Nieuw voorstel der regering
aan de republiek
Op basis gewijzigd plan-Cochran
De kentering in Amerika jegens
Franco-Span je
Geen voeding op vooroorlogs peil
PRODUCTIE sleutel van herstel
DIEPGAANDE BESPREKINGEN
TE WAGENINGEN
Komt „Thuis
in roulatie?
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Bezorgdheid over
bestandsschendingen
Cochran's ongeduld
LAGEN
Toestand pater
dr. R. Nuy SJ verergerd
Washington wil de bakens pas verzetten
bij veranderd getij
W. Eur. vakverbonds
leiders bij Marshall
Hoeveel slachtoffers
telde de hongerwinter?
Nieuwe waardebonnen
consumentencrediet
Onenigheid tussen
Truman en Marshall
Nieuwe straalvlieg;-
tuigen voor Nederland
Goed bekeken
GEN. SLIM BRITS STAFCHEF
70ste JAARGANG
ZATERDAG 9 OCTOBER 1948
No. 20745
Naar wij vernemen, heeft de Nederlandse regering nieuwe
constructieve suggesties gedaan om tot hervatting van politieke
onderhandelingen met de Indonesische republiek te komen.
Door het Amerikaanse lid van de commissie van goede dien
sten, de heer Cochran was begin September aan de Ned. rege
ring en de republiek vertrouwelijk op informele wijze een
plan voorgelegd voor de regeling van de geschillen welke tus
sen partijen bestaan.
Naar aanleiding van dit z.g. Cochran-plan heeft de Ned.
regering een geamendeerd plan opgesteld hetwelk door de
Ned. delegatie te Batavia aan de heer Cochran is overhandigd.
Dit plan wijkt o.m. ten aanzien
van de kwestie van de te houden
verkiezingen af van de gedachte,
welke de heer Cochran had gefor
muleerd.
Terwijl het plan van de heer
Cochran voorziet in vrijwel on
middellijk te houden verkiezingen,
stelt de Ned. regering zich op het
standpunt, dat algemene verkie
zingen slechts mogelijk zijn, wan
neer rust en orde in zoverre her
steld zijn, dat de bevolking zonder
vrees voor represailles en terreur
vrij aan verkiezingen kan deel
nemen.
De Ned. regering, zo wordt ver
klaard, neemt met bezorgdheid
waar de toenemende bestands
schendingen en infiltraties van de
republiek uit naar de deelstaten
en de communistische activiteiten
in tal van centra in de republiek
en acht het noodzakelijk voor de
hervatting van nieuwe besprekin
gen, welke zij gaarne op de kortst
mogelijke termijn zou willen
openen, dat aan deze infiltraties en
bestandsschendingen eerst een
einde wordt gemaakt.
Piloot Gale Halvorsen is de grote
favoriet van de Berlijnse jeugd.
Bij elke vlucht die hij naar Berlijn
maakt in verband met de bevoor
rading, werpt hij chocolade-repen
uit aan zakdoelc-parüchutes. Hon
derden Berlijnse kinderen wach
ten iedere dag urenlang oo deze
plek, waar (Aaie het lekkers
uitstrooit.
Ben vliegtuig maakte een crash-landing op het strand van een Klem verlaten eiland van de Bohamas-
groep. Amerikaanse legervliegtuigen gingen op zoek en ontdekten het vliegtuig en de bemanning, die
men rechts boven ziet. Men had vooral gebrek aan water en daarom schreef men in het zand „No
water". Enige uren later werden vaten water per parachute neergelaten. Later werden de mensen gered
Europa afhankelijk
VOOR HET VADERLAND
GEVALLEN
DE AARDBEVING IN
CENTRAAL-AZIë
400 doden, duizenden gewonden
Aanhoudend fraai
herfstweer
WIJ ZIJN TOCH GEEN
RADIJSJES
De bewoners van de O'Connell Street in Dublin waren nieis gebrand
op de wilde capriolen van een losgebroken stier. Met voorzichtig beleid
werd een jacht ingezet. Resultaat: twee gewonden, een gebroken ruit
en een beschadigde auto.
10
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, f 0.32 per week.
