Nieuws uit STAD en OMTREK
Vrouwengilde genoot van goede
voordracht
Van Tarzan, Hamlet en nog wat
Van bordenwasser tot befaamd
boekenschrijver
LAATSTE BERICHTEN
BIM
g r ij z e
poeder
SCHEEPSRECHT
BEREKENING VAN DE FISCALE
BEDRIJFSWINST
DRIEMAAL
Bezuiniging óp
stroomverbruik
Verwachting te hoog gespannen
F? JB? i"ÏBÜiw? C- W
Werkverdeling in de wereld
Rheinpfalz en Baden
stemden
en het
Wapen Her terreur
in Oostenrijk
R'damsche Tramweg
Maatschappij
DINSDAG 16 NOVEMBER 1948
PAGINA 3
POLLETJE PIEKHAAR
VERTELT
NIWIN OF THUISFRONT
FANTASIA
HET WAS WEER MIS MET DE
OSSEN
Ernstige verontwaardiging
in Schiedam
GEEN EXCELSIOR-WINST OOR
tuchtrechter
„UTILE DULCr
R. K. H. C. „SPIRIT"
IIET HAAGSE ELFTAL
RESULTATEN, „NIWIN"*
ACTIES
DEZE JONGENS KOMEN THUIS
Met het troepentransportschip „Johan
van Oldenbarnevelt". vermoedelijke aan
komst Amsterdam, 24 November a.s., ko
men de volgende Schiedamse militairen
mede' van Akkeren, C. J., Korte Haven
38b- Korpel, A-, Van Swindenstraat 80b,
't Lam W., Laan Ons Genoegen 7/8,
Schenk,' G., Stationstraat 37b.
ER ZAL OP DAT KOOR GELET
moeten worden
BOND OUD-0 PE R0FFICIE R E N
burgerlijke stand
A! ae cLSr. Dr. Nol.tstr-
z. v. A. v.DpngwwE.*. j. ciazing en
tionstr. 52: Maria P -- jq. jac0b z.
E. W. P. Evers, Gusi 1 Schiedam
v. D. v. Staalduinen en A- BU immer en
seweg 265; Gernt z. v- H- Antonius
FILMKEUZE IN HET
PASSAGE-THEATER
„Als een schrijver erin slaagt „moeder Smith" na een lange
werkdag van schrobben, koken, kousen 'stoppen en kinderen
wassen, twee uur te doen lachen of schreien dan heeft hij
een voortreffelijk werk gedaan. Dan kunt U alle gepraat over
Kunst van mij cadeau krijgen." Met deze uitspraak had de Britse,
schrijver Richard Llewellyn, kersvers uit Italië in Rotterdam
aangekomen, reeds een kleine kring rond de borreltafel gealar
meerd, voordat hij het voortreffelijke werk deed, een groter
publiek twee uur lang aangenaam bezig te houden met een
boeiende causerie.
ROTTERDAMSE GRAANBEURS
EXAMENS
Loterijwet
Vandaag verbodsbepalingen
in werking
IS
Joor ARTHUR LEAK*
Protest tegen „zekere
mogendheid"
POSITIES TROEPENSCHEPEN
NED. VRACHTENMARKT
De argeloze bezoeker die onvoorbereid
gisterenavond het Verenigingslokaal had
betreden zou even inet zijn oren geklap
perd hebben om de taal, die hij op net
toneel hoorde uitslaan. Daar waf ml tf.."
terlijk uitsluitend soiled Rotterdams bij.
Hij zal voor nog groter raadselen gestaan
hebben, toen hij de zeer respectabele
dames-leden er waren 10 echtgenoten,
die het gewaagd hadden van het Kaïh
Vrouwen Gilde als toehoorster ontwaard
hain een versleten havenwerkers-pak
stond daar Polletje Piekhaar zelf te ver
tellen van zijn leven, dat zich, volgens
Willem van Iepen daal, in wel zper beeld
en paardebloem-rijke taal een uitweg van
herinneringen zocht.
Cees Griffioen gaf aan deze figuur en
de bijrollen een gestalte, die ondanks de
wat ongekuiste taal, de volledige sym
pathie van de zaal had, ook sneesde hij
bij het deftig geteisem met zijn gabber-
tjes, dat ie link uit moest kijken om geen
bekattering te krijgen. Kneis-ie?
Toch kan zijn figuur nog aan authenti
citeit winnen, als Griffioen eens een 12
riten-kaart neemt op de Rotterdamse
tram en op de spitsuren van Blijdorp naar
de Groene Zoom of van D.P. naar Char
iots rijdt. Bij voorbaat op de achterbak.
Wij vonden zijn Rotterdams zo nu en dan
nog. te algemeen-beschaafd. Intussen had
hij in zijn stuk ten geleide gelijk, toen hij
de figuur eigenlijk diep-tragisch noemde.
Polletje Piekhaar is een verhaal bij
uitstek. Het laat zich ook dankbaar voor
dragen. Met de „Stem van de Onzicht-
Gisterenavond werd er voor de Niwin
gecollecteerd tijdens een bijeenkomst van
het Katholiek Vrouwen Gilde. De voor
zitster merkte hierbij op, dat het werk
van het Katholiek Thuisfront hierin be
grepen was.
Inderdaad wordt er bij bepaalde actie»
samengewerkt, maar in zijn algemeen hen.
is deze opmerking in zoverre onjuist, dat
er naast het werk van de NIWIN nog een
groot terrein van werk voor Kath. Thuis
front overblijft, waarvoor veel geld drin
gend nodig is.
Waar bovendien de houding van hat
Plaatselijk NlWIN-comité t.o.v. een onzer
Katholieke verenigingen alles behalve ele
gant geweest is, zouden wij de besturen
van Katholieke Verenigingen willen aan
raden bij het houden van een collecte
eerst te denken aan ons Katholiek Thuis-
front.
