Nieuws uit STAD en OMTREK
LAATSTE BERICHTEN
BIM
O. L. VROUW VAN SCHIEDAM
NU IN DE HUISKAMER
EeuwfeestVereniging Eeuwigdurende
Aanbidding
Conflicten tussen bondgenoten
grijze
poeder
Achter
DE BOSSEN
™ord
Moeso toch naar
Bangkok?
Marshall naar Parijs
teruggekeerd
en hel
Brand in marine-
etablissement te
Soerabaja
DINSDAG 12 OCTOBER 1948
PAGINA 3
BEELDHOUWER v. BERKEL
MAAKTE COPIE
^^rÖtTERDAM KNVB
fSS rrGrometa-vtïenoo^
-West End (1^_:rvvb 2-0, DLB-Fios
^,'RJB-Zuiderster 0^, ^SC-Luno
yllO- D. Babberp.—WCR 1—1. "»vv
GVMD 0-5, Oldi-Hagero 2—2, PSB-R.
Groen 22.
LUCHTV A ARTAVOND N.L.V.
KADE VOORHAVEN GEREED
ZIJ GINGEN NIET
SCHAKEN
ZUSTERS AUGUSTINESSEN
betrekken nieuw Moederhuis
ZILVEREN JUBILEA
SPAARBANK ANNO 1820
SCHIEDAM
u.s.c
o.v
DOODSTRAF VOOR ONMEN
SELIJK S.D..SATELLIET
VAN BERKEL'S PATENT
IN HET GOUD
„A NARROW ESCAPE'
Slechts psychologische gevolgen
SPANNING OP SUMATRA
Communiqué Dienst Leger-
contacten
DE BELGISCHE COMMU
NISTEN
NAAMSVERANDERING
KNIL
Vijf millioen schade
Een roman uit Siberië
door
FR. ENSKAT
POSITIES TROEPENSCHEPEN
NEDERLANDSE VERMOGENS
BESTANDDELEN IN DE V.S.
Overeenkomst betreffende
teruggave
NED. VRACHTENMARKT
Er zullen maar weinig Katholieke
Schiedammers zijn, die het beeld van O.
jj. Vrouw van Schiedam niet kennen. In
de biechtkapel van de St. Jan de Doper
aan de Lange Haven staat het al weer
jaren. Het vervangt het beeld van O. L.
Vrouw van Schiedam, dat in het leven
van St. Liduina zo'n belangrijke ro
speelde, maar dat tijdens de Hervorming
verloren ging- De volksmond wil, am
het nog ergens in de Grote Kerk ve -
?en zou zijn, maar tot nu toe
restauratie in die richting mets opgele-
V'Het beeld genoot in de MMde!leeuwen
bijzondere verering, om.d geneven
hr'Schiedam6te^wUlen bleven. IJ was
worden e zolang het beeld aan
de Toen het eenmaal aan wal
Scht was werd het vaartuig weer
gebracht Wr^aar als tevoren
6VOnder het Pastoraat van Pastoor Bink-
j orst werd de oude devotie tot Maria
van Schiedam weer levend. Men wist be
slag te leggen op een zeer mooi beeld
ui de overgangstijdvan Laat Gothiek
naar Renaissance. Dit beeld werd in de
kapel van de Havenkerk geplaatst
Sindsdien zijn er heel wat gebeden en
wees-gegroetjes gezegd voor de beeltenis
van O. L. Vrouw van Schiedam.
Met het groeien van de devotie deed
zich het gebrek aan copieën van net
beeld voelen. Daarom gaf het Onze Lie
ve Vrouwe Gilde aan de Rotterdamse
beeldhouwer J. v. Berkel opdracht om
een copie te maken, opdat hiervan gips
afgietsels gemaakt zouden kunnen wor-
d De beeldhouwer is erin geslaagd een
aanvaardbaar beeld te maken. Het
vezicht van Maria is wat fijner gesne
den geworden dan dat van het oorspron-
ffi? maar dit is in het geheel met
storend.
Wie een aanhanger is van de eerlijk
heid in het materiaal, zal bezwaren heb
ben tegen het imiteren van hout door
gips- Gips zelf is wel de meest dode en
riemene stof, die men zich voor het ma
ken van beelden denken kan, maar heef
tot voordeel een p -makkelijke verwer
king Ware het beeld in terra-cotta uit
gevoerd -— wij weten niet, of dit tech-
nisch mogelijk was dan was wel het
materiaal eerlijk geweest, ™ar was dc
idee „copie" er minder voordelig afge
komen.
Er bestaat een waarborg tegen de af
schuwelijkheid van fabrieks-matige beel
den; de beeldhouwer neemt ieder bee.d
voor de eindafwerking persoonlijk onder
haindevêrband met de legende over het
oorspronkelijke beeld vinden wij het jam
mer dat de schips-steven-console ver
vangen is door een steun met bloem-mo-
tief. De oplossing bij het origineel was
juist zo voortreffelijk.
Over het beeld, dat bij Hanou en
Koster Roeling in de etalage is uitge
stald en verkrijgbaar is, schrijft de oud
Haven-kapelaan, Pater Boerbooms;
Ik bekijk het beeld elke dag en
het wordt steeds beter. Het mooie Lieve
Vrouwebeeld van Schiedam vind ik er
weer volkomen in terug. De eerste dagen
waren de bruine beits en vernis nog te
vers, waardoor de kleur en de tint nog
te plakkerig voorkwamen, 't gaf nog een
valse glans, die nu geheel verdwenen is.
Gaarne ga ik er zo eens extra voor zit-
ten en z'-" dan zo vanzelf tegen het
Lieve Vrouwke, dat de „beeldekensma-
ker" het goed met haar getroffen heeft
jjet snuitje van de kleine Jesus is pre
cies hetzelfae. Dat gezichtje is nu juist
door velen met mooi gevonden en het
s/eeft toch 20 zulY6r een middeleeuws
realisme weer. Kleine wichten zijn
meestal met hnap. Ze zijn nog als het
a- DemoSZw. Wit 12, Noor.
~',üvn 1—3, OV—Nestoro 1—o
derkw.—Tediro pESV—Wico 3—0.
