Missionarissen kwamen bijeen
De XIXe missiologische week
te Leuven
Weerbericht!
De afschaffing van de keuzebon
Vrucht van
Moskou-conferentie
Nog geen Berlijnse raadszitting
De Sovjet-zone doelbewust te gronde gericht
Schrikbewind van politie en partij
Militaire gouverneurs bespreken
blokkade- en marken-kwestie
De verschrikkelijke stok van Iwan
Import Belgische
sigaren niet te vermijden
Toestand van Benes
Drie .kinderen door
brand omgekomen
13 r oo dr an tsoen ve rhoogd
eedsaflegging op
Bisschoppen in protest
WOENSDAG SEPTEMBER 1948
PAGINA 4
(Van onze Brusselse correspondent.)
Ruim honderd missionarissen van meer. dan twintig kloos
terorden en congregaties, benevens enkele leken missie-assisten
ten hebben te Leuven van de XlXe Missiologische Week een
bron gemaakt van vruchtbare besprekingen, waarin frank en
vrij van gedachten werd gewisseld over de meest uiteenlopende
contactproblemen, die zich in de missionnerende arbeid
voordoen.
Overwegend droog weer
Weerver wachting medegedeeld door
het K. N. M. I. te De Bilt geldig tot
Donderdagavond.
K.L.M.-VLIEGTUIGEN VOOR
DE V. N.?
„VRTENDSCH APSTREIN"
UIT BELGIë
GEVANGENEN in indon.
REPUBLIEK
UITERMATE KRITIEK
BRAND BIJ H.K.I. TE BREDA
„IRGOEN"-COMPLOT LN
ENGELAND?
Gisteren zijn de Amerikaanse, Britse, Franse en Russische mili
taire gouverneurs te Berlijn bijeen gekomen in het gebouw van
de geallieerde bestuursraad in de Amerikaanse sector, teneinde
de monetaire problemen, alsmede de practische bijzonderheden
van de opheffing der blokkade te bestuderen.
Naar men verneemt, hebben de vier gouverneurs van de ver
tegenwoordigers der vier mogendheden, die aan de besprekingen
te Moskou deelnemen, opdracht gekregen, de beide problemen
te bestuderen en zodra mogelijk het resultaat aan Moskou mede
te delen.
Men hoopt, dat zij voor het einde van de week een verslag
over hun besprekingen zullen kunnen uitbrengen.
OUDE GRONDWET
THANS UITGESTELD TOT
VRIJDAG
Van onze Berlijnse correspondent)
Zoals overal, is ook in de Sovjetzone het voedsel de basis van elke pro
ductie. Dat wil zeggen, dat daar de basis ontbreekt. Zij, die in het econo
mische leven der zone hun medewerking willen geven aan maatregelen
tot herstel, verbazen zich over de methoden, die de Russen daarbij als de
alleenzaligmakende beschouwen. Zij kunnen die methoden alleen maar
verklaren als een bewijs, dat de Sovjetbezetting generlei interesse heeft
in een werkelijke herleving. Zij kenschetsen het Russische systeem in
Oost-Duitsland als een-poging om het laatste uit een reeds verdroogde
citroen te persen. Wat daarna overblijft zou, volgens het oordeel van
mensen, die in de hoogste organen der zone zitting hebben, de Sovjets niet
interesseren.
PRIESTERS EIS POLITIEK
SCHUMAN' KREEG MEER
DERHEID
Intussen nieuwe stakings
beweging
EXTRA TREINEN MET DE
JAARBEURS
ONDERSCHEIDING
DR. BEEL
In referaten van de paters Charles en
Staatman S.J. werd meer speciaal be
handeld de verhouding tot de pro
testanten. Er bestaat een grondig ver
schil tussen een bekering tot het pro-"
testantisme en een bekering tot het ka
tholicisme. In het eerste geval speelt
het individu alléén een rol; geheel het
bekeringsproces is een loutere monoloog,
die zich in het individu afspeelt. Beke
ring tot het katholicisme daarentegen,
eist noodzakelijk de aanvaarding van 't
individu door de Kerk. De mens komt
daar moeilijker toe, omdat het een ze
ker verzaken van zijn eigen personali
teit iphoudt.
Wat het contactprobleem betreft, komt
h^t er meer dan ooit op aan de Kerk
te tonen in haar ware gedaante van
Moeder. En wat meer speciaal de ver
houding tot de protestanten aangaat,
mag men om tebeginnen niet uit het
oog verliezen, dat dit een zeer com
plex probleem is, uit hoofde van de
grote verscheidenheid van protestantse
secten.
Van het protestantisme in het alge
meen, kan men maar vage dingen uit
drukken, waarin subjectivisme en affec
tiviteit het grootste aandeel hebben.
Eerst moet men goed de verschillende
doctrines onderscheiden: lutherse, cal
vinistische, onafhankelijke, methodisti
sche en anglicaanse. Doch er is een met
de dag meer algemeen wordend tussen-
type, daar waar een vroom moralisme
zich mengt met een zekere vaagheid van
de leer. De Bijbel blijft wel het funda
ment, maar zonder fanatisme. De oecu
menische beweging is daar een sym
bool van, vooral in de missielanden.
