Indië naar gelijkgerechtigheid
Het klaverblad der grondwets
herziening
R
ZWENKT BEVIN IN DE
PALESTINA-KWESTIE?
ORANJE-ELFTAL IN OSLO
wereld
Dinsdag starten ruim 300 deelnemers
DYE
ADIO
J
Op het stalen ros.
door polder en hos
J
Sportvaria
Zelfde partijen-verhouding als in de
Tweede Kamer
programma
Israël krijgt lening van 100 mil. dollar
Waarom ging Lenstra niet mee
DE EERSTE WIELRIJDERS-VIERDAAGSE
WOENSDAG 26 MEI 1948
PAGINA 2
PRIJZEN VOOR ZANG TE
SCHEVENINGEN
NA CONFLICT GROTE DRUKTE
OP AALSMEERSE VEILING
Aanvankelijk nog regen
In lab our kringen heerst de mening, dat Bevin zijn houding
inzake het Palestijnse probleem zal wijzigen, daar hij de tot
standkoming van een Joodse staat, die zelf zijn grondgebied kan
verdedigen, als een voldongen feit zal moeten aanvaarden.
Bevin zou reeds aan de Arabische staten een krachtige 'aan
sporing hebben gezonden om de wapenstilstand te aanvaarden.
In geval van weigering zal, aldus deze nota, de Veiligheidsraad
de Arabische landen als aanvallers beschouwen, terwijl de
V. S. het embargo op de voor de Joden bestemde wapens zullen
opheffen. Indien deze berichten juist zijn, zou van de zijde van
Engeland een nieuwe bemiddelingspolitiek in de plaats komen
van de tot nu toe betoonde vijandige gezindheid tegenover de
'Zionisten.
Foto's Indische oorlogs
slachtoffers
KERMISVERMAAK IN
VLAMMENDE RAKET
Het hart van een wereldling is geen stil tabernakel, dat ooit
helemaal beschikbaar kan zijn om alleen Uw tegenwoordigheid
te omsluiten. Gij iveet het, Lieve Heer^,Gij kent de zorgen en
het rumoer, de genegenheden die usurperen willen wat alleen
U toekomt, de onfijne agressie, waarmee wij hen bejegenen die
Gij bemint. Gij kent al de emoties en gedrevenheden, die Uw
tegenwoordigheid kwetsen.
Lieve Heer, Die in Uw tabernakel wacht tot we bij U komen
en U gastvrijheid verlenen in ons gehavend huis, zoudt Gij
willen dat wij, Uw rumoerige wereldlingen, de wereld buiten
ons hart sloten? Zoudt Gij willen, dat wij de wereld en de
mensen, de miserie en de conflicten, het misverstand en het
onbegrip, ontrouw werden om U tenminste trouw te kunnen
zijn? Wilt Gij, Die het mensenhart niet delen kunt met wat Gij
niet zijt, dat wij breken met wat ooit zou kunnen weigeren om
te wijken voor U?
Het zou misschien niet meer kosten dan de pijn van het ene,
onherroepelijke, heldhaftige ogenblik. En de tederheid van Uw
liefde zou die prijs tot weelde maken.
Maar Gij wilt het nietWij weten het wel.Geen rede
nering is geslepen genoeg om ons het tegendeel waar te maken.
Wij kennen U te goed om niet te weten, dat Gij ons ook als
wereldlingen aanvaardt, en dat het moeilijke leven en werteen.
en wachten onder de mensen, de voortdurende aanslag van de
omstandigheden op Uw intimiteit in ons een bewijs is van Uw
vertrouwen in ons.
Want Gij hebt de wereld lief omdat Gij de mensen lief hebt.
Gij wilt m die wereld onze Gezel zijn, niet om er met ons uit
weg te gaan, maar om er met ons door heen te gaan, door alle
ontbering en lijden heen naar liet geluk van de Vader toe. En
als het rumoer Uw stilte vernielt, als de zorgen ons hart dreigen
te sluiten, als wij te moe zijn om een gedachte of een verlangen
aan U te schenken, dan zijt Gij naast en in ons. Dan gebruikt
Gij de middelen waarmee wij geen raad weten, en Gij weet,
hoe de verwarrende, uitputtende veelheid in ons leven, die wij
niet zoeken en toch niet vluchten mogen, oils ten slotte vrij en
stil maakt voor U.
Dat wij zelf het niet weten, is zo belangrijk niet, als Gij maar
in ons blijft, en dit armoedig tabernakel niet versmaadt.
IN TE.
ALPHEN AAN DE RIJN, 25 Mei
(Van onze speciale verslaggever)
De Oude Rijn heeft hier niet meer dan z'n
naam en het element water gemeen met z'n
grote broer. Het is een bekoorlijke, idyllische
stroom, die zich om met Felix Timmer
mans te spreken als een zilveren lint door
de groene weiden slingert. De Rijn, de wilde
en imposante, eist uw aandacht geheel op en
beheerst u de Oude Rijn, landelijker en
bescheidener, laat u echter dromen. Gezeten
aan de oever, even voorbij het kleine stadje,
hóórt men als het ware de stilte en telkens
verwacht men in de nabijheid speelse faunen
te zullen zien rondspringen, die op deze
grijze middag de fluit aan de mond zullen
brengen om Debussy's „L'après midi d'ua
faune" te gaan spelen. Maar volgende week
Dinsdag, Woensdag, Donderdag en Vrijdag
zullen de faunen op de vlucht moeten slaan.
