Rond liet NIEUWE KABINET
R
Studiedagen van katholieke
arbeiders
De nieuwe mannen in het kabinet
De erfenis van een heilige
Pastoor
Uniek Nederlands landschap
m gevaar
1
Inpolderingsplannen bedreigen de Biesbosch
lÊmmm
Ei
Blijheid zonder enthousiasme
ADIO
De onderneming als gemeenschap
en zij gingen beter
naar buis
1
MAANDAG 9 AUGUSTUS 1948
PAGINA 5
programma
BELGISCHE BAKSTEEN VOOR
NEDERLAND?
BEREN IN .DIERENPARK
„WASSENAAR."
i - SWxM
iï!
m
TRANSITO VERKEER NAAR
DUITSLAND
Toestand officieel ongewijzigd
(Van een medewerker).
Tot de grote werken, die Nederlandse waterbouwkundigen in
de nabije toekomst willen uitvoeren, behoort de inpoldering
van de 10.000 Ha. grote Biesbosch. De inpoldering zal ge
schieden in het kader van een groot project, dat beoogt uitge
breide dijkverhogingen uit te voeren, waardoor de Zuid-
Hollandse eilanden verbonden zullen worden. Mqn heeft tevens
het voornemen een hoge dijk aan te leggen langs de oever van
de Amer en daarmee komt een definitief einde aan het bestaan
van de Biesbosch, het sprookjesland op de grens van Holland
en Brabant.
I - -
1 w-
1114 Ui
De eerste reacties in de pers op de tot
standkoming van het nieuwe kabinet zijn
niet onwelwillend over het geheel geno
men. Men is vooral blij, dat er eindelijk
een einde is gekomen aan de crisis en in
den brede wordt hier en daar betoogd,
hoe noodzakelijk dat was in de huidige
nationale en internationale constellatie.
Toch is eigenlijk niemand enthousiast,
hoe kan het ook anders na een dergelijke
wordingsgeschiedenis en de grootste in
teresse gaat dan ook algemeen uit naar
het regeringsprogram.
„De Tijd" spreekt van „een kabinet van
uiterste noodzaak", dat formeel gescha
pen door de handen van een katholiek
formateur, in werkelijkheid het toevallig
product is van krachten, die tegen e
hebben ingewerkt in stede van in v
trouwvol beraad gezamenlijk het e
vast te stellen, dat 's ^"^„^akelijke
énige en onontkoombaar noo
leek.
„Het merendeel van P»htu betrokken
dit onverkwikkelijke gev^ g
zijn geweest, heeft dit htig kabinetj
dat voorschree hte basis van tactisch
steunend op ee gtaat en bereid om
de grotf Snselèn van de politiek der
afgelopen twee jaren voort te zetten met
afgelopen t doel voor ogen, alleen
sterker en meer vastberaden dan dit het
Inviel in menig opzicht te weifelachtige
kabinet gegeven was geweest"....
Het maakt de indruk, dat men hier
Sléchts een kabinet heeft samengesteld
uit heterogene delen om bepaalde poli
tieke, in wezen door partijbelang voorge
schreven doeleinden veilig te stellen.
Wanneer dit langs deze smalle weg Èe~
beurd is. zal dit kabinet zijn dienst wei
gedaan hebben. Het getuigt niet van ae
grote visie, waarmede men grote vraa?"
stukken aanpakt; het getuigt even
van een geest van geloof en fairhei j
een samenwerking die men we
nieuwe bestand heeft willen noe
iéder geval zullen de wijsheid va"
en van Van Schaik samen mee
dig zijn om ongelukken v0
van dit avontuur te voorkome
„Ter wille van de grote "^"ring1 met
volk hopen wij dat dere vjndrn aan
Gods zegen de kracht mog ontstijgen en
haar troebele herkomst £0edp
het land te dienen zoals het goede
regering betaamt" va„ OQrdeel
De Nieuwe Rott Crt
dat het nieuwe verkiczi uit_
weerspiegeling echts met een mi-
"slaf' ^kje van een partij, die wel-
nister-president van van
iswaar een zetelvêrffleer dan
!Taari, iv° vertegenwoordigt; daar-
der bevolking vert
naast rmateur blijkt nauwgezet
premier. De for^ evenwicht he«ben
Wrpéfd Wat de te verwachten politiek
f we mJkt het blad op: „Het roer om
wareen oPP°sitioneVelkieZingSleUS- De
onverzoenlijke oppositie heeft bij de ver-
Vio-ineen niet noemenswaard gewonnen,
n i het roer om za^ gaan verwachten
v il dan ook niet donderdag uit de rege
ringsverklaring te zullen horen. Wel zal
mogelijk de helmstok met meer vastbe
radenheid worden gehanteerd en zal er
minder neiging bestaan om de schoot te
laten vieren".
Overigens meent het liberale orgaan,
dat de KVP wellicht nog het tevredenst is
ma de formatie-strubbelingen.
„Hoe langer hoe meer is men in ka
tholiek» -1»* -*"1'
oen uit andere kringen mede regerings
verantwoordelijkheid moesten dragen.
Welnu, dit is een feit geworden, en wel
op een wijze die op het eerste gezicht in
de hoofdzaken steun van de vertegen
woordigers dier kringen ln de Staten.
