Begroting van Binnenlandse
Zaken goedgekeurd
R
Vliegende Missiezusters in de
mist gestrand
SLACHTOFFERS VAN HUN
PRIESTERPLICHT
ZI
Een geschenk voor het Thuisfront
i „Blubber", nieuwe reportages
van Hofwijk
t
Ontslag van de huwende ambtenares
Def
blijft gehandhaafd
ADIO
BRIINOTT
m
Uit de sportwereld
D\E
wereld
OVERZICHT TWEEDE KAMER
initieve naasting der radio-distributie
bedrijven teruggewezen
programma
Van Eindhoven over Frankrijk naar
Eindhoven
Tweemaal afscheid
In het geestelijk geteisterde Polen
Hèt boek over onze jongens in Indonesië
Een oorlogsgedenk-
teken te 's-Heerenberg
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1948
PAGINA 2
Nog maar drie artikelen had de Kamer verleden week niet
behandeld van de begroting van Binnenlandse Zaken. Het heeft
echter nog heel wat woorden gekost eer ook deze waren afge
handeld. Tenslotte werd de begroting zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen. Een belangrijk punt van bespreking was
daarbij het ontslag der gehuwde ambtenares, terwijl o.a. ook de
ambtenarensalarissen ter sprake kwamen. De begroting van
Algemene Zaken werd evenals een aantal kleine wetsontwer
pen z.h.s. aanvaard, maar minister Spitzen leed bij zijn eerste
optreden in de Kamer een échec. Het wetsontwerp tot het geven
van een wettelijke grondslag aan de naasting van de radio
distributie-bedrijven en het toekennen van een distributie
monopolie aan de P.T.T. kon bij de meeste partijen geen genade
vinden. Daarom nam de minister het terug.
TABLET OF CACHET
iMERCEDES
CHRONO^**
VIRION
rmifflIIïTfflIHflir
HONDERDDUIZEND KILO
WITTE KOOL VERNIETIGD
Kard. De Jong verricht ont
hulling op 12 Dec- a.s.
GEEN ETALAGEVERLICH
TING TIJDENS SPITSUREN
s"/~
DE KLACHTEN VAN DE
KLEERMAKERS
RQOZENBURG REMISE MET
KAMPIOEN GESTHEM
Om de wereldtitel dammen
SCHAAK-TIENKAMP TE
NIJMEGEN
KAMPIOENSCHAP CADRE 47/2
Voor het nationaal kampioenschap
hoofdklasse groot biljart eadre 47/2, dat
georganiseerd zal worden door het dis
trict 's-Gravenhage van de Ned. Biljart
Bond van 16 tot en met 19 December jn
het Kurhaus te Scheveningen, zijn de
volgende inschrijvingen binnengekomen:
Van de Pol (Rotterdam), Van Loon (Ber.
gen op Zoom), Jacobs (Halsteren), Tee-
aelaar (Leiden), Van Vliet (Den Haag),
de Leeuw (Amsterdam), Sweering (Am
sterdam), de Ruyter (Waalwijk) en Matz
(Den Haag).
PAUS PIUS X Z.G.
EN DAAR G/NG GARE GRADUS
SCHAAKRUBRIEK
Vijf sprekers waren er, die over de I Maar de minister was wel zo goed een
begroting van Binnenlandse Zaken de commissie van onderzoek te doen instel-
minister alsnog van alles te vragen had
den en deze vragen concentreerden zich
vooral op de rechtspositie van het over
heidspersoneel en het ontslag van de ge
huwde ambtenares. Zoals de heer Roos-
jen (A.R-) nog steeds persisteerde bij zijn
standpunt, dat de vrouw in het gezin
thuishoort, waarvoor hij zelfs vader Cats
in de strijd bracht met diens rijm:
Het oog van de meester maakt het
paard vet
het oog van de vrouw maakt de
kamers net,
zo hield de heer Gortzak vast aan het
communistisch beginsel, dat iedereen,
ook de vrouw, recht heeft op arbeid.
Dit laatste was het ene uiterste, het
andere was, dat de overheid rekening
heeft te houden met het bestaan van het
gezm als basis van de maatschappij.
Minister van Maarseveen hield een
voortreffelijke verdediging, waarbij hij
eerst enige goodwill uitzaaide met eraan
te herinneren, dat hij als minister van
Justitie blijken te over had gegeven het
arohaisme tegenover de vrouw te willen
bestrijden door de benoeming van vrou
wen in diverse officiële functies als no
taris, griffier enz. Maar, zeide hij, men
moet deze zaak breed zien en niet alleen
als een kwestie van de femme savante
en de femme intellectuelle. Als de over
heid een gehuwde vrouw in dienst houdt,
wat doet dan die Overheid Bevordert
zij dan de gezonde ontwikkeling van het
■gssinsleven? Wie hebben wij het meest
te beklagen, zo vroeg de minister verder
een gehuwde vrouw, die ontslag krijgt of
de gehuwde man, op wie het gezin is
aangewezen
Tot mevr. Portanier-de Wit zeide de
minister, dat de overheid zich altijd met
het gezinsleven had bemoeid en reeds in
het Burgerlijk Wetboek heeft bepaald, dat
de man moet zorgen voor zijn vrouw naar
haar staat en zijn vermogen. Hij zag de
man in het gezin als de minister van
Buitenlandse Zaken, de vrouw als mi
nister van Binnenlandse Zaken. Als men
pleit voor arbeid van de gehuwde vrouw
ter verhoging van de productie, dan moet
men #it niet zoeken in de overheidssec
tor, nagar dan zou men de gehuwde vrouw
in del(|ab:'iek moeten brengen, iets waar
tegen, bok inej. Tendeïoo zich met recht
verzette. De minister vond, dat men dan
een beroep moest doen op de man.
