Beroep van Rusland op de mensheid
Diep tragisch of onuitsprekelijk misdadig
Feestdag voor de R.K. Universiteit
Overijsselse stadjes jubileren
Franse Mode-Demonstratie
in het Kurhaus
Typische
liberaal z onder godsdienst
Nam Lanclbouwconsulent giften aan?
r
Bruyëre couture in Scheveningen te gast
Psychologische instituten ingewijd
Scliepen en politie voor
Bernadotte
MAANDAG 21 JUNI 1948
PAGINA 3
Er moet iets verschrikkelijks gebeurd zijn,
een eeuwige schandvlek voor de mensheid.
Het moet wel vreselijk erg zijn en mens
onterend, want heel de pers, radio en orga
nisaties van half Azië en drietew&ti Europa
zijn in rep en roer. In naam van btfna twee
honderd miliioen mensen stijgt een kreet
van verontwaardiging en protest op tot het
wereldforum dér mensheid, In hartstochte
lijke bewoordingen worden alle democrati
sche en vrijheidminnende mannen en vrou
wen bezworen toch met onverschillig en
werkeloos te blijven voor het wrede lot van
onschuldige slachtoffers, die door een niets
ontziende terreur van hvq, leven worden
bevoofd. Een elite van edele schrijvers en
dichters hebben een vlammend manifest de
wereld ingeslingerd om in naam „der idealen
waarvoor tien millioen mensen hun bloed
hebben vergoten" in de jongste oorlog, „in
naam van de beginselen van vrijheid en
democratie" hun stem te verheffen tegen de
massale afslachting van „onschuldige"
patriotten.
Zielkunde, en zielzorg
VLIEGVELDMISER! IN
NEW-YORK
K-L.M. van Laguardia verdreven
GEEN ADVIEZEN DOCH EEN
NEVENFUNCTIE
De inzegening
OORLOGSSLACHTOFFERS
ONTEVREDEN
Drie zevende eeuwfeesten
„GROTE TREK" GAAT OVER
BREDA
MOUNTBATTEN VERLAAT
INDIA
PRAAG, 10 Juni 1948
(Van een bijzondere correspondent)
Wie enigszins met de toestand in Tsjecho-
slowakije op de hoogte was, zal zich niet ver
wonderd hebben over het aftreden van dr.
Benes. De loop der dingen liet dat immers
wel voorzien. Alleen omtrent het ogenblik,
waarop het
zou gebeuren,
verkeerde
men in onze
kerheid. De
kranten, die
schreven
dat het aftre
den te laat
kwam, heb
ben gelijk.
Wij willen
deze politie
ke gebeurte
nis hier niet
punt bezien.
Wij zouden
alleen met
enkele woor
den de aan
dacht willen^ vestigen op een ander gezichts
punt, dat van meer belang is voor de katho
lieken, niet alleen van de staat, .waarvan hij
president was, maar van de gehele wereld.
Wij willen enig licht werpen op de betrek
kingen, die hij met de Kerk onderhield, als
particulier persoon, als minister van buiten
landse zaken en later als president van de
Republiek. Dit gezichtspunt is tot nu toe niet
scherp getekend, ofschoon het zeer interes-'
sant is en karakteristiek voor hemzelf en voor
/djn politiek optreden, ook ten opzichte van
de kerken en van de belangen der katholie
ken in Tsjechoslowakije.
9
Wat is er gebeurd? Heeft eindelijk de democrati
sche en vrijheidlievende mensheid protest aangete
kend tegen de mensonterende gruwelen van het bols
jewistisch regiem? Brandmerkt de halve wereld als
één man de beestachtige massamoord op 15.000 Poolse
officieren en manschappen? Of is het wereldgeweten
eindelijk moedig ontwaakt om de moord, verbanning
en terreur tegenover de Baltische volken heftig te
veroordelen? Eist misschien de vrije en democratische
mensheid een tweede Neurenberg-gerecht tegen de
bolsjewistische misdadigers, die nog meer slachtof-
fers op hun geweten hebben dan alle Nazi's bij el
kaar? Roept eindelijk het bloed van de miljoenen
onschuldig vermoorde Russen, van de miljoenen ge
vangenen in dwang- en concentratiekampen der
Russische steppen om wraak?
Of.... is eindelijk het Russische miljoenenvolk,
door Dr. A. v. d- WEY O. Carm.
onder aanvoering van edele schrijvers en dichters,
ontwaakt uit onwetendheid en apathie tegenover de
hemeltergende terreur en misdadigheid van hun eigen
machthebbers Rijzen de Russen in hartstochtelijk
verzet op tegen de uitroeiing van hun adel, van de
welgestelde boeren, middenstanders en zelfs millioe-
nen arbeiders en soldaten?
