Dewey heeft de leiding in het
opinie-onderzoek
Nederl. emigranten in Canada
zijn tevreden
Ook Rusland heeft de atoombom
Geen aeeoord in vooruitzicht
LIEFTINCK bespreekt actuele
problemen
Weerbericht!
't Vrouwtje in
de rode stoel
1
PRESIDENTS-VERKIEZING TOCH
NOG ONZEKER
ZINGEND EN SCHEREND NAAR
BATAVIA
r
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Wallace's invloed dalend
LAGEN
Stabiliteit en prijzen
De aanwending der speciale E.C.A,-rekening
J
Consumentencrediet
Vier man in een jeep
Bij „tante Mietje"
op bezoek
Het vertrouwvol beraad
Koningin Juliana
brengt dank
Aan mijn MQEBEB...
70ste JAARGANG
ZATERDAG 2 OCTOBER 1948
No. 20739
Nog anderhalve maand scheiden ons van het ogenblik, waarop
Amerika een nieuwe president zal kiezen. De uitslag houdt ons
minder in de ban der vrees dan die van 1944. Toen immers be
stonden er in Amerika tussen Republikeinen en Democraten
over het buitenlandse beleid nog gevaarlijke verschillen van
mening. Deze keer overtroeven beide partijen elkaar in het
tonen van de vorm-vastheid van hun harnas tegen de rode
agressie.
Wel is intussen een derde macht opgekomen, die aanvankelijk
dreigde een aardig partijtje te zullen meeblazen. De begroeting
van Henry Wallace's verkiezings-veldtocht met eierstruif en
rotte tomaten, heeft deze dubieuze factor echter reeds minder
twijfelachtig gemaakt.
Als de verkiezingen in September waren gehouden had Dewey,
de Republikeinse candidaat 46,3 pCt, Truman 31,5 pCt en Wallace
3 pCt van de stemmen gekregen. 16,6 pCt had op dat moment
nog geen mening.
Candidaat Dewey
WAAROM DEWEYt
1!
Candidaat Truman
-
1
Luit-admiraal Helfrich, die op de Jac. van Heemskerck gisteren
afscheid nam van de Marine en het commando overdroeg, ontving
van de nieuwe bevelhebber der zeestrijdkrachten, vice-admiraal Jhr
E. v. Holthe, de gestreken admiraalsvlag in 'n speciaal bewerkt kistje.
Voor grote gezinnen nog
moeilijkheden
Het debat over de atoomenergie in de politieke commissie
van de V. N. is gisterochtend geopend met een rede van de
Chinese afgevaardigde, die als de wens van zijn land te kennen
gaf, dat de atoombom voorgoed zou worden afgeschaft, ver
nietigd en verboden. China kent het geheim van de atoombom
niet, doch kan zich evenmin tegen eventueel gebruik ervan
beschermen.
HET VLEESRANTSOEN
HERSTELD
V..
Westelijke wind
IN ZWARE LAARZEN
Nieuwe bonnen geldig
Oudste inwoonster van ons land
heden 105 jaar
K.V.P.-bijeenkomst op
„Drakenburgh"
Meer papier? Dan eerst meer hout! En gelukkig stapelen zich op de
terreinen rond de papierfabriek in Veisen, die kort geleden nog leeg
en verlaten lagen, weer flinke voorraden hout op uit Scandinavië en
Rusland. Een vooroorlogs gezicht.
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS.
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET.
Algemeen Redacteur: R .V PAALVAST..
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt '15 cent per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij
de administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.—- Ieder
woord meer 5 cent. Maximum 50 woorden. Uit-
sluitend bij vooruitbetaling.
de vrije prijsvorming wil tegen gaan en
de prijscontrole in stand wil houden, in
het geval van Truman is het meer zijn
politiek programma, dan zijn persoon
lijke kwaliteiten, die hem de gunsten
van zijn aannang schenkt.
Geen twijfel over buitenlandse
politiek
Hoe internationaal de gevoelens van
de Amerikanen momenteel zijn, blijkt
duidelijk uit he» antwoord op de volgen
de vraag. Wat is belangrijker een pre-
sident te kiezen, die speciale eigenschap-
pen heeft voor het hanteren van de bin
nenlandse aangelegenheden van de Ver
enigde Staten, of een, die speciale eigen
schappen heeft voor het behandelen van
de internationale en buitenlandse betrek
kingen?
