Nieuws uit STAD en OMTREK
Verraderlijke politiemannen
joegen 12 collega's in de dood
LIERA staat opnieuw terecht
Na 300 jaar: een nieuwe kerk
LAATSTE BERICHTEN
BIM
Het halfje en de
sigaar
DE PLANNEN VAN HET U.S.O.
grijze
poeder
Achter
DE BOSSEN
Onmiddellijke invrijheidstelling afgewezen
Waarom duurder
sigaretten
Uitwisseling met Bazel
en het
Handel met Australië
nt,"ï,°.nrS; iand,«n,
DINSDAG 5 OCTOBER 1948
PAGINA 3
TEGEN EEN LEVENSLANG
GEEIST
„We ivoren toch goed met ze!
etaleren en nog wat
R. K. LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK
DECORATIE OUD-GEZAGVOER
DER W. VISSER
SCHIEDAMSE WIELER
KAMPIOENSCHAPPEN
MARINEKAPEL EN ORPHEUS
burgerlijke stand
HOE HET BEDRIJFSLEVEN
WERD GETEISTERD
OOSTENRIJKSE PLEEG-
KINDEREN VERTROKKEN
Het was niet gemakkelijk
DE DRUIVENTOCHT VAN DE
C. A. B.
Al is het weer nog zomers, de herfst heeft niettemin zijn intrede
gedaan, getuige dit plaatje genomen op het Lange Voorhout te
's Gravenhage.
DEKEN J. H. NIEKEL LEGT
EERSTE STEEN IN
IJSSELMONDE
AFD. ROTTERDAM KNVB
DE TUCHTRECHTER
Het halfje is doodl Leve het
halfje
TWAALF JAAR VOOR
AMSTERDAMSE POLITIE?»? AN
Productie eu betalingen
DRIE MAANDEN MARSHALL
HULP
Productie in meeste lauden
toegenomen
Een roman uit Siberië
door
FR. ENSKAT
oordeeld tot een Etemeriig °van zes JaEzij de uitlopers van de bergketen, welke
"nu' SS."» «eeniun. Bwr-
CGT BEVEELT SPOORWEG
STAKING
OEFENINGEN MET PARA
CHUTES IN DE LUCHT-
CORRIDOR
POSITIES TROEPENSCHEPEN
BELANGRIJKE TENTOON-
STELLINGEN OP KOMST
MGR. MARTENS ONDER
SCHEIDEN
NED VR ACHTKXM\HKT
Voor de Rotterdamse Kamer van
het Haagse Gerechtshof herleefde gis
terenmiddag een van de vele treurige
gebeurtenissen uit de bezettingstijd.
Twee vroegere politiemannen uit
Schiedam stenden terecht, omdat aan
hun vingers het bloed kleefde van 12
collega's en omdat zij in honderden
gezinnen door hun slaafs dienen van de
Duitser schrik en ellende hebben ge
zaaid.
Het was amper aan hen te zien, zoals
zij daar stonden, dom in werkelijkheid
door hun talrijke doorzichtige leugens,
dat zij zulke waardevolle speurhonden
zijn geweest. Nu het verleden zo ruw
werd opgeroepen beseften de 41-jarige
A C J Magielsen en de 40-jarige J. J,
Schoenmakers misschien werkelijk pas
voor het eerst, hoezeer zij zich door hun
daden buiten de gemeenschap hebben
geplaatst.
Het kardinale punt van de ten laste
legging tegen beiden was wel, dat zij
het de S. D. hadden kenbaar gemaakt,
dat op het Schiedamse hoofdbureau var
politie naar de Engelse zender werd ge
luisterd. Op 21 Juli 1944 volgde op hun
mededeling een inval en twaalf politie
mannen werden op heterdaad betrapt.
Geen van de twaalf keerde uit de con
centratiekampen terug!
Ook hadden zij zich te verantwoorden
voor het feit, dat zij in de beruchte po
litieke dienst allen hebben opgejaag-r,
die tegen de Duitse verordeningen in
gingen. Joden en hun begunstigers, ille
galen, onderduikers, overtreders van het
bevel tot inlevering van de radios, nie
mand was voor hun vuige dienenj van
de Duitser veilig. „Uit de praktijken van
deze moffenknecht hebben we hier een
bloemlezing van 113 arrestaties of huis
zoekingen" aldus de advocaat-fiscaal
met betrekking tot Magielsen.
De verontschuldigingen van beiden wa
ren de langzamerhand klassiek geworden
uitvluchten. Al het onheil hadden zij
slechts on bevel veroorzaakt, vooral het
zondenregister van de afwezige „Dritte
im Bunde", Lucassen, had zeer veel te
verduren. Alle initiatief, alle daadwerke-
liike activiteit zou van Lucassen zijn ui,-
gegaan en zij zouden slechts de onscha
delijke „meelopers", de sinistere figuran
ten "bij alle drama's zijn geweest.
Vooral omtrent het dodelijk verraad
van de twaalf collega's, warcnhunml-
vluchten eensluidend. M. zou «e mede
deling bij de S. D. hebben gebracht,
omdat S. achter hem heen zat en S.
had er over gesproken, omdat de Duit
sers het ook wisten. Ze wilden dus hun
eigen straatje schoon schrobben. Beiden
zeiden stomverbaasd: „Het was heus niet
onze bedoeling, om ze in een concen
tratiekamp te brengen. Waarom, we
waren toch goed met ze?"