Wat de tijd van het ontslag betreft,
achtte da minister het psychologisch on
juist dit te geven bij de geboorte van het
eerste of tweede kind. Het was veel beter
dit te doen direct bij het huwelijk, als
de gezinslasten gering zijn en niet in een
periode, waarin de gezinslasten groeien.
Er was nog even een dispuuttussen
de heer Beernink (C.H-) en mej. Ten
deïoo. De eerst» had namelijk gevraagd
of het standpunt van de laatste, soms nog
een gevolg was van haar ou te, vrijzinnig-
democratische bloed, dat kruipt, waar
het niet gaan kan, maar mej. Tendeïoo
antwoordde zeer snedig, dat haar zin
voor overheidsbemoeiing alleen lag op
eeonomisch terrein, dit onderwerp lag
meer op het personalistisch terrein.
Overigens zei de minister, dat het hier
geen wet van Meden en Perzen gold en
dat er omstandigheden denkbaar waren,
waarin een gehuwde vrouw niet zou
moeten worden ontslagen zoals bijvoor
beeld bij krankzinnigheid van de man.
DONDERDAG 35 NOVEMBER.
HILVERSUM I (301 M.) AVRO: Nieuws,
«rara.; 11.45 Dagboek uit Amerika; 12.00 „De
Papavers"; 12.38 Pianoduo; 13.00 Nieuws; 13.20
„The Romancers"; 14.00 Causerie; 14.20 Rönt-
genkwartet; 15.00 Voor zieken en gezonden;
1S.00 Van vier tot vijf; 17.00 Kaleidoscoop
17.20 Welk dier?; 17.35 Musette-ork.; 18.00
Nieuws, sport: 13.30 Ned. strijdkr.; 19.00
Strip; 19.10 Avondschool; 19.45 RVD; 20.00
Nieuws; 20.15 Metropole-ork.; 21.00 „De ge
sehiedenis van de soldaat"; 22.15 Negro
spirituals; 22.45 Lezing; 23.00 Nieuws, gram.
HILVERSUM II 1415 M.) KRO; Nieuws,
gram., mórgengebed; 8.30 Hoogmis; 9.45 en
1140 Schoolradio; 10.00 NCRV; 11.00 „De
Zonnebloem"; 12.30 Gram.; 12.33 Lunchconc,
(13.00 Nieuws); 13.45 „Hors d'oeuvre"; NCRV
14.00 „Hinckley Temple-band"; 14.40 V. d
vrouw; 15.00 Gram.; 15.15 Kamerork.; 16.00
Bijbellezing; 18.45 Gram.; 17.00 Jeugdjour
naai: 17.30 Koor; 1750 RVD; 18.00 „Zapaba.
ra's"; 18.15 Land- en tuinbouw: 18.30 Gram.
19.45 Orgel: 20.00 Nieuws; 20.15 „Op Java",
Famüiec°mpetitie; 22.05 „Vaart der vol-
2225 Koor; 22.45 Avondoverdenking;
23.00 Nieuws, gram.
RADIODISTRIBUTIE III: 7.00 VI Br.;
nws. 7.15 gram. 7.30 Kron. 7.40 gymn.
'.50 Gram. 8.00 nws. 8.15 gram. 9.00 nws.
9.0a gram. ÏO.OO Eng. L.P.; nws. 10.10
gram. 11.00 v. d. sold. 11.15 Partem.; 11.30
trio. 12.00 VI. Br.: liedjes. 1230 weer.
10 sextet. 33.00 nws. 13.15 gram. 14.00
muz. 15.10 Kalundborg: ork. 16.00 Eng.
L.P.: Ens. 16.30 sextet. 17.00 Kootwijk;
Batavia. 18.00 Fr. Br.; v. d. sold. 18 30 VI
Br.: v. d. sold. 19.00 Fr. Br.; gram. 19-30
VI. Br.: koor. 19.50 voordr. 20.00 gram
21.00 Radiotnbune. 21.30 Eng L P verz
pr. 22.00 VI. Br.: nws. 22.15 Fr. Br.:'gram!
22.55 nws. 23 00 div.
RADIODISTRIBUTIE IV: 7.00 Fr. Br
nws. 7.10 gram. 7.15 div- 7.30 Eng. S
Rumba ork. 7.55 weer. 8.00 Fr. Br.: nws
8.10 gram. 9.00 Eng. H.S.: nws. 9.15 ork
10.00 Ens. 10.30 piano. 10.50 Amer. bul
leton. 11.05 school. 11.30 ork. 12-00 Eng
L.P.: voordr. 12.15 Two Leslies. 1230
„Going places". 13.00 orgel. 13-30 ork.
14.15 accordeon. 14.30 Geraldo. 15.00
d. vrouw. 16.00 Eng. H.S-: Northers
Orch. 17.00 Eng. L.P.; voordr. 17.15 Nor
them Var. Orch. 1800 ork. 18.45 dans
ork. 19.15 ork. 19.45 Fr. Br.: nws. 20.05
„Le songe d'un nuit d'été". 22.00 Béro
munster: nws. 22.05 gram. 22.10 muz,
23.00 Eng. L.P nws. 23.15 gedichten
£3.35 ork.
len, wat de heer Van Sleen bewoog een
ingediende motie weer in te trekken. De
druiven waren toch zuur.
Op het denkbeeld van de heer Gortzak
om zolang de ontslagen op te schorten,
wenste de minister echter niet in te gaan.
Ambtenarensalarissen
Overigens zeide de minister in ant
woord op andere vragen, dat de richtlij
nen -'oor de salariëring van het perso
neel van gemeentesecretarieën gereed
waren en spoedig zouden afkomen. Een
voorschot van 10 pCt. voor de ambtena
ren, zoals de heer Beernink had bepleit,
zou de minister overwegen.
