Mr. P. J. M. AALBERSE f
De voorstellen van Bernadotte
Trouw aanéén
Het katholieke amateur-toneel
in eigen verband
Militaire luchtvaart toont haar
vaardigheid
Or
Twee vliegtuigen na een botsing
brandend neergestort
Stembusuitslag in
Finse volksdemocraten lijden
gevoelige nederlaag
Finland
Russeri hebben „neen gezegd
EEN DUITSER KWAM NAAR
AMSTERDAM
rr -."SS lavjö-
„Ik weiger de koninklijke belofte
niet in te lossen"
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Z.Exc. Minister van Staat
En werd mei het Wilhelmus ontvangen
De antivoorden der partijen
Een flinke actie ingeluid
Spanningen rond
Joego-Slavië
Groot vlieg festijn op Ype
NDER DE
OU RE
40 inzittenden
omgekomen
Dr. Beel op verkiezingsbijeenkomst te Venlo
i
De lonen in de
bouwvakken
Berlijnse crisis nog
verscherpt
70ste JAARGANG
MAANDAG 5 JULI 1948
No. 2CT662
24. JVIoeilijkhS' kft
van de dag Jj
SINDS 1937 LAM
Merkwaardige genezing na
bedevaart te Lourdes
Albanië zegt overeenkomsten op
OUD-MINISTER VAN SCHAICK
POLITIEK LEKEN-
APOSTOLAAT
COMMUNISTISCHE LEUGEN
PROPAGANDA VERIJDELD
de KANTOREN van de Redactie en de Adini-
nistra tie zijn gevestigd ,te Rotterdam, Kortenaer-
straat 1. Telefoon 25270; te Schiedam, Broersvest 8,
Telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" - Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt t 3.45 per kwartaal.
f 1.15 per maand, t 0.30 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: a A. PAALVAST.
UWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogde.
Ingezonden Mededelin^n op redactionele kolom
breedte 30 ets. per milffmeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden t I.—. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend by
vooruitbetaling.
Een van de meest achtenswaardige
er> verdienstvolle figuren uit 't Neder
landse staatkundige leven is ons heden
door de dood ontvallen.
Te 's-Gravenhage overleed in de
nacht van Zondag op Maandag te on
geveer half twee op de leeftijd van
77 jaren Z. Exc. de Minister van Staat,
mr. Petrus Josephus Mattheus Aalberse
Wie bij deze betreurde dood het
levenswerk van deze grote staatsman
en socioloog overschouwt, zal dadelijk
getroffen worden door de schone har
monie, die het leven van mr. Aalberse
kenmerkt.
Geboren te Leiden 1871, studeerde
hij aan de universiteit van zijn vader
stad in de Letteren en Rechten, in welke
laatste wetenschap hij in 1897 promo
veerde op een proefschrift: „Oneerlijke
concurrentie en haar bestrijding vol
gens het Nederlandsche recht".
Reeds als student publiceerde hij een
merkwaardig historisch opstel in „de
Katholiek", het priester-tijdschrift
waar Aalberse als eerste leek toegang
werd verleend. Aan de Leidse universi
teit was Aalberse een student, op wie
grote verwachtingen voor de toekomst
werden gebouwd, welke hij dan ook
niet heeft beschaamd.
Na zijn vestiging als advocaat in zijn
geboortestad, werd hij al dadelijk ge
kozen tot lid van de gemeenteraad en
daarna aangewezen tot wethouder voor
Sociale Zaken.
In 1901 richtte hij het „Katholiek
Sociaal Weekblad" op, dat hij als hoofd
redacteur tot 1930 bleef redigeren.
Tegelijkertijd werd hij de leider van de
bekende serie: „Sociale en Politieke
Studiën". Aalberse werd ook de op
richter van de „Katholiek Sociale
Actie", waarvan hij de eerste directeur
werd.
Hij werd de voorman en leider van
alle sociale actie, welke onder zijn be
zieling met geestdrift door alle jonge
ren werd gevolgd. Reeds in 1903 kwam
bij als opvolger van dr. Schaepman in
de Tweede Kamer; dr. Schaepman zelf
had bij zijn dood mr. Aalberse als zijn
opvolger aangewezen. Ook dat was een
onderscheiding.
In de nu volgende jaren werd hij
de organisator van de zo druk bezochte
„Sociale Weken", waarop al de katho
lieke jongeren van Nederland jaarlijks
samenkwamen, om naar zijn bezielend
voorlichting te luisteren. Uit deze
sociale weken werd ook de organisatie
van de Katholieke Middenstand ge
boren. In 1916 werd Aalberse benoemd
tot hoogleraar in de Arbeidswetgeving,
Economie en Mijnrecht aan de Hoge
school te Delft.
Twee jaren lang bezette hij deze
belangrijke leerstoel; toen kwam het
grote moment van zijn leven. Bij de
vorming van het kabinet-Ruijs de
Beerenbrouck werden er twee nieuwe
departementen ingesteld, een departe
ment van Onderwijs onder ministeriële
leiding van christelijk-historische
dr J Th. de Visser, en een departe
ment van Arbeid, waartoe mr. P. J. M,
Aslbcrse werd aangezocht.
