Eerste ontmoeting had plaats
in Kalioerang
Berlijn gaat uit elkaar vallen
De zaak tegen de beulen van
Amersfoort
Weerbericht
Of
Naar kerkvervolging in Hongarije
Een vonnis in het Chaillot-paleis
Spaak en zijn nieuw kabinet
Ten behoeve van bouwnijverheid
Plan-Cochran basisvoor besprekingen';
Franse mijnstaking
geëindigd
Prijzenstop wordt
opgeheven
Communistisch regiem gaat harcl
optreden tegen de kardinaal
jKonings- en. schoolkwestie naar
speciale commissies
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
„Vlagincident" te
Djokja
jVtevr.Tsjang Kai Tsjek
naar Washington
Kolenproductie in
Europa
Vleesknoeierijeii te
Haarlem
Kansen op een
overeenkomst gering
Vandaag neemt proc.-fiscaal requisitoir
Havenstaking in V. S.
officieel beëindigd
Gedroogde zuid-
vruchten: mondj esinaat
NDER DE
OUPE
voor gebouwd on
roerend goed
Clericale misdaden
en „reactie
Griekénlands Noorderburen veroordeeld
Cauwelaert straft
v.
socialisten af
Ontwerp „Weder-
opbouwwet" gereed
De nood der gepen si on-
neerde mijnbeambten
Tarwe en bi^^n
70ste JAARGANG
MAANDAG 29 NOVEMBER 1948
No. 20787
Nieuwe noodkreet orn
Amerikaanse steun
Cijfers over productiviteit
Op een grootscheepse Engelse rijwiel-tentoonstelling werd deze opname
gemaakt van meisjes in de nationale klederdracht van enkele landen,
waarheen door dc Britse industrie rijwielen worden geëxporteerd.
Het zijn van links naar rechts schonen uit Ierland, India, Belgie,
Pakistan en Noorwegen.
Kopstukken gem. slachthuis
SOVJET-PLAN' TOT „ZUIVE
RING" VAN HET STADHUIS
gearresteerd
Gevoelig écliec voor
de
communisten
BENOEMINGEN IN HET
BISDOM HAARLEM
I WEINIG VERANDERING
Weinig boterletters niet
amandel-spijs
OM ZEEP
Decentralisatie bij de
woningbouw
Vakorganisatie wil steun uitkereij
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam;
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P,
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewon# kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimetCT hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte»
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden f 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Het radio-station „Stem van Vrij In
donesië" heeft bekend gemaakt, dat Za
terdagmiddag de eerste ontmoeting tus
sen de ministers Hatta, Stikker, Sassen
en dhr. Neher te Kalioerang heeft plaats
gehad.Zondag zijn de heren Hatta en
ISassen opmeuw bijeen geweest, terwijl
adviseurs besprekingen hebben ge
voerd (van officieuze aard).
Het resultaat der besprekingen is niet
bekend, maar men neemt aan. dat zij
verband hielden met „vraagstukken,
die ontstaan tengevolge van het on
langs door de Nederlandse regering in
genomen standpunt" (volgens Aneta is
het tussen aanhalingstekens geplaatste
gedeelte enigszins verminkt doorgeko-
men)
In welingelichte kringen te Djokja
Wordt volgens de „Stem van Vrij Indo
nesië" verklaard, dat de huidige offi
cieuze besprekingen zich tot het uiterst
noodzakelijke zuilen beperken, zodat
spoedig een begin gemaakt zou kunnen
worden met de officiële besprekingen
onder auspiciën van de Commissie voor
Goede Diensten. Dit laatste overleg zou
een beslissend karakter dragen.
De republikeinse minister van- voor
lichting, Natsir, heeft aan de pers me
degedeeld, dat er een spoedige beslis
sing te wachten zou zjjn over de her
vatting van de officiële besprekingen
onder auspiciën van de Commissie
voor Goede Diensten met het plan-
Cochran als basis. Op een desbetref
fende vraag verklaarde Natsir, dat de
commissie weet, dat de Nederlandse
delegatie zich bereid heeft verklaard
het plan-Cochran als basis voor de be
sprekingen te aanvaarden.
Op een vraag,, of het plan-Cochran
thans te beschouwen was ais „working
paper", antwoordde Natsir, dat soortgelij
ke vragen enige dagen geleden door een
woordvoerder van de commissie beant
woord zijn met „niets over mee te de
len." Natsir meende, dat,- indien beide
Viartijen het plan als basis willen gebrui
ken (met of zonder amendementen), de
commissie geen bezwaar zou hebben, het
officieel tot „working paper" te maken.
(Wij laten het bovenstaande natuurlijk
geheel voor rekening van het Indonesisch
radio-station. Red.)