Directeur: J. KU1JPERS.
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER OP.
LEO J. M. HAZELZET.
Algemeen Redacteur: H. A. PAALVAST.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 cent per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij
de administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.Ieder
woord meer 5 cent. Maximum 50 woorden. Uit
sluitend bij vooruitbetaling.
Uit communiqué
waarschijnlijk wel
van de regering is
uitgelokt door de
publicatie van de Times van 8 dezer over
het voorstel van Cochran. De correspon
dent van de Times in Batavia seinde nl.
dat, nadat in het begin van September
de onderhandelingen tot een volledige
stilstand waren gekomen, mr. Merle
Cochran, het- Amerikaanse lid van de
Commissie van Goede Diensten, aan de
beide regeringen een plan heeft voorge
legd voor een politieke overeenkomst en
dat genoemd lid hierbij zou gehandeld
hebben op last van het State Depart
ment
De republikeinse regering zou geant
woord hebben, dat dit plan door haar als
een basis van discussie zou kunnen wor
den »aanvaard op de volgende drie voor
waarden:
1. Het intrekken van het bevel tot
uitgeleiding /an republikeinen;
2. De teruggave van het huis, waarin
Soekarno de onafhankelijkheid van de
republiek heeft afgekondigd;
3. De diplomatieke onschehdbaarheid
van de republikeinse delegatie.
De Nederlandse autoriteiten, aldus de
correspondent van de Times, zouden op
5 October j.l. tegenvoorstellen hebben ge
daan, die ten iele verband houden met
de plannen, die op het moment met de
niet-republikeinse Indonesiërs in Den
Haag worden besproken. Ook meldt de
correspondent, dat de Nederlandse rege
ring een tijdslimiet voor aanvaarding of
verwerping van deze voorstellen aan de
republiek heeft gesteld.
Dit stemt overeen met het besluit van
de republikeinse delegatie om vast te
.houden aan de voorstellen van Critchley
en Dubois, waarin ook wordt gezegd,
dat de vorming van de constituante
moet voorafgaan aan de vorming van
de interim-regering.
Politieke kringen te Djokja hebben
nogmaals als één der eisen voor het deel
nemen door de republiek aan een inte
rim-regering geformuleerd, dat de inte
rim-regering verantwoordelijk moet zijn
aan de constituante, gekozen door het
gehele Indonesische volk.
Volgens genoemde kringen toont deze
voorwaarde duidelijk aan, dat de repu
bliek niet bereid is de eis op te geven,
volgens welke de vorming van de con
stituerende vergadering aan de vorming
van de interim-regering moet vooraf
gaan.
Het is langzamerhand wel duidelijk ge_
worden, dat de Amerikanen een andere
opvatting over het begrip „goede dien
sten" huldigen dan tde Nederlandse rege
ring Geruime tijd geleden hebben de
heren Dubois en Critchley gemeend, dat
achter de nagenoeg in het slop geraakte
onderhandelingen over de aanvulling en
uitvoering van het Renville-accoord nu
maar eens definitief een punt moest
worden gezet en dat het wel eens ge
probeerd zou kunnen worden met de
voorstelling van een accoord, dat in het
brein van deze beide heren was ontstaan
Zoals bekend is, heeft dit voorstel, dat
terstond door Djokja met gejubel werd
verwelkomd, maar door de Nederlandse
regering èn om de wijze waarop het te
harer kennis werd gebracht en om de
andere basis waarvan het uitging, onmid
dellijk scherp werd afgewezen, de ondpr.
handelingen nadien eerder bemoeilijkt dan
vergemakkelijkt. De heer Dubois is niet
lang na deze mislukte poging om meer
dan goede diensten te bewijzen afgelost
door de heer mr. Merle Cochran.
