verzet m
ie
„Geen monarchie per plebisciet"
Bernadotte's „laatste tocht"
MAX J. M. VAN POLL f
Nederlanders naar Australië
BIM
Jeugd trok naar haar Bisschop
R
Onze belangen in
Duitsland
g r ij z e
poeder
Achter
DE BOSSEN
Mannenkoren beraden
zich
De nieuwe dienstrege
ling der N. S.
Zijn levert lang gaf hij het maximum
van zijn hunnen
RUIT-NIEIMTJES
Kansen voor landbouwgroepen
Vol en da m vaart in
December uit
en hel
Om hem altaar aan te
bieden
MiEP VINDT»
ADIO
programma
'MAANDAG 27 SEPTEMBER 1948
SOBERE PLECHTIGHEID
TE STOCKHOLM
BUNCHE VORDERT
„CEASE FIRE"
Ook in het spreken vinden zij
de juiste toon
UtrechtAmsterdam uitsluitend
electriseh
HET VATIC AAN EN MOSKOU
PAGINA 5
<6
Verbondenheid in een sterk team
Een roman uit Siberië
door
FR. ENSKAT
MOOIE WEEKPRODUCTIE
MIJNEN
4
1
2
X
4
5
7
8
7
9
9
O
3
10
2
3
5
7
7
8
2
5
1
9
4
4
6
4
5
12
1
3
7
4
3
3
4
9
8
9 9
(Van onze Brusselse correspondent).
De socialistische ministerpresident,
Spaak, de katholieke minister van justi
tie, Struije en de liberale minister van
Staat, Devèze, hebben op verschillende
plaatsen het woord gevoerd en, waar zij
het over de koningskwestie hadden, alle
drie haast diametraal tegenovergestelde
standpunten verdedigd!
Spaak, die de ongrondwettelijke toe
stand, welke volgens een „wet van 194,1
koning Leopold nog steeds door de
schuld van de vijand" belet te regeren,
op juridische gronden Wilde verdedigen
natuurlijk nog steeds om de koning tot
aftreden te dwingen, hoort zich nu te-
recht in de R.K. „Libre ,Beigique" de
raad gegeven, nog eeó wille op de uni-
versiteitsbanken rechten te gaan stude
ren Hetzelfde blad he-rinpert er aan,
dat'de huidige toestanc grotendeels het
werk is van dezelfde Spaak, door diens
redevoering in 1940 te Limoges voor het
daar verenigd Belgisch parlement tegen
de Koning uitgesproken en ook door de
rede. die hij in 1945 in- het Parlement te
Brussel tegen de koning hield. „Nog
steeds verwacht mentevergeefs van
Spaak crp een gebaar van loyaliteit en
een geste van onafhankelijkheid, die te
gelijkertijd een geste van herstel zou
zijn en dié'hem op het peil van een waar
staatshoofd en van een eerlijk man zou
verheffen", voegt bovengenoemde, zeer
invloedrijke krant hier aan toe.
In verschillende correspondenties^ héb
ben wij aangetoond, dat Pierlot en Spaak
de hoofdschuldigen zijn van de wraak
roepende bejegening tegen een. ko
ning, die door de geschiedenis to
renhoog boven zijn verguizers zal
worden- vèrheven. Pierlot is reeds
op een allesbehalve benijdenswaar
dige wijze van het politiek toneel ver
dwenen, onder de minachting van millioe-
nen Belgen, die onwrikbaar rond hun
koning blijven geschaard. Maar Spaak,
die in 1940 te Limoges het Parlement
verkeerd over de koning voorlichtte
naar de eigen verklaring van ruim ze
ventig katholieke, liberale en socialisti
sche parlementsleden, die officieel excu
ses aan Leopold III aanboden, na tegen
hem gestemd te hebben „omdat zij ver
keerd waren voorgelicht" staat nog
steeds volop in de politiek. In het buiten
land heeft hij zich zelfs als man die ge
makkelijk praat, prestige verworven.
Maar, zegt een Vlaams spreekwoord:
woorden zijn geen oorden"
De zich zelf bevrijdende geste, waar
over de „Libre Belgique" spreekt zal
hij vooralsnog niet maken. Deze J?"*:
cus, die in het buitenland als hervormer
wil optreden, is in België zelf een pan
toffelheld, die de moed en de energie
mist, om het tegen de socialistische leider
Busét op te nemen, de man die nog kort
vóór het totstandkomen van de Katho
liek-Socialistische regering voorspelde:
dat de socialisten, samen met de commu
nisten en de liberalen de katholieken
honderd jaar lang in de oppositie zouden
houden
Zoals men weet, werd van katholieke
zijde in de senaat vóói het parlementair
reces een voorstel tot volksraadpleging
ingediend. De senaturiale commissies van
Justitie en Binnenlandse Zaken hebben
dit voorstel zojuist besproken. Het werd
door de katholieken verdedigd, door de
socialisten en hun nog wat rodere com
munistische 'broeders bestreden, terwijl
de liberalen een afwachtende houding
aannamen Een katholiek rapporteur is
nu benoemd, die op 5 October a.s. zijn
verslag zal uitbrengen.
De socialisten óók Spaak hebben
nu reeds besloten, uit de regering te zul
len treden, indien het voorstel zou wor-.
den goedgekeurd. Zij willen „geen mo
narchie per plebisciet". Dat kan parle-
mentsontbinding tot gevolg hebben De
roden willen niet van een volksraadple
ging weten. Vreemde democraten toch;
die 't steeds over de rechten van 't volk
hebben, maar weigeren datzelfde volk
zijn mening te laten zeggen. Als Spaak
het in het buitenland over democratie
heeft, zingt hij dat - lied in een andere
melodie, hier moet hij het fluiten naar
de wijze van de zeer middelmatige heer
Buset.
Intussen blijft België, wegens een rode
anti-democratische dwingelandij, ook in
het oog van het buitenland, in een
schreeuwende onrechtvaardigheid volhar
den jegens een groot en onberispelijk
souverein.