Er wordt van de zijde van het plaatse
lijk NIWIN-bestuur ook ken duidelijk
distinctie gemaakt tussen groepen uit
eigen kring en die, welke buiten zijn on
middellijke sociale milieu vallen. Men
behoeft tot bewijs maar de belangstelling
en de aanmoediging tet bezoek van da
NIWIN-U. D.-avond en van de NIWIN-
Brederode-avond te vergelijken.
bare" van Henri van Wermeskerken is dit
niet het geval. Rien Nout opende hiermee
de avond en kon niet tonen, wat zij waard
was, omdat de zinsconsructies van van
Wermeskerken niet eenvoudig genoeg en
de betekenis van de diverse personages
te gering is, om aan de ene kant een
heldere voordracht-trant en aan de an
dere kant een rijke schakering van in
drukken te kunnen geven. Aan de en
kele typeringen, die Rien Nout gat, was
te zien, dat de voordrachtskunst haar ligt.
Zij was in de uitbeelding sterker dan
haar mannelijke partner.
De avond was voor Jret Vrouwen-gilde
een experiment. Het mag geslaagd heten.
Juist deze eenvoudige voordrachtskunst
kan wellicht op de aanwezige moeders
nog iutruërend werken voor de vele
keren, dat de kinderen haar vragen,
een verhaal te vertellen.
Mevr. Willemse, presidente van het
Gilde, opende de avond met een woord
van welkom tot mevr. Peek en de heren
Geestelijken. Zij vroeg bijzondere belang
stelling voor een collecte van de Niwin.
Op 26 Nov. zal er in de Thabor een ver
diepingsdag worden gehouden tot deel
neming waaraan zij alle moeders opriep.
Voor week-ends zijn meestal geen tijd,
maar een dag kan er altijd af.
In de loop van de avond gaf Deken
Reynen nog van zijn belangstelling blijk,
De uitslagen der verlotingen luiden:
3e verloting (lichtrose of ivoorkleurige
loten): Kinderstoel 77, Doos bonbons 203,
Theepot 376, Troostprijs 112, Troostprijs
288.
4e verloting (gele loten): Rooktafel 135,
Jongenscostuum 241, Schilderstuk 275,
Paar schoenen 63, Strijkijzer 213, Ets 188,
Troostprijs 21, Troostprijs 224.
5e verloting (oranje loten): Herenover
jas 53, Tafelkleed 317, Kroonlamp 150,
Kapstok 39, Lederen Damestas 273, 1
mud kolen 310, Boek 483, Boek 20. Boek
10, Boek 459, Troostprijs 354.
De prijzen zullen worden opgeslagen in
het Parochiehuis Emmastraat.
Onze telefoon heeft gisteren rood ge
staan van de verontwaardigde oproepen
van mensen, die protesteerden tegen de
wijze, waarop uitgerekend op Zondag
middag in Schiedam wederom een
troep ossen van het slachthuis naar het
station is getransporteerd.
Met open bekken vol schuim, kennelijk
van de dorst, werden de dieren voort ge
dreven. De verontwaardiging van de
voorbijgangers uitte zich in tal van
weinig vleiende opmerkingen aan het
adres van de drijvers en het dienst
doende politiepersoneel, maar daarmee
werden de verantwoordelijke mensen
achter de coulissen niet bereikt. Die
houden zich buiten schot en weigerden
ook maar enige verklaring af te leggen,
toen wij naar de redenen of oorzaken
van deze nieuwe onmenselijke vertoning
poogden te informeren.
In ons blad van 7 Mei j.l. kwam een
bericht voor, volgens welk bericht de
Tuchtrechter van de prijzen met een
boete van 1000 en een behaald voor
deel van 70.000 was gaan strijken, om
dat de Metaalbuizenfabriek Excelsior te
Schiedam duizenden meters installatie
buis tegen hogere dan de geoorloofde
prijzen had verkocht.
Intussen is de directie van de fabriek
tegen dit vonnis in hoger beroep ge
gaan. Gisteren is uitspraak gedaan, met
het gevolg, dat de directie geheel is vrij
gesproken, daar naar het oordeel van
de rechter haar geen enkele schuld trof.
Geen winst dus voor de Tuchtrechter.
Op Dinsdag 14 Dec. a.s- geeft de S. T. V.
„Utile Dulci" een liefdadioigheidsvoorstel-
ling in Musis Sacrum ten bate van de
Schiedamse gezondheidskolonies.
Opgevoerd zal worden „Flat te Huur",
een nieuw Engels stuk in 3 bedrijven (0
taferelen) bewerkt naar een novelle van
Agatha Christie, dat hier te lande nog
slechts éénmaal opgevoerd is, door een
bevriende toneelclub.
Reserveert U Dinsdag 14 Dec. voor het
goede doel? Kaarten verkrijgbaar bij de
bestuursleden van de Schied. Gezond
heidskolonies en de S. T. V. „Utile Dulci"
De uitslagen van de Zondag j.l. gespeel
de wedstrijden luiden:
Heren: Rijswijk II—Spirit I 2—3. Spirit
II—Pollux I 0—6, Spirit a—V.C.L. o 3—9.
Dames: Spirit I-G.H.C. I 69, Spirit II
M-B.H.C, II 3—0, Spirit III—Ring Pass
III 1—0, H.D.S. IV—Spirit IV 0—5, G.H.C.
aSpirit a 51.
Het Haags K.N.V.B.-elftal, dat Zater
dagavond op het verlichte V.U.C.-terrein
een wedstrijd zal spelen tegen het Ned.
politie-elftal, is als volgt samengesteld:
Doeli Dankelman (H.V.V.); achter:
Gentis (H.V.V.) en Van Kampen (A.D.O.);
midden: v. d. Engel (D.H.C.), Holtappel
(Quick) en Loof (A.D.O.); voor: Pronk
(Quick), Ponstijn (Concordia), Barendse
(V.C.S.), Timmermans (A.D.O.) en B. de
Harder (V.U.C.).