USC—HWS 6— Nieuwenh.—AVO
GLZ—Gr. Witten u Act—Teief, 0—1,
1—1, RCRRoga i"-1*- Eockanje—HWD
Eureka—Progress 1 2e kL A; AVS
0-6, Schiebr.-Radio b-ODI-
-Nado/V 2-3, Hekel DN rkWIK
NRC 3-0, rOGB-SVO 2^0,Qste{
SSAVR 1—1. Y 7VCSch. Boys
Voorw.—Abbenbr. 2—5, A hBB__wF
5—2; C: DOK—Hurric. RMj_Singelkw
Sportifia—P- Boys 1 - 40 gBR
Ie KLAS
Dirksland f 2 2
ongemangelde ongestreken linnen, vol
strepen en plooien, die de tijd er uit
moet strijken. Daarnaast komt de ma
jesteit van Maria des te verhevener uit.
Want in dit beeld spreekt vooral de
„majestas Dominae", de „Domina Ange-
lorum", de majesteit van Maria als de
verhevenste onder de vrouwen. Het is
een majestatische figuur, waaraan het te
dere niet ontbreekt èn lijn èn plooi èn
houding een waardigheid geven, die haar
ook in dit beeld de titel mogen geven
van de „flos Virginum", de „bloem der
Maagden". Uit heel de figuur spreekt e-en
reinheid, die haar hoogepunt vindt in
het gave, edele gelaat. De bekroning, die
bij dit beeld past, terwijl het bij zoveel
Mariabeelden een ballast is en overdaad
is, is ook zó zuiver en goed ge trof fep
als dit maar mogelijk is. Ik ben er wer
kelijk door getroffen, dat van Berkel dit
moeilijk te copieren beeld zo zuiver ge
troffen heeft
Zaterdag 16 October e.k. organiseert de
N.L.V. een luchtvaart-filmavond in het
verenigingslokaal, Nieuwe Haven 155 te
Schiedam; aanvang half 8, zaai open 7.15.
Deze filmavond is een der middelen,
waarmee de NederlandsLuchtvaart Ver.,
die 26 Sept. 1947 opgericht werd, haar
doel tracht te bereiken; het propageren
der Nederlandse luchtvaart.
Naast het organiseren van filmavonden,
vergaderen haar leden maandelijks, ma
ken excursies naar vliegtuigfabrieken,
vlieghavens, luchtvaartmusea e.a. Boven
dien ontvangen de leden en donateurs
elke maand het eigen orgaan, Ons Log
boek geheten, waarin alle luchtvaart
actualiteiten var maand tot maand be
handeld worden.
De jonge vereniging, die onder een jong
bestuur staat, verheugt zich in het bezit
van een ere-voorzitter, in de persoon van
de heer J. v. Ulser, chef gezagvoerder
Europees luchtnet der K.L.M.
In het jubileumnummer van Ons Log
boek schreef de heer Alberts, wethouder
van Schiedam, dat dc Nederlandse lucht
vaart ieders belangstelling overwaard is!
Op de propaganda-avond worden twee
grote K-L.M. geluidsfilms vertoond met
als toegift een kort filmpje over de En-,
gelse gevechtsvliegtuigen.
Van de grote herstelwerken, welke door
de gemeente na de oorlog er hand zijn
genomen, is een zeer kostbaar en om
vangrijk deel nu klaar gekomen. De kade
muur van de Voorleven is geheel ver
nieuwd afgeleverd. De oude toegang naar
het Hoofd, zolang versperd door hei
machines, heipalen, grind-hopen en mod
derkuilen, is onherkenbaar verjongd. De
meer-palen staan te geuren in de glan
zende nieuwheid van de nieuwe teerlaag
en de bazaltkegeis zijn nog niet met de
baard van wier en vuil begroeid.
De aanleg van de nieuwe Rotterdamse
Dijk nadert ook snel de voltooiing. Vanaf
het Rode Hek is men nu bezig de rechter-
weghelft op niveau te brengen en te her-
bestraten.
Als er uit de hoogste overheidskringen
bericht wordt, dat het woonwagenkamp
Maandagmorgen zal worden ontruimd,
meent een journalist, dat hij weer en
weder dienende in zijn avondblad dit
feit, als gebeurd kan voorstellen. Maai
de goede man moest weten, dat hij met
de laatsten der ongebondenen te maken
had. De woonwagen-bewoners zijn niet
vertrokken; zij weigeren het Pijpenland
te verlaten. Waarom? Daarover hopen wij
morgen meer te kunnen vertellen.
L. At, A V, H, Buist, ?b K, C. Brugman,
Ampèrestraat 19; Petrus A. F., z. v. J.
Th, Lansbergen en J. M, Viugman, Pol
derweg 86; Hermanns J. M., z. v. H. J.
Hersbach en J. C. de Groot, Dalton
straat 46; Andrea L. M., d. v. A. D. M.
Westhuis en L. S. G. M. Roeters, Dr. No-
letstraat 1.
OVERLEDEN: J. J. E. v. Dordrecht,
4 j„ Dr. Noletstraat 1.
Voor de competitie van de Rotterdamse
Schaakbond speelde het le tiental van
E.S.S. in de hoofdklasse zijn eerste uit
wedstrijd tegen de kampioen van het vo
rige jaar „Wilhelm Steintiz 1" uit Rot
terdam. De voorlopige uitslag werd 24.
Over het algemeen staan de hangpartijen
er voor E.S.S. niet ongunstig voor, zo
dat een gelijk spel nog tot de mogelijk
heden behoort. De individuele resultaten
waren: N. de KlerkNotJ. T. W.
Meijer afgebr., M. W. H. EmsingR. v.
d. Mark 01, Z. J. A. HazebroekH.
Domselaar afgebr., Luds BrouwerR.
Leijens afgebr., J. A. v TiggeleN. v.
Heiningen afgebr., mr. H. B. Engelsman
J. Eering 10, T. OverdijkJ. J Th.
Ponning 10, A. W. KnoopL. v. Win
gerden 10, dr. J. J. TerpstraTh. J.
Kleijhoog J. H .v. OortA. Bon-
gers XAlA.
