wachten
tot voorstellen dienende tot verandering
van de werkwijze en financiering van het
Grondbedrijf in de raad komen.

De oude bebouwingsvoorschriften wa
ren niet gebaseerd op een groot alge
meen plan, maar op betrokken particu
liere belangen.

Als er nu moeilijkheden zijn met een
verordening, waren die er ook, toen er 11
waren. Bovendien hebben de nieuwe met
het uitberidingsplan te'maken. De ge
meente moest een uitbreidingsplan heb
ben en de deskundige Ir. Sieber heeft
dit ontworpen tezamen met de sanerings
plannen. Bebouwingsvoorschriften moes
ten hiervoor worden gemaakt. Een nieu
we verordening werd geboren, die het
resultaat was van het werk van een
deskundige commissie. Deze commissie
is weer in het leven geroepen, om op
nieuw de verordening onder ogen te zien,
daar er moeilijkheden zijn gerezen.

Deskundigen schatten de stad over 20
jaar op 95.000 inwoners. De post voor
straten en pleinen wordt gebruikt naar
een werkschema. Het bedrag voor 1947
is niet geheel gebruikt door de strenge
winter van de eerste drie maanden. Dit
scheelt een belangrijk bedrag.

De gedachte over het proefschrift be-'
trekking hebbende op Schiedam is wel
willend door hot College ontvangen.

De Spoorwegen zullen spoedig begin
nen met de zandopstorting voor de nieu
we spoorbaan. De werkzaamheden in
Rotterdam zijn al begonnen.

De Lange Nieuwstraat moet verbreed
worden, stoepen en hekken worden op
geruimd. In de huidige vorm kan de
Plantage niet gehandhaafd blijven, wel
zal het als recreatieoord gehandhaafd
worden.

De commissie voor Gemeentewerken
en Stadsuitbreiding zal gesplitst worden
in de twee samenstellende delen, al blijft
de grote commissie gehandhaafd.

Soepeler bebouwingsvoor
schriften.

Wethouder Alberts is de heer v. d.
Kraan dankbaar voor de uiteenzetting
over bebouwingsvoorschriften. De toepas
sing ervan is moeilijker voor de oude
dan voor de toekomstige stad. Er moet
een redelijker toepassing mogelijk zijn.
Voor welke andere moéillijkheden we
nu staan, kon tijdens de vaststelling niet
worden voorzien. Daarom staan adviezen
van de diensten wel eens diametraal te
genover elkaar. Deskundigen gaven geen
eensluidende voorlichting. Gedéputeerde
Staten willen, de moeilijkheden van
Schiedam kennend, hun knapste deskun
digen ter beschikking stellen.

Zoals gezegd is er opnieuw een commis
sie gevormd ter herziening van de be
bouwingsvoorschriften. De woningen in
het Oosten zijn inderdaad niet ideaal; dat
is het gevolg van stringente bepalingen
en tekorten. Toch zijn er hygiënische
voorzieningen, die zeer modern zijn.

Voor de nieuw te bouwen woningen
blijft men gebonden aan een bepaling
van de inhoud, die eigenlijk te klein is.
In de toekomst zal de-toewijzing niet naar
aantal, maar naar totale inhoud gaan,
zodat 't gemeentebestuur zelfs de inhoud
van de woningen kan variëren naar be
hoefte voor grote en" kleinere gezinnen.

Als de gemeente niet vast zat aan een
quotum zou het wel harder gaan dan
het gooien van een druppel op een hete
plaat.

De flat voor ouden van dagen kan
worden aanbesteed. Voor de bouw van
het blok woningen aan Lorentzlaan kan
tot voorbereiding van de aanbesteding
worden overgegaan. Dit betekent, dat bij
voorspoedige bouw in 1949 526 woningen
klaar kunnen komen. B. en W. zijn bezig
om voor '49 een verhoogd quotum te
krijgen, zodat de woningen in Nieuwland
en aan de Hoge Banweg, in totaal 650
woningen, kunnen worden aanbesteed
in dat jaar. De nieuwste snufjes worden
aangebracht en Den Haag is zeer tevre
den over alle voorzieningen o.a. voor
warm water in arbeiderswoningen.

5 Baden per jaar.

Per inwoner kunnen in Schiedam nu
5 warm water baden per jaar genomen
worden. Dit zal tot minstens drie per
week moeten worden opgevoerd.

De kosten van woningbouw verschillen
per jaar niet zo belangrijk, dat dit voor
de komende jaren niet te bepalen zou
zijn. Komende rijksregelingen zullen dit
bezwaar zeker opheffen.

Woningverbetering en -splitsing is een
aardig element, dat meer op het terrein
van de huisvesting ligt. Voor de tot nu
toe ingediende aanvragen zijn al mate
rialen en subsidies verstrekt.

Met particuliere bouwers zijn veel on
derhandelingen gevoerd. De gebrekkige
financieringsregeling '47 zal verbeterd
worden, waardoor het bouwen aantrek
kelijker wordt, al verkeren vele bouwers
in droomland, wat betreft ,inrichting en
inhoudsmaat. Ook zij zitten vast aan de
stringente bepalingen.