Met de technische herziening der
ambtenarensalarissen hoopt de minister
nog dit jaar gereed te komen Voor de
arbeidscontractanten stelde hij een
pensioenregeling in het vooruitzicht na
twee jaar diensttijd. De lV-> uur intel
lectuele arbeid, welke de heer Welter
voor ambtenaren te veel achtte, vond de
minister helemaal niet te lang. Gelukkig
maar. er .zijn zelfs tal van ambtenaren,
die veel langer werken, zodat velen hun
mening op dit stuk zullen dienen te
herzien.
De Handelingen van de Tweede Kamer
beschikbaar te stellen voor acht gulden,
vond de minister te veel van het goede,
dat kon men beter aan de pers overlaten.
Die deed het zo goed, dat haar verslagen
toch betere lectuur waren dan de Hande
lingen.
Nog deelde de minister mede dat hij
ten aanzien van de kinderbijslag voor de
ambtenaren had besloten eenzelfde ge
dragslijn te volgen als voor het vrije
bedrijf.
Wagenaar tegen geheime
staatspolitie
Even kwam de minister-president bin
nen voor de behandeling van de begro
ting van Algemene Zaken en hij kreeg
het prompt met de heer Wagenaar aan
de stok, die de brutaliteit had de Cen
trale Veiligheidsdienst voor te stellen als
een Geheime Staatspolitie, die niets
anders doet dan spionneren, eomnflmis-
ten omkopen, twijfel zaaien in commu
nistische harten en wat dies meer zij,
aisof er geen N.K.V.D. in Rusland be
stond van anderhalf millioen man en
beheerder van de milli oenen slaven in
de concentratiekampen.
De minister-president antwoordde be
minnelijk, dat hij van al die beschuldi
gingen niets wist en er ook nooit van had
gehoord, de C.V.D. bestond alleen als in
lichtingendienst, maar hij kon toch niet
laten er aan toe te voegen, dat indien
deze beschuldigingen juist waren, dit
zeker een gevaar voor de Staat zou be
tekenen. Maar, zo zeide de heer Drees,
het gevaar ligt op een ander terrein, dat
ook de heer Wagenaar niet onbekend is.
Beide begrotingen werden, met de
communisten tegen, z. h. st. aanvaard.
Bij de begroting van de Landsdrukkerij
heeft de minister van Binnenlandse
Zaken nog op vragen van de heer Bachg
geantwoord, dat het niet in de bedoeling
lag alle staatsdrukwerk op de Lands
drukkerij te concentreren. De speciali
teiten moesten bij de speciale drukkerijen
blijven. Er kwam alleen een commissie,
waarin ook een lid van de Uitgevers
bond zou zetelen, om alle uitgaven te
bezien en zo nutteloze uitgaven te voor
komen.
De radiodistributie
En toen nam minister Spitzen voor
het eerst achter de ministerstafeiplaats
om een wetsontwerp te verdedigen. Hij
trof het niet. Hij had de radio-distributie-
wet te verdedigen, een nalatenschap uit
de Duitse tijd, een nalatenschap ook van
de ministers Vos en Gielen. En dus kwam
nu ook minister Rutten de nieuwe be
windsman een handje helpen. Maar het
zag er naar uit, dat er niet veel te hel
pen viel, want de heer Bachg begon met
een betoog, waar de stukken afvlogen en
hij verklaarde zich voor het vooroorlogse
stelsel. De overheid mocht niet op deze
wijze in de ontwikkeling van de techniek
ingrijpen. Dit was geen object voor
staatsexploitatie. Men vond het nergens
in West-Europa. In Rusland ja, maar
daar was ook maar één program. Het
leek wel of deze eenzame nazi-bacil uit
de Duitse tijd hierop was blijven kleven
en hij vond het bovendien zeer klein
en met recht om nu de vooroorlogse
radiodistributie-bedrijven op grond van
de geleverde kwaliteit een ezelstrap te
geven. Hij wenste op dit ontwerp een
„kop" uit „De Linie" toe te passen, dat
de Staat zich niet meer nationaal-socia-
listisch behoeft te noemen om te worden
tot een vraatzuchtig dier.
Er was geen woord Frans bij en het
zag er naar uit, dat de minister het bij
zijn eerste verdediging hard te verduren
zou krijgen, vooral toen ook de heer
Verkerk zich tegen verklaarde met het
argument van rechtsherstel. Deze vroeg
ook de Radioraad in te schakelen. En
wij dachten, dan had minister Spitzen
deze erfenis ook maar moeten aanvaar
den onder voorrecht van boedelbeschrij
ving.
Liet daarom in de avondzitting minister
Rutten zijn collega Spitzen de zaak alleen
opknappen? Wij weten het niet, maar de
enige, die een goed woord voor dit wets
ontwerp over had was de heer Posthu
mus van de P. v. d. A., die als argumen
ten aanvoerde de betere technische ver
zorging, de betere, sociale toestanden
voor het personeel en de behoorlijKe
regeling der schadevergoeding. Wij zien
dan af van de communisten, die natuur
lijk vóór waren, zoals zij voor alle een
heidsstrevingen zijn. welke het hun
slechts gemakkelijker maken de zaak
over te nemen, als de tijd rijp is en dat
reeds had de regering hiertegen moeten
waarschuwen, indien Oost-Europa het
niet gedaan had.
