Mijnwerker Joep valt tegen
Gaf Stalin gunstige wending?
Lange conferenties met Stalin
gebruikelijk
Marine-vliegtuig
in de lucht
explodeerde
GoNGSlagen
Duitse volk moet weer
rechtsideeën krijgen
Prof. Goudriaan valt de M.I.R. aan
Beide inzittenden op slag gedood
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
De troeven in het bedrijfsleven
arbeiders buiten de
ECONOMIE?
De drie zouden buitengewoon tevreden"zijn
Zij moeten hem helpen tot het ophouwen
van een goede indruk
Bruening over Duitsland
Wegens 12 jaar mag 't geen 1000 jaar vergeten
70ste JAARGANG
WOENSDAG 25 AUGUSTUS 1948
No. 20707
Conferenties en publicaties over producten en productiviteit
noopten ons Zaterdag in een Gongslag de troeven, waarmede
men in het bedrijfsspel telkens weer te maken krijgt, eens op
tafel te leggen. Immers we „bouwen" aan een nieuwe maat
schappij, die in haar sociale voorzieningen ook een verant
woorde 'structuur zal krijgen. Economisch en sociaal inzicht
met de tnogelijkheden in de twee richtingen, moeten hand in
hand gaarf. Evenwicht in de verhoudingen is moeilijk en het
trekken naar eene kant moet tot explosies leiden.
Het professorale betoog
Amsterdam was gisteravond tijdens de proef verlichting omgetoverd in een sprookjessta e verse i -
lende toch al schilderachtige plaatsen van het oude Amsterdam leverden een fan as isc i sc ouw
spel. Op de foto paradeert de Magere brug" m haar iUuminatie-costuum.
ln verband met de conclusies, die vastgeknoopt zijn aan de
duur van de conferenties van de ambassadeurs der Westelijke
mogendheden met Stalin, is het goed een getuigenis aan te halen
van Louis Fischer, de man, die 14 jaar onder het sovjet-regiem,
m moskou 'werKte. Enkele van zijn boeken zijn onlangs in
Nederlandse vertaling verschenen. Van zijn hand verscheen in
het Amerikaanse blad „Look" een karakteristiek van Stalin.
Hierin vertelt hij, dat Stalin over het algemeen de voorkeur
geeft aan besprekingen van lange duur. Een korte beschrijving
van wereld-vijand no. 1 moge hier volgen als inleiding tot de
eigenlijke passage. Fischer is aan het woord:
(Van onze speciale verslaggever).
Boven het dorpje Valkenburg nabij Leiden had gistermiddag
een vliegtuigongeluk plaats, dat 2 doden en 4 gewonden eiste.
Het vliegtuig, een „Firefly Mark IV" van de Marine-lucht-
vaartdienst explodeer^ tijdens een duikvlucht, nadat de linker
vleugel bij het optr^fken na een duikvlucht in aanraking was
gekomen met een broeikas. De explosie verbrijzelde het
vliegtuig volkomen en de beide inzittenden werden deerlijk
verminkt.
DE LONEN DER BLANKEN
HENK VAN DER MAZE.
HET DRAMA TE
BOCHOLTZ
PATER LAMBERTUS SMEETS
ORD. CARM. f
Een der huizen in het dorp Valkenburg bij Leiden, die zwaar be
schadigd werden door de rondvliegende brokken van het marine-
vliegtuig, dat na 'n duikvlucht, vlak boven de huizen explodeerde
GEVOLGEN HADDEN VEEL
ERGER KUNNEN ZIJN
Draaiende propeller sloeg
door de lucht
Een deel van de propeller van
het te Valkenburg verongelukte
vliegtuig, dat in een weiland
werd teruggevonden.
DE KANTOREN van de Redactie en de Admi
nistratie zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaer-
straat L Telefoon 25270; te Schiedam, Broersvest 8,
Telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 teD name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam
De abonnementsprijs bedraagt 3.45 per kwartaal
1.15 per maand. t 0.30 per week.
Directeur: J. KU1JPERS.
Hoofdredacteur: Mgr. Dr. J. WITLOX.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Het is heel gemakkelijk voor een
onderneming of een ondernemer, om bij
de uitvoering van een bepaald werk zon
der veel omslag personeel aan te werven
en na voleindiging weer te ontslaan.