Het stille stadje zal dan het toneel van grote
bedrijvigheid zijn, want tientallen fietsers
deelnemers aan de wielrijders-vierdaagse
„Laura" zullen des morgens uitzwermen
en des avonds terugkeren over het karakte
ristieke hefbrugje, dat over „het zilveren
lint?' voert.
SUCCES VAN AMERIKAANS
SPEL TE PARIJS
NEDERLANDSE KUNSTENAARS
OP DE OLYMPISCHE SPELEN
RONDE VAN BELGIë
SCHAAKRUBRIEK
Doft-
Gisteren is in de Senaat het debat
begonnen, dat deze week zal beslissen
over de vier voorstellen, welke ter re
visie van onze constitutie zijn ingediend.
Het lijdt ggen twijfel, of zij worden ook
hier royaal aanvaard; alleen dat inzake
de voorbereiding en vestiging der nieu
we rechtsorde voor het Koninkrijk blijft
voor de anti-revolutionaire fractie on
aannemelijk, om maar te zwijgen van
de communisten ,die het zonder „veto"
niet meer kunnen stellen. Warm ging
het er dan ook bij de discussies niet toe:
zelfs was op deze 25e Mei in de ver
gaderzaal de kachel aangelegd om het
physiek der senatoren wat op peil te
houden.
Prof, Rornme als reddingsboei
Prof. Anema had de droeve plicht om
namens de a.-r. fractie nog eens haar
overwegende bezwaren uiteen te zetten
en hij deed dit waardig en in academi
sche vorm. Zijn betoog stak door de ge
matigde formulering gunstig af tegen
hetgeen aan de overzijde van het Bin
nenhof uit die hoek was te berde ge
bracht; in wezen kwam het uiteraard
op hetzelfde neer. Van Keuchenius, via
Kuyper en de Waal Malefijt tot Colijn
hebben de anti-revolutionairen aan de
verheffing der Indonesische bevolking
hun medewerking verleend; maar nu
mogen zij niet verder meegaan (afge
zien van de Unie-constructie, die een
„steen des aanstoots" vormt), omdat
van Nederlands verantwoordelijkheid
voor de handhaving van de rechtsstaat
niets terecht komt als het huidige voor
stel wet wordt. Het standpunt dus van
de voogdij, dat toch met de Koninklijke
rede van 1942 niet te rijmen valt.
Van de voortzetting dier voogdijver
houding wil dan ook de c. fractie
thans niets meer weten en a.er ziet
mr. Pollema die de volte face had
te maken de scheidingslijn gelegen
tussen de beide Chris'. "\jke partijen,
wier uiteengaan op dit punt oprecht be
treurd wordt. De C.-H. U. wenst voor
Indië geen ondergeschiktheid meer,
doch gelijkgerechtigdheid; haar pro
bleemstelling is anders geworden en
reeds nu verlangt zij nevenschikking en
een duurzame band tussen de beide de
len, overkoepeld door de Kroon. Een
zelfstandige Indië-politiek dus, waarbij
de heer Pollema de arrière-pensée niet
verzwijgt dat zij een nationaal Kabinet
mogelijk zal maken.
Uit het oogpunt van onze lands-
politiek bleek deze christeUjk-histo-
rische rede, ofschoon de langade-
migste van alle, dan ook zeker de
opmerkelijkste. Tot tweemaal toe
legde mr. Pollema er de nadruk op,
dat voor het standpunt van prof.
Komme thans in den lande 'n meer
derheid is te vinden. Romme's
moeilijke en volhardende strijd voor
een reële Unie onder een reëel
Koningschap heeft het gewonnen.
Bij de tweespalt in de twee rege
ringspartijen over de Unie, wil de
nieuwe christelijk-historische poli
tiek hem niet alleen laten staan
Voor de C.-H. U. is deze stap een zelf
overwinning, waaraan niemand wel zal
twijfelen. Niettemin blijft zij evenals
in de Tweede Kamer geschiedde op
het standpunt staan, dat zij voor de
tweede lezing zioh haar standpunt voor
behoudt.
Voorzitter mengt zich in het debat
Over dit voorbehdud, waaraan ook de
V.V.D. meedoet, mede blijkens de ver
zekering nu weer van prof. Molenaar,
heeft prgif. Kranenburg (P. v. d. A
die uitzonderingsgeval in ons parle
ment zijn voorzittersstoel tijdelijk
aan prof. Anema afstond, boze dingen
gezegd. Hij oordeelde het inconstitutio
neel en sprak voorts van de hebbelijk
heid der Nederlandse staatsburgers om
ergens haring of kuit van te willen
hebben en van hun tegenzin tegen het
van twee walletjes eten.
Wie de grondwetsherziening op
haar eigen merites beoordeeld, een
maal aanvaardt, moet bij de tweede
ronde weer niet met bezwaren ko
men aandragen. Het op zich nemen
van regeringsverantwoordelijkheid be-
schouwe men als een publieke plicht
en het kabinet als een team, waarin
stellig nooit verklaarde tegenstanders
kunnen worden opgenomen. Het even
tueel doorvoeren van het voorbehoud
zou een tijdperk van politieke ellende
inluiden dat C.H. en V.V.D. ons volk
mogen besparen.
Op de verklaring van prof. Kranen
burg inzake het eventueel opnemen van
tegenstanders van het huidige regerings
beleid in het volgende kabinet ging prof.
Molenaar in met een geestige boutade,
waarbij de onvermijdelijke vaagheid der
formuleringen van het ogenblik het
hoofdmoment vormde om wat groter
armslag te eisen en hij als argumentum
ad hominem bezigde, dat als de P. v. d.