Als de woningbouwverenigingen aan 't
tempo kunnen voldoen, zal het College
geen moeilijkheden in de weg leggen.
Men moet er dag en uur op uit, om het
tempo te kunnen bijhouden.

Voor de exploitatie van woningen zal
een woningstichting nodig zijn. Het zou
onjuist zijn, als er nog meer schijven
tussen zouden gaan draaien. Daarom zou
spr. deze stichting liever niet ingevoegd
zien ter bereiking van het tot stand ko
men van woningen. Dat geeft teveel ver
traging. Wat betreft de sport-ambtenaar,
kan de wethouder zeggen, dat deze figuur
een schepping is uit de bezetting. Maar
zijn oorspronkelijke taak voor de Bene
den-Maas is beperkt door het opzeggen
van zijn diensten door andere steden.
Toch heeft deze ambtenaar nog zeer veel
te doen. Hij werki veel en hard. Sug
gesties voor een betere oplossing zullen
gaarne worden aanvaard.

Het nut van het handhaven van koste
loze zwemuren kon gezien de resultaten
van het afgelopen jaar betwijfeld worden.
Dit behoeft geen bewijs te zijn, dat nu
de kosteloze uren geen reden van bestaan
hebben. Het ontbreken van belangstel
ling kwam, omdat de uren ongelukkig
gekozen waren. Ze zijn nu van half 6
tot 8 uur. Als deze uren nog geen be
langstelling kunnen vinden, zal opnieuw
deze kwestie onder ogen worden gezien.

De queue-vorming moet tot het einde
behoren, Zij is nu zeer beperkt. Het per
soneel is uitgebreid.

Een nieuwe zwemschool in Schiedam
ls een der noodzakelijkste inrichtingen,
welke zal moeten verrijzen. Plannen zijn
reeds ingediend.

De Poldervaart is waarlijk niet om één
rat afgekeurd. Uren conferenties, deskun
dige voorlichting en het afraden van zeer
kundige zwemplaats-baoordelaars hebben
daartoe geleid.

Het Museum moet cultuurcentrum van
de stad worden. Nu is er al grote belang
stelling. Die zal nog groter moeten wor
den. Daarom moet het gehele St. Jacobs-
gasthuis museum worden. Er zijn ver
schillende steden, waar een sociaal-cul
turele raad werkt. Er kunnen veel initia.
tieven gebundeld worden.

Op het gebied van onderwijs en cul
tuur zijn veel rakingsvlakken, toch be
hoeft dit nog niet tot samenvoeging van
de twee of drie op die terreinen werken
de lichamen te leiden.

Dat er geen geld voor culturele monu
menten beschikbaar zou zijn, is door de
heer Bosch uit een uitspraak van Min.
In 't Veld verkeerd begrepen. Met weinig
middelen en weinig materialen zijn in
deze begroting voorzieningen getroffen,
welke noodzakelijk zijn en als zodanig
door de cultureel warmyoelende minis

ter zeker gebillijkt en goedgekeurd zul
len worden.

Het periodiek zal Schiedam een andere
naam geven dan de bekrompen denk
beelden, die men er nu in en buiten de
stad over heeft. Men hoopt in September
het eerste nummer uit te geven; een
tweede in December.

De bescherming der beroepskunste
naars is zeer netelig. Er is reeds her
haaldelijk getracht overeenstemming met
de N.O.M.A. te bereiken. Sommige ste
den hebben regelingen, die het amateu
risme gayaarlijk benadelen. Er zal een
zeer sterke selectie moeten worden toe
gepast. Velen, die in de orgie van de
hoge salarissen na de oorlog het toneel
beklommen, konden beter een hen pas
sende werkkring zoeken.

Financiëll aspecten

Hierna "komt de wethouder van finan
ciën aan het woord.

De heer v. d Berfe maakt het wet
houder v. Bockhove moeilijk om kort en
zakeijk té zijn, want zelf is hij van deze
leidragd belangrijk afgeweken.

Wat we voor Schiedam financieel zou
den willen, is zuiver theoretisch. Daar
waar het nodig is, worden specifiek
Schiedamse belangen behartigd. Een
apart optreden van Schiedam in deze
kwestie is gewenst noch opportuun. Niet
in '45 was de zaak aan de grond ge
lopen, maar lang voor 1940. In 1946
stond de toen geïnstalleerde commissie-
Oud voor werk, waaraan, te weinig be
kende feiten en papieren ten grondslag
lagen. Op korte termijn kan geen oplos
sing worden gegeven, al is een noodvoor
ziening nodig om de gemeente enkele
jaren soelaas te bieden^

Aan een noodvoorziening mag men geen
eisen stellen, die men van een definitieve
wet zou vragen. Het is niet zo, dat het
voorstel van de commissie-Oud door deze
„verderfelijke" regering gedenatureerd
zou zijn. Spr. toont dit aan met citaten.

De ontwerp-begroting kan door een
wijziging van de subjecieve bijdrage
zeker beïnvloed worden, maar er is ge
wettigd vertrouwen, dat de subjectieve
uitkering objectief zal worden vast
gesteld.