Correspondenten hadden
weer pech
De correspondenten, die voor Zondag
ochtend de Nederlandse papieren om
naar Djokja te reizen in orde hadden
de correspondent van Aneta inbegrepen
konden niet vertrekken omdat de in-
reisvergunning van de republikeinse
autoriteiten nog niet was ontvangen.
Meegedeeld werd, dat wel de republi
keinse ministeries van Voorlichting en
Buitenlandse Zaken toestemming hadden
gegeven, doch dat de militaire autoritei
ten te Djokja nadere inlichtingen wilden
hebben. De vergunning is niet voor
Maandag te verwachten, zodat het ver
trek naar Djokja op zijn vroegst Dins
dagochtend kan plaats hebben.
Masjoemi eist toezicht C.v.G.D.
De partijraad van de Masjoemi de
Mohammedaanse politieke partij heeft
Zondag een verklaring uitgegeven, waar
in wordt gezegd dat, ofschoon de huidige
besprekingen tussen Nederland en de re
publiek een informeel karakter dragen,
zij nog steeds dienen te zijn gebaseerd
op voorwaarden, die aanvaardbaar zijn
voor het grootste deel der Indonesische
bevolking. De partijraad dringt aan op
een bekendmaking, dat deze informele
besprekingen slechts van voorbereidende
en van beperkte aard zijn en stelt de
eis, dat een oplossing van het Indone-
^isch-Nederlandse geschil zal worden be
reikt onder toezicht van de Commissie
voor Goede Diensten.
„Antara" maakt melding van een „in
cident" toen gisterenmorgen het K.L.M.-
vliegtuig met de Nederlandse ministers
op het vliegveld van Djokja landde.
Voor het terugtaxiën van het uiteinde
van het vliegveld naar het vliegveldsta
tion plantte een lid der bemanning een
rood-wit-blauwe vlag met het K.L.M.-
embleem op de cockpit van het K.L.M.
toestel. Dit wekte een onprettige indruk
bij de Indonesiërs op het vliegveld en op
verzoek van functionarissen van dit
vliegveld werd de vlag weggenomen.
„Antara" voegt er aan toe, dat, hoewei
reeds meer Nederlandse vliegtuigen op
het vliegveld van. Djokja geland waren,
dit de eerste keer was, dat de indenti-
teitsvlag werd gehesen.
lil nationalistische militaire kringen
werd gisteren toegegeven, dat dc com
munisten twee bela,ngrijke spoorweg
knooppunten, n.l. Soetsjou, 200 .mijl
t. N.W. van Nanking, en Peng Poe, 100
mijl t. N. van de bedreigde nationa
listische hoofdstad, geheel hebben om
singeld. Voorts werd erkend, dat een
kleine rode strijdmacht van Peng Poe
langs dc spoorlijn zuidwaarts optrot
naar Nangking. Ondanks de dreigende
situatie zou Nanking echter nog steeds
niet in direct gevaar verkeren.
Men verwacht, dat de beslissende slag
om Midden-China weldra zal beginnen.
China's strijd tegen de. communisten
verhuisde gisteren naar het tweede plan
en het volle licht viel op de politieke
stappen der Chinese leiders om de oorlog
te winnen.
Mevrouw Tsjang Kai Tsjek, de vrouw
'van China's president, is naar Was
hington gevlogen om te trachten hulp
der V. S. te verkrijgen.
Volgens waarnemers zal zelfs even
tuele Amerikaanse hulpverlening de
Chinese regering van geen nut kunnen
zijn, wanneer zij er niet in slaagt on
verwijld de toenemende demoralise
ring van de regeringstroepen tegen te
houden.
Een maandelijkse statistiek van het se
cretariaat van de Economische Commis
sie voor Europa wijst uit. dat de kolen-
productie in Europa steeds toeneemt.
De- productie in West-Duitsland is van
66 pet. in September gestegen tot 69 pet
in October. In Polen is het percentage
gestegen van 110 tot 114, in België van
94 tot 98, in Nederland van 75 tot 73,
in Hongarije van 133 tot 155.
In Italië zakte de productie van 85 tot
50 pet. en in Turkije van 146 tot 112.
Met uitzondering van Engeland waar da
gemiddelde man-productie 97 pet. van
het vooroorlogse peil bereikte, werden
alle resultaten behaald door een groter
aantal mijnwerkers. De gemiddelde dag
productie per Europese mijnwerker be
draagt tussen de 60 en 80 pet. van voor
de oorlog-
O O
Ifans Jendretzky, dc leider der com
munisten in Berlijn, heeft doen uitko
men, dat de sovjet-autoriteiten van
plan zijn na de verkiezingen van 5
December een tegen-gemeentebestuur
te Berlijn in te stellen.