De crematie van graaf1 Bernadotte, de
te Jeruzalem vermoorde V.N.-bemidde-
laar, heeft Zondagmiddag volgens de
wens van de overledene, na een eenvou
dige plechtigheid te Stockholm plaats
gehad. Een talrijke menigte was noch
tans aanwezig en voornamelijk werden
opgemerkt: de koning van Zweden, de
vertegenwoordigers van de koninklijke
familie Van Noorwegen en Denemarken,
'Trygve Lie, Cadogan en nog andere
vooraanstaande personen. Er werd
.slechts één toespraak gehouden, nl. door
de predikant die de dienst leidde.
Na de lijkdienst begaf zich een lange
rouwstoet, waarin de delegaties van het
Roode Kruis en de padvinders vertegen
woordigd waren, naar het crematorium.
Het was reeds duister geworden en deze
laatste tocht van de overledene had j hotte-en Se-rot) waren bedekt met de
plaats bij het "schijnsel van toortsen, die
door jonge mensen werden gedragen.
Daarna had een lorte plechtigheid plaats
waarbij alleen de familie aanwezig was.
Voor zijn vertrek uit Zweden had
graaf Bernadotte opdracht gegeven, dat,
wanneer hij kwam te sterven, bij de do-
dendienst de liederen „Deep river" en
„Steal away tot Jesus" gezongen moesten
worden. Terwijl leden van het Rode
Kruis de kist het gangpad indroegen,
werden deze liederen door het koor ten
gehore gebracht.
Na de plechtigheid werd de kist op
een open lijkwagen, door 48 padvinders
getrokken, naar het crematorium ge
bracht. Op de kist lagen de Rode-Krüis-
baret van Bernadotte. een padvindérs-
stok en de Zweedse vlag.
Gelijktijdig met de plechtigheid té
Stockholm is te Jeruzalem, in aanwezig
heid van functionarissen der V. N., het
consulaire corps, functionarissen def
voorlopige regering van Israël en leden
van de bestandscommissie, een herden
kingsdienst voor graaf Bernadotte ge
houden.
Ds. Clark Kerr, president van de. kerk
van Schotland te Jeruzalem; herdacht
„het schitterend, onpartijdig en onbaat
zuchtig werk" van Bernadotte. Twee ge
ïmproviseerde katafalken (voor Berna-
vlaggen van Zweden en Frankrijk.
Dr. Ralphe Bunche, waarnemend be
middelaar der V. N. in Palestina, heeft
een beroep gedaan op Israel, Transjor-
danië en het Arabisch legioen, bevel te
geven onmiddellijk op alle fronten het
vuren te staken. Bunche verzoekt „da
den van agressie tot staan te brengen,
de status quo van voör' het tweede be
stand te herstellen en op alle fronten
bevel te geven onmiddellijk het vuren
te staken". „De ernst van de toestand
kan niet genoeg naar voren gebracht
worden", aldus Bunche.
Het is helaas nog maar al te waar,
dat de bestaande controverse tussen po
litiek en-economie nog niets aan scherp
te heeft ingeboet. Dit ervaren wij nog
maar al te v a a k aan den lijve en in de
ze na-oorlogse periode.,, hébben wij al
heel wat narigheid ondervonden van
één aspect van deze conversie nl» de
invloed van de politiek der bezettings-
eutoriteiten op de Duitse economie en
de daarbij betrokken buitenlandse be
langen. Hoe lang wordt bijvoorbeeld nu
el .de-kwestie van de inschakeling van
de havens van Rotterdam en Antwer
pen in het transito-verkeer met het
Duitse achterland slepende gehouden.
Ruim drie jaren zijn sedert de capitu
latie al voorbijgegaan en nog altijd staan
we pas aan het begin van een regeling
der economische belangen welke het
Duitsland van vóór de oorlog zo
nauw
verbond met de economie der omrin
gende landen. Laten we de kwestie
Oost Duitsland voorshands nog buiten
beschouwing; ten aanzien van West-
Duitsland dat door geallieerden bezet
wordt gehouden, had men toch zeke in
het inmiddels' verstreken tijdsbestek een
regeling der economische belangen me
de bevriende mogendheden mogen ver
wachten.
Helaas zijn wehiervan nog vèr ver
wijderd en het enige lichtpunt dat op
dit gebied valt te bespeuren is de in dit
voorjaar te Londen gehouden conferen
tie over Duitsland geweest. Ofschoon het
resultaat hiervan mager was, leverde
deze conferentie toch een resolutie op,
die als eerste schrede op de lange weg
welke, nog moet worden afgelegd niet
onbetekenend mocht worden genoemd.
Hierin toch werd het „non-discrimina-
tion" principe vastgelegd waarbij ten
aanzien van de buitenlandse belangen
het voorkomen van discriminaties werd
bepleit.
Na deze Londense conferentie hebben
de in de betrokken landen Engeland,
Frankrijk en de Beneluxlanden gevorm
de regeringscommissies zich met de uit?
werking van verschillende hierbij be
trokken kwesties bezig gehouden, welke
op de a.s. in Oct. te houden bijeenkomst,
ter tafel zullen worden gebracht. Het zal
-. duidelijk zijn dat men niet kan blijven
staan op het in de toekomst vermijden
van discriminerende maatregelen; maar
dat ook de in de afgelopen drie jaren
toegepaste discriminaties onder de loupe
zullen moeten worden -genomen. Met be
trekking hiertoe hebben wij elders in dit
blad. een. aantal desiderata opgesteld,
waarvan de verwezenlijking niet meer
dan eeq kwestie van rechtvaardigheid
kan worden geacht.
Hoe belangrijk echter de hier ontwik
kelde punten ook mogen zijn,, zij vórmen
'nog slechts een onderdeel van het grote
vraagstuk der .verbondenheid -van de
Duitse economie roet dié van West-
Europa. Immers het gaat niet alleen om
schadevergoédingen voor discriminaties
of het bepleiten van een meer gunstige
behandeling van bestaande belangen; de
kern van het probleem ligt veel dieper.