Aan die tijd van de arbeidsslavenmarkt
zijn we echter ontworsteld. Men mag
deze stelling misschien als volmaakt
overbodig in de tegenwoordige tijd ach
ten. de afgeschafte vrijheid ten deze
leeft bij te velen nog voort als een
sluimerend doch nog niet uitgebannen
begerenswaardig goed.
Daartegenover staat 'n steeds groeiend
complex van maatregelen, dat de wer
ker bescherming biedt, maar door
onderneming of ondernemer als een
moeilijk aanvaardbaar „harnas wordt
aangevoeld. Vandaar het „sabbelen aan
elke .correctie", vandaar ook reeds nu
weerhet oppositie voeren tegen de
publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie en
de ondernemingsraden, een oppositie, die
men kan samenvatten in het adagium:
Wat moet Jain-met-de-pet op de directie-
stoel?
De afbakening van de medezeggen
schap is inderdaad een delicate zaak,
maar een bedrijfsvoering bij, over en
zonder de hoofd- en handarbeiders loopt
op haar laatste benen. Er moet voor een
bedrijfsleiding armslag blijven, doen
deze kan bij voldoende waardering, voor
haar mensenmateriaal, ook met hersens
toegerust, daaruit vele voordelen trek-
k prof. ir. Goudriaan heeft nu in_ „Eco
nomisch Statistische Berichten een
aanval gedaan op de P.B.O. waarvoor
hii redelijke argumenten meende te kun-
c'en ontlenen aan de houding van de
Mijn-Industrieraad (de MJ.R.) en de*
mislukte poging om dit jaar bij de mij
nen de 12 millioen ton te produceren.
Prof. ir- Goudriaan schrijft o.a.:
In de sociale economie is maar weinig
gelegenheid om te experimenteren eri als
het gebeurt zijn de organisators van de
proefneming zich zelden of nooit be
wust, dat zij met een experiment bezig
zijn. Het gunstige resultaat van de door
hen getroffen maatregelen staat naar
hun mening bij voorbaat vast. De weten
schappelijke nieuwsgierigheid naar de af
loop, de methodische twijfel aan hun
eigen deducties of speculaties en de on
bevangen geesteshouding om de werke
lijkheid volstrekt onbevooroordeeld tege
moet te treden, is zelden hun deeL Ware
het anders, dan zouden zij aan het expe
riment waarschijnlijk nooit zijn begonnen.
Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
kan daarom, krachtens haar natuur, nooit
iets anders zijn dan een vorm van corpo
ratieve organisatie. Het is een organisa
tie, krachtens definitie en krachtens de
duidelijke redactie van artikel 152 vap de
Grondwet, gebaseerd op de corpora, op
verenigingen van personen uit eenzelfde
S of eenzelfde tak van bedrijf. Wie
^Rechtelijke bedrijfsorganisatie wil
trm cn™ltkt voor de veel duidelijker
lip? i S5 organisatie, weet zelf
met Wat hij wil Of hij maakt yirh aan
opzettelijke misleiding schuldig Daarom
is het toe te juichen, dat. aU&nsf„ d?
katholieke pers, het woord corporatief
meer en meer als synoniem met de p b
O. gebruikt wordt
Er is thans één gebied, waarop de resul
taten van het experiment met de corpo
ratieve organisatie ook nu reeds regelma-
bineT-Gerbra^dy'\eett in demissionnaire
grorndevan artikel 152, 153 en 154 van de
Grondwet de Mijnindustrieraad (M.I.R.)
ingesteld.
Na deze roffel, waarbij prof.
de hele raamwet der P-B-O- ?s ,Lar.
een zeer vreemd getimmerte m
trapt, stelt hij de vraag:
En wat zijn nu de resultaten.
1. De productie van de Nederlandse
mijnen is nog steeds lager dan tijdens
de Duitse bezetting. Toen bedroeg zij 12
a 13 millioen ton; thans bijna vier jaren
na de bevrijding van het Zuiden beloopt
zij nog steeds geen 11 millioen ton. Het
springt in het oog, dat Dr. Ir. Groothoff
aan de opdracht van de Regering om
voor 1948 12 millioen^ ton te produceren
niet meer kan voldoen.