Het bezuinigingdrukken door de rege
ring valt wel zeer mee. Spr. toont dit
aan. De ambtenaren zullen 2% pet. pen
sioenpremie minder gaan betalen; dit
kost de gemeente ƒ65.000. Drukken van
uitgaven door de regering is niet nodig,
want het college zorgt zelf, dat de uit
gaven volledig verantwoord zijn.

Al brengt de subjectieve bijdrage ge
varen mee, bij de stijgende winsten voor
verschillende diensten is het behalen
van voordeel evenmin uitgesloten.

Als de hee? v. d. Berg zegt, dat den
Haag steeds te weinig geeft, kan spr.
meedelen, dat dit zeker vroeger het ge
val was, maar, dat dit nu al meer is en
naar zijn verwachting spoedig voldoende
zal zijn.

Er zijn veel dingen in Schiedam, die
we anders zouden willen, de meest ur
gente daarvan staan Op de begroting.

Het Radiodistributiebedrijf had in 1940
sterk gedaalde inkomsten. Aan de gang
van zaken is veel gedokterd. De gemeen
te had hier de machtiging en gaf de uit
voering in handen van particulieren. Een
proces kon niet gevoerd worden, daar de
zaken er juridisch slecht voorstonden
door bijzondere gang van zaken in Schie
dam. Het gaat niet om ƒ50 of 40-000,
maar om een veel lager bedrag.

Met de heer v. d. Berg is het College
bezorgd over de tekorten van de Reini
gingsdienst. Inderdaad zijn cr hogere
uitgaven bij de afvoer per schip dan
geraamd was bij het indienen van de
plannen. De directeur had opgave gedaan
van ƒ50.000; de laagste inschrijver was
80.000. i

De wethouder betreurt het, dat door
de directeur niet voldoende inlichtingen
in deze zijn ingewonnen. In het vervolg
zal voorlichting van deze tak van dienst
zeer nauwkeurig worden onderzocht.

Het zal beter zijn de haven te laten
wat hij is. Een havenmeester-manager is
een utopische kruising van nautisch- en
zakenman.

Uitvoerige rapporten zijn ingediend en
een commissie uit de Raad kan deze
eventueel onderzoeken, maar illusies wa-
'ren beter niet te koesteren.

In het najaar van 1947 was de kwestie
dienstcommissies behoorlijk geregeld met
een waarlijk gefundeerde medezeggen
schap. Het Centraal Orgaan heeft mede
op verzoek der organisaties verzocht de
zaak aan te houden. De verwachting
heerst, dat er een gelijktijdige regeling
voor het hele land komt-

De personeelscommissies kunnen inge

steld worden na opgedane ervaringen dit
jaar.

Na dit woord als wethouder, voegt de
heer v. Bochove aan zijn antwoord, nog
enkele politieke opmerkingen toe, waar
toe enkele raadsleden hem genoopt heb
ben.

Het merkwaardige einde

De Voorzitter, mr. J. W. Peek, besluit
de middagzitting.

Een Commissie voor toezicht op het
werk van het Bureau Huisvesting is door
de heer Labruyère voorgesteld. Na de
wet is het werk toch al trager geworden;
zelfs zo traag, dat geen directe voorzie
ningen meer getroffen kunnen worden.

Een derde commissie is staatrechtelij k
niet mogelijk. Wel zal aan deze zaak
meer publiciteit worden gegeven. Spr.
zou aan huwenden bij huisvesting graag
voorrang geven, maar dat is onmogelijk.
Gevestigde gezinnen wonen vaak al in
onhoudbare toestanden. Getracht wordt
personen van dezelfde gezindte, in een
woning noder te brengen. Spr. hoopt, dat
de Kath. Actie vruchtbaar zal werken bij
het stimuleren van het vrijwillig afstaan
van woonruimte. De Pastoor van Kethel
heeft een lofwaardig voorbeeld gegeven.

Nergens komt in Nederland voor, dat
het gemeentebestuur officiële gasten
moet ontvangen in een café.

Het St. Jacobsgasthuis zal de officiële
receptieruimte worden.

De wijnkelder van Schiedam bestaat
uit vier flessen Samos.

In het Stadhuisplan kan nu de burger
zaal geschrapt worden. De aula van het
Museum zal definitief burgerzaal wor
den.

De schetsprijsvraag kan dit jaar wor
den uitgeschreven zodat te zijner tijd, als
de omstandigheden gunstiger zijn, de de
finitieve plannen kunnen worden uitge
werkt.

Het zal in een lange reeks van jaren
niet mogelijk zijn op een Begroting een
bedrag van ƒ7.000.000 uit te trekken, te
meer daar een urgenter nieuw zieken
huis nog grotere bedragen zal vragen.

Het College kan zijn belangstelling nog
niet aan konijnen geven, maar wel aan
de mens met al zijn culturele, sportieve
en sociale behoeften. In de Korenbeurs
kunnen deze in de toekomst prachtig op
gelost worden.

Het is onmogelijk in de benedenruimte
een kantoor onder te brengen, want het
gebouw moet volgens Monumentenzorg
een bestemming krijgen,» die de stijl en
vormen van het bouwwerk waardig is.

