Niet te diepzinnige, maar
charmante film
R
Van bronzen plaatje
tot
DE
LUCHTPOST VOOR
JONGENS"
DE
jeugdige lezerskring
hoe zit dat?
°P y
JSdnder-
bezoek
oor onze
ZONNEGROET met St. Nicolaas
J}
hujfelijksvacantie
ADIO
Centen worden geslagen in Utrecht
I ANG
programma
V.S. wijzen Russisch
ontwapeningsplan af
Gemeenschapsbelangen
negotiewaar
Rijk past millioenen bij
Alweer vijftien gulden
verdiend"
L zullen ze leven
7ATERDAG 16 QQTOBER 1948
PAGINA 5
Robert Donat en Deborah Kerr
onder regie van Sir Alexander
Koïda.
Vóór en na drie jaar dienst bij de
Britse marine. Deborah Kerr en
Robert Donat in „Huwelijks-
vacantie" van Sir Alexander Korda
Drie voor de sovjets moeilijke
vragen
\m
Rumoer om de grensivijziging
van Utrecht
Gisteren vertrokken van de Parkkade te Rotterdam de kanonneerboot
„Van Kinsbergen" en de mijnenlegger Willem van der Zaan" naar
W est-lndië.
Doodstraf voor weer twee
Jodenjagers
KRUISVAARDERS VAN.
ST. JAN
Apostolaat voor onze tijd
NIEUWE MISSIEKRACHTEN
VOOR INDONESIË
DAT NAM GARE GRADES NIET
in te leveren bonnen
OFFICIëLE PUBLICATIE
„Vermögensverwaltung-und
Renten-Anstalt"
MOPPENTROMMEL
De boog van de critiek kan niet
altijd even strak gespannen bljjven.
Daarom ditmaal een beschouwing over
„Vacation from Marriage" (Huweltfks-
vacantie) t hoewel deze door Sir Alex
ander Korda geproduceerde en geregis
seerde film wat vorm en inhoud be
treft feitelijk niet ver boven de mid
delmaat uitkomt.
Had dfeze film dezelfde pretenties,
waarmee de grote Sir Alexander zijn pro.
ductén gewoonfijk pleegt te lanceren, we
zouden haar zonder aarzeling rangschik,
ken onder de vele rolprenten, welke
week in week uit aanslagen doen op de
goede smaak en de portemonnaie van de
toeschouwers. Maar Korda maakte deze
film in 1944 met geen ander d&el dan om
de gedachten van het door de oorlog
geteisterde publiek te verstrooien en dij
schonk het juist dat, wat het op dai
moment het hardste nodig had: char
mante niet al te diepzinnige ontspanning
rond een simplistisch opgezet conflict,
dat zich toen in velerlei varianten af
speelde in de zielen van tal van mannen
en vrouwen, die door de omstandigheden
werden gescheiden en in een geheel
andere omgeving geplaatst.
Een eenvoudige Londense boekhouder,
oud vóór zijn tijd door conventie en
sleur en zijn volgzame, altijd verkouden
echtgenote beleven het "grote avontuur
van de oorlog_ Hij als matroos en later
als onderofficier bij de marine; zij als
lid van de W.R.E.N., het vrouwelijke
hulpcorps van de Britse vloot.
De omstandigheden, zo volkomen ver
schillend van hun vroegere leven, zijn
oorzaak, dat de beide echtgenoten van
elkaar vervreemden. Het onderdanige
boekhoudertje met de zwakke maag, dat
n00it de deur uitging zpnder het be
dachtzame klopje op de barometer en
ZONDAG 17 October
HILVERSUM I (301 M.) VARA 8.00
Nieuvs. gram. 8.40 „Intermezzo". 10.00
Meest'er-trio. 10.50'„Jonge Fliere fluiters"
11.15 Triangel". AVRO 12.00 Toneel.
12.15 Gram. 12.30 „De Zondagclub". 12.40
Tsjech volksliederen. 13.00 Nieuws, gram
13 50 ,',Even afrekenen'' 14.05 "Boekerr
halfuur 14.30 Concertgëbouw-ork. 16.30
snort VARA 17.00 Gram. 17.15 Koor. 17.30
Ome Keesje". 17.50 Sport 18.00 Nieuws,
Wkbespr. 18 30 Ned. Strijdkr. (19.00—
90 00 IKQRL AVRO 20.00 Nieuws. 20.15
Waltztime". 20.45 Hersengymnastiek.
91 15 Gram 2140 Hoorspel 22.15 Melo-
van 'bekende componisten. 23.00
23.15 „The Skymasters". 23.45
dieen
Nieuws.
Gram.
HILVERSUM II (415 M.). KRO 8.00
Nieuws, gram. 8.30 Hoogmis. (9.3012.15
NCRV) 12.15 Apologie. 12.35 Orkest z.
Naam. "(13.00 Nieuws) 13.50 Spineuza.
14.05 Radio Philh. ork 14 50 K.N.P. 15.00
R.K. Harmonie „St^ daecïlia" 15.20 Ge-
■nprekken met luisteraars. 15.30 „De
Gooise Kring". 16.10 Sport. 16.25 Eerste
Vespers. (17.00—19.45 NCRV en IKOR).
19.50 Boekbespr. 20.05 „De gewone man"'
20 12 ..Uit en thuis". 22.45 Avondgebed
23.00 Nieuws, gram. y
RADIODISTRIBUTIE UI: 8.00 Fr. Br.:
nws; 8.10 gram.: 9.00 VI. Br.: nws; 9.15
gram.; 10.00 Fr. Br.: Casinopr.; 11.00 VI.
