iWijzigmg derV.A.B. en Heffing- ineens' goedgekeurd Weerbericht! EEN SPROOKJESWERELD IN APELDOORN D\E WAWE wereld MALAIS O Olympische Dag te Amsterdam Globetrotters uit noodzaak STADION FEIJENOORD ASSEN MAAKT ZICH OP VOOR DE JAARLIJKSE TT-RACES r Van der Weyden pleit voor boeren en tuinders frankrijk vergaart Internationale bezetting in alle klassen De mooiste sportdag van hel jaar I K.. J X Finale KNVB-bdcr D.W.V.—Wageningen ZATERDAG IS .ÏUNT TSÏ8 PAGINA 3 Amendement door motie vervangen DEVIEZEN Door verkoop van benzine r CONGRES EN E. R. P. Geen compromis tussen Senaat en Huis van Afgevaardigden KONINKLIJKE MIJ. „DE SCHELDE" Dividend 1947 4 pet. (nihil) Vrij koel AUTO DOOR TRAM GEGREPEN NORMAAL TREINVERKEER "IN DE OOSTHOEK Fleurige Iuilde aan H. M. de Koningin DUBOIS: „WIJ ZITTEN HIER NOG" Opschorting Amerikaanse lening GEEN ZWITSERS IN DE TOIJR DE FRANCE APOSTOLISCH PREFECT INTERLAND SPEEDWAY CIRCUIT DRENTUE Iedereen heeft wel eens kennis ge maakt met de Wiener Sangerknaben, dat jongenskoor in matrozenpakken, die met enge. achtige stemmen de moeilijk ste composities van kerkelijke muziek zonder enige begeleiding ten beste gaven, om even later als statige jonkers en dametjes verkleed speelse Mozart opera's op te voeren, met een elegance en een vanzeljsprekendheid, waarvan de grote operaneiaen soms nog Konaen leren. DE TENNIS-COMPETITIE De Kamer heeft gisteren na nog een hele middag van schavèn en vijlen aan het wetsontwerp tot wijziging van de V.A.B. en Heffing-ineens haar sanctie verleend. Een groot aantal amendemen ten moest worden verwerkt, voordat het zo ver was. De heer Teulings (KVP) zag zijn amen dement, om bij erfrechtelijke verkrijging gedurende het belastingtijdvak de limiet voor de waardestijging van onroerend goed en van bedrijfsmiddelen slechts één maal in aanmerking te nemen, grif aangenomen. Alleen het drietal aanwe zige communisten verklaarde zich er tegen. Minder gemakkelijk had de katholieke financiële specialist het met zijn amen dement om buitenlandse deelnemingen en filialen voor niet meer dan 110% van de waarde in de V.A.B. te betrek ken. De minister en de heer Hofstra (PvdA) waren bang, dat daardoor be langrijke aanwassen buiten de heffing zouden blijven, terwijl andere catego rieën, die niet onder de belasting zouden behoren te vallen, er door zouden wor den getroffen. De meerderheid der Ka mer deelde deze vrees echter niet, zo-' dat de heer Teulings ook dit amende ment ten slotte zag aangenomen en wel met 34 tegen 22 stemmen. Ook werd aangenomen een amende ment van de vaste commissie voor de belastingen om de egalisatie-reserve van verzekerings-maatschappijen geheel oi gedeeltelijk buiten de V.A.B. te)houden. De heer v. d. Weyden (KVP) wilde de kleine boeren en tuinders en de kleine middenstanders tegemoet komen. Onder hen zijn er velen die in de vóór oorlogse jaren met verlies hebben ge werkt. Wat zij in de oorlog hebben ver diend. Is dikwijls niet meer dan een terugwinnen van hetgeen zij daarvóór verloren hebben en nu is het toch niet billijk om hen daarvoor in de V.A.B. aan te slaan, meende de heer v. d. Wey den. Hij wilde daarom voor hen de vrij gestelde som van f 5000 op 10.000 brengen. Het amendement waarmede hij dit trachtte te bereiken, had echter het bezwaar, dat deze vrijstelling dan ook zou gelden vöor alle belastingplich- tigen, die hun vermogensaanwas niet in een levensverzekering of lijfrente zouden hebben belegd, zodat de door de heer v. d. Weyden voorgestelde tegemoetko ming wel eens in de papieren kan gaan lopen, zoals de minister vreesde. Ook uit technisch oogpunt had de.bewinds man bedenkingen tegen het amendement zodat hü. h®1 onaannemelijk moest ver klaren. De heer v. d. Weyden verving ziin amendement toen door een motie, waar in hij langs andere weg zijn doel trachtte te bereiken, .namelijk langs die van de in de Leidraad aangegeven mogelijkheid van vrijstelling tot loO, respectievelijk 125 pet., van het voor oorlogse inkomen. Nu is het inkomen van de kleine boeren en tuinders en kleine middenstanders vóór de oorlog vaak zó laag geweest, dat zu aan deze ®e tot dusverre geldende regeling voor de toewijzing van benzine in Frankrijk aan buitenlandse automobilisten is, na&r