Hield Magielsen zich ter zitting zo on
wetend mogelijk, Schoenmaker was bui
tengewoon agressief. Daarbij zei hij soms
meer, dan hij wilde- Zo kwam het trans-
De R. K. Middenstandsbond, afd. Schie
dam, komt morgen, Woensdag 61 October,
in de bovenzaal van de R. K. Volksbond
bijeen. De eerste avond is al direct zeer
aantrekkelijk. De heer Jos de Jonge uit
Rotterdam komt spreken over: ,-,Etaleren
en wat daarbij te pas komt".
Bij de onlangs in Schiedam gehouden
étalage-wedstrijd was de heer de Jonge
lid van de jury.
Het programma vermeldt bovendien
nog enkele besprekingen over ingekomen
stukken van het hoofdbestuur en de
organisatie van het 40-jarig jubileum
van de afdeling.
port van de arrestanten van Schiedam
naar Rotterdam (waarbij beiden natuur
lijk nooit betrokken zijn geweest!) ter
sprake. S. zei: „Ze gingen doodgewoon
naar de S. D.".
„Doodgewoon!" bruiste de advocaat-
fiscaal op. „Net alsof een gewoon mens
naar de bioscoop gaat! Dat typeert ge
noeg!"
Deze verdachte hoorde trouwens eei:
andere opmerking van hem honoreren
met 8 jaar. Magielsen, die in de zaak
van S. als getuige a charge oprad, ver
telde, dat S. (niet eens lid van de poli
tieke dienst) regelmatig op het bureau
kwam en vroeg: „Is er vanavond iets te
doen", aldus zonder enige dwang sollici
terend naar het smerige werk. „Weet u
dat zeker, getuige? Als verdachte deze
vraag inderdaad heeft gesteld, dan kos;
hem dat een jaar of 8 meer", aldus Mr.
Donker. M. handhaafde zijn verklaring.
De behandeling van de aanklacht kon
niet geheel worden afgehandeld- Alleen
tegen Magielsen kon Mr. Donker requi
sitoir nemen. Hij deed dit buitengewoon
fel, daarbij do politieke dienst van de
Schiedamse politie vergelijkend met de
Rotterdamse Groep Tien, weliswaar kwan-
tatief groter, maar kwalitatief even in
ferieur.
„Nu zijn ze laf" aldus de advocaat
fiscaal „en dekken zij zich op bevelen
Maar we zien ze nóg, brallend en brie
send". Tegen Magielsen meende Mr.
Donker levenslange opsluiting te moeten
eisen. De zaak tegen Schoenmakers werd
voor onbepaalde tijd aangehouden, ten
einde over hem een psychiatrisch rapport
in te winnen.
In Augustus werden in de R. K. Lees
zaal en Bibliotheek 1400 boeken uitge
leend en wel 988 romans, 192 kinderboe
ken en 220 studieboeken. Deze cijfers
waren in Augustus 1947: totaal 1832;
romans 1326, kinderboeken 253 en studie
boeken 253.
In September van dit jaar werden
totaal 3476 boeken uitgeleend: 2297 ro
mans, 529 kinderboeken en 650 studie
boeken. In September 1947 werden 3615
boeken in totaal uitgeleend: 2477 romans,
532 kinderboeken en 606 studieboeken.
Door de burgemeester van Schiedam
werd aan de oud-gezagvoerder van de
N.V. Houtvaart te Rotterdam, de heer
W. Visser, wonende te Schiedam, in een
samenkomst ten stadhuize, waarbij ook
aanwezig waren mevr. Visser en de heren
dr. v. d. Ougten en Mol van het directo-
raal-generaal van de scheepvaart, mede
deling gedaan van het Kon. besluit, waar
bij hij werd benoemd tot ridder in de
Orde van Oranje-Nassau.
De heer Visser heeft gedurende de oor
log zijn lichamelijk lijden ondanks zware
pijnen, verzwegen, zulks uit angst om
voor de vaart ter zee afgekeurd te wor
den, waardoor hij de op zich genomen
taak, nl. om zijn schip, na beëindiging
der .vijandelijkheden weder in een Neder
landse haven binnen te brengen, niet zou
kunnen vervullen.
Op Zondag 19 en 26 Sept. en 3 Oct.
hield de Rennersclub Schiedam haar jaar
lijkse clubkampioenschappen resp. lange
afstand, persoonlijk en sprint.. De uitslag
hiervan luidt:
A-klasse, lange afstand: 1. A. van Aalst;
2. H. Bronk; 3, P. Heyster; persoonlijk:
1. A. van Aalst; 2. P. Heyster; 3. M. Let
terman; sprint: 1. M. Letterman; 2. P.
Heyster; 3. A. var. Aalst.
B-klasse, lange c.fstand: 1. G. ten Have;
2. B. Tettelaar; 3. J. van Rijsoort; per
soonlijk: 1. F. Korman; 2. P. Dupon; 3.
J. van Rijsoort; sprint: 1. J. van Rijsoort;
2. J. de Rooy; 3. Knijnenburg.
Juniores, lange afstand: 1. G. Penning;
2. P. van Dijk; persoonlijk: 1. G. Pen
ning; sprint: 1. Smalleganger; 2. G. Pen
ning; 3. P. van Dijk.
Op Donderdag 14 October komen de
Marine-kapel en Orpheus in het Passage
theater concerteren ten bate van het
Marine Sanatoriumfonds.
De leden van de Nationale Bond van
oud-gemobiliseerden en oud-strijders,
„Het Mobilisatiekruis", afd. Schiedam,
kunnen Zaterdag 9 October a.s. een gratis
plaats afhalen tussen 5 en 6 uur in de
wachtkamer van het gebouw Lange
Naven 65.