Br- gram.; 11.45 journ.; 12.00 gram:
12.45 Sweet- and Soft Players, 12.30
weer; 13.00 nws.; 13.15 gram.; 13.30 v. d.
sold.; 14.00 opera en zang; 15.00 Eng.
IH S.: BBC symph. o.l.v. Boult; 16.30 „The
Brains Trust"; 17.00 Kootwijk: Batavia;
18.00 Eng. L.P.: mil. ork.; 18.30 „Much
■binding in the Marsh"; 19.00 VI. Brj
nws en sport; 19.30 „non stop! rechtdoor"
21.30 Fr. Br.: operafragm. v. Gounod;
22.00 VI. Br.: nws; 22.15 gram.; 23.00 nws.
23.05 gram.
RADIOPROGRAMMA rv: 8 00 Ene
L.P.: Schots var. ork.; 9.00 nws.; 9 10
Strings in harmony; 9.30 „Musie in the
air"; 10.30 „Have a go!" 11.00 recital; 11.30
Fr Br.: koren; 11.45 gram.; 12.00 Eng
Lp; verz. pr.; 13.15 „Family Duet"; 14.00
Fr Br gram.; 15.00 Eng. L.P.: „oid
Mother Riley and her daughter Kitty";
15.30 gram.; 16.30 „Itma 17 00 Com
singing: 17.30 Fr. Br.: v. d. sold.; ,17.55
sport; 18.00 div.; 1900 Eng. L-p-: n^s-:
19.30 „Top of the Form."; 20.00 ork. Ter-
nent; 21.00 Palm Court orch.: 22.00 nws.,
22.15 Macpherson; 22.45 „Think on these
things"; 23.00 Ens. Martin; 23.30 „Close
of Day"; 23.56 nws.
zonder zijn eeuwige parapluie, wordt
een .gezonde, robuste onderofficier Het
afhankelijke vrouwtje wordt een zelf
standige „Wren", die zich van haar
vrouwelijke charmes terdege bewust is
en die niet meer genoeg heeft aan een
veilig, maar saai bestaan
De eerste ontmoeting na drie jaar, tij
dens een gemeenschappelijk verlof dreigt
tot een definitieve breuk te leiden, maar
beiden en hier ligt wel het zwakste
punt in het scenario zijn zodanig in
hun voordeel veranderd, dat de in de
film onvermijdelijke verzoening zonder
veel omslag volgt-
De verdienste van Korda is. dat hij
de karakters zo juist en met zoveel
humor heeft getypeerd, terwijl hij er,
met name in het begin van de film, uit
stekend in is geslaagd, door middel van
zijn camera de sfeer van sleur en verve
ling vast te leggen, welke het huwelijks
leven van twee steeds verder van elkan
der verwijderd rakende jongemensen
kenmerken.
Over het geheel echter wordt deze rol
prent gedragen door het sterke spel van
Robert Donat (de onvergetelijke mr.
Chipps in „Gopd-bye, mr. Chipps") als
de echtgenoot, Deborah Kerr als de echt
genote, Ann Todd als een sympathieke
verpleegster en niet het minst Glynis
Johns aïs de wereldwijze „Wren". Het
geen van een zwakke film nog' geen
sterke maakt, maar wat haar zeer ge
nietbaar maakt voor personen boven 18
jaar, die zich met de kostelijk vertelde
belevenissen van het Londense echtpaar
willen amuseren. F.
De Ver. Staten hebben als „volkomen
onaanvaardbaar" het voorstel der
sovjet-unie verworpen betreffende een
ontwapening met een derde gedeelte
en het verbieden van de atoombom.
De Amerikaanse afgevaardigde. Frede
ric Osborn, deelde het sub-comité, spe
ciaal samengesteld om een schema op te
stellen van de ontwapeningsvoorstellen,
mede dat het „absurd was, dat een der
gelijk voorstel moet komen van een land
dat zo gesloten is, dat niemand mogelijk
kan weten in hopverre daar de bewape
ning werd verminderd".
Osborn stelde de sovjet-urne de vol
gende vragen „om de positie van de
sovjets t.a.v. internationale controle dui
delijk te maken":
1. Wilt u verklaren, dat het streven
van de sovjet-unie naar expansie
zal ophouden, door uw vijfde co
lonne uit bevriende landen terug
te trekken?
2. Wilt u het eens worden over veilig
heidsmaatregelen, waaronder veri
ficatie en controle, die niet onder
hevig zijn aan het veto?
3. Wilt u uw land open stellen, zodat
andere landen kunnen zien, wat
daar omgaat en hun vrees kunnen
laten varen die hen aanspoort tot
bewapenen?
Tenslotte vroeg Osborn: „Gelooft u
niet dat er een zekere brutaliteit aan
wezig is in het presenteren van zon
voorstel aan de algemene vergadering
uit naam van een dictatorschap, dat de
meest reactionnaire regering in de wereld
vormt?"
WÉL'H
(Van onze Utrechtse redacteur).
Er is nog al wat rumoer ontstaan om de
grenswijziging van Utrecht, waaraan de
stad al sinds jaren dringend behoefte
heeft. De streekplancommissie is tot de
conclusie gekomen, dat het noodzakelijk
is Utrecht's grenzen te verruimen. De ge
gemeenten in de omgeving, die daarvan
slachtoffer dreigen te worden, komen
daartegen in verzet en de burgemeester
van Zuilen verklaarde dezer dagen in een
voorlichtingsvergadering onomwonden,
dat „de deftige stad Utrecht", zich uitslui
tend door economische belangen laat lei
den en gemeenschapsbelangen verlaagt
tot negotie-waar.