Wie nu gemeend mocht, hebben, dat uit
het verleden een les getrokken zou zijn,
vergist zich -deerlijk Het nieuwe Ameri
kaanse lid van de Commissie voor Goede
Diensten is wederom de weg opgegaan
van zijn voorganger en is met overschrij
ding van de bevoegdheid, die hij naar het
oordeel van Nederlandse zijde in zijn op
dracht verkregen had, opnieuw met een
eigen voorstel ter tafel gekomen. Reeds
enige tijd kon' men de geruchten hierover
in de pers lezen Thans is het stadium
van de geruchten voorbij en is het niet
alleen zeker geworden, dat inderdaad
van Amerikaanse zijde met zulk een
nieuw voorstel gewerkt wordt, maar is
ook van de inhoud van dit voorstel een
en ander bekend geworden.
Het blijkt, dat het voorstel zeer ver gaat
en wel in deze zin. dat het de oplossing
die het aan de hand wil doen voor de
moeilijkheden tussen Nederland en de
Republiek verbindt aan suggesties, be
trekking hebbend op de toekomstige Unie
van Nederland en de Verenigde Staten
van Indonesië. Zo zijn er in dit voor
stel inzichten ontvouwd met betrekking
tot de macht van de Hoge Vertegen
woordiger der Kroon met betrekking t.ot
de financiële verhoudingen tussen de
delen van de Unie en zo meer.
Het punt echter dat in dit voorstel voor
de onmiddellijke toekomst van belang is,
is dat hier op zeer korte termijn ver
kiezingen worden geprojecteerd. Deze
zouden in December of Januari moeten
worden gehouden. Dit zouden dan ver
kiezingen moeten zijn in alle gebieden
van Indonesië Ook op dit punt gaat het
voorstel dus aanzienlijk verder dan het
Renville-accoord, dat verkiezingen alleen
voor de Republiek in het vooruitzicht
stelt en dan wel een half jaar of een iaar
nadat de politieke overeenkomst gesloten
zou zijn.
Het is duidelijk, dat de Nederlandse
regering, die in afwijking van haar hou
ding t.o.v het voorstel Dubois-Critchley
deze nieuwe vqorstellen niet categorisch
heeft willen afwijzen hoewel zij natuur
lijk geenszins enthousiast zal zijn over
deze nieuwe haar plannen doorkruisen
de improvisering van een oplossing
tegen verschillende punten daarvan ern
stige bedenkingen moet hebben. Het
springt in het oog dat de voornaam
ste bedenkingen de geprojecteerde ver
kiezingen zullen gelden. Hoe zouden im
mers verkiezingen mogelijk zijn tijdens
de huidige toestand valt chaotische ver
warring, van oorlog in de republiek, van
grensoverschrijdingen met van kleine
geïsoleerde en onafhankelijk van elkaar
opererende groepen, maar van hele le
gers, die blijkbaar vanuit één centraal
punt (Djokja?) worden gedirigeerd? Wat
verwacht men van zulke verkiezingen
door een bevolking, die onder de druk
van vrees voor represailles en terreur
leeft? Wij spreken nu nog niet eens over
de moeilijkheden die uit het ontbreken
van een burgerlijke stand en uit het feit
dat er in en na de bezetting verplaatsin
gen op grote schaal in de bevolking zijn
geweest, voortkomen. Hoe zal men die
vekiezingen van al die millioenen die er
aan zullen moeten deelnemen, controle
ren?
De vraag is gewettigd of mr. Cochran
bij zijn voorstel zich wellicht niet heeft
laten, leiden meer door een onbedwongen
ongeduld dan door een wijs realisme.
Dit ongeduld zou weliswaar psycholo
gisch verklaarbaar maar daarom niet
minder laakbaar zijn. Amerikaanse voort
varendheid heeft op sommige terreinen
en in sommige situaties bewonderens
waardige vruchten afgeworpen, maar dan
toch alleen wanneer zij geruggesteund
werd door een scherpe analyse van de
werkelijkheid. De Amerikaanse visie op
deze werkelijkheid gaat, naar het ons
voorkomt, van zekere simplismen uit, zo
als o.a. dat Hatta c.s. anti-communistisch
z°u zijn, omdat hij de communisten, die
hem naar de kroon steken, bestrijdt.