GEBOREN: Willem Theodoras, z. van
Heijningen en J. de Witte, Dr. Noletstraat
1; Joke. d. van B. Goedhart en C. Wester
duin. Brugmanstraat 1; Hendricus Jo
hannes, z. van C. J. Post en A. van Brug
gen, J. Steenstraat 44; Jan, z. van P.
van der Sloot en C. Niehot, Boterstr. 37.
OVERLEDEN: C. H. van Dam 69 j.,
Veenlantstraat 21; A. J. Noorlander 60 j.,
echtgen. van W. van Doorn. Singel 90;
W. Wiechmann 69 j„ Dr. Noletstraat 1.
Teneinde zoveel mogelijk feitelijke
grondslag te geven aan de plannen tot
wederopbouw van het verwoeste /.aken-
centrum van Rotterdam, is in 1944 het
opstellen van een nauwkeurige documen
tatie omtrent hetgeen als gevolg van
oorlogshandelingen verloren is gegaan,
ter hand genomen. Als resultaat van deze
arbeid is thans het eerste deel van een
rapport over de door het Rotterdamse
bedrijfsleven geleden verliezen tenge
volge van oorlogshandelingen in de jaren
1940-45 gereed gekomen.
Vijf-en-twintig Oostenrijkse kindertjes
ziin van Schiedam terug op weg naar
„Vati" en „Mutti". In vijf-en-twintig
Schiedamse gezinnen heeft een lichte
zucht van verlichting geklonken. Het was
heerlijk om deze ondervoede kinderen
kracht in hun body te geven, maar het
was lang niet gemakkelijk.
In kleine omvang leerden de ouders de
moeilijkheden kennen, welke wij allen in
het groot nog hebben op te lossen: de
heropvoeding van de besmette Duitse en
Oostenrijkse jeugd. Want besmet waren
deze jongens en meisjes, ook al kwamen
zij uit het bevriende Wenen en niet uit
het vijandelijke Berlijn. Het heeft aan
de Schiedamse vaders en moeders niet
weinig werk gekost in het eerste begin
om een ander inzicht over Hitier en de
oorlog aan deze kinderen bij te brengen.
Materieel verwend waren zij niet. Maar
Hedenmorgen stond voor het kanton
gerecht te Rotterdam opnieuw de voor
malige burgemeester van Gouda,
A. Liera terecht. Men weet, dat het
fiat executie door de hoge autontcit
was geweigerd, aangezien de door nei,
tribunaal opgelegde internering
vier jaar, een te lichte correctie werd
geacht voor de bewezen verklaarde
feiten. Vooral de omstandigheid, dat
Liera als reserve-officier van 't Neder
landse leger de eed van trouw had ge
broken, meende de hoge autoriteit als
zeer zwaar te moeten aanmerken.
De behandeling van de zaak was vrij
beperkt, aangezien met uitzondering van
vijf feiten het ten laste gelegde in zijn
geheel bewezen werd verklaard, zodat
mr. van Mechelen uitsluitend de ver
schillende feiten in het juiste daglicht
wenste te stellen.
In het bijzonder legde de verdediger
hierbij de aandacht op het reserve-
officierschap. Dit feit is immers in eerste
instantie niet ten laste gelegd en het was
pleiter bekend, dat in een gelijksoortig
geval, waarbij de reserve-officier zelfs in
het keurcorps van de grenadiers had ge
diend, ontslag van rechtsvervplgmg was
verleend, terwijl betrokkene nog geen
twee jaar geïnterneerd is geweest Liera
heeft trouwens in Mei 1940 de kardinale
denkfout gemaakt, dat de capituhi
inderdaad een volledige capitulatie was,
hetgeen hij meende te mogen opmaken
uit de aansporing tot samenwerking,
welke van verschillende zijden werd g
geven.
Ten aanzien van de politieke politie
te Gouda meende pleiter naar voren te
moeten brengen, dat deze in opdracht van
de Duitsers was ingesteld. Zij stond oor
spronkelijk onder het bevel van de com
missaris van politie, doch later stoorden
de mensen zich niet aan de bevelen van
hun chefs. Liera, die toen pas in Gouda
was, wist uiteraard niet met wie hij te
doen had. Nadat mr. van Mechelen de
verschillende feiten in het kort even had
gememoreerd, wees hij er in zijn pleidooi
op dat Liera toegeeft fouten te hebben
gemaakt. Hij heeft die een hele tijd voor
de bevrijding al ingezien, doch wilde
toen het zinkende schip niet verlaten.
Volgens herhaalde en ongevraagde ver
klaringen van Gouwenaars is Liera geen
slecht mens en tegenover het foute, dat
hii bedreven heeft, staan vele goede pun
ten waarvan mr. van Mechelen eveneens
in 'het kort melding maakte met ver
wijzing naar de betrokken verklaringen
in het dossier.
Tot slot voerde mr. v. Mechelen aan,
dat zijn cliënt de dupe is geworden van
de weigering tot het verlenen van het
fiat executie, Wanneer hij door de Goudse
dan zou hij heden reeds vrij zijn. Immers
er is een jaar gratie verleend, terwijl
een derde van de straf afgetrokken
mocht worden. In verband daarmede
meende pleiter het verzoek te moeten
doen zijn cliënt onmiddellijk in vrijheid
te stellen, eventueel onder toevoeging
van een voorwaardelijke straf.
Na een korte gedachtenwisseling met
Liera wees de kantonrechter het verzoek
tot onmiddellijke invrijheidstelling af
en bepaalde de uitspraak tot over 14
dagen.
des te meer geestelijk. Hun wil was wet
en blijkbaar had het aan een goede wils
vorming van de kinderen door de ouders
volkomen ontbroken. De grote zelfstan
digheid tijdens de oorlog door de af
wezigheid van vader zal hieraan ook wel
debet zijn geweest. Daarbij waren het
vaak enige kinderen.