A. zulke overwegende bezwaren heeft
tegen de twee-derden-eis (art. 209)
die het baan breken van nieuwe ideeën
mogelijk maakt zij maar tegen de
grondwetsherziening moet stemmen. Ook
deze ex-opposant beriep zich daarbij
uiteraard ietwat triomfantelijk op prof.
Romme, de „kampioen" der reële Unie.
Minister-president Beel zou vandaag
bij de beantwoording der sprekers zijn
laatste gang gaan inzake het veel om
streden plan tot opbouw der nieuwe
Rijks-orde.
Communistische sofismen"
Bij de aanvang der vergadering is nog
enig „klein goed" - fgedaan, meest zon
der discussie of stemming. Zo de ont
werpen: tot dekking van het tekort
Spoorwegpensioenfonds, bestrijding van
het gevaar van de asperge-vlieg, goed
keuring van het verdrag tussen Neder
land en België inzake toepassing der
wederzijdse wetgeving op het punt der
sociale verzekering en een 4-tal natura
lisatie-voorstellen.
Bij de „Wijziging van de Dienstplicht
wet" kwam de communist Brandenburg
nog even sputteren tegen de geldverspil
ling aan „Oorlog" en de clandestiene
verlenging van de diensttijd tot 2M jaar,
in de gauwigheid flink afgevend op de
„sof-nationale-reserve", waar helemaal
geen animo voor is.
Minister Fiévez vond, dat zijn com
munistische oppone t veei van „soffis-
men scheen te houden, v&riërend van
„sofjet" tot „sof-nationale-reserve". maar
stelde inmiddels vast, dat de aanmel
dingen voor de reserve niet achterblij
ven bij de verwachtingen. En daarnaast:
dat het ontwerp als zodanig in het ge
heel geen financiële offers "raagt en
dat Z. Exc. van de 214-jarige diensttijd,
waarover de heer Brandenburg het had,
niets begrijpt. Hij weet niet beter, of
die tijd is thans op 12 maanden bepaald.
Want met aantekening van de tegen
stem der Moskovieten is natuurlijk ook
dit ontwerp de voorzittershamer gepas
seerd.
Vermelding verdient nog, dat de com
munist Van Santen, naijverig op de lau
weren vah de heer v. d. Goes van Na-
ters in de Tweede Kamer, een motie
heeft ingediend teneinde de Senaat te
doen uitspreken, dat de staat Israël op
korte termijn dient te worden erkend.
Op nader te bepalen dag zal er over
worden beslist. L. H.
Het zangconcours van het internatio
nale muziekconcours te Scheveiiingen is
gewonnen door de Spaanse zangeres
Maria de los Angeles Morales. Zij ont
vangt een prijs van 2000. De winnares
verwierf acht van de twaalf stemmen
der jury-leden.
De tweede prijs is gewonnen door de
Italiaanse zangeres Irma Bozzi Lucca.
Deze prijs bedraagt 750.
Er zijn twee zilveren medailles toege
kend, te weten aan Kurt Wehofschitz en
aan Gertrud Hopf, beiden uit Oostenrijk.
Drie bronzen medailles zijn resp. voor
de Hongaarse zangeres Etienne Koszo,
de Fransman Jacques Cartreau
Deen Eskild Rask Nielsen
en de
De drukte op de Aalsmeerse bloemen
veiling was Dinsdagmorgen enorm. Het
koude weer en de grote vraag maakten
dat de prijzen opliepen.
Op de veiling werd bekend gemaakt,
dat een permanente commissie uit de
bloemenhandel zal worden gevormd, die
in de toekomst uit de handel voortko
mende grieven zal bespreken.
w eerberichtj
Weerverwachting medegedeeld door
het K. N. M. I. te De Bilt, geldig tot
Donderdagavond.
Aanvankelijk zwaar bewolkt met op S
vele plaatsen regen, hier en daar met
onweer, later opklarend. Meest matige I
wind tussen Zuid en West, tijdelijk
draaiend naar Noordwest. Morgen j
j overdag iets kouder dan vandaag.
27 Mei: zon op 4.31 uur, onder 20.44 S
uur; majn op 0.40 uur, onder 7.42 uur.
DONDERDAG »7 MEI.
HILVERSUM I (301 M.) AVRO. 7.00
Nieuws, gymn., gram.; 11.00 Bretonse
liedjes; 11.20 Gram.; 11.45 Caus.; 12.00
Orgel, zang; 12.38 Skymasters; 13.00
Nieuws; 13.15 Musette-ork., gram.; 14.00
V. d. vrouw; 14.20 Kamerork.; 15.00 V.
d. zieken; 16.00 V. d. Jeugd; 17.00 Ka-
leidoscoop; 17.20 Over dieren; 17.30 Me
tropole-ork.; 18.00 Nieuws; 18.15 Sportpr.;
18.30 Ned. Strijdkr.; 19.15 Muziekschool,
19.45 RVD; 20.00 Nieuws; 20.15 Kur-
hausconcert (21.15 caus. over opvoeding);
22.15 Romancers; 22.45 V. d. rijpere jeugd;
23.00 Nieuws, gram.
HILVERSUM II (415 en 245 M.). 7.00
KRO; 10.00 NCRV; 11.00 KRO; 14.00
NCRV; 7.00 Nieuws, morgengebed, gram.;
8.30 Hoogmis; 9.45 Schoolradio; 10.00 Gram
morgenwijding, orgel; 11.00 V. d. zieken;
11.45 Gram.; 12.30 Septet; (13.00 Nieuws);
13.45 Gram.; 14.00 Musette-ork. en gram.;
14.40 V. d. vrouw; 15.00 Omroepork.;
16.00 Bijbellezing; 16.45 Gram.; 17.00
Jeugdjournaal; 17.30 Piano, orgel; 17.50
RVD 18.00 Concert; 18.15 Landbouwpr.:
18.30 Zang, piano; 19.00 Nieuws, gram.;
19.30 Actual.; 19.45 Beroepskeuze; 20.00
Nieuws; 20.15 Concertgebouw-ork. en
koor; 22.45 Avondwijding; 23.00 Nieuws,
gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI.