De regering bevindt zich door dit alles
wel in een zeer moeilijke situatie, en
staat voor een verantwoordelijkheid, die
niemand haar benijden zal Naar onze
mening zal zij zich enerzijds moeten
hoeden voor starheid en al te grote vast
houdendheid en voor gebrek aan soepel
heid, maar anc.erzijds zal zij zich sterk op
het standpunt van het recht moeten plaat-
draaSt zij de verantwoor
delijkheid, die haar souvereiniteit over
Indonesië met zich medebrengt De vol
keren van Indonesië mogen niét in het
avontuur worden gestort van verkiezin
gen, die nooit onder zo weinig waarbor
gen van objectiviteit en vrijheid zouden
plaats hebben als thans. Binnen niet al te
lange tijd zal de interim-regering de be
stuurstaak van onze regering overnemen
Zii zal, daar zij onmiddellijk voor dit
vraagstuk komt te staan, by haar geboor
te al terstond op een zware proef worden
xe ai xeia fejt van haar optre-
fefichtmdoÖr "de" Amerikaanse autori
teiten een bewijs worden gezien dali om
in Indonesië iets groots te be
varendheid en realisme noodzakelijk zijn.
ff
In de bespreking, welke wij hebben
gewijd aan „Thuis", de film, die in op
dracht van de Leger Voorlichtingsdienst
voor onze uit Indonesië terugkerende mi
litairen door Polygoon-Profilti is ver
vaardigd, spraken wij er onze teleur
stelling over uit, dat dit uitmuntende
Nederlandse werkstuk waarschijnlijk niet
in de gewone bioscopen voor het Neder
landse publiek zou worden vertoond.
Thans vernemen wij nader, dat tegen
een algemene vertoning van de film van
de zijde van de L.V.D. geen bezwaar zal
gorden gemaakt, indien mocht blijken,
dat zulks door het bioscoopbedrijf en het
publiek op prijs wordt gesteld.
In de toestand van pater dr. R. Nuy
S.J., die na de hersenbloeding op 2 Mei
weer aan de beterhand was, is Don
derdag plotseling een ongunstige wen
ding gekomen. In de loop van de avond
kreeg hij een nieuwe hersenbloeding,
welke van die aard is, dat ernstig voor
zijn leven wordt gevreesd.
De voormalige voorzitter van de de
mocratische partij der V. S„ James
Farley, heeft, onmiddellijk na een
bezoek aan generaal Franco te Madrid,
tegenover Reuter verklaard, dat hij
hoopte, dat de diplomatieke betrek
kingen tussen Spanje en de V. S. spoe
dig volledig hersteld zouden worden.
Reuter tekent hierbij aan, dat de di
plomatieke betrekkingen tussen de
twee landen niet geheel verbroken wa
ren. In de resolutie der V. N. werd
zulks niet verzocht. Er werd slechts
verzocht de ambassadeurs en gezanten
terug te roepen.
Farley wilde geen commentaar leve
ren op de beslissing van Peru om zijn
ambassadeur naar Madrid terug te zen
den. Hij zei: „De naties moesten het ver
leden vergeten en de vriendschappelijke
betrekkingen met Spanje herstellen, met
voorbijzien van ideologische beginselen.
Wat thans belangrijk is .is de vereniging
van alle landen aan deze zijde van het
ijzeren gordijn, ongeacht hun verleden.
hierbij inbegrepen de Westelijke landen,
Italië, Griekenland en Turkije".
Farley zei van mening te zijn, dat
deze „vriendschapsunie" niet beperkt
diende te blijven tot Europa, maar dat
ook de Ver. Staten, Canada en alle La
tijns-Amerikaanse landen zich moesten
aansluiten.
Tekenen in Washington wijzen er op.
dat het ministerie van buitenlandse za
ken aanzienlijk beïnvloed wordt door de
sterke Europese reactie die is ontstaan
door de mededeling over een mogelijke
Amerikaanse toenadering tot het Spanje
van Franco.
Naar verluidt, hebben verschillende
Europese gezanten in Washington infor
meel gepeild naar de politiek van het
ministerie van buitenlandse zaken in de
ze aangelegenheid.
Er werd hun nogmaals verzekerd, dat
de Ver. Staten niet het voornemen heb
ben aan te dringen op spoedige toela
ting van Spanje, als gelijk lid en met
gelijke rechten, tot de West-Europese
statenbond.