Toch zijn er wel resultaten geboekt, al
zijn drie maanden niet voldoende geweest
om blijvende veranderingen te bereiken.
De ervaringen van stedelijk en landelijk
Schiedam verschillen. Door het karakter
van Kethel en de werkzaamheden van
de mensen buitenshuis waren de kinde
ren ook meer buiten.
Gistermorgen om 10 uur zijn de Oos
tenrijkse kindertjes van het station D P.
uit met de gewone trein naar Dordrecht
gebracht. In de hal van het station is
afscheid genomen van de pleegouders.
Donderdag 7 October voert de C.A.B.
haar pupillen naar het Westland, waar te
Poeldijk, in de grote Veilinghal, 't gezel
schap uit Rotterdam, Schiedam en Delft
zal worden ontvangen.*
Uit Schiedam rijden 22 auto's, die m
totaal 51 gasten zullen vervoeren. Op de
heenreis passeert de stoet, uit meer dan
100 auto's bestaande, onze stad.
In de annalen van IJsselmonde staat
vermeld, dat ruim 300 jaar geleden
een moeras bezuiden de Nieuwe Maas
werd drooggelegd. Voor de dijkwer
kers werd een kapelletje gebouwd, dat
echter spoedig te klein werd voor de
nijvere bevolking van het nieuwe land.
Een fiere kerk: de Cosmas cn Damia-
nus verrees, doch weer zonk IJssel
monde in een moeras: practiseh de
gehele bevolking verzaakte aan het
geloof van haar vaderen en de kerk
ging over in Protestantse handen.
Doch gistermiddag wapperden tussen
de oude dijken weer de geel-witte en
rood-wit-blauwe vlaggen boven het fun
dament van een nieuwe kerk voor de
steeds toenemende katholieke bevol
kingsgroep. Voor pater Bakx, de bouw
pastoor een feest, doch ook deken Niekel
die de eerste steen kwam leggen, kon
zijn vreugde niet verbergen over hef
feit dat hier de eerste kerk gebouwd
werd in het dekenaat Rotterdam na de
ramp van 1940. Het is zoals we reeds
eerder meldden, nog wel een noodkerk,
boven de nieuwe Montessori-school,
maar de IJsselmondelingen gaan toch
sterk vooruit: nu hebben ze slechts een
omgebouwde garage, die veel te klein is.
Dat IJsselmonde vroeger een moeras
is geweest, is de bouwers wel duidelijk
geworden: de druk op iedere paal moest
ver beneden het normale teruggebracht
worden, zodat er veel meer palen dus
ook meer guldens in de grond zijn
geslagen dan aanvankelijk de raming
was.
Doch na de plechtige liturgische steen
legging door deken J. H. Niekel, kwamen
parochianen en vrienden ook een steen
tje bijmetselen, letterlijk en figuurlijk.
Onder de gasten warén aanwezig pastoor
J. Vijverberg als bisschoppelijk inspec
teur van het onderwijs, pastoor M. Nil-
lesen O.S.Cr van de „Moederkerk" in
Vreewijk, architect H. P. J. de Vries,
het kerk- en schoolbestuur.
Ondanks stagnatie met het materiaal,
hoopt men de kerk-Montessori-school op
tijd (rond Pasen) gereed te hebben, ter
wijl ook de uitbreiding van de bestaande
school met 4 lokalen reeds zover is ge
vorderd, dat men hoopt dit jaar nog
klaar te zijn.
Aan dit rapport ontlenen wij, dat 6.406
bedrijfspande door verwoesting ver
loren gingen en, 564 panden nog werden
onteigend.
Gerangschikt raar dé aard van het ge
bouw betrof dit (in gehele panden
uitgedrukt): 29G7 winkels. 456 café's, 246 —Dirksland 2—4; B: Groen Witten-
4—0, B: West End—DCB 2—0, GBR—
DOZ 5—0, C; Luno—RVVB 53, Blij-
dorpVGLSC 8—1. Zuiderster—DLB
4—0. D: GVMD—WCP. 3—1, Hagero—
PSB 4—2, R. Groen—Babbersp. 1—1.
Nagekomen uitslagen; le kl. A: Tediro
hotels, 415 kantoren, 169 ateliers, 922
fabrieken, 1601 pakhuizen, 138 garages,
40 zalen, 6 ziekenhuizen, 7 scholen en 1
badinrichting', onbekend 2.
Het totaal aantal straten, dat geheel
of gedeeltelijk werd verwoest bedroeg
454. De tien straten, waar de meeste
bedrijfspanden in verloren gingen, zijn:
Hoogstraat, Schiedamsedijk, Goudse-
singel, Goudseweg, Nieuwe Haven,
Kruiskade, Aert van Nesstraat, Leuve-
haven, Jonker Fransstraat en Wijnhaven.
Het aantal door verwoesting of ont
eigening getroffen „ondernemingen"
werd vastgesteld op 7.501.
DE 3e EN 4e KLASSERS
Hillegersberg—Ursus 02
In ons blad van Maandag kwam in
het overzicht van de 3e en 4e klassers
een foutieve uitslag voor, ontleend aan
de uitslagen-centrale van het A. N. P.
