VRIJDAG a.s.1 uur OPEN ING v. d. DAMESBEURS RIVIÈRA-HAl
Nogmaals het England-Spiel
DE NATIONALE SCHULD
>5]
Debatten over het bureau
nationale veiligheid
der
De verdediging van W.-Europa
D E
wereld
Vier Stappen in de Wolken
Reglementering van de wedden
m
IvK
Radio
t
Speelde Engeland een tegenspel?
Uit de sportzvereld
Sportmria
programma
J2Ö 2S
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1948
PAGINA 2*
GEHELE DIENST VORDERT
20 MILLIOEN MEER IN 1949
mih ór,,: 1» *£»«g
Niets clan LOF voor ROE LOF F
Costuum in gereinigd
Nationaal Luchtvaart
laboratorium
Belangrijke uitbreiding
Overzicht Tweede Kamer
Een Rustoordvoor ministers
D. VAN STAVEREN VERLAAT
DE FILMKEURING
Last van zenuwen
Vijflanden-accoord
Hongarije verjaagt
Amerika
Geen buitenlandse belangen
achter het ijzeren gordijn
SCHORSING VAN KAPITEIN
ALSEM OPGEHEVEN
De relaties met
Duitsland
NA TWEE JAAR DIENST
Groot verlof voor studenten
kwijtschelding straffen
VOOR SOLDATEN
LIEFTINCK VOERT
BESPREKINGEN
Binnenkort E.C.A.-lening
aan Nederland
Gevoelige en menselijke filmcomedie
De suggestie is
wel eens gewekt,
dat de Italiaan
se film eerst de
laatste jaren
haar grote vlucht
heeft genomen
en dat haar ont
wikkeling toen
in de richting
van het realisme
en de meer alle
daagse onder
werpen werd be
paald door na
oorlogse omstan
digheden, als
daar zijn het ge
brek aan studio
ruimte aan geschoold technisch
personeel.
AUSTRALISCH VLIEGTUIG
NEERGESTORT
M'l
REGERING PLEIT VOOR
TOTALISATOR
épu>
QRADUS ACHTER HET GAZEN GORDIJN
het engels elftal
COMWIN ALS PENDANT VAN
NIWIN
LIJK IN SLOOT GEVONDEN
3
Ook gisteren is het getuigenverhoor
in de zaait tegen de Nederlandse S.D 'ers
Poos en Slagte-r nog niet tot een einde
gekomen en vandaag werd de zaak op
nieuw voortgezet.
Nadat in de ochtendzitting hoofdza
kelijk was gesproken over de arrestatie
van een aantal Engelandvaarders kwam
in de middagzitting van gisteren aller
eerst ter sprake een verklaring van de
Duitse S.D.-er Bartels. Hierin werd
c.m. gesproken over de journalist F. J.
Goedhart, die met Koos Vorrink in 1941
het blad „Parool" oprichtte. Volgens
deze verklaring zou de heer Goedhart
na zijn arrestatie vrijwillig en zonder
dwang veel hebben verklaard en ook
namen genoemd, o.m. de kopleiding van
de „Parool"-groep en Lans, Gertenbach
en Tello. Hij zou ook gezegd hebben,
waar het „Parool" in Zandvoort gedrukt
werd.
Poos en Slagter vertelden, dat zij .naar
dit adres in Zandvoort gegaan zijn.
Daar arresteerden zij de drukker Ger
tenbach met diens medewerkers P. Paa-
pe en IJ. de Jong. Poos voegde hier nog
aan toe, dat de heer Goedhart hem vrij
willig een getekende schets van de
drukkerij in Zandvoort had meegege
ven, opdat de Duitsers daar niet zou
den behoeven te zoeken. In Heemste
de werd later dc heer Tello gearre
steerd.
Volgens dezelfde verklaring heeft de
heer Lans, die in Den Haag de Uitgifte
van „De Vrijheid" verzorgde, na zijn
arrestatie de naam van de drukkerij en
de drukkers genoemd. Deze laatsten
werden kort daarop door Poos en Blag-
ter gearresteerd.
Schreieder ten tonele
Toen verscheen Schreieder ten tonele,
wederom in een bruin geverfde battle-
dress, beleefd en zoals altijd zeer beslist
in zijn verklaringen. Hij vertelde, hoe
Poos en Slagter hem opgevallen wa
ren. Bij de aanvang van het England-
spiel" zocht hij betrouwbare Nederlan
ders, P003 en Slagter werden hem als
zodanig door hun Duitse chef aanbevo
len en kwamen op deze wijze onder zijn
bevelen.
Beloningen als Van der Waals hebben
zij niet gekregen omdat zij ambtenaren
waren een geen V-mensen. Wel werden
zij snel bevorderd en ontvingen zij een
Duitse onderscheiding, de „Deutsche
Verdienstmedaille". „Zij zijn de enige
Nederlandse politieambtenaren, die de
ze onderscheiding gekregen hebben",
zei Schreieder. Hij verklaarde verder,
dat beide verdachten van 1943 af pro
beerden uit de Duitse politie weg te ko
men, maar hij had hen niet laten gaan,
omdat zij bekend waren met zeer vele
geheimen van het „England-Spiel en
andere Duitse politiegeheimen.