Generaal mag doen verwachten
Het Ala Hbld. ziet eveneens een over
eenstemming tussen de samenstel hig van
dit kabinet en de verkiezingsuitslag. H
program echter zal moeten bewij e
van deze ploeg waarin over het alge
geen gebrek is aan kundige en energieke
mannen, werkelijke regeerkracht kan uit
gaan. Blijkt dit program rekening te wil
len houden met de realiteiten waarvoor
wij ons geplaatst zien, en zich niet te
willen verliezen in het najagen van par
lij-politiek wensdromen, of het tot elke
prijs doordrijven van partijpolitiek dog
ma. dan zal men zich moeten verheugen
over deze poging om in breed verband
samenwerking te zoeken in het benarde
landsbelang.
Ven kabinet aan een dun draadje
aldus betitelt Het Parool het resultaat van
de bemoeiingen des heren Van Schalk.
En het betreurt, dat tenslotte een extra-
parlementair kabinet uit de bus is geko
men, omdat voor regeren nu eenmaal de
steun van .de meerderheid van de Staten.
Generaal nodig is.
„Nu wij om der wille van de fameuze
twee-derde-meerderheid en van prof.
Romme's vrees voor het afbrokkelen van
de katholieke eenheid de oplossing van
het twee-partijen-Kabinet, dat is: de
voortzetting yan een koers, die door een
duidelijke kiezersmeerderheid gedragen
wordt, hebben afgewezen, staan wij aan
de vooravond van compromissen-politiek,
waarbij elke rechtlijnige beslissing ver
ijdeld wordt door het onvermijdelijk
streven naar de eenheid van de tegen
delen".
„Extra-parlementaire kabinetten han
gen min of meer in de lucht, aan het
draadje van de telkens incidentele me
dewerking van het parlement. Een dun
draadje in dit geval lijkt ons".
Het anti-rev. Trouw is vol vertrouwen
wat de personen betreft, maar zakelijk.
„Het feit, dat de heren Drees en Van
Schaik de signatuur van het kabiftet
zullen bepalen, wekt vertrouwen.
Het is wat dat betreft het beste
wat uit de huidige constellatie te voor
schijn komen kon.
Het goede zit dus in de personen.
Zakelijk staat de zaak er minder gun
stig voor. Want dit kabinet dit is dui
delijk zal in zake Indië het roer niet
wenden, niet kunnen wenden. Het zal
naar alle waarschijnlijkheid een iets be
teren koers varen dan het vorige kabinet
deed, dat op zijn beurt weer een tikje
beter was dan het kabinet-Schermerhorn.
Het zal door de politieke constellatie,
waaruit het geboren werd en waaraan
DINSDAG 10 AUGUSTUS.
TTTT VER SUM I (301 M-> K.R.O. 7.00
HILVERbUlYi i bwi ,9.00 Licht-
Nmuws, gram.. f 01. spelen;
baken); 12.03 Hiano, 1345
12-45 Ork. z. naam (13 00 meuws.
Lezing; 14.00 Gram.1«° V°°r bf|
vrouw; 15.00 Gram.; 15.45 Ziekenl
17.00 Voor de jeugd; 17.45 R.V.D.,
Gram.; 18.30 NederL Stnjdku. M
het gebonden is, niet kunnen doen, wat
het doen moet.
In zoverre neemt dit kabinet onze 'be
zorgdheid over Indië en het Rijk niet
weg. Integendeel. Het zal de principiële
ontbinding der rechtsorde, die met de
Grondwetsherziening een feit wordt,
voltooien".
Het Vrije Volk betreurt, dat het ook
nu niét weer een tweepartijenregering
is geworden, maar Nederland heeft ein
delijk weer een regering. „Al is die dan
niet geworden zoals wij haar het liefst
zouden hebben gezien, wij hebben een
zeer groot vertrouwen in haar leiding en
wij voelen het als een opluchting, dat
ons land verlost is uit een impasse, die
nationaal en internationaal grote moei
lijkheden dreigde te veroorzaken. Het
wachten is nu op de regeringsverklaring,
waarin de koers zal worden uitgezet. Zij
zal wel door de minister-president wor
den opgesteld, een reden om haar zon
der wantrouwen tegemoet te zien.
In verband met de critieke toestand
waarin het Belgisdhe steenbakkersbe-
drijf zich bevindt, heeft Spaak, eerste
minister en minister van buitenlandse
zaken, in aanwezigheid van hoge ambte
naren van buitenlandse handel en ar
beid een afvaardiging van de steenbak
kerij-nijverheid ontvangen.
Spaak heeft beloofd de toestand te
onderzoeken en te trachten deze te ver
beteren.
Onderhandelingen zullen eerstdaags
worden aangeknoopt met het oog op het
uitvoeren van Belgische bakstenen naar
Nederland, Waarvoor de gelden, die ter
beschikking van Nederland zijn gesteld
binnen het kader van het Mashgll-plan
zouden kunnen worden gebruikt.
(Van onze redacteur).
De K. A. B. in het Aartsbisdom kan
met bijzondere voldoening op de in Apel
doorn gehouden Studiedagen terugzien.