De voor de 4e klas I gespeelde wed
strijd HillegersbergUrsus is niet door
de thuisclub met 42, maar door de
gasten met 0—2 gewonnen. Ursus heeft
deze nieuwe krachtproef dus wel weten
.te doorstaan en blijft met 8 punten uit
4 wedstrijden en doelcijfers 101 on
geslagen aan de kop van de 4e klas I.
le kl. A; HWS—OV 3—0, Nestoro—
Demos 03, Zw. WitNoorderkw. 12,
B: AVOGLZ 16, Ons HuisRCR
3i, wicoNieuwenh. 31, C: HWD
Soag 12, RadioRockanje 14, Tele
foonSchiebr. 20, 2e kl. A: DOH
TOGB 2—4, Nado/V—ODI 2—0, NRC—
DKS 1—2 o. pr. v. NRC, SVO—Hekel
0—0, B: Postef—Voorw. 4—0, RKWIK—
ZVC 2—0. C. DOK—HBB 2—2, Hur-
ric.Vierp. 41, WFLBO 01, 3e kl.
A: ASB—VIR 1—0, P. Boys—'Vedero
DESV 1—1; Progress—Activitas 1—0, 2e
kl. B: SSAVR—Crooswijk 6—0; SVDPW
RMI 4—2.
De patates frites verschenen weer eens
in de re^itzaal. Viskoopman B. te Rot
terdam verkocht ze maar liefst voor 40
cent per portie van 65 gram. De tucht
rechter voor de prijzen legde B. 100
boete op, met als bijkomende straffen
sluiting gedurende een maand en publi
catie van het vonnis op kosten van de
veroordeelde.
ƒ250 boete werd de Rotterdamse gros
sier V, opgelegd, ter zake van het ver
kopen van papieren zakken tegen hogere
dan de geoorloofde prijzen.
Een zelfde boete kregen de beide ven
noten O. van de firma Gebr. O. te Schie.
dam. Hun was ten laste gelegd dat ze
voor het reviseren van een Plymouth-
motor en voor verrichte monteurswerk
zaamheden met bi.ilevering van materia
len een te hoge prijs berekenden. Verder
dat ze het voorgeschreven werkbnefje
niet aanhielden
Zoals wij gisteren reeds berichtten is
voor sigaretten een nieuwe prijsklasse
aan de bestaande toegevoegd en wel een
van 96 cent per pakje.
In een officieel communiqué wordt
thans hieromtrent nog medegedeeld dat
de noodzakelijke verwerking van duur
dere tabakken door de .sigarettenindustrie
het directoraat-generaal van de prijzen
voor de keus stelde óf een algemene ver
hoging van de sigarettenprijs goed te keu
ren öf aan de industrie voor een deel der
productie wat meer armslag te geven en
de lagere prijsklassen op het huidige ni
veau te handhaven.
De laatste oplossing werd gekozen, zo
dat de sigaretten van 42, 48 en 60 cent in
de tot dusver bestaande kwaliteiten en
hoeveelheden (uitmakende 60 pCt. dér
totale productie) in de handel blijven, ter
wijl de overige 40 pCt. thans in drie prijs
klassen t.w. van 72, 84 en 96 cent afgele
verd mogen worden.
Het halfje is dood! Leve het halfje!
Wie zou hebben gedacht, dat de halve
cent in de avond van 30 September bij
de klokslag van 12 definitief en roem
loos zijn einde had gevonden, heeft liet
mis. Het leeft nog en er wordt nog druk
gedokterd om het voorgoed dood te krij
gen.
Terwijl de tram haar tarief van 12
cent naar boven afrondde en dank zij
het ongeluksgetal 13 nu een zoet winstje
van millioenen halfjes maakt, wat Tante
Pos royaler en rondde haar tarieven,
voor zover daarin nog een halfje voor
kwam, af naar beneden.
Zo niet echter in de tabaksbranche,
daar houdt men het nog bij het oude
Een sigaar van 16% kost nog 16% cent
en een van 19% kost nog 19%. En dan
heeft men er nog de tabak van 39%,
van 50%, van 67% en van 78% cent
per pakje. (U ziet de halve cent is in
deze regionen blijkbaar geliefd, mogelijk
ter herinnering aan de goede oude tijd
van die goede oude sigaar van 2% cent).
Maar hoe het ook zij, de handel west
er geen weg mee Men is verplicht tegen
de banderolleprijs et verkopen. Mag daar
niet onder gaan en zal dat bij de schrale
winstmarge ook vanzelf niet doen, maar
mag er ook geen halfje opleggen, want
dat zou prijsopdrijving zijn en bovendien
over dat halfje meer zou dan geen d»-
lasting zijn betaald!
Een tabaksgrossier was zo doortastend
geweest op eigen houtje de knoop door
te hakken en had zijn afnemers een
halfje meer in rekening gebracht. Den
Haag echter, dat er kenis van kreeg,
zei „Dat gaat niet door" en heeft al
thans voor het moment deze han
delwijze als ongeoorloofd gekwalificeerd
Immers vele kleintjes maken samen eer:
grote en dat doen duizenden halfjes ook.
Hoe men in Den Haag de kwestie zal
oplossen is nog niet bekend. Er schijnen
nogal wat moeilijkheden aan verbondeij te
zijn. doch men is druk doende deze op te
lossen om de prijzen van ons rokertje
aan de nieuwe toestand aan te passen-
(Van onze Utrechtse redacteur)
Het belooft komend seizoen in Utrecht
dat met het U.S.O., tegenwoordig opge
nomen in het reeds sedert 1631 bestaand
Collegium Musicum Ultrajectinum, een
uitstekend orkest bezit, weer een be
langrijk en hoogst interessant muziek
leven te worden.
Naar beide dirigenten, Willem van
Otterloo en Henk Spruit ons meedeel
den, hebben zij ook bij de samenstelling
Na in 1940 toegetreden te zijn tot de
Waffen-SS, werd de nu 26-jarige J. B.
in 1942 lid van de Amsterdamse politie
Van 1942-1943 zag hij kans ^geveer^JOO
Joden te arresteren en aan de
te leveren. Gistermiddag werdIJ. B. doo
de Rotterdamse kamer van het Haagse
Bijzondere Gerechtshof vei ajtrek
twaalf jaar gevangenisstraf
en ontzetting uit de beide ïnid-
voor de duur van het leven. De
de twintig jaar.