Politiemannen van dc sovjetsector
hebben op de Alexanderplatz in de
sovjet-sector Zaterdagmiddag gedemon
streerd voor dadelijke arrestatie van
Dr. Ferdinand Friedensburg, de plaats
vervangende burgemeester van Berlijn
en Dr. Johannes Stumni, de door de
westelijke autoriteiten benoemde com
missaris van politic.
Later werd uit bronnen, die in nauw
contact staan met het sovjet-Russische
militaire bestuur, gemeld, dat maarschalk
Sokolofsky en andere hoge sovjet-Rus
sische officieren op een bijeenkomst te
Karlshorst, het Berlijnse hoofdkwartier
van het sovjet-Russische militaire Be
stuur, het eens zijn geworden over een
plan tot instelling van een aparte ge
meenteraad en gemeentebestuur in de
sovjetsector van Berlijn en voornemens
zijn de huidige functionarissen aan te
zeggen het gemeentehuis te verlaten.
Het nieuwe bestuurslichaam zou ge
heel uit communisten en pro-communis
tisch gezinden bestaan en het merendeel
van de leden van de „oostelijke" ge
meenteraad zou gecoöpteerd worden.
Pessimisme te Parijs
Te Parijs is men van mening, dat
de kansen op een overeenkomst tussen
de westelijke mogendheden en de
(Van onze correspondent;
Reeds geruime tijd is de Haarlemse po
litie bezig met een onderzoek naar aan
leiding van het ontdekken van. ernstige
knoeierijen met vlees op het gemeente
lijk slachthuis aldaar. In de afgelopen
week is men over gegaan tot de arres
tatie van de directeur van het slacht
huis, de V., de voedseicommissaris J.
(die inmiddels weer op vrije voeten
is gesteld), de hoofdinspecteur K.en de
bieesgrossier A. de V.
Vrij geregeld bleken reeds sinds een
jaar hoeveelheden vlees (o.a. van pas
geslachte varkens) spoorloos te verdwij
nen, hoewel dit vlees, veelal van nood-
slachtingen afkomstig, ter beschikking
behoorde te komen van de sociaal-zwak
ken. Dit z.g. „vrijbankvlees" werd even
wel, wat de beste delen betreft, bonvrij
verzonden naar bevriende relaties van
het slachthuispersoneei terwijl het te
kort werd aangevuld met afval, dat voor
hondenvoer bestemd was. Intussen heb
ben de gearresteerde directeur en hoofd
inspecteur bekend, dat zij goederen van
het gemeentelijk slachthuis ten eigen
bate hebben gebruikt en ook het perso
neel hebben laten werken voor eigen
belangen. Nadat men van hetvrijbank
vlees de beste stukken verduisterd had,
ging de rest naar dé consumenten en ook
met de vleesbonnen werd op een wat
vreemde manier huisgehouden. Doordat
Sovjet-Unie over de Berlijnse kwestie I men bij diverse slagers vlees aantroi.
practiscli verkeken zijn en in gezag-1 wat dezen niet konden verantwoorden
hebbende kringen toonde men zich pes
simistisch ten aanzien van de toekomst.
Zes van dc negen, gemeentediensten
van Berlijn, aldus 'Thorp, zijn thans in
tweeën gesplitst én na de. gemeenteraads
verkiezingen op 5 December aanstaande,
verwacht men een versnelling van dit
splitsingsproces. In Westerse kringen
houdt men zich ervan overtuigd, dat de
Sovjet-regering vast besloten is, lang
zaam maar zeker de westelijke mogend,
heden uit Berlijn weg te dringen.
Bramuglia is van plan, einde dezer
maand Berlijn te verlaten en dan via
Rome naar zijn land tertig te keren. Hij
zou dus nog slechts enkele dagen als
voorzitter van dc Veiligheidsraad in
functie blijven. De Veiligheidsraad zal
waarschijnlijk nog bijeengeroepen wor
den óm kennis te nemen van het voort
duren van de impasse.
Vandaag zal Bramuglia nog een laatste
poging doen. Hij zou willen voorstellen,
de blokkade in etappes op te heffen. In
dien de Sovjets hiermede instemmen, zou
de valuta-hervorming ook in étappes ge
schieden. Men verwacht ook van deze
poging geen resultaat.
De staking van de havenarbeiders aan
de Amerikaanse Oostkust is Zaterdagna
middag officieel geëindigd,daar de sta
kers het bemiddelingsvoorstel van de
scheidsrechter der federale regering heb
ben aanvaard. De voorzitter van de vak
bond der havenarbeiders van de AFL
heeft bekend gemaakt, dat het einde
van de staking door de leden van de
vakbond met een grote meerderheid was
beslist. Hij heeft er op gewezen, dat in
alle havens van de Atlantische Oceaan
reeds gisteren (Zondag) het werk -zou
worden hervat om zodra mogelijk de
kaden vrij te maken, waarop sedert 17
dagen de goederen liggen opgestapeld.
kwam men tenslotte de malversaties 'op
het slachthuis op het spoor.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Onze Parijse torrespondent seint:
De mijn-directies hebben Zaterdag aan
gekondigd, dat wie heden, Maandag niet
aan liet werk zou gaan, als ongeoorloofd
of afwezig zou worden beschouwd, m.a.w.
dat men gemakkelijk kan zou lopen om
ontslagen te worden. Daar de staking
toch geheel aan het verlopen is en j.l.