Men moet erkennen, dat de geïnves
leerde kapitalen, zowel voor Duitsland
als voor de betrokken landen; een in
tegrerend deel van hun economische
'structuur vormen. Wat op het eerste ge
zicht wellicht' verdediging van kapitalis
tische belangen lijkt, is dan in feite niet
minder dan éen strijd 'om het behoud
van een. belangrijke hoeksteen van onze
West Europese economie. De „Verflech-
tung" is n.l. voor een belangrijk deel
een organisch proces geweest, waarvan
thans de stopzetting of verontachtzaming
aan beide zijden geen ander gevolg
blijkt te hebben dan een soort bloedar
moede. De voorbeelden hiervan liggen in
de praktijk voor het grijpen. Wie kent
hier te lande niet de grote behoefie aar.
Duitse machinerieën en gereedschappen9
Sommige Nederlandse bedrijven hebben
in het verleden vaak deel genomen in
bestaande ondernemingen of zelf doch
terondernemingen opgericht, teneinde van
daar de benodigde apparatuur te betrek
ken of de vereiste grondstoffen te
verkrijgen.
Het doet In dit opzicht wel zeer vreemd
aan dat de Amerikanen binnen het kader
Van de Marshallhulpverlening enerzijds
op coördinatie van de economische be
langen van West Europa aandringen, ter
wijl men anderzijds voor wat de prac-
tische uitvoering hiervan betreft van een
beperkt begrip blijk geeft.
Nu is het wel zo dat momenteel de
zwaarste last op de Amerikanen rust,
welke enorme bedragen aan dollars spen
deren teneinde West Duitsland weer op
de been te brengen. Daarbij maakt men
echter eenzelfde typische rout als aan
vankelijk bij de opstelling van het Mars
hallplan werd gemaakt. Ook daar hield
men van de aanvang af vast aan de
rechtstreekse hulpverlening van Amerika
ten opzichte van het hulpontvangende
gebied met voorbijgaan van de relaties
welke tussen de verschillende landen on
derling waren ontstaan en nog aanwezig
zijn.
Later is men evenwel onder Europ<r®e
druk tot de erkenning gekomen, dat m-
plaats van een algehele directe, een ten
dele indirecte hulpverlening met inacht
neming en inschakeling van de bestaande
verbanden veel efficiënter zou zijn. Als
men nu ook ten aanzien van Duitsland
deze koerswijziging ging toepassen, dan
zou met de daarbij automatisch optreden
de inschakeling van de bestaande inves
teringen der omringende West Europese
gebieden, ook hier het resultaat der op-
bouWP°§ipgen wel' eens meer dan verdub
beld kuniien blijken te zijn. én voor West
Duitsland en voor de bij Duitsland betrok
ken landen.
Dat de Nederlandse bedrijven en belan
gen in Duitsland dank zij hun brede in
ternationale contacten zowel in technisch
als hi commercieel opzicht - aan de re
constructie der Duitse economie ten diem
ste van het economisch herstel van West-
Europa uiterst waardevolle^bijdra^n zul
len kunnen levere oniangs een stap
band geen betoog. E van handeis_
gedaan, door de af slurtm» t0 ma_
verdragen met de B aebied verder
ken. Men zal echter op d t gem dg
moeten doortasten en Jg woordigers
a.s. conferentie van vertege:ndg
van de V. S„ Engeland, Fr*plc"Juchtdra-
Beneluxlanden in dit opzicht
gend moge zijn.
(Van onze Utrechtse redacteur).
Goede zangers kunnen niet alleen het
hoogste lied uitzingen, maar weten ook
hun woordje te doen, wat wel gisteren
bleek op de 95ste jaarvergadering van
het Kon. Ned. Zangersverbond in „Es
planade"te Utrecht. Het werd zo maar
niet een praatje voor de vaak, doch er
werd gedelibereerd over hoogst ernstige
zaken, die ten slotte alle culmineerden
in dat ene mooit doel, het omhoog
brengen van het peil van onze- mannen-
zang. De vernieuwing van het repertoire
wordt met kracht voortgezet. Dat was
een van de besluiten en dit alles heeft
men besproken op een prettige en ami
cale manier, de ware zanger waardig.
Het was een lust al dié koréh", liefst
93 in getal, tezamerv 9200 zangers' verte
genwoordigende, bij elkaar te zien
Koordirigenten waren er. genoeg, wier
aanwezigheid met dié,.yan de leden der
muziekcommissies door.de voorzitter, de.
heer C. H. Honig uit Rotterdam zeer op
prijs werd gesteld. Een blijde toon kor.
deze ook aanslaan, toen hij een bloeiend
bondsleven constateerde en meedeelde,
dat het afgelopen jaar zich 40 nieuwe
koren meldden, zodat thans 154 koren,
met een totaal van 10.382 zangers, zijn
aangesloten. Alle reden dus om met ver
trouwen de toekomst tegemoet te zien.
Om de propaganda effectiever te doen
zijn, werd de gewestelijke indeling1 ge
wijzigd in een provinciale en dé koren,
die resp. 25, 40 en 50 jaar trouw geweest
zijn,- krijgen een oorkonde en. eventueel
een insigne.
Gewezen werd ook op het internatio
nale contact, waarbij de Ned. mannen-
zang alleen maar wel kan varen.
Ook deze organisatie, ondervindt de
duurte, waarom dé contributie met 50
procent werd verhoogd.'
Een voornaam punt, dat aan de orde
kwam, was het ontwerp-wedstrijden-re-
glement, waarovrr velen een deuntje
lieten horen, maar tot een eenstemmig
heid kon het niet komen, zodat het wij
zer .wérd geacht dezt zaak over te laten
aan de gewestelijke adviseurs, die zeker
de juiste melodie zullen vinden.
(Van onze Utrechtse redacteur).
De voornaamste verandering en ver
betering in de nieuwe' dienstregeling der
Ned. Spoorwegen, die .3 October a.s. in
gaat, betreft het baanvak Utrecht—Am
sterdam. dat, zoals men weet opnieuw
is geëlectrifïceerd.
Wij vernemen, dat het de bedoeling ts,
op deze lijn uitsluitend treinen met elec
triseh e tractie te doen rijden, beurtelings
de gewone electrische treinen en trei
nen met een electrische locomotief. De
rijtijd is verkort tot 48 minuten, zowel
voor sneltreinen als voer stoptreinen,
welke laatste een grotera snelheid krij
gen.