Neen. Het grote miljoenenvolk der Russen tekent
geen verzet aan tegen de massale slachtingen, de
portaties en concentratie van eigen onschuldige
volksgenoten. Ook niet de rampspoed der Balten,
Polen, Hongaren en Roemenen bejammeren zij in een
eerlijke zelfbeschuldiging. Zij klagen fel een ander
volk aan en andere z.g. gruwelen. Dan moet het toch
wel erg en verschrikkelijk zijn .wat er gebeurd is.
Als een land en volk (waarin millioenen zijn ver
moord en evenveel millioenen nog zuchten in gevan
genissen en kampen) brandmerkend en verontwaar
digd eigen bezoedelde handen ten heinel heffen uit
protest en verontwaardiging, dan moet het toch wel
allerverschrikkelijkst zijn. Geen twintig miljoen,
maar tien maal twintig miljoen slachtoffers zullen
dan wel éiet voorwerp zijn van erbarmen en weege-
klaag. De slachtoffers moeten dan ook wel geheel
onschuldig zijn als een land, dat miljoenen onschul-
digen geruisloos likwideert, in opstand komt tegen
onrecht in een ander land.
Maar waar het dan toch over? Welke wereld
schokkende misdadige ongerechtigheid geldt dit
vlammend protest
Wel, het betreft.de terechtstelling van onge
veer tweehonderd Griekse communistische rebellen,
die allen de wapens hadden opgenomen tegen het
wettige gezag,tegen de meerderheid van het volk,
tegen het welzijn van het Vaderland in handlangers-
dienst van de Sovjet-Unie, die zich schuldig hadden
gemaakt aan halsmisdaden en na een gerechtelijk
vonnis werden terechtgesteld. Dat is de ware ge
schiedenis; ook al kan men het betreuren, dat deze
terechtstellingen noodzakelijk warden geacht.
Wat maakt de Sovjet-propaganda van dit geval?
„Moscow News" van 14 Mei vult de helft van haar
voorpagina met alarmkreten tegen het vergieten van
„onschuldig" bloed. Het spreekt van de „bloedigste
onderdrukking der kampioenen- voor vrijhpid en de
mocratie, die de wereld sinds de dagen der nazi-
terreur gezien heeft". De enige „misdaad" dier slacht
offers is „hun actieve strijd tegen de fascistische in
dringers" en „hun sympathie voor de zaak der demo
cratie en vooruitgang."
Dan doet het blad een beroep op de wereldfedera
tie der vakverenigingen om effectieve maatregelen te
nemen ter beteugeling van de Griekse fascisten en ter
verhindering van het bedrijven van verder voorge
nomen vreselijke misdaden. De sovjet-vakverenigin
gen vertrouwen, dat de wereldfederaties van vrouwen
en democratische jeugd haar stem zullen verheffen
ter verdediging van de werkende vrouwen en jeugd
van Griekenland, die lijden onder de royalistisch-
fascistische terreur.
Zelfs een beroep op de mensheid schuwen deze
bolsjewieken niet, die in eigen land en de satel
lietstaten alle menselijkheid vertrappen. „De
mensheid mag niet blijven zwijgen, nu ze weet
wat er in Griekenland gebeurt" zo luidt een ver
klaring van 34 prominente Russische schrijvers en
dichters. Zij herinneren aan de tragedie der Abes
siniërs en aan de hulpkreten uit Spanje en
„Indonesië" en vragen: „Is het mogelijk, dat de
mensheid nu met onverschilligheid neerziet op de
bloedige slachting in Griekenland en niets zal doen
om deze tegen te houden Wij, vertegen
woordigers van de sovjet-wetenschap en cultuur,
als vertegenwoordigers van de wetenschap en cul
tuur van het meest vooruitstrevende en democrat!'
sche land aller landen ter wereld kunnen geen
onverschillige toeschouwers blijven bij deze syste
matische misdaden. Voor heel de wereld schand
merken wij de verachtelijke heulen van het Griekse
volk".
Moeten wy onwetendheid bij deze schrijvers en
dichter? veronderstellen of farizeïsmeIn het eerste
geval is het diep-tragisch, maar in het laatste onuit
sprekelijk misdadig!