Zaterdag 87% aan het werk was, hebben
de communisten nu naar de wijste par
tij gekozen en de staking met ingang van
heden ongeheven verklaard, belovend op
een ander gebied de strijd voort te zet
ten.
Na 8 weken komt dus een einde aan de
staking die voor de communistische par
tij het grootste échec is geworden, dat zij
ooit bij de arbeiders heeft geleden In
tussen is voor Frankrijk 4.80U.000 ton
steenkolen verloren gegaan, om van de
overige ^schade maar niet te^ spreken.
Over liet algemeen is de stemming op het
ogenblik vóór minnelijke schikkingen en
men verwacht, dat wat, betreft de zee
lieden- en havenstaking en die in de Pa
rijse magazijnen, eveneens minnelijke
schikking tot stand zullen komen.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
heeft benoemd tot pastoor te Duiven-
drecht, de weleerw. heër J. F. v. d. Kolk;
te Tuitjehorn, de weleerw. heer E. L. J.
M. Meinders; te Middelharnis, de wel
eerw. heer J. L. Wortel; te Schoorl, de
weleerw. heer H. A. J. Drost, die rector
was te Amsterdam (St. Hubertuskapel).
(Van onze Amsterdamse redacteur).
De zeven beulen vim Amersfoort za
ten Zaterdag weer, streng bewaakt, in
het kleine zaaltje van het Amsterdam
se B. G. Berg en Kotalla, gewapend
met potlood en papier, steeds aanteke
ningen makend, de anderen in doffe
berusting, verveeld voor zich of dro
merig naar buiten kijkend. Voor de
president lag op de tafel een berg van
dossiers; alle papieren en voorwerpen
die op deze zaak en deze zeven ver
dachten betrekking hebben, waren hier
byeen.
'De"extra-dag werd besteed om nog en
kele getuigen te h°rén en enige belang
rijke kwesties nader te bezien. Getuige 'de
Loos, die in verschillende kampen heeft
vertoefd en in 1942 in Amersfoort was,
vertelt over de verschrikkelijke' „groen,
tijd" die Berg niéuwe gevangenen liet
doormaken. De strafappèls en het staan
in de „rozentuin" waren beruchte maat-
regelen. Berg oftik. dat hij zo vaak
strafappèls hield: overigens is volgens
hem de naam „rozentuin" eerst na de be
vrijding ontstaan.
Uitvoerig blijft .de president staan bij
de volgende punten: wat gebeurde er
precies met wethouder de Miranda, hoe
zat de zaak van de Russische krijgsge
vangenen in elkaar en wat bewoog in
het algemeen d.eze verdachten? Heel de
ze minutieuze ondervraging bracht ech
ter weinig nieuwe punten naar voren. Het
lot van wethouder de Miranda is, on
danks vele verklaringen, die echter gro
tendeels van horen zeggen kwamen, niet
duidelijk geworden. Het verhaal van ver.
schillende getuigen als zou hij zodanig
getrapt zijn, dat hij pér kruiwagen ern,
stig gewond naar de ziekenbarak moest
worden overgebracht, waar hij enige da
gen later overleed, kreeg geen absolute
bevestiging Evenmin werd duidelijk wat
er nu precies met de Russische krijgsge
vangenen is gebeurd. De verdachte May
werd nog eens op de korrel genomen
over zijn deelneming aan het executiepe
loton en deelde weer mee, dat hij tevo
ren had geprotesteerd. Maar heeft U
later nog eens geprotesteerd? „Neen dat
had toch geen zin, het was gebeurd''.
Verdachte blijft er bij, dat zijn protest
vooraf al genoeg de aandacht op hem ge
vestigd had
Berg wordt nog eens onder handen
genomen over de wreedheid in het kamp
hi het algemeen. „Het is een ieder be
kend dat de Duitse leiding voor de be
waking in haar meer dan 100 kampen
zeer wrede harde mensen uitzocht, het
waren dan ook vernietigingskampen'
zegt prof. v. Hamel.