Gisteren heeft de communiteit van de
congregatie van de Zusters Augustinessen
met het volledig noviciaat (St. Hyppo-
litus-stichting te Delft), het nieuwe
moederhuis van deze congregatie „Ma-
riënheuvel aan de Glipperweg te Heem
stede—Groenendaal betrokken. Ook twee
grote bijgebouwen zijn inmiddels gereed
gekomen, terwijl men bezig is met de
bouw van de nieuwe kapel.
Door het overbrengen van het moe
derhuls van Delft naar Heemstede,
wordt in Delft meer ruimte verkregen
voor het onderbrengen van het nog
steeds in aantal toenemend verplegend
personeel en kan ook de capaciteit tot
het opnemen van patiënten worden uit
gebreid. Het gerestaurec. de fraaie hoofd
gebouw is als moederhuis te Heemstede
op keurige en gerieflijke, doch eenvou
dige wijze ingericht.
Intussen zal net, naar men ons mede
deelde, nog wel een half jaar kunnen
duren, voor het nieuwe moederhuis van
de Augustinessen op Mariënheuvel offi
cieel kan worden ingewijd, welke plech
tigheid dan zal moeten samenvallen
met de consecratie van de nieuwe kapel.
Zaterdag 9 October is een heuglijke
dag geweest voor de N.V. W. H. van den
Toorn's Industriële Ondernemingen; in 't
bijzonder voor twee van haar medewer
kers, die op deze dag hun 25-jarig jubi
leum vierden n.l. de heren J. C. Ascherl
en P. C. Wannee.
Om 11 uur des ochtends werden de bei
de jubilarissen, die vergezeld waren van
hun echtgenoten, toegesproken door de
directie, waarbij aan de dames bloemen
en aan de jubilarissen een cadeau onder
couvert werden overhandigd. Namens het
personeel sprak ie voorzitter van de fa-
briekskern, onder het aanbieden van en
kele cadeaux. Nadat het gehele personeel
de beide heren had geluk gewenst en
verfrissingen had gebruikt, werden ver
der in intieme kring nog enkele uren ge
zellig doorgebracht.
In de maand September werd ingelegd
288.093,98 (September 1947 256.469,52)
en terugbetaald 255.387,82 269.845,67).
Het totaal tegoed bedroeg op 30 Sep
tember 1948 11.422.945,41 11.149.464,98)
verdeeld over 31.612 (28.438) rekeningen.
GEMEENTELIJKE PUBLICATIE
Waarschuwing
De aandacht van de aangeslotenen op
de drinkwaterleiding der gemeente
Schiedam wordt gevestigd op de bepa
ling van de Verordening op de levering
van water, volgens welke de verbrui
ker verplicht is de watermeter te be
schermen tegen vorst, door afdekking,
uitsluitend met droge, voor de meter
onschadelijke stoffen.
Het verdient tevens aanbeveling reeds
thans de afsluiter i i de watermeter op
gangbaarheid en dientheid te beproeven
Vervolgens wordt er met nadruk op
gewezen, dat boven de meterput een
luik moet zijn aangebracht, daar vorst-
schade aan de meters voor rekening van
de verbruikers wordt hersteld.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Sebastiaan, z. v. S
Houten en J. H. Bal, Stationstraat
Catharina J., d. v. A. de Jong en M. L.
v. Rijn, Boerhavelaan 1; Elisabeth S.,
d! v. P. D. Hollander en B. Jurgens.
Groenelaan 12; Maria C. B„ d. v. W J.
Wuisman en L. Koppenhagen, Achter
te Teerstoof 15; Pieter I., z. v. C. J 1
Rosier en C. J. Meulenberg, Staanou-
derlaan 60; Wilhelmus J. z v J. Du
mont en K. A. Esbach, Tuinlaan 70 Jo
hanna M„ d. v. Th. Zappeij en J. C C.
v. Pelt, Noordvest 44; Elisabeth W F.,
d. v. F. v. d. Heijden en L. J. Scheefhals,
Tuinlaan 70; Veronica, d. v. J. de With
en K. IVIiklecic, Rotterd.dijk 244; Marion
Demos
Noorderkw6
Zwart Wit 5
Tediro
H.W.S. a
Nestoro 4
le KLAS B.
Nieuwenhoorn 5 3 1
Ons Huis
Gr. Witten 5
A.V.05
G.L.Z4
W.I.C.O. - 4
R.C.R5
D.E.S.V4
3
Roga
Progress
Telefoon
Sehiebroek
4 1
le KLAS C.
5 5
H.W.D.
Soag
Acti vitas
Rockanje
Eureka
Radio 4
2e KLAS A.
Nadof V
Hekelingen r
O.D.l
T.O.G.B.
D.K.S
D.O.H
N.R.C
A.V.S
S.V.O
7 133
6 9—4
6 19—5
5 8-7
6-6
48
0 '10
6—15
2—9
12—10
133
10—9
8—12
12—>8
5—7
11—17
4—7
5—6
15-4
12—6
13—7
16—7
10—9
98
7—11
1-17
3—17
In de z.g. Eenörachtskapel in Rotter
dam, de historische hoofdafdeling van
Nederland, werd Zondag het Eeuwfeest
van de Vereniging van de Eeuwigduren
de Aanbidding en tot steun van kerken,
op treffende wijze gevierd.
Mgr. J. p. Huibers, •isschop van Haar
lem droeg een Pontificale Hoogmis op,
waarna een grootse tentoonstelling van
paramenten en utensilia door de vereni-
S1?f vervaardigd, werd geopend.
Maandagmorgen kwamen de dames-
jL?fvaard.igden uit de 27 Nederlandse af-
hH "gen ln de grote zaal van het klooster
E"1^gezamenlijk dit feest te vieren.
Hp vprpniJ? Jer een reorganisatie van
„p., hinH^ns ^aar beslag, met als doel
to u' g onder de afdelingen tot
oMp?inlpn is t?' Boven de plaatselijke
afdelingen is thans een diocpsanp raad
met een dioc. moderator gesteld de vijf1
diocesane raden vormen fen interdioce
sane raad bestaande uit de vijf" modera
toren, vijf rehgieusen en twee dames uit!
elk der diocesane raden. Tot interdioce-
saan moderator is aangewezen Mgr N
Ammerlaan, vicaris-generaal van het'bis
dom Haarlem.