29. „Welke wonderlijke toebereidselen worden hier ge
maakt, grootedele Sheik", zei de lange figuur, die het eer-
lijksheidspoeder, nadat hij het voor een onschuldig poeder
had verwisseld, zo handig bij zich stak, dat de Sheik niets
merkte. „Wat dit voor een poeder is, gaat U niets aan, groot-,
vizier", antwoordde de Sheik uit de hoogte. „Ik verzoek U,
zich niet te mengen in mijn persoonlijke aangelegenheden".
„Wat wordt hier toch altijd gevochten!" riep de Sheik boos
toen hij zag, dat Basli één van zijn wachters buiten Westen
had geslagen. „Vergeef mij dit hardhandige optreden edele
Sheik, maar het is de kortste manier, om iets aan iemand
duidelijk te maken, die mij op een andere wijze toch niet wi
begrijpen", zei Basli. „Wat moeten deze mensen hier? vroeg
de Sheik. „Zij zijn nodig voor de genezing van het gewete
heer Sheik", zei Basli, en hij sprak de waarheid, maar anders
dan de Sheik vermoedde. Op dat ogenblik wilde B
het eerlijkheidspoeder werkte, iets zeggen, maar P
zijn mond. Het zou wwnfcbaten want
De heer G. J. Schimmel, tyjofd van het
kantoor voor de Handel van het depar
tement van Economische Zaken te Batavia
heeft tegenover Aneta verklaard, dat da
handel van Indonesië op Australië, nu da
boycot een half jaar opgeheven is, nog
beperkt gebleven is. De nivoer uit
Australië is nog gering. Over de beta
lingscondities worden nog steeds bespre
kingen gevoerd, terwijl in Indonesië na
tuurlijk niemand verantwoording op zich
neemt voor goederen, waarvoor het risico
bestaat, dat zij bij een eventuele nieuwe
boycot niet vervoerd kunnen worden. De
uitvoer naar Australië stuit op de moei
lijkheid, dat de productie in Indonesië
nog gering is, terwijl tijdens de Austra
lische boycot andere landen, vooral de
V S. goede afnemers werden. In het eer
ste halfjaar na de boycot is behalve een
hoeveelheid aardolieproducten, waarvan
de export gaandeweg toeneemt, nog voor
een waarde van 150.000, naar Australië
uitgevoerd, waarbij 500 ton kapok. Vroe
ger nam Australië 4000 tot 5000 ton kapok
af, doch thans is de productie in Indo
nesië niet voldoende. Voor de oorlog nam
Australië voorts 10.000 tot 15.000 ton thee
per jaar af en was het na Nederland de
grootste afnemer.
Dc E. C. A. heeft te Washington een
verslag gepubliceerd over dc eerste 3
/taanden van haar bestaan, n.l. tot 30
Juni j.l. Zij constateert, dat het bui
tenlandse hulpprogramma aanzienlijke
vorderinjpn heeft gemaakt, ondanks de
oppositie van de sovjet-regering en de
communistische regeringen van Europa.
0e ondoeltreffende en onvoldoende ka
nalen van voorlichting hebben echter
het volledige succes van het hulppro
gramma belemmerd.
Het rapport vermeldt, dat de produc
tie in de meeste deelnemende landen is
toegenomen. Een uitzondering hierop
vormen Italië, Duitsland, Oostenrijk er.
Griekenland.
Voorst wordt gezegd, dat het econo
misch herstel aanzienlijk wordt vertraagd
door de stilstand in het handelsverkeer
tussen de deelnemende landen en dat
maatregelen zijn genomen om de handel
te bevorderen.
De handel tussen Oost- en West
Europa, aldus het verslag, schijnt op
te leven. Deze handel is van het groot
ste belang voor het economisch her
stel.
In verband ifiet de vooruitgang in de
zware industrie zegt het verslag, dat het
tekort aan sommige grondstoffen o.a.
non-ferro metalen de productie kan
vertragen, indien de aanvoer ervan niet
toeneemt. In alle deelnemende landen
zijn moderne machines nodig. De nadruk
wordt gelegd op de krachtige pogingen
der 16 landen om de techniek van de
bedrijfsleiding te verbeteren.
Naar mate het Eurojjpse hWpprograni-
ma vordert, zal meer zorg worden be
steed aan de leveranties, nodig voor de
vergroting van de Europese export. De
kwestie van het behoud van sommige
Duitse fabrieken, die oorspronkelijk zes
den worden ontmanteld, doch die van
nut kunne zijn voor het hulpprog. vmim,,
wordt thans onderzocht.
van de nieuwe programma's er naar ge
streefd van alle richtingen er stijlen het
voornaamste te brengen.
De liefhebbers van klassieke muziek
kriigen ruimschoots hun deel, waarnaast
er gelegenheid te over is om met het
moderne repertoire kennis te maken.
Met een keur van solisten, zowel uit
eigen land, als uit het buitenland, is ge
contracteerd. Als gastdingenten zijn ge
ëngageerd: Jose Iturbi (Amerika), Ri
chard Austin (Engeland), Ped™ de Frei-
tas Branco (Portugal) en Otto Klem-
PÊDe abonnementsconcerten worden we
derom in twee series, elk 10 concerten,
oegeven, er zijn 8 volksconcerten, vier
ieugdconcerteri en enkele Academische
concerten (oude muziek) in het univer
siteitsgebouw.