„Herr President", zegt Berg, „geen van
de mensen,, die hier zitten, heeft vrijwil
lig gedaan was hij deed. Wij werden in
de kampen j^plaaist, wij hebben er niet
om gevraa^r Geen van ons heeft zich
daarvoor gemeld". „Neen, dat is waar,
maar de leiding had het toch maar goed
gezien, dat jullie wrede, harde mensen
waren, want wat is er van terecht ge.
komen
Vandaag komt de procureur-fiscaal
aan het woord.
i De weerverwachting, geldig van
heden- tot morgenavond luidt:
Op vele plaatsen nevel of mist,
overigens droog weer met weinig
wind. Vannacht lichte tot matige
vorst behalve hier en daar vlak bij
de kust. Morgen overdag ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag.
Dinsdag 30 November: Zon op
8.24, onder 1633 uur; maan op 8.14
uur, onder 15.58 uur.
De voorziening met gedroogdezuid
vruchten, voor welk artikel geen distri
butie-bemoeiingen van de overheid meer
gelden, zal zeer beperkt blijven. De re
gering verleent in het algemeen geen
toestemming deze producten met een
overwegend luxe-karakter te importeren.
Momenteel worden ca. 530 ton krenten
uit Griekenland onder de belanghebben
den (in hoofdzaak bakkerijen en zuid-
vruchtenverwerkende industrie) ver
deeld. Voorts zijn nog enkele andere
partijen krenten uit genoemd land te ver
wachten. Rozijnen worden uit Grieken
land en Turkije verwacht, echter in be
scheiden hoeveelheden..
Ook de invoer van amandelen is zeer
beperkt. Een hoeveelheid van ca. 1100
balen is door importeurs verdeeld onder
hun afnemers, die in verband met de ge
ringe hoeveelheid uiteraard niet op be
vredigende wijze konden worden voor
zien. Het zal voor de bakkers dan ook
slechts in zeer beperkte mate mogelijk
zijn voor de feestdagen in December met
amandelspijs gevuld banket voor het pu
bliek beschikbaar te stellen.
Aanvoer van hazelnoten heeft prac
tiscli niet plaats. Wat er nog binnenkomt,
is in hoofdzaak bestemd voor de export
industrie van chocolade- en suikerwer
ken.
De Hollandse zindelijkheid kan zich
weer uitvieren; dat bemoft wat met de
komende grote schoonmaak. Spoedig im
mers kunnen onze vrouwen weer zonder
meer om zeep gaan. O ja, zelfs in de
oorlog konden wij zonder bon om zeep
gaan, doch slechts in figuurlijke zin;
zulks is nog mogelijk; steek maar eens
zonder uit te kijken de weg over; zo
gebeurd i
Maar in de oorlog lag de (letterlijke)
zeepvoorziening lelijk in de poeder; men
moest zich tenslotte laten afpoederen met
poeder, waarvan de zeepbestanddelen om
zeep waren gebracht Nu gaat dit anders
worden; de dame: wandelen naar de
winkel en zeggen met het air van de-
klant-is-koning: „Laat het vandaag eens
huishoudzeep zijn; volgende maai mis
schien zachte zeep of waspoeder."
Vele huismoeders zullen dat om zeep
gaan nog wel wat uitstellen, want de
distributie was .de laatste tijd zo royaal,
dat de voorraad wasmiddelen zienderogen
wies. Tegen een vloed van zoveel poedel
en zeep was zelfs de internationaal be
roemde helderheid van de Hollandse
nuismoeders niet opgewassen.
Maar in elk geval ts het zeepdistribu-
tie-varkentje op een oor na gewassen.
Men zal moeten toegeven, dat het met
de opheffing van de distributies-maatre
gelen gesmeerd gaat. Binnenkort mogen
wij onze Doterhammen fijn weer wat dik
ker smeren; de vleespan wordt een vet
pot en onder de kurk komt behalve ja
jem ook sla-olie. Kolossaal zeg. En bij
de verhoging van het vetrantsoen mag
men kiezen, want de boter-vetbon wordt
een keuze-bon. Zo ziet men, hoe sommige
dingen een taai leven hebben. De bak
kers hielpen, zo dachten wij tenminste,
de keuze-bon om zeep. maar nu 'is hij
weer opgedoken om onder te duiken bij
slagers en kruideniers.
Zou het echter niet beter geweest zijn,
als de minister de vetbon niet in een
new look had gestoken doch radicaal
in het vet had gezet tot de volgende
oorlog Het is nu eenmaal sneu om bon
nen te laten verlopen en dus koopt men.
Maar het komt ons voor, dat men voor
deliger leeft, wanneer gekocht wordt
naar behoefte en niet volgens het bon
nenlijstje.
En die gulden ioonbiislag behoeven
wij heus niet in het vet te zettenMaak
U geen zorgen: die is spoedig genoeg
om zeep gebracht.
ANALYST.
Naar wij vernemen, zal zeer binnen
kort de prijzenstop op gebouwd onroe
rend goed worden opgeheven. Bij koop
en verkoop van huizen, fabrieken, boer
derijen enz. zal de mest biedende dus
in het bezit kunnn komen van het ge
neste pand.