Na het interessante betoog van prof. dr
J. A. Veraart, dat wij reeds in ons vorig
nummer weergaven, kwam Zaterdagmor
gen prof. dr. F. van der Ven aan 't woord
over „De onderneming als gemeenschap'
waarbij hij er met klem op wees, dat
niet alleen aandacht voor de bovenbouw
van de bedrijfsorganisatie nodig is, maar
ook voor hervorming van de onderne
mingsstructuur. Een pleidooi, dat de on
derneming een gemeenschap moet zijn,
is bittere noodzakelijkheid in een tijd,
dat de menselijke verhoudingen van mens
In ons blad van 29 Juli komt een foto
met tekst voor betreffende de aankomst
van een tweetal beren, welke een ge
schenk van Bern aan Den Haag zijn. In
de tekst stond vermeld: hier ziet men het
tweetal in de Haagse Dierentuin. Deze
twee .beren werden echter niet onderge
bracht in de Haagse Dierentuin, doch in
het Dierenpark „Wassenaar".
20.12
Nieuws, gram.; 19.30
19.45 R.V.D.; 20.00 Nieuws, gram.
Promenade-conc.21.50 Cello, piaWK!
22.15 Avondgebed: 22.30 01. Spelen; 23.UU
Nieuws; 23.15 Kamerorkest.
HILVERSUM II (415 M.) A.V.R.'O.
7 00 Nieuws, gram. (7.20 Ol. Spelen);
11.30 Piano; 12.33 Piano; 13.00 Nieuws;
1.3-15 Romancers (e.o.)13.45 Gram.:
17.00 Koor: 17.15 Filmkrant; 17.45 Ol
Spelen; 18.00 Nieuws; 13.15 Piano; 18.30
R.V.U.19.00 Solistenconcert; 1.9 45
Vraaggesperk; 20.15 Septet; 20.45 Weens
progr.: 21.45 Gram.; 22.13 Buit. overz.;
22.30 Skymasters; 23.00 Nieuws, gram.
Radio-distributie III: 7.00 VI Brussel
nws.7.15 gram.; 7-30 kron.; 7.40 gym.;
7.50 gram- 8.00 nws.; 9.10 gram.; 9.45
piano; 10.30 Hammondorgel: 11.00
voordr.11.la Northern orch.: 12.00 VI-
Brussel: gram.; 12.15 ork. Loos; 13.00
nws. en kron.1345 gram.; 14.00 Symph.
muz.; Eng. H. S 15.30 Scottis Var.
Otch.: 16.00 voordr.; 16.15 Weish Orch;
17.00 Kootwijk: Batavia: 18.00 Fr. Brus-
»cl- v d. sold.; 18.30 VI. Brussel: v d-
sold.; 19.00 nws 19.15 report. Ol Spelen;
'loèló Eng- H. S.: Midland Light Orch.:
20 30 Eng. U. P': gram.: 21.15 VI. Brus-
sei omroepork.: 22.00 nws.: 22.15 jazz:
I? 30 gram.: 22.50 nws.; 22.55 gram.:
23 00 div.
Radio-distributie IV: 7.00 Eng. H. S.:
7 15 mil muz.; 7.55 weer; 8.00 Fr
7.m 900 V1 B
P-ussel' nws.; 8.10 gram.: a.uu vi. orus-
rTws 9 06 romantisch operapr.10.00
5?' uoo Eng. L P.: orgel: 12.30 can-
12 55 weer; 13.00 Fr. Brussel:
13 10 Casinopr.; 13.30 gram.; 14.00
ïv»' T P v d. vrouw; 14.50 div.; 17 00
Vi RriisséV gram.: 17.05 nws en weer;
17 15 gram 17 45' viol; 18.00 Eng L.
P vprz nro 18.45 hoorsp.19.00 Eng
H s Ws fine to be young"; 19.30 V)
Bnissel' gram.: 19.45 Fr. Brussel: nws.;
20.00 fr'agm. ..I' Elisir d'Amore en uit
..Louise":' 22.00 Eng. L. Pk nws.: 22.15
her. v Ol Snelen; 22,30 „To Elaine" I
22.45 orgel; 23.00 gram.
Van de ministers in het kabinet-
Drees, die geen zining hadden in het
afgetreden kabinet-Beel laten we hier
onder enige levensbijzonderheden vol
gen.
Mr. Van Schaik
Mr. Josephus Robertus Hendrlcus van
Schaik, die het nieuwe kabinet samen
stelde, is 31 Januari 1882 te Breda ge
boren. Hij bezocht het stedelijk gymna
sium te v's-Hertogenbosch en studeerde
vervolgens in de rechtswetenschappen
aan de rijksuniversiteit te Utrecht. In
1905 promoveerde hij hier op een proef
schrift, getiteld „De overheid tegenover
de art.. 1401 e.v. Burgerlijk Wetboek".
Na zijn promotie vestigde bij zich als
advocaat en procureur te Arnhem, waar
hij ook kantonrechler-plaatsvervanger is
geweest. In 1919 vestigde hij zich als
advocaat en procureur te 's-Gravenhage.
Op 20 Februari 1917 deed hij zijn intrede
in de Tweede Kamer, waar hij, gelijk wij
dezer dagen memoreerden, aanvoerder
was van de tien Kath. leden, die destijds
tegen de Vlootwet hebben gestemd. Op
20 September 1929 werd de heer Van
Schaik benoemd tot voorzitter der Twee
de Kamer. Deze functie bekleedde hij tot
hij in Mei 1933 voor de duur van vier
jaren als minister van Justitie in het
crisis-kabinet-Colijn optrad. Toen de
toenmalige Kamer-president, prof. mr.