Óp het baanvak Arnhem—Nijmegen
zullen dagelijks, naast .stoomtreinen, ook
weer electrische treinen verschijnen.
Gezien de mafcerieelomloop en de aan.
sluitingen te Arnhem is hét niet meer
mogelijk elke twee uur het treindeel
Den Haag—Arnhem naar Nijmegen te
blijven doorvoeren, terwijl omgekeerd
de tot nog toe van Nijmegen uit be
staande rechtstreekse twee-uur-verbin
ding met Amsterdam via Arnhem komt
te vervallen! Gedeeltelijk zal deze tij
delijke leemte worden opgevangen door
vier maal per dag de electrische stop
trein Amsterdam—Arnhem naar en van
Nijmegen te voeren.
Tussen Zutfen en Hengelo, welke ver
binding nu uitsluitend met autobussen
wordt onderhouden, althans van Zutfen
tot-Goor, zullen ook enige treinen gaan
rijden.
In Brabant zijn ook renkele verbeterin
gen aangebracht. De laatste avondsnel
trein Eindhoven (v. 22.1?) naar Utrecht,
zal thans ook op Werkdagen doorlopen
naar Amsterdam C,S/la'; 0.32).
A.P. maakt melding: van een artikel in
de „Össervatore Romano" van j.l. Zater
dag, waarin verklaard wordt, dat de be
trekkingen tussen dé Kerk èn Rusland ze
ker niet door de H. Stoel verbroken
werden. De katholieke-Kerk is zelfs be
reid, ondanks alles, de diplomatieke be
trekkingen met Rusland te hernieuwen,
zodra Zij daartoe de gélegénheid krijgt.
De „Osservatore" kwam ook op tegen
de beschuldigingen van de communist,
Ambroglio Donini, in het communistisch
blad „Uriita", als zouden „alle actie en
bevelen der Kerk gericht zijn op de ver
nietiging van communisten en Sovjet-
Unie,, Donini kan weten, dat Christus'
Kerk er niet is, om te vernietigen, maar
om te redden, wat dreigt verloren te
gaan".
Geheel onverwacht is Zaterdagnamid
dag de bekende Katholieke journalist en
politicus Max J. M. van Poll te Eind
hoven in de ieeftijd van 67 jaren over
leden.
Bij de begrafenis van prof.'Aalberse in
Juli 1.1. hebben wij Max van Poll nog
het laatst gesproken en toen viel het ons
op, hoe oud en vergrijsd hij was gewor
den; het Indisch avontuur, dat hem op
het laatst van zijn leven nog was toe
gevallen, had hem blijkbaar geen goed
gedaan.
In 't laatste
nummer van de
„Haagsche Post"
wordt in de ru
briek „Tot uw
dienst" door een
belangstellende
de vraag ge
steld: „welke
zijn de eisen,
waaraan men
moet voldoen
om journalist
te worden?"
De redactie
antwoordde:
„Men moet er
voor in de wieg
zijn gelegd om
een goed journalist te z«n. Tot op zekere
hoogte geldt dat van ieder ander vak,
maar bij gacn enkel» behalve dat van de
kunstenaar, geldt het in zo hoge mate"
Max van Poll is hiervan het over'
tuigend bewijs. Met onze nestor in de
katholieke journalistiek Jan Vesters mag
hij gerekend worden tot de eerste jour
nalisten van de oude garde.
Als jong broekje hebben wij hem m
de aanvang dezer eeuw aan „De Maas
bode" zien komen. Hij had geen academie
gelopen, nóch buitengewone studiën ge
maakt. Van een speciale cursus in de
journalistiek was in die jaren nog geen
O H. RL de Koningin begaf zich Zater
dag met prinses Marijke naar het Loo
om daar enige rustige dagen door te
brengen bij prinses Wilhèlmina.
O Ruim 980 gezinnen te Roosendaal
hebben in de afgelopen campagne
sprake. Max van Poll heeft zijn eigen
cursus geschapen. Hij bracht alleen als
uitzet mee een zeldzame ijver en ambitie.
Van Poll, die als voornaam Maximus
voerde, heeft zijn leven lang het maxi
mum van zijn kunnen gegeven.
Hij debuteerde in de journalistiek met
zijn dagelijkse Maasbode-verslagen over
de opwindende Boerenoorlog, waardoor
hij al aanstonds de bijzondere aandacht
op zich wist te vestigen. De lijn van zijn
speculatieve beschouwingen, die hij hier
begon aan te zetten, is hij zijn leven lang
blijven doortrekken.
Ofschoon Brabander van geboorte hij
werd in 1881 te Roosendaal geboren
had hij in geest en karakter niets van de
traditionele Brabantse luchthartigheid.
Hij zag de dingen altijd ernstig en was
zelfs iet of wat zwaartillend, vandaar dat
hij, toen hij in de „Nieuwe Eeuw" over
de buitenlandse politiek ging schrijven,
volkomen karakteristiek zich het pseudo
niem koos van „Sub Umbra". Max van
Poll zag niet overal spoken op zijn weg,
maar wel altijd dreigende schaduwen.
Achteraf beschouwd, na al wat wij de
laatste decennia beleefd hebben, zal men
niet mogen zeggen, dat hij verkeerd heeft
gezien.
Was hij dan van aanleg geen journa
listieke Flanor, die vlotte en prettige
causerieën wist te schrijven, zetelvast kon
hij toch ook niet genoemd worden. Zijn
onrustige geest zocht telkens naar nieuwe
kanalen voor zijn groeiende ideeën en
strevingen.