2. De productiviteit van de Neder
landse mijnen is nog steeds lager dan
tijdens de Duitse bezetting. Toen is zij
nimmer gedaald beneden een jaargemid
delde van 1.729 kg. per ondergrondse
dienst; na de bevrijding is dit getal maar
gedurende één maand gehaald, n.l. tij
dens de zgn. kolenslag in Februari '47;
het tendeert nu op z'n hoogst naar een
gemiddelde van 1.700. Het blijft dus nog
aanzienlijk beneden het plafond van 80
pet. van de prestatie van 1938 (80 pet.
van 2.369 is rond 1.900) dat door de mijn
werkers direct na de bevrijding als be
grenzing voor hun arbeidsprestaties werd
verlangd.
3. De kolenbalans van Nederland ver
toont na de oorlog een tekort van rond
150 millioen gulden per jaar; vóór de
oorlog een overschot van 20-25 millioen.
berekend op de tegenwoordige prijzen.
4. De toeneming van de productie van
de Nederlandse mijnen blijft belangrijk
en in steeds stijgende mate -ten achter
bij de toeneming van de Nederlandse
productie in het algemeen.
Berekend over de eerste 5 maanden
van 1948 zijn de cijfers respectievelijk 81
en 102; dus een achterstand van 21 op de
102 is 20 pet.
Men kan nu met goed wetenschappelijk
scepticisme de vraag stellen; staat h°t
volkomen vast, dat het divergerend be
loop uitsluitend of althans in hoofdzaak
te wijten is aan de M:I.R.?
En dan luidt het antwoord: Geen en
kele conclusie uit inductie staat ooit vol
komen vast, maar het is wel zeker, dat
„het licht van deze resultaten" geen en
kele aanwijzing geeft, dat de M.I.R. heeft
bijgedragen tot verhoging van de maat
schappelijke doelmatigheid van de Ne
derlandse steenkoolproductie.
En wanneer men, na de cijfers, ook
kennis neemt van hetgeen zich afspeelt
in het Limburgse mijnbedrijf, cjan kun
nen daaruit wel zeer sterke aanwijzingen
worden geput van de schadelijke invloed,
4ie van het corporatisme uitgaat op pro
ductie en productiviteit.
Inzake de productiviteit is er de strijd
vóór of tegen het pijleraccoord. De vak
verenigingen verzetten zich daartegen.
Dat is hun goed recht en volkortien nor
maal. Even normaal is het om voor deze
tegenstand niet uit de weg te gaan, nu
een zo groot algemeen belang op het spel
staat. Maar het is niet normaal dat de
Voorzitter van "een vakvereniging „bui
tenstaanders bezweert" om zich niet met
een dreigend arbeidsconflict te be
moeien en het ,is nog veel abnormaler,
dat men voor de handarbeiders een
paritaire positie vraagt in de P.B.O., ten
einde de invoering van door hen niet ge
wenste tarieven formeel te kunnen te
genhouden. Het is juist de invloed van
een goed geïnformeerde publieke opinie,
die bij een groot arbeidsconflict tot dus
ver steeds de doorslag gegeven heeft en
dit ook in de toekomst moet kunnen doen.
Anders gaat het met de ontwikkeling van
de efficiency onherroepelijk mis.
Inzake de uitbreiding der productie be
hoeven wij niet anders te doen dan uit
de dagbladen een bericht te citeren over
een vergadering van de M.I.R. Het luidt
als volgt:
„De beheerder van de Nederlandse
mijnen, dr. ir. Groothoff, heeft onder de
aandacht van de regering gebracht, dat
het niet mogelijk is de produeftie op het
voor 1948 beraamde peil (12 millioen ton)
te brengen zonder over te gaan tot het
aannemen van nieuwe arbeidskrachten.
Deze kunnen alleen uit Italië worden
gehaald. De beheerder wil evenwel niet
tot tewerkstelling van Italianen overgaan
zonder speciale opdracht van de rege
ring. Deze is van oordeel dat de werving
dezer buitenlandse arbeidskrachten ter
hand moet worden genomen.
Verschillende leden (van de M.I.R.)
opperden ernstige bezwaren tegen het
verder in dienst nemen van vreemdelin-
gen.