Dit alles speelt zich af in nnze vltlichte en be
schaafde eeuuw, in het „meest vooruitstrevende en
democratische land der wereld". Men walgt onder
hand hartgrondig van het leuren met „democratie'
„progressie" en „vrijheidlievend" van deze euragische
Moloch
Het gebouw, waarin de nieuwe instituten van de R. K. Universiteit zijn
ondergebracht. m
De empirische psychologie ïs in ver
houding tot andere universitaire vakken
een zeer jonge wetenschap. Maar haar
toekomst is, door de behoeften van mo
derne maatschappij en cultuur, en van
de andere kant door de ontdekkingen
van mogelijkheden, bij haar beoefening
reeds gedaan, zeer groots. De genees
kunde benut haar bij het opsporen en
cureren van aberraties die «uiver licha
melijk niet verklaard kunnen worden,
de paedagogie gebruikt haar gegevens
en ziet naast zich de paedagogische psy
chologie; de psychotechniek moet, om
wetenschappelijk verantwoorde oprechte
resultaten te leveren en geen kans te ge
ven aan beunhazerij, aan haar strengste
controle onderworpen blijven. Een van
de belangrijkste werkzaamheden van de
psycholoog ligt verder in het bedrijfs
leven, waar door het aanwijzen van zo
gunstig mogelijke arbeidsvoorwaarden
en de beroepsstudie bij de vakopleiding
de zielkundige een voornaam aandeel in
de zorg voor de fabrieksarbeider moet
krijgen.
Dat onze Katholieke Universiteit het
belang van deze wetenschap en de eis,
dat deze op zo gunstig mogelijke wijze
wordt beoefend, terdege inziet, blijkt
wel uit 't feit dat zjj alles gedaan heeft
om het in de oorlog vernietigde psycho
logisch laboratorium zo snel mogelijk te
doen herbouwen en een nieuw, beter en
ruimer instituut met de hulp van velen
binnen twee jaar *heeft voltooid.
Alvorens de inzegening te verrichten,
hield dan Mgr. Hanssen een toespraak.
De Kerk, zo zei hij o.m., is zich van
het allergrootste belang van de weten
schapsbeoefening door de katholieken
ook in deze tijd helder bewust. En hoe
bijzonder geldt dat ten aanzien van de
psychologie, die zoveel raakpunten heeft
*net zedeleer, maatschappijleer en phi
losophic. Juist de zielkunde krijgt zoveel
moeilijkheden te verwerken bij haar on
derzoek, en van alle kanten waaien de
denkbeelden aan, worden richtingen ge
propageerd en stelsels opgezet. Voor de
katholiek wordt hier geëist, met scherp
zinnigheid en standvastigheid dit ajles
te beproeven en het goede te behouden
Aldus te werk gaande, zal de ervaren
psycholoog ook voor de Kerk zelf van
groot nut zijn, want hoe zou het moge
lijk zijn, dat de kenners der zielen en
de hoeders der zielen, de zielkunde en de
zielzorg, niet in innig contact met elkan
der zouden moeten staan? Dan heeft ook
omgekeerd de Kerk veel aan de psycho
logie te schenken, met haar metaphysiek
en wijsgerige menskunde; en vooral met
haar bovennatuurlijke leer over de ge
richtheid van de mens en de wetten, die
zij krachtens deze stelt, waaraan de psy
chologie niet alléén gehouden is zich
te onderwerpen, maar waarvan zij het
grote nut zal, ondervinden bij adviezen
en bij het genezen van de kwalen der
ziel.
Na de inzegening, welke hierop volg
de, dankte de president-curator de bis
schop en al degenen, die verdienste had
den voor de bouw en inrichting van de
instituten. Mgr. Hanssen onderhield zich,
alvorens te vertrekken, geruime tijd
met dc professoren en wetenschappelijke
staf. Hij volgde met veel interesse de
toelichtingen bij de instrumenten en be
zichtigde met het gezelschap het gebouw.
Enige tijd' geleden hebben wa bericht,
dat de K.L.M. met ingang van 1 Juli a.s
in-New-York niet meer op het vliegveld
Laguardia zal mogen landen, doch dit
zal moeten doen op het nieuwe vlieg
veld Idlewild.
Met de K.L.M. zijn door deze maatre
gel ook getroffen de Scandinavische
luchtvaartmij S.A.S. en de Air France
alsook enige Amerikaanse, maatschap
pijen, de Belgische Sabena echter en de
Britse B.O.A.C. mogen op Laguardia
blijven en krijgen dus een niet geringe
voorsprong. Immers de voornaamste
Amerikaanse binnenlandse luchtlijnen
hebben op Laguardia hun eindstation,
zodat passagiers, die gebruik zouden
willen maken van de transatlantische
diensten van K.L.M., S.A.S. of Air
France eerst een bus- of treinrit van
ruim een uur door New-York moeten
maken naar Idlewifd om daar te kun
nen „overstappen".