Brussel nws; 7.15 gram.; 7.30 kron. v. d.
dag; 7.40 ocht. gymn.; 8.00 nws; 8.15.
gram.; 9.00 nws; 9.05 gram,; 10.05 Eng.-
H.S. v. d. scholen; 10.30 Music while you
work; 11.00 Kalundborg: Georg Torng-
vist en ork.; 12.00 VI. Brussel: solisten
parade (gr.); 12.15 ens. Michiels; 12.30
weerber. en landb. causerie; 12.40 ens.
Michiels; 13.00 nws; 13.15 vrol. progr.;
14.00 conc. (gr.) 15.00 Eng.-H.S. Derby
Strijkork.; 16.00 Caroll Gibbons en S\Veet
Music; 16.30 hoorspel; 17.00 Kootwijk Ba
tavia; 18.00 Fr. Brussel v. d. sold.; 18.30
VI. Brussel v. d. sold.; 19.00 nws; 19.30
operamuz. (gr.); 19.50 De Vierkante Ta
fel v. d. Radio; 20.00 verz. progr. (gr.);
21.00 Luxemburg: Music Hall; 21.30 VI.
Brussel: licht gram.; 22.00 nws; 22.15 Fr.
Brussel: werken van Strauss (gr.); 22.55
nws; 23.00 Luxemburg: dansmuziek.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Eng.-
H.S. nws; 7.15 BBC Welsh, ork. (opn.);
7.55 weerber.; 8.00 nws; 8.15 Jack Leon
en ork.; 9.00 Eng.-L.P. nrys; 9.10 verz.
progr. v. d. huisvr. (gr.); 10.00 v. d. sold.:
10.15 pari. overz.; 1030 Troise en Mando-
liers; 11.00 voordr.; 11.15 Going places;
11.45 Douglas Walker (orgel); 12.15
Symph. ork. v. d. Nw Deutscher Rund
funk; 13.15 George Scott Wood en ac
cord.; 13.30 Geraldo en ork.; 14.00 v. d.
vrouw; 15.00 Alyari en zijn zig.; 15.30
Leslie Bakejr en zijn sextet; 16.00 voordr.;
16.15 Sandy Macpherson (orgel); 16.30
Falkman en Apache ork.; 17.00 mil. ork.;
17.45 Felix King en ork.; 18.15 Music
while you work; 18.45 hoorspel; 19.00
Eng-H.S. When soft voices die; 19.30 So
list. conc.; 20.30 Eng.-L.P. Muz. in minia
tuur; 21.00 Bing Crosby (gr.); 21.15 Show
time; 22.00 nws; 22.15 wedstrijd in hct
vertellen; 22.35 Vic Lewis en ork.; 23.15
A P. Sharpe's Honolulu Hawaiians; 23.56
fcieuws.
De kwestie-Palestina is gisteren ook
weer in het Britse lagerhuis bespro
ken, waar de minister van buiten
landse zaken, Ernest Bevin, verklaarde,
dat er een onderzoek wordt ingesteld,
hetwelk ten doel heeft, zich ervan te
vergewissen, dat het, aanvaarden door
de Joden van het bevel „staakt het vu
ren" door alle afdelingen van de Joodse
strijdkrachten in acnt zou worden ge
nomen. Dit, zo zeide hij, was nodig „met
het oog op het feit, dat bij een vorige
gelegenheid de Joodse strijdkrachten het
staakt-vuren hadden geschonden, het
geen leidde tot de huidige strijd".
Reuter s dii rtieke correspondent
schrijft, dat het door Bevin bedoelde on
derzoek er op is gericht, uit te maken,
of de „Irgoen" en de groep-Stern zich
evenzeer aan het staakt-vuren zullen
houden als de „Hag nah
Bevin verklaarde, dat hij niet bereid
was een formele verklaring over Pales
tina af te leggen, voordat duidelijk was
geworden, of de Arabische staten even
eens acccord zouden gaan met het staakt-
vuren.
Bevin zei in antwoord op vragen, dat
hij thans geen verdere verklaring over
Palestina kon afleggen, met het oog op
„belangrijke besprekingen, die nog plaats
hebben".
Jeruzalem een tweede Stalingrad
Intussen is in alle kampen voor,ont
heemden in de Amerikaanse bezettings
zone van Duitsland vanwege het Joodse
bureau een mobilisatiebevel opgehangen
voor alle Joodse mannen en vrouwen van
17 tot 35 jaar. Wie aan deze oproep tot
het doen van militaire dienst in Palesti
na geen gehoor geeft, verliest het recht
tot vestiging in de staat Israël. Volgens
persberichten zijn tot op heden ongeveer
3000 vrijwilligers uit de Amerikaanse
zone naar Palestina overgebracht.
Op een conferentie te Jeruzalem heeft
een woordvoerder van het Joodse bureau
verklaard:
„tyij zullen Jeruzalem tot een tweede
Stalingrad maken". Het hoofdgebouw
van het bureau was enkele uren voor
de persconferentie door een bom ge
troffen.