Als ooit een minister met een alge
meen vertrouwen bij zijn optreden
werd begroet, dan was dit wel minister
Aalberse^ door wiens hele leven en
werken 'de ademtocht naar sociale
rechtvaardigheid was gegaan. Nog geen
twee maanden was hij aan het bestuur
of de wapenstilstand van 11 November
1918 maakte een einde aan de eerste
wereldoorlog. Maar de geestelijke be
roeringen binnenslands werden er daar
door niet minder om. Denk aan de
revolutie-poging van Troelstra, die door
het wakkere optreden van de regering
gelukkig bezworen werd.
Minister Aalberse bleek de juiste
man op de rechte plaats. Aalberse be
gon met zijn arbeidswetgeving, in
voering van de 'achturen-werkdag met
een vrije Zaterdagmiddag, instelling
van een Hoge Raad van Arbeid, die
een alzijdige voorlichting en deugde
lijke behandeling van sociale zaken zou
waarborgen, uitvoering van de sociale
wetten van Talma, die indertijd wel
waren aangenomen, maar door de
oorlogsomstandigheden nog niet waren
uitgevoerd.
Aalberse toonde zich een democraat,
een volksman, wie de eerlijkheid .des
harten naar de lippen welde en hem
tot daden bezielde. Een man, die zijn
voorgestane theorieën en beloften met
klinkende daden heeft bezegeld.
Geen schoner getuigenis voor zijn
persoon dan de korte uitlating en erken
ning, welke mr. Troelstra over hem
gaf in zijn „Gedenkschriften" „het
is gebleken, dat een groot deel van de
sueiale hervormingen van het kabinet-
Ruijs reeds waren voorzien in het
werkplan, dat de minister van Arbeid,
de heer Aalberse, vóór zijn toetreding
tot het ministerie had opgesteld".
Bij zijn aftreden als minister na een
zevenjarige werkzaamheid, hebben de
ambtenaren van zijn departement een
gedenkboek samengesteld, dat een over
zicht geeft van alle sociale bemoeiingen
van minister Aalberse gedurende zijn
zegenrijk ministerieel bestuur.
Na zijn aftreden als minister in 1925
nam Aalberse weer zijn zetel in de
Tweede Kamer in. Tevens werd hij tot
1928 hoofdredacteur van het dagblad
„het Centrum". Nadien zocht hij zijn
plaats bij „De Maasbode", waar hij tot
aan de dag van zijn dood bij voor
keur zijn politieke voorlichting gaf.
Na de dood van mgr. Nolens werd
hij voorzitter zowel van de Katholieke
Kamerfractie als van de Partijraad der
R. K. Staatspartij; tevens lid van de
Hoge Raad van Arbeid en Rijksbemid
delaar. In latere! jaren werd hij lid van
de Raad van State, tot ten slotte, als
de erkenning van zijn grote verdiensten
voor land en volk, mr. Aalberse be
noemd werd tot Minister van Staat
Een groot en voorbeeldig staatsman
is ons nu in mr. Aalberse ontvallen, al
mogen wij dankbaar zijn voor de hoge
leeftijd, die hij heeft mogen bereiken.
Een hartelijk huisvader ook voor zijn
gezin; hij had zo innig er zich op ver
heugd, dat hij nog deze maand de
gouden echtverbintenis zou gaan vieren
met de geliefde vrouw, die hem zo'n
grote steun is geweest bij zijn werk
zaam leven.
Hij laat ons de herinnering aan een
integere, onbaatzuchtige persoonlijk
heid, een man in het openbaar leven,
over wie, zeldzaam feit in onze dagen,
nooit één kwaad woord is los gelaten.
Zijn naam zal ook in de geschiedenis
niet eerbied en dankbaarheid genoemd
worden.
Een federale unie van Arabische en
Joodse staten, waarbij Jeruzalem aan
de Arabieren wordt toegewezen, is de
kern van de voorstellen voor een
duurzame vrede in Palestina, die door
graaf Bernadotte, de bemiddelaar van
de V.N. werden ontworpen, zo wordt
van officiële zijde te Lake Success
medegedeeld.
De voorstellen werden in het diepste
geheim op 28 Juni aan Joden en Arabie
ren voorgelegd. Het plan van graaf Ber
nadotte voorziet in een unie van Ara
bische en Joodse staten, die het gebied
beslaan van het oorspronkelijke Pales
tijnse mandaatgebied met inbegrip van
het huidige koninkrijk Transjordanië
Graaf Bernadotte stelde eveneens voor,
dat de gehele Negev (Zuid-Palestina) of
een gedeelte ervan bij het Arabische ge
bied zou komen en geheel West-Galilea
of een gedeelte ervan bij het Joodse ge
bied. Jeruzalem zou aan de Arabieren
komen, maar aan de Joodse gemeenschap
zou gemeentelijke autonomie worden
verleend. In het plan is ook nog voor
zien een vrijhaven te Haifa en een vrije
luchthaven te Lydda
De unie zal de gemeenschappelijke
economische belangen bevorderen, ge
meenschappelijke diensten als de douane
uitoefenen en instandhouden, projecten,
die de ontwikkeling van Palestina be
ogen, uitvoeren en de buitenlandse poli
tiek en gemeenschappelijke defensie
maatregelen coördineren. Dit alles zou
kunnen geschieden via een cehtrale raad,
waarbij# ieder lid de volledige zeggen
schap heeft in zijn eigen zaken, met in
begrip van de buitenlandse betrekkin
gen.