Zuid-Indië, Japan Siam, Sierra Leone
en de Zuidafrikaanse Unie trachten 'n
supra-protestantse unie te scheppen. De
taak van de katholieke missionaris zal
moeten bestaan in het begrijpen van een
zo uiteenlopende mentaliteit, en het aan
de dag leggen van een grote liefde voor
deze afgescheiden broeders.
Door pater de Meulder S.J., die 22
jaar als missionaris in Chota-Nagpoer
(Indië) is werkzaam geweest, werden
de congressisten in een ander milieu
gebracht. Pater de Meulder beantwoord
de de vraag: hoe Iaat de toestand zich
in Indië aanzien? Sinds een jaar is dat
land onafhankelijk en meer dan ooit wil
het een actieve rol spelen op het we
reldtoneel. Wat vloeide er uit die onaf
hankelijkheid voor het katholicisme
voort? De balans is eerder bemoedigend.
Er waren wel wat kleine vervolgingen,
maar het grote voordeel is, dat met het
vertrek der Engelsen er geen reden
meer is te denken dat christianiseren 't
zelfde is als koloniseren; of dat het -ka
tholicisme alleen Westers is. De houding
van de missionarissen tegenover het
Indische volk'moet doordrenkt zijn met
nederigheid en eerbied. De Europeaan,
die denkt, dat hij beschaving moet bren
gen, is hoogmoedig en die hoogmoed
vernedert de Indiërs. Vele Indiërs heb
ben grote eerbied voor Christus en voor
de Kerk, doch veel daden van christenen
stoten hen af. Zij vergeten ook niet, dat
Europa het Oosten heeft uitgebuit. Op
maatschappelijk gebied hebben de En
gelsen Indië niet omhoog gebracht: 27
jaar is de gemiddelde leeftijd van de In
diër; gedurende de oorlog stierven in
één jaar drie millioen Indiërs de hon
gerdood Bij de Indische intellectuelen
heerst een grote godsdienstige crisis;
velen van hen geloven in niets meer.
De missionaris en de regering moeten
hier als redders optreden. Nehroe, die
vóór de oorlog bij het communisme aan
leunde, is er thans een sterk bestrijder
van geworden.
Een ander missionaris de Indische pa
ter Mathias S.J.. betoogde eveneens dat
de sinds de oorlog zeer versterkte natio
nalistische beweging in Indië een voor
deel kon zijn voor het katholicisme.
De Franse Pater E. Merveille S.J..
bracht ons in China, meer speciaal bij
de studenten aldaar, die steeds een be
langrijke rol hebben gespeeld in het
politieke leven van deze republiek. In
hun drie universiteiten zijn katholieke
missionarissen onder de studenten werk
zaam om hen zekere vooroordelen te
genover de Katholieke Kerk te doen
opgeven. De tijd komt, dat de Katho
lieke Kerk in China zal moeten rekenen
op de invloed en het gezag der oud
studenten van haar universiteiten, waar
van er nu reeds velen leidende posten
in. 3e maatschappij innemen.
Een Belgische leken-apostel, me}. Lu
cie Denoel, die als maatschappelijke as
sistente werkzaam is in de leprozerij van
Siomo in Nigeria, wees hierna op het
nut van de taak der sociale assistenten,
vooral in de grote centra, waar nog al
te veel inlanders aan hun lot zijn over
gelaten en het slachtoffer zijn van tal
rijke misstanden.
Het aspect Japan werd belicht door
pater Kinjo S.J., uit Korea. De katho
lieke pers kon tijdens de oorlog voort
gaan met verschijnen, doch het gods
dienstig proselitisme was onverenigbaar
met de leer van de totale oorlog. Na
de inzinking van Japan kwam er een
houding van oprechte welwillendheid
ten opzichte van het katholicisme. De
leemte, plotseling ontstaan in de Japan
se ziel door het verlies van haar reli
gieus-nationaal ideaal, had een grote
honger naar waarheid tot gevolg. De
katholieke pers krijgt daar* andermaal
een zeer belangrijke taak te vervuilen.
Hoe groot die taak is, wordt het best
geresumeerd door een paar cijfers: een
bevolking van 60 millioen zielen met
slechts 110.000 katholieken en 2751 mis
sionarissen
Dan klonk op het congres een an
dere vrouwelijke stem en wel van mej.
Francaux uit Londen, die aan de hand
van een flink referaat betoogde, boe
dringend nodig het is vreemde katho
lieke studenten aan de Europese hoge
scholen niet te verwaarlozen, én zo
maar zonder meer -an hun lot over
te laten. Contact met katholieke ge
zinnen is hier ook aan te bevelen. Men
verlieze niet uit het oog, dat deze stu
denten eens in hun respectieve
landen leidende figuren kunnen wor
den, en dat zij ginds zullen zijn, wat
wij ervan hebben helpen maken. In
België is men op dat gebied vrucht
baar actief.
Over het probleem der inlandse zus
ters sprak de Eerw. Zuster Mercedes,
die aantoonde hoe deze zusters zeer ge
schikt zijn om als schakel te dienen tus
sen de missionarissen en de inlandse be
volking. Zij kunnen vooral haar aposto
laat uitoefenen in de scholen en bij
huisbezoek. In Belgisch Congo zijn der
gelijke zusters ook behulpzaam bij ca-
techismuslessen en voorbereiding tot
Doopsel of H. Communie. Anderen zijn
werkzaam in moedertehuizen, klinieken
en leprozerijen. Haar apostolaat reikt
zéér ver.
