Republiek pleit in Wasliin
„Een laatste kans" voor Nederland
ton
Geestelijke bijstand bij de
„Nijmegen"-ramp
Het
spook der werkloosheid
België
Tsjang Kai Tsjek niet afgetreden
Tulpen trekken onder kunstlicht
Gongc
Weerbericht
De doop
in het Buckingham-palace
V redesgef luister
in Batavia
Tocht langs Javas ondernemingen
SCHIJN EN WERKELIJKHEID
Zullen de kassen moeten verdwijnen?
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Bijzondere zitting
ministerraad
C.G.D. naar Djokja
vertrokken
Ned. Souvereiniteit in
overgangstijd
Nederlands in-
en uitvoer
De voorschriften
der K.L.M.
Engels „welkom" voor
Belg. textielarbeiders
Katholieke boeren
naar Brazilië
De strijd 0111 de
baan
Strijd om Peking neemt in hevigheid toe
LAGEN
Minder soorten
bonkaarten
Namen van Engelands
koningskind
70ste JAARGANG
No. 20801
Even voorstellen? Barbro Selldén,
de eerste vrouwelijke diplomaat
van het Zweeds ministerie van
Buitenlandse Zaken. Ze is voor
bestemd om handelsattaché in een
der Europese hoofdsteden te
worden.
Dc ministerraad heeft zich zowel
gisterenochtend als gisterenmiddag
in bijzondere zitting bezig gehou
den met de Indonesische situatie.
Door republiek erkend
In November scherp teruggelopen
PLANTERSLEVEN NIET
BENIJDENSWAARDIG
Soendanese bevolking zorgt voor
veiligheids dienst e 11
Antwoord op vragen van de
heer De Kort
LIMBURG'S „MILLIOENEN
LIJNTJE" KOMT IN BEDRIJF
De Engelse Marine heeft het convooi-vaartuig Wellington in gebruik
genomen als drijvend hoofdkwartier. Tevens zal het als vergader
plaats dienst doen en als trefpunt worden gebruikt van marine
officieren uit alle delen der wereld.
«SB
CONSEQUENT GETUIGEN
Leeftijdsgroepen worden
samengevoegd
Nieuwe tabakskaarten
STAATSLOTERIJ
KOUDER DES NACHTS
Charles, Philip, Arthur, George
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van „De Maasbode-
Stichting" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt 3.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur; J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden f 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Ofschoon zowel de republikeinse als de
Nederlandse autoriteiten zich in een vol
komen stilzwijgen hullen omtrent de si
tuatie hoort men steeds luider het woord
„vrede" uitspreken, zo constateert U. P
in een telegram uit Batavia. En volgens
liet persbureau zouden deze vredesge-
sprekken hun oorsprong vinden in drie
dingen:
1. De nieuwe republikeinse nota van
premier Hatta, waarin, naar verluidt, de
republiek zich bereid heeft verklaard de
Ned. souvereiniteit tijdens de interim
periode zowel in feite als in theorie te er
kennen.
2. Kennelijk is door Washington „zware
druk" op Den Haag uitgeoefend.
3. Een critisch anti-oorlogsstandpunt is
ingenomen door sommige Ned. kringen,
hetgeen gereflecteerd werd in enige Ned.
pers-organen.
Gewoonlijk betrouwbare kringen zeggen,
dat premier Hatta de nieuwe nota, waarin
de republiek zich tot onderhandelen be
reid verklaarde, Maandag aan de Ameri
kaanse gedelegeerde Coehran heeft over
handigd.
De nota was aan Coehran geadresseerd
en informeel werd hem gezegd, dat hij
ermee kon doen, wat hij wilde. Het ver
luidt dat Coehran de nota daarop aan de
Nederlanders heeft doorgegeven. Intussen
hebben republikeinse afgevaardigden in
Washington een gelijkluidende nota aan
het staatsdepartement afgegeven.
In Batavia wordt gezegd, dat nadat
Coehran de nota aan de Nederlanders had
gegeven, de Ned. autoriteiten het stuk
„zonder commentaar" Maandagavond naar
Den Haag hebben gestuurd.
Goed ingelichte Ned. kringen zeiden,
dat zij niet geloofden, dat de nota nieuwe
gezichtspunten biedt, hoewel republikein
se kringen vol vertrouwen schijnen te
zijn, dat de nota niet genegeerd kan wor
den.
Indonesische kringen zeiden: „De nota
betekent een open deur. Wij zijn nog altijd
tot onderhandelen bereid- Wij zijn nog
altijd van gevoelen, dat de enige oplossing
voor Indonesië een vreedzame oplossing
is".
Van beide zijden werd echter gewei
gerd officieel commentaar te verlenen.
Ned. kringen zeiden: „Openhartig ge
sproken, de gehele zaak is niet meer in
handen van Batavia. De kwestie staat thans
tussen Washington en Den Haag".
Naar A.F.P. meedeelt, heeft dr. Soemi-
tro, republikeins vertegenwoordiger te
Washington, tegenover de per- verklaard
dat hij zojuist van zijn regering instruc
ties had ontvangen, waarin hem werd
medegedeeld, dat zij gereed was de on
derhandelingen met de Nederlandse re
gering tot vreedzame regeling van het
geschil, t.a.v. Indonesië te hervatten.