In zijn openingswoord wees Mgr. Am.
merlaan op het mooie werk in ons land
door de vereniging verricht, waardoor de
liefde voor het H. Sacrament sterk is ge-
SrfcT'vurige bewoordingen hield plebaan
W v d. Maden, dioc. moderator m het
bisdom Breda, eein feest rede Isijzo:ider
verwijzend -"^a walruU de leden
vervaardigen van paramenten en andere
utensilia.
Bij dit feest waren tevens aanwezig:
Deken G. Rhoens, dioc. moderator in het
bisdom Roermond, pastoor K. Janssens
uit Tilburg, dioc. moderator in het bisdom
Den Bosch, Deken J. van Rossum, mode
rator in Arnhem en twee zusters uit het
Moederhuis te Brussel.
Om 3 uur celebreerde Mgr. Ammerlaan
met assistentie van deken G. Rhoens en
plebaan W. v. d. Maden, een Plechtig Lof,
om God te danken en Zijn Zegen over de
bloei van de vereniging in de toekomst
af te smeken.
Wanneer het B. G. te Groningen mee
gaat met de eis_ van de advocaat-fiscaal,
zal de 42-jarige^ onderluitenant der
Staatspolitie te Zeist, E. Drost, de dood
straf tegen zich horen uitspreken.
D. behoorde tot de zgn. „Amsterdamse
recherche", welke tijdens de bezetting
op onmenselijke wijze in het Noorden des
lands heeft gemoord en geplunderd.
Niet minder dan 33 getuigen hebben hun
verklaringen voor het B. G. afgelegd.
Het bleek, dat verdachte niet veelx van
praten hield, doch dit liever aan zijn
revolver overliet. Talrijke illegale per
sonen heeft hij zelf doodgeschoten,
meestal bij arrestaties, andferen vonden
mede door zijn toedoen de dood.
Tevens zou hij zich hebben schuldig
gemaakt aan gruwelijke mishandeling
van zijn slachtoffers, speciaal bij hun
verhoor.
Men meldt ons u)t Rotterdam:
Hedenmorgen vond in een van de fa-
brieksafdelingen van Van Berkel's Pa
tent aan de Keileweg de feestelijke her
denking plaats van het 50-jarig bestaan
van deze enderneming. In een herden
kingsrede bracht de directeur, dr. H.
Hissink enkele feiten uit de afgelopen 50
jaar naar voren. Hij schetste in het kort,
dat dank zij de vindingrijkheid, het
initiatief en het enthousiasme van wer
kers van hoofd en hand uit het kleine
bedrijf een onderneming van wereldfor
maat is gegroeid, met vestigingen in 13
landen, verspreid over verschillende de
len van de wereld.
Namens het personeel bood vervolgens
de heer J. P. M. Merckens een jubileum
geschenk aan, n.l. een gedenkplaat. Op
deze plaat is als symbool van de eenheid
van het bedrijf de uitvinder W. A. v. Ber
kel uitgebeeld, 'hans de enige nog in
leven zijnde oprichter van het bedrijf.
Nadat ir. Hissink nog een kort dank
woord had uitgesproken, maakte het per
soneel druk gebruik van de gelegenheid
om het bestuur geluk te wensen. Voorts
toonden de personeelsleden hun echtge
note of familie, die eveneens waren uit
genodigd, de fabriek, gebruikte men een
kleine versterking en werd een tentoon
stelling van snijmachines en snelwegers
bezichtigd.
In ernstig te nemen politieke kringen
acht men het geenszins uitgesloten, dat
president Truman zijn intussen opgegeven
plan om opperrechter Vinson als zijn
persoonlijke gedelegeerde naar Stalin te
zenden om bet AmerikaansRussische
conflict over het dode punt heen te hel
pen op de allereerste plaats een verkie
zingsmanoeuvre moet zijn geweest.
We achten het mogelijk, dat als dit plan
in volslagen geheim had kunnen worden
uitgevoerd, er enig goed effect uit bad
kunnen voortkomen; en in dit geval zou
de ontspanning in de inderdaad uiterst
gespannen internationale toestand een
prachtstunt geweest zijn voor de 'thans
wel kansloze Truxnan, die zich dan als
de redder van de wereldvrede had kun
nen opwerpen. Maar dergelijke onder
nemingen kunnen in onze moderne tijd
niet meer verbo-gen blijven, als twee
mannen samen een geheim hebben, komt
de pers ei vanzelf achter; en dan zal een
overigens goed bedoelde poging heel vaak
meer onheil dan voordeel brengen.
In enkele rake woorden heeft de repu
blikeinse voorzitter van de senaatscom
missie voor buitenlandse zaken Vanden-
berg Trumans plan als volgt gekarakte
riseerd: „Nu vij met de Berlijnse kwes
tie naar de Verebigde Naties zijn gegaan,
(Washington heeft dit, zeker niet tot volle
genoegen van de West-Europese mogend
heden, doorgedreven, Red.) moeten wij
verstandig zijn: en alle eenzijdige, onaf
hankelijke tappen voor eigen rekening
vermijden, om te voorkomen, dat wij de
betrekkingen met onze vrienden beder
ven, de Veiligheidsraad in moeilijkheden
brengen, en onze tegenstanders aanmoe
digen te denken, dat ons beroep op de
Verenigde Naties of wel dcor vrees is in
gegeven of wel cnoprecntis." En opge
lucht verzuchtte nij „a narvq escape"
Deze laatste woorden betekenen iets.
Toen wij eens op de spiegelgladde auto
weg van West-Duitsland naar Berlijn op
de merkwaard'gste wijze: door met het
voorwiel langs een eenzaam mijlpaaltje
te schuren aan een val van een hoge
helling ontsnapten, keerde de Engelse,
door de oorlog gertaaldt chauffeur zich
even om: a very narrow escape, op het
nippertje aan de dood ontsnapi. Zó ver
zuchtte Vandenberg: op het nippertje
aan allerlei internationale verwikkelin
gen ontsnapt, waarvan niemand de af
loop had kunnen voorspellen, maar waar
van de ergste vaarschijnlijk zou geweest
zijn: wantrouwen en verdeeldheid bij de
Westelijke mogendheden en derhalve een
catastrofale verzwakking van onze weer
stand tegen het Russische imperialisme.