In totaal was 30 pet. voor een beharti
gen van de interne Amerikaanse om
standigheden en 49 pet. voor een van de
buitenlandse betrekkingen. Merkwaardig
hierbij was, dat de groep tussen 21 en 34
en die tussen 35 en 49 risp. 57 en 52 pet.
voorkeur-stemmen voor een internatio
naal georiënteerde president had tegen
37 pet. in de groep van 50 jaar en ouder.
Voor een binnenlands georiënteerde pre
sident was 35 pet. der oudjes en resp. 26
en 28 pet van de groep der jongeren en
de groep van middelbare leeftijd mensen.
Het Midden-Westen, dat tot nu toe
streng isolationistisch was, toont sinds
enige tijd evenveel interesse en medele
ven met de internationale kwesties als
de overige delen van de V. S. Tot zelfs in
Deze groep zal in de grote campagnes
stormrijp gemaakt w^den voor
één van de twee candidaten. Het had er
in September alle schijn yan, dat Dewey
het grootste deel van deze twijfelaars
op zijn naam zou weten te verzamelen.
Wie echter de slinger van de publieke
gunst op en neer zag gaan sinds Juni
1946 was terughoudend met een voor
spelling. In die maand gingen Dewey en
Truman nek aan nek. In Maart 1947 liep
Dewey ver uit met 64 pet. van de stem
men van de mensen, die hun sympa
thieën al vergeven hadden. Maar in de
volgende maanden, deels tengevolge van
de Truman-leer en het Marshall-plan,
herstelde Truman zich op merkwaardige
wijze. Hij lag gelijk met Dewey m Sep
tember van het vorige jaar. In lebruan
van dit jaar viel Dewey enigszins terug
tot 48 pet.
In Juni werd een overzicht gepubli
ceerd. waarvan de gegevens in April
verzameld waren. Dewey had 58 pet. van
de stemmen voor de grote partijen. In
het overzicht van September heeft hij
slechts weinig minder dan 60 pet. De
Amerikaanse verkiezingen zijn altijd be
paald door de man op de wip, de onaf
hankelijke stemmer. Deze neigt zwaar
naar Dewey's kant en Truman zal heel
wat moeten doen om deze stemmen op
zich te brengen.
Even belangrijk is de groep uit de mid
denklasse met een inkomen, dat aan de
lage kant van deze klasse ligt. 54 pet.
van deze mensen stemden democratisch
in 1944 tegen 42 pet. Republikeins. Nu
is 43 pet. voor Dewey en 33 pet. voor
Truman. Alleen in de groepen met de
laagste inkomens behoudt Truman de lei
ding Het stellen van de vragen bij een
opinie-onderzoek is de voornaamste
moeilijkheid voor de enquêteurs.
Zo werd er aan de doorsnee-Amerika
nen gevraagd: Als U nu eens afziet van
wat U zelf hoopt, wie zal er dan presi
dent worden? Zoiets noemt men een ge
wetensvraag. 22 pet. meende, dat Tru
man zou winnen van wie 6 pet. aanhan
gers van Dewey was. Hoe slecht Truman
er volgens deze vraag voorstaat, blijkt
uit het antwoord, dat 34 pet. van Tru
man's aanhangers gaf. Dezen meenden,
dat Dewey Truman wel zou nopen te
verhuizen van het Witte Huis, 64 pet.
van deze ondervraagde „objectlvlsten
was het met deze mening eens. 16 pet.
had geen mening.
Waarom wordt Dewey beter geacht
dan Truman? 25 pet. vindt de reden
daarvan in zijn bestuur van de Slaat
New York en zijn staat van dienst als
districts-procureur, befaamd om zijn zui
veringen van de politiek-rotte verhou
dingen. 20 pet. houdt van een verande
ringetje 7 pet. acht hem intelligenter
dan Truman, 3 pet. heeft meer vertrou
wen in de mannen, waarmee hij zich
weet te omringen dan in de personen
rond Truman.
Het schijnt, dat Dewey's persoon en
zijn politieke carrière meer gewicht bij
zijn aanhangers in de schaal leggen dan
zijn verklaringen over het door hem te
voeren politiek beleid.