Reserves: Flipse (V.U.C.), Kraus (D.H.
C.), Smits (Quick), Van Geen (Scheve-
ningenl en Van Es (V.C.S.).
Blijkens het voorlopig verslag der
Tweede Kamer over de begroting van
financiën voor 1949 had men alge
meen met voldoening kennis geno
men van het feit, dat de minister ge
volg had gegeven aan de sterke aan
drang, door .de Kamer op hem uitge
oefend om maatregelen te nemen ten
einde tot een vereenvoudiging van de
belasting-wetgeving te geraken.
Vele leden vroegen zich af, of het wel
wenselijk is, de invordering van de beide
buitengewone heffingen in zo snel tempo
te doen verlopen als de minister zich
voorstelt. Ook hadden .vele leden er ern
stig bezwaar tegen, dat niet kan worden
gereclameerd tegen de voorlopige aaa"
slagen in de vermogensheffingen. De
aftrek voor noodzakelijk levensonder
houd is aldus vele leden vergeleken
met het tarief van de wet op de Inkom
stenbelasting 1914, veel minder gestegen
dan het algemene prijs- en loonniveau.
Vele leden drongen aan op herziening
van deze belasting in onderling verband
met de grondbelasting. Deze en andere
leden waren overigens van mening, dat
Ofschoon de Kerstpakkettenactie nog
niet beëindigd is zijn er in Schiedam
reeds 2700 paketten 5, dus voor een
bedrag van 13.500 geplaatst! Wie helpt
nog om dit bedrag op te voeren tot 15
mille (3000 pakketten)?
De schooljeugd heeft flink meegewerkt
Lagere en U.L.O. scholen brachten 680,71
bijeen, de H.B.S, 45, Gymnasium 30,
Huishoudschool 60 en Ambachtsschool
110,67.
De filmvoorstellingen op Woensdag 27
Oct, j.l. in Irene leverden niet tegenstaan
de de lage toegangsprijs en invitaties van
Gedemobiliseerden een batig saldo vau
270,24 op, terwijl er in de pauze's nog
97,70 bijgecollecteerd werd!
Zondagmiddag had er een herhaling
plaats van het concert door de culture
afdeling van de Jeugdbeweging van oe
Singel, eerder in de maand gegeven-
Het was sindsdien mtrkbaar kouder ge
worden in de aula, waardoor niet de zang
van het koor, maar wel het timbre van
de viool en de zuiverheid yan het kwartet
beïnvloed werd. De bezoekers waren tev
recht zeer voldaan over de prachtige mid
dag, die geboden was. Er behoefde geet:
l'amilie-welwillendheid bij te komen om
de subliem vertolkte liederen geestdriftig
te waarderen.
Artistiek stond de middag op een peil,
dat de maatstaven der crjtiek niet behoef
de te vrezen. Er zal op Jan Remmerswaal
en zijn koorfelet moeten worden. Vooral
als culturele uitwisselingen ter sprake ko-
men.
De Bond van Oud-Onderofficieren afde.
ling Schiedam, verzuimt nornt^
beginnen op Zaterdagayon d0
was het 6 uur namiddag, toen bjjzon„
Bruin de avond opende en m h
der de heer Bronneman en deVAm
woordigers van de afdelingen Rotterdam
en den Haag verwelkomde binn®
muren van het Verenigingslokaal. De
stallatie van de ereleden moest verplaau
-worden naar een datum, dat zij aanwezm
kunnen zijn, Wel was er nog gelegenheid
om iemand te huldigen. De heer v. Vuu
ren, voorzitter, deed dit de heer de Bruin,
die 25 jaar sociaal werker van de bond
is. Hem werd een wandtegel overhan
digd.
Burgmeester J- W. Peek-woonde een
groot deel van de avond bu. Het pro
gramma was grotendeels in handen van
The Jolly Players.
GEBOREN: NiceJ J-
V. H. J- G. Pons en K- H. de^ek. ur
Noletstr. 1; Johannes - j^an onnes-
borg en C. Admiraal, P en j y d
^aan 99; Maaigje d. zabeth Adriaan
Waal. Aleidastraat 96 E^ y wijnen Sta-
B. A. v. Hattem. Hoofdstraa Geel
S. z. v. A. A. Braad en - Weg8el en
Maasdijk 3; Johannes F.*— Gerardus
J. R. A. Wagenaar. Tumlaan iu,
M. N. z. v. I. H. A. Lc Blansch en C. H
Kolmeijer, Burg. Knappertlaan 181.
Toen wijlen-Tuschinski in Schiedam
zijn Passagetheater bouwde, wilde hij
zijn natuur getrouw dat het iets
„nog nooit vertoond" zou zijn. Ruim
twaalf en een half jaar geleden kwam
het theater klaar. En het was een ver
rassing. Méér dan dat. Het was zo
mooi, dat vele Schiedammers bang wa
ren, de dikke tapijten vuil te maken.
Sommigen vonden het té mooi en kwa
men niet binnen.
De financiële positie van het theater is
sindsdien nooit rooskleurig geweest. Uit
verkochte zalen waren een zeldzaamheid
en de attracties, die buiten de filmvoor
stellingen naar Schiedapi kwamen, waren
een welkome felegenheid om eens een
volle Passage tei zien.
In en na de oorlog ging het aanvanke
lijk beter. Men stond in de rij voor
plaatsen. Eerst voor de gelijkgeschakelde
vertoningen, later, toen men de Duitse
productie beu was, of men in vijf jaar
geen bioscoop van binnen had gezien,
voor het Amerikaanse product.