Ging hij van „De Maasbode heen
tegelijk met de ook onlangs overleden
Jacq. van Term, die na nog even aan
„De Gelderlander" te zijn verbonden tot
op hoge leeftijd de „Limburger Koerier
is blijven dirigeren, Max van Potl zagen
wij achtereenvolgens aan de „Maas
trichtse Volkscourant", „Gelderlander",
„Gelderse Koerier", „Nieuwe Haarlemse
Courant", „Limburgs Dagblad", totdat hu
eindelijk zijn volkomen smaak en zin
scheen te hebben gevonden in het week
blad „De Nieuwe Leuw" en het daar
naast door hem opgerichte dagblad „De
Morgen", dat eerst wel een stralende
ochtend beloofde te worden, maar toch
na verloop van tijd weer een betrokken
lucht begon te vertonen.
Desillusies en teleurstellingen zijn Max
van Poll niet gespaard gebleven, maar
desondanks liet hij zich niet ontmoedigen.
Uitgesproken christen-democraat, was hij
op de duur een man van gezag geworden,
die alom vertrouwen had weten te win
nen. t
In 1929 werd hij gekozen tot lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, een
verkiezing, die hem veel voldoening moet
hebben gegeven. En ook dit tekende weer
zijn altijd jonge ijver en ambitie; in de
Kamer specialiseerde hij zich in de In
dische aangelegenheden, waaraan bü de
Katholieke Kamerfractie dringend be
hoefte bestond. Persoonlijk maakte hij
een studiereis naar Ned.-Indië om zich
ter plaatse op de hoogte te stellen.
Het was dan ook een erkenning van
zijn verdiensten onder dit opzicht, dat hij
door de regering met de heren Scher-
merhom en De Boer werd aangewezen
als lid van de bekende Commissie-Gene
raal. Deze hoogst verantwoordelijke en
weinig dankbare taak moet, hoe eervol
ook, hem op zijn reeds gevorderde leef
tijd een offer zijn geweest, dat hij
principieel en consequent als altijd uit
liefde voor het vaderland heeft gebracht.
Weer in patria terug, bleef Max van
Poll actief als altijd, wij ontmoetten hem
weer in „De Linie" en zo pas werd hij
aangezocht om op te treden als directeui"
van de Neerlandia-Pers.
Tegen alle verwachting in werd hij
nu plotseling weggeroepen door de on
verbiddelijke dood.
Was hij voor journalist in de wieg ge
legd, zijn doodsbaar zal andermaal de
journalist dragen, die voor allen, die het
vak kiezen, een lichtend voorbeeld mag
blijven van activiteit en energie..
In eerbiedige gedachtenis,
P. HYACINTH HERMANS.
periode in zeven weken tijd- 1.074.190
kg. uien geschild. Voor het eerst wer
den de uien ter plaatse gezouten, een
werk, waarvoor doorlopend vijftig
man in touw waren.
De heer A. C. A. Deerenberg heeft
zijn zilveren jubileum als katholiek
gemeenteraadslid van Schoorfhoven
gevieru.
O Het resultaat Van het naar de deug
delijkheid van de z.g. „ball-point pen
nen" ingestelde onderzoek is voor de
P.T.T. aanleiding geweest het verbod,
dat op het gebruik van deze pennen
in Zijn dienst bestond, op te heffen.
O In Vlissingen zij" met de N.S. bespre
kingen gevoerd over de bouw van
een nieuw station. Het ligt in de be
doeling het gebouw iets meer naar
het Noorden te bouwen, terwijl in de
nieuwe rijvsweg naar Nieuw en St.
Joosland een tunnel zal konoen om de
spoorlijn ongehinderd te kunnen pas
seren,
Na Canada en Zuid-Afrika gaat er
nu ook schot komen in de emigratie
van Nederlanders naar Australië Medio
December zal namelijk de „Volen-
dam" daarheen vertrekken voor een
speciale reis met emigranten. Het schip
biedt plaats voor O59 personen.
Over de mogelijkheden voor niet-vak
arbeiders in Australië bestaat bij d.s
betrokken - instanties blijkbaar verschil
van inzicht.
De centrale stichting Landbouw-emi-
gratié, die hierbij spreekt méde namens
de besturen der Ned. Centrale landar
beidersbonde'n, verklaart, dat "zij, ton
der nadere 'waarborgen inzake plaatsing
enz., niet kan adviseren in te gaan op de
uitnodiging aan niet-vakarbeiders om
zich aan te melden voor emigratie naar
Aüstralië.' Zij merkt op, dat de emigratie
daarheen van practisch - ongeschoolde
krachten van het platteland nog in een
'Stadium van" voorbereiding verkeert.
Het ministerie van Sociale -Zaken had
dezer dagen medegedeeld, dat er ginds
ook voor. niet-vakarbeiders goede kansen
zijn, mits het flinke jonge kerels zijn,
die, hoewel zij geen bepaalde opleiding
hebben genoten toch enige kennis van
b.v. landbouwwerkzaamheden hebben. Zij
moesten echter bereid zijn de handen uit
de mouw te steken en voldoende intelli
gent om vlug aan te leren.
Naar aanleiding van de bezwaren der
centrale stichting Landbouw Emigratie
merkt het ministerie van Soc. Zaken
op, dat de emigratie op normale wijze
doorgang vindt Teneinde het voor de
belangstellenden gemakkelijker te ma
ken, bestaat de gelegenheid zich bij de
gewestelijke arbeidsbureaux en bijkan
toren aan te mélden waar zij alle gewen»
te inlichtingen kunnen ontvangen.
De stichting Landverhuizing Neder
land deelt nog mee. dat reeds in Mei be
sprekingen werden gehouden met de
Ned, landbouw-attaché in Melbourne over
de emigratie van minder geschoolde ar
beidskrachten naar Australië. De mo
gelijkheid bestaat thans daartpe. aldus de
stichting- Er vindt een selectie plaats
waarbij vooral wordt gelet op karakte-
flinkheid, eerlijkheid,, enz- der gega
digden. Zij" moeten bovendien al eens
bepaalde werkzaamheden verricht héb
ben. ook al worden daarvoor geen grote
eisen gesteld.
111 '-r
J2. „Hoe gaarne ik U onderdak verleen, prinses, het is niet
r"n ?aam ^at U hier blijft", zei de fakir tot prinses Fatima.