De directie van de R.E.T. heeft spr. toe
gezegd, dat lijn M naar het station zal
worden doorgetrokken en overstaptarie-
ven zullen worden ingevoerd. Stagnatie
is hier ingetreden.

Politie en Gemeentewerken hebben éen
plan ontworpen tot spreiding van de bus
halten over de Broersvest.

Het kerkhof zal hier over een jaar in
betrokken kunnen worden. Verlegging
van de tramlus naar het eind van de
Broersvest bleek onmogelijk.

Tegen de ongewenste toestand in het
Volkspark zal streng worden opgetre
den en een vaste bewaking is er inge
voerd.

Nog steeds is Schiedam geen volledig
politieapparaat rijk, omdat een deel nog
in opleiding is, waarbij de examen-eisen
zeer hoog zijn. Een last en rem wordt op
de dienst gelegd. Eerst over een half
jaar kan van normale toestanden gespro
ken worden.

De voorzitter bewondert de diepgaan
de studie, die de raadsleden gewijd heb
ben aan de voorstellen van de Commis
sie-Oud.

Toch was er geen eensluidendheid van
oordeel. Met allen kan spr. wel in som
mige opzichten meevoelen. Alles zal af
hangen van de uitvoering der wet door
de regering. Daarover is spr. niet erg ge
rust. De ervaring van collega's van de
voorzitter is in deze zeer teleurstellend.
Het blijkt, dat men nauwkeurig de te
bezuinigen bedragen optelt zonder de
posten te willen noemen. De oplossing
zal zijn, dat men een noodlijdendheids-
uitkering krijgt vastgesteld, waarbij de
gemeente in een nog ongunstiger positie
komt. De zuinigheid van Schiedam in het
verleden kan wellicht hier van voordeel
zijn, maar er zullen nog heel wat woor
den over deze kwestie vallen. Men kan
veilig aannemen, dat deze behandeling
van de begroting niet de laatste zal zijn,
maar dat er in de toekomst nog wel eens
over beraadslaagd zal moeten worden.

De stemming voor de avondvergade
ring was gespannen, na het verrassende
slot van de middag. In alle hoeken werd
gepraat over de mogelijke ontwikkelin
gen en het was zeker, dat onze raad een
zitting tegemoet ging, die de kronieken
waardig was. Terwijl de middagzitting
25 minuten te laat begon, was deze tijd
voor de avondvergadering tot een half
uur gerekt.

Wethouda- v. Bochove vraagt het
woord. De voorzitter merkt echter op,
dat dé raad .of leden daaruit aan het
slot van. zijn woorden iets beluisterd
menen te hebben, dat hij er ifiet in heett
willen leggen. Men schijnt niet genoeg
beluisterd te hebben, dat spr. het be
treurt, dat in andere gemeenten de prac-
tijk minder gunstig is uitgevallen. Het is
de taak van college en raad om te vech
ten voor een gang van zaken, die voor
Schiedam zo gunstig mogelijk zal zijn.
Wat spr. meedeelt is de waarheid, zoals
die door de collega's is meegedeeld.

Dezer dagen kwamen deze finesses "nr.
pas ter ore en zij konden niet meer in
het college worden beh'andeld. Als col
lege en als burgemeester zal gedaan
worden, wat mogelijk is.

Verklaring weth. v. Bochove

De wethouder vraagt het wpord voor
de volgende verklaring;

Meneer de voorzitter, In het college
van B en W. bestaat een duidelijk aan
gegeven taakverdeling en het behoort
dienovereenkomstig tot het goede ge
bruik in deze gemeente, dat het lid van
het college, hetwelk met een bepaalde
bestuurstaak is belast, in de openbare
zitting van de gemeenteraad het op die
bestuurstaak betrekking hebbende be
handelt.

Als wethouder van financiën heb ik
dienovereenkomstig het wetsontwerp
Noodvoorziening Gemeentefinanciën en
de aspecten daarvan behandeld, geheel
in de geest van het college zoals dat ook
in de geleidebrief en de Memorie van
Antwoord, welke beide ook uw hand
tekening dragen, is neergelegd.

Zonder enig overleg met het college of
zelfs maar met mij als wethouder van
financiën hebt U na mijn betoog m.i. in
strijd met de goede gebruiken en de be
staande conventies gemeend uwerzijds
beschouwingen over bovenbedoeld onder
werp ten beste te moeten geven, welke
naar inhoud en vooral naar strekking
onmogelijk in overeenstemming zijn te
brengen met het standpunt van het col-
lege.