Wat de immigratie betreft, stelt graaf
Bernadotte voor, dat ieder lid over im
migratie binnen eigen grenzen mag be
slissen. Twee jaar na de totstandkoming
van de unie echter, zou ieder lid ge
rechtigd zijn, de raad van de unie te
verzoeken, de immigratiepolitiek van 't
andere lid te herzien met het oog op de
gemeenschappelijke belangen van de
unie. Zou de raad hier niet toe over-
•gaan, dan zou de kwestie naar de eco
nomischs en sociale raad der V N voor
een bindende uitspraak kunnenworden
verwezen.
In drie andere suggesties wordt aan
gedrongen op volledige bescherming van
de rechten der minderheden door beide
leden onder garantie van de VN., het
behoud van de heilige plaatsen en ge
bouwen van de eredienst en erkenning
van het recht der bewoners van Pales
tina, naar hun voormalige woonsteden
terug te keren en zich weer in het bezit
van hun eigendommen te stellen.
Zoals reeds gemeld werd, hebben de
Arabieren Bernadotte's voorstellen ver
worpen. Volgens andere berichten zouden
ze tegenvoorstellen hebben gedaan. Naar
Reuter uit Caïro meldt, zouden ook de
Joden het vredesplan van de hand ge
wezen hebben
Graaf Bernadotte is intussen op Rhodos
teruggekeerd en schijnt nog hoop te hee-
ben. „Mijns inziens", zeide hij, „staat de
deur nog open". Maar Abdoellah, de
koning van Transjordanië, verkondigt
openlijk, dat „de Arabieren de strijd gaan
hervatten".
Staatkunde
is een
werk
van lange
adem- De
krant daar
entegen is een werk van een dag. En
aangezien thans de doorsnee burger de
bouwstoffen voor zijn oordeel over de
staatkunde moet putten uit de krant,
bie vandaag met grote letters opmaakt
wat zij morgen vergeten is, heeft zijn
inzicht in de staatkunde de neiging om
van dag tot dag te veranderen en heen
en weer geslingerd te worden met de
moeilijkheden en de tegenslagen van
"zulke moeilijkheden en tegenslagen
komen °P ieder term? de staat'-
kunde voor. Zij berusten op het feit.
dat de macht van
missies niet
opschieten,
dat er aan
sommige de>
parlementen
een benoemingspolitiek wordt gevoerd,
die bepaalde groepen van het volk met
name de katholieken uitsluit inder
daad, dat zij.x moeilijkheden van de dag.
Het Indonesische beleid zit vol van
zulke moeilijkheden. Ieder ogenblik
opnieuw duiken zij op. Moeilijkheden
van allerlei aard. Nieuwe chicanes van
de Republiek; nieuwe chicanes van de
Veiligheidsraad; nieuwe incidenten te
gen onze militairen of tegen de onder
nemingen; nieuwe moeilijkheden van
personeelswisseling,
voortgaan.
de staatsman en
de macht van d
Staat gelukki»
beperkt is. Tel
kens opnieuw^ stelt
de internationale
ontwikkeling over der economi-
de gecompliceerde aa verhoudingen
sche en maatschappelijk vernmm nGen
hem voor verrassingen, vo
«es die hij niet kon voorzien Telkens
opnieuw moet hij sturen m de mist.
Zulke
liggen,
gelijk
voorkomen, waarin de belastin0
zwaar treft, dat sommige lonen no„ al
tijd met zo geregeld konden worden aai
het gezin van de loontrekker behoorlijk
kan bestaan, dat er fouten worden ge
maakt bij de zuivering en bij de Pi -
zending van vreemdelingen of bij de
berechting van politieke delinquenten
en be"eer van hun vermogen, oda
onrechtvaardigheden worden begaan
bij de, toewijzing of de niet-toewijzing
van woningen en bij de aandrang tot
safflenWOnen' ,dat' er n°S altijd krepeer-
«Vallen voorkomen in de door de oor-
f0g verwoeste streken van het land, dat
Gr groepen zijn die van alle kanten te-
eelfik bi moeilijkheden geraken door de
formuMeren"?°mp®1.0I'ap' dooi de distri
butie, door de pnjsbeheersihg en door
de belas^n^' dat er sommige staatscom-
Dit is het verhaal van een eenvoudige,
thans 72 jaar oude, Duitse timmerman,
die begin dezer eeuw in ons land woonde
en het lief kreeg en die Zaterdagmiddag,
na een lange moeizame reis door Duits
land naar Amsterdam, vijf minuten lang
zijn grote zakdoek nodig had, toen te
zijner ere temidden der elite van de Ned.
krijgsmacht ter zee, te land en in de
lucht het zo vele jaren gemiste Wilhel
mus werd gespeeld.
44 Jaar geleden was de toen 23-jarige
timmerman Gackstaetter sergeant bij het
12e bataljon van het Ned. leger in Atjeh.