De mensen, die de voorkeur geven aan
Truman boven Dewey menen, dat het nu
allerminst tijd is voor een verandering.
Dit is het grootste aantal n.l. 22 pet.
17 pet. acht hem de man omdat Jan Boe
zeroen en Jan Overhemd in hem een
voorvechter vinden, 15 pet waardeert de
dingen, die hij tot nu toe deed en meent
er een reden in te vinden om hem ge-
prolongeerd vertrouwen te schenken.
4 pet. ziet in hem de voortzetter van de
Roosevelt-traditie.
Terwij] 4 pet. Dewey prefereert, om
dat hij de regering minder omvangrijk
zal maken, minder kwistig met de finan
ciën zal zijn en de belasting zal verlagen,
wil 3 pet. Truman behouden, omdat hij
de kleinste gehuchten denkt de meerder
heid internationaal.
Wallace's kansen
Tot slot van dit eerste overzicht over
de komende Amerikaanse Presidentsver
kiezingen, gepubliceerd in het Ameri
kaanse blad Fortune, laten we hier enke
le stemmen horen van de aanhangers van
de Russofiel, Henry Wallace.
26 pet., de meerderheid geeft hem haar
hand, omdat hij voor de werkende man
en de gewone klasse is, 21 pet. ziet in
hem een goede onderhandelaar met Rus
land, die de vrede zal weten te bewaren,
20 pet. vindt hem eerlijk, rechtuit een
man met beginselen, die zegt wat hij
ervan denkt. 19 pet. acht de tijd gekomen
voor een derde partij, omdat zowel de
Republikeinen, als de Democraten ver
schaald zouden zijn. Andere opinies, die
door aanhangers van de andere candida
ten even grif werden weggegeven over
hun favoriet zijn: Hij is intelligent, be
kwaam en weet, waar hij over praat. Een
bijzonder geluid is dat van 5 pet.: hij is
voor de boer en een vent naar een boe-
renhart. Dat hij een liberaal is, naar de
opvatting van 3 pet., zal vele Nederland
se politieke naamgenoten wel wat raar
in de oren klinken. Terwijl onder de aan
hangers van Dewey zich geen man be
vindt, die zich liet leiden door de hou
ding van de president t.o.v. de negers,
geeft 4 pet. Truman zijn stem, omdat hij
het programma van burger-rechten heeft
gepousseerd, terwijl 2 pet. Wallace mag,
omdat hij zich tegen de rassen-discrimi
natie heeft verklaard.
Heel wat argumenten zijn in het ge
ding gekomen. Eén argument staat boven
het ja of nee van de meerderheid: het
buitenlands beleid.
Wel heeft Dewey verklaard ,dat dit
buiten discussie zou zijn bij zijn verkie
zings-veldtocht, ook al heeft er een nau
we samenwerking tussen de twee grote
partijen in het afgelopen jaar bestaan.
Echter zal hij de buitenlandse betrekkin
gen alleen onder de critische loupe ne
men voor zover zij door die samenwer
king niet gedekt worden.
Naar onze mening zal een belangrijke
factor in de uitslag blijven; de ontwikke
ling van de internationale toestand in de
komende weken. Weinig minder dan in
1944 zal het deze positie zijn, die vele
Amerikanen ertoe zal brengen een ge
vestigd beleid niet te desorganiseren tij
dens een crisis. Immers de overdracht
van het bestuur van Democraten naar
Republikeinen zou een gevaarlijk poli
tiek vacuum scheppen van November, de
verkiezingsmaand, tot Januari, de maand
van inhuldiging van net nieuwe bestuur.
Hitier speculeerde hier zwaar op in 1944.
Is hij ook hierin een leermeester voor
Stalin? In ieder geval raakt de presi
dentsverkiezing in de machtigste staat
van de wereld direct ons bestaan, dat
meer dan ooit met Amerika direct ver
bonden is.
In een Vrijdagmiddag te Utrecht ge
houden vergadering van de hoofdbestu
ren der centrale landbouworganisaties,
n.l. de Kath. Ned. Boeren- en Tuinders
bond. de Chr. Boeren- en Tuindersbond.
en het Kon. Ned. Landbouwcomité en
de besturen der R. K., Chr. en Algemene
landarbeidersbonden, alsmede een aantal
genodigden, heeft de heer T. Cnossen,
directeur van de Centrale Stichting
Landbouw-emigratie te 's-Gravenhage.
een lezing gehouden over emigratie.