Het resultaat van de gedachtenwisse-
iing was, dat de Raad besloot de defini
tieve bepaling van zijn standpunt uit te
stellen tot de volgende, over veertien da
gen te houden, vergadering".
Dit is uitstekend aanschouwelijke on
derwijs in corporatisme. Men tracht uit
breiding van de productie tegen te hou
den en als dat niet lukt, de uitbreiding
zoveel mogelijk te vertragen. Elke dag
uitstel kost naar schatting 15 2 ton. Het
corporatieve orgaan grist dit bedrag zon
der blikken of blozen uit 's lands de-
viezenkas en behoeft daarvoor niemands
toestemming.
Tot zover professor Goudriaan.
We zouden echter naar aanleiding van
zijn betoog echter wel enkele vragen
willen stellen.
Een bedrijf kan en moet zelf zich een
De berichten, welke Dinsdag in de
loop van de avond binnenkwamen
over het jongste onderhoud van de af
gezanten der drie westelijke mogend
heden met Stalin, vertoonden een
steeds meer bemoedigende tendenz.
welke nog versterkt werd door het
volgende Reutertelegram:
Volgens welingelichte kringen te
Moskou gelooft men, dat Stalin door
zijn laatste bijeenkomst met de weste
lijke afgevaardigden de internationale
toestand een gunstige wending heeft
gegeven. Naar verluidt, zijn de afge
vaardigden „buitengewoon tevreden"
met de aaril van een mededeling, die
Stalin hun gedaan heeft en waardoor
„het beeld van dc onderhandelingen
der grote mogendheden over Duitsland
totaal veranderd is".
Zowel de pers als de autoriteiten te
Washington bleken veel optimistischer
dan tevoren tengevolge van „zekere nieu
we denkbeelden" bij de onderhandelin
gen.
Deze nieuwe denkbeelden zouden
hierin bestaan, dat de sovjet-unie „de
rechten van de westelijke mogendheden
om Iteriyn méde te besturen op ondub-
wijze zou erkennen". De vyes-
j geallieerden zouden hun „recht
te eehrnu!"*!? en WCBen naar Berlijn
en erkend zien. Eveneens
westelijk» ®n VaSt te staan- dat de
mede ™og.e?dheden het recht heb
ben mede-toezicht te oefenen op elke
valuta, die tot valuta vin Berlijn
wordt gekozen. u
(Telefonisch van onze Londense corres
pondent.)
Xe Londen verwacht men, dat heden
een nieuwe ontmoeting op het Krem
lin zal plaats hebben tussen Molotot
en de drie westelijke diplomaten en dat
Z dan werkelijk de laatste bijeenkomsl
zal zijn. Een derde onderhoud met Sta
lin wordt niet waarschijnlijk geacht.
Olschoon in de Londense bladen tame
lijk uitvoerige beschouwingen gewijd
worden aan de huidige stand van zaken
wordt tussen de regels door erkend, da'
men hieromtrent eigenlijk niet anders
weet, dan dat het overleg voortduurt
Zo de kans op overeenstemming thans
gunstiger wordt beoordeeld, dan is di
volgens de diplomatieke medewerker van
de Daily Telegraph uitsluitend hieraan ie
danken, dat Bedel) Smith, de Amerikaan
se ambassadeur in de nacht van Maandag
op Dinsdag, na afloop van de conferentie
met Stalin en Molotof. zinspeelde op de
waarschijnlijkheid van een nieuwe Dij
eenkomst, n.l. die welke vénavond waar
schijnlijk gehouden zal worden.
bepaald doel voor ogen stellen. Doch
de uitvoering kan niet met alle moge
lijke of onmogelijke middelen geschie
den. Of liever zonder met vertragende
omstandigheden rekening te houden en
er op te zinnen de oorzaken dezer ver
traging weg te nemen-
Het treft, dat we nog maar enkele
dagen geleden, een der grootste mijn
bedrijven in Limburg in werking heb
ben gezien. Een bedrijf van 9000 a 10.000
mensen. Voor een perfecte organisatie
liggen de zaken niet zo eenvoudig. Het
beroep van mijnwerker is een gevaar
lijk beroep, zodat vele maatregelen ter
beveiliging permanent moeten worden
genomen en gehandhaafd. Een dozijn
mensen heeft daar een dagtaak aan het
verzorgen van kleine en ernstige ver
wondingen
Sociale diensten doen uitstekend werk
doch ook deze 9000 a 10.000 mensen zijn
mensen en willen geen nummer meer
zijn.
