Nieuws uit STAD en OMTREK
Gemeente doet een goede rail
LAATSTE BERICHTEN
BIM
SCHEEPSRECHT
IN 'S LANDS VERGADERZAAL
VLAGGEN UIT
NED. DELEGATIE ARRIVEERDE
IN BATAVIA
EEN AANVAL OP MONTGOMERY
IN DE FRANSE KAMER
DRIEMAAL
WOENSDAG 24 NOVEMBER 1948
PAGINA 3
DE WAAG KOMT AAN DE
NED. HERV. KERK
havenloodsgelden
SPORTUITWISSELING MET
WANDSWORTH
De plannen voor 1949
BURGERLIJKE STAND
LORENTZLAAN-OPHOG1NG
ONDERHOUD WONING
EEN KOOPJE
VERPLAATSING VAN
SCHOOLWERKTUINEN
STICHTINGSCOMirré
CLUBHUIZEN
DRIEKONINGENAVOND
Begrotingen - Als ministers spreken -
Vuurwerk en pathetiek - Welter en Romme
KINDEREN VAN ONS VOLK
RASMUS DE WONDER
DOKTER
UITBREIDING VLOOT
HOLLAND-AMERIKA LIJN
SPIEGEL DER MILLIOENEN
Analyse van de rijksbegroting
HONDERDDUIZEND KILO
WITTE KOOL VERNIETIGD
in Hoek van Holland
Wederopbouwplan gaat door
d:
VEERDIENST
EX-BURGEMEESTER van
HEUSDEN VEROORDEELD
MACARTHUR BEKRACHTIGT
VONNISSEN
BRUNE TOT 10 JAAR
VEROORDEELD
DE IN DUITSLAND GEARRES-
TEERDE SPIONNENGROEP
MIN. SASSEN: DOEL, SNELLE
UITVOERING KONINKLIJKE
REDE
De vertrouwenskwestie
en de
ontvoering
van
Sinterklaas
tl
VIJANDELIJK VERMOGEN
VERZWEGEN
DE STAKING AAN AMERIKA'S
OOSTKUST
IS
door ARTHUR LEAK
Z. H, DE PAUS TERUG NAAR
VATICAAN
BOMEN IN DE NOORD-OOST
POLDER
NED VRACHTEN MARKT
Naar wij uit doorgaans wel-ingeMchte
bronnen vernemen, is er na langdurige
onderhandelingen overeenstemming be
reikt tussen het gemeentebestuur en de
leiding van de Schiedamse Ned. Herv.
Gemeente omtrent de uitwisseling van
enkele historische obje-ten.
Men zal zich herinneren, dat bij de
restauratie van de Grote Kerk herhaalde
malen de wens geuit werd tegelijkertijd
het oude Waaggebouw, d®t eigendom van
de gemeente is, op te knappen. Sommigen
vonden het zelfs aanbevelenswaardignet
gehele gebouw af te breken, zodat de
eenheid van architectuur mooier zou uit
komen en de toren geheel vrij zou staan.
Het ruil-objeot voor deze Waag was het
oude, op de lijst van historische monu
menten geplaatste, orgeltje in de Aula
van bet St. Jacobsgasthuis, dat nog steeds
Bij het bepalen van een nieuwe Veror
dening op de Havenloods- en kadegelden,
omdat de oude Verordening per 31 Dec.
a.s. eindigt, willen B. en W. de tarieven
in overeenstemming brengen met die van
Rotterdam en de berekening doen ge
schieden naar de bruto-inhoud van de
schepen.
Verscheidene bepalingen in de oude
verordening zijn niet meer in overeen
stemming met de practijk en zullen moe
ten vervallen.
De kadegeld-verordening kan zo blij
ven.
eigendom was van de Ned. Herv. Kerk.
Bovendien bad deze kerk 'n catechisatie-
lokaal in de Beurs zodanig t,er beschik
king, dat dit zondermeer niet aan zijin
bestemming onttrokken zou kunnen wor
den. Wilde de restauratie van de Beurs
volledig onder handen genomen worden,
dan was voor de gemeente dit nog be
staande recht een belemmering. Nu heb
ben langdurige en vaak zonder resultaat
schijnende, onderhandelingen ertoe ge
leid, dat de Waag aan de Ned. Herv. Kerk
en hert orgel van de Aula en het cartechi-
satielokaal van de Beurs aan de gemeente
kamen.
Plannen voor de voortzetting en uit
breiding van onze uitwisseling met
WANDSWORTH zijn in de maak en om
vatten de volgende mogelijkheden. Tij
dens de Paas-vacantie komen twee Engel
se Jeugdvoetbalelftallen teneinde zich
met de Schiedamse voetbaljeugd te me
ten. Begin Juni gaat een ploeg van een
25-tal dames en heren tennissers in
Wandsworth spelen.
Cricket beter voorbereid dan dit
jaar maakt zich wederzijds op om zo
wel hier als daar onderlinge wedstrijden
te spelen.
Het is de Wandsworth Atliletiek-dames
en heren in Schiedam zo goed bevallen,
dat zij ook in 1949 hierheen wensen te
komen.
Met tafeltennis zal het ook wel lukken:
wederzijdse contacten worden gezocht en
gelegd om uiteindelijk tot de gewenste
uitwisseling te komen.
De Schiedamse zwemmers en zwem
sters-ploeg hoopt in 1949 een tegenbezoek
aan Wandsworth te brengen.
Tenslotte worden pogingen in het werk
gesteld om het terrein van de ENSO-
bemoedïngen en contacten verder uit te
breiden; o.m. op het z,g. Welfare (sociale
verzorging)-gebied en briefwisseling
in het Engels natuurlijk tussen oudere
scholieren.
GEBOREN; Martimus G. P. z. van M.