Van de andere kant drukten Ameri
kaanse ambtenaren als hun overtuiging
uit, dat de in 1946 aangenomen resolu
tie van de Verenigde Naties, tenminste
voor zover zij de terugroeping van da
ambassadeurs uit Madrid verlangt, niet
langer enig nuttig doel dient.
Generaal Franco is per auto uit Ma
drid naar Sevilla vertrokken. Zijn be
zoek aan Portugal, dat oorspronkelijk in
het midden van deze maand zou plaats
vinden, is nu tot November uitgesteld.
Enige aanwijzingen duiden i er op, dat
het bezoek geheel zal worden afgelast,
aldus Reuter.
(Van onze landbouwkundige
medewerker).
„Is het niet zó. dat er thans nog lan
den zijn, waar de hongertochten ,die
wij gekend hebben, nog voortduren
Met deze vraag opende prof. Minnaert
de conferentie over de voedselvoorzie
ning der wereld, welke gisteren te
Wageningen werd gehouden en die
werd bijgewoond door een grote schare
geleerden op de verschillende terrei
nen, welke direct of indirect met de
voeding van de bcvoiking te maken
hebben.
En deze vraag, hoe somber die ook
moge klinken, kon de voorzitter van het
Verbond van Wetenschappelijke Onder
zoekers niet anders dan bevestigend be
antwoorden. En daarom ook was deze
conferentie bijeengeroepen om gezamen
lijk de daarmee samenhangende, proble
men te bespreken.
Onder leiding van prof. Wellensiek
hebben gezaghebbende personen als mi
nister Mansholt, prof. Dols, ir. Boerma
en ir. S. L. Louwes inleidingen gehouden
over de verschillende aspecten van de
voedselvoorziening der wereld.
Minister Mansholt hield een beider be
toog over enkele, politieke aspecten van
de voedselvoorziening en legde er vooral
de nadruk op, dat men het wereldvoed
seltekort niet moet .onderschatten, te
meer daar de wereldlandbouw niet vol
doende kan voortbrengen om alle men-
Leidende figuren van de vakverbon
den in West-Europa hebben gisteren
in Parijs een ontmoeting gehad met
minister Marshall. Voor Nederland
waren aanwezig de heren de Bruyn
(K.A.B.), Kupers (N.V.V.) en Ruppert
(C.N.V.). De leider van de speciale
E.C.A.-missie in Nederland, dr. Allan
Vallentine, vergezelde de Nederlandse
delegatie, die Vrijdagmorgen met een
speciaal vliegtuig van de Amerikaan
se ambassade van het vliegveld Val
kenburg vertrok en des avonds reeds
op Schiphol terugkeerde.
Aan een lunch, die ter ere van Mar
shall werd gehouden, zaten behalve de
vakverbondsleiders ook aan mrs. Eleo-
nore Roosevelt en de heren Harriman
en Foster Dulles.
Marshall werd ingeleid door de Neder
lander Kupers, voorzitter van de vakver
enigingsconferentie voor het Europese
herstelprogramma. De heer Kupers zeg
de namens de West-Europese arbeiders
leiders alle steun toe voor het Europese
herstelprogramma.
Marshall, die gisteravond naar Was
hington vertrok, gaf in grote lijnen een
uiteenzetting over de oorsprong van het
F irnDese herstelprogramma. Hij noemde
de productie „de sleutel van het Europese
herstel" en voegde hieraan toe, dat „geen
soede productie mogelijk is zonder goed
°eor°aniseerde vakverenigingen'Ook de
Rerlfinse blokkade bracht hij ter sprake.
Des middags vergaderden de vertegen
woordigers der arbeidersorganisaties met
de leiding van het Eur°Pes® Ma?-
gramma. Voor elk van de zestien Mar
shall-landen gaf een vertegenwoordiger
een overzicht van de speciale moeilijk
heden van zijn land.