Aalberse met ingang van 10 November
1937 benoemd was tot lid van de raad
v. Staten, keerde mr. v. Schaik op de pre
sidentszetel terug. Na de bevrijding werd
hij weder als zodanig benoemd. Mr. Van
Schaik is buitendien voorzitter geweest
van het Centraal college voor de reclas
sering, vdorzitter van de Algemene raad
voor psychopathenzorg, voorzitter van de
a <1082-1033) en -van enige an
dere colleges. Hij is o.m. curator van de
R. K. Universiteit te Nijmegen.
Mr. Van Schaik is commandeur in de
orde van de Nederlandse Leeuw en groot
kruis in de orde van Polonia Restituta.
Mr. JVijers
Mr. Th. R. J. Wijers werd te Roermond
geboren op 27 Juni 1891. Hij voltooide
zijn gymnasiale studie te Rolduc en pro
moveerde te Leiden tot meester in de
rechten in 1915. Vervolgens was hij van
1915 tot 1930 advocaat en procureur in
's-Hertogenbosch, waarna hij enige jaren
als rechter fungeerde' bij de rechtbank
te Rotterdam.
In 1939 werd hij benoemd tot raads
heer bij het gerechtshof in 's-Hertogen
bosch. In 1945 werd hij president van het,
bijzondere gerechtshof te 's-Hertogen-
boseh en in 194? vice-president van het
Bossche gerechtshof.
Prof. Ratten
Frans Jozef Theo Rutten werd 15
September 1899 te Schinnen (L.) geboren.
Hij bezocht het gymnasium te Roermond
en daarna de universiteit te Utrecht,
waar hij Ned. letteren studeerde. Vervol
gens gmg hij naar Leuven, waar hij "1928
cum laucie m de Ned. letteren promo-
veerde. Het volgende jaar behaalde hij
de doctorstitel curn laude in de letteren
en wijsbegeerte aan de Utrechtse univer
siteit. Van 1925-1926 was hij assistent aan
het psychologische laboratorium aldaar
en was hij tevens leraar aan het St.
Ignatiuscollege te Amsterdam. In 1927
werd hij assistent aan het psychologische
laboratorium van de R. E-. universiteit
te Nijmegen. Voorts was hij docent aan
de psychologische paedagögische institu
ten der R. K. Leergangen te Tilburg. In
1931 werd dr. Rutten benoemd tot bui
tengewoon hoogleraar in de experimen
tele psychologie aan de R. K. universi
teit en in 1933 volgde zijn benoeming tot
hoogleraar. Behalve zijn Leuvense dis
sertatie over Felix Timmermans en die
over psychologie der waarneming (Utr.)
verschenen er verscheidene bijdragen
van zijn hand in de jaarboeken der R.
K. Upiversiteit.
Mr. Sassen
Mr. E. M. J- A. Sassen, lid der Tweede
Kamér, is ln 1911 geboren en bezocht
het evmnasium aan het St. Jansiyceuro
Ie 's Hertogenfoosch. Aan de R. K. Univer
siteit te Nijmegen deed hij in 1936 doc
toraal examen in de rechten. Hij hesft
jarenlang het beroep van advocaat en
procureur uitgeoefend, voorts is hij id
van Ged. Staten van Noord-Brabant,
mede-oprichter en bestuurslid van de
stichting Christofoor", curator der R. K.
lycea in Den Bosch. Hij vertegenwoor
digde in 1935 de Ned regering ter con
ferentie van de raad van bestuur der
Intern, arbeidsorganisatie te Quebec (Ca
nada). en behoorde tot de Ned. delegate
naar het uitvoerend comité uit de com
missie van voorbereiding der U.N.O. te
Londen in 1946. In 1947 werd Mr. Sassen
lid van de Ned. delegatie bij de alge
mene vergadering der Verenigde Naties
over de verdeling van Palestina Voorts
was hij lid van de staatscommissie-Rut
ten ter voorbereiding van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie voor de
mijnindustrie. Korte tijd was hij ook be
stuurslid van de stichting Radio Neder
land en van de Wereldomroep. Thans
is hij lid van de commissie van Negen
voor overleg met de regering met be
trekking tot de staatsrechtelijke recon
structie van het koninkrijk.
Mr. Stikker
Mr. D. U. Stikker werd 5 Februari 1897
te Winschoten geboren. Hij bezocht hev
gymnasium en daarna de universiteit te
Groningen. In 192? behaalde hij de
graad van meester in de rechten. Hij
was werkzaam bij de Kroninger Bank
daarna bij de Twentsche Bank te Amster
dam en werd vervolgens directeur "an
de Lissese Bankvereniging te Lisse. Toen
de Tw. Bank de Lissese Bankvereni
ging overnam, werd de heer Stikker ba
stuurslid van het westeiijk rajhin dezer
bank, eerst ter standplaats Leiden, later
te Haarlem. Op 1 Juli 1935 werd rij
benoemd tot directeur van Heineken s
Bierbrouwerij Mij. N.V. te Amsterdam
Voorts werd hij belast met de leiding
van de Kol. Brouwerij Cobra te Amster
dam.