De volgende getuige, mej. Trix Ter-
windt vertelde van haar sprong uit een
Engels vliegtuig "P een stormachtige
nacht in 1943 boven Drente. Zij kon
zich echter niet herinneren of Slagter
of Poos haar hadden opgewacht. Ook
Schreieder wist het niet meer. Hij ver
klaarde echter, dat in de meeste ge
vallen de beide verdachten wel deel
uitmaakten van het „ontvangstcomité'
Vol aandacht luisterde het publiek
vervolgens naar het relaas van de res.
eerste luitenant H. Lauwers, die op
verzoek van de president zeer uitvoe
rig vertelde over zijn lotgevallen m
Nederland van zijn dropping bij Om
men op 7 November 1941 tot zijn ar
restatie op 6 Maart 1942. Toen luit. Lau
wers „gedropt" werd, bestond er nog
geen ontvangstcomité, maar <le Duit
sers wisten ten tijde van zijn arrestatie
wel reeds het een en ander van de ge
heime diensten in Engeland: „Wieder
einer von Derksema", zeiden ze bij de
huiszoeking. Hij was echter niet door de
Nederlandse dienst van Derksema, doch
door de Engelse geheime dienst uitge
zonden. Tien dagen na zijn arrestatie
had oberst Hermann Giskes hettl ge
vraagd voor de Duitsers naar Engeland
te seinen. Hij had dit gedaan om Enge
land op de hoogte te brengen van zijn
toestand. Op zeer opvallende wijze sein
de hij naar Engeland, gebruik makende
van de mogelijkheden, die de „Security
check" bood. om in zijn telegram te
waarschuwen. Luit. Lauwers verklaarde
er volledig voor in te staan, dat door
zijn manier van seinen Engeland ge
waarschuwd moest zijn. De door hem
uitgezonden berichten werden ontvan
gen door de centrale radio-afdeling,
welke geheel uit Engels personeel be
stond.
Engeland had de waarschuwing ook
begrepen. Dit bleek uit het niet ver
schijnen van een agent maar deze is
later om onbegrijpelijke redenen toch
nog gezonden.
Proc. fiscaal: „Er was dus een Engels
tegenspel?"
Luit, Lauwers haalde glimlachend
zijn schouders op en bleef het ahtwoor.d
op deze vraag schuldig.
Pres.: „Laten we er ons maar niet
verder in verdiepen".
Schreieder werd ook nog gevraagd of
hij dacht, dat de gearresteerde agenten
alles, dus ook hun security check, aan
hem hadden prijsgegeven. Hij antwoord
de dat hij dit inderdaad geloofd had.
omdat de verbinding met Engeland nor
maal bleef functionneren. Het kon na
tuurlijk zijn, dat van Engelse kant een
tegenspel aan de gang was.
„Dus toch een Engels tegenspel?"
vroeg de proc. fiscaal.
„Het is mogelijk", zei Schreieder, „we
hebben het onderzocht, maar er geen
bewijzen voor gevonden"
Mej, Terwindt verklaarde later nog
dat naar haar mening het seinen met
bepaalde aanwijzingen niet betekende
dat Engeland dadelijk had moeten mer
ken, dat er iets niet in orde was.
Na een korte onderbreking vervolgde
mr. Ikman van Burck met het negende
punt van de tenlastelegging: de beschul
diging, dat Slagter van 1942 tot 1944 is
opgetreden als V-man en provocateur
ir. een voor de geallieerden werkende
spiohnagegroep te Hengelo-Enschede.
Ook hier had hij succes. Verschillende
mensen werden gearresteerd en doodge
schoten. Ook werd nog behandeld de
arrestatie van enkele Joden. Volgens
de getuigenverklaringen was Slagter
daarbij zeer hardhandig opgetreden, het
geen deze prompt ontkende.
De proc. fiscaal wilde tenslotte nog
Schreieder boren, doch de president
meende, dat het niet steeds nachtwerk
mocht worden en schorste tegen zeven
uur de zitting tot hedenochtend kwart
over tien.
Aan de memorie van toelichting op de
begroting van het hoofdstuk Nationale
Schuld wordt het volgende ontleend:
In de loop van 1948 is overgegaan tot
de uitgifte van de 3 pet. investeringscerti
ficaten, de 314 pet. beleggingscertificaten,
de 3 pet. Nederlandse staatslening per
196264 en de 314 pet. Nederlandse staats
lening 1948. Worden de beide eerstgenoem
de certificaten uitgegeven ter afwikkeling
van de geldzuivering, de beide Iaatstge
noemde staatsleningen zijn geëmitteerd
ter conversie van de 3312 pet. Ned.
staatslening 1938, alsmede, ter consolidatie
van vlottende schuld. De 3 pet. lening per
196264 is groot 1.140.000.000 en de 314
pet. lening 1948 360.000.000. Tegenover
deze 1500 millioen aan nieuwe schuld
is afgelost 1225.467.700, zijnde 't nog
per 1 Juni 1948 uitstaande bedrag der
314 pet. lening 1938, zodat geconsoli
deerd wérd een bedrag van 274.532.300
aan vlottende schuld.