En nu is het heel eenvoudig om meer
productiviteit te eisen en te verklaten
die 12 millioen ton moeten er komen,
doch de bezorgers van die 12 millioen.
moeten maken dat, wanneer zij des
avonds om 10 uur gaan afdalen, zij om
9 uur aanwezig zijn voor allerlei voor
bereidende werkzaamheden. Vóór 9 uur
hebben ze al een fietstocht achter zich
of een busrit. Want bij de „Maurits" in
Geleen komen ze van Maastricht tot
onder Roermond. En dan het werk zelf
ondergronds. Gp de losvloer zagen we
de wagens kolen achter elkaar in eer,
snel tempo naar boven komen. Naden
ken over wat daar beneden 700 a 800
meter diep gebeurt, dwingt eerbied .af.
De tijd. da* in het c-r'r??J.dse jongelui.)
niet een soort knoet achterna werden
gezeten, is voorbij. Maar wanneer de-
dreiging van opnieuw jachten voor ogen
zweeft, komt ook bij de beste werkers
tegenzin.
Er zijn te weinig woningen dicht in
de buurt voor de gehuwden. En kunnen
de ongehuwden. die op propaganda wor
den aangeworven, over hun verblijven
tevreden zijn? Zijn ook daar bij alle lei
ders voldoende persoonlijke kwalitei
ten, die hun functie eist, aanwezig?
Mijnwerker Joep valt tegeb, want hij
haalt de algemene productiviteit niet,
is in het bestek van de getallen der
statistiek een gauw gecalculeerde con
clusie. Doch laten wij verklaren, dat wij.
na een bezichtiging 's morgens en
's avonds, stil en met eerbied voor Joep
huiswaarts gingen.
Ook al zijn de 12 millioen ton dan
nog niet bereikt.
HENK VAN DER MAZE.
Ik zag Stalin verschelde#: malen in de
14 jaar. dat ik in sovjet-Rusland woonde.
De beste gelegenheid om hem te bestu
deren kreeg ik tijdens een interview van
zes uur en een kwartier (let op de lengte
an dit onderhoud. Redactie), dat hij
toestond aan een groep Amerikaanse pro
fessoren en leiders uit de arbeiders
beweging. In al die tijd verliet hij de
kamer niet een keer. noch ontving of
verzond hij berichten. Er was geen tele
foon. Hij had zich opzettelijk van alles
en iedereen afgezonderd -en zi.in werk zo
ingedeeld', dat hij zich geheel aan zijn
bezoekers kon wijden.
Deze concentratie op één ding is ken
merkend voor Stalin.
Toen we binnenkwamen, gaf hij ieder
van ons een krakende handdruk. Hij
droeg een burger khaki-pak zijn khaki-
broek had hij in zwart lederen laarzen
gestopt. Deze reikten bijna tot aan zijn
knieën. Stalin's voorhoofd is laag en
wijkt naar achteren Hij heeft tal van
diepe ronde lidtekenen overgehouden
van de pokken. In die tijd waren zijn
haren en snor nog dik en zwart. Nu zijn
zij grijs en dunner. Als hij lachte, liet hij
korte tanden, zien .die zwart waren of
een kroon van goud hadden. Zijn neus is
groot en lang
Stalin's ogen zijn doordringend. Zware
oogleden, dikke wenkbrauwen en een
vochtige waas over zijn pupillen schijnen
ontworpen om hem te beschermen tegen
bestudering, terwij] zij hem de kans
I SKi'
geven in de ziel van zijn bezoeker door
te dringen
„Wat is dit voor een kerel?" schijnen
zijn ogen te vragen. Het zijn de ogen
van een jager, steeds op zijn hoede voor
een gevaarlijke prooi; de ogen van een
koopman, die zich afvraagt of de tijd
voor het afsluiten van de koop al geko
men is. Als hij lacht, heeft de lach geen
warmte.
Stalin heeft niets om van zijn persoon
lijkheid een betoverende invloed te doen
uitgaan. Niets aan hem is innemend^ Hij
is brillant noch magnetisch.