De heer Cnossen heeft in de afgelo
pen zomer voor de derde maal een reis
door Canada gemaakt en speciaal onder
zocht, hoe de Nederlanders, die daar
sinds'jaren wonen en zij die het vorig
jaar en dit jaar vertrokken het ma-
„Ik heb geen uitgebreide inlichtingen
uit Nederland ontvangen over de naar
verluidt onlangs gesloten overeenkomst
tot verscheping van goederen voor Duits
land via de havens Rotterdam en Ant
werpen", zo deelde minister P. Lieftinck
in een interview met United Press mede,
„maar zeer zeker zal een dergelijke over
eenkomst bijdragen tot toeneming van
het belang van beide havens indien het
principe van niet-bevoordeling door de
bezettende mogendheden wordt gehand
haafd.
Zoals ik het zie heeft alleen gebrek
aan dollars generaal Clay er van weer
houden, het handelsverkeer langs natuur
lijke banen te laten lopen. Daardoor is
de wederopbouw van onze havens en van
ons transportsysteem belangrijk achterop
geraakt.
Ik heb in het kader van de E.C.A.- be
sprekingen steeds gepleit voor het toe
wijzen van een redelijk aandeel aan Bi-
zonia en ik geloof dat slechts zeer wei
nige kortzichtigen niet zullen erkennen
dat het economisch welzijn van het ach
terland van groot belang is voor het eigen
welvaartspeil".
Minister Lieftinck vervolgde: „Ik heb
deze week met Paul Hoffman, de direc
teur van E.C.A., het documentatievraag
stuk besproken en de kwestie van het ge
bruik van de opbrengst in binnenlandse
geldswaarden van de verkoop van E.C.A.-
goederen.
Ik geef er de voorkeur aan, na over
leg met E.C.A., deze fondsen aan te
wenden voor het herstel van de sociale
zekerheid en zou dit gepaard willen
laten gaan met reductie van de lopende
nationale schuld.
Ik ontveins mij niet, dat het gebruik
van die fondsen geen pvaarlijke invloed
mag hebben op de internatmnaie mone
taire stabiliteit en ik ben zeK" geen
voorstander van het gebruiken van Jeze
fondsen voor wederopbouwdoeleinden,
omdat zulks enkel inflatie tot gevolg z
hebben, Naar mijn mening zouden me
fondsen ook een rol kunnen spelen dij
de intensivering van de multilaterale
handel, een maatregel, die ik van ganser
harte zal cindersteunen."
Met onmiddellijke ingang is de
bon 245 Vlees (A-. B- en O-kaar
ten) aangewezen voor het kopen
van 100 gram vlees en vleeswaren.
Deze bon is geldig tot en met 9
October 1948.
Door deze aanwijzing en die van
27 September (100 gram vlees voor
alle leeftijdsgroepen) is, dank zij
de verbeterde vee-aanvoer, te
rekenen van 19 September af, het
normale vleesrantsoen van 200 gr.
vlees per week hersteld.
De rede van de Russische afgevaar
digde vormde in alle opzichten een te
genstelling tot die van zijn voorganger,
die kalm sprak en duidelijk angst voor
het atoomwapen liet doorschemeren.
Visjinski's rede was agressief, geladen
van verwijten jegens de Westelijke mo
gendheden vooral Amerika en de
toon werd hoe langer hoe opgewonde
ner.
Soms fel beschuldigend, dan weer iro
nisch of schamper, bestreed hij het Ame
rikaanse voorstel tot preventieve con
trole op de atoomenergie.
„Deze voorstellen", aldus Visjinskl,
„hebben niet een internationale, doch
een louter Amerikaanse controle ten
doel. De V. S. willen een contrölelichaam
in het leven roepen, waarin zij altijd
op een meerderheid van stemmen kun
nen rekenen. Zij willen aldus de hand
leggen op de ruwe atomische materia
len. Het gehele plan is een rookgordijn,
om de werkelijke bedoelingen van de
V. S. te maskeren".
„Maar laat de V. S. weten, dat het
een illusie is als zjj denken, het ge
heim van de atoombom alleen te ken
nen", riep Yisjinski heftig uit.