Da heer Beernink (C.H.) zag tenslotte
geen andere oplossing dan dat de minis
ter het wetsontwerp zou terugnemen
Hoewel het er aldus voorstond, dat er
geen meerderheid voor dit wetsontwerp
zou zijn te vinden immers alleen P.
v. d. A. en C.P. hadden zich vóór ver
klaard toch waagde de minister van
Verkeer en Waterstaat zich aan een ver,
dediging ervan. Het was een moeizame
verdediging, waarbij hij moest toegeven
dat zonder de Duitsers dit wetsontwerp
er niet zou zijn geweest. Maar de minis
ter vond het onjuist het te zien als de
legalisatie van een Duitse maatregel. Men
moest het zien als de voortzetting var>
een eenmaal gegeven beheersopdracht.
De P.T.T. kon het veel beter. Maar dan
moest men ook maar van alle radiowin
kels P.T.T.-Staatswinkels maken, dat zou
men mét hetzelfde argument kunnen
doen. En dan zou men eerst recht op de
weg der nationalisatie zijn beland. Neen,
liet was niet prettig voor de minister dit
ontwerp, dat niet van hem was,, als zijn
eerste te moeten verdedigen, maar een
argument als dit, dat de P.T.T. voor alles
wat hiervoor nodig was veel beter de
weg weet naar de Rijksbureaux, was wel
buitengewoon vreemd. Dit kon zelfs met
een beroep op de research en andere
argumenten niet worden gered.
Zou dit wetsontwerp niet worden aan.
vaard. dan zou de P.T.T. verder moeten
beheren en zou de exploitatie tegen de
prijs van 15 moeten worden verhoogd
tot de oude ƒ24, nóg een lage prijs bij
hetgeen dan te wachten staat. Het was
's ministers sterkste argument.
Terwijl de *».T.T. wil helpen, krijgt zij
het verwijt van machtswellust en perfec
tionisme. Men kan zeggen, dat de minis
ter waarlijk ijverig alle argumenten uit
putte. Het mocht niet baten.
Bij de replieken kwam men ae nieu
we bewindsmail uiterst vriendelijk tege
moet met dank voor zijn bedachtzaam
irenisch betoog, maar geen der opponen
ten bleek bekeerd.
En de minister, die zeer wel inzag,
dat hij het ontwerp van oud-minister
Vos belangstellend toehoorder bij dit
debat niet zou vermogen te redden,
nam het terug tot nader onderzoek naar
een oplossing samen met de opponenten
in de Kamer. F. S.
Advertentie
Neem die welke U 't makkelijkst inneemt
Sanapirin (tablet) of Mijnhardtjes (cachet)
bij Kou, Griep, Rheumatische pijnen,
Hoofdpijn, Kiespijn of Zenuwpijnen.
Verkrijgbaar in prijzen vin 3075 cent
De deken van Wadowice, bij Krakau,
Leonard Prochownik, is tct drie maan
den gevangenisstraf veroordeeld wegens
„ontering van 't lichaam van 'n vennoor-
de soldaat'', omdat hij geweigerd heeft
aan 'n overleden communist 'n kerkelijke
begrafenis te geven.
Gedurende de rechtszitting verklaarde
deken Prochownik, dat hij voor 't slacht
offer heeft doen bidden, maar dat hij
overeenkomstig de voorschriften van het
kerkelijk recht niet kon toestaan, dat in
dit geval een kerkelijke begrafenis zou
worden gegeven, waarbij bovendien vlag
gen en vaandels van partijen, die vijan
dig staan tegenover de Kerk, zouden
worden meegevoerd.
De openbare aanklager handhaafde zijn
eis met het argument, dat communisti
sche vaandels geen bezwaar voor de
priester zouden mogen zijn.
Het rechtsgeding tegen deken Pro
chownik is één van de vele, die aan
hangig zijn gemaakt wegens weigering
van de geestelijkheid, om officieel aan
wezig te zijn bij de begrafenis van leden
der corrunilnistische partij.
De laatste tijd is een groot aantal
priesters in Polen gearresteerd en zijn
er verschillende processen gevoerd. Te
Ratibor in Opper-Suezië (vroeger Duits
gebied) is bijv. pater H. Weicel tot drie
jaar gevangenisstraf veroordeeld. De be.
schuldiging, die tegen hem is ingebracht,
is nog niet bekend gemaakt.
Naar verder uit Londen wordt gemeld,
verneemt het Engelse weekblad „The
Tablet" uit Polen, dat het uiterst moei
lijk is uit de streng gecensureerde Pool
se pers op te maken, hoeveel priesters
gearresteerd zijn. Individuele gevallen
krijgen immers gewoonlijk slechts een
plaatselijke bekendheid. De Poolse cor
respondent van dit weekblad meent ech
ter veilig te kunnen aannemen, dat meer
dan 150 priesters door de huidige rege.
ring zijn gearresteerd.
Deze Zusters die in gewone omstan
digheden haar leven slijten in de stille
beslotenheid van haar klooster, ver van
het wereldse vertier, schrikken er ook
niet voor terug om, wanneer Onze Lieve
Heer dat van haar vraagt, weer eens in
die woelige wereld terug te keren en
zelfs grote buitenlandse reizen te onder,
nemen.
Zo berichtte onze krant dezer dagen
dat er binnenkort een aantal zusters uit
het Caraelitessenklooster St. Joseph te
Boxmeer, naar Beieren zullen vertrek
ken om er te Bamberg een nieuwe Car-
mel te gaan stichten. Het zijn zusters uit
hetzelfde convent, dat eens jaren gele
den door de Kulturkampf uit Duitsland
verjaagd werd. En wel is het een ver
heugende en hoopgevende omstandigheid
dat talrijke postulanten zich reeds voor
bereiden om haar intrede te doen in
deze strenge, beschouwende orde en er
met haar Nederlandse medezusters te
bidden voor de toekomst van de Kerk in
Duitsland.