Maar terwijl hij uur na uur praatte,
g oeide er onder zijn gehoor ontzag voor
zijn wilskracht. Hij bouwt de indruk, dve
hij maakt op dezelfde manier op als zijn
politieke carrière langzaam, metho
disch, steen voor steen. Wellicht verklaart
dit Stalin's voorkeur voor besprekingen
van lange duur Hij schijnt er een hekel
aan te hebben zijn bezoekers te laten ver
trekken voor hij tijd heeft gehad om de
gewenste indruk op te bouwen.
Aan Elliott Roosevelt gaf hij twee uur,
aan Wendell Willkie drie, bijna drie aan
Eric A. Johnston, destijds president van
de Amerikaanse Kamer van Koophandel
en zelfs 6 uur aan Harry Hopkins.
Stalin moet alle vragen laten vertalen,
want hij kent geen vreemde taal. Zijn
antwoorden zijn stevig, eenvoudig, alle
daags Hij mist de gave om puntig en
geestig iets te zeggen. Zijn wapen is de
hamer, niet het rapier.
Gedurende het hele interview was Sta.
lin's stem kalm Zijn gehele houding
toonde zijn ware aard: „de man van
staal", zoals zijn revolutionnaire kamera,
den herrl het eerst noemden.
De belangrijkste eigenschap van Joseph
Stalin is zijn vermogen om in de mensen
en uit de gebeurtenissen de hoofdzaken
te lezen. Hij heeft geen groot reservoir
van kennis Maar hij heeft geleerd, wat
ieder opperhoofd in de politiek moet
weten: hoe aan de macht te komen en
aan de macht te blijven.
DE ADVERTENTTE-PRUS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 ets. per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs op
aanvrage bij de Administratie verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden I 1.—- Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Wanneer men in het heden meningen
ten beste wil gevén, dient men het ver
leden te kennen; wenst men aan de toe
komst en dan natuurlijk een goede
mee te werken, dan is kennis van he
den, gisteren en voorgisteren noodza
kelijk.
Het verleden wordt bij belangrijke
onderwerpen van economische of socis f
aard nogal eens vergeten, bewust en
onbewust
Belangrijke congressen, zoals nu ook
bijv. weer te Voorhout, wijzen duide
lijk uit, dat gelijk we reeds Zaterdag
deden aanvoelen de fouten van de
maatsahappelijke structuur niet alleen
en vooral zitten in een als verkeerd aan
gegeven loonpolitiek, maar in de
onderwaardering van de mens.
De mens in het bedrijf is te veel be
keken als werkkracht zonder meer. Door
het aanbo.d kon men goedkoop op de,
arbeidsmarkt terecht. We kunnen ons
nog uitstekend de tijd herinneren, dat
een vakman een kwartje per uur ver
diende. Daarvoor lag nog de periode
van een goeie gulden daags! Zo was
toen de economische orde en de katho
lieke ondernemers hobbelden in die
zelfde sfeer braaf mee.
"Wanneer vandaag andere, hogere,
eisen worden gesteld, mag die tijd niet,
worden vergeten. Vergeten wordt maar
al te vaak bijv., dat bondsbestuurders
ook rekening moeten houden met de
kracht, met de economische mogelijk
heden van een bedrijf. Zij weten en
horen dikwijls meer dan datgene wat
ter algemene kennis kan worden ge-
bracht. De meeste „bonzen" laten 'ïich
heus niet met een kluitje in het riet
sturen. Het is derhalve juist met het
oog o-p bijzondere ontwerpen, die in de
zeer nabije toekomst aan de orde zullen
komen van belang, dat de werkne
mers hun éigen verwijten van wanbegrip
niet op hun hoofd krijgen.
Was tegenover vele ondernemers de
grief van te weinig sociaal besef ge
rechtvaardigd, zij zouden op huin beurt
in bepaalde gevallen met de klacht: „te
weinig economisch inzicht" niet mis
staan.
De gemengde instanties in die toekomst
als een verbeterde editie van het tegen
woordige overleg bij de C.A.O., zullen
naar aile kanten goed georiënteerd die
nen te zijn, met als eerste princiep na
tuurlijk eerbied voor de mens, welke
zich niet alleen moet manifesteren in
loonkwesties, maar ook in het scheppen
van goede arbeidsgelegenheden in tijd,
tempo, sfeer en juist ook zonder het
speciale cachet van het materiële.