Verder hoopt men de debutanten-con
certen voort te zetten, waarvoor de be
langstelling helaas gering bleek.
De afdeling Kamermuziek omvat een
volledige uitvoering van de 32 piano
sonaten van Beethoven door Eduardo del
Pueyo.
Voor wat het optreden van het U.S.O.
buiten Utrecht betreft, worden de abon
nementsconcerten in Schiedam voortge
zet, op uitnodiging van een kunstkring
te Amsterdam 4 concerten in het Con
certgebouw gegeven, 3 jeugdconcerten
onder auspiciën van he Concertgebouw
orkest eveneens in de hoofdstad, en'
krijgen ook Zaandam en Zwolle het or
kest te horen.
Er heeft tenslotte een uitwisseling met
Bazel plaats, waar het U.S.O. in Mei tij
dens de Munstermesse concerteert, ter-
hield haar hand voor "cl. *"7 jan önze vrienden j wijl de Basler Orkestverein in Juni 1949
het gevaar loerde van een andere kant dan utrecM
vermoedden.
18;
Zij zetten de paarden in draf. Met een
brede armzwaai wees Bessin dat ai
het omliggende land hem toebehoorde.
Het zal je hier best bevallen, jongen
Er is weliswaar veel werk, maar een
heerlijk vrij leven. Ik wil je vandaag ai
enigszins bekend maken met je omge-
ving
Een zuiver, prikkelende lucht woei
hun tegemoet. De doorbrekende zonne
stralen gaven aan de dauw op het gras
alle denkbare tinten. Bessin reed in de
richting van het Gordelwoud.
Wij wonen nier als in een natuur-
ïyke vesting, legde hij uit: In het Zui-
den wordt ons mooie Proeska-dal be-
grensd door het Gordelwoud, waar nie
mand ongezien doorheen kan dringen.
De Signaalrivier met haar steile oever
vormt een hindernis voor elke vreem
deling, die niet met de plaatselijke toe
stand op de hoogte is. Dat heb je giste
ren zelf kunnen constateren.
Een vol uur reden beide mannen langs
de zoom van het bos. Daarop naderden
zich langs de westgrens van het dai
uitstrekten.
Ook deze heuvels vormen een uit
muntende bescherming, want hier achter
mt zeer ver in het Westen ligt de toen
dra, die voor een deel moerassig en
daardoor onbegaanbaar is.
Onder een geanimeerd gesprek over
de omgevtog reden zij lange tijd langs
de voet ?an de bergketen. Hal nam
alles met grote bewondering to ztoh op
Dit dal leek hem na zijn lange zwerr
eebergto De onderste hellingen vertoon
den—voorzover zij reeds door de zon
werden beschenen e®n,r° jit' on.
interesseerd staarde Hal naar
oom.
Hal schrok van zichzelf, toen hij be
merkte, hoe gemakkelijk dit ,.oom over
zijn lippen kwam.
Ik weet het niet, jongen, maar een
ding staat wel vast: het riioet een zeer
bijzondere steensoort ziin. Ik geloof zelfs
een verrassende ontdekking te hebben
gedaanMaar daarover zal ik je ia-
ter nog wej vertellen Vandaag hebben
we daar geen tijd voor.
Ongeveer in het midden van het berg
land bevond zich een breed ravijn. Bes
sin dreel zijn paard Cj in. Het pad ging
langzaam omhoog, zodat zij een heel eind
konden rijden
Draai je eens om, Frans.
Bessin had zich half in het zadel om
gedraaid en wees achter zich. Hal liet
zijn paard wenden en staarde sprake
loos van bewondering naar omlaag.
Onder hem strekte zich het Proeska-
dal in al zijn schoonheid uit. Kilometers
ver kon zijn blik over het land dwalen
tot de majestueuze bossen in het Zui
den, rechts over de merkwaardig ge
vormde heuvelketen c.» links over een
golvend landschap, dat doorsneden werd
door een brede, groenachtig glinsterende
rivier, welke Hal nu pas ontdekte.
Dat is de Irbytsch, verklaarde Bes-
sin: In zekere zin de oostelijke grens van
ons gebied, want ook deze rivier is voor
vreemdelingen, die haar niet kennen,
onmogelijk te passeren. Zoals je '-iet
stroomt hij dicht langs ons huis om daar
na het c'.al te doorsnijden.
Hal kon zich moeilijk los maken van
het imposante schouwspel, maar ten
slotte meende je oude Bessin hem er
aan te moeten herinneren, dat zy, sinds
hun eerst ontbijt nog niets genuttigd
hadden. Uit de zadeltas van zijn paa-d
haalde hij brood en kouc vlees tevoor
schijn, dat door beiden met flinke eet
lust werd verorberd.
Na het maal bestegen zij wederom hun
paarden. Bessin zette daarop koers naar
de Oostzijde van het dal. Juist reden
zij om een vrij brede heuvel heen, toen
Hal een nieuwe verrassing beleefde.
Op enige afstand van de beide ruiters
bewoog zich een grauw-zwarte massa;
een eigenaardig gekraak en geschuur
vervulde de lucht. Hal ontwaarde een
omvangrijke kudde zeldzame dieren.
Rendi-ren':, vroeg hjj, zich ver
baasd tot Bessin wendend.
Ja rendieren!, bevestigde deze:
Mijn trots! Wat je hier ziet is een tame
lijk wilde kudde. Toen ik jaren geleden
voor het eerst hier in het dal kwam.
was ik eveneens niet weinig verwonderd
hier rendieren aan te treffen. De kudde
was destijds nog maar heel klein. In de
loop der jaren is het mij evenwel ge
lukt de troep tot zijn huidige omvang
uit te breiden. Het is alleen maar jam
mer, dat ik tot dusver over te weinig
hulpkrachten beschikte om ze naar een
betere weideplaats te kunnen drijven.