De rentelasten der beide nieuwe leniu-
gen in 1949 bedragen gezamenlijk
45.900.000, terwijl, indien geen conver
sie zou hebben plaats gevonden, de ie-
ninglasten der 3—314 pet. lening 1933 in
1949 zouden hebben bedragen 44 mil
lioen aan aflossing en ca. 42 millioen
aan rente, zodat de conversie de lening-
lasten heeft verlicht met 40,1 millioen
Opgemerkt zij, dat in 1947 onderscheide
ne 3 tot 4,4 pet. staatsleningen zijn gecon
verteerd in de 3—314 pet. staatslening
1947 en de 3314 pet. onderhandse le
ning 1947- In 1947 was voor de oude le
ningen uitgetrokken voor rente 103 mil
lioen, en \tf>or aflossing 199 millioen,
in totaal dérhalve 302 millioen. In 1919
zijn voor bovengenoemde conversielenin
gen uitgetrokken voor rente 85.638.132
en voor aflossing der 3% pet. onder
handse lening 1947 3.020.000, in totaal
ruim 88.6 millioen, waarbij in aanmer
king moet worden genomen, dat geen
DONDERDAG, 30 SEPTEMBER.
HILVERSUM I (301 M.) J f
Nieuws, gram., morgengebed G°'00 1 Q
N.C.R.V.) 1100 Ziekenbezoek l2.03 O(.
13.00 Nieuws; 13.20 2.an»,
KI. v. Beeck;
M^0°'Ens ^Celesta-3 14.4lTcauserie;
sirUdkr.: 19.00 Nieuws, g
20.15 Gram.; 21.ou
22.15 Lezing; 22.45
23.00 Nieuws, gram.
HILVERSUM II (415 M.) A.V.R.O. 7 00
Nieuws, gram. (11.00 Orgel); 12.38 FlaJ'°
1300 Nieuws, gram.; 14.00 Reportage;
14.15 Solistenconc.; 15.00 Voor bleken en
gezonden; 16.00 Gevar. progri 17-OO Ka-
leidoscoop; 17.35 Gram.; 17.50 R./.D.,
18.00 Nieuws, gram., sport; 18.35 UIK- J
Renova: 1910 Orgel en trio; 20.00 Nle"^-
20.15 Omroep Kamerork.; 21.10 Hoorspel,
21.45 Gram.; 22.00 Gevar. progr
Lezing; 23.00 Nieuws, gram.
RADIODISTRIBUTIE IÜ: 7 00 VI. Br
nws. 7.15 gram. 7.30 kron. 7.40 gymn. 7.o0
gram 8 00 nws. 8.15 Eng H.S.: biosorK.
9.00 plano en ork. 9.30 viool. 9.50 Amenk.
bulletin. 10.05 schooluitz, 10.30 Music
whale you work 11.00 scbooluitz. 12.00
Boheems ork. 12.30 VI. Br.: weer- en
landbóuw. 12.40 Omr. ork. 13.00 nws
13.15 gram 14.00 gram. 15 00 Enig. L.P
Celeste .Octet, 15.30 Rhythm, ens., 16 00
voordr., 16.15 Revue ork., 17.00 Kootwijk
Batavia. 18 00 Fr. Br. v d. sold. 18 30 VI
Br. v d. sold. 19.00 Fr'. Br. gram' 19.30
Eng. L.P.: Scarlet and Blue. 20 00 VI. Br
gr*nv21.00 Eng. L.P.: Silver Tree (hoor
spél),' 21.30 Rockey Mountain Rhythm
22.00 VI. Br.: nws. 22.15 gram, 22.55 nws
23.00 div.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Eng
HS. nws. 7.15 Welsh orch. 7.50 Lift up
your hearts. 7.55 weer 8.00 Fr. Br.: nws
8.10 gram. 9.00 Eng. L.P. nws, 9.10 gram
1Ó.Ö0 v. d. sold 10.15 Music in your
house. 11.00 voordr. 11.15 ICneale Kelly
Strijkens. 11.45 orgel. 12.15 gevar. progr
12 30 Schots ork. 13.15 accordeon ork
13 30 Geraldo. 14 00 v. d, vrouw, 15.00
Eng. H.S. Ork. Weir. 15.30 hoorspel 16.00
Northern orch. 17 00 Eng. L.P.: mil ork
17.45 ork, Nathan. 18.15 Anton en ork
18.45 Eng. H.3.: causerie. 19.00 Flotsam'
Follies. 19.30 Boyd Neel ork, 20.30 Ei
L.P. verz.progr. 21.00 Beromunst'er muz
21 40 voordr. 21.55 grfem. 22.00 Eng L.P
nws. 22.15 Rocket to the stars. 22.35 ork
Loss, 23,15 Ens. Mayerl, 23.56 nws,
vaste jaarlijkse aflossing zal plaats vin
den op de 33% pet. lening 1947.
Door de in 1948 plaats gevonden heb
bende consolidatie en door de uitgifte der
3 pet. investeringscertificaten en de 314
pet. beleggingscertificaten, alsmede door
de voortzetting der uitgifte van de 3 pet.
lening 1947, luidende in dollars, zijn de
rentelasten der geconsolideerde binnen
landse schuld in 1949 toegenomen met
43 millioen. Daarentegen is voorname
lijk door voormelde consoiidaties een
vermindering van de rentelasten der vlot
tende schuld verkregen van 23 millioeu.
De rente over in geld gestelde zekerheid
voor bestaande of toekomstige belasting
schuld is 6.7 millioen hoger geraamd.