„De handlangers van de man, die hier op het ogenblik aan de
macht is, vertrouwen mij niet en kunnen ieder ogenblik bin
nenstappen". De prinses stelde voor dat Bim en zij zouden
„„ijken of Basli succes had gehad. De prinses was zo zwaar
gesluierd, dat men haar onmógelijk zou 'kunnen herkennen.
En wie kende Bim in Kahran? Terwijl onze twee vrienden
zo naast elkaar voortliepen, kon Bim zich niet weerhouden,
een heel klein snuifje van het eerlijkheidspoeder te nemen.
„Het zal mij benieuwen", dacht Bim, of ik nóg eerlij kei kan
Worden dan ik al ben".
Intussen werd de arme Roen Rani Rinkie door de kwaad
aardige Moor opgebracht. „Ik ben hiervoor verantwoorde
lijk", bedacht Basli. Daarom liep hij achter het worstelende
tweetal aan in de richting van een geweldige deur.
(Van onze correspondent.)
Terwijl schitterend herfstweer een
gouden luister spreidde over de stad,
kwam gisteren de Diocesane mannelijke
jeugdbeweging in een „gulden trek" te
Haarlem bijeen om er haar geschenk te
brengen aan de bisschop bij het vijftig
jarig jubilé van de Kathedrale Basiliek
van St. Bavo. Elke stam, elke troep, en
horde en elke jongensclub had haar af
gevaardigde gezonden om haar spaar-
spenningen te brengen voor de oprich
ting van een nieuw altaar in de kapel
van St. Aloysius, patroon en beschermer
bü uitstek van de mannelüke jeugd.
Des ochtends werd in de dekenale St.
Jozefkerk voor de ruim 1200 leiders en
leidsters, verkenners, voortrekkers en
welpen uit heel het bisdom Haarlem af
gevaardigd, een plechtige Hoogmis opge
dragen door deken J. J. A. Kuilman, met
assistentie van dioc. aalmoezenier J. R.
van Dael en districts-aalmoezenier S. J.
de Bot. Rector Van Dael hield een pre
dikatie naar aanleiding van de tekst van
het epistel van St. Paulus aan de Ephesen:
„Want wij zijn ledematen (broeders) ten
opzichte van elkander".
Hij wekte de jongens op tot daadwer
kelijke naastenliefde en offervaardigheid
jegens elkander, samen verbonden in
Christus werkzaam blijvend in een sterke
homogene jeugdorganisatie. Hij wees hen
op de zo juist voorgelezen bisschoppelijke
brief met 't dringend verzoek om 'n vurig
gebed voor het verkrijgen en bewaren
van' de vrede in deze ernstige tijden.
Velen naderden ter H. Tafel terwijl de
plechtigheid werd besloten met het zin
gen van „Christus Vincit" en een indruk
wekkende hernieuwing van de doop- en
verkennersbeloften bij monde van rector
de Bot.
Na gezamenlijk ontbijt trokken de wel
pen met hun leidsters en Haarlemse gast
heren er op uit in de Overveense duinen,
de verkenners maakten met hun Haar
lemse kameraden een interessante speur
tocht door geheel Haarlem, terwijl de
voortrekkers en leiders een gezamenlijk
bezoek brachten aan enkele Haarlemse
musea. Hierna werd gemeenschappelijk
een warme maaltijd gebruikt en werd in
groepen onder deskundige leiding de Ka
thedrale basiliek bezichtigd.
Om vier uur was de Kathedraal tot in
de uiterste hoeken gevuld met ruim 3000
leden van de Kah. Mannel. Dioc. Jeugd
beweging en in lange rij schreden de afge
vaardigden naar het altaar om hun feest
gave voor het St. Aloysius-altaar te depo
neren.
Aansluitend werd een plechtig Lof ge
celebreerd door mgr. N. L. A. Ammerlaan,
vicaris-generaal van het bisdom met assis
tentie van de nationaal hoofd-aalmoeze-
nier A. J. L. Verhoeven en rector H. M.
van Spanje als diaken en sub-diaken, en
kapelaan A. M. M. Ruhe als ceremonia-
rius. Tijdens het Lof hield mgr. Ammer
laan een gloedvolle predikatie tot de ver
zamelde jeugd.
Mgr. begreep de teleurstelling, dat de
bisschop verhinderd was op deze dag aan
wezig te zijnT doch ook de bisschop ging
dit zeer ter harte. Daarom wilde hij bij
monde van de vicaris-generaal laten we
ten, hoezeer hij aangenaam was verrast,
dat de diocesane mannelijke jeugd wilde
bijdragen voor een altaar voor St. Aloy
sius, de patroon der jeugd; temeer omdat
allen een persoonlijk offer hadden willen
brengen voor dit doel. De jeugd moge
evenals St. Aloysius flink worden en ka
raktervastheid tonen, door elke dag een
goede daad te doen, maar daarbij zorg te
dragen, dat hier lijn in zit, doordat elk
een inga tegen zijn speciaal hoofdge
brek. Mgr. spoorde tenslotte aan tot een
vurig gebed tot de Heilige en de navol
ging van diens deugden. Dan zullen de
hier gedeponeerde gaven elkeen tot rijke
zegen worden!
Na afloop van het plechtig Lof defileer-'
den alle deelnemers aan deze gedenk
waardige dag met de 60-man-sterke dis
trictsband voorop langs de Vicaris-Gene
raal en Plebaan Filbry, die met de geeste
lijke en wereldlijke autoriteiten stonden
opgesteld op het bordes voor de pastorie
en luid werden toegejuicht door de en
thousiaste jongens.
11)
Wat nu? Hij had ecu gijzelaar, maar
wat baatte hem dat? De inlichtingen,
welke hij verwacht had te zullen krij
gen waren uitgebleven. Wat moest hij
met'die Mitja beginnen? Het kostte hem
al moeite genoeg zelf aan de kost te ko
men en van een achtervolging met een
man die hij als gevangene moest be
handelen, zou natuurlijk in het geheel
niets terecht komen. In plaats van een
oplossing te vinden, zoals hij verwacht
had, stond hij nu voor nog groter moei
lijkheden.
Lang staarde Hal peinzend voor zich
uit. Het schijnsel van het vuur speelde
over zijnscherp gesneden gezicht.