Wat de zwarten van de blanken ver
wachten, werd door de Belgisch Congo
lese zwarte priester Baracana, die mo
menteel te Rome studeert, aan het con
gres medegedeeld: begrip en tegemoet
koming, uit naastenliefde en uit liefde
voor de waarheid. De blanken zijn nog
dikwijls onrechtvaardig in hun oordeel
over de zwarte, hierdoor ontstaan wan
trouwen en wrok. De blanken vergeten
niet zelden dat de zwarten zoals alle
mensen, naast deugden en hoedanighe
den, ook gebreken hebben. Naastenliefde
en waarheidszin moeten hen er toe
brengen ook het goede van de zwarten
te zien. En dat te waarderen.
Pater Charles S.J., oud-missionaris in
Congo, bewees tenslotte, dat van over
heidswege in Congo nog veel moet wor-
Iets koudere nacht cn ochtend met j
meest zwakke wind en op enkele
plaatsen nevel of mist. Morgen over-
dag toenemende bewolking maar over- j
wegend droog weer. Matige, in het
Noodden van het land nu en dan vrij j
krachtige Westelijke wind. Ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag. i
2 Sept.: Zon op 5.52 uur, onder 19.26
uur; maankop 3.47 u., onder 19.32 uur. j
den gedaan, op maatschappelijk, econo
misch en cultureel gebied. Hoewel de
colour-bar niet in de wetgeving is in
geschreven, bestaat zij in Congo toch in
feite. Zelf hebben wij dat onlangs in
Congo ook nog kunnen constateren en
het is niet zonder ontstemming, dat
men- in een officieel rapport kon lezen,
dat een inlands priester, die enige tijd
geleden met een der grote rivierboten
reisde, de aan de zwarten to gewezen
en van de blanken afgescheiden plaats,
niet mocht verlaten.
Het Is misschien om die officiële
hatelijkheid enigszins goed te maken,
dat de organisators van de XIXe Mis
siologische Week van Leuven, zo juist
een groot' bewijs van Roomse tact en
broederlijkheid gaven, met de laatste
vergadering van dit congres te doen
presideren door de reeds genoemde
eerwaarde heer Gabriel Baracana, in
lands priester uit Arundi en priester
student in Rome
De sterke aandrang van Belgische
zijde op wederkerigheid bij de uitvoer
van sigaren en de maandenlange bespre
kingen, die hierover met allerlei instan
ties en organisaties zijn gevoerd, hebben
geleid tot een eerste toewijzing van
500.000 Belgische francs voor de import
van Belgische sigaren, die door een
tweede contingent zal worden gevolgd.
Overbodig te zeggen, dat van Neder
landse zijde grote bezwaren tegen deze
invoer, die overigens kwantitatief niet zo
groot is, zijn ingebracht, in het kader
van de Benelux-overeenkomst was echter
redelijkerwijs niet vol te houden, dat
enerzijds de Nederlandse industrie vrij
naar België moet kunnen exporteren,
doch anderzijds de Belgische industrie
geen sigaren in Nederland mocht invoe
ren. De import zal plaats vinden via de
bestaande importeurs in tabaksproducten
en vrijwel aan dezelfde Voorwaarden ge
bonden zijn, die gelden voor de Neder
landse sigaren-industrie.
Een woordvoerder van de V. N. heeft
volgens een Reuterbericht uit Haifa me
degedeeld, dat vijf Britse vliegtuigen, die
in dienst van de V. N. vliegen, zullen
worden vervangen door K.L.M.-vllegtui-
gen met Nederlands personeel, omdat de
regering van Israël geen vliegtuigen met
Britse bemanning over haar gebied wil
laten vliegen.
Bij de K.L.M. was Intussen gisteren
van deze zaak nog niets bekend; zij heeft
geen enkel verzoek van die aard gekre
gen en bovendien is het dê vraag of men
op korte termijn vijf vliegtuigen voor dat
doel kan vrijmaken.
Een speciale „vriendschapstrein" zal
binnenkort uit Belgie naar Nederland.
Frankrijk en Tsjechoslowakije vertrek
ken. Deze trein zal gaven vervoeren voor
de kinderen van spoorwegpersoneel, dat
in de oorlog gedood werd, zo verkon
digde de Brusselse radio-omroep Van
de zijde der Nederlandse spoorwegen
deelde men mdöe, dat de besprekingen
hierover nog gaande zijn.
Naar aanleiding van een opmerking in
het voorlopig verslag der Eerste Kamer
over de Grondwetsherziening 'merkt de
regering in de M. v. A. op, dat reeds op
9 Augustus J.l. de minister van Overzeese
gebiedsdelen zich t. a. v. de aantallen
gevangenen op republikeins gebied heett
gewend tot de Ned.-Indische regering,
ten einde het hier te lande te dier zake
aangevoerde andermaal nauwkeurig te
toetsen. Dit hernieuwd onderzoek ver
eist uiteraard enige tijd en thans be
schikken de ministers nog niet over de
resultaten daarvan.