Terwijl de woordvoerder de toestand
beschreef, hoorden de journalisten overal
bommen inslaan. Jeruzalem had gisteren
een helse nacht doorgemaakt en de inwo
ners hadden verscheidene uren in de
schuilkelders of de benedenverdieping
van hun woning doorgebracht.
Arabische voorwaarden voor
„cease fire
Te Amman, de Transjordaanse hoofd
stad, zijn gistereij de leiders der Arabi
sche landen, die Palestina aanvallen, bij-1 willen voegen.
eengekomen om de order van de veilig
heidsraad der V. N. om het vuren te sta
ken in liscussie te brengen.
Uit bevoegde bron wordt vernomen,
dat het antwoord der Arabische staten
op de order van de veiligheidsraad tot
staken van het vuren drie voorwaar
den voor d< tvoering zal inhouden:
1. Oplossing van alle Zionistische
groepen in Palestina.
2. Volledige stopzetting van de Jood
se immigratie.
3. Het niet erkennen .van de Joodse
staat.
Weizman pleit bij Truman
Dr. Chaim Weizman, de president
van de staat Israel, heeft gisteren op
een persconferentie, na zijn gesprek
van een half uur met Truman op het
Witte Huis, verklaard, dat zijn be
zoek bevredigend was geweest. Hij
zei, dat Truman zijn voorlo
pige instemming had uitgesproken
met een lening van 90 a 100 millioen
dollar aan Israel, behoudens nadere
vaststelling van details in overleg met
de verschillende regeringsinstanties.
Weizman heeft voorts bij Truman
aangedrongen op onmiddellijke ophef
fing van het embargo op wapenverzen
ding naar Israel.
De geinterneerden van de
„Marine Carp''
In antwoord op de desbetreffende
Amerikaanse eis, heeft de Libanese
regering zich bereid verklaard de 41
Amerikaanse burgers, die verleden
week te Beiroet van het Amerikaan
se schip „Marine Carp" werden ver
wijderd, 'vrij te laten, indien zij di
rect naar Amerika terugkeren en niet
naar Palestina gaan.
Gedurende maanden werden in Indo
nesië foto's van slachtoffers van de Ja
panse terreur ter inzage gelegd en ter
beschikking gesteld van verwanten der
omgekomenen, vermisten enz.
Op initiatief van het Indisch Instituut
en met medewerking van het Nederland
se Roode Kruis zullen de in Nederland
verblijvende familieleden en vrienden
der Indonesische oorlogsslachtoffers in de
gelegenheid worden gesteld, de overge
bleven foto's te zien en in het bézit te
komen van hunnerzijds herkende op
namen.
Niet minder dan 30 kisten zijn met het
vrachtschip „Singkep" van de Mij. Ne
derland naar Nederland onderweg en
worden ca. 5 Juni in Amsterdam ver
wacht. Zo spoedig mogelijk daarna znl-
len de foto's in het gebouw van het
Indisch instituut voor elkeen, die het
verlies van in Indonesië omgekomen fa
milieleden betreurt, ter inzage worden
gelegd en ter beschikking gesteld. Het
ligt in de bedoeling later dezelfde mo
gelijkheid te bieden in andere steden.
De inwoners van Jette, een Brusselse
voorstad, zijn de eersten geweest, die
de „vlammende rakettoren", een nieuwe
door drie Haagse zakenlieden geëxploi
teerde kermisattractie, in werking kon
den zien en op haar deugdelijkheid kon
den beproeven.
Bovenin deze 35 meter hoge toren be
weegt een electro-motor van 45 pk. tien
.raketten", die ieder aan 8 a 10 personen
plaats bieden, in het rond. De snelheid
kan 75 km. per uur zijn! De „raketten"
beschrijven dan een cirkel met een om
trek van 110 meter (een straal dus van
ca. 25 meter), en zweven 38 meter bo
ven de grond. Aan de achterzijde van de
„raketten" ontvlamt een koud vuur,
waardoor de suggestie van echte raket
projectielen nog wordt vergroot,
Op een cirkelvormig platform, 20 me
ter hoog, kunnen 500 mensen wachten,
tot zij in een der „raketten" kunner.
plaatsnemen. Bij de constructie van dit
platform en de trappen, die er heen lei
den, heeft men zich beijverd, de kans
op onaangenaamheden voor mensen met
hoogtevrees uit te schakelen.
Het Ned. technisch bureau voor ont
wikkeling van de industrie te Den Haag
heeft de berekeningen voor dit pro
ject gemaakt. Het idee is van een Til-
burgse kermisexploitant.
De ondernemers hebben reeds aan
biedingen gehad om met hun toren naar
Frankrijk en Portugal te komen.
De vorige maal. dat zij Londen bezocht,
ontving mrs Roosevelt een stroom van
brieven van Engelse meisjes, die zich bij
hun Amerikaanse mannen wilden voegen.
Thans ontvangt ze opnieuw een stroom
van brieven van de ou'Jirs der meisjes,
die zich bij hun dochters en schoonzoons
(Van onze speciale verslaggever).
Oslo, Dinsdagavond.
„Jantje lacht. Jantje huilt," zegt het
weermannetje blijkbaar in Oslo, want
terwijl het gisteren pijpestelen goot.
schijnt vandaag de zon in vol ornaat. Het
Uleval-terrein heeft de bakken water
echter keurig verwerkt het grasveld
ziet groen en geel; groen van het gras
en geel van de boterbloemen Alleen dc
tribunes zijn vervallen en vermolmd-
Men heeft er inderhaast gauw wat nieu
we banken ingezet. Verder zijn, gelijk in
Engeland, de doelpalen rond in plaats
van rechthoekig. Moge morgen overigens
de zon schijnen, want er is geen enkele
plaats in dit stadion dat een goede
30.000 mensen kan bevatten die over
dekt is. Mocht er een lid van de Ko
ninklijke Familie verschijnen, dan wordt
Hij (of Zij) evengoed doordrenkt als dc
rest.