B. en W. van Utrecht zijn zeer ontstemd
dat het rapport van de streekplancommis
sie, dat nog niet officieel ter beschikking
staat, doch inmiddels wel door Ged. Sta
ten werd aanvaard, is bekend gemaakt en
hebben zich thans in een nota tot de raad
gewend, waarin zij dé verwachting uit
spreken, dat Ged. Staten het rapport der
randgemeenten om advies aan de ge
meente Utrecht zullen zenden. Zij stellen
zich voor de zaak dan aan de raad voor
te leggen, opdat deze zelf het standpunt
der gemeente inzake het grenswijzigingS'
vraagstuk zal bepalen.
MAANDAG 18 October
HILVERSUM I <301 M.) VARA
7.00
Nieuws, gram. 10.30 Voor de vrouw 10.45
„De Regenboog". 11,20 Piano 11.45 "Voor
dracht. 12.00 Gram 12.38 Piano en orgel.
13 00 Nieuws. 13.20' Malando. 14.00 Zang.
14 30 „De schoolarts geeft raad". 14.45
Gram. 16 00 Hoorspel. 16.37 Gram. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Gram. 17.45 R.V.D.
18.00 Nieuws, varia en gram. 18,30 Ned,
Strijdkr, 19.00 ..Nieuwe koers". 19.30'
Gram. 19.45 R.V.D. 20.15 Marinierskapel.
20.50 „Ducdalf" 21.10 Radio Philh. ork
22.10 „Er zijn maar weinig.... 22.30
Cabaret. 23,00 Nieuws, gram.
HIVERSUM II (415 M.). NCRV 7.00
Nieuws, gram. 12.33 Zang 13 00 Nieuws.
13.15 „Mandolinata" 13.45 Gram. 14.00
Vóór de scholen. 14 35 Koor. 15.00 Kamer-
errk- 16.00 Bijbellezing. 16.45 Gram 17.00
Voor de kleuters. 17.15 koor 17.40 Gram.
18.15 Sport. 18.30 Orgel. 19 00 Nieuws.
19.15 Boekbespr 20 00 NieilWS. 20.15 Gram.
20.45 Hoorspel. Sl.20 Kwartet. 22.05 Orgel.
22.30 Gram 22.45 Avondoverdenking.
23 00 Nieuws, gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI. Br.:
nws. 7.15 gram. 7.30 kron. 7.40 gym. 7.50
gram. 8.00 nws. 8.15 gram. 9.00 nws. 9.05
gram 10.00 Eng. H. S.: v. d. scholen. 10.30
„Music while vou work". 11.00 v. d. scho
len. 12.00 VI. Br.: licht d»k. 12.30 weer en
landb. 12.40 gram. 13.00 nws. 13.10 Eng.
H.S.: „Those were the days". 14.05 Fr.
Sr.; Ravel. 15.00 Eng. L.P.: Mazurkaork.
15.30 ork. Simons. 16 Q0 licht ork. 16.45
Slnapraatje. 17.00 Kootwijk: Batavia. 18.00
fr Br.: v. d. sold. 18.30 VI. Br.: v. d. sold.
19 Of) nws 19 30 gram. 19.50 Bèromünster:
Sftnaj 20 00 cone 20.30 Fr. Br fanfare.
2l oo Fio LP.: ork oarade. 2? 00 VI. Br.:
15 gram. 22.50 nws. 22.55 gram.
23 "0 div.
Ra.dtodtSTRTBUTTE IV: 7 00 ng. H.S.:
news. 7 15 gram. 7 50 ..Lift up your
hep„»R„ 7 wee„ 8 00 Fr Br.: nws. 8 10
gram poo irno lP nws. 910 gram. 10oo
v- d. soid 10 15 Anache ork. 1100 voordr.
11 15 T»ht orch. 11.45 orgel. 12.15 Schots
Ork. 13.15 „Let's make music." 14.00 v.
d- vrouw. 15.00 Kaluridborg: ork. Thomsen.
16.00 Eng LP" voordr. 16.15 hoorspel.
17.30 miinw. ork. 18.15 Cazabon ork. 18.45
Pr- Br.: 'causerie. 19.00 omr.ork. 19.30 Eng.
L P.: ..Old Mother Riley and her daughter
Kitty". 20.00 Irwin en het Boyd Neel
strijkork. 20.30 div. 21.00 VI. Br.: actual.
21.15 gram. 21.30 omr.ork. 22.00 Eng. L P.:
nws. 22.15 „Mr. Muddlecombe J.P." 22.35
Engs. Heath. 23.15 Spa-ork. 23.56 nws.
Het Eerste-Kamerlid Algra had in de
wijzigingen, welke aanvankelijk waren
vastgesteld voor de luchtpost naar mili
tairen overzee aanleiding gevonden de
minister van Oorlog terzake een reeks
vragen te stellen. Hierin heeft minister
Schokking aanleiding gevonden tot een
uitvoerige uiteenzetting over deze ma
terie, welke de laatste weken zoveel stof
heeft opgejaagd.
Allereerst zijn daar de motieven voor
de wijziging^
In de eerste plaats, zo zegt de minister,
heeft reeds van begin 1947 óf het streven
voorgezeten bij de noodzakelijkheid de
overheidsuitgaven te beperken ook de
bedragen, welke de ministeries van Oor
log en van Marine via P.T.T aan de
K.L.M. moeten bijbetalen voor het lucht-
postverkeer met militairen overzee, voor
zöver mogelijk en redelijk, te vermin
deren.