de KNAC van haar zustervereniging te Parijs verneemt met ingang van 15 dezer gewijzigd. Buitenlanders, die per auto naar Frankrijk komen kunnen per maand 500 liter benzine kopen mits zij de brand stof in buitenlandse valuta betalen, dus voor wat Nederlanders betreft in guldens, waarvoor hun een cheque zal worden verstrekt. Bij hun binnenkomst in Frank rijk hebben zij daarenboven recht op het kopen van 200 liter benzine mits even eens in buitenlandse valuta wordt be taald. Deze benzine, welke zij op vertoon van triptiek of carnet kunnen kopen, hebben zij nodig, om zich naar een bij kantoor van de „Banque de France" te kunnen begeven, dat gelegen moet zijn buiten de grensdepartementen en waat zij de speciale bonnen van tien liter elk tot een hoeveelheid van 500 liter kunnen verkrijgen. In verband met speciale maatregelen, welke door de Ned. Bank ten aanzien van deze nieuwe regeling worden onder zocht. zal zij voor Ned. autonfcbilisten pas op 1 Juli a.s. ingaan. In afwachting daar van blijft tot die datum de huidige toe stand gehandhaafd. Naar Reuter uit Washington seint, zijn de Senaat en het Hui» van Afgevaardig den er niet in geslaagd, tot een compro mis te geraken inzake het bedrag van het herstelplan voor Europa in de eerste 12 of 15 maanden. Zoals men weet, zou het congres heden op reces gaan. Senator Robert Taft heeft echter verzekerd, dat zo nodig, de ver daging zou worden ifitgesteld, om het Europese herstelplan een „bevredigende' oplossing te geven. vrijstelling practisch niets hebben. Daarom wilde de heer v. d. Weyden in zijn motie als uitgangspunt voor de in de Leidraad getroffen regeling een basis inkomen zien opgenomen van bij voorbeeld 3000. Minister Lieftinck erkende, dat de in de Leidraad opgenomen gedachte, niet altijd tot het juiste effect heeft geleid en dat hierin, door een minimum in komen als vast uitgangspunt op te ne men, veel verbetering zou kunnen wor den gebracht- Met het" In de motie ont wikkelde denkbeeld kon de bewinds man zich dan ook wel verenigen, maar hij had er bezwaar tegen dat daarin reeds 'n bepaald bedrag werd genoemd. Voorts wilde hij de gevraagde tege moetkoming niet beperken tot de door de .heer v. d. Weijden genoemde cate gorieën, maar ze ook uitstrekken tot andere groepen der bevolking, die voor de oorlog onder de ongunstige conjunc turele omstandigheden hebben geleden, Re minister zegde toe in het licht van die overwegingen het betreffende deel van de Leidraad nog eens te zullen her zien. De heer v. d. Weyden was de mi nister dankbaar, maar was niet voldaan. Het bedrag van f 3000 wilde hij wel uit zijn motie schrappen, doch haar in trekken niet. Hij meende, dat de be windsman tegenover zijn ambtenaren in deze motie een middel zou hebben om zijn gedane toezegging ook werke lijk te doen uitvoeren. De motie bleef dus op tafel. Nadat de minister een amendement van de heer Teulings. dat een wette lijke basis verschaft voor een bevredi gende regeling inzake de waardering van incourante aandelen en winstbewij zen aanwezig in het beginvermogën, had overgenomen, trok de katholieke afgevaardigde ztjn overige amendemen ten in. Deze hadden tot strekking om de toepassing van de hardheidsclausule te leggen in handen van een bijzonder college en tegen een dergelijk college bleken staatsrechtelilke bezwaren te bestaan. Toen het door een vlotte samenwer king tussen minister en Kamer op ver schillende punten verbeterde wetsont werp was aangenomen. liep de heer Teulings onmiddellijk <rp de minister tafel toe om de bewindsman met het bereikte resultaat geluk te wensen. Over de mnt.ie-v. d. Weyden zal a.s. Dinsdag worden gestemd. AD INT. Blijkens het verslag over 1947 van de N.V. Koninklijke Mij „De Schelde" te Vlissingen, bedroeg de Uitkomst van di verse werken 6.028.139 (4.638.981). Na dat is afgeschreven voor 1.205.539 (843.126) resteerrt een netto-winst van 627.976 (699.765). Na reservering van een extra bedrag ad 531.976 voor belas tingen, laat de uitkomst de uitkering van een dividend toe van 4 pet (nihil). Men is thans grotendeels gereedgeko men met de orders, die 'nog van voor de oorlog dateren. Wanneer zich geen on verwachte omstandigheden voordoen is van de na-oorlogse opdrachten een