Evenals de regeringen der Scandina
vische landen heeft ook de Nederlandse
regering tegen deze maatregel geprotes
teerd, omdat de zaak der nationale lucht
lijn als een n^jionale zaak wordt be
schouwd. Het eerste Nederlandse protest
is echter afgewezen. Daarop is-een nieuw
protest ingediend en dit is nog han
gende.
Tegen Idlewild als Zodanig gaan de
bezwaren niet, het is een heel goed
vliegveld, maar de accommodatie is er
nog laag niet in orde en de verbindin
gen zijn dat helemaal niet.
De heer W. A. Rasch, directeur van 't
Utrechtse bankiershuis Vlaer en Kol,
dat onlangs zijn 200-jarig bestaan vies-
de^ is benoemd tot officier in de órde
van Oranje-Nassau.
Het gebouw aan de Berg en Dalseweg
dat nu in gebruik is genomen, is vol
gens de modernste wetenschappelijke be
ginselen ingericht. ïn totaal zijn er drie
verschillende instituten gevestigd, name
lijk voor psychologie, voor psychopatho
logie en neurophysiologde. Het eerste
staat onder leiding van prof. F. J. Th.
Rutten, de twee andere onder leiding
van prof. J. J. G. Prick. Een practicum,
waar de studenten zich kunnen bekwa
men in het psychologisch onderzoek, met
tal van instrumenten, een grote projec
tiezaal en verscheidene kleinere lesloka
len, een instrumentmakerij, een operatie
kamer annex een laboratorium voor her-
eenonderzoek met de nieuwste werktui
gen óp dat gebied, maken deze inrichting
voor de Nijmeegse "Universiteit tot een
benijdenswaardig bezit.
Zaterdagochtend kwam de bisschop
coadjutor van Roermond, mgr. Hanssen,
de instituten inzegenen. Hij werd ontvan
gen door dr. W. A. Boekelman, president
curator, in tegenwoordigheid van het col
lege van curatoren, vele professoren en
een aantal genodigden, onder wie de
schenkers 'van een stel gebrandschilderde
ramen uit het atelier Bilderbeek bestemd
voor het trappenhuis. D^. Boekelman
verwelkomde de Bisschop, die thans
voor de eerste maal als zodanig met de
Universiteit in contact kwam, en zei dat
de psychologische wetenschap juist als
katholieke wetenschap, aan deze univer
siteit hier van zeer groot belang was. Hij
hoopte dat door deze inwijding de zegen
van God in grote mate dit werk zou
bevorderen en beïnvloeden.'
De inspecteur bij de Landbouw bij het
Dep. van Landbouw, W C v d M heeft in
de Hoekse Waard en op de Rilanden een
goede naam. Dit bleek wel ter zitting
der Haagse rechtbank, waar v d M zich
m°est verantwoorden, verdacht dat hij
giften z°u hebben aangenomen voor advie
zen, die hij als Landbouwconsulent ge
geven zou hebben.
Een zeer belangrijk aandoe] in de werk
zaamheden tot het in cultuur brengen
van uitgestrekte grondgebieden op het
eiland .Rozenburg, eigendom der Stichting
tot Landverbetering, had de heer v d M
gehad, en^erkend moest worden dat voor
al door zijn werk de nadelige exploitatie-
saldi in een voordelige zijn omgezet.
Directeur van genoemde stichting was
de bekende eigenaar van gebieden in
Duindigt te Wassenaar, Jochems, die
sinds de bevrijding ons land heeft verla
ten. Nu had verdachte een overeenkomst
aangegfcan met Jochems omtrent zijn lei
ding om verbetering te brengen in de
cultures in de Scheurpolder op Rozen
burg, en hij toucheerde daarvan bedragen,
waarvan plm. 25.000 in de dagvaarding
werd genoemd.
Als consulent rust echter de verplich
ting op hem alle adviezen gratis te ver
strekken zodat verd. dan onrechtmatig die
gelden had ontvangen, 't Standpunt van
verdachte was .echter, dat zijn werk aan
genoemde Stichting volkomen los stond
van zijn consulentschap.
De administrateur der Stichting, de
heer W M Scheurleer, vertelde dat verd.
prachtig werk heeft verricht; in werk
verschaffing liet hij het land egaliseren,
ging besmettingen na enz.
Pres. „Du hij had eigenlijk de leiding
van het bedrijf".