De pers schenkt nu ook meer aandacht
aan het geval: Rijvers, Wilkes en Kraak
glimlachen ons toe vanaf de foto-pagina
der Viking-bladen. Deze bladen geven
een hele lijst van onze na-oorlogse pres
taties die, zó gezien, nog niet eens zo
gek zijn, als we Huddersfield en Parijs
even kunnen vergeten: tien gespeeld, vijf
gewonnen, drie gelijk, twee verloren.
Geen wonder, dat de Noren hem een
beetje „knijpen".
Intussen is de K.L.M.-vogel met (de
kostbare lading van elf oranje-jongens
op het Fornebu-vliegveld neergestreken.
Alleen Terlouw en de trainer Carver
vertoonden bij het dalen enige neiging
om de visjes tc gaan voeren in de Oslo
fjord.
Algemeen wordt betreurd, dat Lenstra
niet is meegekomen Het heet: mediscn
advies. Wij kennen echter Lenstra's
bezwaren tegen een luchtreis hij is op
dit gebied geen hóógvlieger en in de
wandelgangen van het Grand-Hotel werd
duidelijk gemompeld, dat dit de énige re
den is van zijn afwezigheid. Zo ja, dan
is de vraag gewettigd of men niet ver
standig gedaan had hem. desnoods ver
gezeld van een der bestuursleden, per
trein te sturen.
Maar Clavan bofte, want hu werd van
morgen midden uit zijn werk gehaald
of hij eventjes mee naar Oslo wilde. Moet
je gebeuren!
Het team is vergezeld van de heren
Lotsy, Herberts, De Vries, Boeljon en
dr Jan Thomee. Vanavond zien ze een
of andere voorstelling. Morgenavond zien
wij er een. Moge het vooral dan een
blijspel wezen!
Zal de wielrijders-vierdaagse levensvatbaar blijken
en uitgroeien tot een even belangrijk nationaal sport
evenement als de beroemde vierdaagse van Nijmegen?
Belooft deze proef te zullen slagen?
We wenden ons met deze vragen tot de Heer H. E
A. Gastelaars, de secretaris-penningmeester van het
comité, dat de Laura-rit heeft voorbereid.
„Levensvatbaar? Zonder twijfel!", antwoordt hij ons
op onze eerste vraag: ,.De belangstelling voor deze
eerste rit is ronduit groot te noemen. Er zullen 326
personen mee rijden; dat is vrij veel, vooral als we
rekening houden met het ongunstige tijdstip, zo vlak
vóór de examens. U moet niet vergeten, dat de
Nijmeegse vierdaagse de eerste tocht begon met 'n
dertig deelnemers en eerst na enige jaren een grote
vlucht begon te nemen. Hetzelfde verwachten wi.j van
de wielrijders-vierdaagse. Voortaan zullen we data in
Juli uitkiezen, hetgeen voor studerenden hoogst be
langrijk kan zijn".
„En komen de deelneme'rs voornamelijk uit bepaalde
steden of streken?"
„O neen! Uit iedere uithoek van ons land bereikten
ons inschrijvingen. Het aantal beliep ruim 600, maar
door de vereiste medische sportkeuring moesten tien
tallen personen worden afgewezen. Het parcours
beloopt ongeveer 125 K.M. per dag, waarvoor de deel
nemers 12 uur de tijd krijgen, zodat ze zich niet be--
4 hoeven „af te jakkeren". Maar niettemin wordt er
natuurlijk veel van het uithoudingsvermogen gevergd
en van de eis van medische goedkeuring zijn we dus
in geen enkel geval afgestapt".
„En de leeftijdsgrens?"
„De enige desbetreffende bepaling was, dat deel
nemers tenminste 17 jaar moeten zijn. Er hebben zich
enkele scholieren onder die leeftijd gemeld, maar we
hebben hen moeten afwijzen. Voor ouderen werd geen
leeftijdsgrens bepaald".
Denkend aan de oude mijnheer-met-de-baard die
ieder jaar op de wandel-vierdaagse zo'n furore maakte,
vragen we, of ook de eerste Laura-rit een deelnemer
heeft, die dan al niet met z'n baard maar dan toch met
z'n leeftijd de Nijmeegse mijnheer naar de kroon
steekt.
„Het is uiterst merkwaardig", aldus de heer Gaste
laars: „dat er juist véél ouderen meedoen. We hebben
er van in de zestig, zelfs van in dé zeventig. De oudste
deelnemer is 74, maarof hij een baard heeft, weet
ik niet. Over het algemeen kan men zeggen, dat de
belangstelling bij de ouderen zelfs groter bleek dan
bij de jongeren, maar het kan zijn, dat de kwestie van
de vacantie daar grotendeels dg schuld aan is. Hoe dan
ook; de meest typische staaltjes van enthousiasme
kwamien van de ouderen. Een mijnheer van 66 schreef
me, dat hij er „een zesdaagse" van gaat maken. Hij
woont in den Helder en komt Maandag per fiets naar
Alphen, maakt vier dagen de tochten mee en fietst
Zaterdag op z'n gemak weer terug naar z'n woon
plaats. Dan is er een 69-jarige Amsterdammer, die zirh
erover „beklaagde", dat er te veel rustplaatsen waren.