De prijzenstop voor ongebouwd onroe
rend goed, zoals weilanden en bouwgron -
den, wordt gehandhaafd. Bij koop en
verkoop van deze goederen moet de
transactie dns nog nader worden goed
gekeurd door de prijzenbureaux voor
onroerende zaken-
Verwacht wordt, dat de vrije ver
koop van gebouwd onroerend goed na 5
December a.s. word ttoegestaan.
De tekenaar L .Jordaan die vele jaren
de politieke prenten voor „De Groene"
tekende, heeft zijn medewerking aan dit
blad gestaakt. De heer Jordaan zal in
het vervolg de politieke prenten voor
het nieuwe „Vrij Nederland" tekenen.
7?
Wat sinds lang gevreesd werd, is
thans werkelijkheid geworden: met
harde hand zal de Hongaarse regering,
gelijk 4e bij monde van de plaatsver
vangende premier, Matyas Rakosi, Za
terdag jl. openlijk aankondigde, tegen
Z.Em. kardinaal Mindszenty. primaat
van Hongarije optreden.
Onze lezers weten waarom dit ge-
schiedt: enkel en alleen, omdat de
kardinaal, gelijk zijn verheven en dure
plicht was, onvermoeid en onver
schrokken is opgekomen voor de on
vervreemdbare rechten der Kerk en
voor de onaantastbare rechten der
ouders ten aanzien van de opvoeding
hunner kinderen.
In een Zaterdag jl, te Boedapest ge
houden redevoering heeft Rakosi ver-
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
Blijkens de verwachtingen hier heeft
de zitting van de Verenigde Naties nog
slechts 14 dagen werktijd en dat wekt
bezorgdheid ten aanzien van de resul
taten Maar hoeveel of hoe weinig tijd
er nog over is. om het belangrijkste der
vraagstukken, het Berlijnse, tot een op
lossing te brengen, zal waarschijnlijk
vandaag blijken. Bramuglia gaat over
morgen heen en men neemt algemeen
aan, dat zijn vertrek aan de bemidde
lingspogingen een einde za! maken.
Ten aanzien van de Griekse kwestie
heeft de algemene vergadering Zater
dag een aanta! besluiten kunnen nemen
zodat die zaak tenminste voor deze zit
ting afgehandeld ls.
De ontwerpresolutie, door de Weste
lijken voorgesteld, werd aangenomen
met -17 tegen 6 stemmen en geen ont
houdingen De algemene V. N.-verga
dering heeft dus Griekenlands noorder
buren veroordeeld wegens hun hulpver
lening aan de guerillastrijdkrachter
van generaal Markos en tevens een
nieuw beroep op hen gedaan, die steun
verlening voortaan achterwege te laten
Met algemene stemmen dus ook met
die van de Sovjets, werden de voorstel
len aangenomen om bij de betrokken
staten er op aan te dringen, grenscon-
venties te sluiten en ook de kwestie van
de vluchtelingen in vreedzame zin op te
lossen.
klaard, dat Hongarije's „politiekvan de
glacé handschoen jegens de reactionnaire
leiders van de Katholieke Kerk in Hon
garije" thans ten einde is en dat van nu
af „de volledige kracht van de staatsbe-
voegdheden" tegen hen zal worden aan
gewend.
Hij zeide, dat deze bevoegdheden tegen
hen zouden worden gebruikt, „onver
schillig of zij de kleding dragen van een
gewoon priester, of die van een kar
dinaal".
Aldus, seint Reuter uit Boedapest en men
tekent er ten overvloede bij aan, dat deze
bedreiging slaat op Kardinaal Mindszenty
primaat van Hongarije, wiens strijd tegen
de %ongaarse regeringspolitiek de laat
ste tijd steeds scherper is geworden en
wiens secretaris, dr. Andres Cakar, een
week geleden is gearresteerd, „onder
verdenking van verraad".
Ten aanzien van de betrekkingen met
de Katholieke Kerk, verklaarde Rakosi,
volgens Reuter, nog, dat de Hongaarse
regering tot haar leedwezen er niet in
geslaagd was, ook maar enigerlei over
eenstemming met de Kerk te bereiken,
doch dit was niet te wijten „aan gebrek
aan goede wil van onze kant".
Spreker beweerde, dat er „klachten"
waren ingekomen van Protestanten en
„zelfs van progressieve Katholieke groe.
pen", dat Hongarije te grootmoedig was
in zijn houding jegens „de reactionnairen
van de Katholieke Kerk". Thans kon er
niet langer van enigerlei politieke tole
rantie meer sprake zijn.