be vredigend resultaat te wachten. Het aan tal arbeiders is nog steeds onvoldoende. De grondstoffenpositie bleef ongunstig. Op de gewone aandelen van de N.V. Nationaal Bezit van Aandelen Kon. Mij De Schelde zal bruto 454 pet worden uit gekeerd. Twee personen gedood Donderdagavond is een auto, komende uit de richting Ouwerkerk, nabij het sta tion Nieuwerkerk door een uit Zierik- zee komende dieseltram aangereden en ongeveer 500 meter meegesleurd. Van de drie inzittenden der auto, afkomstig uit Krimpen aan de IJssel, werden de dame, die chauffeerde en een naast haar gezeten heer zeer ernstig gewond. Zij werden naar het ziekenhuis te Noord- gouwe vervoerd, waar zij zijn overle den. De machinist van de tram heeft signa len gegeven, maar deze zijh blijkbaar door de felle wind niet gehoord. De slachtoffers zijn blijkens een later bericht mevr. F. Buiskool-Steenbergen uit Krimpen a. d. IJssel en haar zwa ger de heer Buiskool uit Groningen. Dc echtgenoot van mevr. -B., ds. Buiskool, was de derde inzittende van de auto. Medio Juni, aldus een bericht uit Be- soeki d.d. 13 dezer, zullen, naar verwacht wordt, de treinverbindingen in de Oost hoek van Java wordep uitgebreid en in de normale toestand teruggebracht. Met ze kerheid kan worden gezegd, dat spoedig driemaal daags een sneltrein Djember Soerabaja zal lopen. Dank zy het moeizame opbouwende w erk van maanden is in het prachtige gemeentelijke park van Apeldoorn „Berg en Bos", dat 300 II.A. groot is, een ten toonstelling aan het groeien, die gedu rende 7 weken, van 5 Juli tot 21 Augustus a.s. een ongekende weelde van bloemen, geplant in een natuurlijke omgeving, te zien zal geven, bedoeld als een fleurige en zinrijke hulde aan II. M. de Koningin bij haar gouden re geringsjubileum. Wel mocht Apeldoorn lot een dergelijk origineel plan komen, daar hier immers de zomerresidentie van onze Koningin is. De bloemen zijn nog niet tot volle bloei gekomen. Daarvoor heeft men angstvallig gewaakt en zoals de heer D. Bouman. beheerder van de gemeentelijke eigen dommen, aan wie de tuinarchitectuur was toevertrouwd, ons meedeelde vele kunst middelen moesten te baat genomen wor den, o.a. verduistering op bepaalde pun ten, om een te snel ontluiken tegen te gaan. Anderzijds moest dit weer bevor derd worden, zodat het mogelijk is, dat de bezoeker straks langs schone dahlia's wandelt, welke wij in de openlucht ge meenlijk slechts tegen de herfst aantref fen. Deze décoratieve bloemen zullen een 300 M. lange laan aan één kant sie- De eerste grote Nederlandse Bach-film in kleuren (voorlopige titel: „Zingende Zielen") belooft een kunstwerk te wor den, zoals tot nog toe zelfs niet door grootste kunstenaars van Hollywood is verwezenlijkt. Ongekend en adembenemend zal de uitbeelding zijn yan een kudde van 55.000 •wilde buffels, die de componist Wagner achtervolgt door de eindeloze moerassen van het nog nooit door een blanke be treden gebied van de Amazone, terwijl mevrouw Bach zich de dol-geworden in boorlingen uit het Andes-getoergte ven het lijf houdt. Iets dergelijks is nog nooit in een muziekfilm vertoond; Er waren niet min der dan 27 orgels van gekleurd marmer, elk van 50 meter hoog, nodig voor de begeleiding van de Ouverture TanuhSuser, welke wordt gezongen door het Menaldu- madeelse Mannenkoor, dat met 13.433 stemmen is versterkt. Verder is er in de fikn een aardbeving, een strijd tussen walvissen en tijgers in een vliegtuig, een ontploffing in een elec- trische centrale, een wedren tussen kfeef- tën. een totale zonsverduistering, drie grote en vijf kleine branden, vier natuur rampen, een aardverschuiving, een vat van een lawine en een regen van meteoor stenen. En door dit alles zingt, als een Wiege lied van Moeder Natuur, de ontroerende en meeslepende muziek ran Bach. ren, terwijl dc overzijde met gladiolen wordt afgezet. U moet straks de bloe- menhal op 't terrein eens binnen wan delen, een ruimte met gesloten wanden en bovenverlichting om uilsluitend de aandacht op Flora's kinderen te doen vallen, die in nissen tezamen worden gebracht. Iedere week krijgen wij een ander „volkje" te zien door een wisse ling, dank zij de zorgen van verschillen de instanties als de Utr. Bloemenvei lingvereniging