H. Groen en N. P. Kool, Dr. Sauerstr. 6;
Leopold, N. z. van J. F. Prins en N. M.
den loom, Boerhavelaan 1; Evert A. z.
van H. W- Verdonk en J. S. R. de Jager,
Nassaulaan 75.
OVERLEDEN: A. Leef lang, 75 j., wed.
van C. Stekhof, Beierland'estraat 35.
De ophoging van de terreinen voor de
woningbouw aan de Lorentzlaan zal
14.000.— bedragen, waarvoor een cre-
diet is aangevraagd.
Het woonhuis Noordvestsingel ontei
gend ten behoeve van het uitbreidings
plan Nieuwland, moet voorlopig nog als
woonruimte beschikbaar blijven en vraagt
om noodzakelijke voorzieningen in ver
band met de bouwvallige toestand van
de kap en de borstwerings-muren- Hier
voor is 1290.arediet nodig.
Voor 10.wil de gemeente Delft aan
de gemeente Schiedam ten behoeve van
de ontwikkeling van het industrie-ter
rein bewesten de Schie een stuk kade
afstaan. Aangezien dat geen geld is,
vraagt B. en W. toestemming om het te
mogen kopen.
Als het voorstel van B. en W. wordt
aangenomen, zullen de scboolwerktuinen
hert volgend voorjaar reeds bij de Vijf-
sluizen liggen. Daarom zal er zo spoedig
mogelijk met de aanleg van de tuinen
begonnen moeten worden, omdat dit niet
bij veel regen en vorst kan gebeuren en
zij in het voorjaar zo tijdig moeten gereed
liggen, dat het zaaien en planten met
succes kan geschieden. B, en W. vragen
19.000.vooruit op de Begroting 1949.
Afschrijving in 10 jaar.
Aangezien in ons eerste bericht enkele
namen van leden van hert stiehtings-
comité „Clubhuizen ongeorganiseerde
jeugd" weggelaten werdien, geven wij hier
nogmaals, maar nu de volledige lijst.
Mevr. H. Bentbem—de Wilde, We'thoud-
ster van sociale zaken, ds. J. G. Jansen,
dr. M. Romer, Th- J. L. v. d. Berg, H. IJs-
sektein, j. Pulleman, K. J. Otterloo, W.
Kok, A. de Groot, M. Hall, mej. F. van
ThieL Het dagelijks bestuur wordt ge
vormd door mevr. Benthem—de Wilde,
dm Jansen en de beer IJsselsteim.
Eindelijk krijgen we een Shakespeare-
vertoning m Schiedam. Helaas, geen King
Lear, hoewel ook dart grandioze dirama
als vergoeding wetrdaangeboden voor het
fait, dat het gecontracteerde stuk „Be
Lindeboom" moest uitblijven, omdat" de
première vertraagd was. De Schiedamse
theater-bezoeker schijnt het nu eenmaal
niet op het zware drama begrepen te
bobben
Nu komt Driekoningenavond, een van
die luchtige blijspel®®, waarin Sha
kespeare zijn lust voor persoonsverwis
selingen en travesti kan botvieren, terwijl
de Nar, Tobias Hikkenburg en Jonker
Andries Bibberwang overvloed van kans
krijgen om zich ten koste van Malloho te
vermaken en een regen woordspelingen
en spitsvondigheden op de toeschouwers
af te vuiren.
Een bijzonderheid van dit stuk is, dart
t»aorielle Destree tijdens de scène-wisse-
ling de muziek van Humperdinck za-1
dansen, welke muziek uitgevoerd word't
coor hert eigen orkest van hert Amster
dams Toneelgezelschap o.Lv Maurice v
IJzer. De vertaling is van dr L A J-
Burgersdijk. Het stuk vraagt een grote
en, sterke rolbezetting. Johan Fiolet Ben
Groenier, Paul Huf en Frits van Dijk zul
len voor een kostelijke avond zorgen
waarin vlot gelachen kan worden. Albert
van Dalsum heeft de regie.
In verhand met de culturele banden, die
met Lier in Vlaanderen gesloten gaan
worden, zal er uitwisseling van toneelge
zelschappen plaats hebben. De eerste
Schiedariise ploeg, die over zal gaan, .is
nog niet bekend. Er sal beslist moeten
worden tussen Utile Dulci en Broderode,
welke verend ginge n het best in staat ge
acht mogen worden een goede entree te
maken.
Bredhrode speelt ter beoordeling op
Zondag 12 December in Musis Sacrum.
De kans wordt tegelijkertijd aangegrepen
om de kas van Katholiek Thuisfront wat
rijker te maken.
Wij zouden ton-eelminnend Katholiek
Schiedam met de meeste aandrang willen
vragen deze avond naar Musis te gaan.
Het stuk is goed en wordit goed gespeeld,
maar wat belangrijker is, voor een lege
zaal is het zeer onprettig spelen en blijft
ook de sfeer uit, die wellicht uiteindelijk
de doorslag kan geven-
Het is zeker, dat Utile Dulci twee da
gen later met „Fiat te huur" van Agatha
Christie wel een volle zaal zal trekken.
Het is onze wens, dat de beste acteurs
ons vertegenwoordigen, maar dat neemt
niet weg, dat wij Brederod® graag gelijke
kansen geven om in het Katholieke
Vlaanderen Schiedam's toneel-peil binnen
te leiden. Het wordt hier een kwestie van
Schiedamse katholieke solidariteit en van
groeps-eer gevoel. Bovendien is hert doe!
Blkr-symnathiekst. Dus....
Geen gezin ontbreke. dat die avond vrij
kan maken Het stuk twee maal gezien te
hebben, is reen bezwaar, wij zagen het al
vier maal en gaan met graagte nogmaals.