- De slechte gezondheid van dr. Benes,
de 64-jarige ex-president van Tsjecho
slowakije, die reeds herhaaldelijk aan
leiding gaf tot ongerustheid, is de laat
ste dagen dermate ongunstig geworden,
dat, volgens het laatste tot nu toe ont
vangen bulletin, Benes" toestand „uiterst
ernstig" is- Benes heeft het bewustzijn
verloren en gaat snel achteruit. „Een
dergelijke ernstige achteruitgang moet
elke hoop doen verdwijnen, dat hij weer
zal herstellen", aldus het bulletin.
Gelijk bekend, lijdt Benes aan ader
verkalking, welke kwaal de laatste
maanden verergerd Is.
Voor de instorting werkte Benes kaltn
aan zijn memoires. Hij heeft het eerste
deel, dat over München handelt, ge
corrigeerd en ook het tweede deel is
reeds voltooid.
Het landhuis van Benes te Sezimovo
Usti wordt bewaakt door politiemannen
ln burger en bezoekers moeten een for
mulier invullen en zich legitimeren.
Dinsdagmorgen is door tot nu toe on
bekende oorzaak brand uitgebroken in
een droogoven van de Hollandse Kunst
zijde Industrie te Breda. Er ontstond
een geweldige rookontwikkeling, dis
tot ver in de omgeving te zien was.
Verschillende uren is de brandweer, die
met groot materiaal was uitgerukt, be
zig geweest met het blussen. Naar schat
ting is ongeveer 24.000 kilo rayondraad
verloren gegaan.
Ouders waren naar feest
verlichting kijken
Gisteravond om ongeveer 8 uur is
tijdens afwezigheid van de ouders, die
naar de feestverlichting waren gaan
kijken, door nog niet opgehelderde
oorzaak brand ontstaan in de woning
van het gezin Dekker aan de Veenweg
te Apeldoorn. Toen de brandweer, door
de buren gewaarschuwd, tot de brand
haard was doorgedrongen, vond zö 3
jongens, een vijfjarige tweeling en een
jongen van 8 jaar, half verbrand, zo
dat hier geen hulp meer kon baten. De
inboedel werd grotëndecis door het
vuur vernield.
In verband met de ontdekking van een
voorraad springstoffen in een Londenoe
winkel meldt de „Evening Standard" dat
Franse en Belgische detectieve naar Lon
den zullen komen oin de Britse politie te
helpen bij het opsporen van een interna
tionale organisatie, die de „Irgoen" (da
bekende Joodse strijdorganisatie in Pa
lestina) zou steunen en wier aanwezigheid
in Groot-Brittannie onlangs zou zijn ont
dekt.
Scotland Yard verklaart van een derge
lijk plan niets af te weten.
De minister van Landbouw heeft
thans we kondigden de maatregel
reeds enige tijd geleden aan in
principe besloten tot afschaffing van
de zogenaamde keuzchon voor brood-
en bloemproducten over te gaan. De
datum, waarop dit zal plaats vinden,
is nog niet definitief vastgesteld, doch
zal zeer spoedig worden bekend ge
maakt.
De opheffing zal tot gevolg hebben,
dat biscuits, beschuit, gebak, koekjes,
vermicelli, spaghetti en macaroni du»
zonder bon, verkrijgbaar zullen zijn,
Het broodrantsoen wordt dan verhoogd
tot 2000 gram per persoon per weck.
Van de invoering van de z.g. keuze-
bon, die indertijd onvermijdelijk was om
eén besparing van bloem te verkrijgen
werd voor het eerst mededeling gedaan
gedurende een audiëntie op het departe
ment van Landbouw aan een achttien
tal vertegenwoordigers van fabrikan
ten van groot- en kleinhandel in ban
ket., beschuit, biscuits en koek in Dec.
194".
Tijdens bovengenoemde audiëntie werd
toegezegd, dat d* keuzebon weer zou
verdwijnen en de fabricage van en de
handel in banket, beschuit, biscuits en
koek vrij zou zijn, voor zover de toe
wijzingen dit veroorloofden, zodra de
bloempositie verbeterd zo-u zijn.
Het Tweede-Kamerlid Lucas (K.VP.)
zag in de verhoging van het brood
rantsoen, welke 10 Juni is ingegaan en
Hun instructies worden voorgeschre
ven als: de nodige voorzieningen op
schrift te stellen voor het herstel yan
de verbindingen te land en de invoering
van d.e Sovjet-mark als enige geldsoort
voor Berlijn.
Na de bijeenkomst is officieel mee
gedeeld, dat er nog verdere samenkom
sten zullen zijn. Volgens Reuter's cor
respondent is. toen de vergadering een
half uur aan de gang was, een twe,etal
Sovjet-officieren op zeer hartelijke wijze
onthaald door een Amerikaanse majoor.
De gouverneurs vestigden bij 't ver
laten van de conferentiekamer de in
druk, in een goedp stemming te zijn.
Op de vraag, of de vergadering in
vriendschappelijke sfeer was verlopen,
antwoordde de Amerikaanse militaire
gouverneur, Clay: „Dat tangt af, van
wat men onder „vriendschappelijk" ver
staat."
Het Duitse Nieuwsbureau D. P D.
(Britse zone) had bekend gemaakt, dat
het resultaat van de conferentie is, dat
de geallieerde bestuursraad V(in Dinsdag
af weer functionneert.