U hebt de in uw beschouwing ver
werkte gegevens nimmer ter kennis van

76. Opeens werd Karei Kwiek wakker. Zijn paard had zo
onrustig gesnoven en gehinnikt, dat er wel iets bijzonders
aan de hand moest zijn. Voorzichtig klom hij boven op 't
heuveltje, waartegen hij had zitten slapen. Wat hij zag, deed
hem de haren ten berge rijzen. Op geen vijftig meter afstand
kwam Manuelo Morto, de boevenpresident, met een vracht
wagen vol geboefte aangereden. Ze moesten hem wel ont
dekken door de sporen die die zi.,n paard in het zand had
achtergelaten. Kareltje bedacht zich niet lang. In 'n wip zat
hij op z'n paard. „Vort sik", zei hij „vol gas!" Maar het
paard trok zich niets van hem aan. „Vooruit nou, het wordt

tijd", drong Karei aan, maar het was al te laat. Uit de
vrachtwagen steeg een luid gejuich op. De boeven hadden
hem ontdekt. Manuelo Morto loste een schot uit zijn revol
ver. Alsof het zo en niet anders afgesproken was, gooide het
paard zijn vier poten omhoog en schoot dan als 'n pijl uit de
boog de woestijn in. Karei had grote moeite om zich in het
zadel te houden. Ja, je hebt rare paarden in de wilde streken
van Zuid-Amerika. Zo lang er niet geschoten wordt, denken
ze dat er geen vuiltje aan de lucht is. Pas als het menens
dreigt te gaan worden, komt er 'n beetje fut in.

het college gebracht De opvattingen van
een bepaalde groep burgemeesters is niet
zonder meer representatief voor de op
vattingen der resp. gemeentebesturen,
omdat immers de gemeenteraad aan het
hoofd van de gemeente staat.

De als novum aangekondigde mogelijk
heid van een noodlijdendheidsuitkering
kan niet als een novum gelden, omdat
deze mogelijkheid sedert publicatie van
het rapport van de commissie-Oud en de
aanbieding van het wetsontwerp alge
meen bekend geacht mag worden. Het
gemeentebestuur en alleen het gemeente,
bestuur zal in ons democratisch stelsel
bepalen op welke wijze en waar het
gemeentelijk standpunt zal worden be
pleit.

Uw handelwijze acht ik dermate sto
rend voor de goede verhoudingen in ons
College en dermate in strijd met het
goede gebruik, dat ik mij gedwongen zie
nader met mijn politieke vrienden te
overleggen of het onder deze omstandig
heden mogelijk of wenselijk is mijn wet
houderschap te continueren.

Tot zover de verklaring van de wet
houder.

De voorzitter meent, dat hij zeker de
Begroting mag toelichten. Wethouder v.
Bochove stelt naar zijn mening het geval
wel erg scherp. Hij mag evenals de
raadsleden toch over de Begroting spre
ken, Hij is binnen het kader van de hem
bekende waarheid gebleven, Spr. staat
volkomen achter het beleid 'van het Col
lege en had alleen de Raad inlichtingen
willen geven over hem onlangs ter ore
gekomen feiten.

De wethouder antwoordt, dat hij de
zaak niet scherper stelt dan die gesteld
moet worden. Het valt moeilijk mee te
gaan met eeii mening, die namens het
College wordt gegeven, maar die de
eigenlijke mening daarvan geenszins is.
Noch werd over die mening in het Col
lege gesproken.

De heer Mak wil weten of het juist is,
dat de heer van Bochove in deze zaak
met*zijn politieke vrienden overleg wil
plegen. Hij wil de verklaring niet in de
notulen opgenomen, dus teruggetrokken,
zien. Hij hoopt voortaan op homogeniteit
van de mening van het College.

De wethouder meent, dat overleg met
mensen, die hem nastaan noodzakelijk is.

De heer Mak meent, dat er geen con
flict is tussen de Raad en de wethouder
en dat daarom de zaak met de Raad kan
worden afgedaan. De wethouder wil voor
het bepalen van zijn houding waarborgen
voor de toekomst De voorzitter wil er
graag in het College over spreken en
dan de taak van de burgemeester in de
geest van het gehele College bepalen.
Hij sluit daarmee de bespreking van wat
een incident had kunnen worden, maar
door de goede geest van de Raad vlot
werd afgedaan.

Dan is het woord aan de heer Sabel,
die terugkomt op het afgespeelde, zonder
er al te diep op in te gaan, omdat alles
zich minder scherp toespitst dan 10 mi
nuten geleden verwacht werd. Hij hoopt,
dat de zaak tot de best mqgeijke oplos
sing zal komen. Hij wil duidelijk stellen,,
dat hij met het instellen van de Sociale
Dienst niet aan het terrein van de kerks.
Hjke en andere verenigingen op sociaal
gebied zou willen raken.

Het Museum moet blijven bestaan en
het gehele gebouw moet daarvoor be
schikbaar komen. Neven-oplossingen mo
gen slechts tijdelijk zijn.

Spr. heeft vertrouwen in de mensen,
die dé financiële gezondmaking moeten
regelen. De heer v. d. Berg moet toch
eens vertellen, hoe de havens gezond ge
maakt moeten worden zonder enorme
kapitalen?

Kath. fractie achter wethouder

De heer v d. Toorn merkt op. dat de
fractie instemt met de wethouder van
Financien in diens uiteenzetting over de
Noodvoorziening. De Katholieken beho
ren niet tot de pessimisten. Spr. betreurt
de indruk door de voorzitter op het eind
van de middagvergadering gewekt, als
zou een beleidskwestie in het geding z.ijn.
Spr hoopte, dat de ontspanning, die ge
volgd is, zou leiden tot algehele opkla
ring van de sfeer.