Als voorzitter van de Partij van dr
Vrijheid voerde mr Stikker iri 1947/'48
het als zodanig bekend staande „poli
tieke gesprek" met mr. P. J. Oud, weika
laatste uit de Partij van de Arbeid trad
Dit „gesprek" heeft de oprichting van
de Volkspartij voor Vrijheid en Demoera
tie tengevolge gehad.
Mr. Schokking
Mr. W. F. Schokking is 14 Augustus
1900 te Amsterdam geboren en behaalde
de titel van mester in de rechten aan
de gemeentelijke universiteit aldaar. In
1924 vestigde hij zich als advocaat en pro
cureur in de hoofdstad en in 1932 werd
hij aldaar plaatsvervangend kantonrech
ter. In 1939 werd hij tot lid van de ge
meenteraad der hoofdstad gekozen voor
de Chr. Hist, Unie. Deze functie vervulde
hij tot in 1942, Hi'' is toen door de Duit
en auditeur-militair bij een krijgsraad te'
velde.
Na de bevrijding werd de heer Schok-
king, die stafofficier bij de Binnenlandse
Strijdkrachten was, gekozen tot wethou
der voor de openbare gezondheid te Am-
Sterdam. Hij bekleedt voorts nog een
aantal functies in het maatschappelijke
leven van de hoofdstad.
Mr. Joekes
Mr. A. M, Joekes behoort tot onze oude
parlementaire figuren en werd op 5 Mei
1885 te Boea (Sumatra) geboren. Na zijn
gymnasiale studies bezocht hij de LeidSe
uni'versiteit, waar hij rechten en staats
wetenschappen studeerde en in 1908 de
meestertitel behaalde. Drie jaar later
werd hij doctor in de staatswetenschap
pen. In 1910 trad hij (n dienst van de
Semarang-Joana Stoomtram Mij en na
zijn promotie keerde hij naar Indië terug
als secretaris van de hoofdvertegenwoor
diger der zg. Zustermaatschappijen. Van
1918—1920 trad hij op al§ secretaris van
de directie dier maatschappijen te 's-Gra
venhage. In laatstgenoemd jaar werd hii
benoemd tot referendaris aan het toen
malige departement van arbeid en in 1923
tot administrateur Van 1921—1924 was
hij secretaris van de Ned delegatie op de
intern, arbeidsconferentie te Genève en
in latere jaren herhaaldelijk regeringsge-
delegeerrte op die conferenties. In 1925
werd mr Joekes gekozen tot lid van de
Tweede Kamer voor de Vrijz. Dem Partij-
van welke hij van 19331937 fractie
voorzitter was In 1938 trad hij ,weer als
zodanig op Toen mr. Marchant wegens
zijn overgaan tot. het' Katholicisme als
partijleider aftrad, volgde mr. Joekes
hem als zodanig op.
sers gevangen genomen en als gijzelaar jn 1939 werd bij gekozen tot lid van
naar St. Michielsgestel gebracht. Gedu
rende acht maanden is hij in gijzeling
geweest. Tijdens de mobilisatie was mr.
Schokking reserve-kapitein der artillerie
de Haagse gemeenteraad en later tot
voorzitter van het college van rijksbemid
delaars. In talrijke commissies had hij
zitting.
tot mens zijn miskend voor een onpet-
soonlijke verzakelijkte collectiviteit.
Het debat leverde een interessant duei
op tussen prof. Veraart en prof. Van
der Ven, die naar het oordeel van eerst
genoemde de betekenis van de scheiding
van ondernemingsraden en de bedrijf;
organisatie, welke z.i. noodlottige gevol
gen heeft, onderschat.
Nadat 57 jaar geleden de Paus reeds tot
bezitsspreiding heeft aangespoord, is men
nog niet aan oplossing van dit vraagstuk
toegekomen en is de massa bezitloos ge
bleven. Spr. deed verschillende suggesties
tot bezitsspreiding aan de hand, dankba
re punten voor de gedachtenwisseling.
Pakkend als altijd was weer de rede van
pater Jac. Jacobs M.S.C., die het had
over „De mens en de fabriek". Het be
staan van de katholieke arbeidersbewe
ging noemde hij een eerste voorwaarde
maar ook een hoopgevend feit, dat de in
dustrialisatie in ons land niet tot een ont-
christelijking zal leiden als in andere
landen. Men moet haar evenwel niet als
een kerkelijke instelling zien, doch als
een sociale instelling, die het hele leven
van de arbeider omvat.
Aalmoezenier H. Th. Beel sprak over
„De christen in zijn arbeidsmilieu" en
putte daarbij uit een rijke ervaring.
Voor de Zondag was nog een les over
gebleven, die gegeven werd door de
veteraan de heer H. C. Nijkamp uit Eu
schede over „De christen en zijn stands-
milieu".
Met een plechtig Lof werden de uit
stekend geslaagde studiedagen, waarvoor
ook belangstelling getoond werd door
de Zeereerw. heer Breys. algemeen proost
van het Alg. Chr. Werkliedenverbond
in België, gesloten.
Naar wij vernemen zal ln de eerstvol
gende Verbondsvergadering van de KAB.
besproken worden de mogelijkheid om
in eigen kring tot bezitsverwerving te
komen in de vorm van een eigen woning.