Dit is niet de eerste maal, dat een
sovjet-autoriteit te verstaan gaf, dat
de Russen atoombommen kunnen ver
vaardigen, doch het is nog nimmer op
een dergelijke agressieve toon gezegd.
Visjinski bleef staan op zijn eis, dat
alle bestaande atoomboihmen vernietigd
zullen worden en dat de V. N. voorts
een verbod tot het fabriceren van nieuwe
atoomwapens zouden uitvaardigen.
De Engelse en Amerikaanse afgevaar
digden zetten hun standpunten hierna
nogmaals uiteen. Zij weten het aan de
onberekenbare houding van de sovjet
unie, dat tot op heden nog geen accoord
bereikt was. Volgens hun mening zal
niet de vernietiging van alle bestaan
de atoombommen de wereld een gevoel
van rust schenken: wel zal dit gebeuren
als de wereld er zeker van is, dat geen
enkel land clandestien atoom
bommen kan vervaardiger. Daarom is
dus controle van de grondstof noodza
kelijk.
De Poolse afgevaardigde steunde de
argumenten van de sovjet-unie. De
Belg Henri Rollin sprak zich echter uit
voor het Britse standpunt. België is be
reid, een deel van zijn nationale sou-
vereiniteit op te offeren voor de vesti
ging van een internationaal controle
bureau.
„Wij hebben In Afrika ertsen in over
vloed", aldus Rollin: „Als het bureau
tot stand zou komen, zouden wij deze
niet zelf meer bezitten, doch een toe
wijzing van het bureau krijgen. WU
zien het nadeel niet in van een der
gelijk verlies van nationale souvereini-
teit. Wij zouden ons gelukkig pryzen,
tot heli van de wereld aan zulk e
bureau gebonden te zijn".
David Lilienthal, voorzitter van de
Amerikaanse commissie voor atoomener
gie, heeft verklaard, dat, zolang er geen
doelmatige internationale controle be
staat, op de productie van atoomenergie
de commissie zou blijven werken om
de voorsprong van de V. S. op ieder
terrein van de ontwikkeling der atoom
energie onbetwist te handhaven. Vol
gens Lilienthal was het Amerikaanse
plan voor de internationale controle op
de atoomenergie, dat de sovjet-unie had
verworpen, „volkomen doeltreffend".
ken, hoe de verdere perspectieven in dit
opzicht zijn en op welke wijze de rege
ling van de Ned. emigratie het best tot
haar recht komt.
In zijn voordracht wees spreker op de
toenemende welvaart op het platteland
van Canada ,wat blijkt uit de betere
farmgebouwen, aanschaffing van nieuwe
landbouwmachines en aflossing van hv
potheken.
Ondanks de betere opbrengst en hoge
re prijzen van de producten zijn de prij-
gen van de boerderijen naar evenredig
heid niet gestegen. Dit is een gevolg van:
le. de nog grote hoeveelheid beschik
bare grond en 2e. de trek van de jongere
generatie van het land naar de (oorlogs
industrie.
Door het vijfjarig Canadees-Engelse
accoord, is de afzet van tarwe, eieren
en bacon voor het grootste deel gega
randeerd, al liggen de prijzen aanmer
kelijk beneden de wereldmarktprijs. Dit
geeft echter stabiliteit aan de landbouw,
die ook op de basis van deze prijzen io
nend is.
Spr. had kunnen constateren, dat oe
Nederlanders een belangrijk aandeel in
de Canadese land- en tuinbouw hebben
en ook de jongste emigranten veelal te
vreden zijn.
De minimum-ionen zijn voor grote ge
zinnen met enkel kleine kinderen e laag,
doch veelal worden - spoedig hogere lo
nen betaald.
Als mocht worden besloten de kinder
bijslag ook aan immigranten toe te ken
nen en vanwege het gouvernement van
Ontario financiële hulp zou worden ver
leend bij de aankoop van de boerderijen,
zou aan onze kinderrijke families een
grote steun worden geschonken.
S Weerverwachting. medegedeeld door
het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot
Zondagavond:
Wisselend bewolkt met op enkele
j plaatsen tijdelijk enige lichte regen.