Wat betreft de huisvesting blijft spr.
vragen om een periodiek verslag over 't
werk van de kleine commissie, zodat

v,,- Wat de heer

"Oorstelt.

Bosch nu dramatisch

Weth. Kraan aan het woord

heer>thouder V' d- Kraan 'beantwoordt de
üik V' d' Berg he,: eerst- Het Semeente-

en „lr,?ndbedr«f bestaat dit jaar 40,jaar

Volhouder Bochove merkt op, dat alt

antwoord

het ontd.' Kraan geeft een overzicht van

der

een feestrede wordt. Wethou-

°ntstaan

van het grondbedrijf. Kosten

22>DOOR HANS HIETHAMMER.

ktijkbaar niet goed, of hij om

haar eenvoud?,Vraag zou 'achen da" weJ

Been van mocst negeren. Hij keek

leden verlegen'"en°°g"

- O, de Sahib driHt rt„ Pe!00S
arme Mohammed Hassan!, zefhB op een
toon, waarin een wereld van" verwit"
scheen te liggen. Maar het is werkeliik
niets om mee te spotten, ik heb een
van de mannen naar Gigasar gestuurd
omdat de kok my zoeven vertelde, dat'
hij te weinig groentenconserven heeft

mDreBeen"sloeg de Muzelman zó krach
tig op diens smalle schouder, dat zyn
kromme benen hun evenwicht verloren.

Flink zo, Ali, heel flink.

Daarna ging hij met Ellen Bo a d de
tent binnen, welke de Maharadja hun
ter beschikking had gesteld. Zij was zeer
ruim en in drie afdelingen verdeeld,
twee daarvan waren de veldbedden on
dergebracht. terwijl de grootste ruimte
in het midden als woonvertrek was inge
richt.

De roodgloeiende zon verdween achter
de bergen en de schaduwen van de nacht
legden zich over het dal.

Been stond voor de ingang van de tent

en staarde peinzend naar de bedrijvigheid
der inlanders, die juist bezig waren
een kampvuur te ontsteken en in hun
witte gewaden en kleurige tulbanden een
schilderachtig tafereel vormden.

Kamp in de woestijn. Een dankbaar

motief voor' een schilder!, verbrak hij
plotseling de stilte.

Miss Boyard had plaats genomen op
een der kleine klapstoeltjes, die in de
woonruimte rondom de tafel stonden.
Tsjonge, dat is iets nieuws!, zei ze;
Sinds wanneer hebt u oog voor stem
mingsbeelden?

Misschien komt het, omdat ik mij
bewust ben van het gevaar, dat ons dreigt.
In zulke ogenblikken ziet men ook het
mooie vaak wel eens scherper.

Denkt u, dat wij de oplossing van het
raadsel naderen?

Ja, hier ongeveer moet het
Hallo, wat was dat daar?

De doffe knal van een schot had de
heersende stilte verbroken en werd door
de bergen weerkaatst.

Ellen Boyard sprong verschrikt over
eind, maar Been stelde haar gerust.
Het is niets! De proppenschieter van een
onzer mannen schijnt plotseling te zijn
afgegaan. Ziet u wel, daar!

Ellens gezicht bleef echter ernstig.

Wat verstaat u in dit geval onder
een proppenschieter?, vroeg zij hem in
gespannen verwachting aankijkend.

Been begreep haar niet direct.

Wel. een van die ouderwetse kara
bijnen, waarmee onze Hindoe's
ach, nu begrijp ik de betekenis van uw
vraag! U hebt. gelijk, het was geen ge
weerschot!

Het was een harde, korte knal van

een legerrevolver. Ik zou u raden dat

zaakje eens nader te onderzoeken. Onze
schare dapperen beschikt weliswaar over
alle mogelijke moordinstrumentefr, maar
het lijkt me toch wel wat vreemd, dat
zich daarbij ook een legerrevolver zou
bevinden.

Ik zal me direct op de hoogte gaan
stellen!, beloofde Been en reeds haastte
hijzich naar het groepje mannen, waar
in het schot gevallen was.

De Hindoe's stonden er ietwat beteuterd
bij. Blijkbaar was hun geweten niet zui
ver.

Hij had de plaats, waar zij stonden,
nog niet bereikt, toen Ali Mohammed
zich van het groepje mannen afscheidde
en hem tegemoet ging.

Niets van betekenis, Sahib. U kunt
wel weer terug gaan. Ten van de man
nen was bezig zijn geweer schoon te
maken, toen het wapen plotseling afging.
Ei is gelukkig verder niets gebeurd. Ik
heb de mensen ingeprent, dat zij voortaan
wat voorzichtiger moeten zijn. Ik heb
gezegd, dat de schuldige gestraft zal wor
den!

Been duwde de Mohammedaan, die
hem opzettelijk het uitzicht belemmerde,
eenvoudig opzij.

Ik wil du man zelf een verhoor
afnemen!, zei hij ongeduldig.