Hij toonde bij de krijgsverrichtingen zo
veel moed, beleid en trouw, dat hem op
voordracht van zijn bataljonscomman
dant, majoor Swart, de hoogste Ned. on
derscheiding, de Militaire Willemsorde,
werd verleend. Enkele jaren later keerde
hij noodgedwongen naar zijn woonplaats
in Duitsland, Heilbron am Neckar, terug
Als timmerman leefde hij verder. Gedu
rende de laatste oorlog verloor hij heb
ben en houden en ook zijn Nederlandse
onderscheiding. Nu woont hij in een
houten hutje, dat hij zelf hit wat bijeen
gegaard plankenhout heeft opgetrokken.
De Nederlandse stichting „Fonds Rid-
derdagen", die ieder jaar ridders huldigt
die 40 jaar geleden deze onderscheiding
ontvingen, verzocht ridder Gackstaetter
in 1946 naar ons land te komen om de
bijeenkomst der ridders bij te wonen en
tevens zelf te worden gehuldigd. Gack
staetter, beu van de oorlog, verlangde
niets liever dan Nederland te bezoeken,
doch kon in die tijd nog geen reisvergun
ning krijgen. Dit jaar was het anders. Hij
kreeg officieel toestemming, doch had 4
dagen geleden, toen hij zijn reis aan
vaarde, zijn paspoort nog niet ontvan
gen. Dus vertrok hij zonder paspoort en
kwam bij de grens natuurlijk in grote
moeilijkheden.
Een Nederlands officier, die hem daar
toevallig ontmoette, kwam hem echter
te hulp; hij telefoneerde met Den Haag,
met het Fonds Ridderdagen en het resul
taat was, dat Gackstaetter door de dou
ane-beambten zonder paspoort in ons
land werd toegelaten.
Zo stond de oude man dan na vele
lange jaren voor het eerst weer op Ne
derlandse bodem, temidden van 52 Ne
derlandse ridders, trots als een pauw met
een geleende Willemsorde op de borst
en met tranen in de ogen toen aan het
slot van de door de voorzitter van het
fonds, de heer M. C. Koning, uitgespro
ken huldiging de aanwezigen van hun
stoelen rezen en te zijner ere het Wilhel
mus zongen.
De ridders waren, zoals ieder jaar, bij
een gekomen in het paviljoen van Artis.
Het waren practisch alle hie te lande
vertoevende ridder: 'er M. W. O. bene
den de rang vqn officier. De meesten
onder hen hadden de Willemsorde ver
diend in Atjeh; de overigen in de Mei
dagen 1940 of in de Javazee en op Timor
t 1942,
En zo kan men
Iedere dag staan
zij in de kranten.
Iedere dag is er
stof tot opwinding
en stof tot critiek,
.Dit zijn echter
niet de proefstenen
waarnaar de weldenkende burger zijn
oordeel over de staatkunde opbouwt.
En maar al te goed doorziet hij het ge
makkelijke spel van de vogelaars, die
met kwistige hand de lokkende zaad
korreltjes van de critiek uitstrooien.
Alsof er ooit één regering zal optreden
gedurende welker bewind een vrije pers
niet dagelijks vol zal staan met soort
gelijke critiek. Zolang regeren mensen
werk blijft staat het onder de vloek der
onvolmaaktheid van ieder mensenwerk.
Waar het op aan komt is, dat de Rege
ring door alle moeilijkheden heen het
goede beginsel in bet oog houdt en dit
beginsel met alle kracht haar ge
geven is nastreeft
Dat is ii. de afgeiopefi twee jaren
gebeurd.
Dat dit kon gebeuren was te danken
aan het feit dat de katholieken aaneen
gesloten achter hun leiders stonden.
Wil dit in de komende periode weder
om gebeuren dan kan dit alleen wan
neer de katholieken blijven
TROUW AANEEN.
Met alle waardering voor het nuttige
werk door de Ned. Amateur-toneelunie
(NATU) verricht is men in de kring van
katholieke amateur-toneelverenigingen
ons lieve landje telt er liefst ongeveer
3000 toch de behoefte gaan voelen aan
een eigen verband, een „eigen huis" zou
men kunnen zeggen, waarin men vorming,
opvoeding geniet en morele steun bij het
overigens op eigen benen staan.
Eigenlijk is het zo geweest, dat Z. Em.
Johannes Kardinaal de Jong aan het Ka
tholiek Centrum voor Ned. Cultuur, op
dracht gaf om te onderzoeken of net
wenselijk was te komen tot de oprichting
van een katholieke toneelbond van ama
teurtoneelspelers en lekenspelbeoefenaars.
Een commissie onder voorzitterschap van
mr. Jan Derks bracht over deze vraag
uitvoerig rapport uit, waarvan de con
clusie luidde, dat een katholieke organi
satie nodig is voor het amateurtoneel, om
het toneel, dat voortkomt uit de katho
lieke beginselen en deze wil uitdragen
tot een zo hoqg mogelijke ontwikkeling
te brengen.