Terwijl bovenbedoeld nieuwsbureau
dit bericht weer heeft ingetrokken,
meldt het Duitse persbureau Dena (Am.
zone) dat de geallieerde bestuursraad
heden. Woensdag, bijeenkomt.
Het Duitse persbureau A.D.N. (Sovjet
zone) daarentegen maakt geen melding
van een weer actief worden van ge
noemde raad.
Volgens berichten van welingelichte
zijde, hebben „de vier" tc Moskou be
sloten, geen voorlopig communiqué
uit te geven, doch overeenstemming
bereikt over de tekst van de instruc
tie aan de militaire gouverneurs.
Thans wordt over Moskou geen com
muniqué verwacht, alvorens de gou
verneurs rapport aan Moskou hebben
uitgebracht.
Een woordvoerder van nét Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken zei. dat
het nog niet bekend was, of tijdens de
besprekmgen te Berlijn ook te Moskou
nog zou worden vergaderd.
Het lag aanvankelijk in de bedoeling,
dat dé plechtige afkondiging van de ver
anderingen in de Grondwet welke
veranderingen deze week nog in de ver
gadering der Eerste Kamer behandeld
moeten worden nog voor 4 September
a.s. zou geschieden. Dit is echter met
mogelijk gebleken. Zo mogelijk zullen
nu de veranderingen»voor de nieuwe zit
ting der Sta ten-Generaal, welke op de
derde Dinsdag van September wordt ge
opend, worden afgekondigd.
Koningin Juliana zal dus de eed af
leggen op de Grondwet in de thans
vigerend* 'tekst.
De Eerste Kamer zal niet Woensdag
avond, zoals aanvankelijk het voornemen
was, doch Donderdagavond a.s. om half
acht bijeenkomen ter behandeling van
de Grondwetsherziening.
De vergadering zal Vrijdag 3 Septem
ber om elf uur worden voortgezet.
O Twee Rotterdammers, die in Vlis-
singen op vacantie waren, wilden hun
onkosten dekken door een inbraak
in een opslagplaats van metalen. De
politie heeft hen echter ingerekend.
Maandag j.l. hadden burgemeesters en
wethouders van Berlijn beslist, Dinsdag
ochtend in het stadhuis de gemeente
raad te doen bijeenkomen. De beraad
slagingen van B. en W. op Maandag,
eveneens ten stadhuize gehouden, had
den een rustig verloop.
Aan het houden van een vergadering
van de gemeenteraad waren evenwel
twee voorwaarden gesteld, namelijk: er
moest een bevredigend antwoord ont
vangen worden van generaal-majoor Ko-
tikof op de brief van dr. Suhr. waarin
de laatste het sovjet-bestuur verzoekt
demonstraties te voorkomen. Voorts
moest een communiqué uitgegeven zijn
van de besprekingen te Moskou, vóór de
aanvang var de gemeenteraadsvergade
ring. Over deze voorwaarden waren alle
partijen het eens.
Indien de twee voorwaarden voor de
gemeenteraadsvergadering niet in ver
vulling zouden gaan, zou een vergade
ring op Vrijdag gehouden worden.
De voorzitter van het Berlijnse ge
meentebestuur, dr. Otto Suhr, heeft
intussen naar later bericht wordt, de
vergadering vaai de gemeenteraad, die
Dinsdagochtend zou worden gehouden,
uitgesteld tot Vrijdag, omdat nog geen
communiqué was uitgegeven over de
besprekingen te Moskou.
Om 11 uur plaatselijke tijd was ook
nog geen antwoord van generaal Ko-
tikof ontvangen op het verzoek van de
Berlijnse gemeenteraad om bescher
ming tegen demonstraties, In Duitse
politieke kringen, die in nauw contact
met het sovjet-hoofdkwartier in Duits
land staan, wordt verklaard, dat gene
raal Kotikof waarschijnlijk met zijn
antwoord zal wachten, tot hij terzake
instructies uit Moskou heeft ontvan
gen.
'Afbeelding van het Missale Roma-
lmm dat ter gelegenheid tan het
veertigjarig priesterfeest van Z. Em.
Joannes Kardinaal de Jong door de
overige bisschoppen aan Z.E. werd
aangeboden
Zij leiden uit de gevoerde politiek af, dat de
Sovjets overtuigd zijn, dat zij tc eniger tijd
het door hen bezette gebied weer züllcn moeten
prijsgeven. Wat zij er dan achter zouden willen
laten, zou natuurlijk allerminst een gezond ge
heel mogen zijn.
Men hoort hier de meest markante voorbeel
den vertellen van de wijze, waarop Russische
officieren, die dc rcparatieleveringen moeten
controleren, met de zweep slaan om de voor
geschreven productie tc doen bijeen schrapen.
Dc zweep is tenslotte het enige argument,
waarmee de Russen het apparaat nog op gang
kunnen houden, sedert elke bewoner der zóne
weet, dat alle toezeggingen van „beter werken,
beter leven" alleen maar op rode spandoeken
staan en dat „meer produceren" alleen maar
betekent: meer reparatieleveringen naar de
Sovjetunie.