Aalsmeer, de Enkhuizer- zaaltelers, de Plantentuin uit Buiten zorg, de Rozenkwekers, Giadiolenveir- eniging enz. Het is een aardig gebouwtje, zoals alle andere opstallen, gelijk de congreszaal, restaurant en dienstlokalen naar ontwerp van de Larense architect II. P. de Koo vervaardigd van materialen, die het park, dat in normale tijd uitsluitend het karak ter van een bos heeft, zelf opleverde. Zeker moeten wij nog even wijzen op het paviljoen, waar 20 felicitatiereg'.s- ters ter inzage worden gelegd, die elk twintig duizend handtekeningen kunnen bevatten en welke boekwerken later op Het Loo aan H. M. worden aangeboden. Al mogen dan de meeste bloemen nog in knop zijn, bij ons bezoek, dat wij gis teren brachten, kregen wij toch reeds de indruk, welk een sprookjeswereld hier langzaam-aan geschapen wordt, waar van al zoveel openbaar is. dat het reeds nu een lust is om er rond te dwalen. Weerverwachting medegedeeld door 1 t het K.N.M.I. te De Bilt geldig tot Zondagavond: Veranderlijke bewolking met enkete t plaatselijke regenbuien. Tijdelijk zwakke tot matige wind uit uiteen- i lopende richtingen. Vrij koel. 20 Juni: Zon op 4.19 uur, onder 21.03 uur; maan op 20.43 uur, onder 3.02 uur. 21 Juni: Zon op 4.19 uur, onder 21.04 uur; maan op 21.47 uur, onder 3.38 uur. Tijdens een persconferentie, welke de Commissie van Goede Diensten aan de correspondenten toestond verklaarde het Belgische lid Herremans, ciét hij zich niet achter het voorstel van zijn collega's had geplaatst, omdat hij het niet eens was met de bewoordingen van het voor stel, noch met dc manier en de tijd. waarop zij werden voorgesteld, met wel ke woorden hij overigens geen critiek op de voorstellen wilde uitoefenen. Toen aan de Australische en Ameri- kaansche leden van de Commissie werd gevraagd of hun regeringen het eens wa ren met hun voorstel, zeide de Ameri kaan Dubois: „Wij zitten hier nog." Lening opgeschort Een 'U.P.-bericht uit Bltavia meldt, dat de lening van honderd millioen dol lar, welke door de United States Export Bank ten behoeve var het herstel van de economische positie van Indonesië aan Nederland zou worden verstrekt, is op geschort. Dit zou verband houden, zo gaat dit bericht verder, met het feit van het „afbreken" van de onderhandelingen van Nederland met de republiek, (Wij merken hierbij op, dat mt, Van Kleffens in de Veiligheidsraad zeer nadrukkelijk verklaarde, dat de onderhandelingen met de republiek niet waren afgebroken, maar op bepaalde punten waren opge schort Red). Uit Bern wordt gemeld dat de gehele Zwitserse ploeg bij de Ronde van Frank rijk vërstek zal laten gaart. Renners als Sommer, Schutz. G. Weilenmann, Hul- macher en enkele anderen weigeren te starten en aangeziéu Kubler moeilijk in ziin eentje een equipe kan vormen, zal ook hij wel niet deglnemen. Pater L, van Kessel, Montfortaan. is benoemd tot apostolisch prefect' vgn de nieuwe prefectuur yan Sintang op Bor neo, aldus wordt uit Vaticaanstad be richt. ZONDAG 20 JUNI 4 UUR in het I op dt nieuwe motorbaan HENK STEMAN GERRIT KOPS JAN BOSMAN G. MULLER, tegen de beste intern, cracks. Heel Rotterdam spreekt over deze buitengewoon interessante motor- wedstrijden. De Motorclub Assen" die In 1925 het initiatief nam om in de omgeving van de stad motorraces te organiseren, zal wel niet hebben kunnen vermoeden dat haar initiatief nog eens zou uitgroeien tot de meest belangrijke motorwedstrijd die ons land, en waarschijnlijk het vasteland van Europa kent. Op Zater dag 26 Juni a.s. zullen voor de 17e maal d» wedstrijden worden verreden om de „Grote Prijs van Nederland", der K.N. M.V., wellicht beter bekend onder de naam „de Nederlandse T.T. races". De geschiedenis van de races is nog maar jong, maar toch hebben deze wed strijden in de 23 jaren van hun bestaan een bekendheid gekregen tot ver over onze landsgrenzen. Oorspronkelijk bedoeld als nationale wedstrijden, startten in 1925 de eerste renners op een circuit dat slechts in be scheiden mate aan de eisen voldeed. De bezetting was nog nationaal en eerst in 1927 deed een buitenlander mee, de Ier Stanley Wood. Hij reèd op Norton, een merk dat later in zovele races zou over winnen. Geleidelijk groeide de publieke belangstelling en met de vooruitgang van de techniek, steeg de betekenis van de TT races. Fabrieken lieten speciaal voor de snelheidswedstrijden motoren bouwen, en zo werden de T.T.