Hij verklaarde letterlijk:
„Deze tolerante politiek, welke zich
van glacé handschoenen bediende, wan
neer ze te doen had met spionnen ver
raders. smokkelaars aanhangers van 1e
Habsburgers en andere reactionnairen
welke rondlopen in priesterkleren of in
kardinaalsgewaad, is voorbij en eens en
voor altijd uit".
De wet moest, volgens Rakosi. niet
alleen toegepast; worden op „kleine cle
ricale misdadigers".
„Wij kunnen niet toestaan, dat zulke
georganiseerde stoottroepen van het
fascisme, als door deze clericale reactie
vertegenwoordigde nog langer onze her
opbouw en stabilisatie verstoren", aldus
spreker.
Na hét aanhalen van overeenkomsten
met andere kerken en .de bewering, dat
dit niet een kwestie was van godsdienst,
maar van „gerechtvaardigde en onmis
bare verdediging der democratie" voegde
Rakosi er aan toe: „Wij kunnen niet die
Katholieken en andere democraten te
leurstellen. die bij duizenden geprotes
teerd hebben en gevraagd hebben, dat
we hen zouden verdedigen tegen Katho
lieke reactionnaire activiteiten".
Wij hebben de Hongaarse regerings
woordvoerder uitvoerig geciteerd, ten
einde een denkbeeld te geven van de
geraffineerde wijze, waarop deze tegen
de leiding der Katholieke Kerk in Hon
garije stemming poogde te maken.
Wat zal van dit alles het einde zijn?
(Telefonisch von onze correspondent.)
De nieuwe refbring heeft twee verga,
deringen gehouden voor het redigeren
der verklaring, die Dinsdag in de Kamer
door Spaak zal worden voorgelezen. Hoe
wel omtrent Haar inhoud niets werd
medegedeeld, daar mem er -de primeur
van wil bewaren voor de parlements
leden, verluidt, dat ze nog al lang zal
zijn en sommige problemen uitvoerig zal
belichten. Er zal in geconstateerd wor
den, dat de nieuwe regering eigenlijk een
voortzetting is van de oude en haar taak
dus hoofdzakelijk zal bestaan in het vol
tooien van de bestaande problemen, in
het kader natuurlijk van hetgeen in de
onderhandelingen der laatste weken tus.
sen C.V.P. en socialisten is overeengeko.
men.
Reeds eerder deelde men mede, dat
tijdens die onderhandelingen in beginsel
werd besloten, een commissie voor het
koningsprobleem en een andere voor de
schoolkwestie in het leven te roepen, het
geen dus in zekere zin, voor beide kwes
ties, een stille begrafenis zou kunnen
worden.
Terwijl enerzijds de school- en konings
kwesties aldus op de lange baan zullen
worden geschoven, zal man van linkse
zijde bijzonder gesteld blijven op strenge
naleving van de z.g. wet van der Poor
ten, die eigenlijk zo'iets als een oorlogs
machine tegen het katholiek onderwijs is
Het zal de moeite lonen, te vernemen,
of de katholieken al dan niet de z.g.
„tegemoetkomingen" en „desiderata" over
het onderwijs zullen aanvaarden. Het
heeft er t nu toe niet de schijn van.
De regeringsverklaring zou verder
groot belang hechten aan de economische
toestand, alsook aan de prijs- en loon
politiek, de steenkoolproductie en de
werkloosheid. Men zou voor de steen
kolen een prijs willen vaststellen, die de
nijverheid in staat zal stellen, met net
buitenland te concurreren De regering
behoudt zich intussen het recht voor, be
langrijke hoeveelheden steenkolen voor
nijverheidsbehoeften te importeren, in
dien tegen redelijke prijzen geen vol
doende hoeveelheden op eigen markt
zouden te bekomen zijn.
Groot belang zou ook worden gehecht
aan de strijd tegen de werkloosheid,
welke vooral in het Vlaamse land ernstig
is.
v. Cauwelaert kapittelt Spaak
en de socialisten
De Belgische katholieke minister van
staat. v. Cauwelaert, voorzitter van de
Kamer, heeft in de Brusselse voorstad
Anderlecht een politieke redevoering
uitgesproken, die heftige reacties heeft
uitgelokt in de socialistische pers.
Men weet, dat Erasmus enige tijd te
Anderlecht heeft gewoond. Daarop doe
lend, zeide v. Cauwelaert o.m.: „Moest
Erasmus nog in Anderlecht leven, hij zou
naar aanleiding van de jongste regerings-
:crisis een nieuw hoofdstuk aan zijn
„Lof der zotheid" toevoegen. Deze crisis
was niet alleen overbodig, maar ook on
gewenst. Men heeft de straat weer eers
gemobiliseerd, hetgeen de val van de
heer Struye tot gevolg had. Heeft het
voorbeeld van Frankrijk hier nog steeds
met de ogen geopend.