Aan den lijve heeft de brede massa der arbei
ders nog nóóit iets van de „humane gestes" der
Sovjetunie gehoord, tenzij het terwille van de pro
paganda (Berlijn en Leipzig!) absoluut noodza
kelijk was. En dan ging en gaat het nog ten koste
van anderen. Uit bevoegde bronnen in de zóne
horen wij. dat de voedselinspanningen, die de
Russen zich thans voor Berlijn getroosten in
verschillende gebieden der zóne reeds tot ver
dere beperkingen hebben geleid. De Russische
grootmoedigheid bestaat er meestal in, naar ge
lang van de propagandistische behoefte, iets van
de ene plaats naar de andere te verschuiven.
Dit is overigens, zoals gesprekken met fabrieks-
leiders der zóne ons bewezen hebben, ook het
beginsel volgens hetwelk de Russen het econo
misch apparaat der zóne bespelen.
Het zijn vooral de bedrijven, die in het repa
ratieprogram zijn ingeschakeld (practisch alle
van betekenis), die de gevolgen ondervinden van
het volkomen gemis aan de meest elementaire
orde. Iedere Russische officier voelt zich op zijn
terrein een onaantastbare potentaat, hetgeen
het best wordt gedemonstreerd door de uitlatin
gen van menige Kreiskommandant: „Hier heeft
maarschalk Sokolovsky niets te bevelen, hier ben
ik de baas". Met een bijna kinderlijk geloof in
eigen macht dicteren de plaatselijke potentaten
de meest rigoureuse voorschriften aan de Duitse
industrie. Zij gaan er daarbij van uit, dat alle
ingebrachte bezwaren voortspruiten uit do
wens tot sabotage. Dat zij daarbij de meest
elementaire onmogelijkheden over het hoofd zien
en dat zij merkwaardigerwijs geen begrip schij
nen te hebben voor de omstandigheid, dat hun
macht aan de grens van hun ambtsgebied op
houdt, maakt een samenwerking met hen vaak
onmogelijk. Een enkele maal treft men uitzon
deringen: goede vakkrachten met kijk op de
zaken en begrip voor de moeilijkheden. Doch
tegenover licn staat de grote massa, die slechts
de zweep kan hanteren.
De desorganisatie, waarin het economische
leven vervalt, blijkt uit de grote massa „com-
peusatiezaken", die door de industrieën (ook door
de Sovjet-ondernemingen.) vaak op Russisch
bevel en dwars tegen de leuzen in moeten wor
den gedaan. Zij zijn het typische verschijnsel
van een armelijke en vervallende economie, die
ook in hét Westen vóór de geldsanering het ge
hele beeld beheerst heeft. Zij behoren tot de
laatste wijsheid van de economic!, die de Sovjet-
zóne schijnbaar willens en wetens te gronde
richten: de wijsheid, dat men het ene gat met
het andere stoppen kan.
Ia de „landeseigene" textielindustrie van Sak
sen, zo vaak genoqmd als het summum van
socialistische organisatie, heeft men het zover
gebracht; dat slechts dertig procent van de als
doel gestelde productie door de normale kanalen
afvloeide, ofschoon er 130 procent heette gepro
duceerd te zijn. De rest verdween spoorloos om
op te duiken op de zwarte markt van Berlijn, om
te worden opgekocht door de Rasno, de officiële
Russische zwarte-handelsonderneming, of om te
dienen als steekpenningen zonder welke de fa
brieken niet op gang gehouden kunnen worden.
Tegen deze ontbinding trompettert de rode
pers der zóne nu sedert jaar en dag. De ene
zuiveringsvlaag wisselt de andere af ter mis
leiding van het publiek. Doch naarmate de
politieke infiltratie zich versterkt neemt het
euvel toe. Velen in de zóne hebben uit dit
alles reeds de conclusie getrokken: de Russen
willen dc orde niet, doch slechts de reparaties.
De zondvloed kan na hen komen:
Zonder deze Russische toeleg, zo menen zij,
zou er van de Sovjetzóne met haar groot agra
risch potentieel en dit jaar een record oogst
een behoorlijk functionnerend economisch
apparaat te maken zijn. Alle Russische toezeg
gingen om de bevolking een menswaardig be
staan te geven blijven een fictie, zo lang de be
zetting de menswaardigheid naar Russische maat
staven meet. In feite heeft de Duitse bevolking
dan ook in drie bezettingsjaren geen verbetering,
doch veeleer een verslechtering in haar positie
gevoeld. Er leeft geen enkele hoop meer, dat het
onder Russisch bestuur ooit anders zal worden;
niet onder de brede massa en ook niet onder het
grootste deel van de leden van de „Volksrat"
die als het democratische etiket der zóne geldt.
Daarbij komt de weergaloze politieke druk, die
toeneemt naarmate de verbittering groeit en die
letterlijk in een schrikbewind van politie en
partijapparaat is ontaard. De stok van Iwan
staat daarbij achter de deur.
De slok van Iwan. Nu spreken wij met iemand,
die hem aan den lijve gevoeld heeft. Hij is drie
jaren in Sachsenha#sen geweest. Ats meeloper
der Nazi-partij was hij in de eerste dagen na de
capitulatie opgeroepen voor een werkcommando.