I
Een Duitse huismoeder heeft het geluk, dat een kolenauto op veeg naar
een depot kostbare brandstof verloor. Naarstig pakt ze het verlorene op
om tveer een paar dagen vooruit te kunnen.
In bevoegde Antwerpsg-jhavenkringen
staat men 'zeer terughoudend tegenover
het bericht, als zOu een oVereenkonUjt
bereikt zijn tussen de Brits-Amerikaan
se bezettingsoverheid in Duitsland ener
zijds en de Belgische en Nederlandse
overheid anderzijds over het gebruik
van de havens van Antwerpen en Rot
terdam voor het goederenvervoer naar
Duitsland, aldus het „Laatste Nieuws"
Volgens het betreffende bericht zou
den de Brits-Amerikaanse bezettiogs-
autoriteiten er de voorkeur aan geven
rechtstreeks met de verschepers te on
derhandelen, in plaats van de betrek
kingen via de regeringsdiensten tot
stand te brengen Voorts zegt het be
richt, dat de ondertekening van deze
overeenkomst binnenkort plaats zal kun
nen hebben.
Te Antwerpen vestigt men echter de
aandacht op het feit. dat de onderhan
delingen na de bijeenkomst te Frankfort
op een dood punt zijn gekomen en dat
er tot nu toe geen datum werd bepaald,
waarop de onderhandelingen hervat
zouden worden.
Wel hebben verscheidene Belgische.
Nederlandse en Duitse particulieren on
langs te Duisburg besprekingen gevoerd,
maar officieel is de toestand ongewij
zigd gebleven.
(Van een bijzondere correspondent)
Het is geen schande, wanneer men niet
precies weet, waar het dorpje Ars ligt.
In 1818 werd er een nieuwe Pastoor be
noemd en hU wist het ook niet precies.
Wat hij wel wist, heeft hij kort en goed
gezegd en daarmee deed hij zijn eerste
voorspelling: er zouden nog eens veel
mensen naar die plaats komen.
Omdat de nieuwe pastoor een heilige
was, kwam zijn voorspelling uit Bij zijn
leven kwamen er gemiddeld 20 000
vreemdelingen, zelfs uit Amerika en uit
de meest afgelegen plaatsen, die elk jaar
gedurende enige dagen het plaatsje be
volkten en zich meestal tevreden moesten
stellen met een zitje in de open lucht
Zij kwamen om een heilige te zien, te
spreken en te horen preken, en zij gingen
allen beter naar huis. Ook na de dood
van de heilige pastoor bleef de voor
spelling steeds van kracht: Hij stierf op
4 Augustus 1854 en de parochie, Ars
loopt nog steeds over van vreemdelingen
Toen wij met de auto te Ars arriveer
den, was het al donker. Maar aangezien
de wegens in Frankrijk buitengewoon
goed zijn aangegeven, hadden wij niet
de minste moeite om op een donkere
avond het dorp te vinden. Alles was in
diepe rust. maar een signaal van de auto
was voldoende, om de leiding van Hotel
de la Basilique te alarmeren, dat die late
Hollanders nu toch werkelijk gekomen
waren. Met de bekende Franse hoffelijk
heid werden wij welkom geheten en in
een luttel aantal minuten zaten wij ln
een spiksplinternieuwe afdeling van het
hotel, dat niets te wensen overliet.
Voordat ik het goed besefte, stond ik
des morgens aan het hoofdaltaar van de
heilige pastoor van Ars. Hieraan heeft
hijzelf vele jaren de H. Mis opgedragen.
Ik moest er bij de Sanctus wel bijzonder
aan denken, dat de heilige bij dat ge
deelte van de Mis eens opvallend ver-
Deze plannen zijn van vérstrekkende
betekenis, v/anneer men overweegt dat
de Biesbosch nergens elders in ons land
zijn weerga heeft. Het is onze enige
zoetwater-delta, die ontstond tijdens de
grootste natuurramp uit onze geschiede
nis, de Sint Elisabethsvloed (1421).
Geographisch gezien is deze streek een
unicum.
Men kan in dit zonderlinge oord
uren, ja dagen rondvaren zonder een
medemens te ontmoeten. Bij de volks
telling in 1939 bleek dat er slechts 590
personen in dit waterrijke gebied woon
den
De Biesbosch bleef tot nu toe, niet
tegenstaande sterk groeiend bezoek van
watertouristen, een vrijwel ongerepte
herinnering aan de verschrikkelijke
watervloed, die
wegen. Duizenden watergangen kron
kelen zich door biezenvelden, riet
gorzen, grienden en slikken, en boren
grillig gevormde goten in de bij ebbe
droogvallende moddervelden. Twee
maal per dag wielt de stroom door de
killen en kreken die zich schilderachtig
een weg zoeken.
Er is veel schoons te bewonderen in
de Biesbosch en jagers en vissers heb
ben hier een dorado, dat zij node
zullen missen. Slechts ingewijden kun
nen zich zonder kaart in de geheim
zinnige doolhof wagen. Zij kennen de
namen van de „gaten", de grote water
gangen als het „gat van de vissen",
„gat van de zalm", „gat van de turf-
zak" en vertellen aan vreemdelingen
duizenden men
sen het leven
kostte. De bijna
tropisch aan
doende vege
tatie verhoogt de
schoonheid en
ook de avi
fauna is er uiter
aard sterk ver
tegenwoordigd.