Spaak heeft te veel toegegeven aan
de druk van zijn eigen socialistische par
tijgenoten. Met wat karaktervastheid zij
nerzijds ware deze crisis uitgebleven''.
Dc katholieke minister van staat
waarschuwde vervolgens de socialisten,
het geduld en de lankmoedigheid van
de C. V. P. niet als zwakheid en laf
heid te beschouwen.
Speciaal op de sectaire schoolpolitiek
van Huü'smans doelend, zeide hy, dat
hij deze rode excellentie het recht ont
zegt, katholieke kinderen in een of
ficiële eenheidsschool door communis
ten en vrüdenkcrs te doen onderwij
zen.
„Tegên het godloze communisme is
er in België maar één dam: de C. V P.
De ervaring heeft geleerd, dat daaibij
niet op de socialisten kan worden ge
rekend. Heeft men niet overal in de
Oost-Europese landen de socialisten in
groten getale naar de communislen
zien overlopen?"
Hoewel, als alles normaal verloopt, in
België de eerstkomende wetgevende
verkiezingen eerst in 1949 moeten plaats
hebben verklaarde v. Cauwelaert: ,,De
verkiezingsstrijd is thans begoifcen.
Naar wij vernemen is dezer dagen de
indiening bij de Tweede Kamer te ver
wachten van het ontwerp inzake tij
delijke voorzieningen ter bevordering
van de wederopbouw en de bouwnij
verheid. Het ontwerp kan worden be
schouwd als een samenvatting van de
indertyd door minister Neher ingedien
de en nu ingetrokken uitwerpen <\Ve-
deropbouwwet en Wijziging Woning
wet) Met de opmerkingen, toen in het
voorlopig verslag gemaakt is in het
nieuwe ontwerp rekening gehouden
Tengevolge daarvan zal krachtens de
nieuwe voorstellen de beslissing over de
bouwplannen en de onteigening ten oe-
hoeve van die plannen aan de gemeenten
worden overgelaten. Voorts wordt de fi
nanciële steun van het rijk krachtens de
woningwet aldus geregeld, dat de ge
meenten de bevoegdheid krijgen zelf
gelden uit te keren en tevens garant te
blijven voor leningen van particulieren
ten behoeve van de woningbouw.
Dc procedure voor de onteigening, die
summier geregeld was, wordt in het
nieuwe wetsvoorstel beter omschreven.
In verband met de toekomstige bouw
van geprefabriceerde huizen zal het vol
gend jaar aan iedere provincie een be
paald aantal worden toegewezen, dat
volgens de traditionele bouwwijze moet
worden opgetrokken en daarnaast het
aantal montage-woningen voorgeschre
ven dat ze mogen bouwen.
De provincies zullen zelf het woning-
contingent verdelen en. Ged. Staten kun
nen de gemeenten toestemming verlenen
van de bouwverordening af te wijken.
Voor de bouw van kerken, scholen en
ziekenhuizen blijft de beslissing aan het
ministerie voorbehouden.
De nieuwe wet zal een tijdelijk karak
ter dragen, omdat de toestanden in de
bouwniiverheid nog te weinig gestabili
seerd ziin en mede omdat de regering
de comm'ss'e-v d Bergh die een wet-
tpliike regeling van de riiirntéliiVp orde-
nirn? en de vnJkshtii«5v<?9*in** bëstiirtaprt.
niet van tevoren wettelijk wil binden.
In een officieel bulletin te Athene uit
gegeven wordt medegedeeld: „De ziekte
van de eerste-minister, welke verscheide
ne kritieke fasen heeft gekend, is thans
van die aard, dat zonder dat voortijdig
optimisme gerechtvaardigd is, het voort
zetten van de pogingen om zijn lever) te
in het koninklijk besluit F 67 slechts I redden wordt aangemoedigd".
(Van onze correspondent).
De Katholieke vereniging van mijnbe
ambten acht de nood in vele gezinnen
van gepensionneerde mijnbeambten zó
hoog gestegen, dat zij heeft besloten haar
gepensionneerde leden met Kerstmis een
ondersteuning te geven uit de vereni
gingskas, als de regering niet voor die
tijd haar toezeggingen nakomt. Tijdens
een Zaterdag te Heerlen gehouden alge
mene vergadering van de vereniging
kreeg het bestuur voor dit doel een cre-
diet van 10 000 De organisatie telt on
geveer honderd gepensionneerde leden,
zodat zii van dit bedrag elk lid gemid
deld f 100 kan uitkeren.
Nieuwe Tn»1a*»iw» voor hroodf
Tijdens de algemene najaarsvergade
ring van het Drents Landbouwgenoot-
schap werd o.a. medegedeeld, dat vermoe
delijk inlandse tarwe in de broodmelange
zal worden opgenomen en dat binnen
kort de vervoerbewijzen voor biggen
zullen worden afgeschaft.