Onze Engelse chauffeur voegde aan zijn
„öoodnuchtere" constatering der feiten
vier korte woorden toe: „and now
straight on", en nu recht op het doel af.
Ook in de Amerikaanse politiek bespeu
ren we iets van deze koelbloedigheid en
vastberadenheid, al zullen de Europese
politici en diplomaten niet steeds bijzon
der ingenomen zijn met de onnaspeur
lijke wijze, waarop de Verenigde Staten
die twee krachten openbaren. Wij hebben
bet al eens beleefd, tijdens de Parijse
vredesonderhandelingen, dat Trumans
minister, Wallace, de politiek, destijds
van Byrnes, door zijn sensationele ver
klaringen doorkruiste. Nu wilde Truman
zelf ingrijpen en een eigen weg gaan.
naast of tegen Mai shall Dergelijke tegen
stellingen of conflicten, om welk motief
ook, maken de positie van Amerika, te
genover Rusland, maar ook tegenover het
Westen helaas! niet sterkel-. En daarom
is het van ganser harte toe te juichen,
dat zowel president Truman als staats
secretaris Marshal' ditmaal met alle na
druk hebben tegengesproken, dat er enig
meningsverschil over de buitenlandse
politiek tussen nen zou heersen. Er heeft
alleen een betreurenswaardige „vergis
sing" bestaan, welke echtei geen verdere
gevolgen heeft.
Dit laatste zullen we echter nog moe
ten zien. De Russi-che pers heeft het in
cident reeds aangegrepen, en ofschoon
dit* slechts propaganda er, Moskou zijn
politiekwerkelijk wel op hechter basis:
de harde feiten baseert, moet men de ge
weldige invloed van die propaganda niet
onderschatten, en in die geest kon de
republikeinse .presidentiële candidaat
Dewey, terecht verklaren, dat Trumans
initiatief een „wanhopig blunder" was.
Een blunder ook tegenover de Weste
lijke bondgenoten, niet et minst ook te
genover de Westerse Unie. die langzaam
maar zeker in een Atlantische Unie over
gaat, of misschien reeds overgegaan is.
Want als men eenmaal gemeenschappelijk
een gedragslijn heef! vastgesteld, i.e. om
de Berlijnse blokkade voor de Veilig
heidsraad ,e brengen, dan gaat het niet
aan, en is het zelfs in strijd met het poli
tiek 'atsoen, om zonder zijn partners te
raadplegen of op de hoogte te brengen,
een geheel nieuwe ^ethode te volgen.
Welke waarborg heeft men dan nog, dat
er in kwesties van dergelijk belang in de
toekomst gemeen overleg zal plaats heb
ben?
Het zal heel wat voeten in de aarde
hebben, de diepe mdruk van dit incident
uit" te Wissen. En we kunnen ons de nood
kreet van een diplomaat indenken, dat
„die vervloekte Amerikaanse verkiezin
gen" pas over drie weken zullen plaats
hebben. Want zo ïang aiet met zekerheid
vaststaat, wie de volgende president van
de Verenigde 5ta*en zal zijn, kan Tru
man in zijn strijd om het Witte Huis nog
nieuwe blunders b *aan, die wellicht niet
alleen psychologische, maar zelfs inter-
nationaal-tastbare gevolgen zouden heb
ben.
Het te Batavia verschijnende Chinese
blad „Sin Po" verneemt, dat de commu
nistenleiders Moeso, Sjarifoeddin en
Setyadtl thans veilig en wel in het bui
tenland zijn aangekomen. Het is waar
schijnlijk, aldus het blad, dat Moeso c.s.
gebruik heeft gemaakt van een toestel
van een Philippijnse luchtvaartmaat
schappij, die een luchtdienst onderhoudt
tussen de republiek en Bangkok, het
centrum van de communistische activi
teit in Zuid-Oost-Azië.
De republikeinse autoriteiten te Bata
via kunnen het bericht tegenspreken
noch bevestigen. in verband met de
slechte verbindingen met Djokja, aldus
het blad. „Sin Po" besluit; In ntet-offi-
ciële kringen acht men het vertrek van
Moeso c.s. naar het buitenland wel mo
gelijk, omdat tussen Madioen en Pono-
rog® 'n noodlandingsterrein aanwezig is
Olieraffinaderij te Tjepoe
weer in bedrijf?
De regering heeft officieel in Djokja
karta bekend gemaakt, dat sinds Zon
dagavond de olieraffinaderij in Tjepoe
door de republikeinen weer in bedrijf is
genomen. Een persoonlijke afgezant van
premier Mohammed Hstla heeft uit Tje
poe bericht, da- loyale technici de fabriek
die vrijwel geheel in tact is gebleven,
weer op gang hebben gebracht sinds de
roden daaruit verdreven zijn.
Tweehonderd slachtoffers
Antara meldt, dat volgens een repu
blikeins woordvoerder in het oliecentrum
te Tjepoe 30 000 ton „residu" in vlammen
zijn opgegaan. Het aantal slachtoffers
wordt geschat op 200. 100 Huizen zijn
door brand vernield.
De republikeinse minister van voor
lichting, Mob- Natsir, heeft verklaard,
dat hetgeen te Den* Haag bereikt werd
bij het federaal overleg, de republiek
niet aangaat; de republiek acht zich hier
door dan ook in geen enkel opzicht,.ge
bonden De genomen beslissing zal de
onder Nederlandse controle staande ge
bieden niet bevredigen. aangezien de
Indonesiërs die in Den H^ag geconfe
reerd hebben niet de ware vertegenwoor
digers zijn van de Indonesiërs dezer ge
bieden
Vrijlating van aangehouden
personen uit de republiek
In antwoord op vragen van het lid
der Tweede Kamer. mevr. Fortanier-de
Wit betreffende vrijlating van de in de
republiek aangehouden personen, heeft
de minister van Overzeese Gebiedsdelen
o.a meegedeeld, dat volgens uit Indone
sië verkregen inlichtingen tot 20 Aug.
j.l. 2581 personen naar Batavia werden
geevacueerd. t w. 520 mannen. 1034 vrou
wen en 1027 kinderen. Deze overbren
ging is geschied onder gebruikmaking
van een artikel uit de bestandsovereen
komst van 17 Januari 1.1., dat de weder
zijdse vrijlating van gevangenen regelt,
waaronder ook personen worden begre
pen, die zich onvrijwillig in de republiek
bevinden.