Ten slotte treedt als gevolg van de ver
kregen langlopende buitenlandse credie-
ten een stijging van 35 millioen op ten
aanzien van de daaraan verbonden aflos
singsverplichtingen
Het totaal van dit hoofdstuk vertoont
ten opzichte van 1948 een vermindering
gewone dienst 14 millioen, vermeerde
ring buitengewone dienst 34.6 millioen,
vermeerdering gehele dienst 20.6 mil
lioen.
Het Nationaal Luchtvaartlaboratorium
aan de Sloterweg bij Amsterdam wordt
uitgebreid. Er worden twee nieuwe
windtunnels gebouwd, het hoofdgebouw
v/ordt uitgebreid en er komen grotere
werkplaatsen en magazijnen Een grote
electrischd centrale van 20.000 P.K. zal
de krachtbron zijn voor de twee nieuw
te bouwen tunnels, waarvan de grootste,
met een lengte van 80 M., benut zal
worden voor het nemen van proeven
met snelheden, grenzende aan die van
het geluid. Aangebouwd aan de tun
nel komt een speciaal meetgebouw, waar
de ingenieurs hun researchwerk kun
nen doen.
De andere windtunnel is bestemd
voor proefnemingen waarbij een snel
heid, groter is dan die van het geluid,
noodzakelijk is. Dan is er nog een klei
ne windtunnel, waarvan de lucht een
snelheid boven die van het geluid kan
bereiken.
De stroomsnelheid in dit tunneltje
kan zodanig opgevoerd worden, dat een
overeenkomstig snel vliegtuig in de
vrije atmospheer per uur 13504500 Km.
zou kunnen afleggen.
Bovendien is -het tunneltje toegerust
met optische hulpmiddelen, die een z.g.
„slierten"-afbeelding van de stroming
geven en aldus de stromingen zichtbaar
maken.
Een ander belangrijk apparaat is de
„multimanometer", welke gebruikt
wordt voor de meting van drukverde-
ling in de tunnel.
Zo wordt er hard gewerkt om het Nat.
Luchtvaartlab. te maken tot een insti
tuut, dat zoals de commercieel-directeur
jhr. F. C. Beelaerts van Blokland zeide:
„Vrij goed aan de eisen der moderne
vliegtuigindustrie kan voldoen".
De werkzaamheden zullen in 1951
voltooid zijn.
Het zal vreemd zijn in de Centrale
Commissie voor de filmkeuring. De heer
D. van Staveren immers, die sedert de
oprichting onafgebroken het voorzitter
schap heeft bekleed, zal deze functie op
het einde van deze maand neerleggen
Op een receptie in de Rolzaal te Den
Haag heeft hij gistermiddag afscheid ge
nomen en is hij gehuldigd. Voor de eigen
lijke receptie werd-hij toegesproken door
minister Van Maarseveen, die^ daarbij
mededeelde, dat H.M, de Koningin de
heer v. Staveren heeft benoemd tot rid
der in de Orde van de Ned. Leeuw. De
versierselen van deze onderscheiding
werden hierna door mr. D. Bij den dijk
aangeboden. Verschillende sprekers, o.w.
prof. dr. F. Sassen en de nieuw-benoem.
de voorzitter, de heer H. von Frijtag
Drabbe, hebben nog het woord gevoerd.
Tenslotte kwamen velen de heer Van
Staveren de hand tot afscheid drukken
De strubbelingen rond de „Zeijer
Strubben" waren oorzaak, dat minister
Rutten Dinsdag in de Tweede Kamer zijn
maidenspeech hield. Hij deed dat met
luider stemme en gebruik makend van
alle filosofische onderscheidingen, welke
men van een professor mag verwachten,
zodat niemand hem, nóch letterlijk nóch
figuurlijk, kon misverstaan. Hij doceerde
wél. Met citaten en al, waarmee hij
wenste aan te tonen, dat de mens door
zijn kwalijke handelingen zelve de maker
is van de woestenij.
Die kwestie over de onteigening van
een deel der „Zeijer Strubben" in de ge
meente Vries in het belang der natuur
bescherming was eigenlijk maar een
storm in een glas water en ook de heer
van der Goes van Naters, in wie de
minister een ijverig verdediger van het
wetsontwerp tot deze onteigening ont
moette, wenste deze zaak niet zo pathe
tisch te nemen, als de heer De Ruiter
(C.H.) dit deed. Wat ook al weer geen
wonder was, nademaal de heer van der
Goes van Naters tevens secretaris is van
de Natuurbeschermingsraad. De heren De
Ruiter en Engelbertink (K.V.P.) toon
den zich tegenstanders van de onteige
ning dezer 39 H.A. Strubben, wét de
minister ook betoogde over natuurbe
scherming, herstel van natuurgoed, open
blijven van toegangswegen en wat dies
meer zij. Maar het ging tóch door. Met
52 tegen 13 stemmen.