-races niet alleen wedstrijden tussen coureurs maar voor al ook tussen fabrieken, die elkaar de fabricage van de snelste motor betwistten SPONSEN KWASTEN - BORSTELS W. Ot WITHSIft 44 - TEL- 27513 R'DAM WAGEMSTR. 115, TEL 110156 - DEN HAaG Spanje rijdt in de 125 cc klasse op Mon- tesa. In de 350 cc kunnen we weer rekenen op een grote strijd tussen Norton. AJS en Velocette. Onder de 36 deelnemers in deze klasse die in totaal 10 ronden zullen rijden, d.w.z. 165 KM., zien we de winnaar van de T.T.-races van dit jaar op het eiland Man, de Engelsman Frith op Velo cette. Van onze landgenoten noemen we Van Rijswijk, eveneens op Velocette en Knijnenburg die waarschijnlijk niet op AJS, maar ook op Velocette zal uitkomen. Norton heeft haar sterkste troeven in de Met de loop der jaren werden ook het circuit en de outillage er rondom heen, belangrijk verbeterd. Ten behoeve van de races werd in 1936 een nieuwe weg aan gelegd van circa 10 KM die maar liefst 120.000 kostte, een bedrag dat de Com missie „Circuit van Drenthe" geheel zelf standig moest opbrengen. Kostbare tri bunes verrezen en een fraëi restaurant werd eveneens gebouwd. De niets-oritziende vijand vernietigde echter wat zo moeizaam was opgebouwd, en toen na de oorlog voor het eerst weer motorwedstrijden werden verreden op het Circuit, dat was in 1946, moest men weer van voor af aan beginnen. Had men tn 1946 nog een nationale bezetting, 1947 bracht weer buitenlandse renners op de baan. De fabrieken die kort na de oorlog alle zorgen hadden weer op normale sterkte om te schakelen, voelden er aan vankelijk weinig voor aparte race-moto ren te construeren. De na-oorlogse moei lijkheden schijnen nu echter definitief overwonnen te zijn. De komende T.T.- race belooft zo groots te worden dat geen enkele andere motorwedstrijd, zelfs niet de traditionele races van bet Engelse eiland Man. hieraan kan tippen. 120 Rij ders, de besten die de motorwereld thans kent. die maar liefst 25 fabrieksmerken vertegenwoordigen en uit 13 verschillende landen komen: zie daar cijfers die voor zich zelf spreken. Alle telossen internationaal Voor het eerst zal Zowel in de 125cc, als in de .350 en 500 cc internationaal worden gereden. Dit jaar wordt niet in de 250 cc gestart omdat in deze klasse de bezetting te klein is om een spannende strijd te verwachten. In de 125 cc, de enige "klasse waarin de Nederlanders enige kans maken, zowel persoonlijk als met het enige Nederlandse industrieproduct de Eysink.- treffen we ook aan de twee beste Italiaanse rijders, nl. Pagani en Alberti, die Op een nieuw Italiaans merk zullen starten, nl. Morini. Van dit merk weten we weinig, al bewe ren de Italianen dan ook pertiment dat zij in deze klasse zullen overwinnen. beide fabrieksrijders Briggs en Lockett. De grote gebeurtenis is vanzelfsprekend de strijd in de 500 cc KI. die zal gaan over 20 ronden 330 KM. 50 Rijders zullen om half drie tegelijk van start, gaan. Norton en AJS komen met hun fabrieksrijders uit. Voor Norton zijn dit de winnaars van de TT van het vorig jaar. Bell en Daniell. Voor AJS starten West en Graham; speciaal van Graham ver wacht men zeer veel. En dan komen de Triumphs, met de bekende rijders Bills en Frith, die, hoewel niet officieel, toch wel als fabriekscoureurs zijn te beschou wen. Na de Engelsen noemen we direct de Italianen. Zij komen natuurlijk met hun Gilera. De fabrieksploeg bestaat uit de bekende Pagani, die ook in de 125 cc klasse uitkomt, Bandirola, Masserini en Clemencich. Al zal de topsnelheid van de Gilera. zonder compressor en met stan- daardbenzine geen 200 km. bedragen, het zal de vraag zijn of de Engelsen tegen de Italianen op kunnen. Vooral deze klasse be looft uiterst spannend ie worden. Geen dorst meer De Commissie „het Cir cuit van Drenthe", is ge reed om de toesehoo *n rs te ontvangen. Waren, er vorig jaar 120.000 mensen, die getuige waren van de T.T., dit jaar verwacht men nog meer toeschouwers, al was het alleen maar, o'.n- dat het programma, op in ternationaal gebied, alles biedt wat men zich maar kan wensen. Ook de