Zo zijn er verleden week eveneens
tien Zusters Carmelitessen uit het kloos.
ter „Elzendaal'' te Boxmeer naar Bra
zilië vertrokken om er op geestelijke
wijze, door offer en gebed, te gaan deel
nemen' aan de directe missiearbeid der
Nederlandse Paters Carmelieten.
Het begin van deze Braziliaanse reis
i3 niet geheel zonder hindernissen ver
lopen. De Zusters zouden van het vlieg
veld „Welschap" bij Eindhoven, naar
Le Havre vliegen om vandaar per boot
de rei3 naar Brazilië voort te zetten. Het
is begrijpelijk, dat er op de morgen van
het vertrek een drukte van belang heers
te in het anders zo stille slotklooster. Er
moest immers nog een laatste afscheid
genomen worden, want hier op aarde zou
men elkaar niet meer terugzien. Een tot
weerziens dus in de hemel
Het gezelschap vertrok per auto naar
Eindhoven. Het was een zachte, zonnige
morgen, die prachtig vliegweer beloof
de Maar daar braken zich de zusters het
hoofd niet om, want al hadden ze geen
van allen ooit gevlogen, sommigen mis
schien zelfs niet in een auto gezeten,
bang warende niet. Voor behouden over
komst zorgde Onze Lieve Heer wel
Ze kwamen op „Welschap". Eerst
moest voldaan worden aan verschillende
formaliteiten daar ontkwamen zelfs
onze brave zustertjes niet aan en met
dezelfde gerustheid, waarmee ze anders
de brede trappen naar het hoige koor
bestegen hadden, beklommen ze toen het
smalle trapje van de vliegmachine. Kalm
en rustig ondergingen ze de emoties van
het aanzetten der donderende motoren,
het loskomen van de grond, hét eerste
gevoel van te vliegen. Natuurlijk, toen
moest er eerst eens echt hartelijk gebe
den worden voor een goede reis en dan
zaten ze vol spanning uit te zien naar
de steden en dorpen en bossen en rivie.
ren van België, daar zo heel ver in c!>
diepte. Totdat het daarbuiten wat mis
tig werd en het uitzicht slechter.
De mist werd dichter en dichter en
toen men in de nabijheid van Le Havre
gekomen was, bleek het zeer twijfelach
tig, of men wel zou kunnen landen. De
machine cirkelde enige tijd boven het
vliegveld, tot van beneden het radio
bericht kwam, dat landen onmogelijk
was. Men kon het echter proberen op
Le Bourget bij Parijs, dat op dat ogen
blik nog open was., De piloot zette dus
koers naar Le Bourget, maar ook dat
bleek bij aankomst potdicht te zitten.
Dan toaar weer terug naar Eindhoven
En zo gebeurde het, dat onze Carme
litessen des middags om 4 uur weer voor
de poorten van Elzendaal stonden. Men
begrijpt de consternatie daar. Het weer
zien in de hemel was voorlopig uitge
steld
Het ergste was, dat de boot intussen
uit Le llïvre vertrokken was. De eerste
haven., die zou worden aangedaan, was
Casablanca, op de noordkust van Afrika.
Dan maar vliegen naar Afrika
En zo had twee dagen later opnieuw
het afscheid plaats, maar thane onder
wat minder emotie dan de eerste keer,
Alles wentEn de vertrekkende zusters
waren intussen doorgewinterde luchtrei-
zigsters geworden
Ditmaal haalden ze de boot royaal. Ze
zijn nu al in voile zee en vol moed va
ren ze haar missieland tegemoet.
Moge haar arbeid daarginds zegenrijk
zijnP.
_(|l)ll)|l||llll!UlllllilllllHlllllllllllllllll
•DAM^
We hebben dezer dagen gemeld, dat de
productie van witte kool dit jaar zo* groot
is, dat ze voor een deel onverkoopbaar is.
waarbij komt dat een gedeelte door stip-
ziekte is aangetast en dat er vrijwel geen
export is.
Op de veilingen te Roosendaal en
Steenbergen werden in de afgelopen week
tienduizenden kg. witte kool aangevoerd,
die niet kon worden verwerkt.
De Veilingsver. „Noord-West-Brabant"
te Steenbergen vernietigde niet minder
dan 50.000 kg., een gewicht dat door de
veiling te Roosendaal werd geëvenaard.
Grote hoeveelheden witte kool liggen te
Steenbergen op het vernietigingsterrein
te rotten. Een bord „besmet moet het
publiek weerhouden de kool mede te ne
men, hetzij voor persoonlijk gebruik, het
zij voor bestemming als veevoeder.
De Overheid heeft intussen inge,grepen.
De boeren die hun witte kool aan de
veiling aanbieden krijgen hiervoor een
bedrag van 2.50 per 100 kg.
zoals hij in „Blubber" zelf
Op Zondag 12 December a.s. zal te
's-Heerenberg de omthulling plaats heb
ben van een oorlogsgedenkteken, dat
vooral gewijd is aan de nagedachtenis
var. de in 1942 in het concentratiekamp
Daohau omgekomen pastoor J- Galama
en zijn kapelaan M. A. van Rooyen. Het
monument bestaat uit een bronzen beeld,
voorstellend de Goede Herder, die zijn
leven geeft voor zijn schapen, een werk
van de beeldhouwer Henrn. van Remmen
uit Den Haag.
De onthulling zal geschieden door Zijne
Bm. Joh. Kard. de Jong.
In zijn antwoord op enige vragen van
het Tweede-Kamerlid Cornelissen zegt
minister v. d. Brink, dat hij ten aanzien
van het verbod van lichtreclames tot zijn
leedwezen geen enkele concessie kan
doen.