Het meeste rumoer ontstond daarvóór
over het wetsontwerp Hoofdstuk IIA der
Rijksbegroting voor 1948, waaronder de
Regeringsvoorlichtingsdienst en 't Bureau
Nationale 'Veiligheid ressorteren. Het
ging hier respectievelijk om de Hoge
Veluwe en om de zaak Sanders. Over die
Hoge Veluwe had de heer Beernink
(C.H.) heel wat te zeggen. De oude
Raad van Beheer was met de nodige
zuivering niet in ere hersteld, de oor
spronkelijke bedoeling van de stichters
was gefrustreerd nu dit natuurmonument
tóch een Rijksinstituut was geworden en
Sint Hubertus niet de heilige, maar
het „slot" daar van die naam een
soort lust- of rustoord was geworden
voor ministers, secretarissen-generaal en
andere hoge ambtenaren, die daar im
mers, naar spr. meende, konden logeren
voor 12 per week. Maar de oud-minis
ter-president Schermerhorn viel de
minister-president in zijn verdediging al
direct bij, toen hij zeide, dat er drie
letters daarbij vergeten waren. Deze prijs
gold namelijk niet per week, maar per
week-end, eigenlijk maar iets meer dan
één dag. En de heer van dér Goes van
Naters (P.v.d.A.) vond, dat het hoog tijd
werd, dat wij wat beter voor de dag
kwamen en dat het Engelse voorbeeld
van een landgoed, waar ministers en
andere hoge politici van hun vermoeie
nissen konden bekomen en de regering
haar gasten zou kunnen ontvangen, dus
eigenlijk navolging verdiende. Maar de
heer Beernink vond hierop, dat Hotel des
Indes, Kasteel Oud Wassenaar en Vieux
Doelen daarvoor voldoende waren. Ook
al moest hij op verzoek van de voor
zitter het Latijnse citaat van Horatius
vertalen, die gezegd had, dat men niet
weet, wat men eigenlijk zeggen moet
van een man, die dan (in zijn vacantie)
in de stad verblijft.
Met de opmerkingen van de heer Van
der Goes van Naters over de Voor
lichtingsraad was de heer Drees het te
enenmale oneens. Hij bracht deze zaak
tot haar juiste proporties terug, toen hij
in zijn antwoord zeide, dat deze raad
niets anders is dan een ambtelijke
coördinatie-commissie tussen de verschil
lende departementen en geen college van
advies of bijstand volgens de grondwet.
En ook, dat het daarom niet onlogisch
was, dat de heer Hermans als hoofd
ambtenaar van het Departement van Al
gemene Zaken voorzitter was van deze
commissie. Waarbij nog kwam, dat de
heer Hérmans als oud-journalist toch wel
zeer deskundig mocht worden geacht.
Het meeste rumor in casa verwekte de
heer Goedhart (P.v.d.A.) met zijn ver
dediging van de heer Sanders van de
Centrale Veiligheidsdienst, die volgens
hem zeer onnet zou zijn behandeWi. Dit
in tegenstelling met de heer Eintbioven,
tegen wie zover men uit het rapport
van de commissie-Wijnveldt kon nagaan
toch ook wel bezwaren best onden.
Maar toen deze zaak door minister Drees
uit de doeken was gedaan, bleef er dit
van over, dat de heer Sanders 'meende
met de dossiers te kunnen doen. wat hij
wilde, zoals minister Drees het 'uitdruk
te. Hij hield stapels dossiers in eigen be
zit en had er zelfs copieën wan laten
maken. i
De heer Bruins Slot (A.R.) srielde drie
vragen. Was de Centrale Veiligheidsdienst
noodzakelijk? Onder welk departement
ressorteerde hij dan? En ten derde de
personeelkwestie. Hij meende, dat de
C.V.D. in deze désastreuze tijden werke
lijk noodzakelijk was, maar d!at hij niet
mocht ontaarden in een geheime Staats
politie en daarom geen executieve be
voegdheid mocht hebben, m.aar alleen
informatieve. De minister was; het hierin
met hem eens, zodat dit geen verdere
moeilijkheden opleverde. Wat de heer
Sanders betreft, meende de ,'fleer Bruins
Slot, dat deze buiten zijn boekje was
gegaan en daarom met recht; verwijderd
was.
Het rapport van de commissie-Wijn
veldt kon, naar de minister-president
meende, gezien de aard wm het stuk,
niet aan publiciteit worden prijs gegeven.
Hij zou nog overwegen of gedeelten daar
van aan de Kamer ter inezage konden
worden gegeven.
Toen moest de Kamervoorzitter de
vergadering schorsen, omcSat de Engelse
parlementariërs op bezoek: kwamen. De
voorzitter begroette hen, toen zij tussen
de afgevaardigden hadden plaats ge
nomen, met een welkomstwoord in het
Engels, waarop een Canadese parlemen
tariër, mr. Gerhart, kwam vertellen, dat
een zijner voorvaderen drie eeuwen ge
leden naar Canada was verhuisd en wel
nooit gedroomd zal hebben, dat een zijner
nazaten nog eens in het Nederlandse
parlement het woord zou voeren.
Maar intussen had de Kamervoorzit
ter reeds lang het voorhoofd gefronst, dat
er slechts vier van de achttien wets
ontwerpen, welke op de agenda stonden,
waren afgehandeld. De voornaamste
moeten nog komen. F. S.