Een tijdje is het zo goed gegaan. De
stand op de booking-lijst was niet sterk
ten nadele van de goede film. Er werd
een bescheiden poging gedaan om de
standing van het theater te handhaven.
Dat kan ook, want de outillage van het
Schiedamse Pasagetheater had haars ge
lijke in verre omtrek niet. Men kon zon
der overdrijving zeggen, dat Schiedam,
mits tijdig voorzien van goede films, op
belangstelling uit geheel Rotterdam-West
kon rekenen. Zeer merkwaardig was het
bovendien, dat Schiedam eerder geneigd
was Amsterdam dan Rotterdam te vol
gen in de appreciatie van goede films.
Toen gebeurde plotse* ng het wonder
lijke. De Passage draaide niet langer
goede films binnen een redelijke tijd na
Rotterdam; van gelijktijdige premières
was helemaal geen sprake meer. Schie
dam kreeg bij voorkeur die films, welke,
na een cassa. mislukking in Rotterdam,
beschikbaar kwamen v-oor de provincie.
Van een functie .als „cultureel cen
trum - dit modewoord is reeds lang
in publicaties van het concern binnen
gedrongen, vandaar dat wij het iu dit
ver-band wagen te gebruik n scheen
men zich niet langer bewust.
Het Passage-theater kreeg zij-n Tarzan-
wildernis zijn Joe E. Brown.geblaat en
zijn Durbin-saccharine.
De film „Lost Weekend", die werd
aangekondigd,- moest vervallen wegens
een contract in Vlaaxdingen; „Hamlet"
drie weken geleden reeds geannonceerd
bleef tot nu toe uit.
Films van de maand en andere belang
rijke films bestaan vpor het Schiedamse
filiaal van het Tuscjunski-Nederland-
concern blijkbaar niet, want Schiedam
bleef tot nu toe gespeend van: „Citzen
Kane", „Crossfire'', „Boomerang „I
know, where I am going" ,.A matter
life and death". „Vier stappen in ae
wolken'', „Païsa", „Vivere in Pace
„Achter de wolken", „Himlaspelet", „Lost
Weekend" „Brief Encoun'er'', „Dead °t
night", „Het Woord", „De Wenteltrap'',
„The Overlanders", „Hyena's'', „Het ge
beurde morgen", „The halfway house",
,Grea Expectations'', „To be or not to
be" (Lubitsch), „Dag des oor-deels" en
„The Long Voyage Home".
In plaats daarvan kregen we de bur
gerlijke Technicolor-uitspattingen van
Alexander Korda te zien. Mislukkingen
als „Anna Karenina" en „De Ideaal echt
genoot" verhuisden wonderlijk snel van
Rotterdam naar Schiedam. Om precies te
zijn; een week na de Rotterdamse pre
mière.
Met succes-films gebeurt dat nooit. Die
kan men in Gouda, Delft en Dordrecht
weken vóór de Schiedamse vertoning zien
aangekondigd.
Men vertelt ons, dat zulks bedrijlspoli-
tick is- Men wil de Schiedammers dwin
gen van Rotterdams Arena en Capitol ge
bruik te maken, zodat deze theaters de
goede loop hebben. Schiedam is dan uit
stekend geschikt voor het dragen van de
afdankertjes. Wat het gevolg hiervan is
voor Tuschinski's droom, kon men deze
week in het Passagetheater zien. Het was
iedere avond kinderfeest met veldslagen
om clandestien een „shaggie" te kunnen
opsteken-
De weinigen, die nog de goede wil heb
ben om in eigen stad nêar de bioscoop te
gaan, worden op deze manier afkerig
gemaajet van een theater, dat gevaarlijk
de richting van dé „petten"-bioscoop uit
gaat.
Wij hopen, dat er in deze mentaliteit
een stevige verandering komt. Het Pas
sagetheater kan er belangrijk op vooruit
gaan, als het tegelijk met Rotterdam de
premières brengt.
Daarenboven zouden wij in overweging
willen geven, van lijd tot tijd een dubbel
programma per week in te lassen, tijdens
welke programma's tevoren tijdig aan
gekondigd de liefhebber van goede
films zijn hart kan ophalen. Wij konden
voor de vuist weg 22 titels opsommen. Als
er zoveel goeds te vertonen is, waai om
zet men de Schiedammers dan Tarzan
voor?
Richard Llewellyn, de schrijver van
„How green was my valley" is een kleine
donkere man met een temperamentvol
gezicht en de bliksemsnelle beweeglijk
heid van een bokser. Deze beweeglijkheid
is niet alleen uiterlijk: zijn geest heeft
hetzelfde kwikdruppelachtige; de slag
vaardigheid waarmee hij vragenstellers
de pas afsnijdt, hen tegelijkertijd met
een minzaam knipoogje in de maling
nemend, is bepaald uitzonderlijk.
Bovendien is hij een heerlijke come
diant die het effect van zijn expressieve
de ondernemingsbelasting bij een even
tuele vermindering van de belastingdruk
het eerst voor algehele afschaffing in
aanmerking komt Andere leden merkten
op, dat er bij dé kleinhandel eveneens
grote bezwaren bestaan tegen de omzet
belasting wegens het niet toestaan van
doorberekening van deze belasting aan
de consumenten. 1
Vele leden wezen op de bepaald
vijandige houding tegenover de NV
tijdens de bezettingsjaren, welke mede
tot uitdrukking kwam in het hoge tarief
der vennootschapsbelasting.