politie heeft haar maatregelen ge troffen: 475 politieman ïen z*Hen aantreden, om sen goed verloop van Neer- land's grootste gebeurtenis •op motorsportgebied te waarborgen. In dichte drommen zul len ze dan weer staan, in de Haar, Oude Tol, Hoog halen, Laaghalen en Laag- halerveen en wat het vorig jaar een ergernis was voor een ieder, de verkoop van water aan hen die in bran dende zon daarnaar smach ten. zal dit jaar niet ge beuren. want zeven water pompen zijn aangelegd langs het circuit. Zou het daarom niet dubbel jammer ziin als het Zaterdag a.s. onverhoopt zou regenen? LEO PAGANO. In aanwezigheid van dePrinselijke Familie, van zéér veel autoriteiten doch ook tal van sport-autoriteiten o.a. be stuurders van de FIFA, van de FA, van het Engels Olympisch Comité en van de TIH (de internationale hockybond) en van circa 63.000 belangstellenden wordt morgen in het Olympisch stadion te Am sterdam de Olympische Dag gehouden. „De mooiste sportdag van het jaar", zo als men deze gemengde sportdag pleegt te noemen. Inderdaad, deze gevarieerde sportma- tiné met wedstrijden en demonstraties van populaire en spectaculaire sporten is wel zeer onderhoudend en boeiend; gedurende de 4 uren, die deze sportshow duurt, wordt veel fraais en attractiefs geboden en vrijwel steeds is de toeschou wer na al het genotene zeer vol daan huiswaarts, gekeerd. Deze vol doening bestaat dan niet alleen over het genotene, doch ook over het goede spor tieve doel dat allereerst met deze Olym pische Dag nagestreefd en bereikt wordt. De recette, na aftrek der onvermijdelij ke kosten, is bestemd voor onze afvaar diging naar.de Olympische Spelen, waar voor ditmaal een groot bedrag vereist is. Teneinde de ontvangsten zo hoog mo gelijk te doen zijn, is ditmaal met volle instemming der Ned. Wielren Unie, het wielrennen van het traditionele programa geschrapt. Hierdoor konden op de wieier- DE „WENER SANGERKNABEN JUBILEREN RECTOR SCHNITT De Wiener Sangerknaben versieren de Kerstboom in hun tehuis, het vroegere Keizerlijke paleis te Wenen. (Van onze Weense correspondent) Er is bijna geen land ter wereld, waar de jon- gens geen concerten gegeven hebben en zeker geen enkel land, waar ze geen enorme successen geboekt 'hebben. Toch zijn er slechts weinigen, die weten, dat de jongens uit bittere noodzaak globetrotters gewor den zijn. Om dit te kunnen begrijpen, eerst wat geschiedenis. Het koor werd in het leven geroepen door een decreet van Keizer Maximiliaan I (1490-1519), die zelf veel'in de lage landen had gereisd en door zijn vrouw Maria van Bourgondië een „Westerse" invloed had ondergaan. Wjj waren in die tijden nog de toonaangevende natie op muzikaal gebied en daarom luidt ook het keizerlijk hevel: „voor zijn hofkapel een koor samen te stellen van kna pen uit de Nederlanden en toe te zien, dat deze knapen iedere dag „ayn Ambt" (H. Mis) zongen." Hans Harrasser. ook een Zuid-Nederlander van geboorte, werd belast met het onderricht en de opvoeding van de jongens. De eerste honderd Jaar vaa haar beetsan kwam de zangers uit de lage landen. Tot het eind van de zestiende eeuw bJeef de leiding van het koor in handen van gees telijken, daarna werd hét overgedragen aan wereldlijke kapelmees ters, die van de keizer een jaarlijks stipendium ontvingen, waaruit zij de voeding en kleding van de jongens en tevens hun eigen levensonderhoud moesten bestrijden, waar door het begrijpelijk wordt, dat de koorknapen het in die tijden niet gemakkelijk hadden. Of schoon daar ook spoedig weer een keizerlijke in structie 'op volgde, waarin verlangd wordt, dat de knapen „goede spijzen bekomen en tenminste driemaal per week gebraden vlees, fierder rijke lijk goede wijn en statelijke kledij". Toch schijnen ook deze instructies niet altijd hun goede uitwerking te hebben gehad, want in het begin van de zeventiende eeuw werd de alge hele leiding toevertrouwd aan de Paters Jezuiten en na de opheffing van de Orde aan de Paters Piaristen. In de Piaristenkerk, die nog steeds in het centrum van Wenen te vinden is, diende de meest beroemde onder de „Wiener Sangerknaben". Franz Schubert. 