De heer Ruppert vroeg bijzondere
aandacht voor de bepaling, dat de
helft van de Marshall-goederen ver-
voerd moet worden door schepen va-
rende onder Amerikaanse vlag. Hij
uitte de wens, dat de Amerikanen ten
aanzien van Nederland, welks econo
misch herstel voor een belangrijk deel
afhankelijk is van zijn koopvaardij.
met een lager percentage genoegen
zouden willen nemen.
sen op voor-oorlogse Nederlandse wijze
te voedqn. Anderzijds moet men een
snelle bevoikingstoeneming over de we
reld constateren, waardoor het wereld-
voedselvraagstuk wel tot een nijpend
probleem geworden is. Slechts in samen
hang tussen landen zal men tot een re
delijke oplossing kunnen komen en aldus
besioot minister Mansholt zijn interes
sante rede. het gaat in de toekomst niet
om het voortbestaan van nationale een
heden, het gaat om het voortbestaan
allereerst van West-Europa en later van
heei de wereld.
Prof. Dols toonde aan, dat het strenge
rantsoeneringssysteem van voor en na
de oorlog voor ons land een zegen is ge
weest.
Een heel ander probleem raakte ir.
Boerma, directeur van het Europese
Bureau van le F.A.O. te Rome, toen hij
de grotere afhankelijkheid van Europa
van de exportlanden elders aantoonde.
Tot grote voorzichtigheid meende hij te
moeten manen in verband met de alge
meen verbreide mening alsof het thans
met de voedselvoorziening in de wereld
beter zou gaan. En hoewel dat op zich
zelf misschien wel waar moge zijn, dat
betekent voor Nederland nog niet, dat
daardoor de nijpende problemen hun
oplossing zien.
Méér nog dan de voorafgaande inlei
ders legde ir. S. L. Louwes, dij;ecteur-
generaal van de voedselvoorziening in
Nederland de nadruk op het feit, dat ons
land in de naaste toekomst nóch zal
kunnen* importeren, noch exporteren.
Onze vroegere exportproducten zal Ne
derland in de toekomst zelf nodig heb
ben om zijn eigen bevolkingstoename te
voeden. Een noodzakelijk gevolg daar
van is, dat de Nederlandse landbouw er
naar zal moeten streven om zoveel mo
gelijk de eigen bodem te gebruiken en
ook zoveel mogelijk het grondareaal uit
te breiden. De tijd, dat onze landbouw
primair op het buitenland zou kunnen
teren is .voorgoed voorbij. En primair
De regering maakt bekend, dat in
de afgelopen week tot haar leedwe
zen de navolgende verliezen zijn ge
rapporteerd:
Kon. Landmacht: sold A Mulder
uit Uddel (Gld), gesneuveld 2 Octo-
oer 1948.
Kon. Ned, Ind. Leger: Jav. sold. 2e
lel. Mirans, gesneuveld 21 Sept. 1948
De Kon. Marine heeft in de periode
van de afgelopen week ge e n ver
liezen
zal het op eigen bodem moeten kunnen
rekenen. Ik geloof, aldus besioot ir.
Louwes zijn rede, dat ik niet te ver ga
als ik zeg, dat indien Nederland niet
alles wat het doet,richt op de verhoging
van de productie van zijn landbouw,
ieder Nederlander het niet alleen in zijn
dagelijks dieet, maar ook in zijn hele
levenspeil zal ondervinden. Het heeft
weinig zin om te praten over handhaven
of verhogen van het levensniveau voor
Nedenand, zolang men deze zaken ver
waarloost
De toestand is véél en véél ernstiger
dan men op dit moment in Nederland
ziet. En een optimisme, dat het wel
weer terecht zal komen en dat het op
de oude wijze dooi kan gran, is volko
men misplaatst!-
Blijkens berichten van radio-Moskou,
zijn reeds zes duizend gewonden uit de
door een aardbeving geteisterde stad
Aschabad geëvacueerd. De evacuatie
wordt nog voortgezet.
Volgens berichten uit Teheran zijn 400
mensen gedood. Het aantal gewonden
wordt „ontelbaar" genoemd en de aan
gerichte schade „niet te schatten".
w eerherichf
Weerverwachting, medegedeeld door
het K. N. M. I. te De Bilt, geldig tot
Zondagavond.