Op de Oorlogsbegroting 1947 was
voor dit vervoer f 1.800.000 uitgetrok
ken, in werkelijkheid beliepen de kos
ten over dat jaar 4.000.000.
Toen het gebruik van luchtpostbladen
door de in Indonesië verblijvende mili
tairen hoewel aanvankelijk veel pro
test rees in zoverre een succes bleek
dat deze vorm van postaal verkeer daar
in de smaak viel, werd overwogen dit
systeem ook voor het verkeer uit Neder
land in te voeren.
Zo was dan ook, gebaseerd op het post-
hladensvsteem, op de Oorlogsbegroting
1948 voor dit luchtpostvervoer 2.000.000
uitgetrokken. Bij gebrek aan voldoende
postbladen, luchtpostpapier erenvelop
pen moest voorshands ,de bestaande rege-
ling van kracht blijven. Inmiddelsbleven
de uitgaven oplopen en bed™eg d®
kosten van het luchtpostvervoer naar
Indonesië in werkelijkheid over het eer
ste kwartaal 1948 reeds 1-200V1W.
In de tweede plaats is de dagelijks
postale vervoerscapaciteit van de K—i
beperkt. Dientengevolge komt het telkens
voor, dat, ondanks de prioriteit van de
militaire post, op sommige dagen achter
stand in dit vervoer ontstaat, voor?l
sedert begin Juli j.h w«s dit het geval.
*n de derde plaats deed zich van Juni
J.l. af in toenemende mate het verschijn
sel voor, dat in brieven, naast kranten
knipsels en foto's waartegen geen be
zwaar bestond - kranten en tal van
andere zaken, waarvan de verzending per
brief postaal niet is toegestaan of reeds
de verzending op zich zelf ook overigens
volstrekt verboden was, werden bijge
sloten.
Op goede gronden mag worden aange
nomen, dat langzamerhand niet minder
dan een zesde tot een vierde van alle
brieven door vorenbedoelde bijgesloten
55-
Het heeft er alle schijn van, dat de
procureur-fiscaal aan hét Amsterdamse
B. G., mr. M. Gelinck, geen onderscheid
wenst ^e maken tussen de leden van de
beruchte colonne Henneicke, op wier
misdaden eerst het volle licht is geval
len na dé onverwachte vondst van de
complete administratie van deze groep
Jodenjagers in een synagoge in Amster
dam-Zuid.
Ook gisteren werd wederom de dood
straf geëist tegen een tweetal medewer
kers van deze colonne, de Amsterdam
mers Fr. Koot en H. Hofman, wier han
delingen slechts weinig .verschillen met
die van hun vier collega's die reeds
terecht stonden en tegen wie eveneens
de doodstraf werd geëist.
De reden, dat mr. Gelinck de leden
var. deze colonne alleri over één kam
scheert is zoals hij gisteren betoog
de dat politiemannen, die dit afschu
welijke Jodenophaalwérk hebben uitge
voerd, zich nog enigermate op hun
dienstverband kunnen beroeptn. Daar
entegen zijn al de leden der colonne-
Henneicke zpnder uitzondering particu
lieren, die in dienst zijn getreden van
de firma Lippmahn Rosenthal, zonder
dat zij zich contractueel verplicht heb
ben mensen te arresteren. Zij bezaten
hiertoe niet eens de bevoegdheid, doch
deden dit werk uit winstbejag met een
schrikbarende ijver, Waardoor sommigen
hunner de arrestatie van. enige honder
den Joden op hun lijstje hebben staan.
Volgens de verklaringen van een der
getuigen zou K. bij de arrestatie van
een Joodse vrouw tot. zijn kameraad
hebben -gezegd:- „Alweer 15 gulden ver
diend", en zich wendende tot zijn slacht
offer: „Jij gaat naar Auschwitz, waar
jc hele familie al is vermoord".
Wij mogen veronderstellen dat het „Ge
zelschap de Kruisvaarders van St. Jan'
en zijn veelzijdige werkzaamheid, reeds
genoeg bekendheid hebben verworven,
zodat nadere toelichting daaromtrent
thans achterwege kan blijven. Wat echter
hier voornamelijk de aandacht vraagt is,
dat dit Gezelschap deel uitmaakt van de
moderne' apostolaatsbeweging, die heden
ten dage zo'n bijzondere en uiterst belang
rijke plaats inneemt in Gods Kerk.
Tot de in de Apostolische constitutie
van 2 Febr. 1947 vernoemde „Seculiere
instituten", waarvan de leden de evange
lische raden in de wereld beleven en het
apostolaat in de volle zin uitoefenen, be
hoort ook het „Gezelschap de Kruisvaar
ders van St. Jan". Op grond nu van deze
bepalingen van dé H. Stoel en overeen
komstig Can. 683 is, bij besluit van mgr.
J. P. Huibers, Bisschop van Haarlem, aan
wiens rechtsmacht het Gezelschap als zo
danig onderworpen is, bepaald, dat alle
leden van dit Gezelschap, in afwijking
van de tot nu toe gedragen religieuze
kleding, voortaan gekleed zullen gaan in
de gewone leken-kledij, dit o.m. ook ter
vergemakkelijking van hun apostolaats-
werk in kringen waar het geestelijk- en
religieuze kleed geen toegang meer ver
krijgt. Het spreekt natuurlijk van zelf
dat deze nieuwe gang van zaken geen
verandering brengt in het feit dat de
leden geestelijk gevormde mensen zijn en
blijven, die leven onder geloften van zui
verheid, apostolische armoede en eed van
gehoorzaamheid.