Mitja keek zwijgend en wantrouwend
naar de man, die zijn lot in handen had.
Rond het kleine kamp hoopte de sneeuw
zich steeds hoger op. Steeds dichter
dwarrelden de witte vlokken omlaag.
Door de takken der kale bómen raasde
de storm!
10.
De volgende morgen heerste er in
Lansky's kamp een geweldige opwin
ding. De mannen schreeuwden en gesti
culeerden en schenen hun hoofd totaal
verloren te hebben. Iedereen had een
andere mening.
Lansky verkeerde in een soort razer-
nii Rood van woede, vloekend en tie
rend ijsbeerde hij om de grote tent heen!'
Gregor trachtte hem te kalmeren, maar
het enige resultaat was, dat hij werd
afgesnauwd, zodat 'hij tenslotte zijn
schouders ophaalde en zijn pogingen
staakte
Mitja was weg spoorloos verdwe
nen. Dat was het enige, waar zij het
allen over eens waren, 's Morgenstoen
ontwaakt waren, hadden de mannen
de beide vuren vrijwel uitgebrand ge
vonden. Dat alleen reeds stemde tot na
denken. Zij riepen Mitja, de schildwach
maar al hun roepen was vergeets ge
weest. Mitja was niet te ontdekken.
Ook hun zoeken in de naaste Omge
ving van het kamp was vruchteloos ge
bleven Slechts zijn bagage had Rij ach;
ter gelaten. Lansky en - zijn kornuiten
stonden voor een raadsel.
Als een krankzinnige waadde l.ansky
door de sneeuw. Het was er sinds de vo
rige avond niet beter op géworden Zo
als nij daar door de staag neerdwarre
lende vlokken stapte, bood Lansky be
paald een lachwekkende aan'lik.
Zijn metgezellen gingen hem zoveel
n-.ogeliik uit de weg. Alleen Gregoi lie't
zich niét intimideren Rustig i a< hl te hij
cot hun aanvoerder uitgeraasd zou z.jn.
Nanglu die enige tijd afwezig was ge
weest, trad in de gezichtskring der man
nen. Lansky schoot op hem toe.
En
Niets.
Wat..,. Niets? Waarvoor ben je
dan jager gids, soorzoeker en weet ik
wat nog meer
Even kwam in Nanglu's ogen 'n toor
nige gloed, maar hij wist zich te be
heersen.
Heer, vallende sneeuw wist elk
spoor uit. Niemand kan spoor zoeken
bij dit wcm. Wij wachten moeten tot
sneeuwval Ophoudt.
Wachten wachten! Denk je, dat
ik dagen lang in die wildernis wil zit
ten?
Het dunkt mij ook het verstandig
ste te wachten, viel Gregor Nanglu bij-.
En wat gebeurt er intussen mét
."Mitja? Als ik maar wist op welke wijze
hij verdwenen is.... en waarom....?
Ontvoerd overvallen .heer.
Dat kan ik nie'i geloven.
Heer, zei Nanglu niet reeds giste
ren: sneeuwnachten gevaarlijk, als ach
tervolgers -op het- spoor zijn?
Jij wil dus beweren".
Man, die achter ons aan was, heeft
Mitja overvallen en-ontvoerd.
Maar dat is'immers nonsens Wat
zou een. achtervolger met Mitja moeten
beginnen? Wapens of voorwerpen van
waarde had hij niet bij zich.
Achtervolger misschien iets willen
weten, opperde Nanglu,
Lansky ging de tent binnen. Nangiu's
opmerking had hem ongerust gemaakt.
Zou inderdaad een of andere onbekende
misschien zelfs wel meerdere hem
op het spoor zijn? Hoe kon dat? Dan
moest Mertens destijds in Wilnarsk ook
nog met anderen over zijn plannen heb
ben gesproken.
De gehele ochtend heerste er een ge
drukte stemming in het kamp. De man
nen, die niets te doen hadden, verveel
den zieh en lummelden wat rond. Allen
voelden de geheimzinnige verdwijning
van Mitja als een zware last; Men be
greep. dat hter een macht de hand in
het spel had, die hun vijandig gezind
was.
De |gneeuwjacht nam allengs in he
vigheid af en. tenslotte werd het zelfs
geheel droog. De lucht klaarde op. maar
men besloot vandaag de tocht, niet voort
te .zetten. Lansky was het er nog steeds
niet met zich zelf over eens, welke
maatregelen in verband met Mitja's ver
dwijning moesten worden getroffen. Hij
werd echter in - zijn overpeinzingen op
geschrikt door enig tumult, dat tot in
de tent doordrong en waarbij hij Mitja's
naam meende op te vangen.
Hjj stond cp en ging naar buiten. De
mannen stonden in een groepje bij el
kaar en wezen opgewonden naar het
Noord-Westen.
In de verte tekenden zich twee ge
stalten tegen de sneeuw af. Een daar
van droeg een last op de rug.
De mannen verkeerden in koortsach
tige spanning. Zou dat werkelijk
Nanglu stond op enige afstand van de
anderen. Hij wendde zich tot Lansky-en
zei: Mitja hijen vreemde
man.
Het tweetal kwam steeds dichterbij.
Zij liepen regelrecht op het kamp toe.
Inderdaad, het was Mitja, in gezel
schap" van een totaal onbekende man.
De spanning onder Lansky's 'metgezel
len bereikte haar hoogtepunt. Nu kon
den zij duidelijk onderscheiden; dat
Mitja's armen met een riem aan zijn
lichaam waren gebonden.
Op circa honderd passen afstand van
Lansky's bende bleven de beide man
nen staan. Hal wierp zijn bagage af,
bevrijde Mitja van zijn boeien en gaf
hem een duw in de richting van zijn
vrienden. Nauwelijks voelde Mitja zich
van de riem verlost, of hü rende op zijn
kornuiten toe en schreeuwde: Een
vijandHij heeft mij vannacht over
vallen en ontvoerd. Houdt hemBipdt
hem Slaat hem dood
Toe maartoe maar! riep Ser-
gius ironisch: Wees blij, dat hij je voor
een wandelingetje heeft afgehaald, Wij
waren al bang, dat de duivel in hoogst
eigen persoon er met je zwarte ziel van
door was gegaan,
Is de kennismaking nogal meegeval
len?, vroeg Gregor, kwasi belangstel
lend en volkomen ernstig.