Gezien de ernst van de toestand bij de
electriciteitsvoorziening kan verzachting
van de maatregelen die betrekking heb
ben op de etalageverlichting tijdens de
maand December niet in verweging wor
den genomen.
Aan de uitvoering van de maatregelen
zal met de meest mogelijke gestrengheid
de hand worden gehouden. Op de eerste
vijf werkdagen van de week zal dus uit
sluitend van 18 tot 22 uur de etalagever -
lichting mogen branden en op Zaterdag
en Zondag van 16 tot 22 uur. Met uitzon
dering van de verzorgingsgebieden van
de prov. electriciteitsbedrijven van Gro
ningen en Friesland. Daar mogen alle
dagen de etalages verlicht zijn van 16 tot' beleefd "en doorzien dan wij het zeil'
'24 uur. '1 deden- Hij verkleint de dingen niet, hij
Dinojo, ongeveer een jaar ge
leden. Vanuit het raam van de
kamer, die ik met enkele andere
onderofficieren deelde, zag ik ver
over de bergen in het Zuiden een
dichte sluier komen aandrijven.
Snel naderde de regenbui. Nog
scheen de zon recht boven ons,
brandend op het dak, op de oprij
laan, bezoomd met rijzige palm
bomen. De natte moesson zou zo
dadelijk „de hitte van de dag"
voor korte tijd wegspoelen met
een verfrissend bad en de velden
en paden omtoveren tot blubber,
niets anders dan blubber.
Toen bracht de post een pakje
Uit Nederland. Snel werd het ge
opend: het bevatte een boek, een
boek over de Nederlandse soldaat
in Indonesië, over „ons" dus, ge
schreven door J. W. Hofwijk, de
journalist, die we in Modjokerto
„aan het werk" hadden gezien,
ratelend op zijn schrijfmachine, ge
zeten op de treeplank van een
master-jeep.
„De hitte van de dag!", spotte
er een, toen ik het boek begon te
lezen. „Hij had het boek beter
Blubber kunnen noemen 1" en hij
doelde op de regen, die neerkletterde
op het dak en de velden doorweekte.
De hitte van de dag en blubber, mis
schien lijken het twee uitersten, maar ze
zijn het niet. De herinnering, aan ons
verblijf, maar vooral: aan ons werk in
Indonesië zal er altijd een blijven aan
hitte en blubber.
Wie kon dit beter begrijpen dan Hof
wijk, die niet als j'ournallst, maar als
een der onzen op Java bij ons was, met
ons meetrok en ons leven tot in ieder
detail deelde, ook als we bij zo'n „detail"
tot over de enkels in de blubber zakten,
om van „dekken-in-de-blubber" maar
niet eens te spreken?
En het is, alsof de woorden van mijn
kamergenoot geen klacht, «Joch een pro
fetie zijn geweest. Hofwijk bundelde een
zeer groot aantal nieuwe reportages
onder de titel „Blubber", een boek, dat
dezer dagen in zeer verzorgde uitgave
verscheen bij de uitgeverij „De Toorts"
te Heemstede.
Ik heb dit boekverslonden. Het is
opgedragen aan het Thuisfront en Het
Thuisfront kan er trots op zijn. Dit is
hét boek over onze jongens in Indonesië.
Zó was het leven, dat ik tnet zoveel an
deren ruim twee jaar leidde, zó waren de
„acties", die ik meemaakte, zó waren de
grappige momenten, die ons bulderen de
den van hel lachen, zó waren onze ang
sten en ons heimwee.
Hofwijk heeft dit alles veel scherper
vergroot ze ook niet, maar ziet _ze feil
loos scherp in juiste proporties. Hij maakt
geen opgeblazen verhalen over de po
litiële actie, maar zag de realiteit even
min over het hoofd. Hij is volstrekt 'eer
lijk en zegt desnoods bittere dingen;
maar aan de andere kant beschikt hij
over een behoorlijke dosis door en door
gezonde en gulle humor. Hij stelt zich
niet aan, doet niet moediger dan hij wer
kelijk is, maarwij weten uit erva
ring, dat hij niet achter bleef als er ge
vaar dreigde, al ging zijd hart dan „van
rikketik1
schrijft.
Het liefst schrijft hij over de jongens,
„de gewone jongens, van bij U en bij mij
in de straat." Hij maakte praatjes met hen
lachte met hen, deelde hun zorgen en
angsten. En steeds opnieuw schreef hij
over deze ontmoetingen waarbij zeer
zonderlinge in zijn heldere, eigen stijl,
in zijn prettige, vlotte verteltrant die nim
mer dor is, doch altijd sprankelend en le
vendig, omdat Hofwijk zelf een jonge ke
rel is, vol van een sprankelende, leven
dige geest.
Toen ik dit boek las, was ik reeds arie
maanden terug in Nederland, maar dc in
druk die het op me maakte was zó sterk,
dat ik me enkele uren weer terug waande
in de blubber bij Dinojo.
Er bestaan nog steeds verkeerde me
ningen over onze jongens en ik zou iedere
fchuisfronter willen aanraden: koop dit
boek. Ge leert er het leven van uw zoon.
uw broer, uw man in Indonesië uit ken-'
nen. Het is zeer boeiend; bovenal: het is
zo waar en zo menselijk.
Maar ook: stuur dit boek naar de jon
gens in Indonesië- Mijn exemplaar van
„De hitte van de dag" werd door wel
geteld driehonderd zestien soldaten
stuk gelezen. Ze vonden er hun eigen ge
waarwordingen geheel en al in terug en
liefst zouden ze het f>oek zelf bezitten.