(Van onze Utrechtse redacteur).
Het u reeds een nieuwe bronzen cent
in de palm van uw hand gehad, om
het blinkende op goud gelijkende munt
stuk eens goed te bewonderen? Aan de
ene zijde de beeldenaar van H. M. Ko
ningin Wilhelmina, naar een ontwerp
van prof. L. O. Wenckebach en aan de
andere zijde het langwerpige, elegante
en sierlijke cijfer 1?
Geeft u het fraaie geldstuk gerust
weer uit, er komen er genoeg in om
loop en het is een fabeltje, dat voor 1948
het aantal beperkt zou zijn, omdat er
spoedig munten met de beeldenaar van
H. M. Koningin Juliana geslagen zou
den worden. Dit geschiedt pas op de
munten met het jaartal 1949.
Volgende maand wordt met de fabri
catie van de bronzen stuivers, nikkelen
dubbeltjes en nikkelen kwartjes begon,
nen. Met de zilveren rijksdaalders en
zilveren guldens, waarnaar we zo ver
langend uitzien, zal 't nog wel even du
ren. Het publiek geeft de zilveren mun
ten, die het nog bezat, thans grif uit,
maar de postkantoren houden ze reeds
in, oindat ons land met zilver een grote
verplichting aan Amerika heeft.
Naar schatting zullen 64.000.000 nik
kelen kwartjes. 160.000.000 nikkelen
dubbeltjes, 60.000.000 bronzen stuivers
en 400.000.000 bronzen centen voor de
nieuwe circulatie nodig zjjn.
In September Is men met de uitgifte
van de nieuwe cent begonnen. Acht mil-
lioen zijn er aï in omloop. Tegen de vier
honderd millioen, die er komen moeten,
heeft dat nog niets te betekenen, maar
er wordt hard gewerkt aan 's Rijks
Munt.
Hoe deze bronzen centen worden ge
maakt? De rijksmuntmeester, dr. J. van
Hengel en een van zijn medewerkers
hebben het ons gisteren van a tot z laten
zien, toen ze ons rondleidden door de
„centenfabriek" aan de Leidseweg te
Ütrecht. En we hebben de bronzen munt
jes met 110 stuks per minuut uit de pers
zien vallen een productie van 500.000
per dag met een gewicht van 1000 jsg.
Een eenvoudige bronzen plaat, verkre
gen door het walsen van z.g. tinnen sta
ven, die in het smelthuis in ijzeren giet
vormen zijn gegoten. En men kapt, nadat
de vereiste dikte is verkregen, de munt-
plaatjes maar uit.
Zij vailen in de ene emmer na de andere,
zodat een sprookje, waarin „gouden"'
geldstukken stromen, 'werkelijkheid
schijnt geworden. Het blijven weliswaar
nog simpele rondjes en in het gloeihuis
moeten zij bewerkt worden, om de hard
heid te verliezen, die zij door de voor-
gen. In de blanchiment-afdeling moeten
zij nog schoongemaakt, waartoe zij gedu
rende 3 kwartier in met verdund zwa
velzuur gevulde draaiende tonnen ge
schud wórden. Vervolgens op gelijke
wijze gespoeld met water en verdunde
ammonia, waarna zij in een trommel met
zaagsel worden gedroogd Aan een con
trole-band zien twee mensen voor elke
kant van het plaatje nauwlettend toe op
gebreken.
Een klap van 60 o 70 ton
In een kartelmachine wordt de rand
opgestuikt, maar dan gaan de plaatjes
naar de muntzaal, en komt de klap op de
vuurpijl, juister gezegd een druk van
a 70 ton van de muntpers op hel plaatje
en de cent, dat eenvoudige en zo vaak ge
minachte, maar onontbeerlijke ding, is
geboren.
De Muntzaal is dus „het heilige der hei
ligen" van het hele bedrijf en er hang»
inderdaad een sfeer van eerbiedwaardig
heid, wel te verklaren, als men weet. dat
er 2 muntpersen uit 1848 en een zelfs van
1844 staan. In détails moge de machinerie
misschien verbeterd zijn, het principe is
gebleven, waarbij een stel stempels van
voor- en tegenzijde in het frame van de
muntpers zijn bevestigd, die door het me
chanisme van de kniedruk naar elkaar
toekomen en een tussengeschoven munt-
plaatje in dit geval tot een cent slaan.
Die muntplaatjes kunnen, gezien de
neiging van elk rond voorwerp, wel eens
wegrollen of in de droogbak even ach:er-
blijven, scherpe waakzaamheid strekt zich
er echter over uit. Na een bepaalde tijd
wordt „slag gemaakt", d.w.z. opruiming
gehouden, en tussen iedere afdeling vindt
een weging plaats of het gewicht nog wel
'klopt. De man van de muntpers krijgt
voor 100 kg. plaatjes en hetzelfde gewicht
tot op een gram nauwkeurig moet hij aan
centen leveren.
In de controle-afdeling worden de cen
ten door telmachines, die er 4000 per mi
nuut aftellen, verdeeld over 1000 stuks
per zak. De zak wordt verzegeld, nagewo
gen en het gewicht, ook dat van de zak.
op een label vermeld. De centen zijn nu
ter verzending naar de Postkantoren ge
reed.