De directeur-generaal voor de Land
bouw, ir. C F Staf, bevestigde dat con
sulenten hun adviezen gratis moeten ge
ven. Zij mogeit geen „bij-baantjes" heb
ben zonder toestemming van de Minister,
en die toestemming wordt slechts zelden
gegeven, juist om te voorkomen dat alle
•consulenten dergelijke werkzaamheden
zouden zoeken. Bovendien vordert het
consulentschap alle beschikbare tijd.
Een groot aantal getuigen a decharge
werden gehoord.
De vroegere bedrijfsleider op Rozen
burg, T B Sloos, vertelde dat verd. mees
tal de orders voor het werk gaf. Zo moest
voor de Noordpolder een gemaal worden
gesticht en bij een bespreking met de
heer Jochems, had y d M gezegd dat het
gemaal gerust kon worden aangeschaft,
omdat hij (v d M) en Sloos, toch de
verantwoordelijkheid droegen. De opvol
ger van Sloos, de bedrijfsleider Drost ver
klaarde, dat hij op voordracht van verd.
was aangesteld. Des avonds gaf v d M
zijn telefonische orders, en hij kwam ook
vaker op het bedrftf dan een consulent
doet. In opdracht van verd. werden ma
chines aangekocht. De boekhouder van
het bedrijf, A Overduin, had ook de in- Vüll partij-VO
druk gekregen dat verd. de leiding had. lifipV. Q+r,„j
en een kassier deelde mede dat verd. des Sta/la-
avonds laat nog zich met het werk der
Landverbetering bemoeide. Hij gedroeg
zich dan geheel anders dan hij als
consuldVit deed. De voorzitter der vereni
ging voor Bedrijfsvoorlichting te Oolt-
gensplaat, J A v Nieuwenhuizen, zeide
dat verd. van de boeren een zeer groot
vertrouwen Jiezit als consulent. Hij wilde
bijv. graag een proefboerderij. en hij
Kreeg daarvoor plm. 100.000 van de boe
ren bijgedragen. Voor het rassenonderzoek
bemesting enz. deed de heer v d RJ zeer
Het hoofdbestuur van de landelijke
federatie van stichtingen oorlogsslacht
offers heeft te Nijmegen- vergaderd on
der leiding van de heer Koops uit Ven-
lo. Afgevaardigden van stichtingen uit
alle delen van het land wa'-en aanwe
zig. Er heerste in dezë vergadering gro
te ontevredenheid over het uitblijven
van de behandeling van het wetsontwerp
tot regeling der oorlogsschadevergoe
ding.
Ten slotte werd met algemene stem-
mpn een motie aangenomen, waarin het
hoofdbestuur er o.a. zijn grote spijt over
uitspreekt, dat het in Januari j.l. inge
diende wetsontwerp voor de oorlogs
schadevergoeding nog steeds niet in
openbare behandeling is genomen.- Door
dit uitstel wordt de ndod onder een grote
groep oorlogsslachtoffers steeds nijpen
der. De federatie dringt daarom met de
meeste klem erop aan, dat 't wetsontwerp
voorrang zal krijgen in de nieuwe zit
tingsperiode der Staten-Generaal. Het
bestuur zou deze motie tor kennis bren
gen van de Staten-Generaal.
De V. N. hebben officieel de mede
deling ontvangen, dat 3 Amerikaanse
torpedojagers en 1 Franse korvet on
middellijk aan graaf Bernadotte ter
beschikking zullen worden gesteld als
patrouillevaartuigen.
Zaterdagavond zijn de 50 man V. N.-
politie, die graaf Bernadotte zullen
bijstaan, per vliegtuig uit New York
vertrokken.
De kapitein van het Joodse schip
Pan York" is Zaterdag door de Engel
sen te Haifa gearresteerd wegens „onge
hoorzaamheid aan bevelen van de Ko
ninklijke marine".
Het schip verliet in December 1947 te
zamen met de „Pan Crescent" onder
Panamese vlag de haven Constanza met
ongeveer 1.200 Joodse immigranten aan
boord. Op 1 Januari werden de schepen
door de Britse marine onderschept en
naar Cyprus opgebracht, vanwaar het
dezer dagen in het geheim wegvoer
naar Palestina.
Zondagmorgen hebben zich in een
Joodse wijk van Cairo twee ontploffin
gen voorgedaan, waardoqr 8 huizen wer
den verwoest, 25 personen gedood en 54
gewond, van wie 37 zeer ernstig.
De militairen in West-Indië hebben
344.000 sigaretten verzameld voor hun
collega's in de Oost. Per K.L.M. komen
ze op Schiphol en gaan vandaar naar
Batavia.