1 (Hofsangerknabe van 1803 tot 1813). Er zijn nog verschillende schriftstukken bewaard gebleven uit die tijd, o.a. een rapport Van ,lCh,°01 waarin Frans „voor zijn buitengewone muzikale talenten en voor het componeren van verdienstelijke muziekstukken" door zijn leraar, kapelmeester Salieri. geprezen wordt., desalniet temin „voor zijn noten voor latijn en mathematiek in de tweede klas moet blijven zitten. Zolang de Oostenrijks-Hongaarse monarchie bleef voortbestaan, leefde het. koor voort onder de leiding van de Piaristen op het jaarlijkse, kei zerlijke stipendium. Toen de monarchie echter in 1918 ineenstorttê, verdween met de keizer tevens de financiële basis van het koor, zodat het zonder veel plichtplegingen werd opgeheven. DE REDDENDE RAND VAN RECTOR SCHNITT. Het zou thaos zeker niet zijn 450-jarig jubileum vieren, wanneer niet in die degen een men het overgrote deel van Rector Schnitt was opgestaan. Hij verkocht, om te beginnen zijn bezittingen, plus zijn ouderlijke erfenis en begon met 15 jon gens opnieuw. In 1924 waren het er al 62 en woonde hij met de koorknapen in een vleugel van het vroegere keizerlijke paleis, maar dreigden ook de geldmiddelen ten einde te raken. In het begin werden de tekorten door welwil lende donateurs gedekt, maar omdat het nu een maal niet eenvoudig Is, 62 Jongensmonden te vul len, werd de financiële catastrophe bijna onver mijdelijk. Toen greep Rector Schnitt naar het laatste redmiddel: hij begon met openbare concerten, eerst in Wenen, Laxenburg en Salzburg, waarop al spoedig ook buitenlandse reizen volgden. Sinds dien zijn de „Wiener Sangerknaben" meerdere malen en met steeds groter succes de wereld rondgetrokken. Er werden op het laatst drie koren gevormd, waajvan er twee steeds in Weneii bleven en uitsluitend voor dc Hoogmissen in dc Hofkapel dienst deden, terwijl het derde steeds op reis was en op die manier het geld voor het noodzakelijke levensonderhoud binnenbracht. In de loop van de'jaren kom zelfs het slot Wil- helminenburg, een heerlijk buiten op een van de heuvels in de directe omgeving van Wenen, worden gehuurd, waar de „Wiener sangerknaben" Leatst,» tepetttle vpor o«n opsr»-opvo»ring. tot 1945 gehuisvest waren. Zij hadden daar hun eigen school, met speeltuin, zwembad, voetbal veld, etc. Na de oorlog werd het slot Wilhelminenburg door de gemeente Wenen teruggeëist, om het tot kindersanatorium in te richten. Rector Schnitt, die door de Duitsers in 1938 afgezet was, bracht de jongens, na zijn terugkomst, voorlopig 'weer in het ex-keizerlijke paleis onder en.zag intussen naar een eigen tehuis uit. De dagelijkse routine begon weer zoals voor heen. Na de oorlog brachten de „Wiener San gerknaben" reeds bezoeken aan Zwitserland. Ne derland, België, Luxemburg, Duitsland, Spanje, Italië en Turkije, terwijl voor dit jaar nóg een tournée door Noord- en Zuid-Amerika op het programma staat. DE JUBILEUMFEESTEN. Alleen in de loop van de vorige maand waren alle koren in Wenen om aan de feestelijkheden deel te nemen. De feestelijkheden, die grotendeels een zeer Intiem karakter droegen, omvatten ook enkele opvoeringen in het Weense Concerthuig en in de Hofkapel. Bovendien stond op het pro gramma, dc inwijding van het nieuwe huis. d.w.z., het Augartenpalais, een bekend huis in de oude Weense binnenstad, dat tijdens de oorlog door bommen beschadigd was, maar intussen door de goede zorgen van Reetor Schnilt binnen de kortst mogelijke tijd weer geheel gerestaureerd is. Het koor omvat momenteel 87 jongens, onder verdeeld. zoals voor de oorlog ln drie koren van ieder 22 tot 24 jongens, plus een reservekoor. Minstens de helft van ieder koor bezit een abso luut gehoor en van het reiskoor is dit aantal zelfs nog hoger- Vandaar dat het koor bij zijn laatste optreden in ons land de moeilijkste wer ken van Falestrina, Orlando di Lasso. Vladana, zonder enige moeite of onzekerheid kon zingen, terwijl het hierbli toch uitsluitend a cappella-mu- ziek betreft (zonder begeleiding). Dat dit, vooral wanneer men daarnaast nog de opera-opvoeringen ziet., zoals Mozart's „Bastien et Bastienne of Haydn's „Apotheker", niet alleen met een natuurlijk talent te bereiken U, maar dat er zowel door de leraren all floor de Jongens hard gewerkt wordt, ia wal vanzelfsprekend. Trouwens Rector Schnitt is zelf naar het oude princiep „ora et