Hij wérd naar het concentratiekamp gebracht en
drie jaren lang hoorde zijn familie geen woord
van hem of over hem. Hij was in Sachsenhausen
met 15.000 andere gevangenen. Het waren niet
allemaal nieuwelingen, doch ook oude bekenden,
die door de Russen eerst uit het Gest,apo-kamp
waren bevrijd. De helft waren „Parteigenossen",
de andere helft was een mengsel van illegale
grensgangers, zwarthandelaren en politici, die
ds communisten niet welgevallig waren.
Het systeem in het kamp week niet af van
datgene, dat door de Gestapo was ingevoerd.
De hoge leiding was Russisch, de lagere werd
gerecruteerd uit de gevangenen en was aardig
op weg de beruchte Kapo's van Hitier te
evenaren. Er waren minder klachten over de
Russische bewakers en leiders dan over de
Kapo's. De Russen waren vaak zeer menselijk,
en er is onder de teruggekeerde gevangenen een
zekere sympathie voor de ernst en de hartelijk
heid, waarmee de Russische artsen en vooral
de vrouwelijke artsen hun werk in het kamp
deden. Werk was vrij, doch gaf enkele voordelen.
Geslagen of mishandeld werd er als regel niet,
doch wel als uitzondering. Soms droegen de
nieuwelingen, die door de schrik der politie-
kerkers gegaan waren, de littekens van hun
mishandeling. De straffen in het kamp moesten
worden uitgezeten in een bunker, een vier meter
diepe put, die voor een vierdaags verblijf alles
behalve comfortabel was. Maar ook deze straf
was een hoge uitzondering.
De grootste kwellingen in het kamp waren
de honger en de onzekerheid. Het eten was
zodanig, dat de bewoners als vermagerde wiak-
ken rondliepen. Vóór zijn ontslag had onze
zegsman met drie duizend anderen n quarantaine
van drie maanden doorgemaakt, waarbij zij beter
eten kregen dan de zwaarste arbeiders te
Berlijn. Niemand wist de bedoeling. Die bleek
eerst toen de vrijlating kwam: de ontslagenen
moesten door hun uiterlijk de geruchten over de
kampen tegenspreken.
Erger dan het voeds?lgebrek was nog de on
zekerheid. Een verhoor had nooit plaats gevon
den en nooit was iets over de duur van de ge
vangenschap gezegd. Drie jaren heeft de familie
nooit een woord van of over de gevangenen
gehoord. Brieven of berichten zijn principieel
verboden. Elke ontslagene wordt dan ook na zijn
vrijlating bestormd door familieleden van col
lega's, die speuren naar de verblijfplaats van
hun relaties. Voor zjjn ontslag wordt hij be
stormd door propagandisten, niet van de SElV
doch van de nationaal-dcmocratische partij, de
partij die speciaal is gesticht om voormalige
nazi's in het communistische net te vangen.
Sachsenhausen is slechts een der vele kampen,
waarvan men hier regelmatig schrikwekkende
geruchten hoort.
Het Is dagrnm, dat Berlijn niet voor de ver
leidingen der Russen bezwijkt. Nergens beter
dan ln deze stad weet men waarom het gaat.
Niet om een stad met een paar millioen men
sen. dorh om het wegzinkende leven van de
ene. helft van Duitsland en om de barrlcre
tegen de rode stromen.
het vrijgeven van o.a. puddingpoeder en
tapioca een aanwijzing, dat de enige
voorwaarde, nl. de verbetering van de
bloempositie, welke voor het terugkeren
van meer vrijheid werd gesteld, was ver
vuld en vroeg dan ook op 13 Juli de
minister schriftelijk, wanneer hij zijn be
lofte: de „keuzebon" op te heffen, ge
stand zou willen doen. De minister heeft
de heer Lucas thans geantwoord, dat de
verhoging van het broodrantsoen per 10
Juni j.l. en het vrijgeven van pudding
poeder en tapioca mogelijk waren ten
gevolge van een verbetering in de grond-
stoffenposltie, welke echter op die datum
nog niet dusdanig was. dat van een ver
betering van de bloempositie kon worden
gesproken.
Dc voorbereiding van de maatregelen
tot afschaffing van de z.g, keuzebon
heeft geruime tijd gevraagd, oimdat zich
daarbij verschillende kwesties, o.rti. van
prijs,technische aard, voordeden.
Bloemrantsoen verdubbeld
Het vakblad „De Kruidenier" weet nog
te melden dat tegelijk met de afschaffing
van de keuzebon het bloemrantsoen voor
de consument wordt verdubbeld. De fa
brikanten zullen voorts tarwe en rogge
voor de fabricage naar behoefte kunnen
ontvangen, terwijl tenslotte de toewij
zingen voor vet en suiker ten behoeve
van de industrie zullen worden ver
dubbeld.
Zondag js in de Katholieke kerken in
Tsjechoslowakije voorlezing gedaan van
een brief van aartsbisschop Joseph Be ran
en de andere bisschoppen van Tsjechoslo
wakije waarin het suspenderen van
priesters, die na het desbetreffend verbod
aan de politiek blijven deelnemen, werd
verdedigd en de regering verzocht werd
haar „systematische strijd tegen de Ka
tholieke Kerk" te doen eindigen.
In de brief werd verder gezegd, dat de
regering vrijwel alle Katholieke publi
caties in Bohemen en Moravië had ver
boden en verontwaardiging tot uitdruk
king gebracht over „het betitelen van de
Katholieke bisschoppen als vijanden van
het volk".