Vernuftig is de wijze, waarop een groot
bronsmodel van de cent langs mechani
sche weg verkleind op staal wordt over
gebracht, waarmee het fabricatie-proces
begint om dan in de Stootkamer de stem
pels te vervaardigen.
Rustig doet iedere arbeider zijn plicht.
In lokalen, waar netheid en properheid
heersen. „Orde en netheid, niet alleen
thuis, maar ook in deze zaal. Thans is
alles schoon, laten we het zo houden".
neia ie vemeicu, ujc <.jj uuu.
afgaande mechanische bewerkingen kre-1 Dit opschrift hangt nergens tevergeefs
Stescheiden en voorwerpen op een gewicht
van 20 gram kwam.
Toen P.T.T. voldoende postbladen en
de handel voldoend luchtpostpapier met
dito enveloppen konden leveren, is per
1 October de nieuwe regeling ingevoerd,
ten einde tot .minder gewicht en aldus
tot lagere kosten te geraken.
Erkend wordt, dat daarbij te veel
met zakelijke en te weinig met ideële
factoren is ekening gehouden, ook al
mocht het onder de oude regeling
steeds toenemend gebruik van post
bladen voor postverkeer met militairen
overzee doen verwachten, dat invoering
daarvan zeker niet bij ieder op grote
bezwaren zou stuiten.
Inmiddels is het toegelaten brief-
gewicht verhoogd tot 10 gram. Dit
maakt het mogelijk krantenknipsels,
foto's e.d. in te sluiten.
Met de Thuisfronten is over October
een bevredigende regeling getroffen. Na
1 November zal voor de Thuisfronten een
nieuwe regeling ingaan, die wordt uitge
breid tot iedere kerkelijke, sport- en
andere organisatie, waarbij tegen een
redelijk tarief een bepaald gewicht aan
periodieken, mits in één pakket ten post
kantore aangeboden, per luchtpost kan
worden verzonden.
Met de Thuisfronten is ook daarover
overeenstemming bereikt.
De aandacht van de minister blijft bij-
voortduring op deze zo belangrijke aan
gelegenheid gevestigd. Indien in de prac-
tijk gebreken of bezwaren aan de dag
mochten treden, is hij gaarne bereid deze
zo mogelijk weg te nemen of te onder
vangen.
De Congregatie der Broeders van Onze
Lieve Vrouw van Zeven Smarten heeft
haar dfcrste leden naar de Missie van
Indonesië afgeviirrdigd. Drie broeders van
deze Congregatie hebben de lagere school
te-Merauke overgenomen en hopen bin
nen afzienbare tijd ook ambachtsonder-
wijs te kunnen geven.
Te Sorong worden deze week drie Zus
ters verwacht van de Congregatie van het
Kostbaar Bloed, welke daarmede even
eens voor het "eerst in Indonesië ver
schijnt.
v
In de week van 18 t.m. 23 October
BROOD/INL. BLOEM/PAT. BLOEM.
287 S brood. H 21 (8 rts.), 288 S bj^od
289 alg. H 21 (4 rts.), Coup. X 322.
X 346 Afgifte Coup D 158 voor Inlandse
Bloem, D 159 en D 149 voor Pat. Bloem
ROGGEMEEL: Zie boven. Afgifte
Coup. D 157.
TABAK (Detaillisten): 109, 110, 113 ta
bak (2 rts.), H 66 (1 rts.). Afrekenen
week 16—22 Mei '48. Afgifte Coup: C963
en C 964. Het handelsverlies bedraagt
10 pet. van de in te leveren rantsoenen
Inlevering brood in veelvouden van
680 rts.; tabak alle bonnen.
De gegevens omtrent de inlevering
van overige artikelen, staan in de Ed.
"van 9 October jl
„Die Vermögensverwaltungs- und Ren-
ten-Anstalt" te Amsterdam zal uit de
thans beschikbare activa overgaan tot
een eerste liquidatie-uitkering aan haar
crediteuren van 30%. De minister van
financiën heefd bepaald, dat 25% der vor
deringen, een maximum van 1000.—, in
vrij geld en het overige in geblokkeerd
geld zal worden uitgekeerd.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat
voor deze uitkeringen slechts in aanmer
king komen crediteuren, voorzover hun
vorderingen op de V.V.R.A. vaststaan.
Dientengevolge zullen de crediteuren die
een vordering op de V.V.R.A hebben
verkregen uit hoofde van verkoop van
vermogensbestanddelen tegen hun wil en
die in verband daarmede een vordering
tot rechtsherstel hebben, eerst dan aan
spraak kunnen maken op deze uitkering,
nadat hun rechtsherstel is afgewuckeld
en daarmede hun vordering is komen
vast te staan of nadat de zekerheid is ver
kregen, dat geen rechtsherstel zal plaats
vinden.
Een circulaire aan crediteuren, waarin
nadere bijzonderheden omtrent deze uit
kering zijn opgenomen, is voor belang-
Gezellig weggedoken in de gemak
kelijke stoel, het taalboek op haar schoot,
luistert Marjo van Everdingen naar de
bekende stem in de aether. De uitzending
van de Zonnebloem" is overbekend,
geen wonder, dat daar zo graag naar ge-
luistérd 'wor-dit. f
De St. Nicölaas-actie 1948 ^wordt inge
zet. Eén opsomming v®",.a11® .centr®
posten.' Die van Zd. Holland ls mevr.
Vierling, Fuchsiastraat, 149, Den Haag.