Voor de Schiedamse Toneelkring „Het
Schouwspel" komt op Donderdag 2 De
cember in het Passage-theater het Ned-
Volkstoneel een opvoering geven- van
..Rasmus de Wonderdokter". Vooral de
hoefdrolvprrtolking door Johan Elsenstohn
werd bij de eerste opvoering geroemd.
Midden in de begroting zittend maakt
men kennis met de Kamer, dat wil zeggen
met de kwaliteiten van de kamerleden
Zo'n begroting is een kluif en als er geen
leden waren, die met een grapje of kwink
slag, met pathetiek of ander oratorisch
talent deze redevoeringen aan de lopende
band kwamen kruiden, zou men er bij in
slaap kunnen vallen. Op de beurt komen
alle ministers rekening en verantwoording
afleggen van hun beleid en iedere depar
tementale begroting vormt op zich een be
hoorlijk boekdeel met Memories van toe
lichting en van antwoord, voorlopig ver
slag en eindverslag en een uitgewerkte
staat van uitgaven, en daar wordt dan zo
het een en ander over gezegd door een
lijstje van tien tot vijftien of soms nog
meer sprekers. Maar de voorzitter meet de
tijd nauwkeurig af, wil hij vóór Kerstmis
klaar komen met al die begrotingen, dan
mag er over iedere begroting niet langer
dan twee dagen gepraat worden. Dus
komt soms pjortseiing het bekende hamer
klopje een spreker onderbreken en dan
zegt de president met zijn vriendelijkste
glimlach; „denkt U erom, U hebt nog één
minuut".
Alleen de ministers hebben vrije spreek
tijd. Zij mogen zich tegen alle aanvallen
verdedigen zolang het hun lust en het
is bijvoorbeeld vooral Prof. Lieftinck. die
daar rijkelijk gebruik van maakt. Bij de
algemene beschouwingen, waarmee de
begrotingen altijd aanvangen had hij in
eerste instantie precies drie uur nodig
om zijn beleid te verdedigen. Maar hii
doet het dan ook vreselijk serieus. Geen
vraag wordt er door hem vergeten en hij
eindigt niet of hij moet ze alle hebben
beantwoord. Intussen raadpleegt hij ijverig
zijn paperassen om toch vooral maar niets
te vergeten en dan doceert de professor
weer voort met telkens dat korte kuchje
ertussendoor. Zelfs minister-president
Drees, die toch wei zetelvast is, ging onder
deze lange betogen aan ambulantisme
dioen. Hij liep eens rond achter de minis
terstafel en zocht tenslotte een plaatsje
in het bankje van van der Goes van Na-
ters om daar met deze en partijgenoot
Goedhart een geanimeerd gesprek te be
ginnen. Prof. Lieftinck was voorlopig
toch nog niet klaar.
De heer Drees, nu Dr. Drees, is een va
derlijk man die bij alle critiek zijn goede
humeur bewaart en zijn lastige kinderen
rustig en zakelijk van antwoord dient.
Heel vlot en parlementair natuurlijk, maar
toch met die ondertoon van: nou zal ik
je dat eens uitleggen, maar dan moert je
ook niet verder zeuren- En als ze dan toch
weer verder zeuren, legt hij het maar
weer geduldig opnieuw uit. Maar intus
sen is hij toch nooit om een antwoord
verlegen. En wie interrumpeert kan stee
vast op onmiddellijk antwoord rekenen,
en meestal een waarmee hij het doen
kan, al wordt het dan ook op dezelfde va
derlijke toon en even goedmoedig gezegd
als altijd.
Overigens zijn er in een vergadering
van honderd mensen allerlei sprekers.
Sommigen spreken gemakkelijk voor
de vuist weg en hebben zo maar wat
losse aantekeningen voor zich, anderen
hebben hun toespraak kant en klaar voor
zich en lezen die voor. Men kan aan de
voorzitter der Kamer onmiddellijk zien.
of een spreker zijn belangstelling heeft,
ook als het onderwerp hem beroepshalve
maar matig moet interesseren. Dan keert
de voorzitter zich naar de spreker en
luistert aandachtig met een trek van ge -
amuseerdheid op het gezicht. Anders is
hij meestal in gesprek gewikkeld met de
gaande en komende man, die zo op het
voorzittersverhoog eens een praatje komt
maken.
Toen tijdens liet zgn. „politiek debat" ds
voorzitter jarig was, was het natuurlijk
zeer druk op het voorzittersverhoog, want
beurtelings kwamen alle leden, die er de
lucht van kregen, de voorzitter d® band
schudden.
Er zijn sprekers, die stidi laten meesle
pen door hun eigen begeestering zoals
bijvoorbeeld prof. Gerbrandy of door het
onderwerp zelf. dat zij behandelen, wat
bij de heer Welter dikwijl? het geval is.
De geknepen stem van Prof. Gerbrandy
begint bij de climax zelfs te trillen, alsof
hij ontroerd is door zijn eigen woorden
En op dat hoogtepunt denkt men soms,
dat hij ieder ogenblik in tranen zal uit
barsten. En zijn woorden zijn bij zulk een
gelegenheid dan ook met deze heftige ont
roering in overeenstemming. En de heer
Weiter? Hij spreekt zeer vlot en gebruikt
'aarne dramatische beelden en vergelijkin
gen. Hij houdt ook van vuurwerk en ver
raadt in het debat een geroutineerde ge
vatheid. Een voorbeeld? Het ging natuur
lijk over Indië. dan is hij op zijn best.
- Eerst werd er met de bijl gehakt aan
de wortels van de grondwet, deze minister
doet het met het meer elegante floret.
Maar belde zijn even dodelijk.