Ook daarin hoop ik nu echter binnenkort
verandering te kunnen brengenWij
zullen er later nog wel eens over spre
ken. Voorlopig heeft hel geen haast.
Het moest intussen middag zijn gewor
den. Voor at beide mannen was de tijd
omgevlogen. Hal voelde de lange rit in
al zijn ledematen en hij koesterde op
rechte bewondering voor de oude Bes
sin, die nog liet het minste teken van
vermoeidheid gaf.
Het laatste eind naar huis eiste echter
nie' te veel meer van hun krachten.
Binnen een uur be; -ikten zij de hofstede
en nauwelijks waren zij in de woonka
mer, of zij lieten zich beiden in een stoel
vallen.
En nu verlangen we ook onmiddel
lijk een stevig maal!, dreunde Bessin's
stem door het vertrek De tafel was reeds
gedekt en weldra verscheen Kare, ge
volgd door Gura.
Wat is dat dan?
Lachend keek Bessin naar de Rus, die
min of meer verlegen achter Kare aan
kwam. In zijn handen droeg hij een groot
presenteerblad, waarop een omvangrijke
braadslede in gezelschap van ettelijke
schalen alleropwebkendste geuren ver
spreidden.
Wat zeg je daarvan, vader? Gura
bood mij zyn diensten in de keuken aan
en wat denkt je, dat daarbij aan het licht
kwam
Nou?
Dat nij een uitstekende kok is. Enfin
oordelen jullie zelf maar!
Eerst nu viel Hal's blik op Lansky, die
achter Bessin's rug uit een hoek van het
vertrek op hen toetrad. Er lag een
ontevreden trek op zijn gezicht. Hij
scheen over het een of ander ontstemd
te zijn. Heimelijk trachtte hij Hal's aan
dacht te trekken; hij knikte enige malen,
alsof hij wilde vragen: Nu hoe staat
het er mee?
Hal's blijmoedige stemming sloeg eens
klaps in ergernis om. Onzeker wendde
hij het hoofd af.
Kare's stem riep hem tot de werkelijk
heid terug: Laat het je goed smaken
Frans, het eerste middagmaal in Bessin-
hoeve.
Dankend hief Hal net hoofd op. ü,n
voor de tweede maal sinds de vorige
dag verzonk zijn blik in twee grote gryze
ogen.
(Wordt vervolgd).
Door de communistisch georiënteerde
Franse vakvereniging C. G. T. is hede: -
ochtend bevel gegeven tot een algemene
staking van het spoorwegpersoneel in
het departement Moezel. De bij de C. G.
T. aangesloten arbeiders hebben het
werk neergelegd, doch die van de Force
Ouvrière en de christelijke vakbond ble
ven op hun post. Over de duur van de
staking is nog geen beslissing genomen.
Britse en Amerikaanse piloten van de
Berljjnse luchtbrug hebben medegedeeld,
dat sinds vanmorgen vroeg door de
Sovjets oefeningen worden gehouden
met parachutes in de luchtcorridor ven
Beriyn.
„De oefeningen zijn niet hinderlijk
voor de luchtbrug en we beschouwen de
zaak niet als ernstig", zeide de Ameri
kaanse hoofdcontroleur van het Berlijn-
se luchtveiligheidscentrum- „De spron
gen, die klaarblijkelijk in verband staan
met de najaarsmanoeuvres van het Sov
jet-leger, worden van geringe hoogte
uitgevoerd".
De „Groot Beer", op de thuisreis naar
Amsterdam, bevond zich gisteren in de
Golf van Aden.
De „Johan van Oldenbarnevelt". op
reis van Amsterdam naar Batavia, ver
trok gisteren van Su\z.
De „Sibajak", op reis van Batavia naar
Rotterdam, passeerde Zondagmiddag om
1 uur Kaap Bon.
Eind 1948 zal, waarschijnlijk in mu
seum Boymans te Rotterdam en zo
mogelijk bok nog in een andere stad,
de tentoonstelling „Van Jan van Eyck
tot Rubens" worden gehouden.
Aldus werd medegedeeld na afloop
van de vergadering die de Nederlands-
Belgische culturele commissie dezer da
gen op het landgoed „De hoge Veluwe"
hield De commissie besloot voorts, dat
begin 1949 in het Stedelijk Museum te
Amsterdam een tentoonstelling zal wor
den gehouden gewyd aan het werk van
Opsomer.
In België wordt half December een
expositie geopend van werk van Jong
kind.
Mgr. Martens van de Congregatie van
Scheut', de apostolisch prefect van Ma
kassar, is benoemd tot Officier in de orde
van Oranje-Nassau.
ROTTERDAM. 4 October.
300 ton tarwe Deventer; 83-5 ton 'anve
Ouderkerk a. d. IJ-; div. nart. r'we
liggen en/of varen; 100 ton batken Doetin-
ehem- 100 ton meel Arnhem; 100 ton meel
Roosendaal; 130 ton meel Leeuwarden;
315 ton meel Amsterdam; 175 ton buizen
Arnhem; 200 ton kolen Delft; 200 ton holen
Den Haag; 498 ton kolen Nijmegen; 500 ton
kolen Leiden; 300 ton kolen Dongen; 22
stand, hout Maastricht; 16 stand, hout
Nijmegen; 33 stan. hout Haarlem; 200 ton
ijzer IJmuiden; 200 ton zwavel Ouden
bosch; 90 ton fosfaat Nagelen.