De Overijsselse stadjes Goor, Rijssen
en Ommen zullen deze zomer het fei'
herdenken, dat ze vóór zeven eeuwen
stadrecht ontvingen van hun landsheer,
de bisschop van Utrecht. Rijssen werd
reeds in 1243 tot stad verheven, maar in
1943 kon er met het oog op de oorlog
van een feestelijke viering geen sprake
zijn. Daarom zal het dit jaar gebeuren.
De drié oude stadjes deden in de mid
deleeuwen, wat Twente betreft, in be
langrijkheid alleen voor Oldenzaal on
der. In de nieuwe tijd bracht de katoen
industrie aan Goor en de jute-nijver-
heid aan Rijssen nieuw leven. Ommen
bleef het stille landstadje maar de tal
rijke landhuisjes in de bosrijke omge
ving en, in de zomermaanden, de hon
derden pensiongasten en kampeerders
brengen in de streek modern vertier.'
Goor ontwikkelde zich bij het kasteel
van die naam. De graaf van Goor. vaan
deldrager van St. Maarten, kwam in
1248 in conflict met zijn landsheer, de
Utrechtse bisschop, en werd door Rooms
Koning Willem II van Holland afgezet.
De bisschop plaatste op het kasteel een
kastelein en bij die gelegenheid kreeg
Goor vermoedelijk van de landsheer het
stadrecht van Deventer.
Rijssen, dat evenals Goor, reeds lang
vóór 't jaar 1000 een zelfstandige pa
rochie was. ontstond bij het kasteel der
Bevervoorde's. Dit kasteel lag aan de
grote handelsweg DeventerDuitsland,
bij het bisschoppelijk veer over de Reg-
ge. Daardoor had Rijssen militaire be
tekenis en hieraan zal het te danken zijn,
dat hA reeds in 1243 tot stad werd ver
heven.
Ommen ligt niet ver van de plaats,
waar de Regge uitmondt in de Vecht.
Beide rivieren waren in de late middel
eeuwen drukke scheepvaartwegen, waar
van vooral Zwolle* gebruik maakte. Bij
Ommen lag de z.g. Nijenbrugge over de
Regge, waar tol betaald moest worden
aan de bisschop. Vandaar de betekenis
van Ommen. t
In de drie jubilerende plaatsen maakt
men toebereidselen voor een grootse
viering. De gemeentebesturen stelden
belangrijke bedragen beschikbaar en
feestcomité's uit de burgerij zijn druk
in de weer om de herdenking een luister-,
rijk karakter te geven.
De emigranten naar Zuid-Afrika zul
len voortaan niet meer in Amsterdam of
Rotterdam op de boot stappen, doch m
Antwerpen. In verband daarmee is Breda
tot centrale verzamelplaats .voor hen ge
maakt. In Breda geschiedt ook de passen-
controle en het onderzoek van de hand
bagage.
Deze regeling is getroffen om de emi
granten de bootreis van Amsterdam of
Rotterdam naar Antwerpen, maar vooral
het lange wachten in Antwerpen te bespa
ren. Doorgaans moeten immers de sche
pen in Antwerpen 4 dagen verblijven om
te laden en te lossen.
Voor het eerst zal Breda centrale ver
zamelplaats zijn op 15 Juli a.s. Veertien
dagen later komen weer nieuwe emigran
ten en een week daarna volgt er weer
een grote groep.
Graaf Mountbatten, de laatste onder
koning en de eerste gouverneur-gene
raal van het Dominion India, heeft bij
zijn vertrek in een afscheidsrede als zijn
mening te kennen gegeven, dat India een
glorieuze toekomst beschoren is.
<0> Tegen de voormalige luitenant bij de
staatspolitie in Tilburg J. Schekker-
man, die in 1944 toegetreden tot de
Grüne Polizei, aan talrijke razzia's
heeft deelgenomen, heeft de proc. fis
caal van het Zwols bijz. gerechtshof
een gevangenisstraf van 9 jaar met
aftrek geëist,
(Van een speciale
medewerkster)
Een artistiek verantwoorde
stijl en een voorname ex
pressie kenmerken de schep
pingen van het Parijse huis
Rruyère, dat dit week-end in
Scheveningen te gast was
om het Nederlandse publiek
haar zomcr-crcaties te tonen.
De hier gebrachte collectie
was niet zo uitgebreid pis
wij dit voorjaar in Parijs te
bewonderen kregen; enkele
typische voorjaarsscheppin
gen waren echter door
toiletten van meer zomerse
allure vervangen, waardoor
het geheel een voor dez?
badplaats geëigend karak.ler
kreeg. Het intieme, smaak
vol ingerichte showzaaltje
op Place Vendóme deed ech
ter de ingenieuse détails der
modellen beter tot haar
recht komen, dan het diffuse licht
van een regenachtige dag aan zee
in de grote Kurhaus-zalen.