Juist thans staat
dit unieke Hol
landse landschap
in het middel
punt der be
langstelling, om
dat voor- en
nadelen van het
grote plan wor
den overwogen.
Voorstanders
voeren aan. dat
de Biesbosch na
de inpoldering
een veel grotere
opbrengst zal
geven dan thans
het geval is
want momenteel
is hoofdzakelijk
het Hollandse
deel in exploi
tatie en de z.g.
A
W
de Biesbosch, grillig en schoon
eerst eeïl iangfe .tovilt over het watvi
Brabantse Biesbosch of „de Bergse
Veld" is nog een der dunst bevolkte
gebieden, waar slechts riet- en griend-
cultuur wordt aangetroffen.
En inderdaad biedt de inpoldering
perspectieven. Er zal een groot, vrucht
baar landbouwgebied ontstaan met
nieuwe schuren en boerderijen en
groeiende dorpen. Veeteelt en tuinbouw
zullen intensiever beoefend kunnen
worden en uit deze welvarende streek
zal een onafgebroken stroom van de
beste producten naar de markt stromen.,
waardoor het financiële herstel van
ons land wordt bevorderd.
De Biesbosch-boeren zullen daarom,
maar ook om andere redenen, de in
poldering met vreugde begroeten.
De boer is er verstoken van de wel
daden der twintigste eeuw als gas,
electriciteit en telefoon. Voor iedere
tocht naar een dorp in de omtrek moet
hij gebruik maken van een roeibootje,
en laat het weer die tocht niet toe, dan
zit hij volkomen geïsoleerd. Tijdige
doktershulp in noodgevallen is vrijwel
uitgesloten. Als hij zijn kinderen regel
matig de school wil laten bezoeken,
moet hij ze elders in de kost doen. Wil
de boer met zijn gezin naar de kerk,
dan moet hij eerst een lange tocht over
het water maken; bij storm of ijsgang
zitten de gezinnen soms dagenlang van
de buitenwereld afgesloten. Leveran
ciers ziet men er zelden. Er wordt b.v.
slechts éénmaal per week brood be
zorgd De post komt één keer per dag;
de bode maakt geen gebruik van zijn
fiets, maar van een motorbootje.,..
Geen wonder, dat dc Biesbosch-boer
naar verbetering van zijn positie uitziet.
Maar naar het oordeel van de natuur
minnaar is de inpoldering van de Bies-
>osch een onherstelbaar verlies, omdat
men nergens elders ln ons land een zo
grillig en schoon oord kan vinden.
Het is voor velen onbegrijpelijk, dat
dit wondermooie landschap niet als
natuurmonument is gereserveerd. De
schoonheid ervan is reeds dopr velen
ontdekt en steeds meer watertouristen
doen er ontdekkingsreizen over water
plassen breed als rivieren, maar even
goed op kreekjes, die smaller en smal
ler worden, tot zij zich verliezen in
stroompjes, die onbevaarbaar zijn.
Vreemdelingen kunnen gemakkelijk
verdwalen in deze wirwar van water
zonder aarzelen de namen van polders
en platen en griendeilanden. Ieder
stukje grond en ieder stroompje in de
Biesbosch heeft een eigen naam, waar
aan soms vreemde verhalen zijn ver
bonden. In, dit wonderlijke land, een
brok ongerepte natuur, heeft de roman
tiek een vruchtbare voedingsbodem.
Het zou te betreuren zijn, als dit
landschap, enig in ons land, ten onder
zou gaan. Ook zakelijk bezien zijn er
nadelen aan de inpoldering verbonden.
De producten van het wilde Biesbosch-
gedeelte, riet en griendhout, vinden
veel aftrek op de markt en de export
ervan levert deviezen op. Enorme hoe
veelheden riet worden er jaarlijks ge
sneden, waarvan de kwaliteit door geen
andere rietsoort in ons land wordt ge
ëvenaard. De Biesbosch was het riet-
centrum voor het Westen. Bovendien
vonden honderden arbeiders werk in
dit ruige land. Alleen in het naburige
dorp Werkendam wonen minstens vijf
honderd griendwerkers. Deze zijn ver
groeid met hun werk en arbeidsterrein
en zullen niet gemakkelijk omgeschoold
kunnen worden, daar het landbouw-
werk hun vreemd is en weinig
sympathiek.
strooid omkeek. Men vroeg hem later
wat dit beduidde. Hij antwoordde met
heilige eenvoud, dat hij de engelen rond
om het altaar zag knielen.
Het altaar zelf was niet. opvallend mooi,
maar wel voor zijn tijd meer dan een
voudig te noemen. Boven op het taber
nakel staat het beeld van Sint Jan de
Doper. De heilige Pastoor vereerde hem
bijzonder, niet alleen, omdat hij hield van
deze boeteling, maar ook omdat hij zijn
parochianen een afschrikwekkend voor.
beeld kon voorhouden; het dansen in de
'parochie was een bron van zonden en de
pastoor wees dan ook herhaaldelijk op de
gevolgen: wanneer de hartstochten op
laaien, is elke rem op non-actief gezet.
E- had het dansen van de dochter van
Herodias ook niet het hoofd gekost aan
Sint Jan de Doper?