En pp een ander rhetorisch ogenblik
vertelde hij, dat vele groten in den lande
zich van de politiek der regering hadden
afgekeerd, omdat zij Indië verloren acht
ten. Ik niet zo riep de heer Weiter
pathetisch uit ik geloof nog ln mijn
volk. Ik ben optimist. Ik geloof nog altijd
dat op het laatste ogenblik de wal het
schip zal keren. Daarop wacht ik en daar
om zit ik hier in de Kamer.
Een andermaal was er gesproken over
het Jobsgeduld van de regering tegenover
de Republiek. Jobsgeduld? riep de
heer Weiter. Vergeleken bij deze re
gering is Job een cholerische hystericus-
Stel hiertegenover de bedachtzame
Prof. Romme. Hij spreekt rustig, welover
wogen en voorzichtig, zelfs als hij op een
felle aanval moet antwoorden. Ook dan
verliest hij zijn gelijkmatigheid niet. Dan
staat hij iets voorovergebogen op het
spreekgestoelte, zet met duim en wijsvin
ger zijn bril eens recht en geeft dan met
een flauwe glimlach zijn goed geformu
leerd spitsvondig antwoord. Dat onder
vond kort geleden de heer Welter, die de
professor had gesommeerd hem in na
volging van Truman een kraaiendiner
aan te bieden, waarbij vanwege zijn Indië-
politiek professor Romme kraai zou moe
ten eten en de heer Welter kalkoen. Dat
kan, zei de professor, en hij wendde zich
vriendelijk lachend tot zijn rivaal, maar
op één voorwaarde, dan moet de heer
Weiter zich bij dat diner ook inbeelden,
dat hij dezelfde hoogte heeft bereikt ai"
die Amerikaanse staatsman. Zo is Profes
sor Romme. En dan te bedenken, dat zij
eens broederlijk tezamen in hetzelfde ka
binet hebben gezeten.
F, S.
Na een succesvolle proeftocht, gehou
den in de Golf van Mexico, is op 17 Nov.
j.l. het 8379 brutoreg. ton metende
s. „Almdijk" te Mobile overgedragen aan
de Holland Amerika Lijn.
Dit schip was oorspronkelijk een baby
'flat-top, vliegdeksohip, dat door de Gulf
Shipbuilding Corporation te Mobile is
omgebouwd tot een vrachtschip, bestemd
voor de dienst van de Golfihavens naar
Londen, Antwerpen en Rotterdam, Het is
een zusterschip van de „Alblasserdijk",
dat op 20 Mei j.l- eveneens te Mobile
aan de vloot van de H.A.L. werd toege
voegd.
Zaterdag j.l- is het schip van Mobile
naar Tampa vertrokken en het zal na
verschillende Mexicaanse en Golfhavens
te hebben aangedaan haar maiden-voya
ge naar Europa aanvangen. Gezagvoerder
is kapitein J. P. Dekker.
De Stichting tot Daadwerkelijke Be
strijding van het Inflatiegevaar heeft een
uitvoerige analyse van de miUioenennota
het licht doen zien, getiteld: Spiegel der
Millioenen. Zij komt daarin tot de con
clusie, dat van een werkelijke beperking
van de staatsuitgaven in de begroting
1919 geen sprake is en dat integendeel de
kosten van het overheidsapparaat nog
toenemen, welke stijging is weggewerkt
langs boekhoudkundige en andere wegen.
Hetzelfde is het geval met de overheids
investeringen. Mede doordat bij de ra
ming der middelen met een voortgezette
Inflatie is gerekend en daarentegen de
raming der uitgaven met een prijsver
mindering rekening houdt zal deze be
groting niet reëel blijken te zijn en hangt
de verbetering van de budgetaire positie
in de lucht.
De stichting komt tot de conclusie, dat
het staatsbudget ondraaglijk is in ver
houding tot de nationale productie en
daardoor een belangrijke druk op de wel
vaart van het volk legt.
We hebben dezer dagen gemeld, dat de
productie van witte kool dit jaar zo groot
is, dat ze voor een deel onverkoopbaar is,
waarbij komt dat een gedeelte door stip-
z! -kte is aangetast en dat er v-ijwel geen
export is.
Op de veilingen tc Roosendaal en
Steenbergen werden in de afgelopen week
tienduizenden kg. witte kool aangevoerd,
die niet kon worden verwerkt.
De Veilingsver. „Noord-West-Brabant"
te Steenbergen vernietigde niet minder
dan 50.000 kg., een gewicht dat door de
veiling te Roosendaal werd geëvenaard.
Grote hoeveelheden witte kool liggen te
Steenbergen op het vernietigingsterrein
te rotten. Een bord „besmet moet het
publiek weerhouden de kool mede te ne
men, hetzij voor persoonlijk gebruik, het
zij voor bestemming als veevoeder.
De Overheid heeft intussen ingegrepen
De boeren die hun witte kool aan de
veiling aanbieden krijgen hiervoor een
bedrag van 2.50 per 100 kg.
De stemming in Hoek van Holland is
op het ogenblik buitengewoon vreugde
vol. Van vele huizen en andere gebou
wen wapperen de vlaggen en het is aan
de gezichten van de bewoners te zien,
dat er een centenaarslast van hun schou
ders is gevallen. En daar is alle reden
voor, want de laatste hinderpaal, welke
de wederopbouw van de Hoek ln de weg
stond, is gisteren geslecht en de defini
tieve toezeggging is thans ontvangen.
Onze lezers weten, dat weth. Meertens
op een telefonisch bericht wachtte, welk
bericht beslissend zou zijn. Gisteren in de
namiddag weru het ontvangen en om
kwart over zeven werd het in Hoek van
Holland bekend. Als een lopend vuurtje
verspreidde het nieuws zich onder de
Hoekse bevolking en allerwegen was het
spoedig bekend, dat eindelijk met de
bouw van 263 woningen sou worden be
gonnen.