De Hindoe, die het incident veroorzaakt
had, was een nog jonge man van onge
veer twintig jaar. Hij keek de vreemde
ling ihet iets van koppige verlegenheid
aan. In zijn rechterhand hield hij nog
het wapen, dat hij nu vergeefs trachtte
te verbergen.

Geef onmiddellijk dat wapen hier!,
beval Been.

De Hindoe gehoorzaamde schoorvoe
tend.

Reeds bij de eerste vluchtige blik ont
dekte Been, dat het hier een Engels mo
del revolver van 't allernieuwste type
betrof. Hij onderzocht het wapen wat
nauwkeuriger. Het was een Young Bo
wery, een van die handige automatische
pistolen, waarmee de officieren van het
koloniale Britse leger sinds kort waren
uitgerust. Behalve deze militairen beza
ten slechts de piloten van de B.I.A. een
dergelijk wapen. Been was vóór zijn ver
trek door ambtenaren van de B.I.A. op
een en ander opmerkzaam gemaakt

Hoe kom je aan die revolver? Zeg
onmiddellijk de waarheid, of ik schiet je
hier op de plaats neer.

De inlander beefde van angst en keek
als om hulp smekend terzijde naar Ali
Mohammed. Deze bleek, weer direct een
antwoord bij de hand te hebben.

Hij heeft haar van onze doorluchtige
meester, de Maharadja gekregen.

Zo, antwoordde Been spottend: Een
buitengewoon kostbaar geschenk! En kun
je me ook vertellen, waarmee je dat ver
diend hebt?

Wederom wilde Ali de in het nauw
gedrevene te hulp komen, maar Been
legde hem met een woedende blik het
zwijgen op.

De Hindoe, door zijn adviseur in de
steek gelaten, moest het antwoord schul
dig blijven. Een paar maal nam hij een
aanloop om wat te zeggen, maar ten
slotte scheen hij het toch verstandiger
te vinden te zwijgen, waardoor hij ten
minste geen gevaar liep een of andere
onvergeeflijke domheid te debiteren

Been liet de revolver m> zijn zak glij

den. Kom over een uur bij mij in
de tent!, zei hij tot Ali Mohammed en
daarna keerde hij naar Ellen Boyard te
rug.

Hij wilde eerst met haar overleggen,
alvorens de Hindoe een verhoor af te
nemen. Zóu hij nu maar meteen schoon
schip maken? Of was het verstandiger
nog te wachten?

In ieder geval zou hij die Mohamme
daan eens flink onder handen nemen.
De man moest er nu maar meteen van
overtuigd raken, dait ze hem volledig
door hadden.

Maar het kwam niet tot dit verhoor.

XVII.

Toen mijn bewustzijn terugkeerde,
begon James Cookerel het relaas van
zijn wedervaren, bevond ik mij tot mijn
verbazing in een der merkwaardigste

ruimten, die ik ooit gezien heb. Het was
een groot donker gewelf met rotsachtige
muren, waarin door middel van ijzeren
ringen een aantal laaiende fakkels was
geplaatst, die slechts een zeer spaarzaam
licht verspreidden. In een halve cirkel
om mij heen zaten acht o' tien mannen.
Onder normale omstandigheden zou deze
enscènering misschien een ietwat lach
wekkende indruk hebben gemaakt,
maar ik kan je verzekeren, dat alleen al
het touw om mijn polsen verlammend op
mijn lachspieren werkte!

Waarom zouden ze ons eigenlijk ge
scheiden hebben? viel Floyd hem in de
rede.

(Wordt vervolgd.)

de commissie voor vordering een beleid
kan volgen, gebouwd op juistere inzich
ten.

Is het niet gewenst, dat ook leden van
de beroepscommissie voor de bouwver
ordening in de Commissie tot wijziging
daarvan worden opgenomen.

Kunnen die groepen die voor hun so
ciale zorg niet op particuliere en kerke
lijke instellingen terugvallen, niet beter
los van het Sociale Bureau zich aan deze
sociale zaken gaan wijden? Dit zou een
zuiverder organische opbouw zijn, waar.
bij het Sociaal Bureau de zuivere over
koepeling zou zijn.

De heer v. d. Berg verdedigt uitvoerig
zijn opmerkingen over het heffen van
belastrigen tegen de aanvallen van de
heer Sabel. Spr. brengt tegenover de
hulde aan de illegaliteit gebracht door de
laatste, hulde aan de werkers van het
Inter Kerkelijk Bureau, waarvoor zelfs
in het Gemeenteverslag geen plaats was.
Kan de subsidiëring van de kinder-va-
cantie-uitzendingen niet per kind per dag
gebeuren? Voor de onderwijsvernieuwing
en het werk van de wethoudster heeft hij
niets dan lof. Spr. moet, namens het be
drijfsleven opkomen tegen de voorstel
ling van zaken door de wethoudster, als
zou het bedrijfsleven de onvolwaardige
arbeidskrachten niet uit sociaal gevoel,
maar bij gebrek aan personeel hebben
aangenomen. Dit is onjuist. Het bedrijfs
leven kent in dezen zijn sociale taak.