Het omslag van „Blubber" vermeldt,
dat er „binnen enkele weken tij da" 18.000
exemplaren verkocht werden. Respecta
bel voor Nederland, maar niet voldoen
de voor Nederland en Indonesië samen. Er
moet van „Bluhber" op z'n minst alleen al
naar onze jongens in Indonesië een even
groot aantal gestuurd worden, liefst een
groter. De jongens wachten erop, ik weet
het uit ervaring.
En als dit verlate Sint Nicolaasgeschetik
in Indonesië aankomt, zullen de jongens
zich dankbaar over „Blubber" buigen en
met die vinger in de oren lezen, lezen
over.zichzelf.
Daarna zullen zé door hun raam kijken
en van ver over de bergen een dichte ne
vel zien aandrijven En even later zal de
regen neerkletteren om van de velden ea
paden blubber te maken....
Naar aanleiding van de klachten door
de „Ve:na", een vereniging van maat-
kleermakers, geuit, waarvan we in ons
nummer van 18 dezer melding maakten,
deelt het bestuur van de vakgroep .Kleer-
makerij" ons het volgende mede:
Da vakgroep „Kleermakerij", waarbij
alle kleermakerijen in Nederland zijn in
geschreven, vbrmt de overkoepeling van
de vrije organisaties. Iedere behoorlijke
vrije organisatie is in de vakgroep ver
tegenwoordigd. De „Vema" is als zodanig
niet bekend. In het vakgroepbestuur zijn
de vrije organisaties vertegenwoordigd,
terwijl de z.g. ongeorganiseerden drie
bestuurszetels bezetten
T a v. de prijzenbeschikking herenmaat-
kledfng heeft het vakgroepbestuur voor
de belangen van alle ondernemers op de
bres gestaan. Tenslotte is een prijzenbe
schikking gepubliceerd, die het bestuui
ook niet bevredigt, en waarop het critiek
heeft uitgeoefend. Het directoraat-gene
raal van ds prijzen heeft hierop geant
woord. dat het aan theoretische beschou
wingen geen waarde toekent, maar dat
het klachten over de prijzenbeschikking
in behandeling wil nemen, indien speciaal
van de kleinere ondernemingen bedrijfs.
resultaten worden voorgelegd, waaruit
blijkt, dat deze kleinere ondernemingen
geen bestaansmogelijkheid meer hebben.
Deze kleinere ondernemers zijn tot op
heden in gebreke gebleven enige ge
gevens dienaangaande te verstrekken.
De classificatie gaat niet uit van de
vakgroep „Kleermakerij" Het directo
raat generaal van de prijzen classificeert,
gehoord een commissie van deskundigen,
n.l. de Sociale commissie voor het maat-
klêdingbedrijf. Dit college is paritair
samengesteld uit afgevaardigden van
werkgevers, en werknemersorganisaties.
Voor ondernemers, die tegen hun klasse,
indeling bezwaar maken, staat beroep
open bij een beroepscommissie, waarin
als deskundigen zitting hebben
tegenwoordiger van een weikgeverso g
nisatie, een vertegenwoordiger van een
werknemersorganisatie en een vertegen.
woordiger van het directoraat generaal
van de prijzen.
Wat betreft de import van stoffen
heeft het Rijksbureau voor textiel, sectie
Distex, bij de toewijzing hiervan een
maatstaf aangelegd, die naar de mening
van het vakgroepbestuur niet juist is ge-
bleken. Ook hiertegen heeft de vakgroep
geprotesteerd, hetgeen tot resultaat zal
hebben, dat getracht zal worden deze
fout te herstellen. Het tekort aan kam-
garens en voeringstoffen is een euvel,
hetwelk de volle aandacht van het vak
groepbestuur heeft
De uitslagen van de partijen der elfde
ronde van het tournooi om het wereld
kampioenschap dammen, gisteravond- te
Heerlen gespeeld, luiden:
Roozenburg-Gesthem 11, Laros
Verpoest 0—2, Demesmaecker—Chiland
0—2, Keiler—Post 1—1, Van der Staay—
Perot 1—1.
Alle elf deelnemers hebben nu tien
partijen gespeeld. De stand luidt: 1. Roo
zenburg 18 punten, 2. Keiler 14 p„ 3.
Gesthem 13 p., 4. Verpoest 12 p., 5. Van
der Staay 11 p., 6, 7 en 8 Perot, Post en
Chiland 10 p., 9. Laros 9 p., 10. Demes
maecker 2 p., 11. Rostan 1 p.
We laten hier volgen de partij Ghestem
Laros. waarin de Nederlander de wereld
kampioen een nederlaag toebracht,
1 3228 18—23; 2 3832 (gewoonlijk wordt
hier 33—29 gespeeld, maar de wereldkam
pioen heeft nu eenmaal een voorliefde voor
het klassieke spel);
2 12—18; 3 31—27, 7—12; 4 43—38.
17—22 (de uitruil Is nu bepaald zwak); 5
28X17, 11X31; 6 36X27, 1—7; 7 49—43, 19—24
(deze oude variant schijnt weer in de mode
te zijn gekomen);
8 34—30, 23—29 9 30X19. 14 x 23; 10 33X24.
20x29; 11 3934 (Ghestems geliefkoosde tac
tiek);
11 10—14; 12 35—30, 7—11; 13 37—31,
14—19; 14 31—26, 9—11; 15 41—37, 4—9; 16
46-41, 11—17; 17 44—39, 2—7; 18 50-^44, 15—20
(een zet die onberekenhaar maar zeer agres
sief spel inleidt. Wit is nu gedwongen 30—25,
daar hij zwart 2024, 2430 natuurlijk niet
mak toelaten).
19 30—25, 2024 20 3933 (dit is ook
dwang daar anders zwart 2430 laat volgen
met winstvoordeel).