Om hetzelfde motief hadden bekende
personen uit de wereld van het amateur
toneel dit ook nodig geacht en vandaar,
dat zij con amore hun schouders onder
het zo zware en moeilijke voorbereiden
de werk gezet hebben, toen het Hoog
waardig Episcopaat zich met deze ge
dachte kon verenigen en het resultaat
is geweest, dat het Werkverband Katho
liek Amateurtoneel is opgericht met een
voorlopig bestuur, dat inmiddels reeds
statuten heeft vastgesteld, die door het
Episcopaat zijn goedgekeurd.
Het doel is uitgaande van de katholieke
beginselen, het £oede toneel te bevorde
ren en aldus bij te dragen tot de Ned.
cultuur. Lid kunnen worden alle Ned.
amateurtoneelverenigingen en lekenspel-
groepen, welke worden aangemerkt als
Katholiek, indien zij zich in haar statu
ten uitdrukkelijk stellen op de grondslag
Vier van hen, waaronder Gackstaetter,
werden gehuldigd, omdat het 40 jaar is
geleden, dat zij geridderd werden. De
drie anderen waren: de 67-jarige beambte
bij de Ned. ambassade te Brussel C. Close
de 65-jarige gepensionneerde stoker van
de Mij. Nederland D. de Vries uit Arn
hem en de 72-jarige gepensionneerde
postbode E. Kant uit Biezelinge op Zuid-
Bevelatid.
'Naar Reuter uit Brussel meldt, stel
len medische en kerkelijke autoriteiten
een onderzoek in naar aanleiding vau
de plotselinge genezing ener 29-jarige
vrouw uit Leuven, die volkomen lam
was sinds 1937. Ze zou na een bezoek
aan Lourdes genezen zijn. De vrouw
was niet tot lopen in staat. Lourdes
bereikte ze op een brancard. Thans
loopt ze normaal, zeggen de berichten
uit Brussel.
O In verband met het feit, dat de aan
slag voor de verplichte levering van
slachtvee is afgeschaft, is met ingang
van heden de veehouder gerechtigd
zijn slachtvee zonder tussenkomst
van een handelaar ter lévering aan
te bieden.
Uit Belgrado wordt gemeld dat
Albanië alle bestaande overeenkomsten
met Joegoslavië heeft opgezegd en alle
Joegoslavische specialisten heeft aan
gezegd, binnen 48 uur het land te ver
laten. Albanië heeft de economische
relaties met Joegoslavië verbroken.
De Joegoslavische, regering acht dit een
eenzijdige handeling, „in strijd met elk
beginsel van internationaal recht en eer
bied voor internationale verdragen".
Joegoslavië en Albanië hadden in 1946
een pact getekend, dat economische een
heid tussen beide landen vestigde.
Radio-Belgrado heeft de tekst uitge
zonden van een nieuwe nota van de
Joegoslavische regering aan Albanië,
waarin de regering te Tirana verant
woordelijk wordt gesteld voor de gevol
gen, die eventueel uit de „eenzijdige„op
zegging van de AlbaneesJoegoslavische
economische overeenkomsten" zullen
voortvloeien.
Volgens berichten uit het grensgebied
van Joego-Slavië en Oostenrijk zijn
Joego-Slaven „in koortsachtige haast" be
zig versperringen op te werpen op de voor
naamste wegen, die over de grens naar
Oostenrijk leiden. Langs de gehele grens
zijn de bomen over een strook van 160
meter verwijderd, terwijl op afstanden
van ongeveer 1 Va kilometer houten uit
kijkposten zijn opgericht, die dag en
nacht van wachten zijn voorzien,
van de katholieke levensbeschouwing.
Voor zover het technische kwesties be
treft wordt samengewerkt met het hoofd'
bestuur van de NATU. Meer innig en
volledig, ook hecht is de samenwerking
met Vlaanderen.
Het W K A luidt zijn actie op groot
scheepse en naar het ons lijkt doeltref
fende wijze in met een toneelfestival
Zaterdag 17 en Zondag 18 Juli a.s. te
Utrecht, waarbij sprekers van naam ver
schillende vraagstukken het toneel be
treffend zullen inleiden en vanzelfspre
kend het nodige toneel te zien gegeven
zal worden. Dan verschijnt ook een spe
ciaal nummer van het orgaan, waarvoor
het bestaande tijdschrift „De Nieuwe
Spoel" wordt overgenomen. Voor wat de
middelen betreft, waarmee het WKA
zijn doel tracht te bereiken, wordt verder
gedacht aan concoursen en uitgaven, sub
sidies, regiecursussen gn regie- en spe-
lersweek-ends.
Reeds staat een regiecursus, te geven
van 26 tot 31 Juli in het boerencentrum
„Ons Erf" in de Steeg op het program.
Een aardig idee is weer het oude Wagen
spel in té voeren waarvoor mr. Jan Derks
een stuk heeft geschreven, getiteld „De
dood speelt mee", zeer geschikt ter op
voering bij de a.s. jubileumfeesten.
Het scherm is opgegaan. Ongetwijfeld
zullen spoedig vele amateurtoneelvereni-
ginen voor het voetlicht door het WKA
geprojecteerd treden.
Oud-minister ïr. S. van' Schaik te Arn
hem, directeur van de A.K.U., is door
Z. H. de Paus benoemd tot ridder in de
Orde van de H. Gregorius de Grote. De
onderscheiding werd hem gisteren door
de hoogeerw. heer. G. Voskuilen, pastoor
der St. Jansparochie te Arnhem, uitge
reikt.