Dat zal. ze even opschrijven! Het bloed
stijgt Marjo naar de wangen. Vorig jaar
om deze tijd heeft ze het ook gedaan.
Toen was ze een en
al vuur voor die
actie geweest., maar, wat is daar bitter
weinig van terechtgekomen.
Wat denk je eigenlijkweinig aan al die
mensen, die steeds maar moeten liggen.
Voor wie vaak alleen de radio het enige
is, wat ze hebben. Als het lang duurt,
wordt het immers gauw een sleur. En je
hebt het. immers altijd razend druk met
jezelf, je liefhebberijen en wat dies meer
zij.
„Je moet eigenlijk zélf la.ng ziek zijn,
om te kunnen beseffen, wat de „Zonne
bloem" uitzendingen voor ons zijn".
Woorden die eens iemand tegen je zei,
toen je er je fruit en bloemen bracht. Ge
zellig geboomd heb je toen en nu wil
je ook zo graag zélf wat doen. Wat zul
len er straks een dankbare harten klop
pen, als al die pakjes op de plaats van
bestemming komen.
Nog beter moet het gaan dan vorig
jaar. Nu zal zij daadwerkelijk helpen. Op
school leraren en leraressen aanschieten,
de meisjes onder elkaar. Niemand mag
er achterblijven. Degene die de ziel is
van deze actie en zélf zo vaak ziek is,
mag niet teleurgesteld worden.
Als de uitzending is afgelopen, is ze met
een paar stappen boven. Uit een pak
grauw papier haalt ze vijf prachtige knot
ten wol, van een zeldzame mooie tint
olauw. Daar zal ze een bedjasje van
breien, onontbeerlijk voor een zieke. Zij
tikt zoiets nog wel eens op de kop, voor
lopig nog truitje»genoeg. Oma, van wie zij
deze wol kreeg, zal het haar heus niet
kwalijk nemen. Die breit zelf zo dikwijls
voor zieken. Als er wat overschiet, zal ze
er nog polsmofjes ook bij breien. Moet het
maar naar een sanatorium-patiënte ge
stuurd worden, die uit Indië komt.
O, wacht ergens in haar naaibox ligt nog
een behoorlijke bol wol van Mam's truitje.
Zal ze vragen, of zij daar een kruikezak
van breit. En ze moeten dan eigenlijk
maar samen aan het bedjasje breien, er
is altijd veel huiswerk, al brei je ook nog
zo graag. Daarom wordt alles altijd ge
combineerd gewrocht in huize „van Ever-
dingen!"
Ze zal straks eens praten met moeder,
dan komt er nog wel wat bij. Eigenlijk j
moet je om het hoekje van de deur kun
nen kijken als je pakje bezorgd wordt.
Wat ben je zelf niet zenuwachtig, als jou
dat overkomt en dan is het toch meestal
van een bekende. Van een totaal vreemde
krijgt zo'n zieke thuis of in een sanato
rium met St. Nicolaas, het feest van en
voor elkander, een verrassing gestuurd.
En het is heus niet nodig, om elkaar op
onkosten te jagen. Alleen het idee, dat je
wat over hebt voor een zieke, maakt je
cadeautje, hoé nietig ook, al tot een kost
baar kleinood. En we dragen een steentje
bij tot het uitdragen van de naastenliefde.
Het taalboek wordt netjes dichtgeklapt
(tooh wel een bof, dat de leraar ziek is
en zij twee uur vrij heeft). Een jas wordt
aangeschoten en met potlood en een aan
tekenboekje sjouwt Marjo v. Everdingeu
al de kennissen af, om ze te winnen voor
dat ene doel: de zonnewarmte verspreiden
ter gelegenheid van de St. NicWaas-actie
van onze Zonnebloem....
M. WOERDENBAGCH-SENS
Vader: „Waarom wil je nu ineens vis
sen?"
Zoontje: „Nou, ik heb een worm ge
vonden!"
Onderwijzeres: „Miep, wat is een goud
vis?"
Miep: „Eheen rijk geworden ge
wone vis, juffrouw".
Leraar: Wie hebben meestal bruine
ogen?"
Keesje: „Mensen uit het Zuiden,meneer".
Leraar: „En wie blauwe?"
Keesje: „Boksers, meneer".
Gelukkig kwam er weer een portie
raadsels binnen en dus zijn we weer
even onder dak. Maar de tijd, dal mijn
voorraad voor 3 maanden was, is al lang
voorbij! Verleden week waren de goede
antwoorden: 1. schaduw; 2. het woordje
„en"; 3. pap, hap, kap, lap, sap; 4. ra
dio-station.
En deze week zijn de vragen:
1. Wat heeft maar één voet en komt
toch met stappen vooruit?
2. Hoeveel is anderhalf kalf half plus
een half kalf?
3. Wat is kort en wordt nooit langer
en wat is lang en wordt nooit korter?
4. Welke bomen hebben geen bladeren"
5. Welk raam opent of sluit men nooit9
Zoals vorige week al is aangekondigd
viert de verjaardagspret deze week
hoogtij. Niet minder dan tien gelukkigen
staan deze week 's morgens met een
kloppend hart op. om naar hun cadeau-
hebbenden te verkrijgen ten kantore van i tjes te gaan kijken De eersten ziin ANS
de V.V.R.A., Sarphatistraat 47-55, Am
sterdam-C.