De heer Labruyère verheugt het, dat
de heer Alberts omtrent de artiesten 'n
ander standpunt heeft ingenomen dan in.
de Memorie van Antwoord. Het euvel
ligt volgens de Comm. fractie juist bij

al die amateur-orkesten, die jazz-muziek
uitkramen. Houdt de kleine Commissie
zich bezig met de verdeling van de
woonruimte? De commissie uit de burge.
rij had hij willen vormen om de burgerij
een beter 'inzicht te geven.

De heer Hoogendam laat weinig nieu
we geluiden horen. Hij meent, dat ae
Raad dankbaar kan zijn na de openhar
tige en latere verhelderende varklaringen
van de voorzitter, waaraan hij geen
ander karakter zou willen geven dan
deze er in zijn toelichting aan gegeven
heeft.

In de verklaringen over de bebou
wingsvoorschriften beluistert spr. een
verschil van opvatting tussen, de beicie
wethCuders. Het verheugt hem, dat het
vraagstuk van soepeler regeling door de
instelling van nieuwe commissies bestu
deerd zal worden.

Spr. breekt nogmaals een lans voor het
inschakelen van woningbouwverenigin
gen. In geen tijden is er iets over de
stadhuisbouw vernomen. Nu zal de bouw
nog wel een 15 aar duren. Juist deze
kwestie is nauw betrokken bij het vast
stellen van bebou wings voorschriften. Bij
het stadhuisplan is men wel wat voor
barig geweest met het vaststellen van
rooilijnen en bebouwingsvoorschriften in
die buurt.

De heer Bosch kan niet n\et mevr. v.
Benthems tranen meehuilen, want op
grote schaal werd voor de oorlog aan
velen ontheffing verleend als zij de be
lasting niet konden betalen. De fiscus
speelde op grote schaal Sinterklaas. Na
de oorlog is dat afgelopen. De heer van
Lith sluit de beantwoording in tweede
instantie met enkele 'opmerkingen, die
geen nieuwe gezichtspijiten opleveren.

Mevr. v. Benthem meent zeker dat het
voor de niet-kerkelijken een geestelijke
verrijking zou zijn als zij zelfstandig aan
sociaal werk zouden doen. De Vereniging
Humanitas is een opzet hiertoe, mliar or
ganisatorisch levert dat grote moeilijk
heden, omdat men niet reeds over een
bindend organisme Beschikt, waaruit
mensen en krachten gerecruteerd kunnen
worden. Subsidiëring per dag per kind
voor kinderuitzending had de sympathie
van de wethoudster en de zaak zal aan
het college worden voorgelegd.

Zij meent, dat het een kwestie van
practijk en niet van onwelgpzindheid
was, dat de onvolwaardigen ontslagen
worden bij intredende overbezetting van
het personeel. Er was voor de oorlog wel
degelijk reden voor tranen in vele door
de fiscus te zwaar bezochte gezinnen.

Wethouder v. d. Kraan zal suggesties
tot opneming van de stadsarchitect en de
wethouder voor stadsuitbreiding in de
commissie tot herziening van bouwveror
dening aan het College voorleggen.

Vele plannen staan dichter bij verwe
zenlijking dan velen vermoeden, o.a. de
spoorwegplannen en de bouw van het
rioolgemaal op het. Marconiplein.

Wethouder Alberts heeft weinig nieuws
mee te delen.

Wethouder v. Bochove wil de posten
voor de Havendienst toch niet alle op
de Wilhelminahaven gewien, maar we zit
ten inderdaad met de haven in een moei
lijk parket. Aan de financiële kluif is
wel genoeg gekloven en de regeling
biedt mooie perspectieven. Er is geen
reden tot critiek voor de eigenlijke af
werking van de zaak. We blijven rustig
afwachten zonder paniekstemming te
zaaien en we hebben vertrouwen in de
opvatting van de regeringspartijen over
de gemeentelijke autonomie. Het incident
is een gevolg van de wijze, waarop de
zaak werd voorgedragen, niet van ver
schil van inzicht.

Na de verklaring van de voorzitter en
de zeer aangename verklaring van de
heer v d Toorn namens de Kath. fractie
is de gerezen kwestie belangrijk dichter
bij een oplossing gekomen. In de heer
v. d. Berg is een uitstekend docent in de
Staathuishoudkunde verloren gegaan,
maar kapitaalsvorming tijdens 't afwik
kelen van een faillissement is toch wel
onmogelijk.

De voorzitter sluit met enkele opmer
kingen de behandeling van de Begroting
als geheel.

Het is niet de bedoeling in het St. Ja
cobsgasthuis ruimte te onttrekken aan
het museum. Spr. heeft geen bezwaar
tegen het uitbrengen van verslaag over
het werk van de kleine commissie, maar
dan niet eens in de rr-^nd, maar eens in
de drie maanden. De J'eine commissie is
zeker tevens verdelingscommissie. Spr.
voelt niets voor verandering van de com
missie. *fet is nodig om tijdig maatrege
len te nemen voor reservering van ruim
te voor stadhuisbouw Dat moet door de
bebouwingsvoorschriften.