Koude nacht en ochtend, met plaatse
lijk lichte nachtvorst en hier en daar
vorming van nevel of mist. Morgen
overdag: Enkele overdrijvende wol-
kenbanken, maar droog en over het
algemeen zonnig weer met dezelfde of
iets hogere temperatuur dan vandaag.
10 Oct. Zon op 6.55 uur, onder 17.58
uur; Maan op 15.53 uur; onder 22.59 u.
11 Oct. Zon op 6.57 uur, onder 17.56
uur; Maan op 16.21 uur, onder uur.
Terwijl in Frankrijk de sociale spannin
gen reeds zover zijn gevorderd mede
onder invloed der „volksdemocraten", dat
het hele bedrijfsleven lam geslagen ligt
en soldaten tegen het eigen volk opmar
cheren, bepaalt zich de wiéling onder
het Nederlandse volk voorlopig nog tot
felle gesprekken, straffe redevoeringen en
geharnaste artikelen.
De „verontwaardiging", wanneer we de
uiting zo mogen noemen, berust op de
draai in de loon- en prijspolitiek, die tast
baar de inhoud der portemonnaie raakt
door de zekerheid van hogere prijzen
voor verschillende artikelen.
Een regering behoort ongetwijfeld
zover waren we toch wel gevorderd
bij een belangrijke materie als deze de
desbetreffende instanties in te schakelen
in dit geval de bonafide-vakorganisaties.
Daarover kan geen dispuut ontstaan.
Maar het hindert me, dat een toon
wordt aangeslagen, die sterk en soms zeer
sterk herinnert aan de ongezonde argu
mentatie van de klassestrijd-propagandis-
ten.
Minister Lieftinck beheert de financiën.
Hij moet-over een bepaalde, hoeveelheid
beschikken. Is er niet meer te pompen,
dan moet er worden bezuinigd.
Nu vinden we, één voor één, en groep
voor groep dat bezuinigen en geld halen
prachtig, als de groot-financier ons
maar buiten schot laat.
Lieftinck pakt ons allemaal aan en niet
zuinig. Toch is dat aanpakken volgens
velen verkeerd, omdat hij ons niet alle
maal hetzelfde overlaat Het standenver-
schil .op grond van studie, hersens, ijver
en volharding wordt nu eenmaal vaak
miskend.
Een arbeider die voorman wordt, krijgt
meer salaris. Terecht, want hij wordt
voorman om zijn technische kennis en
eventuele eigenschappen. Zo zijn er in
bedrijven, bureaux enz. enz. verscheidene
functies aan te wijzen, die zulke hoge
eisen van velerlei aard stellen aan de
houders van die functies, dat ook aan
hen hoger loon wordt uitgekeerd. Hun
functie brengt voorts grotere en andere
uitgaven mee dan die der laagst bezol
digden.
Bezitsspreiding is goed, maar we moe
ten uiteindelijk niet alle lonen op 30 of
40 gulden willen afronden. Klassenstrijd
en materialisme hebben o.i. teveel men
sen nog in de greep. De hoger bezoldig
den zijn de dragers van de bontjassen,
de bezitters van de auto's, de eters van
het wittebrood, roomboter en kaviaar.
Het oorlogsdistributie-pakket, dat voor
allen gelijk was, zou men wensen te
handhaven als een symbool van de ge
lijkheid van de individuen.
Domme elementqp onder de hoge stan
den demonstreren graag hun rijkdom en
in hun vadsigheid prikkelen ze degenen,
die met hun zorgen geen raad weten. Is
echter de arbeidersstand in zijn geheel
zonder fouten? Ook onder personen van
deze groep komen individuen voor, die
aan hun hoogmoed en begeerlijkheid van
eten en drinken te gronde gaan.
We zijn allemaal menseft ert in elke
stand komen dezelfde zonden voor en van
dezelfde zwaarte. Alleen de geldbedra
gen verschillen.
Mensen echter, die geen standenver-
schil aanvaarden, an elke auto een schok
in hun gemoed krijgen en bij wie elk
wittebrood in een herenhuis een vloek
op de lippen bréngt, zullen weinig krach
tig zijn om de sociale vrede te helpen
bevorderen.