labore" het levende voorbeeld. baan de noodtribunes gebouwd worden en kunnen, precies als in de landenwed- strijd tegen Zweden, 63000 kijkers toege laten worden. Een record-recette voor de Olympische Dag is hierdoor gewaarborgd. De tijd, die anders voor wielrennen bestemd werd, zal nu gevuld worden met toestelturnen, het beste wat op dit gebied in Nederland geboden kan worden. Verder is het programma traditioneel- Vrije oefeningen, uitsluitend alhletiek- wedstrijden, "met aki hoogtepunten de 100 yards heren en óók dames (met een aanval van mevr. Blankers-Koen op het wereldrecord!), aan het slot een spring concours van de beste ruiters en spring paarden van ons land enais pièce de*milieu? De voetbalwedstrijd van onze bondsploeg tegen de Britse ama teur-selectie-ploeg. De lezer weet al dat hier niet gesproken kan worden van een „officiële" wedstrijd en dat de Nederlandse bondsploeg zonder een Wilkes, Lenstra, Kraak, Schijvenaar en Stoffelen ook meer een B-ploeg dan 'n A-ploeg is. "frouwens. laat men dat vooral óók begrijpen, dit is ook nog niet de allersterkste combinatie die in Groot Brittanië uit de amateurs samen te stellen is, Nöqh Nederland nóch Groot Brittannië leggen zó kort voor dc Spelen, hun volle troeven bloot en boven dien.... het is nodig ervaren reserves in Londen te hebben. De wedstrijd zal echter stellig het aanschouwen ten volle waard zijn. Het Britse voetbal is, ook al komen de profs niet in actie, van uitstekende klasse en vóór alles is een faire en ook een span nende en aantrekkelijke partij gewaar borgd. Ai met al belooft deze Olympische Dag zich waardig te zullen aansluiten bij zijn steeds geslaagde voorgangers. Hedenavond te 7 uur vindt in het Olympisch Stadion te Amsterdam dc eindstrijd om de K.N.V.B.-beker plaats tussen de Amsterdamse tweede klassèr D.W.V. en de Oostelijke eerste klasser Wageningen. Hoe zeer dc financiën voor de grote voetbalverenigingen vandaag aan de dag een overigens onontbeer lijke rol spelen, blijkt uit het feit, dat afgeweken is van het principe om de bekerfinale op neutraal terrein te laten spelen. Men kan toch bezwaarlijk Amsterdam, waar D.W.V. vandaan komt, neutraal terrein noemen. Maar zeker is, dat de wedstrijd nu aanzienlijk meer publiek zal trekken en recette op brengen, waarvan zówel D.W.V. als Wa geningen beide profiteren dan wan neer hij elders zou worden gehouden. D.W.V. zal in de aanmoedigingen van duizenden en duizenden Amsterdammers een belangrijke steun vinden. En daar om is de kans zeer groot, dat deze Wes telijke tweede klasser zijn prachtige be- kersuccessenlijst van dit jaar uiteinde lijk zal bekronen met een goede finale overwinning. Ons dunkt, dat D.W.V. in de afgelopen weken met succes grotere moeilijkheden heeft overwonnen dan in deze finale aanwezig zijn, weshalve wij het er op houden, dat D.W.V. voor een jaar de K.N.V.B.-beker in bezit zal krij gen. De strijd om een plaats ln de hogpre klasse is in alle afdelingen ln volle gang Voor de hoofdklasse en de eerste klasse gaat dit wat gemakkelijker omdat de nummers laatst van deze. klassen geen degradatie-wedstrijden behoeven te spe len tegen de kampioenen van resp. ,1c eerste en overgangsklasse. Tn de andere klassen ztjn er echter wel degradatie wedstrijden. Voor een plaats in hoofdklasse B. in te nemen door één van de vier nummers twee van de eerste klasse-afdeling, n speelt HilJegersberg tegen het Bussum se Het. Kpieghel en Bastion Bazelaar (Den Bosch) tegen NMC I (Deo Haag' De winnaars komen volgende week tegen elkaar voor de beslissing In het Zuiden spelen Breda, Thes (Eindhoven) en Quick tNijm.i om één plaats in de eerste klasse. De strijd wordt morgen Jhgezét met de wedstrijd Breda Thes, beide oud-eerste klasser». De winnaar komt tegen Quirk. De winnaar hiervan neemt de plaats van AH» (A'foort) in, di* ais kampioen naar rt« hoofdklasse B promoveert. Ir, #lk geval wordt de Zuidelijke eerste klasse dn» weer gehéél Zuidelijk. Toch is gebleken dat contact met het Westen heel goed was en gewaardeerd werd. Verder spelen voor een platte ia de eerste klasse het A'damse ,Toy tegen de Leidse Studenten en het A'damse Groen Wit tegen NMC IV,

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1948 | | pagina 3