Na <je Mis trokken wjj vanzelfsprekend
naar het votiefaltaar van de heilige
Pastoor In het midden van de rechter-
zübeuk van de basiliek. Daar lag de
Pastoor voor ons, het lichaam nog geheel
ongeschonden, in een glazen reliekschrijn,
met een vredige rust op zijn gelaat. De
schrijn is een geschenk van de priesters
van Frankrijk aan hun grote patroon.
Defunctus adhuc loquitur: zelfs na zijn
dood spreekt hij nog zijn parochianen
toe. Welke Pastoor geniet het zeldzame
voorrecht om in zijn eigen kerk opge
baard te worden en door Gods almacht
verrijkt te worden met de onbederfelijk,
heid van het lichaam Weinig mensen
het-ben meer dan hii hun lichaam zozorr
veracht gegeseld en verstorven. Zijn
lichaam zelf is nu een voortdurend, spre
kend wonder tot allen die het voorrecht
hebben erbij te mogen neerknielen. Nooit
begreep ik beter de woordfn van Hem
Die sprak: Zoekt eerst het Rijk Gods
en het overige zal U worden gegeven als
toegift.
De broeder-koster was een beminnelijk
man. Op ons verzoek om een korte rond
leiding. liet hij sacristie en al in de steek,
blijkbaar pleizier hebbend in die pelgri
merende Hollanders, en hij ging terstond
met ons meg. De tegenwoordige basiliek
bestaat uit twee gedeelten. Het voorste
gedeelte vanaf de kleine nauwe ingang
is de kerk van de heilige Pastoor: gro
tendeels nog intact, laag en smal, met
enkele altaren erin: zijn hoofdaltaar staat
links vooraan, opzij, het Maria-altaar
rechts, waar de H. Maagd tweemaal aan
hem verschenen is; de plaats waar de
Heilige bij voorkeur bad. vooral in de
eerste eenzame jaren, werd door de broe
der aangewezen: een kale stenen plaat
op de grond.
De tegenwoordige sacristie is nieuw;
maar de sacristie van de Pastoor van Ars
is nu de doorgang naar de nieuwe uit
bouw en ziet er nog net precies even
armoedig uit als in zijn tijd. Daar ziet
men ook de biechtstoel staan, die door
duizenden werd belegerd, alsmede de
credenstafel waaraan hij staande zijn ser.
moenen schreef. In de kerk staat de
smalle preekstoel, en vanaf deze plaats
liet hij zijn vermanende woorden en zijn
eenvoudige preken horen.
Naast de kerk staat de oude pastorie:
beneden de woon- en eetkamer. Met een
piëteit zo groot, dat ieder zich erover
moet verbazen, is alles bewaard gebleven,
zoals men het vond bij zijn dood: arm',
doodarm, een ijzeren pot voor de be
schimmelde patatten, een paar lage hou
ten bankjes, een versleten tafel.
Nog meer kan men zich verwonderen
over wat men boven aantreft: zijn
slaapkamer met de boeken van zijn eigen
eerste Pastoor, zijn eenvoudig bed waar
op hij gestorven is, zijn vele schilderijen
m t de afbeeldingen van heiligen die hij
vereerde; de loden kist waarin zijn
lichaam ongeschonden is bewaard. Op
een kamer ernaast worden in glazen
kasten bewaard de paramenten van de
Pastoor waaronder die van zijn eerste
Mis, de geselwerktuigen, buisjes met
vloeibaar bloed uit zijn lichaam, exem
plaren van geschreven preken, 'n plukje
haar, zijn kousen eh schoenen, zijn
kanunikkenmanteltje hetwelk hij een
half uur van zijn leven gedragen heeft
en zo voorts.
Men moet wel diep overtuigd geweest
zijn.van zijn heiligheid, dat men reeds
bij zijn leven en terstond na zijn dood
alles wat van hem afkomstig was en
al zijn gebruiksvoorwerpen zorgvuldig
beeft bewaard.
De tegenwoordige Pastoor van Ars las
zelf om half zeven de H. Mig aan het
hoofdaltaar van de basiliek. Het nieuwe
gedeelte van de kerk ziet er fraai en* ver
zorgd uit. Als een herder stond hij tus
sen zijn schapen, die rondom het altaar
geschaard waren: kleine jongens en
meisjes in heldere schorten, kinderen
van de Providence: deielfde stichting
waaraan de heilige zijn hart verpand
had en waarin hij verschillende wonde
ren van God verkreeg.
Ik moest hierbij denken aan de toe
komst van Frankrijk. Wanneer Frankrijk
rekenen mag op de voorbede van een
heilige Pastoor, om van God te verkrij
gen een vermeerdering van heilige pries
terroepingen en een geestelijk réveil van
de jongeren, dan behoeft men niet,, te
wanhopen aan de oudste dochter der
Kerk.
De erfenis van de heilige Pastoor van
Ars is hiervoor een teken en een belofte.
In de nacht van Zaterdag op Zondag
heeft een niet geïdentificeerd vliegtuig
erscheidene passagiers afgezet op een
vliegveld ln het Engelse graafschap
Middlesex. Het vliegtuig is onmiddellijk
daarna weer opgestegen. Door de duis
ternis hebben de onbekenden zich uit de
voeten kunnen maken "zonder de con
trole gepasseerd te hebben.