Wij twijfelen er niet aan, dat wethou
der Meertens, die het niet gemakkelijk
heeft gehad en vooral in de laatste tijd
alleen voor de Hoek al bergen werk
moet hebben verzet, er ook verder geen
gras over zal laten groeien. Hoek van
Holland zal herrijzen!
Vlaardin genV ondelingenplaat
Met ingang van Maandag 3 Jam. 1949
zal een veerdienst onderhouden worden
tussen de Vondelingenplaat en het
Vlaardigerhoofd. Voorshands alleen op
werkdagen.
De dienst zal aanvangen des morgens
7 uur aan hert Vlaardingerhoofd; daarna
te 7.15 uur vanaf de Vondelingenplaat en
zo vervolgens elk half uur tot 19.00 uur.
Vertrek van de laatste boot om 19.00 uur
van het Vlaardingerhoofd. Des Zaterdags
heeft de laatste afvaart plaats te 17.00
uur, eveneens van het Vlaardingerhoofd.
Zo nodig zai op de spitsuren een 20-
rainutendienst gevaren worden.
Een gehele andere bouwmethode dan
tot nu toe gebruikelijk wordt momenteel
toegepast bij het werk aan de drie nieu
we loodsen Havana. New Orleans en San
Francisco van de Holland-Amerlka Lijn
aan de Rijnhaven. Eerst werden de vloe
ren van de toekomstige hallen gelegd,
bestaande uit pantserplaten van beton,
zgn. Stelcontegels, waarna de zijpilaren
werden gegoten en nu tenslotte de meer
dan 30 ton wegende voorgespannen be-
tonspanten er boven OP worden geplaatst.
Tenslotte heeft men dan, nadat alle 63
spanten zijn gesteld, alleen de muren
af te werken. Zoals dikwijls bij omvang
rijk hijswerk verrichtte ook hier de fir
ma Verhagen het zeker niet lichte trans
port van de bijna 28 meter lange beion-
spanten. Foto: De eerste spanten van de
loods „Havana" worden geplaatst
Het Bijz. G. te Den Bosch veroordeelde
Dinsdag A. Thomaes, ex-burgemeester
van Heusden, wegens hulpverlening aan
de vijand en opsporing van Joden tot 7
jaren gevangenisstraf, met aftrek van
voorarrest van Juni 1945, De eis was tien
jaren.
Gen. MacArthur, de geallieerde opper,
bevelhebber in Japan, heeft medegedeeld
dat hij de vonnissen over alle kortelings
veroordeelde Japanse oorlogsmisdadigers
heeft bekrachtigd en aan de commande
rende generaal van het achtste Ameri
kaanse leger order heeft gegeven ze op
een nog nader te bepalen datum in het
geheim uit te voeren.
(Van onze correspondent)
Het B. G. te Arnhem heeft hedenmor
gen de vroegere verzetsman, die later
voor de S.D, ging werken, E. B. Brune
tot 10 jaar gevangenisstraf veroordeeld,
door te brengen in een bijzondere gevan
genis, en voorwaardelijke ter beschikking
stelling van de regering met een proef
tijd van 3 jaar.
De eis was 12 jaar met aftrek.
Het hof liet in zijn overweging naar
voren komen: enerzijds het grof verraad,
waaraan verdachte zich heeft schuldig
gemaakt en anderzijds het vele illegale
werk door hem verricht.
De medewerkster van Brune, G. M,
Klostermann, beter bekend als „Puck",
werd conform de eis tot 1 jaar voorwaar
delijk met een proeftijd van 3 jaar ver
oordeeld.
In verband met de arrestaties in de
Amerikaanse en Britse zöne van Duits
land van de, een 20-tal personen tellende
spionnage-beweging meldt het hoofd
kwartier van het Amerikaanse leger in
Duitsland, dat tot de arrestatie werd over
gegaan, nadat men in het bezit was geko
men van „afdoende bewijzen in de vorm
vsn mededelingen, geschreven door leden
van de groep en overhandigd aan officie
ren van de Tsjechoslo waakse geheime
dienst".
Alle gearresteerden, op één na, zijn
Duitsers,, of Sudeten-Duitsers. Het ene
genoemde lid zou de Tsjechoslowaakse
nationaliteit bezitten, zo meldt het Ame
rikaanse hoofdkwartier- De gearresteer
den, aldus de nedodeling, handelden ten
voordele van de Tsjechoslowaakse rege
ring en waren belast met het inwinnen
van inlichtingen over: 1. Activiteit van
Sudeten-Duusers; 2. Activiteit van Tsje
choslowaakse refugié's; 3. Activiteit van
Beierse politieke lartijen en 4. De Ame
rikaanse troepen en installaties.
De activiteit van de groep werd de
onderzoekers van het Amerikaanse leger
bekend door verklaringen van verschei
dene van haar ieden, aldus de mededeling.
MIJ. VOOR DE WALVISCHVAART
Keert 5 pet. dividend uit
Naar wij vernemen zal in de a.s. ver
gadering van aandeelhouders der Ned.
Mij. voor de Walvischvaart N.V. worden
voorgesteld op de gewone' aandelen een
dividend v-an 5 pct.uit te keren.
De Constellation met de Nederlandse
ministers Sassen en Stikker, de gedele
geerde van het opperbestuur, Ncher en
de adviseurs is heden op het vliegveld
Kemajoran aangekomen.