Vulkaan in werking op
Borneo
Naar te Batavia werd vernomen, heeft
een vulcaan in de wildernissen van Ne
derlands Oost 'Borneo kort geleden
gloeiende lava uitgebraakt Men zegt dat
dit de eerste vulcanische activiteit is ge
weest, die in het gebied ten Noorden van
Samarinda aan de Oostkust van Borneo
is waargenomen. Het bericht is afkomstig
van vliegers, die over dit afgelegen ge
bied hadden gevlogen.
Kinderverlamming op Billilon
Een kinderverlammingsepidemie heeft
kort geleden op het eiland Billiton vier
doden geëist. Jngeveer 15 kinderen wa
ren aangetast, maar dr. C. Bauman, spe
cialist op het gebied der kinderverlam
ming, heeft maatregelen genomen om
verdere uitbreiding van de ziekte te voor
komen. Een ijzeren long is naar Billiton
verzonden. Enkelt doktoren te Batavia
zijn van mening, dat de ziekte van Sin
gapore waar in M3art en April gevallen
zijn gemeld, naar Billiton is overgesla
gen.
Soekarno schreef een boek
Volgens „Antara' is Soekarno gereed
gekomen met zijn boek over de huidige
strijd van het Indonesische volk „F.N.R."
(Front Nasional Revolusioner revolu-
tionnair nationaal front). Dit boek zal
deze maand worden uitgegeven. De
auteur wijst er in dit boek op, dat bij het
voltooien van de* nationale revolutie de
klassenstrijd in de Indonesische maat
schappij niet mag worden aangewakkerd.
De Dienst Legercontac'en heeft een
communiqué uitgegeven waarin wordt
medegedeeld^ dat een week geleden dooi
de republikeinse regering besloten werd,
dat premier Hatta, legercommandant
Soedirman,' luchtcommodore Soeriadarma
en andere republikeinse autoriteiten op
11 October naar Sumatra zouden gaan.
De reis is echter in verband met trans
portmoeilijkheden enkele dagen uitge
steld. Het communiqué wijst ei op. dat
reeds uit eerdere berichten gebleken is,
dat thans overal op Sumatra grote span
ningen zijn. De situatie te TapanoelTi is
verward, terwijl in Asahan onder de be
volking een ontstellende nood heerst en
het bestuur gedesorganiseerd is.
Verder meldt de Dienst Legercontacten,
dat vanuit Djokja reeds maatregelen ge
troffen zijn om de republikeinse dele
gatie te Boekittingi (Fort de Koek) en
thousiast te ontvangen.
Ten aanzien van de militaire situatie
in de republiek meldt het communiqué,
dat volgens de berichten van 11 dezer
nog steeds gevochten wordt in de omge
ving van Tjepoe. Een deel van de bevol
king koos de zijde van de opstandelin
gen Uit Tjepoe wordt gemeld, dat circa
50.000 personen uit de stad geëvacueerd
zijn.
Verschillende plaatsen ten westen van
Tjepoe zijn nog steeds in handen van de
communisten, zodat er nog steeds gevear
voor een doorbraak van de communisten
bestaat,
Prigi aan de Zuidkust is door 700 man
communistische troep enbezet. In het
noordelijk deel van de stad Blitar wordt
nog steeds gevochten. Uit Kediri wordt
gerapporteerd, dat de militaire politie
aldaar haar moreel geheel verloren heeft.
Van de residentiepolitie te Madioen wor
den circa tweehonderd man vermist.
George Marshall, de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, is
gisteravond per vliegtuig van Was
hington naar Parijs teruggekeerd, te
zamen met Paul Hoffman, de adminis
trateur van het Marshall-plan.
Hoffman zou eigenlijk eerst op 19 Oc.
tober naar Europa gaan. Men neemt aan,
dat hij zijn 'vertrek vervroegd heeft oin
besprekingen te gaan voeren met Ham
man, de reizende ambassadeur van het
Marshall-plan. ter voorbereiding van een
vergadering van alle leiders der E.C A.-
missies in Europa, welke in de week van
'18 October gehouden zal worden. Voorts
zou Hoffman tijdens de reis met Mars
hall het probleem der ontmanteling van
de Duitse industrie bespreken.
moederschap van - g d
konden leren da zij Chrotaig
mogelijk dienen te verzorgen^
maandelijks aanbiddingsuur
35. Het was een geweldige overmacht waar tegen de
speurder tenslotte de strijd moest aanbinden. Wel troffen
Basli's zware vuisten links en rechts neuzen en kaken, wel
ploften vele tegenstanders als meelzakken tegen de grond,
maar tenslotte werd Basli langzaam maar zeker door de die
naren van de Sheik overmeesterd. Pe prachtige ontvangzaal
van de zogenaamde Sheik had met dat al aardig geleden.
Tenslotte was de reus geveld en met vereende krachten bond
men hem. Onderwijl werden Bim en prinses Fatima naar een
onherbergzaam rotsgebergte vervoerd, waarlangs zich de on
metelijke woestijn uitstrekte.
Ter gelegenheid van de 12e vérjaardag
van het overlijden van de communistische
leider Jozef Jacquemotte heeft Edgar
Lalmand, de secretaris van de Belgische
communistische partij in een toespraak,
verklaard: „Geen imperialisme kan de
Sovjet-Unie imponeren. De rede van
Spaak in het Palais de Chaillot is <>en
schande voor België. Hij heeft gesproken
uit naam van degenen, die koelbloedig
een oorlog voorbereiden. Het is echter
niet uitgesloten, dat de Amerikanen op
een goede dag tot de ontdekking komen,
dat de ons door hen geleverde wapens
tegen henzelf zullen worden gekeerd"
Tenslotte verklaarde Relecom nog, dat
de Belgische communisten op zich nemeu
niet alleen de onafhankelijkheid van Bel
gië en de vrijheid te zullen verdedigen,
doch ook om nooit de wapenen op te
nemen tegen de Sovjet-Unie.