Mijnhardt's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
Ruedemann, president van de Magyar
Amerkan Olajipari, een branche van de
Standard Oil Company of New Jersey,
en Bannantine, directeur van de Hon
gaarse oliemaatschappij, 18 September in
Hongarije gearresteerd wegens „indus
triële sabotage, waardoor de Hongaarse
olieproductie snel was verminderd", zijn
Maandagavondop weg naar New York
per vliegtuig in Londen aangekomen
Ruedemann vertelde Reuter, terwijl hij
op zijn vliegtuig naar de V. S. wachtte,
dat hij en zijn compagnon werden vrij
gelaten nadat zij „bekentenissen' had
den getekend. Zij werden toen per
auto naar de Tsjechisch-Oostenrijkse
grens gebracht, waar zij onder bedrei
ging van vuurwapenen bevel kregen, het
land te verlaten en er niet meer terug
te keren. De Hongaarse regering heeft
thans het beheer van onze maatschappij
overgenomen. De maatschappij heeft be
zittingen verloren ter waarde van 25
millioen dollar.
Volgens Ruedemann hadden hij en zijn
collega meer dan een week opgesloten
gezeten in een cel van de Andrassy-
gevangenis te Boedapest. Zij moesten
uren lang tegen de muur staan en ge-
eist werd, dat ze hun „misdadige han
delingen" zpuden bekennen. „Wij ont
kenden alles tot de vierde dag, toen
gaven wij het op. In mijn bekentenis
heb ik gezegd „een misdadiger geweest
te zijn en alles gedaan te hebben, waar
van men mij beschuldigde. Ook bekende
ik hoe de Amerikanen poogden, de mie
onder de grond te laten, zodat de Sovjets
haar niet zouden krijgen voor de vol
gende oorlog. Onze beulen werden on
middellijk soepeler, nadat wij onszelf
als nazi's en Hitlerianen, handlangers
van de reactionnairen, hadden veroor
deeld."
Ruedemann besloot: er is geen plaais
meer voor buitenlsndse belsngen. achter
het ijzeren gordijn.
De secretaris-generaal van de pernóa-
nente commissie van de West-Europese
Unie heeft het volgende communiqué
uitgegeven:
1. De ministers van defensie van de
vijf' mogendheden, die het verdrag van
Brussel ondertekend hebben, kwamen
Maandag 27 September en Dinsdag 28
September in Parijs bijeen ter bespre
king van rapporten, die hun voorgelegd
waren door de chefs van staven van de
vijf mogendheden en het permanente
militaire comité.
2. De ministers werden het eens over
een gemeenschappelijke defensie-politiek,
die het afzonderlijke werk van.hun eigen
politieke staven zou beheersen. Deze
politiek heeft ten doel de veiligheid van
de vijf mogendheden als geheel te ver
zekeren in het kader van het verdrag
van Brussel en van het charter der Ver
enigde Naties.
3. De ministers besloten om een per
manente organisatie in het leven te roe
pen onder leiding van de ministers, die
verantwoordelijk zijn voor de defensie,
welke organisatie genoemde politiek
doeltreffend kan maken en die zich bezig
kan houden met problemen, die de pro
ductie en het verkrijgen van materiaal
betreffen. In deze organisatie zal tevens
de kern van een land-, lucht- en zee-
macht-commando met een permanente
militaire voorzitter opgenomen worden.
Zij zal de tactische en technische proble
men van de verdediging van West-Europa
bestuderen.
Volgen3 de Washingtonse correspon-
De schorsing van de reserve-kapitein
H. M. A. Alsem als officier van de leger-
film- en fotodienst is met ingang van
gisteren opgeheven. Aldus een medede
ling van de legervoorlichtingsdienst.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat
de heer Alsem zich aan geen strafbare
handelingen heeft schuldig gemaakt,
met uitzondering van een vermoedelijke
overtreding van de deviezenbepaling,
waaromtrent de militaire autoriteiten
aan de Nederlandsehe Bank advies zul
len vragen. Aangezien het vermoeden
van een dergelijke overtreding het hand
haven van de schorsing niet wettigt, is
deze schorsing opgeheven.
De kleurenfilms, welke de kapitein
onlangs vrijwillig »an de verwijzings
officier van de generalij staf had Over
gedragen, zijn wedergén te zijner be
schikking gestuft
Een onderzoek, ingesteld tijdens het
wetenschappelijk congres, dat enige tijd
geleden in Brighton is gehouden en
waaraan 2000 Britse geleerden hebben
deelgenomen, heeft weer eens bewezen
dat er geen gfas groeit in een drukke
straat. Van de 230 geleerden, die een
lezing over electroneft bijwoonden, waren
er 78 kaal-
Een der kale geleerden gaf daarvan
de volgende verklaring: „Kaalhoofdig
heid is beslist eea gevolg van bescha
ving, aangezien dit euvel onder primi
tieve volken hoogst zelden voorkomt. Wij.
geleerden, zijn alleen maar een beetje
beschaafder dan andere mensen. Dat is
alles".
Een troost voor slachtoffers van dit
beschavingsverschijnsel?
dent van de „New York Times" zal het
plan tot militaire hulp voor West-
Europa in het kader van het Europees
herstelprogram op de 81ste zitting van
het Amerikaanse congres in Januari a.s.
als een van de eerste agendapunten be
sproken worden.
Industriële crediietén voor het
Roergebied?
„Ik beA ervan overtuigd, dat Neder
landse firma's in een min of meer nabije
toekomst bereid zullen zijn om voor het
Ruhrgebied en het Rijnland een bank
op te richten voor het verstrekken van
industriële credieten op lange termijn
en voor het financieren van het goede
renverkeer tussen het Rum-gebied en
Nederland", aldus verklaarde prof. Ge-
lisSen, president van de Ned. Kamer van
Koophandel voor Duitsland en oud-mi
nister van Economische Zaken van Ne
derland, op het Duits-Nederlandse Eco
nomische congres, dat te Dusseldorf ge
houden wordt.