Een bewolkte hemel, daverend mo
torgeronk, tientallen vliegtuigen, hon
derden toeschouwers een krachtige
stem, die door luidsprekers tot dc gren
zen van de grote grasmat reikt en zich
niet voor luidschallende marsmuziek
laat smoren, drukte en geroezemoes dat
was het beeld, dat het vliegveld
Ypenburg Zaterdag en Zondag bood,
toen de Ned. militaire luchtvaart haar
jubileumviering met een ware vlieg-
show besloot
Het kleine oeroude toestel „De Spin",
Fokker's eerste toestel, dat om der
wille ven de „Lustrijkra" terzijde van de
grasmat is opgesteld, vermag onze aan
dacht niet meet te boeien. Als drie pijl
snelle „Gloster Meteors" met donderend
geweld door het luchtruim schieten, ver
vaagt de herinnering aan een tijd, waarin
zo'n klein geraamte met wat doek een
zeker niet minder grote schare toeschou
wers dan hier op Ypenburg, in vervoe
ring bracht.
Zo is de metis, die leeft bij snelheid,
lijn en hoogst opgevoerde verplaatsbaar
heid en de volbloed aviateur, die deze
eigenschappen weet te benutten, vermag
slechts na een serie stunts een welwillend
zakdoekgewuif van hem in ontvangst te
nemen.
Zo is er twee dagen met zakdoeken
gewuifd en heeft men een vliegfestijn
kunnen meemaken, dat de evolutie, die
het vliegwezen in de loop der jaren heeft
doorgemaakt, in een duidelijk licht stel
de.
Het programma wordt geopend met een
vlaggenparade, die ons de pas door H. K.
H. de Prinses Regentes aan de jubileren
de militaire luchtvaart gegeven vlag vro
lijk in de wind laat zien wapperen. En
daarna klimmen de vliegtuigen van di
verse pluimage langs de luchtwand om
hoog en 'aten ons om beurten genieten
van loopings (al dan niet in formatie)
vrilles, opwaartse rollen, Immelmanns
enz. Zo tonen tegen een laag wolken
dek, drie „Harvards", dat er geen „stalen
draden" vopr nodig zijn om in een loo
ping, glij- of duikvlucht, precies op de
gewenste afstand en in het juiste verband
bij elkaar te blijven. Een sierlijk zweef
vliegtuig getrokken door een Tiger Moth
weet, nadat het de helpende hand heeft
afgewezen een tijdlang te boeien, door
uitnemend uitgevoerde vliegfiguren.
Twee „Promotors", met hun dubbele
staartdragers, scheuren dan de stilte weer
vaneen met donderend geronk tot. vlak
over de toeschouwers. Het is een variété
gelijk, met prachtige staaltjes van lucht-
acrobatiek. Er is „crazyflying", een duik-
bombardement door „JJpitfires", voorts
een „food-dropping" door „Mitchells", ca-
capriolen van Austers" en een „In
structor" en een „Seafury", wilden
ook al niet voor elkaar onderdoen.
Laatstgenoemd toestel, een schroefjager
van de marine-luchtvaartdienst, is be
stemd voor bet gebruik van vliegdeksche
pen af. Het kan zelf zijn vleugels vouwen
en wordt beschouwd als de snelste
schroefjager ter wereld.. En als tenslotte
een Junkers „Ju 52" een eenzame stip
uitspuwt, die onder een veilige parachute
de landingsproef neemt, waarna nog vijf
parachutisten de sprong wagen en keurig
landen, voor het eerst door Nederlanders
op een vliegfeest gedaan, zijn daar de
drie straalvliegtuigen „Gloster Meteors",
die een passend besluit maken aan een
vlieg-weekend, waaraan de velen, die er
een van de beide dagen waren, met veel
genoegen zullen terugdenken.
Zijne Eminentie Johannes Kardinaa-l de
Jong en zijn doorluchtige Collega-Bis
schoppen kunnen wel inpakken. Men
excusere ons; het moge wat oneerbiedig
klinken, maar juister en radicaler kunnen
wij het niet uitdrukken.
Men herinnere zich, dat het Episcopaat,
ongetwijfeld na grondige oriëntering en
rijp beraad, de gelovigen ernstig ver
maanden om in het belang van de Ker^v
op de Katholieke Volkspartij te stemmen.
U weet wel, de eerste lijst met de beste
candidaten! Doch nu heeft een moderne
Wijze uit de Oost zijn eigen ster ontdekt
en slechts deze beschrijft volgens hem de
baan naar Rome.
Om duidelijk te zijn: als men de K.V.P.
stemt, kiest men volgens Weiter c.s.
„Rood Katholiek" en slechts, indien aaen
óp Weiter zijn stem uitbrengt, „Rooms
Katholiek".
En orthodox in de leer, zoals wij Neder
landers nu eenmaal zijn, passen wij voor
een Rood Katholiek Episcopaat; wij wil
len alleen Rooms Katholieke Herders,
papistisch in hart en nieren.