Sinds de wet Belastingherziening 1947
is in dit opzicht h.i. terecht een bedui
dende verbetering ontstaan. Voor de
ondernemingen, die in die wet aanlei
ding vonden de N- V.-vorm te kiezen,
is echter de regeling, dat de N. V. eerst
als zodanig erkend wordt voor de toe
passing van de fiscale wetten van het
ogenblik van inschrijving in het Handels
register af, onbevredigend. Zeer vele le
den drongen er bij de minister met klem
op aan nu reeds in afwachting van
een definitieve regeling de mogelijk
heid te openen in daarvoor in aanmer
king komende gevallen naar de vervan
gingswaarde af te schrijven, zonder dat
de hiervoor bestemde gelden fiscaal ge
deeltelijk als winst worden beschouwc.
Vele leden wezen er op, dat door de
mededeling in de Millioenennota, dat ae
regering de tijd gekomen acht over te
58f
'k.
Richard Llewellyn.
mimiek precies kent; en zoals hij de
kleine fabel van de wezel die in ae
hemel komt, acteerde, zullen slechts
weinig beroepsacteurs het hem verbete
ren.
Dit fabeltje had, zoals alle fabels een
moraal. Zoals de wezel uit dit verhaal
hebben alle stervelingen hun wensen.
Maar velen zijn niet in staat de aard
van hun wensen te formuleren. En op
dit orfvermogen speculeren de Hitiers en
de Stalins door hun volgelingen gouden
bergen te beloven.
De schrijvers en allen die wèl de gave
hebben de dingen onder woorden te
brengen, moeten dit ais hun voornaamste
taak zien: tolk en pleitbezorger te zijn
van de verongelijkten, de achteruitgestel-
den en vertrapten, die hun rechtvaardige
verlangens niet naar voren kunnen
brengen. „Dat is de social» taak van de
intellectueel en wanneer een ieder dit
inzag, dan zou een werkelijke vrede niet
illusoir zijn. Niet de vrede met de knoet,
maar de vrede, die bestaat uit de voile
vrijheid om precies te zeggen wat men
Wil, zoals ik vanavond (En men heeft
me nog niet eens asbakjes naar het hoofd
geworpen)".
In het begin van zijn praatje had
Llewellyn gesproken over zichzelf, hoe
hij als zestienjarige jongen in Venetië
borden waste in zijn vaders hotel, later
in militaire dienst ging hoe hij in d
dertiger jaren vijf romans schreef, dage
lijks 3009 woorden, en ze prompt weer
vernietigde, totdat in 1939 ..How greet
was my valley" plotseling tot zijn eigen
verbazing, een bestseller werd.
Schrijver zijn. aldus Llewellyn, is een
beroep juist als elk ander. „De een is
stratenmaker, de ander tramconducteur,
ik ben schrijver. ,Een toevallige om
standigheid meer niet. Een huisvrouw
die de keuken schrobt en de auteur
die een roman schrijft, verrichten op
fundamenteel dezelfde manier ieder hun
Het was bij deze krasse beweringen
dat er enig debat ontstond en de woor
den. kunst en cultuur genoemd werden,
Deze woorden bleken in staat de be
minnelijke spreker tot een bijna furieuze
woede te prikkelen. „Niemand kan mij
een afdoende definitie van kunst geven.
Waarom dan erover praten? Kunst is
luxe. Wij schrijvers moeten werken om
onze taak goed te vervullen. Vinden
anderen dit kunst, dan if dat niet meer
dan een opinie, van geen belang voor
het ding zelf.
Van belang is slechts of een roman
de mensen iets te zeggen heeft.
Aldus keuvelend zei Llewellyn intus
sen heel wat rake dingey al lukt het
of een verblijf in Amerika zijn kijk op
de literatuur wat erg gesimplificeerd
heeft. Maar niemand zal het genoeglijk
ingerichte winkelzaaltje van de firma
Voorhoeve en Dietrich te Rotterdam
verlaten hebben zonder een prettige
iierinnering aan deze vitale, /eerlijke en
geestige causeur Richard Llewellyn.
(44.6
(34.r
(10.5
7.2
3 .6
De volgende definitieve uitslagen van
de Zondag gehouden kantonnale gemeen
teraadsverkiezingen in de Rheinpfalz
worden gemeld:
Christelljk-democraten 540.073
Socialisten 412.977
Democratische partij 127.185
Communisten 87.327
Onafhankelijken44.169
Bij vergelijking met de uitslagen voor
de landdag, in Mei 1947, blijkt, dat de
christelijk-democraten 3 pCt. hebben ver
loren, en dat de socialisten standhouden.
De democraten winnen 0.8 pCt. en de
communisten zijn 1,5 pCt. teruggelopen.
Uit de definitieve cijfers in Zuid-Baden
blijkt, dat de christen-democraten en
communisten stemmen verloren hebben
aan de sociahsten en liberaal-democraten.
Dc C. D. U (christelijk-democratische
unie) verloor een derde en de communis
tische partij een vijfde van de vroegere
aanhang De Duitse volkspartij, die on
geveer gelijk staat aan de liberaal-demo
cratische partij in de andere Duitse zónes,
kreeg ongeveer 33 pCt. meer stemmen en
de sociaal-democratische partij ongeveer
18 pCt meer.
De christen-democraten zijn nog steeds
de machtigste partij ondanks een verlies
van ongeveer 13 pCt. De communistische
aanhang bleef vrijwel onveranderd..
Granen. Voor de gecombineerde meel
fabrieken werden enkele posties tarwe
aangekocht, tot prijzen van 22,35 franco
regering ae uja 'v fabriek op de bekende condities. De vrije
gaan tot een gewij g molenaars kochten enkele partijen tarwe
de fiscale winst van de bedrijven, door
welke de verschuldigde bedragen zouden
wonden verminderd, bij velen in den
lande de verwachting is gewekt, dat het
in de bedoeling ligt afschrijving toe te
staan op basis van de z.g. vervangings
waarde. Deze leden zouden gaarne ver
nemen, of deze verwachting juist is en.
zo neen, welke dan de voornemens in de
zen zijn.