Matige en in het Noorden van het
land vrij krachtige wind uit Weste-
lijke richtingen. Weinig verandering
J in temperatuur.
j 3 Oct-: Zon op 6.43 uur, onder 18.14
uur; maan op 7.22 uur, onder 18.36
uur.
4 Oct.: Zon op 6.45 uur, onder 18.11
J uur; maan op 8.52 uur, onder 18 51
uur.
,,De gang van zaken in de tweede helft
van September stemt wederom tot te
vredenheid".
Deze regels las ik in het avondblad
van gisteren. Doch hierbij ging het over
de stand van de olie- en vetmarkt. Op
zich stemt die situatie natuurlijk tot
tevredenheid, maar een beeld van de
toestand in het algemeen, geven de ge
citeerde regels niet.
We hebben deze week heel wat anders
te slikken gekregen. Analyst karakteri
seerde in zijn laatste „Loupe"-uitslag
reeds de binnenlandse aangelegenheden.
Rooskleurig zijn de buitenlandse even
min
Na de bliksemredevoeringen van Bevin,
Schumann en Spaak zijn Amerikanen
maar begonnen met Franco eens te pol
sen. Allemaal voor het goede doel: tegen,
de communisten.
Rusland, de satellietlanden en de aan
hangers in andere Europese staten moe
ten langzamerhand wel een minder pret
tig gevoel krijgen, doch dat wil nog
geenszins zeggen, dat de Marxisten gaan
wijken
Straffer, dieper, zwarter worden de
scheidingslijnen tussen wat men noemt
Oost en West getrokken. Wat alleen maar
een ernstig nadeel voor het vredeswerk
en een machtige rem op de zo vurig be
geerde nieuwe volkerengemeenschap be
tekent.
Wanneer een oude Griek op de aarde
zou terugkeren, zou hij na lezing van
enkele dagbladen zich "niet lang behoeven
af te vragen: Regeert in de tegenwoordige
wereld nu Eros, d.i. de god van de Liefde,
of Eris, d.i. de godin van de haat.
Wij mensen van 1948 staan boven deze
mythologische voorstelling, maar of we
werkelijk ook hoger staan ondanks de
geopenbaarde waarheid?
Er zijn ons zware geboden opgelegd,
doch met de practijk nemen we het niet
zo nauw. De waarschuwing van de H.
Vader bij Zijn rede over de bescherming
van het moderne meisje kan zelfs be
nauwend worden genoemd. De H. Vader
zou Zich echter tot andere' groepen even
scherp zo niet nog scherper kunnen uit
spreken. Want door slordigheid, onver,
schilligheid, zelfgenoegzaamheid en een
tekort aan psychologisch inzicht worden
vele wonden gemaakt, onherstelbare
breuken geforceerd. In harde overmoed
gaat men desnoods over lijken.
De vredesbloem in haar vele schake
ringen is een teer gewas.
En nu kan men de Russen om hun stel
sel en om hun practijken veel verwijten,
doch er zijn nog teveel andere indivi
duen, die zich ook Russische laarzen
hebben laten aanmeten en moedwillig
de jonge scheuten van een nieuwe tijd
vernielen.
De god van het «onverstand heerst.
Maar die kenden de oude Grieken niet.
Daar stonden zjj te hoog voor.
HENK VAN DER MAZE
Het Centraal Bureau voor het consu
mentencrediet vestigt er de aandacht op,
dat de nieuwe waardebonnen voor het
consumentencrediet thans ook geldig zijn.
Donderdagmiddag om 4 uur begint op
het Plein in Den Haag het grote avontuur
voor Hans Kaart en zijn makkers, wan
néér ze met hun jeep starten voor Batavia
een ritje van ongeveer 20.000 kilometer.
Onder auspiciën van de Niwin gaat het
gezelschap 6 maanden in Indonesië voor
de militairen optreden. Gebruikelijk is
natuurlijk, dat de Niwin de artisten per
boot of vliegtuig naar Batavia verzendt,
maar dat is veel te saai voor de heren.
Dus hebben ze afgesproken op eigen
gelegenheid en (wat voor de Niwin wel
(Van onze verslaggever).
BARNEVELD, 1 October 1948.
Voor een vriendelijk modern huis aan
de Verlooplaan, waar mei Maria Jans
sen, in Barneveld algemeen bekend als
„tante Mietje", woont, die Zaterdag 105
jaar wordt, bellen wij aan Zij woont
boven. Buren hebben ons verteld, dat
haar nicht, de 78-jarige mevr. de wed.