De sterken voor de zwakken. Gewillig
offeren. De regering zorge daarbij voor
een draagkracht, die niemand ten onder
doet gaan, noch de beter gesitueerden,
noch de economisch zwakkeren. Natuur
lijk vragen de laatsten de eerste en groot
ste zorg.
Dat is de weg.
Wanneer ik echter gesprekken beluis
ter, krijg ik teveel herinnering aan radijs
jes. De mensen zijn van buiten sociaal
rood en van binnen wit van nijd en ja-
louzie.
U heeft toch geen radijs-natuur?
HENK VAN DER MAZE
Het is voor het Nederlandse volk steeds
een geheim gebleven hoeveel slachtoffers
de hongerwinter van het Westen heeft
geëist, toen het noodzakelijk werd een
bevolking, die boven de 700 per vierkante
kilometer bedroeg uit eigen productie te
voeden Dezer dagen deelde ir. Louwes,
directeur van de voedselvoorziening, in
Wageningen in een inleiding mee, dat
aangenomen kan worden, dat ongeveer
8000 mensen het slachtoffer van» de
hongerwinter zijn geworden.
Van het voorschotboekje, dat des
tijds aan consumententcredietnemers is
uitgereikt, zijn d$ volgende waardebon
nen geldig: nos 02, 03, 04, 05, 06, 09, 10, 11,
13, 14, 15, 17, 18, 21, 22 en 23. Bovendien
zijn met ingang van 1 October 1948 gel
dig verklaard de nieuwe ongenummerde
waardebonnen van het consumentencre
diet. Deze nieuwe waardebonnen werden
aan de crëdietnemers tegen inlevering
van hun voorschotboekje verstrekt..
Credietnemers, die nog geen nieuwe
waardebonnen ontvingen, zullen dezer da
gen van de districtsraad voor het consu
mentencrediet een oproep ontvangen hun
voorschotboekje tegen nieuwe waarde
bonnen te komen omwisselen. Uit het
voorschotboekje zullen geen bonnen meer
worden aangewezen. Men dient het voor
schotboekje en eventuele losse waarde
bonnen echter zorgvuldig te bewaren,
daar anders geen nieuwe waardebonnen
worden verstrekt.
Volgens de „Chicago Tribune" keer
de Marshall, de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken, gisteren uit
Parijs naar Washington terug „om zich
persoonlijk te verzetten" tegen het plan
van president Truman, een speciale
afgevaardigde naar Moskou te zenden.
Truman zou namelijk, zonder Marshall
te hebben geraadpleegd, overwogen heb
ben om opperrechter Fred Vinson n: ar
Moskou te zenden voor eèn bespreking
met maarschalk Stalin. Truman zou op
dezelfde dag. waarop hij Marshall ver
zocht naar Washington terug te keren,
in een niet-politieke rede voor de radio
deze „dramatische stap om de Berlijnse
crisis op te lossen" aankondigen. Deze
rede werd echter afgelast.
Onenigheid tussen Marshall en Tru
man naar aanleiding van deze kwcs'öe,
zou noodlottige gevolgen kunnen heb
ben voor de kansen op de hervori e-
zipg van president Truman in de vol
gende maand, aldus meent Reutor.
Naar wij vernemen is tussen het minis
terie van Oorlog en de Glostervliegtuig-
fabrieken te Engeland een contract geslo
ten voor de levering van 24 Gloster
„Meteor" Mark IV straaljagers.
Deze één-persoons-straalvliegtuigen zul
len op korte termijn geleverd worden.
Verder zal binnen afzienbare tijd een
aantal Gloster „Meteor" mark VII toe
stellen aangekocht worden. Met deze
twee-persoons trainer de z.g. „dual me
teor" zal men vliegers op grotere schaal
dan thans geschiedt, kunnen opleiden
voor het vliegen met straalvliegtuigen.
Het Britse departement van oorlog
heeft Vrijdagavond medegedeeld, dat gen.
Sir William Slim is benoemd tot chef van
de Britse imperiale generale staf, als op
volger van veldmaarschalk Montgomery,
die benoemd is tot voorzitter van het
comité van opperbevelhebbers van de
verdedigingsraad der West-Europese unie.