Verschillende leden zouden gaarne
vernemen, waarom het ontwerp voor
een nieuwe loterijwet, dat de minister
reeds twee jaar geleden in. het vooruit
zicht stelde, nog steeds niet bij de Ka
mer is ingediend. Sommige leden vroe
gen, of de minister niet bereid is tot
uitbreiding der Staatsloterij over te gaan-
Tevens verzochten zij het daarheen te
leiden, dat de uitkomsten der trek
kingen wederom regelmatig in de dag
bladen worden gepubliceerd.
molenaars kochten enkele partijen tarwe
van de beste kwaliteit en betaalden hier
voor 22,50 franco. In rogge werd voor
de gecombineerde fabrieken niflts aange
kocht. Er lopen geruchten dat rogge in.
de mengvoeders zal worden voorgeschre
ven in een hoeveelheid van 10 pet. Goeae
inlandse maalgerst wordt gelaten tot
20,50 en zware kippengerst tot 21.50
boordvrij af binnenland. Voor 49/50 kg.
haver vraagt men 18,75 en voor 55/6
kg. gepunte 19,75 spooxvrlj af binnen
land.
Peulvruchten en wden. De vraag was
kalm; in de prijzen kwam weinig veran
dering. Bruine bonen noteerden van 62
tot 66,50. Voor witte en strogele bonen
was in bet geheel geen belangstelling. De
prijzen van groene erwten varieerden van
24 tot 38. Sdiokkers onder VVO.-
plombe deed men tot 52,25. Maanzaad
noteerde 84, tot 90 karwijzaad 83 tot
89 en iijnzaad (voor de slag) 35 tot
43.
64. Het verdwijnen van de ruiters aan de horizon was
het laatste beeld van de film. Bim's moeder droogde met
een zakdoekje haar tranen. „Kom, kom, moeder, zq droe
vig was het nou toch niet", zei Bim's Vader.
„Nee, maar ik beu zo trots op m'n dappere jongen", zei
de Moeder. „Vergeet niet, dat het maar een film is. moeder.".
Biin's vader is nu eenmaal een nuchtere Hollander. Maar
de grootste verrassing kwam nog. De lichten gingen nog
niet aan, of het toneelgordijn waaide open- In d^ felle kleu
ren der schijnwerpers stond daar Bim in levenden lijve.
Toen Bim op het toneel verscheen werd het bioscooppu
bliek dol van geest/drift. Aam zo'n bijval was Tim niet ge
wend. Hij lachte verlegen en holde gauw de planken af,
Die avond liep Bim samen met zijn gelukkige ouders
naar huis. /Is het nu eindelijk uit rpet al je avonturen,
Bim?" vroeg de vader van de kleine globetrotter. „Ik kan
er niets aan doen, vader, maar er gebeurt altijd zqveel op
de wereld, waar ik toevallig bij bep", zei Bim bescheiden
Zou Tim lang thuis blijven? Het valt t.e betwijfelen. Wan
neer de drang naar avonturen zo in het bloed fit, is er wei
nig aan te doen. Maar die avond lag Bim in zijn eigen bed
en zijn eigen moeder stopte hem toe en zoals Bim die nacht
thuis sliep, slaapt hij nergens.
EINDE VAN HET VERHAAL
In verband met het zorgwekkend pro
bleem van de overbelasting der electri
sche centrales tijdens de z.g. spitsuren,
dit is van 7 tot 9 uur *s morgens en van
4 tot 6 uur s middags, heeft de minis
ter van Econ. Zaken enige verbodsbepa
iingen in het leven geroepen- Deze be
palingen, welke ingaan per 16 Novem
ber, houden in, dat het op werkdagen
behalve 's Zaterdagsmiddags verboden is
op de spitsuren electriciteit te gebruiker,
voor de buitenverlichting van openbare
gebouwen, Hotels, café's, restaurants en
amusementsondernemingen.
Voorts zal op de eerste vijf werkda
gen op de spitsuren in electrische trei
nen en trams de verlichting en de
eventuele verwarming tot de helft die
nen te worden beperkt.
Etalageverlichting, die tot op heden
was toegestaan van een half uur na zons
ondergang tot .'uitingstijd is voortaan
geoorloofd op de eerste vijf werkdagen
tussen 6 en 10 uur 's avonds en op Zatsr.
dag tussen 4 en 10 uur 's avonds. Het ver
bod op lichtreclames blijft onverminderd
van kracht.
Voorts zal op de spitsuren de bestaan
de rantsoenering op de straatverlichting
terdege dienen te worden nageleefd; u
de openbare gebouwen zal het stroom
verbruik ingrijpend worden beperkt.
De regeling laat toe. aan verbruikers,
aangesloten op electriciteitsbedrijven.
welkfr voldoende vermogen hebben om
gedurende de' spitsuren aan de bestaande
vraag naar stroom te voldoen, dispensatie
van de verbodsbepalingen te verlenen
(naar wij vernemen zal dit o.a. thans
reeds bet geval zijn voor de provincies
Groningen en Friesland).
De minister van Economische Zaken
heeft aan alle grootvecbruikers van elec.
triciteit dringend verzocht hun medewer
king te verlenen, opdat op de spitsuren
het electriciteitsverbruik tot het strikt
noodzakelijke wordt beperkt,
Ongeacht de door de bovengenoemde
maatregelen te bereiken bezuiniging zal
het, gezien de ernstige situatie, nood
zakelijk zijn, dat alle overige verbruikers
van electriciteit, waarbij om. bijzonder
aan de huisvrouwen wordt gedacht, hun
medewerking verlenen, AUeen indien het
stroomverbruik tijdens de: spitsuren in
derdaad in voldoende mat® daalt, zal
afsehakeiing van bepaalde netdelen kun
nen worden vermeden. Door ieders mede
werking moet en kan het gewens'e
resultaat worden bereikt Zodra zulks
mogelijk is, zullen de beperkende bepa
lingen worden opgeheven.