De legercommandant .luitenant-gene
raal S. H. Spoor, heeft in verband met
de op 20 September afgekondigde wijzi
ging van de grondwet, waarbij de naam
Nederlandsch-Indië gewijzigd werd in
Indonesië voorgesteld de naam van
het Koninklijk Nederlandsch-Indisch
Lege - te wijzigen in „Koninklijk Neder
lands Indonesisch Leger".
De naamsverandering is 11 October
van kracht geworden, aldus bericht de
dienst legercontacten.
In het marine-etablissement te Soera
baja is gistermiddag een geweldige brand
uitgebroken, die een schade van vijf mil
lioen gulden veroorzaakte. Een complex
opslagruimten een oppervlakte beslaand
van een halve km2, is uitgebrand. Von
ken van een locomotief veroorzaakten
brand in het alang-alang, welke over
sloeg naar een hoek van de victualiën-
loods van het etablissement, waar vetten
en oliën waren opgeslagen. Door de lang
durige droogte en de harde wind breidde
de brand zich uit, zodat enige naburige
loodsen eveneens vlam vatten. Ondanks
het intensieve werk van de brandweer
en leden van de marine kon niet voor
komen worden, dat voorraden levensmid
delen en medicamenten verloren gingen.
2e KLAS
5 4
5 3
4 3
Postef
R.K.W.T.K.
S.V.D.P.
Abbenbroek i
S.SA.V.R5 2 1
Z.V.C5 2
Voorwaarts 3 1
Crooswijk 4 1
Sch. Boys 3
2e KLAS C.
L.M.O. 5 3 1
Hurricanes 4 3
W F4 3
SV.D.F.W5 2 2
D.O.Kin}
RM.14 - 1
Singelkw
Vierpolders 4
H.B.B. 5—1
1
2
- 1
1 1
1 2
- 3
1 2
1 3
- 3
6
10-4
8—5
5
10—4
5
12—12
5
7 8
4
6—7
3
8-10
2
7—10
1
1—9
8
28—6
8
:05
6
9—6
5
11—10
5
11—10
4
12—10
1
3—10
.1
3—19
4—10
7
13—9
6
15—6
6
12—3
6
8—6
5
108
5
9—9
1
2—7
1
1—8
1
8—22
24)
Nanglu had niet aan het gesprek deel
genomen. Hij verliet nu zijn plaats en
ging naar Hal, die met Kare wat dichter
bij de rivier zat. Hal keek op, toen
Nanglu hem op de schouder tikte.
Heer! Renkoeien dom ree Moeten
met list overwonnen worden Zullen dan
ook gehoorzamen Nanklu proberen die
ren op gang te brengen Hal daarbij hel
pen. als moed en kracht heeft.
Geïnteresseerd luisterde Lörne naar
hetgeen Nanglu oem nu in zijn gewone
telegramstijl uiteer zette De man kon
wel "ens gelijk nebben n teder geval
stond het wel vast, dat men nu de zaak
eens van een ander- kant moest aanpak-
tgJJ,
Het zou te proberen zijn, Nanglu Ik
zal er eens met Bessin over praten.
Hij spoedde zich naar de anderen te
rug en had een lang gesprek met Michel
Bessin. Deze dacht een ogenblik na en
knikte daarop toestemmend.
Wij kunnen allicht een poging wa
gen. Veel te verliezen is er niet.
De anderen bemerkten nu ook, dat er
iets bijzonders aan de hand was en Kare
voegde zich eveneens weer bij de man
nen. Bessin gaf opdracht de paarden te
bestijgen en nogmaals de kudde te om
singelen. De iu ters draafden naar de
reeds eerder door hen ingenomen plaat
sen. Bessin, Klare, Hal en Nanglu ble
ven oij elkaar.
Nanglu dreef zijn paard naar de kudde
en Hal volgde zijn voorbeeld. Aanvanke
lijk gehoorzaamden de paarden, zij het
dan met enige tegenzin, maar toen zij
meer en meer de tudde naderden, welke
de scherpe lucht der rendieren uitstraal
de verzetten zij zich hevig Zelfs met ge
weld was er geen beweging meer in te
kriisen De ruiters zagen zich genood-
zaakt hun paarden achter te laten en
nauwelijks voelden de dieren zich vrij.
of zij renden naar de achtergeblevenen
terug.
Hal en Nanglu gingen te voet verder
Steeds dichter naderden .zij de kudde
Verschrikt drongen de dieren achteruit,
maar tenslotte konden zij niet verder,
doordat de lijven dei achtersten een on
doordringbare muur vormden.
De aanvankelijke schrik scheen nu in
wildheid over te gaan. Hal zag hier voor
het eerst rendieren in de vrije natuur
Hij keek op een 'eld van grauwzwarte
ruggen, op brede, terk vertakte geweien;
hij staarde in dierenogen, waarin zich n
schuwe wildlieid veerspiegelde. De voor
ste rendieren sprongen als dol in het
rond, sommige sloegen wild met nun
achterpoten uit; andere I ogen hun kop
om deze dan bliksemsnel weer op te hef
fen, alsof zij een onzichtbare .vijand aan
hun gewei wilden spietsen
Hoe dichter Hal de kudde naderde, des
te duidelijker besefte hij, dat het hier
waarlijk geen pretje betrof. Het dreunen
der hoeven op de harde grond, het ge
kras' der geweien, als de dieren op el
kaar stieten, het in grote wolken op
dwarrelende stof.dit alles schiep een
opwindende a.mosfeer.
Met een schrille kreet wierp Nanglu
zich plotseling midden tussen de dieren.
Onophoudelijk net zijn armen zwaaiend,
krijsend en schreeuwend, drong hij
voorwaarts en inderdaad met succes,
want verschillende rendieren weken ver
schrikt opzij, waardoor in de kudde een
opening ontstond Onmiddellijk maakte
Nanglu hiervan gebruik Hij was nu vrij
wel geheel door dt dieren ingesloten,
maai had oog voldoende ruimte om zich
behoorlijk te kunnen bewegen Behendig
wierp hij de lus van een meegebracht
touw om het gewei van nel dier. dat zich
het dichtst in zijn nabijheid bevond en
nu als aan de grond genageld bleef staan
Het volgende ogenblik echter sloeg het
zo wild en onverwacht met de achterpo
ten uit, dat Nanglu zich door een snelle
sprong ternauwernood in veiligheid kon
stellen. Tegelijkertijd echter wierp nij
het losse eind van het touw Hal Lörne
toe. Deze uield het met beide handen
stevig vast en plantte zijn hakken in de
grond om steviger te staan.