Minister Sassen stapte als eerste uit het
toestel en werd begroet door de adjudant
van dr. Beel, waarna de begroeting volg
de door de commandant zeemacht, vice-
admiraal A. S. Pinke, luitenant-generaal
S. H. Spoor, de directeur van het kabinet
van dr. Beel. dr. P. J. Koets, de chef van
de directie Verre Oosten, mr. T. Elink
Schuurman, da gouverneur van het fede
raal district Batavia, Raden Hilman Dja-
jadiningrat, en enkele anderen. Minister
Sassen inspecteerde, na het spelen van
het Wilhelmus door de stafmuziek van
het K.N.I.L., onder geleide van luitenant-
generaal Spoor en vice-admiraal Pinke
de erewacht, die bestond uit een compag
nie van land- en zeemacht.
Op het terras van het vliegveldrestau
rant werden de hoge bezoekers begroet
door leden van de Commissie van Goede
Diensten, de premier van West-Java, Poe-
radiredja, en de vertegenwoordiger van
Oost-Indonesië te Batavia, Tanya.
Aan de pers, die eveneens op het terras
was opgesteld, legde minister Sassen de
volgende verklaring af: „Zoals gij weet,
hebben wij Nederlanders ons verbonden
na een interim-periode de vrije, federale
en souvereine staten van Indonesië tot
stand te brengen, met het gelijkelijke vrije
en souvereine Koninkrijk der Nederlan
den in een duurzame Indonesische unie
verenigd. Dit programma is neergelegd
in de kortgeleden gewijzigde grondwet,
in overeenstemming met de plechtige aan
kondigingen, die eerder door Koningin
Wilhelmina gedaan zijn.
Mijn collega's en ik zijn hier om te
trachten hieraan thans uitvoering te
geven. Voorzover het de overweldigen
de meerderheid der Indonesische volke
ren en voorzover het mijn regering be
treft kunnen wij met de uitvoering van
dit programma onmiddellijk beginnen
en wij zijn bijzonder verlangend dit te
doen.
Daarom zijn wij van mening, dat er een
mogelijkheid moet zijn om dit snel te
doen. Dit hopen wij te bereiken. Wij zul
len hier voor korte tijd zijn. Daarna gaan
wij terug om rapport uit te brengen aan
onze regering", aldus minister Sassen.
Na deze korte plechtigheid vertrokken
de ministers en de adviseurs in een lan
ge colonne auto's naar het paleis.
Op het paleis op het Koningsplein ont
ving dr. Beel, in gezelschap van de alge
meen secretaris mr. K. Verboeket en alle
leden van de voorlopige federale rege
ring, in besloten bijeenkomst de aange
komen ministers.
Telefonisch van onze Parijse
correspondent
Alhoewel de nationale vergadering
de stemmingen over de vertrouwens
kwesties, die thans tot drie zijn aan
gegroeid, slechts vooraf kon doen
gaan door korte verklaringen, vol
gens het reglement hoogstens vijf
minuten per verklaring, is de parle.
mentaire dag van gisteren verdaan
met redevoeringen, die ook de dag
van vandaag nóg wel in beslag zullen
nemen.
Overeenkomstig de verwachtingen heeft
de regering opheffing verzocht van de
parlementaire onschendbaarheid van de
communistische afgevaardigden Tillon en
Gassonville. Het bleek echter alras, dat
7. „Hoer?!*" riep BLm plotseling. „Daarginds komt een
Stoomboot". „Buchtspiègeling", antwoordde Klaas Biet som
ber en hij begon zachtjes te neuriën: „Daarginds komt do
stoomboot uit Spanje weer aan". Maar Bim had gelijk. Het
wa? een stoomboot.. „We moeten de aandacht van die mensen
trekken", zei Basli. Gelukkig lag er nog een geweer van
Klaas Biet in de sloep, geladen en wel, met het oog op de
*.-rrruT
zeemonsters. Basli verrichtte epige ingewikkelde bereke
ningen, richtte daarop het geweer schuin naar boven en
schoot. „Wanneer ik geen fout heb gemaakt, moet de kogel
met een boogje midden op het schip vallen", zei de detective
„Ze zullen dan natuurlijk zoeken, vanwaar het schot kwam
en ons wellicht ontdekken".
vooral de communist Marty zich bedreigd
voelde. Tegen middernacht kwam hij in
een rede van de uiterste heftigheid ont
kennen, dat zijn woorden te Rouen ge
sproken, de militairen tot ongehoorzaam
heid zou hebben aangezet. Wij zouden de
speech van deze moscoviet onvermeld
laten, ware het niet, dat hij weer eens hel
belichtte, hoever de communisten wel
durven gaan. Marty vond namelijk de
grootste ondermijning van de geest van
het leger het feit, dat het gesteld zou
worden onder een buitenlands aanvoer
der, hetgeen Duinkerken en Mers el Ke-
bir in de herinnering terug roept.
Deze aanval op de benoeming van
Montgomery wekte natuurlijk de he
vigste verontwaardiging bij de niet-
communistlsche partijen en gaf minis
ter-president Queuille aanleiding tot 'n
krachtig protest-
Alle fracties wezen de communistische
motie af, uitgenomen die van de beken
de luitenant van de Gaulle Capitan, die
echter slechts uit eigen naam sprak en
verklaarde zich van stemming te zullen
onthouden. Niettemin traden duidelijk
twee standpunten aan de dag: het ene.
dat het beleid der regering zonder meer
goedkeurt en het andere, dat van de re
gering eist, dat de communistische partij
vervolgd zal worden. Dit laatste stand
punt werd uitgedrukt in een nieuwe mo
tie, voorgesteld door die M.R.P.-ers, wel
ke naar de Gaullistische intergroep zijn
overgegaan.