Naar wij verder vernemen, zullen het
volgend jaar waarschijnlijk nog meer in
grijpende maatregelen moeten worden
genomen, waarbij o.m. wordt gedacht aan
het invoeren van een drie-ploeg^n-stelsel
voor de industrie.
Ook werd ons nog medegedeeld, dat
dit jaar geen dispensatie wordt verleend
voor de mlddenstandsbedriiven in de St.
Nicolaas. en Kersttijd.
2).
Dat doe je niet aan familie, lachte
ze altijd ,als bij erop zinspeelde: Het
gaat een neef niets aan wat een tante
bezit, vooral niet als deze neef.nu,
ja, je begrijpt me wel-
De verhouding rustte dus grotendeels
op berekening van de zijde van de io
taris .maar er was tenminste eqn ver
houding, hetgeen niet het geval was roet
de andere broer. Louis en diens zoon.
Louis had geheel met zijn zuster ge
broken na haar huwelijk. Hij had artis.
tieke neigingen en wilde kunstschilder
worden, maar mislukte als zodanig- Daar
na vertrok hij uit de stad en via ken
nissen vernamen Elsie en Charles nog
wel eens iets over hem. Hij schreef ar
tikeltjes voor kranten, had het erg arm,
was getrouwd en had een zoon. Broer
en zuster toonden niet de geringste be
langstelling voor deze berichten en het
duurde niet lang, of de naam Louis
werd nooit meer tussen hen uitgespro
ken. Zelfs op het bericht van zijn dood
reaggerden ze niet en ze lieten zich niet
in het minst gelegen liggen aan het lot
van zijn zoon.
Dit alles was al vele jaren geleden 0e-
beurd. Armand, die zijn oom Louis noen
zijn neef Carel ooit had gezien, had zich
nimmer druk gemakt om deze tak van
de familie. Ook over de eventuele erfe
nis van tante Elsie zat hij niet in de war.
Misschien was neef Carel intussen ook
wel overleden. En tante had trouwens
dikwijls genoeg laten blijken, dat zo al
les aan hem, Armand, zou vermaken,
Er is hier iemand, die u dringend
wenst te spreken, zei Marie schuchter.
Je weet, dat ik niet te spreken ben.
viel de notaris uit: Wie is het?
Dat.... weet ik niet, antwoordde
het meisje angstig; Maarhijhij
zegt, dat het heel dringend is. Dat hij U
beslist vanavond nog moet spreken.
Hij? Wat heeft dat te betekenen?
Een volkomen onbekende? Je hebt hem
toch weggestuurd?
Neen, mijnheer. Ik.... ch.... nad
zo'n medelijden met hem. Hij ziet er
zo armoedig uit maar je kunt wel zien.
dat hij van betere afkomst is. Hij hij
is zo beleefd,
Er zitten wel meer beleefde men
sen achter de tralies, blafte de notaris;
Ik ben niet te spreken. Afgelopen,
Maar zou u 'm niet evenwaag
de Marie voor te stellen; Hij was zo
ernstig toen hij zei, dat het heel belang
rijk was.
Nu is het genoegriep de notaris
woedend terwijl hij met zijn vhist op
tafel sloeg: Verdwijn uit mijn ogen en
gooi die kerel het huis uitAls hij me
beslist spreken wil, dan kan hij morgen
op het spreekuur komen.
Marie trok zich haastig terug, alsof ze
"bang was dat de notaris haar bijten zou.
Het mannetje had geduldig in de hal
staan wachten. Hij had wat rondgekeKen,
maar zonder veel belangstelling, want
met grote spanning wachtte hij de terug
keer van de dienstbode af. Toen hij het
meisje als een geslagen hond door de
gang zag slenteren, begreep hij al, dat
de notaris haar afgesnauwd en dat hü
hem niet te spreken zou krijgen.
Hijwas heel erg boos en
begon het meisje.
Ik begrijp het al, zuchtte het man
netje: ik begrijp het al.
Hij dacht even na. als overlegde hu
een andere mogelijkheid om de notaris
toch nog te spreken te krijgen. Daarna
kwam er een vonkje in zijn ogen bran-
dent
Ik dank u voor de moeite, Juffrouw.
Het is jammer, dat zij tevergeefs was Ik
krijg notaris Nievelt dus niet tc spre
ken
Hij knikte een paar maal: zijn vuist
waarin hij zijn tas vasthield, kramptc
meisje de deur open hield, zei hij:
Daar zal hij spijt van'hebben!
Toen verdween hij in het duister van
de December-avond.
II.
Marie was heel erg boos. Mopperend
ging ze terug naar de keuken, waar de
huishoudster, juffrouw de Vries, bezig
was met strijken.
Marie was al heel lang ontevreden over
de manier, waarop de notaris haar altijd
behandelde: nors en onvriendelijk, met
soms onbeheerste uitvallen van woede.
Ze had het een half jaar uitgehouden,
maar vele malen had ze gereed gestaan
om haar betrekking op te zeggen
Wie was daar? vroeg juffrouw de
Vries.
Ik weet het niet. Een onbekende
man. Hij vroeg de notaris te spreken,
maar die wilde hem niet ontvangen.
Een onbekende man? lachte juffrouw
de Vries: Is dat zoiets als de onbekende
soldaat?
Hij wilde z'n naam niet zeggen en
ook niet het doel van zijn komst.
O neen? vroeg de huishoudster, nu
met iets groter belangstelling: Wat was
het voor een type?
Erg klein. Maakte de indruk van
goede afkomst te zijn. maar zag er erg
verwaarloosd uit.