Het gev' ngen rendier draaide een halve
slag om en sprong en sloeg als een ra
zende om zich heen. De andere dieren
drongen bevreesd achteruit en opzij, zo
dat de gebonden koe tenslotte van c!e
rest der kudde gescheiden was.
Nu was de beurt aan Hal. Het touw
sneed hem in zijn handen, maar hij
hield vast, ook al lukte het hem dan
niet op dezelfde plaats te blijven staan
Ettelijke malen dwong een geweldige
ruk hem enige meters toe te gever.,
maar reeds sloop Nanglu naderbij en
met de zekerheid van een volleerde las-
sowerper wierp deze een lus om de voor
poten van het gevangen dier, dat de
volgende seconde op de grond lag. Nu
kwam ook Bessin hulp bieden en met
hun drieën slaagden zij er weidra in Je
voor- en achterpoten van het rendier
santen te binden.
Druipend van het zweet en haast on
herkenbaar door de dikke laag stof op
hun gezicht stonden de drie mannen
bij het gevangen wild, dat zijn verzet
geleidelijk staakte Het hijgende lichaam
verried zijn innerlijke opgewondenheid,
maar de poten lagen roerloos en slecnts
de kop met het zware gewei bewoog af
en toe onrustig.
Een monnikenwerk!, lachte Bessin;
Hoe vaak zullen we dat nog moeten
herhalen?
Twaalf diere» zo binden, heer, ant
woordde Nanglu; Dan leidende troep
klaar.
Dé kudde was byeen gebleven.
Nanglu en Hal pauzeerden nog een
ogenblik. Daarop gingen zij opnieuw
aan het werk- Dier na dier werd op de
zelfde wijze uit de kudde gehaald, tot
zij er tenslotte elf bijeen hadden. De
aanvankelijk met zoveel succes toege
paste truc gelukte ook daarna vrijwel
elke keer. Er was echter heel wat tiid
mee gemoeid. Bessin had reeds enige
malen voorgesteld een poosje rust te ne
men om de inwendige mens te verster
ken, maar Hal en Nanglu wensten het
werk, dat boven verwachting zo'n vlot
verloop had. eerst te beëindigen.
De zon zonk lager aan de hemel.
Schier onmerkbaar ging de namiddag
over in de avond. Voor het laatst maak
ten Hal en Nanglu zich gereed om zich
een weg in de kudde te banen. Aanvan
kelijk ging alles weer naar wens. Doo"
schreeuwen en armgezwaai wist Nanglu
zich ruimte te verschaffen. Slechts eor>
bijzonder groot rendier, een prachtexem
plaar van het mannelijk geslacht, bleef
staan Vechtlustig stak het Nanglu zijn
kop toe Deze wierp zijn strik, maar
onbegrijpelijkerwijze miste hij ditmaal zijn
doel. Slap viel het touw op de grond,
juist voor de poten van zijn prooi.
Nanglu schrok zichtbaar. Slechts een
seconde aarzelde hij en dat werd hem
noodlottig. Het rendier sprong vooruit
en gaf Nanglu met zijn gewei êen stoot
tegen de schouder, waardoor de Osseet
achterover tuimelde.
(Wordt vervolgd).
De „Waterman" arriveerde heden va»
Batavia te Soerabaja.
De „Zuiderkruis", op reis van Rotter
dam naar Batavia paseerde hedennacht
om 3 uur Gibraltar.
Gisteravond is aan boord van het s.s.
„Melrose Abbey" een verstekeling ont
dekt. Het was een 22-jarige Duitser uit
Bremerhafen, die aldus probeerde in En
geland te komen en daar een betrekking
te zoeken.
De Ned, Bank, Bureau Certificatie,
maakt bekend, dat tussen de Nederlandse
regering en de regering der Ver. Staten
van Amerika een overeenkomst werd ge
sloten betreffende de teruggave wan Ne
derlandse vermogensbestanddelen in de
V. S., welke zijn „Vested in the Office of
Alien Property (voorheen Alien Proper
ty Custodian)". Deze overeenkomst heeft
derhalve uitsluitend betrekking op die
activa die krachtens een door of na
mens de Amerikaanse attorney general
afgegeven zogenaamde „vesting order"
volgens Amerikaans recht in eigendom
zijn overgegaan op de V. S. van Amerika.
In beginsel kunnen hier alle soorten
vermogensbestanddelen onder vallen.
Op nog niet op grond van general licen
se no. 95 door de Netf. Bank vrijgemaak
te vermogensbestanddelen ten aanzien
waarvan geen vesting order als hier be
doeld werd afgegeven, is deze overeen
komst niet van toepassing.
Ingevolge de bepalingen van bedoelde
overeenkomst is de Ned. Bank gemach
tigd om aanvragen van Nederlandse in
gezetenen tot teruggave /an „vested pro
perty" namens de Ned. regering in behan
deling te nemen, zodanige aanvragen, in
dien daartegen geen bezwaar bestaat, te
certificeren en Tdus gecertificeerd bij
het Office of Mien Property in te die
nen.
In verband hiermede kunnen thans ver
zoeken om teruggave van deze activa
door de Ned. -Jank in behandeling wor
den genomen.
ROTTERDAM. 11 October 1948.
43 stand, hout LecrJam 13 stan-j id.
Amsterdam, 110 ton div. granen Zutnhen.
167 ton id. Doesburg, 100 ton oud ijzer
XJmuiden 300 ton stukgoed Amsterdam.
160 ton id. Tilburg, 125 ton kolen Wape
ningen, 305 ton id. Lobith. 1000 ton id.
Geertrui-denberg, 1045 ton 'id. Nijmegen.
1676 ton id. Utrecht, 385 ton id. Dor
drecht, 105 ton id. Breda, 180 ton cellulose
Ntimegen. 130 ton lijnmeel Lochem. 215
ton veevoeder Leeuwarden. 120 ton id.
Sneek, 100 ton buizen Den Bosch. 254 ton
zink Maastricht, 400 ton pyriet Budel