(Telefonisch van onze Parijse 4
correspondent)
Met 323 tegen 187 stemmen der com
munisten, terwijl ongeveer 100 Gaul
listen zich onthielden, heeft de Franse
Nationale Vergadering de heer Robert
Schuman tot minister-president be
noemd.
Schuman moet zich nu door ministers
omringen en hij heeft in zijn rede ge
zegd, niet naar kleur maar naar be
kwaamheid te zullen kijken. De moeilijk
heid zal zijn, een minister van financiën
te vinden en van de vakbeweging te ver
krijgen, dat zij enig geduld zal hebben.
Als de socialisten een wat meer conci-
liante houding aannemen, is er voor
Schuman alle kans van slagen.
Zijn voornaamste kans Is echter, dat
men In dc Kamer allengs begint te be
grijpen, dat. al» Schuman niet slaagt,
de crisistoestand niet op te heffen Is
cn deze volksvertegenwoordiging er
dus dan maar het bijltje bij neer heeft
te leggen. De vrees voor de verkiezin
gen is misschien het begin van de wijs
heid.
In de indrukwekkende rede door Schu
man uitgesproken, werd vooral aange
toond, dat wat René Mayer en later odk
Reynaud hebben willen beproeven, toch
gebeuren moet en dat er 80 milliard u.t
nieuwe belastingen moet worden verkre-
STntussen breidt in Frankrijk een sta
kingsbeweging zich uit. Ook in verschil
lende genationaliseerde industrieën Jlgt
liet werk. stil. Bij Renault waren heden
ochtend reeds 10.000 stakers. Dit alles
gaat zeer tegen de orders van de vak
verenigingen in. Natuurlijk blijven de
prijzen stijgen en de vleesvoorziening van
Parijs is armzaliger dan ooit.
Voor te verwachten druk reizigersver-
voer in verband met de Najaarsbeurs to
Utrecht, zullen onderstaande extra-trei
nen rijden:
Op Dinsdag 7 t.m. Zaterdag 11 en
Maandag 13 t.m. Donderdag 16 Sept.:
Rotterdam Maas/Den Haag SSGouda-
U'recht CS (electrisch) .vertrek 7.50, ver
trek Capelle 7.53; aankomst Gouda 8.07;
vertrek Den Haag 7.43, vertrek Voorburg
7.48; aankomst Gouda 8.10; vertrek
Gouda 8.13; vertrek Woerden 8.28; aan
komst Utrecht 8.42.
Vertrek Rotterdam Maas 8.01, aankomst
Gouda 8.18; vertrek Den Haag SS 7.56,
aankomst Gouda 8.22; vertrek .Gouda 8.25;
aankomst Woerden 8.44, vertrek 8.46;
aankomst Utrecht CS 9.00
Vertrek Rotterdam Maas 8.57, aankomst
Gouda 9 16; vertrek Den Haag SS 8 56,
aankomst Gouda 9.19; vertrek Gouda 9.24;
aankomst Utrecht 9.56.
Op Dinsdag 7 tot en met Zaterdag 11,
van Maandag 13 tot en met Donderdag
16 September; Vertrek Utrecht'CS ie.*1?
aankomst Woerden 18.57, vertrek 16.59;
aankomst Gouda 17.10; vertrek Gouda
17,18, vertrek Voorburg 17.39, aankomst
Den Haag SS 17.43; vertrek Gouda 17.21,
aankomst Rotterdam Maas 17.38.
Op Dinsdag 7 tot en met Vrijdag 10 en
op Maandag 13 tot en met Donderdag 16
September
Utrecht CS-GOUDA-Den Haag SS/Rot
terdam Maas (electrisch): vertrek Utrecht
CS 16.02, aankemst Woerden 16.17. ver
trek 16.20; aankomst Gouda 16.38; vertrek
Gouda 16.43, aankomst. Voorburg 17.04,
aankomst. Den Haag SS 17.08; vertrek
Gouda 16.47, aankomst Rotterdam Meas
17.06.
Idem (stoomtrein) vertrek Utrecht CS
17.36 aankomst Gouda 18.10; vertrek
Gouda 18.12. vertrek Voorburg 18.36. aan.
komst Den Haag SS 18.40; vertrek Gouda
18.17, aankomst Rotterdam Maas 13.36.
Op Zaterdag 11 September:
Idem (stoomtrein) vertrek Utrecht CS
13.41, aankomst Gouda 14.17: vertrek
Goud al4.19, vertrek Voorburg 14.41. aan.
komst Deri Haag SS 14 46; vertrek Gouda
14.24, aankomst Rotterdam Maas 14.4.3.
Idem (electrisch) vertrek Utrecht. CS
14.26; aankomst Woerden 14.30. vertvek.
14.52; aankomst. Gouda 15.09; vertrek
Gouda 15.11, vertrek Voorbfirg 15.32, aan
komst Den Haag SS 15,36; vertrek Gouda
15.14, aankomst Rotterdam Maas 15.31.
Bij Kon. besluit is dr. L. J. M. B«»l
benoemd tot groot-officier in de orde
van Oranje-Nassau.
Maandagmiddag is deze onderscheiding
aan de oud-minister-president uitgereikt
in de vergadering van de ministerraad.