Men heeft gisteravond nog een uit
voerig artikel kunnen lezen over Zuid-
Afrika inzake de mensonterende behan
deling van de negers of naturellen. Het
zich verheffen wordt hun practisch on
mogelijk gemaakt. De goudmijnindustrie,
de krachtbron van Zuid-Afrika's wel
vaart, berust in haar economie op goed
kope arbeidskachten.
„Zo kweekt men communisten", kan
men nu nogal eens horen. De uitdruk
king is niet juist. Want de communisten
zijn wel ontevreden mensen, maar onte
vreden mensen zijn nog geen commu
nisten.
Er is nog veel te doen. We zullen dat
ook zonder de communisten wel klaren.
Maar nogmaals, eis is inzicht, inzicht,
inzicht.
Het uitzicht bij alle groepen blijkt
echter nogal eens vertroebeld, bij ge
brek aan voldoende werking van de
sociale of economische zenuwen.
Een der slachtoffers overleden
De 22-jarige Johanna P., een van de
slachtoffers van de aanslag, welke
Maandag te Bocholtz door de mijnwer
ker B. op zijn schoonzuster en zijn
schoonmoeder werd gepleegd, is Dins
dag in het ziekenhuis te Heerlen aan
haar verwondingen overleden.
De dader heeft een volledige beken
tenis afgelegd.
In de ouderdom van 81 jaar is dver-
leden de zeereerw. pater L. Smeets O.
Carm., oud-provinciaal der Carmelieten.
De Firefly behoorde tot de uitrusting
van de „Karei Doorman", doch een esca
drille van deze vliegtuigen is momenteel
gestationneerd op het vliegveld Valken
burg in verband met de komende festivi
teiten. De 21-jarige adelborst eerste
klasse der Kon. Marine-reserve F. J. c.
Meulenberg uit Utrecht was met het toe
stel op een oefenvlucht met als passagier
dc 18-jarige matroos-schrijver tweede
klas F J Palings uit Gestel. De piloot,
die reeds een geroutineerd vlieger was.
zoals men ons verzekerde, maakte te
ongeveer vijf minuten over twee tussen
het doi.» en het vliegveld een duikvlucht
vanaf een hoogte van circa 2a00 meter.
Men vermoedt, dat hij daarbij door een
z.g. „blackout" een tijdelijke verlam
ming door de snelheid van de duikvlucht
is getroffen en daardoor enige ogen
blikken het vliegtuig niet vólkomen in
zijn macht had. Te laat trok hij het op.
waardoor de linkervleugel van de Fire
fly een broeikas raakte, opwipte en
daarna als een granaat explodeerde.
De gevolgen waren verschrikkelijk,
want de beide inzittenden werden ais
het ware vaneen gereten, terwijl brok
stukken van het vliegtuig in een straal
van 150 tot 200 meter schrik en ontstel
tenis zaaiden. Vier personen werden
nog door rondvliegende brokken ge
wond, terwijl verschillende woningen
werden beschadigd.
Het zag er aanvankelijk naar uit, dat
het aantal slachtoffers véél groter was,
want in de omgeving vgn de Broekweg
aan de rand van het dorp, waar het on
geluk geschiedde, werden dakpannen en
ramen verbrijzeld, sténen uit de huizen
geslagen en steeg het ^pkerm van de ge
wonden en het gegil van verschrikte
vrouwen en kinderen aan alle kanten op
De verwondingen van de getroffenen
bleken echter betrekkelijk mee te vallen.
De elf-jarige Bertie Schaap had evenwel
zijn been gebroken en twee arbeiders
van de Heidemaatschappij liepen respec
tievelijk een ernstige beenwond en een
hersenschudding op. Op de boerderij van
de heer Ooms sloegen brokstukken van
het vliegtuig door het dak, terwijl door
vallende stenen een dochter des huizes
aan het hoofd werd gewond. De gevol
gen hadden in dit huis echter veel ern
stiger kunnen zijn, daar de stukken door
het dak van de schuur in het hooi vie
len, waar tien 5 vijftien minuten tevoren
ongeveer vijftien jongens hadden gele
gen, die daar kampeerden, maar juist
naar zee waren vertrokken.