Aangezien de reconstructie van de ad-
n zivtratie van de „Vermögensverwal-
und Renten-Anstalt", die, zoals
bekend, geheel verloren is gegaan, nog
niet voltooid is en de waarde van ver
schillende activa, speciaal ten aanzien van
die, welke in Duitsland berusten, nog niet
kan wonden vastgesteld, kunnen thans
nog geen mededelingen met betrekkin
tot de verdere vooruitzichten worden
gedaan.
G. en JOOP v. Gdie morgen allebei 11
jaar worden. Voor RIET J. (12 jaar) en
EDUARD D. (10 jaar) is Maandag, de
grote dag. terwijl Dinsdag HENNIE A.
%9 jaar), MARINUS B. (11 jaar) en
GRé v. d. H. (13 jaard de feestelingen
zijn. PAUL B (8 jaar); is Donderdag „in
de gloria" en Vrijdag wordt de rij ge
sloten door MÏLIE v.'Si 110 jaar) en....
een heel goede kennis van mijzelf, die
<r feestelijk ook bij hoó'rt! Voor allemaal
de allerbeste wensen voor het nieuwe
I jaar.
©OOOOOOOOGOOOOGOOO0OOOOOGO
©GGG00OGGOGG0G0GGGOOOOO0OÓ
Nog geen lachje op mijn gezicht te
bespeuren, hoor, want het is nog steeds
het zelfde liedje! Het gaat zo-zo en
sommige briefjes zijn zo klein (er was
er zelfs één bij van royaal drie regels),
dat je je suf piekert, wat daar nu op
geantwoord moet worden.
En dan die Herfstprijsvraag van ver
leden week! Iedereen schijnt een uit
puilende boekenkast te heooen. want er
waren maar vier kinderen, die een
kansje waagden. Hun inzendingen wa
ren niet zo heel erg best en dus is de
prijs nog steeds beschikbaar. Voorlopig
hou ik er dus maar vrolijk de moed ia.
TRUUS B. (10 j.). dat is me even een
tijd geleden, zeg; eerlijk, ik was je
haast vergeten. Van Henny weet ik ech
ter niets af. Heeft ze me wel eens ge
schreven, want dat hoort er zo bij! Wat
een feest zeg, met die kaarten. Jammer,
dat ik nu weet van wie dat versje is.
Ik kan het echt niet in de courant zet
ten, want dan zou de dichter boos op
me worden! En dan heb je het „ge
vang" nog, brr.
COBIE DE W. (12 j.), tegen jou kan
ik zowat hetzelfde zeggen, als in het
begin tegen Truus. Nu dat kwartiertje
steeds even vrij houden, afgesproken?
Natuurlijk bedankt voor je raadsels, je
ziet zeker wel hoe goed ze van pas
kwamen. Zeg er is niet een foto, waar
ik mooi op sta, en lelijke laat ik niet
zien! Jij wel?
WILLY B. (14 j.), ik vind het fijn,
dat je ondanks de drukte blijft schrij
ven- Iedere week is heus niet nodig, als
het maar geregeld gaat, Nee, bij mij
brandt de kachel niet. Stel je voor. dan
zat ik van de winter helemaal te klap
pertanden En vergeet de krant niet in
de w;nter!
PLONI H. (8 j.). ach nee, die kinde
ren zijn nog een beetje lui. hè! Ik
dacht het feitelijk niet, maar je buur
vrouw hiervoor schreef, dat het dat wel
zou zijn. En hoe is het met Opa's feest j
afgelopen, zeker wel pret gehad, niet?
Jij ook al. ik ben ook maar weer aan
mijn katechlsmus begonnen op mijn oude
dag nog!
SJAANTJE G. (11 J.) ik geloof graag,
dat je moeite voor me gedaan hebt.
Maar nu niet de moed opgeven, wan
neer het niet direct lukt. En denk er
aan.... ieder zieltje is er een. Verder
nog gefeliciteerd met het broertje.
Schreeuwt hij je lekker dikwijls wakker
's nachts, of is hij net als jij, heel stil
en zoet.
WIM K. (9 J.), zo zo, eindelijk dus
bezoeken voor je broer. Wel, het werd
tijd! En nu natuurlijk stug volhouden.
Als je niet weet wat te schrijven, fno 1
je er maar aan denken, dat ik je ver
jaardag nog niet weet! Verder moet 'k
nog veel over je weten, dus doe je best.
TONNY K. (10 j op de eerste plaats
natuurlijk bedankt voor de nieuwe klant.
Houd hem een beetje in de gaten, dat hij
blijft schrijven, hoor! En.... vergeet het
zelf ook niet. Ik ben net zo nieuwsgie
rig als jij naar St. Nicolaas. jammer,
dat de Goede Man niet overal op visite
kan komen!
RTA v. d- L. (13 j je had het op
geen beter ogenblik kunnen vragen. Lees
het verhaaltje van deze week maar
eens. dan weet ie ai'es. Natuurlijk kan
je het vee! fijner met een groepje doe t.
Hoor ik nog eens. wat er gebeurt? Zeg
denk eraan, om niet te laat te begin
nen!
ELLY U£ R (13 j.). echt waar, je
deed me ineens vergelen, dat je zolang
had laten wachten. Heerlijk hoor, al
die raadsels en monnen- En dan d'e
knetterende lange brief met dat fijne
gidsenverhaal. Accoord, ik zal duimen
tot mijn nagels er duizelig van worden!
En daarmee ben ik weer aan het ein
de van mijn brïevenlatijn. Nu vast een
waarschuwing. Met Kerstmis hebben we
een feestelijke brievenbus. Wie zorgt er
voor eert feestelijke lading? Oefen maa"
vaztü OOM LUUK.