G. Haanschoten, die haar verzorgt, erg
doof is.
Maar na drie maal bellen horen wij
gestommel op de trap en een vriende
lijke oude dame staat ons te woord. Zij
moet eerst goed weten van welke krant
wij zijn, want vorig jaar is het gebeurd,
dat er bij haar tante een verslaggever
kwam, die een foto meekreeg.
Maar daar heb ik toen spijt van ge
had dat ik die meneer heb boven-
gelaten; ik schrok wat toen ik zag dat
tante in een communistische krant stond.
Voortaan moet ik eerst goed weten, van
welke krant ze komen. Komt u maar
Daar "rittln" wij dan tegenover het
oudje, dat ons ternauwernood heeft zien
binnen komen, slecht van gezicht als z j
is. Een witte neepjesmuts op het
en zorgzaam, tegen de herfstkou, in een
deken gewikkeld. De theepot staat op het
lichtje en de koekjestrommel op tafel
Baron Van Nagell. de burgemeester
van Doorn, die vroeger veel kwam
logeren bij zijn oom op kasteel „De
Schaffelaar" waar mej Janssen destijds
in de linnenkamer werkzaam was. is
zoeven op bezoek geweest.
„En herkende uw tante de baron?" „Niet
direct, maar toen ik uitduidde, wie er
was. begreep zij het".
Het goedige vrouwtje zit daar maar in
haar rood pluche leunstoel, de handen,
broos als porselein over elkaar, met een
prachtig fijn besneden gezichtje, waarin
zo nu en dan toch een glimlach twinkelt.
En onderhand spuien wij onze vragen in
de grote hoorn, die nicht aan haar oor
houdt. Die is zelf een vrouw van hoge
leeftijd, maar bij de pinken. Doet alleen
het huishouden en klaagt als een moderne
huisvrouw over gebrek aan hulp.
„Maar meneer, er ligt wel eens een
stofje. Tante Miet staat boven aan. Als
ik die verwaarloos, dat kan ik later niet
meer goedmaken".
Alleen komen er 's morgens twee wijk
zusters, om tante te helpen, die om half
elf kant en klaar aan tafel zit en niet
voor 's avonds half acht naar bed gaat.
Een middagdutje kent zij niet. Tot haar
90ste jaar zat zij nog te breien, maar nu
zijn haar handen ledig.
Ziek is zij niet veel geweest. Toen de
dokter haar in 1938 bezocht voor een
ziekte, bij een verhuizing opgelopen, had
zij in geen 40 jaar een dokter gehad Ge
huwd is zij nooit geweest.
Mevr. Haanschoten vertrouwt ons toe,
dat zij blij zal zijn, als de dag van mor
gen om is. Het geeft zo veel drukte.
Dominé was vanmorgen al geweest.
Als wij opstaan, blikt de op één dag na
105-jarige Mietje naar ons op. Zij buigt
zich even naar voren en steekt ons haar
hand toe.
„Dag mepeer, bedankt voor het be
zoek", zegt zij heel duidelijk en verrast
kiiken wij toe, als zij, wanneer wij in de
deuropening staan, ons bovendien nog
nawuift.
prettig is) eigen risico per jeep naar
Batavia te gaan. De reisroute is ruwweg
genomen: Den Haag, België, Frankrijk,
Spanje, Noord-Afrika, Sahara, Centraal
en Zuid-Afrika en dan vandaar per boot
misschien naar Colombo, of Singapore of
Batavia. De route over Brits-Indië kon
niet genomen worden i.v.m. de onzekere
toestanden aldaar.
Hans Kaart, Fred Zuidwijk, Jack Kel-
ling, Bill Vandijke en „Gerrit" nemen al
- kwade kansen, maar wapenen zich er
zoveel mogelijk tegen. Langdurige bespre
kingen zijn gevoerd met ter zake kundige
personen. O.a. heeft dr. Paul Tulien iets
meer verte !d van Afrika en het is wel
vast komen te staan, dat de Sahara het
grootste obstakel zal zijn.