Hij was namelijk niet gewoon, vóór de 75 K.M. van
zijn fiets te stappen!"
„En doen er militairen mee?"
„Individueel, ja, maar helaas niet in groep, behalve
dan 'n tiental leden van de Luchtvaarttroepen uit
Nijmegen. Generaal Kruis heeft namelijk geen, toe
stemming tot extra-verlof gegeven. Wel doen er enige
groepen van de politie mede, o.a. 16 politiemannen uit
Rotterdam en 10 uit Zaandam. We zullen de uniformen
gelukkig dus niet helemaal missen".
„Er was zeker heel'wat nodig vóór de zaak goed en
wel georganiseerd was?"
De heer Gastelaars wijst naar de stapels brieven,
registers en andere stukken.
„Dat zou ik denken! Vooral voor zo'n eerste keer
moet, er heel wat werk verzet worden. We moesten
o.a. aan het Rijk, de provincies en gemeenten toestem
ming vragen voor het gebruik der wegen. Als u
bedenkt, dat de tocht door 52 gemeenten gaat. dan
weet u wel wat daar aan correspondentie en bespre
kingen aan vast zat. Maar gelukkig is men ons over
ter wille geweest. Ook de onderbrenging van de -
nemers heeft heel wat zorgen gekost, maar o
is nu allemaal in orde. Alphén kan zijn gas
vangen!"
Of er nog een beloning aan het volbrengen van de
tocht is verbonden?
„Inderdaad: een prachtig uitgevoerde draagspeld.
Maar de grootste beloning moet voor de deelnemers
wel zijn: de voldoening, in staat te zijn geweest, de
aanzienlijke afstand af te leggen. Bovendien zullen zij
deze vier dagen genieten van enkele der mooiste
streken van N. en Z. Holland en Utrecht".
Tot slot vragen we, of de heer Gastelaars niet vreest,
dat de Laura-tocht afbreuk kan doen aan de deel
neming aan de Nijmeegse vierdaagse en dus min of
meer een concurrentie zou zijn?
„Ik ben er zeker van, dat dat niet het geval is Er
zijn nu eenmaal mensen die graag wandelen en anderen
die graag fietsen. Dank zij de Laura-rit krijgt de
laatste groep eindelijk de kans, die de eerste dit jaar
reeds voor de 32ste maal krijgen zal. Wel schreven
enkele deelnemers, dat zij „reeds zo vaak vier dagen
hadden gewandeld en nu wel eens wilden fietsen",
maar dat waren toch uitzonderingen".
De heer Gastelaars toont in alle opzichten te gelo
ven. dat de wielrijders-vierdaagse kans heeft uit te
groeien tot een nationaal sportgebeuren. Van het wel
slagen van de eerste tocht zal afhangen of hij in het
gelijk wordt gesteld en daarom zien we vol belang
stelling uit naar de volgende week.
Bij Alphen kan de victorie voor de wielrijder be
ginnen
Al heeft Amerika slechts een klein
contingent tennis-speelsters en -spelers
afgevaardigd naar Parijs, het spel van
overzee domineerde in de kwart-eind-
strijden en leidde tot successen van
betekenis.
Van de vier kwart-eindstrijden in het
heren-enkelspel was die van Parker, de
favoriet, tegen Cucelli, het snelste be
slist: binnen 't uur 61, 62, 61 voor
de Amerikaan. Echter niet door over
rompelend spel, zoals een Kramer dat
verleden jaar te Wimbledon deed. wel
door prachtig plaatsen, grote spreiding
vooral, breed openmaken van het veld.
En een ondoordringbare verdediging,
waarop de vlugge, forcerende Italiaan
zich dood sloeg. Meer spectaculair was
de partij van de andere, zoveel jongere
Amerikaan, Budge Patty, die de andere
Italiaan, Del Bello (een succes voor
Italië, twee spelers in de laatste acht)
met &T-1. 6—3, 8—6 nu en dan wegvéég-
de met zijn uiterst snelle forehand en
zijn onverwacht netspel, waarin de stop
volley moordend was.
En dan was er Drobny, de Tsjeech
In 1946 en in 1947 waren de partijen
van hem tegen de Zweed Bergelin zwa
re gevechten, nu klopte hij deze met
62 6—1 64. Zijn aanpassing aan de
slechte banen was groter dan die van
de fijner afgestemde Zweed. Hij speelt
sterk, deze linkse Tsjech. De Amerika
nen zullen het hard te verantwoorden
krijgen. En tenslotte de vierde in de
laatste vier: de Zuid-Afrikaan Sturgess.
Deze bewees zijn vooruitgang door een
63 62 97 op Bernard. Dus alle vier
kwart-eindstrijden in drie sets beslist
Niet bepaald opperste spanning. De hal
ve eindstrijden gaan nu tussen Patty
Drobny enerzijds, ParkerSturgess an
derzijds.
Bij de dames drie Amerikaansen in de
laatste vierMevr. Todd won zonder
spelen van de ziek geworden mevr.
Bossi; mej. Hart sloeg haar landgenote
mej. Rihbany met 63 63; mej. Fry
won van de Zuid-Amerikaanse mevr.
Weiss 6—3 7—5, doch de vierde Ameri
kaanse, mevr. Arnold-Prentiss, legde het
af tegen de Franse kampioene mevr.
Landry. Halve eindstrijden hier; mevr.
Todd tegen mevr. Landry, mej. Hart
tegen mej. Fry.