Waartoe het politieke lekenapostolaat al
niet leiden kan. Daar worden onbevangen
hunne Excellenties de Bisschoppen op de
korrel genomen en te licht bevonden.
Want al zouden de Welterianen willen
tegenwerpen, dat zij zich niet tegen het
Episcopaat keren, zulk verweer gaat toch
niet op Immers, de opponenten wraken
een handeling van leken, welke gedekt
wordt door het gezag van de Bisschoppen.
De verkiezingsleuze: „Stemt niet Rood
Katholiek doch Rooms Katholiek" is daa
ook in dubbel opzicht grof. Enerzijds
betekent het een figuurlijke klap in het
gezicht van het Episcopaat, anderzijds is
het een wel buitengewone arrogantie cm
uitsluitend voor zijn keuze op eigen geza^
het praedicaat „Rooms Katholiek" te
adopteren.
Veel behoeven wij over dit verkiezings
jargon, geboren uit een geestelijke kolder,
niet te schrijven. Zelfs .verkiezingsreclame
kan te doorzichtig zijn en daardoor haar
doei voorbij schieten. Zulks is ook hier
het geval; menig twijfelaar zal ongetwij
feld zeggen: „Neen, die heren maken het
me toch te grijs".
Natuurlijk zit in verkiezingsreclame
veelal wat muziek en deze klinkt niet
steeds bepaald klassiek. Maar och, in deze
agitatie-dagen luistert men niet zo nauw.
Doch de dissonant bij het Welter-orkest
dreigt zelfs het oorvlies van de onmuzi-
kaalsten te doen scheuren.
Wij kunnen dan ook de Welterianen, al
hebben zij als lijstnuwimer 10, voor de
verkiezingsstunt geen tien geven. En tien
zetels krijgen zij vast niet. Want waarom
zou men op lijst 10 stemmen? De lijst der
K.V.P. heeft de 1 en dat is genoeg; wat
heeft men aan die 0?,Met nullen doet men
niets!
Neen, al steekt de Welter-verkiezings-
plgat nog zo dringend twee vingers op, de
kiezers zullen de partij vast niet in de
blijkbaar hoge npod helpen. En het moge
nog zo'n mooie kroon zijn, welke op de
affiches prijkt, zonder persoonlijk te wil
len worden, het leiderschap over de dissi
denten kunnen wij niet zien als een be
kroning van een in menig opzicht onge
twijfeld eervolle carrière. Door het op
treden immers van Weiter c.s. lijdt de
Katholieke gemeenschap onder een groter
kruis dan hetwelk op der dissidenten
biljetten staat geplant.
ANALYST.
Een vliegtuig, behorende aan "de
Scandinavische luchtlijnen, welke ge
zamenlijk door Zweden, Noorwegen en
Denemarken worden geëxploiteerd, en
een „York" van de Britse luchtmacht
zijn met elkaar in botsing gekomen en
nabij het vliegveld Northolt (Londen)
neergestort.
Alle 40 inzittenden van beide toestel
len, welke geheel uitbrandden, zijn om
het leven gekomen.
Vijf muziekcorpsen uit Venlo en om
geving brachten Zondagmiddag duizen
den Limburgers sommigen van ver,, naar
de Venlose veilinghallen, waar minister
president Beel Limburgs KVP-lijsttrek-
ker en het tweede-kamerlid J. Peters
een rede hielden over de komende ver
kiezingen en speciaal over het Indie-
beleid.
Dr. Beel verdedigde de politiek, die de
regering t.o.v. de Indonesische bevolking
voert en zijn toezegging: „Ik weiger de
Koninklijke belofte niet in te lossen
werd met applaus ontvangen. Hij onder
streepte nog eens het streven naar blij-
Bij de jongste algemene verkiezin
gen in Finland hebben de volksdemo
craten (partij van Leino, Hertta Kuusi-
nen en Mauno Pekkala, de minister
president) een gevoelige nederlaag ge
leden. Zij bezetten in het oude parle
ment 51 zetels, nu 38, zodat zij niet
minder dan 13 zetels verloren hebben
De agrarische partij bezat in het oude
parlement 48 zetels; wint er thans 8. De
sociaal-democraten winnen 7 zetels.
Zondagavond waren op 1 of 2 zetels
na, waarvoor de stemmen nog niet ge
teld waren, de einduitslagen van de
Finse algemene verkiezingen bekend. Zij
luiden:
Agrarische partij 56 zetels
Sociaal-democraten 55
Volksdemocraten 38
Qonservatieven 31
Zweedse volkspartij 15
Liberalen 5
De sociaal-democratische en de agra
rische partij zouden naar alle waar
schijnlijkheid weigeren zitting te nemen
in een regering, waarin de posten van
minister-president en die van minister
van justitie door volksdemocraten zou
den worden bezet, zoals dit thans het
geval is.
De huidige minister-president, Mauno
Pekkala, en diens broeder de minister
van justitie, Eino Pekkala, zijn n.l. bei
den ieden van deze partij. VÉpr de post
van minister-president worden op het
ogenblik vooral twee namen genoemd:
die van de sociaal-democraat Fagerholm
en van de leider vdn de linker-vleugel
van het Agrarisch verbond, Urho Kekko
nen.