De Marinelucbtvtvtdienst is geruime
tijd bezig geweest met het bergen van de
stukken van het vliegtuig. Wanneer men
de brokstukken van het vliegtuig her en
der verspreid-ziet liggen, kan men er zich
wel over verbazen, dat er niet méér
slachtoffers zijn gevallen. De propenor
b.v. sloeg al draaiend door de lucht, hal
veerde een knotwilg top een afstand van
een halve meter stonden twee vrouwen
rustig met elkaar te praten), verbrijzelde
de betonnen rand van een waterput en
kwam tot stilstand in de hoek van een
huis. Het motorblok vloog zeker 150 m
door de lucht, het streek over een dak
heen, verwoestte daarna een dakvenster
en een deel van het dak van een ander
huis, drong er een steunbint opzij en
ontzette een binnenmuur. Met een takel
wagen van de marine moest het motor
blok worden verwijderd.
Uiteraard was heel het dorp Valken
burg in re. en roer. Men heeft al her
haaldelijk met angst en vrees de ver
schillende manoeuvres van de oefe
nende püotén aanschouwd. De deernis
met d>- slachtoffers is natuurlijk groot,
doch men verheelt niet de oprechte
wens. dat oefenstünts in de toekomst
boven een meer onbewoond terrein zul
len worden verricht.
De bekende vroegere centrumlelder
en rijkskanselier van Duitsland, Hein-
rich Bruening, die voor een familiebe
zoek in de Duitse Heimat vertoeft,
heeft volgens een A.N.P.-berlcht, een
interview verleend aan de hoofdredac
teur van de „Sued-Deutsche Zeitung"
Daarin erkent de Katholieke vroegere
staatsman, dat het Duitse volk het
spoor op het terrein van de rechtsbe
grippen bijster is geraakt, doch tevens
meent hij het een hart onder de riem
te moeten steken met te verwijden naar
de morele gesteltenis, die overal elders
valt waar te nemen.
Aan het belangwekkend interview ont
lenen wij het volgende:
„Het Duitse volk", aldus Bruening.
„moet weei in de richting zoeken waar
het eens voorbeeldig was, bijvoorbeeld in
zijn ideeën van recht. Een volk moet zijn
evenwicht verliezen en zich in radica
lisme zelf verscheuren, als het de gebo
den van zijn historische overlevering
verlaat en poogt een staat te construeren
volgens zuivere theorie".
„Duitsland was eens een rechtstaat,
wiens burgers zo streng over eventuele
misdaden of onmenselijkheden waakten,
dat zij desnoods nadelen óp het gebied
der buitenlandse politiek op de koop toe
namen".
„Weliswaar wegen in Duitsland ten ge
volge van zijn gecompliceerde geogra
fische ligging alle politieke fouten en
verzuimen bijzonder zwaar. Maar de
daaruit groeiende verplichtingen mogen
de Duitsers er niet toe verleiden, het
morele klimaat van de gehele overige
wereld te miskennen, een klimaat dat tot
een ijzige temperatuur daalt".
„Ik heb" aldus Bruening „gedu
rende de laatste tien jaar te veel kennis
van het werkelijk verval op openbaar en
particulier gebied in alle delen der we
reld opgedaan, om nog geneigd te kunnen
zijn Duitsland in dit opzicht geisoleerd
te beschouwen. De morele afkoeling geeft
weliswaar niemand een vrijbrief, maar
het is farizeeïsch te midden van een we
reldontwikkeling slechts een enkel volk
tot zondenbok te maken".
In het interview verklaarde de ex-
rijkskanselier ook. dat het Duitse volk
„wegens 12 jaar" niet de 1000 jaar van
zijn overige geschiedenis mag vergeten
•n dat de geschiedenis van het Du Use
rijk „geen reden heeft zich voor de ogen
der overige wereld te verbergen
De eminente ex-kanselier van het
Duitse rijk zal het echter de kleine vol
ken uit de lage landen aan de zee met
euvel kunnen duiden, wanneer zij bij die
woorden terugdenken aan de jaren 1914—
1918, aan de officiële leuze „nood breekt
wetten" om de als onrechtvaardig erkende
inval in België te vergoelijken en aan de
Duitse opvatting uit die jaren, die een
verdrag gelijk stelde met een vodje
papier.