Voorts legde hij er de nadruk op, dat
het ten behoeve van de buitenlandse
handel van Duitsland noodzakelijk is,
dat wordt afgezien van de eis tot be
taling in dollars voor alle Duitse ex
portgoederen en beval hij aan de Duitse
prijzen in overeenstemming te brengen
met de prijzen op de wereldmark: en
alle hinderpalen, die het maken van
zakenreizen in Duitsland belemmeren,
uit de weg te ruimen.
Aan dienstplichtige korporaals en sol
daten. die de studie aan een universiteit
of hogeschool wensen aan te vangen of
voort te zetten, kan op een daartoe strek
kend verzoek, ongeacht de lichting, waar
voor zij voor de dienstplicht zijn inge
schreven, groot verlof worden verleena.
indien zij op 15 October 1948 ten minste
24 maanden in werkelijke dienst zijn oi
zouden zijn.
Deze bepaling geldt uiteraard slechts
voor hen. die in Nederland dienen en
geen vrijwillige verbintenis hebben ge
sloten.
Aan alle veroordeelden, die vóór
Januari 1948 als militair m werkelijke
dienst naar de Overzeese Gebiedsdelen
zijn uitgezonden, wordt kwijtschelding
verleend van nog niet ondergane straffen
van zes maanden of minder of boeten
van 500 of minder.
Minister Lieftinck deelde mede, dat,
hoewel zijn bezoek aan de V. S. uitslui
tend het bijwonen van de derde jaarver
gaderingen van het Int. Monetaire Fonds
en de Wereldbank ten doel heeft, hij
waarschijnlijk ook besprekingen met an
dere financiële autoriteiten zal voeren.
Naar Aneta verneemt zal minister Lief
tinck waarschijnlijk ook besprekingen
voeren over leningen van de Wereldbank
voor bepaalde projecten in Nederland.
Met betrekking tot de binnenkort door
de E. C. A. te verstrekken lening aan Ne
derland verneemt. Aneta voorts uit wel
ingelichte bron, dat nog slechts enkele
minder belangrijke technische details
moeten worden geregeld. Dat deze lening
nog steeds niet tot stand is gekomen vindt
voornamelijk zijn oorzaak in de omstan
digheid, dat de voorwaarden van de le
ning aan Nederland vermoedelijk zullen
dienen als voorbeeld voor hét opstellen
van de voorwaarden voor de leningen, die
aan andere zullen worden verstrekt. In
verband hiermede wordt door de E.C.A.
veel tijd besteed om de opinie van andere
landen te peilen met betrekking tot de
voorwaarden van de lening aan Neder
land. Men is van mening, dat de rente
voet van de lening aan Nederland, die
onlangs aan IJsland is verstrekt, en die
oorspronkelijk was vastgesteld op 3 pet.,
later zal worden verlaagd tot 2]/i pet.,
teneinde deze rentevoet in overeenstem
ming te brengen met die van de lening
aan Nederland.
Officieel is medegedeeld, dat een
„Catalina" van de Australische lucht
macht op het eiland Lord Howe tegen
een bergtop is gevlogen en daarna in een
ravijn is gestort.
Twee personen konden uit het vlieg
tuig gehaald worden, voordat het in
brand vloog. Volgens onbevestigde De-
richten zijn tenminste 7 personen om het
leven gekomen. Het toestel nam deel
aan oefeningen.
Deze opvatting is verre van juist, maar
ze was begrijpelijk in ons land, d®t vo r
d-e oorlog zó overheerst werd dj?
Amerikaanse film, dat voor het
product - en trouwens ook vóór de
productie van andere landen nauwe
lijks of geen ruimte overbleef en dat
zich dus nooit een oordeel heeft kunnen
vormen over de gang van zaken in een
belangrijk centrum van filmactiviteit.
Uit overwegend Franse informa
ties blijkt echter, dat een grote, gevari
eerde en interessante filmproductie al
enige jaren ia Italië aan de gang was en
dat zich hierin al lang een neiging tot
de meer menselijke onderwerpen in het
algemeen en tot een meer realistische
styl in het bijzonder aftekende. Onder
de pioniers van deze nieuwe richting
trad al in de dertiger jaren de figuur van
Alessandro Blasetti naar voren, die in
In een nota naar aanleiding van het
verslag der commissie van voorbereiding
uit de Tweede Kamer over het ontwerp
totalisatorwet voldoet de minister aan het
verzoek om een nadere uiteenzetting to
geven omtrent het door vele leden ge
opperde principiële bezwaar tegen het
Scheppen van de mogelijkheid om geld te
verdienen zonder d^t daarvoor arbeid
wordt gepresteerd. De regering is het in
zoverre eens met bedoelde leden, dat het
in het algemeen niet op de weg van de
overheid ligt de mogelijkheid te scheppen
maar, zo vraagt zij zich af, brengt deze
opvatting nu mede, dat de overheid fei
telijk bestaande mogelijkheden tot het
verdienen van ongelimiteerde bedragen
zonder daarvoor arbeid te presteren, in
dien geen andere weg tot doelmatige be
strijding openstaat, niet zou mogen ba-
perken door deze mogelijkheden te reg'e-
menteren? Dat wil dus zeggen: door een
regeling, waardoor enerzijds aan het pu-
ernvr
©1154
bliek, dat nu eenmaal wedden wil, niet
iedere legale mogelijkheid daartoe word;
ontnomen, doch anderzijds het verdienen
en verliezen van grote sommen niet meer
kan voorkomen en een einde wordt ge
maakt aan allerlei immorele praktijken,
die een gevolg zijn van het clandestiene
en ongelimiteerde wedden? Zou de over
heid zich m.a.w. van een dergelijk ingrij
pen hebben te onthouden en het bestaan
de kwaad, dat op geen andere wijze dos.