(Wordt vervolgd).
Gedurende de week van 13 tot en met
18 September 1948 werden in de Neder
landse stenkolenmijnen in totaal 216.829
ton kolen geproduceerd tegen 172.449
ton in de voorafgaande week van 6 t.m.
11 September 1948; dit wil zeggen: 36.138
ton per dag (v.w. 34.490 ton).
Het aantal ondergrondse diensten v, i?
gemiddeld 21.331, vorige week 20.897; de
prestatie per man/dienst van 8 uren be
droeg: 1.783 kg. (v.w. 1.756 kg.).
dat het welletjes is ge
weest met al die feest
dagen en gaat over tot
de orde van de dag. Zij
zal haar luitjes weer
wat vertroetelen en
geeft hun op advies van Mevrouw
R. Lotgering-Hillebrand
GESTOOFDE PRONKSNIJBONEN
1 kg. pronksnijbonen, 25 gr. boter, wat zout,
desgew. wat suiker.
Haal de bonen zorgvuldig aan weerskanten
af, was ze schoon en snijd ze m lange
smalle snippers Kook ze met weinig water
en zout, onder af en toe omschudden, gaar.
Zorg, dat tegen die tijd het water is ver
kookt. Schud de bonen om met boter en
desgew. een klein, lepeltje suiker.
Geef aardappelpuree bij pronksnijbonen.
die nu in de nazomer een lekkere verse
groente kunnen leveren, mits -men ze jong
en dun koopt en ze zo vers mogelijk ver
werkt.
Nu de koude dagen in aantocht zijn, zal
ook een stamppot van verse pronksnijbonen
in de smaak vallen.
Als dessert geeft Miep wat druiven.
O, wat zal haar volkje gnuiven
Publ. Centr. Bur.
v. d. Tuinb.-veilingen.
Keel
DINSDAG. 28 SEPTEMBER.
HILVERSUM I (301 M.) KRO. 7.00
nieuws, gram., morgengebed (9.00 Licht
baken); 12.03 Zang, piano; 12.33 Metro-
pole-ork.; (13.00 nieuws); 13.45 Gram.:
14.00 „Het gebed in de muziek"; 14.30
„Onder ons" 15.00 Gram.; 16.00 Zieken
bezoek; 17.00 Voor de jeugd; 17.45 RVD;
18.00 Volksliederen 18.29 Sport; 18.30 Ned.
strijdkr. 19.00 Nieuws, gram.; 19.30 „Dit is
leven"; 19.45 RVD; 20.05 „De gewone
man"; 20.12 Radio Philh. Ork.: 22.00 KRO-
trio 22.45 Avondgebed; 23.00 Nieuws,
gram.
HILVERSUM II (415 M.) AVRO. 7.00
Nieuws, gram. (11.00 „De wekker", 11.30
Orgel); 12.00 Lyra-trio; 12.33 Piano; 13.00
Nieuws; 13.20 „Avroleans" 14.00 Knipcur
sus 14.30 Gram.; 16.40 Voor de jeugd; 17.30
Zigeunermuziek 18.00 Nieuws; 18.20 Pia
no; 18.35 Ork. Maria Zamora 19.10 Gram.;
19.30 Trio; 20.15 Bonte trein 21.30 Gram.:
22.15 Buit. overz.; 22.30 Viool, piano; 23.00
Nieuws, gram.
Radiodistributie III: 7.00 VI. Br.: Nws. 7.15
Gram. 7.30 Kron. 7.40 Gym. 7.50 Gram. 8.00
nws. 8.15 Eng. H.S.: Stradivari ork. 9.00 zang
en kwartet. 9.55 intermezzo. 10.05 schooluitz.
16.00 voordr. 16.15 orgel 16.45 ork. Hurst 17.00
borg Wivex Strijkens. 12.00 VI. Br.: gram.
12.30 weer. 12.32 kwartet Hernould. 13.00
nws. 13.15 gram. 14.00 symph. eonc. 15.00
Eng. L. P. ens. Hartley. 15.30 Ens. Lucraft.
10.30 Music while you work. 11.00 Kalund-
Kootwijk: Batavia. 18.00 Fr. Br.: v. d. sold.
18.30 VI. Br.: v. d. sold. 19.00 Fi. Br.: Omr.
ork. 19.30 VI. Br.: piano cone. v. Liszt. 19.50
div. 20.00 Eng. L. P.: Much binding in the
Marsh. 20.30 klankbeeld. 21.00 Take it from
here. 21.30 Beromllnster: Salvati kwartet
22.00 VI. Br. nws. 22.15 Jazz. 22.30 gram.
22.50 nws. 22.55 gram. 23.00 div.
Radiodistributie IV: 7,'JO Eng H. S.: nws.
7.15 revue ork. 7.50 Lift up your hearts. 7.55
weer. 8.00 Fr. Br.: nws. 8.10 gram. 9.00 Eng.
L. P.: nws. 9.10 gram. 10.00 v. d. sold. 1015
Music in your house. 11.00 voordr. 1L15
Welsh Orch. 11.45 orgel. 12.15 theater ork.
13.15 Melachrino ork. 14.00 v. d. vrouw 15 4<>
Eng. H. S.: gram. 16.10 RumbaorK. 16.30
Round Britain Quiz. 17.00 Fr. Br.: nws. 17.10
v. d. zieken. 17.40 Eng. L. P.: muz. 18.15
Richard Crean ork. 18.45 Eng. H. S.. An. Am.
Victory. 19.00 ork Lipton. 19:45 Fr. Br.: nws.
20.00 gram. 20.40 koren. 21.00 fragm. „Mig
non". 22.00 Eng. L. P.: nws. 22.15 ork. Win-
stone. 23.00 Ens. Pursglove. 23.30 Conwav
Smart. 23.56 nws.