Om de werkelijk artistieke waarde
van een harmonieuse mode-schep
ping te kunnen waarderen, moet mea
?ich in de eerste plaats los maken
van de eigen gestalte en het daaruit
meestal voortvloeiend criterium.
Hierdoor zouden veel misvattingen
eindelijk uit de weg kunnen worden
geruimd. Men kan immers ook mode
scheppingen, gezien als artistieke
vormgeving, niet beoordelen vanuit
het standpunt van een geborneerde
„kunstbeschouwer", die aanvaardt
Vendóme"; een Bruyère-creatie in behoorlijke stijl
wat hem voor zijn huiskafner-wand
geschikt lijkt en verder veroor
deelt! p
De vormgeving der stoffen en het
combineren der kleuren behoort im
mers ook bij het modelleren van
stijlvolle kleding tot een artistieke
uiting, waarbij de werkelijk geïnspi
reerde ontwerper het scheppen van
schoonheid als eerste .doel voor ogen
h#eft.
T^t deze werkelijk geïnspireerdea
behoort madame Bruyère: waarvan
de in Scheveningen getoonde créaties
een overtuigend bewijs gaven.
Haar collectie van dit seizoen is
geïnspireerd op het Franse impres
sionisme van het einde der
vorige eeuw. In haar stijl is
•een duidelijke invloed van
Manet merkbaar. Licht en be
weging vormen het element,
waaruit het model is ontstaan
en haar beste scheppingen
schijnen in stoffen tot vorm
geworden expressies van een
gracieus gebaar, een subtiele
beweging uit de fin de siècle-
sfeer bij de jongste eeuw
wisseling.
Haar kleurengamma is in
hoofdzaak afgestemd op het
palet van Renoir; weinig
directe* kleuren, maar een
grote rijkdom van toon. Ver
fijnde nuances blauw worden
afgewisseld door mat wit,
Renoir-beige. Cézanne-grocn
en de subtiliteit der zachte
tinten uit het prille begin van
onze eeuw.
Antieke stofdraperingen en
het toepassen van heel oude
technieken van stof versiering
zoals het bestikken met
parelen en htet bewerken met
gouddraad en passementen
geven deze Collectie een ka
rakter, dat haar enig in haar
^oort maakt.
Bij het ontwerpen van haar
modellen streeft deze couturière er
steeds naar het toilet met de per
soonlijkheid der draagster een har
monieuse eenheid te doen vormen;
waarlijke haute couture van een
klassiek gehalte.
De betoverende collectie witte
avondjurken, melodieus haast van
vorm, stof-expressie en tinten, toon
de aan het eind der show de werke
lijke schoonheid, waaraan ook de
scheppende hand van een geïnspi
reerde mode-kunstenaar, die niet
naar extravagance, maar naar een
oprechte vorrpgeving streeft, uit
drukking kan geven.
Benes
en
de Katholieke Kerk
king tot de godsdienst als zodanig en ten opzichte van
de Katholieke Kerk. Hij was een fanatiek bestrijder
van het katholicisme; èn als professor aan de Karei-
Universiteit te Praag, en als staatspresident trachtte hij
een eigen lijn te volgen. Hij werkte verschillende anti
katholieke opvattingen in de hand.
veel.
uiteen dat hem aanvanke
lijk door de heer Jochems adviezen wa
ren geviaagd, die gratis waren gegeven,
doch hij tenslotte gevraagd had meer
leiding te geven. Een rechter merkte op,
dat verd. dit had moeten weigeren.
Verd. „Maar als je op en top boer bent
zoals ik. dan wil je graag wat doen voor
het land". Door zijn optreden werd een
belangrijke cultuurverbetering verkregen.
Verd. gaf toe eigenlijk wel buiten zijn
boekje te zijn gegaan.
De officier' moest erkennen dat verd.
geheel ander werk deed dan een consu
lent en dus was er sprake van 'n neven
functie. Hij heeft-dus geen geld aange
nomen als consulent, zodat tot vrijspraak
werd geconcludeerd. Uitspraak op I Juli.
Dr. Benes behoorde^ tot de liberale positivisten, voor
wie het religieuse vraagstuk absoluut geen waarde
heeft. Daardoor verschilde hij van zijn meester, dr. T.