matig kan worden bestreden, dan maar
moeten laten voortwoekeren? In telle
wordt de mogelijkheid tot het verdienen
van geld zonder daarvoor arbeid te pres-
teren hier niet geschapen, maar wordt
een bestaande mogelijkheid beperkt. W,e
een dag op de renbaan heeft doorgebracht,
zal de noodzaak van dit laatste slechts
kunnen bevestigen.
Gino Cervi en Adrtana Benettl in d® ,Jta,!!?anse filmcomedie
„Vier stappen in de wolken
een veelheid van genre's een grote be
drevenheid demonstraerde. Wij zullen
deze Blasetti nu eerst leren kennen uit
de film „Vier Stappen in de Wolken", die
hij in '43 maakte, maar die geen enkel
aanknopingspunt vertoont met de tijd,
waarin zij ontstond. Integendeel, deze
film is een gevoelige, menselijke come-
die geworden, licht van toon en vol
humoristische invallen, die soms zeïis
groteske vormen aannemen, zonder ooit
het contact met de werkelijkheid los te
laten.
De hoofdpersoon is een handelsreiziger
met een weinig gezellig huiselijk leven,
die op een van zijn reizen een meisje in
moeilijkheden ontmoet en zeer tegen zijn
zin betrokken wordt in een comedie,
waarbij hij enige uren voor de man van
het ongelukkige meisje moet doorgaan.
Deze niet-gewilde rol is natuurlijk oor
zaak van talrijke complicaties, maar onze
vriend bereikt er tenminste mee, dat de
anders verstoten dochter door de ouders
in vergevende liefde wordt geaccepteerd.
Hij zelf keert na dit avontuur, dat hem
niét geheel onberoerd heeft gelaten, terug
in de rommelige sfeer van zijn huis, waar
zijn vrouw hem tot het dagelijkse huis
werk commandeert.
Deze comedie, die zo nu en dan in uit
gelaten scènes overgaat, kent bij her
haling ook ernstige passages, waarin al-
leen de zuivere toon voorkomt dat zij tot
banaliteiten ontaarden. En het is ten
slotte deze toon, die de gehele film redt
en haar vooral in de laatste paar honderd
meter een bijzondere betekenis geeft.
Originaliteit* frisheid, maar ook waardig
heid en een gezonde opvatting bij som
mige delicate verwikkelingen maken
„Vier Stappen in de Wolken" tot een op
vallende film, die even humoristisch,
tragisch en ontroerend weet te zijn als
het leven zelf.
Zij kreeg dan ook terecht het praedi-
caat Film van de Maand.
C. B.
Op 9 October zal het Engelse voetbal
team een wedstrijd spelen tegen Ierland.
Di Engelse ploeg is als volgt samenge
steld:
Doel: Swift (Manchester City); achter:
Si-ot (Arsenal) en Howe (Derby County);
midden: Wright (Wolverhampton), aan
voerder; Franklin (Stoke City) en Cock-
burn (Manch, United); voor: Matthews
(Blackpool), Mortensen (Blackpool),
Milburn (Newcastle United), Pearson
'Manchester United) en Finney (Preston
North End). Als reserve werd Nicholson
(Tottenham Hotspur) gekozen.
Te Joure zyn kortebaan-draverijen
om het kampioenschap van Nederland
gehouden. De titel werd behaald door
Leeuwerik S., eig. ber. S. Bosch Corn-
wett. De favoriet Little Axkit werd
tweede
Te B-atavi« is opgericht de Stichting
„Coördinatie Militaire Welzijnsverzor-
ging Indonesië (COMWIN), waarin
ambtshalve zitting hebben de secretaris
van Staat v-an sociale zaken, de vloot
voogd. de legercommandant en de secre
tarissen van Staat van onderwijs en
financiën Deze vijf leden zullen te zamen
nog ten fioogste tien medeleden benoe
men, die geacht kunnen worden het gods
dienstig, geestelijk en maatschappelijk
leven m Indonesië te vertegenwoordigen.
Het doel ig he-t toezicht houden op en
het bevorderen van een billijke en goede
verdeling van door de NIWIN of andere
organisaties ter beschikking gestelde
goederen voor de militairen in Indonesië.
De COMWIN zal in rndones'ë de NI
WIN vertegenwoordigen, terwijl omge
keerd de NIWIN in Nederland de COM
WIN vertegenwoordigt.
Hedenmorgen is in een sloot bij Smal
'oroek het lijk gevonden van een zekere
P. uit Hoogeveen. Het is nog niet be
kend, hoe lang het lijk er heeft gelegen
en wat de oorzaak is. De politie heeft de
zaak in onderzoek.