De jeep is daarom de laatste dagen
naar behoren getest op het Scheveningse
strand en bovendien voorzien van water
tanks e.d. Als artillerie gaan een dubbel
loops jachtgeweer en een F.N.-pistool
mee en op de Shell-Service-stations is een
route samengesteld, welke zoveel moge
lijk veiligheid garandeert. Overigens staat
de tocht onder het beschermheerschap
van Z. K. H. Prins Bernhard en de prinse
lijke introducties zullen ook wel van enig
belang zijn.
Behalve natuurlijk in het hartje van
Afrika, doch daar zijn andere maatregelen
voor genomen. Men hoopt daar n.l. aan
dc kost te kunnen komen met goochel
trucs vUUrvreten en scheren.
Zo zijn de moeilijkheden talloos en ge
varieerd, evenals trouwens de raadgevin
gen. Maar wanneer ze in Batavia zijn
aangekomen en hun tournee achter de rug
hebben, dromen ze als over een „ritje"
door Amerika en Suriname. Loopt dat
goed af, dan zijn ze zover, dat de rest van
de wereld er dan maar gelijk bij moet!
Voorlopig maar wel thuis in Batavia!
(Van onze redacteur)
Op de Drakenburgh zqn gedurende 't
weekend een honderdtal katholieken
uit alle hoeken van Nederland bijeen
om zich te beraden over de vraag yan
het betrouwvol beraad, eenvoudiger
uitgedrukt over de vraag of bet huis
van de K.V.P. bewoonbaar is voor alle
katholieken van Nederland.
De Vrijdag was gewijd aan twee rede
voeringen van de heren Wijffels en Albe-
ring. De eerste stelde de vraag op meer
wijsgerig terrein en weidde uit over de
noodzakelijkheid om de partijgedachte
vast te leggen op de natuurlijke orde der
menselijke samenleving, waarbij hij er de
volle nadruk op legde, dat het niet meer
mogelijk is zuiver in partij of natie te
denken, doch dat men zich op een wereld
orde moet gaan stellen, gegrondvest op
de goddelijke beginselen.
De heer Albering bezag meer de prac-
tische kant van de kwestie. Hij zette uit
een, hoe in de statuten van de K. V. P.
de mogelijkheid is opengesteld om tot een
brede meningsvorming te komen, hoe
daar ook de mogelijkheid bestaat om van
onderaf noodzakelijk geachte gedachten
langs hiërarchische weg naar boven op
te stuwen. Zo is het urgentie-programma
van 1948 zeer sterk beïnvloed door de
activiteit der jongeren. De invloed van de
kiezers op de kieslijsten is eveneens zeer
democratisch en men kan de vraag stel
len of deze invloed niet al te groot is
geworden.
Na deze twee redevoeringen begon on.
der leiding van Prof. de Quay het grote
debat, dat tot laat in de avond voort
duurde en dat in de loop van de Zaterdag,
naar men hoopt, tot een bevredigend re
sultaat zal leiden.
H.M. Koningin Juliana brengt het vol
gende ter kennis van de bevolking:
„Het is mij een behoefte allen van harte
dank te zeggen, die in zo verlerlei vorm
getoond hebben, mee te leven met mijn
beëdiging en inhuldiging.
Het zeer grote aantal gelukwensen uit
Nederland, de Overzeese Gebiedsdelen en
het buitenland, maakt het practisch niet
mogelijk, ieder persoonlijk te bedanken,
zoals ik zo gaarne had gedaan, doch U
moogt ervan overtuigd zijn, hoezeer deze
dingen ons allen goed hebben gedaan
en ons gesterkt hebben, waardoor de
voorbije weken voor ons onvergetelijk
werden".
Wij knielen bij Uw beeld weer neer,
Maria, mild en zoet,
Onz' rozenkrans zij U ter eer,
Zó is 't Leven goed....
De kaarsen branden groot en klein,
En geven zachte gloed,
Uw beeld is ons zo heel vertrouwd,
't Geeft ons kracht en moed.
Zo donker lijkt 't om ons heen,
De angst voor oorlog kéért,
Gij, die ons aller Moeder zijt,
Zeg, dat dit wordt geweerd....
,'t Rozenhoedje en 't gebed,
Maria, trouw bemind,
Och, sta ons in de noden bij,
Wij blijven steeds Uw kind....
Oct. 1948.
M. WOERDENBAGCH-
■SENS.