G, Msseryk. Deze nam een standpunt in met betrek-
Dr. Benes had in dit opzicht een geheel andere op
vatting. Hij begreep niets van de kern van het
Christendom. En zijn standpunt ten opzichte van
de Katholieke Kerk, zowel als minister van buiten
landse zaken als later ais president van de Repu
bliek was louter „officieel",, d.w.z. hij hield er geen
persoonlijke mening op na, en als dat al het geval
was, deed hij geen enkele poging, deze in toepas
sing te brengen.'
Dat h-ebben wij in het bijzonder gezien, toen 'men
onderhandelde over de z.g. „modus vivendi". Dit Con
cordaat tussen de Tsjechoslowaakse Republiek en het
Vaticaan zou een uitstekende weg kunnen zijn naar de
gelukkige ontwikkeling van vriendschappelijke betrek
kingen. Maar vele plannen, in het bijzonder de indeling
van de bisdommen volgens de staatsgrenzen, het be
noemen van een Slowaakse aartsbisschop en ook de
regeling van kerkelijke eigendommen, zijn nooit in
vervulling gegaan.
In de afgelopen maanden hebben wij dat zeer goed
kunnen constateren, toen het parlement de wet ir.
stemming bracht, die de eigendommen van kerkelijke
instellingen, ook die van de bisschoppelijke curie, ver
beurd verklaarde, ofschoon in de modus vivendi is
bepaald, dat daarover met de H. Stoel onderhandeld
dient te worden. Daardoor kan men de afwezigheid
Praag van de Pauselijke Internuntius ipgr. Ritter
en de leiding van de internuntiatuur (wegens drukke
bezigheden) verklaren, evenals vele andere belang
rijke feiten.
Maar niet allefen in deze zaken zien wij de onver
schilligheid van dr. Benes. Ook bij gewichtige reli
gieuse gebeurtenissen, die voor de hele staat van be
tekenis waren, gaf hij blijk van zijn gebrek aan be
langstelling. Het vorig jaar waren dat de St. Adalbert-
feesten. Omdat de minister van defensie, generaal
Svobodo had verklaard, dat het beneden de waardig
heid van 'militairen was, de schedel van een onbekende
mens te dragen, heeft men op het laatste moment de
oelofte van aanwezigheid van regering en presiden*
herroepen.
Iets dergelijks gebeurde, toen de regering eens voor
stelde. dat het feest van de Patroon van de staat,
H. Wenceslaus, niet meer als een officiële feestdag zou
worden erkend omdat er hard gewerkt moest worden
volgens het tweejarenpla*. Ondanks ernstige verzoek
schriften heeft Benes die wet ondertekend. Zelfs de
Duitse bezetters hebben dit tijdens de oorlog niet dur
ven bestaan!
Wij zouden hier nog andere voorbeelden kunnen
aanhalen, maar we hebbén geen lust, de zwarte scha
duwen van zijn portret nog te accentueren. Wij hebben
alleen een zuiver beeld willen geven, omdat het nu
waarschijnlijk nodig is de lichtzijden scherp van da
donkere kleuren te onderscheiden.
Er bestaan twee werelden: de wereld van God en de
wereld, die het Godsrijk bestrijdt. De gevezen presi
dent is er niet in geslaagd de weg te vinden, die de
meesten in de staat gegaan zijn. Dat heeft hij bij vele
gelegenheden bewezen. Dit wps waarschijnlijk te
wijten aan zijn hoge rang in de vrijmetselaarsloge.
Daardoor is waaftchfnlijk elk van zijn daden te ver
klaren. Het is interessant te vermelden, dat de zuster
van zijn gchtgenote Hana kloosterzuster was. En ook
zijn vrouw legde ^.voor de christelijke liefdadigheid
meer belangstelling aan de dag dan hijzelf.
Wanneer wij dus de politieke loopbaan van dr.
Benes van katholiek standpunt uit bezien, consta
teren Wy, dat hij zeer dikwijls zijn negatieve be
trekking tot de belangen van de Tsjechoslowaakse
katholieken heeft getoond. Het is te begrijpen,
dat de liberale wereld hem betreurt. Want hij was
een typische liberaal, die zeer simplistische be
trekkingen met de godsdienst onderhield: zo niet
geheel negatieve, dan toch absoluut gene.
Iemand heeft eens ergens over hem geschreven,
dat hij alles altyd te Iaat heeft gedaan. Dat is een
feit. Ook nu verliet hy de natie, nadat hy. zoals
destijds in Rusland premier Kerensky, de weg voor
het communistische regiem had gebaand.
-
Kasteel Lany waar de afgetreden Tjeehische president
z«n levensdagen slijt,