Waarschijnlijk zouden de volksdemo
craten Urho Kekkonen bij de formatie
van een kabinet ondersteunen.
In een te Nijmegen gehouden bijeen
komst heeft de minister van wederop
bouw en volkshuisvesting, mr. dr. J.< In
't Veld, medegedeeld, dat, wanneer de
proeven met. opheffing van het plafond-
loon in de 'bouwvakken, welke reeds
enige tijd in Groninger, en Amsterdam
genomen zijn, en waarmee thans ook te
Nijmegen begonnen is, bevredigende re
sultaten hebben, verwacht mag worden
dat in September dit plafondloon in het
hele land zal worden opgeheven.
vende verbondenheid tussen Nederland
en de overzeese gebiedsdelen in een
nieuwe staatkundige vorm en schetste
het ontstaan van het Indonesische ver
langen naar zelfstandigheid, een verlan
gen. dat niet valt te miskennen Iri het
kort behandelde dr. Beel nog enige an
dere punten van het regeringsbeleid en
meermalen werd hij met applaus onder'
broken. Dr. Beel besloot met de verze
kering, dat hij bij de stembus op de
Limburgers rekende.
N* hem sprak het Limburgse kamer
lid J. Peters een verkiezingsrede uit,
waarin hij, sprekend over het samen
gaan met de P. v.d. A., wees op de Pau
selijke rede, zo 'nodig samen te gaan
met hen, wier sociaal program wij voor
een aanmerkelijk deel kunnen onder'
schrijven, ook al zijn zij een andere
overtuiging toegedaan dan de katho
lieken.
De „York" had 8 inzittenden aan bobrd.
Onder hen bevond zich Sir Edward Gent,
hoge commissaris van Malakka. Vast
staat, dat er zich 25 passagiers en een 7
koppen tellende bemanning aan boord
van het Scandinavische toestel, een DC-6
(Skymaster), bevonden.
De „York" had bijna een uur boven
het vliegveld rondgecirkeld en had we
gens het slechte zicht niet kunnen lan
den.
Sir Edward Gent vertrok Donderdag
uit Colombo om met het ministerie van
koloniën te Londen overleg te plegen. Hij
zou zijn teruggeroepen in verband met
meningsverschillen ten aanzien van de
stappen, die men wilde nemen tegen het
verzet in Malakka.
De Skymaster was Zondagmorgen uit
Stockholm vertrokken en vloog via Ko
penhagen naar Northolt.
Sir Edward Gent, die bij het vliegtuig
ongeluk te Northolt is omgekomen, streed
tijdens de eerste wereldoorlog in Vlaan
deren en Italië. Na de oorlog was hij in
de koloniën werkzaam en werd hij een
deskundige op het gebied van aangele
genheden betreffende het Verre Oosten.
Van 1942 tot 1946 was hij plaatsvervan
gend onderminister van buitenlandse za
ken. Daarna werd hij benoemd tot gou
verneur en opperbevelhebber van de
Unie van Malakka. Na de wijziging van
de staatsvorm aldaar in Januari 1946
werd Sir Edward benoemd tot hoge com
missaris voor de federatie van Malakka
en in Februari 1948 als- zodanig te Koeala
Loempoer beëdigd.
Zaterdag poogden communisten te
Utrecht büjetten aan te plakken, waar
op vermeld stond, dat de regering.beslo
ten had de militaire actie in Indie voort
te zetten. De loco-burgemeester, de beer
H. A. Bekker,heeft onmiddellijk inge-
I grepen en alle biljetten in beslag doen
nemen.
ln het hoofdkwartier te Babelsberg
van maarschalk Sokolofsky, de mili
taire sovjet-bevelhebber in Duitsland,
werd Zaterdag een bijeenkomst gehou
den tussen hem en de drie overige ge
allieerde militaire bevelhebbers, nadat
Sokolofsky zich bereid verklaard had
van gedachten te wisselen over de ver-
keersbeperkingen tussen Berlijn en de
westelijke zones.
Officieel is meegedeeld, dat de drie
geallieerde commandanten geen verze
kering van maarschalk Sokolofsky
hebben gekregen, dat de „verkeers-
hlokkade van Berlijn", zou worden op
geheven.
De drie westelijke mogendheden zou'
den een gezamenlijk protest aan Moskou
doen toekomen, nu Sokolofsky in zijn
antwoord niet beloofd heeft het weg- en
spoorwegverkeer naar Berlijn weer open
te stellen. „Indien deze nota, die te Lon
den reeds wordt opgesteld, wordt over
handigd, zal de' crisis in de betrekkin
gen tussen de S. U. en het Westen inza
ke Berlijn een nieuwe en ernstiger fase
ingaan", aldus Reuter's diplomatieke cor
respondent.
Volgens een Amerikaanse woordvoci
der was de sfeer ter conferentie „be
leefd en niet onvriendschappelijk De
conferentie was niet belegd op verzoek
van de Britse, Amerikaanse en Franse
regeringen, doch ivel met haar medewe
ten.
Na de zonder gevolg gebleven confe
rentie kondigde generaal paT ff>i
de „luchtbrug naar Berlijn gehandhaafd
cn versterkt zal "worden.