Hoe oud schat je hem?
Een jaar of veertig Maar hij kan
ook -iiftig zijn geweest.
De huishoudster hield op met haar
wilskrachtig samen en toen het dienst- I werk.
Hé, peinsde ze: Misschienwas
dat wel de neef van mijnheer.
De neef van mijnheer? vroeg Marie
verwonderd. Ze had nooit geweten, dat
de notaris behalve tante Elsie nog een
ander familielid had: JHeeft mijnheer dan
een neef?
Juffrouw de Vries vertelde, dat dat in
derdaad het geval was en dat zowel de
notaris als tante Elsie zich nimmer om
deze neef die Carel van Nievelt heette
bekommerd hadden en dat deze waar
schijnlijk aan lager wal was geraakt.
En de notaris is drie-en-veertig,
zoals je weet, zei ze: Zijn neef moet on
geveer van dezelfde leeftijd zün. dus....
Marie dacht na.
Ja, knikte ze toen: Het kan best
zijn, dat het dan de neef van mijnheer
was. Ik herinner me, dat de notaris tegen
me zei: „Toch geen familieleden
op bezoek?" Eerst dacht ik daar niet
verder over na, maar nu vracg ik me af,
of de notaris misschien wist, dat zijn neef
in de stad was
De dikke huishoudster lachte weer.
Ho, ho, niet zo voortvarend, Marie.
Je doet nu net, alsof het al vaststaat dat
dit de neef van mijnheer was. Maar dat
is nog lang niet gezegd.
Marie, die wei van geheimzinnigheden
hield, fantaseerde verder.
Misschien wilde hij spreken over de
erfenis van tante Elsie. Toen hij de deur
uitging zei hij: „Daar zal de notaris spijt
van hebben".
(Wordt vervolgd).
In de „Wiener Montag", een partijloos
blad, wordt aangedrongen op „kraennze
actie" ter voorkoming van .verdere
aanwending van het wapen der terreur
tegen het Oostenrijkse volk".
„Een reeks van gebeurtenissen in de
afgelopen week", aldus het blad, heeft
ons het droevige bewustzijn bijgebracht,
dat in Oostenrijk in toenemende mste
gebruik gemaakt wordt van het ver
schrikkelijkste wapen in de politiek: de
tgrreur".
Het blad protesteert verder tegen ..de
onwettige arrestatie van burger? en het
ontvoeren en onwettig gevangen zetten
van Oostenrijkers door een zekere be
zettende mogendheid"
Ferdinand Graf, onderstaatssecretaris
van binnenlandse zaken heeft op een
bijeenkomst ven do volkspartij te Wenen
geprotesteerd tegen „het gebruik van
„ruw geweld" en vroeg om „beëindiging
van deze ondraaglijke toestand in Oosten
rijk", refererend aan het „toenemend
aantal arrestaties op de beschuldiging
van spionnage".
In een vergadering van obligatiehou
ders van de Rotterdamsche Tramweg
Mij. bijeengeroepen ter aanwijzing van
twee candidaten voor een der commissa
risplaatsen bij voornoemde maatscnappij,
wegens de vacature ontstaan door de
ontslagneming van dr. ir. W- Hupke;
werden tot candidaten aangewezen de
heren L. F. H. Hameleers uit Venlo en
prof. nir. Chr. Zevenbergen uit Utrecht.
Vertegenwoordigd was 521.400 aan
obligaties, recht gevende op het uitbren
gen van 5214 stemmen. De vergadering
werd gepresideerd door een der commis
sarissen, de heer W. Vrolijk.
Het bestuur haa als candidaat gesteld
de heer Chr. Maat uit Den Kaag Dooi
de vergadering werden eok nog voorge
steld de heren Hameleers en Zevenbergen.
Alvorens tot stemming werd overge
gaan vroeg dr. Ir, W. Hupkes, voorma
lig president-directeur der Ned. Spoor-,
wegen, die eind 194Ï tot commissaris
word benoemd, het woord. Hij moti
veerde zün ontslagneming als volgt:
„Het is mij gebleken, dat een groep
aandeelhouders, welke een absolute
macht in bet bedrijf bezit, bulten d
belangen van de R. T. M. ook haar
persoonlijke belangen wenst te dienen.
Dit noodzaakt mij mijn ontslag te ne
men, daar goede samenwerking niet
meer mogelijk is".
De heer Vrolijk zeide in zijn antwoord
dat deze motivering hem minder prettig
in de oren klonk. De aandeelhouders, die
wij vertegenwoordigen, aldus de hear
Vrolijk, stellen zich alleen het
van de vennootschap voor ogen".
beiges
De „Johan va-n Oldenibarneveltop de
thuisreis naar Amsterdam, vertrok Maan
dag van Pt, Said,
De „Tabinta" vertrok Zaterdag van
Batavia naar Amsterdam, alwaar het
schip 11 Dec. w-ordit verwacht.
BOTTERDAM, 16 November
200 ton stukgoed Amsterdam M.S.: 100
ton id. Zierikzee M.S.515 ton tarwe IV
varen Leiden; 150 ton zaad 1./varen; 100
en 60 ton buizen den Bosch M.S.; 610 ton
kolen Geertruidenberg; 140 ton id. Breda;
440 ton id. Tilburg; 525 en 365 ton id den
Haag; 850 ton id. vletten; diverse partijen
fosfaat Amsterdam; diverse partijen id.
vletten: 103 standaard hout Halfweg; 72
standaard hout Delft; J9 standaard id.
Amsterdam: 26 ton standaard idem
Enschedé; 24 standaard id. Harlingen:
15 standaard id IJmuiden 27 standaard ld
IJselmuiden55 ton cellulose Maastri-
400 en 300 ton stukgoed vletten.