1iiSaavan\^rn?m^n Zlet de definitieve
Ho knn-ütt^f^8 ldse inzendingen voor
Soelen t! r °instellirig der Olympische
bpefen te Londen er als volgt uit:
™J'kunst: O ijs-Kramer met „Om-
p',e Wegrenner"; A. M. Luyt met
'd d Kees Andrea met „Rustende
Baders en C. J. Maks met Hogeschool
rijder E. Schumann."
Gebruiksgraphiek: Hans Meyer met
affiche „Gem. Zwembaden."
Graphiek: Livinus van der Bundt met
„Wrestling Match" en J. C. A. Loedhart
met ..Cowesweek".
Architectuur: Walter van der Valk en
Hans Janssen met „Rowing Club"; Sj.
Joustra met „Sportveldencomplex Veld
wijk" en Jan Wils met „Sport and Expo
sition Hall."
Beeldhouwkunst: Co Derr met „Ska
ter".
De inzendingen van C. J. Maks en van
Jan Wils zijn buiten mededinging, de
laatste in verband met het feit, dat hij
lid is van de Olympische jury.
De Ronde van België is een zuiver Bel
gische aangelegenheid gebleken. Er reden
heel weinig buitenlanders mee en geen
enkele Nederlander. De renner die de
meest constante vorm vertoonde en in
elke étappe onder de eerstgeplaatsten be
hoorde, behaalde uiteindelijk de zege:
Stan Ockers. Hij reed de 1126 km. in 5
étappes in 32 uur 11 min. 2 sec. Tweede
werd André Declercq, derde Lucien Ma
thijs, vierde Gerard. Buyl.
(Schaakredacteur P. A. Koetsheid)
Achterweg 86, Lisse.
No. 6395
J. J. P. A. SEILBERGER en
L. D. M. ARTZ
Eerste plaatsing)
Mat in twee zetten:
Wit: Ka5, Td3, Tg4, Ral, Rg8, Pf6, b4, c2
Zwart: Kc4, Df4, Te8, Rb8, Rd5, Pe6.
c7, g5.
No. 6396
Dr. E. PALKOSKA
(Eerste plaatsing)
Mat in drie jetten
Oplossingen ever drie weken. Men ge
lieve deze vóór Woensdag 9 Juni in te
zenden.
PASTOOR H. W. v. SOEST
Op reis zijnde werd pastoor Van Soest
Woensdag 12 Mei op het station te Apel
doorn door een hartverlamming getrof
fen. We achten het ons een plicht hem
hier met enkele woorden tc gedenken.
Zijn naam verscheen verscheidene malen
in deze rubriek. Niet alleen verstond hij
de kunst van oplossen maar hjj wist ook
problemen samen te stellen en dit waren
dan drie- of zelfs meerzettige opgaven.
Toen ons in 1914 de verzorging van
deze rubriek werd toevertrouwd vvas
de overledene een van de eersten, die
ons met een eerste plaatsing verblijde
en doorlopend is deze rubriek ziju be
langstelling blijven genieten. Hier wil
len we even een vierzetje in herinnering
brengen, dat onder no. 6140 in de ru
briek van r Juni 1946 verscheen en dat
als miniatuur bij velen in de smaak is
gevallen.
™Ui: *"8, Tdl, Td5; Zwart: Ke6, e4, f4.
Opl. 1. Tdfih5 enz.
persoonlijke vriendschap en
hoogachting verbonden is zijn heengaan
voor ons een reden meer tot droefheid.
Hij ïfete in vrede.
Probleemoplossingen:
No. 6387. Rb5a6, dreigt 2. Tb4—b5tt
1. Rc6 weerlegt zwart door 1Tb4:!
No. 6388. 1. Dflh3 dreigt 2. Dh3—d7tt
No. 6389. 1. Rd2e3 dreigt 2. Tc4c5t
Ke5d6; 3. Pb6—c8tt. 1Kd6, Tc7,
Ta5 (Ta8); 2. Pc3t, Te4t, Td4! enz. 1. Kg6
faalt o.m. door 1Tc7.
Correspondentie:
H. v. d. P. te Z. Doe ons genoegen door
tijdiger inzending.
Goede oplossingen van no. 6387, 6388
en 6389 zonden in: ir. A. Bergstein, Ge
leen; V. Blom, Maastricht; P. H. Houdlik,
R'dam; C.'Laurense, R'dam; G. v. Lin,
Boekei; F. Pijls, Maasbracht; H. v. d.
Poel, Zoeterwoude (alsmede 6384, 6385,
6386); H. F. Verhey, Breda; J. v. Vloo-
dorp, Den Haag; F- Witte, Den Haag; J.
M. C. N. Dickhaut, Nijmegen no. 6388 en
6389; V. Versluys, R'dam no. 6387 en 6388r
W. H. Haring, Schipluiden no. 6387.
O Ih ons blad van Maandag was twee
maal abusievelijk sprake van 300 In
plaats van 3000 M. steeple chase; aan de
gemaakte tijd zal de schrandere lezer
echter gemerkt hebben, dat het 3000
(drieduizend^ meter moest zijn.
Het Portugese voetbalelftal won te
Lissabon met 20 van het elftal van
de Ierse Vrijstaat.
O Het Engelse voetbalteam won in Zwit
serland van twee Zwitserse proefelf-
tallen met resp. 51 en 60.
O De oud-wereldkampioen Max Schme-
ling werd door de oud-kampioen van
Duitsland Walter Neusel op punten
verslagen.
<C> Voos de Europese middengewicht-
competitie won gisteravond in het Ru
benspaleis te Antwerpen Harry Bos
door k.o. m de eerste ronde van Carlo
Cevey.