Onderwijl kon de voorzitter der Kamer
doen besluiten, het debat over de buiten
landse politiek, speciaal over de Roer
kwestie, a.s. Dinsdag te doen plaats heb
ben, aangezien Schuman debat weigerde,
zolang de onderhandelingen nog gaande
zijn-
In hot Luxembourg zijn thans de sa-,
menstellingen van de verschillende frac
ties bekend geworden, hetgeen enig licht
brengt in de verwarde verkiezingsuitslag
voor de raad der republiek. Het blijkt nu,
dat de R.P F van de Gaulle over 56 aan
hangers beschikt als partij, terwijl de
radicale linkerzijde er 79 heeft. Beide
kunnen strijden om de leiding van de
ruim 140 afgevaardigden, die op enkele
punten het onder elkaar eens zijn n.l. de
kwestie van een grondwetsherziening en
de verandering van het kiesstelsel.
Voor de Rotterdamse Rechtbank heeft
gistermiddag terecht gestaan de 55-jarige
bankier-koopman J. H. van H. wegens
overtreding van artikel 5 besluit vijan
delijk vermogen. In het tweede halfjaar
van 1943 ontving hij van de Duitser
August Blase, directeur-generaal van
„Blase A.G." in Westfalen 367.000
aan Nederlands bankpapier om dit te be
waren en er na de oorlog in Nederland
tabak voor te kopen voor genoemde Duit
se onderneming, die sigarenfabrieken ex
ploiteerde. Na de bevrijding bleef van H.
nalatig om van dit vijandelijk vermogen
mededeling te doen aan het beheersinsti
tuut, waartoe hij volgens het besluit vij
andelijk vermogen verplicht was. De
verdachte gaf toe, aldus te hebben gehan
deld. De officier mr. van Oosten achtte
de opzet bewezen en eiste 50.000.— boete
sub. vijf maanden hechtenis. Uitspraak
over veertien dagen.
De voorzitter van de vakbond der ha
venarbeiders, Joseph Ryan, heeft mede
gedeeld, dart de havenarbeiders te Hali
fax besloten hebben, het lossen der sche
pen, die uit New-York of andere Atlan
tische havens naar Halifax worden ge
zonden, te boycotten.
De schepen „Media" van de Cunard
White Star Line en de „Westerdam" van
de HollandAmerika Lijn worden nog
gelost-
Te New-York arriveerden gisteren 137
passagiers van de „Westerdam" pee trein
uit Halifax. Het New-Yorkse bureau van
de HollandAmerika Lijn deelt mede. dal
het vracht- en passagiersschip „Edam"
aan het einde van deze week te Hoboken,
New Jersey, verwacht wordt. Aan boord
van de „Edam", die 10 November van
Rotterdam vertrok, bevinden zich 93 pas
sagiers.
9)
De huishoudster van de notaris, juf
frouw de Vries, deed hem zelf open. Ge.
zien de veronderstellingen, die de Inmid
dels ontslagen dienstbode Marie gemaakt
had na het eerste bezoek van deze man,
was juffrouw de Vries van mening dat
dit de neef van de notaris was Vóór de
man de introductie van tante Elsie had
kunnen tonen had ze hem al gezegd ia»
hij maar door moest lopen naar mijn-
heers kamer, omdat mijnheer zonder
twijfel wel even tijd zou hebben voor
zijn bloedeigen neef.
Dit was de bezoeker niet onwelkom-
Het afgeven van een brief had immers
altijd nog iets, waarover een nieuwsgie
rige huishoudster zou blijven nadenken
en dat dit zonder meer ontweken kon
worden, was een meevaller. Als hü een
maal in de kamer van de notaris was en
deze maakte misbaar, dan kon de intro
ductie altijd nog dienst doen. En dat ds
notaris misbaar zou maken, daarvan was
de bezoeker zeker.
Hij liep de aangewezen kamer binnen.
Juffrouw de Vries hoorde hoe de man
even later de kamer weer verliet, na
enkele nietszeggende afscheidswoorden
tot de notaris te hebben gericht.
Veel tijd om hierover na te denken, had
ze niet, want korte tijd later kwam
Marie, de dienstbode, weer terug om aan
de notaris vergiffenis te vragen.
VI
Dokter Melle en zijn vriend Voerman
reden door de donkere straten naar het
huis van de notaris. Melle voelde zich
uiterst ongerust en bezwaard en hij reed
zo hard hij kon. Voerman had echter
zijn kalmte behouden en plaagde zijn
anders zo voorzichtige vriend met deze
roekeloosheid
Je hebt me zelf bang gemaakt met
je verhalen over notaris van Nievelt,
antwoordde Melle: Verbeeld je eens, dat
er dè man iets overkomen is.
Voerman haalde de schouders op.
Ik geloof, dat je spoken ziet, waarde
vriend. Je maakt je zeker zorgen over Je
centjes. Nu. ik heb je toch al gezegd, lat
je je niet door al die praatjes van de wijs
moet laten brengen. Hoe gauw beweert
men dergelijke dingen niet?
Ze hadden het doel van de tocht be
reikt. Nauwelijks stond de auto stil, of
Melle sprong et' uit. Voerman voegde
zich eerst bij hem, toen de bel al luid
door het stille huis had gegalmd.
gekomen. Haastig was ze naar de keuken
gegaan om wat te drinken en eau de
cologne te halen, waarmede ze zich het
hoofd waste. Ze kon niet denken. Slechts
enkele woorden hamerden haar door het
hoofd: de notaris is dood, de notaris is
dood.
Toen ze zich een beetje beter voelde
en zich bezon op de gebeurtenissen van
deze avond, bedacht ze opeens, dat ze
de dokter nog niet had gewaarschuwd.
Ze was immers, toen ze stond te telefo
neren in elkaar gezakt.
Gauw ging ze naar de gang. De hoorn
van de telefoon hing aan de lange draad
omlaag. Juist wilde ze hem opnemen,
toen er' gebeld werd
£e schrok. De hemel weet, wie daar
hu weer zou zijn. Neen. neen. ze durfde
niet opendoen, voor geen geld van de
wereld Het liefst zop ze weggaan dit
vreselijke huis uit. Maar eerst moest ze
de dokter waarschuwen.