20 7—11; 21 44—39 (een grote blun
der. De titelhouder had 41—38 moeten spelen,
b.v. 41—36, 17—21. 26X17. 11X31, 37x26, met
moeilijk spel voor beide spelers. Wit mocht
niet 36X27 tegen 18—22, 27X7. 8—12, 7;<18,
23X12, 34X23. 19X50 en zwart wint. Het ls
jammer dat Ghestem deze fout maakte, daar
de partij anders van groot belang zou zijn
geweest voor de theorie).
21 17—21; 22 26X17. 11X31; 23 37X26,
24—30; 24 33X23. 23—29; 25 34 X 23. 19 X 46.
Wit verliest de partij.
De uitslagen van de afgebroken par
tijen uit de 6e ronde luiden:Van Schel-
tinga—Kramer 0—1, dr. Stumpers—Van
Mindeno afgebroken in een voor dr.
Stumpers iets gunstiger stelling.
De uitslagen der partijen gisteren ge
speeld voor de 7e ronde luiden: Van
Scheltinga—Barendrecht 1—0, Vinke—
Van Mindeno 1—0, dr. Stumpers—Vlags-
ma afgebr. in gelijke stelling, Prins—
Henneberke afgebr. in een voor Prins
gunstiger stelling, KramerBaay 10.
De stand luidt nu: 1. Prins 5 punten
plus 1 afgebr. partij; 2. Kramer 5 p.; 3.
Van Scheltinga 4% p., 4. Benneberke 4
p. plus 1 afgebr. partij; 5. dr. Stumpers
3% P- plus 2 afgebr. partijen; 6. Baay 3
p.; 7. Vlagsma 2% p. plus l afgebr. par
tij; 8. Vinke 2 p.; 9. Barendrecht 1% p.;
10. Van Mindeno 1 p. plus 1 afgebr. partij.
Van de te houden voorwedstrijden zijn
de wereldkampioen 45/2 van de Pol en
de landskampioen van Vliet vrijgesteld.
O De Engelse testers (449 voor 7 en 41
voor 1) wonnen van Orange Vrijstaat
(251 en 238). Jenkins 7 voor 97 en
Wright 3 voor 16 waren de bowlers.
Het Italiaans persbureau maakt melding
van een Duitse uitzending van Radio
Vaticana, waarin werd medegedeeld, dat
Paus Pius X waarschijnlijk reed» gedu
rende het a.s. heilig jaar Zalig verklaard
zal worden.
De onschuld en de eenvoud van geest
van het Nederlandse volk kunnen met
duidelijker worden gedemonstreerd dan
door de belangstelling, waarmee het
iedere week weer opnieuw in zijn kran
ten de mededeling leest van de verschil
lende regeringsinstanties, belast met de
voorlichting, dat de productie moet wor
den opgevoerd of, zoals het gewoonlijk
heet, dat men harder moet werken, om
meer te produceren.
De redactie van „Die rare wereld"
verwacht een nog grotere sensatie als het
geheim uitlekt, dat kortere arbeidsuren
en minder werk niet noodzakelijkerwijze
leiden tot een vermeerdering van de pro.
ductie.
II I I
0*w«L 1181
(Schaakredacteur P ,A. KOETSHEID
Achterweg 86, Lisse.)
Zaterdag, 20 November 1948.
No. 6465.
W. H. HARING, Schipluiden.
Eerste plaatsing. Mat in twee zetten.
y/////.
//iis&j&SA
mam
No. 6466.
A. ELLERMAN, Magazinet 1943 (2)
le prijs. Mat in twee zetten.
Wit: Kh2, De7, Ta5—d2 Reü—f8. Peö:
b3. d4, d6, f3, f7.
Zwart: Kdö, Dc5, Tföhö, Rb8, Pbö;
b6. c3, f4, h3.
No. 6467.
E. PBDERSEN. Magazinet 1948 (2
le prijs. Mat in drie zetten.
Wit: Kb2 Pe4, Ra7, Pa6—c5; a4. d3
Zwart: Kaö. Dg6, Te6—e8, Rc2—d8; b3.
c6. c7, d4, d5, go.
CORRESPONDENTIE.
M. de K. te R. In een bijdrage ais
deze is een dubbele dreiging zeer hinder
lijk. Er komt verder nog bij, dat er een
nevenoplossing aanwezig is door 1. Fe6?
Kd5 2. Df3i t.
PROBLEEMOPLOSSINGEN.
No. 6457. 1. Pe6d8 enz.
No. 6458. 1. Db8e5 enz.
No. 6459. 1. De7h4 enz.
1. Db7 wordt o.a., weerlegd door 1.
Fa5 en 1. Dg5 door 1. Pd5.
Goede oplossingen van no. 6457. 6458
en 6459 zonden in: ir. A. Bergs'.ein,
Galeen: J. Diekhaut Nijmegen: W. Hooft,
Utrecht; P. H Houd ijk. Rotterdam; M.
Nieuwstad, Kaatsheuvel: C H. Nyiramp.
Almelo; H. v. d. Poel, ZoeterwouJp: F.
Pijls, Maasbracht; G. v. Rooyen, Heem
stede; W. den Teuling, Arnhem; C. v. d.
Weide, Rotterdam; F. Witte den Hav:
Van no. 6457 en 6453: H. Th. v. Gooi'.
Voorburg; W. H. Haring, Schipluiden; C.
J Lutz, Gouda; Stijn Pompe Voorburg
Van no. 6458 en 6459: Frans Janssen.
Leiden.
Van no. 6457: J. v. Gelder, Nijmegen;
R. Heintjes v, Veerssen, Noordwijkerhout