Ze koos de cijfers en kreeg verbinding
met het huis van de dokter.
Met de huishoudster van notaris van
Nievelt. Is de dokter er nog?
Ze had mevrouw Melle aan de lijn, die
nieuwsgierig zat te wachten op nieuws
en dit gesprek met de huishoudster een
buitengewone verrassing vond.
De dokter Maar die is juist naar u
toe. juffrouw de Vries. Wat is er ge
beurd? Er is de notaris toch nie»s over
komen
•Ta. ja, stamelde de vrouw: Er is
De huishoudster was intussen weer bij-l er is -
Juist weerklonk wéér de bel door net
huis en onwillekeurig schrompelde de
vrouw ineen van schrik. Het klonk haar
zo dreigend in de oren
Maar ook mevrouw Melle had de bel
gehoord
Misschien is dat de dokter, juffrouw
de Vries, veronderstelde ze: Hij kan er
intussen best zijn met z'n auto.
Zou.... zou ik durven open doen?
vroeg juffrouw de Vries onzeker.
Maar wat is dat nu? Niet durven
opendoen? De dokter zal u toch niets
doen?
Maar.... als het nu de dokter eens
niet is?
Natuurlijk is hij het wél. meende
mevrouw Melle: Maar u heeft me nog
niet gezegd, wat er met de notaris ge
beurd is.
De heren op de stoep vroegen zich
intussen af. waarom er niet wérd open
gedaan Er brandde licht in de gang en
ze meenden t zwakke geluid van een
stem te horen doorklinken.
Ik zal nog één keer bellen, kondigde
Voerman aan: En als er dan nóg niemand
komt, dan zal ik proberen de deur met
een loper te openen.
Maar juffrouw de Vries had, zonder te
antwoorden op de laatste vraag van
mevrouw Melle, besloten de deur maat'
te openen Ze liet de hoorn gewoon ben
gelen en mevrouw van Melle hoorde aan
I de andere kant van de lijn niets dan
I lichte voetstappen. Ze haalde de sohou-
1 ders op en verbrak de verbinding. Het
leek wel, of het daar in het huis van
de notaris vanavond een gekkenboel was.
Met kloppend hart opende de huishoud
ster de deur en met een zucht van ver
lichting zag ze, dat het inderdaad de dok
ter was, in gezelschap van drs Voerman.
Waarom liet u ons zo lang wachten,
juffrouw de Vries?, vroeg Melle op haast
strenge toon: En waarom dat vreemde
telefoongesprek van 'n kwartiertje ge
leden?
Ikik was bang, dat het iemand
anders zou zijn en daarom.... daarom
durfde ik niet open te doen.
Drs Voerman mengde zich in het ge
sprak.
-r En waarom was u bang. juffrouw
de Vries?
De arme vrouw dacht even na en
hpnioe toen de schouders op.
Zo maar. Om wat er met de notaris
gebeurd is.
Maar wat is er dan met de notaris
gebeurd?
Hijhij is dood?
Dood?, riepen beide mannen ver
schrikt uit.
De huishoudster knikte.
Ik vond hem dood achter zijn bureau
zitten,
Hartverlamming of zo iets?
Neen, riep ze uit, trillende over het
gehele lichaam nu ze terugdacht aan het
vreselijke moment van de ontdekking
Neen Er waser was bloed.
(Wordt vervolgd).
Naair Reuter uit Rome seint, verwacht
men. dat Z. H. de Paus Zaterdag a.s. uit
Gastel Gandolfo naar het Va.ticaan zal
terugkeren.
Het is gedaan met de eentonigheid van
het landschap in de Noord-Oostpolder.
Eiken en beuken worden in groten getale
geplant en teder dorp krijgt zijn eigen
bos van 10 h.a. Bij het hoofddorp Era-
meloord komt zelf een bos van ongeveer
60 h.a. Ook sportvelden worden in deze
recreatiebossen aangelegd.
Bovendien worden bij De Voorst (nabij
Vollenhoven) bij Urk en bij Kuinre
grote boscomplexen aangelegd, die als
productiebossen zullen dienst doen. De
aanleg geschiedt op gronden, die voor de
landbouw ongeschikt zijn. Op deze wijze
kan de grond toch nog productief ge
maakt worden. De oppervlakte van het
bos bij De Voorst zal ongeveer 600 h.a.
bedragen. Dat bij Kuinre wordt twee
maal 20 groot. Aangezien de polder bij
het voormalige eiland Urk nog niet in
cultuur gebracht is en de bestemming
van de grond nog niet bekend is. kan Je
grootte van het aldaar aan te leggen bos
nog niet vastgesteld worden.
De gehele bebossing geschiedt onder
leiding van Staatsbosbeheer. Van de 2060
h a. aan te leggen bossen is thans 250 h.a.
beplant.
ROTTERDAM, 23 November 1948.
340 ton cokesgruis Zwijndrecht. 173
ton fosfaat Groningen, 100 ton mais
Schiedam, 515 ton id. Zaanstreek, 600
ton id. Sas van Gent, div. partijen id.
liggen entof varen. 350 ton meel Am
sterdam, 350 ton id. Zaandam 240 ton
rijst Zwijndrecht. 300 ton id. Worme-
veer, 56 ton lood Goor, 70 ton kali Maar-
sen, 60 stand, hout Middelburg, 51 stand,
hout Amsterdam, 44 stand, hout Gro
ningen, 24 stand, hout Leeuwarden 42
stand, hout Boermond, 150 ton zink
Maastricht. 500 ton kolen Leiden. 1275
ton id. Nijmegen, 500 ton id. Schiedam.