Hij verklaarde, dat hervatting van deze
onderhandelingen thans afhing van de
Nederlandse regering zelf en gaf uitdruk
king aan de hoop, dat de Nederlandse
regering haar vroegere houding zou ver
anderen. Wij hopen oprecht, dat de on
derhandelingen onder auspiciën van de
Commissie voor Coede Diensten zullen
worden hervat, zo zeide hij. Na hulde te
hebben gebracht aan de C.G.D. zeide hij:
indien opnieuw oorlog in Indonesië uit
breekt, zullen de communisten, veel meer
dan welke andere elementen ook, daar
wel bij varen. Hetgeen in Indonesië ge-
schiedt is van dusdanige aard, dat dit in
geheel Azië reacties teweeg zal brengen.
Volgens Reuter verklaarde Soemitro
nog, dat het besluit van de republikeinse
regering tot het geven van „een laatste
kans" aan Nederland voor hervatting
van de onderhandelingen de „critieke
s,.uatie" van gisteravond had gewijzigd.
Wij waren op het ergste voorbereid en
zuilen voorbereid zijn op de mogelijkheid
dat de onderhandelinge tot een vreed
zame oplossing mislukken, aldus Soemi
tro, die zeide, dat hij voornemens was
geweest te zeggen waar het op staat.
Doch de toestand van eergisteren, toen
oorlog onmiddellijk nabij scheen, was
veranderd. Hij zeide niet te weten, wat
de Nederlandse regering zou doen, doch
meende, dat het besluit van de republi
keinse regering, dat genomen was op
initiatief van de Commissie voor Goede
Diensten, een uitweg bood.
Indien Nederland bij zijn oude
standpunt blijft, zijn wij onverbidde
lijk besloten te verdedigen, wat wij
bereikt hebben, en dat zou strijd kun
nen doen ontbranden in het gehele ge
bied, aldus Soemitro.
Hij zeide reden te hebben om aan te
nemen, dat de Veiligheidsraad en enige
van de belanghebbende, grote mogend
heden gaarne zien, dat de onderhandelin
gen 'spoedig hervat zullen worden. Soe
mitro weigerde commentaar te geven op
een bericht in de New York Times, vol
gens hetwelk hij gezegd zou hebben, dat
de premier van India, Pandit Nehroe, de
republikeinse autoriteite:. had aangebo
den, een regering in ballingschap in India
te vestigen, indien dit nodig was, en dat
men zich gereed maakte voor hervatting
van de strijd tegen de Nederlanders.
Hedenochtend vroeg Is de Commissie
van Goede Diensten van het station Ko
ningsplein te Batavia met de zogenaam
de delegatietrein naar Djokja vertrok
ken. Alle commissieleden, benevens het
secretariaat hebben zich daarheen be
geven Alleen Nayaran van het secreta
riaat bleef te Batavia.
Het Franse persbureau AFP. meldt
uit Batavia: Uit gezaghebbende republi
keinse bron wordt vernomen, dat Moh.
Hatta Maandag door bemiddeling van de
Amerikaanse afgevaardigde in de C.V.
G.D Merle Coehran, aan de Neder
landse delegatie een schrijven heeft doen
geworden, waarin de republiek zich zon
der voorbehoud bereid toont, de Neder
landse souvereiniteit in Indonesië te
erkennen voor de duur van de interim
regering.
Standpunt van Oost-lndonesië
In verband met het recente commu
niqué van de Ned. regering betreffende
de politieke ontwikkeling in Indonesië,
verneemt de correspondent van Aneta,
dat de regering van Oost-lndonesië zich
gebonden zal blijven achten aan de be
ginselen, neergelegd in haar verklarin
gen in het parlement.
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voor
lopige cijfers had de invoer in Novem
ber j.l. een waarde van 403,9 mill.
(Oct. j.l. 479,3 mill.) en een gewicht
van 1.566.000 (1.906.000) ton.
Enkele belangrijke importen waren (in
millioenen gld.): Slachtvee en vlees 5,5
(Oct. '48: 5,8), tarwe en tarwebloem 19,2
(26,7), mais 4,5 (13,6), gierst 4,3 (5,3).
coprah 12,0 (17,0), palmolie 4.6 12,5).
cacaobonen 8.0 (2.6). tinerts 10.2 (14.7),
steenkolen 12.9 (15.0). minerale oliën 17.3
(22,7), hout 28,9 (26.5). ongesponnen wol
7,5 (7,6), ongesponnen katoen 6.0 (7,7),
plaatijzer en -staal 8.3 (10.1), staaf- en
profielijzer en staal 9.4 (11,7), auto's 8,7
(6,8), schepen e.d. 0,4 (11,3).
Dc uitvoer had in November een
waarde van 263.8 mill. (Oct. 307.9
mill.) en 'n gewicht van 753.000 (849.000
ton).
Enkele belangrijke posten bij de uit
voer waren: Boter 5,6 (22,1), geconden
seerde melk 6,4 (5,5), kaas 6,5 (9,0),
eieren 5,9 (4,7), bloembollen 3,7 (17.5>.
aardappelen 21,3 (19,9), verse groenten
5,0 (5,8), aardappelmeel 4,5 (5.8), suiker
7,2 (3,5), vruchtenpulp 4,7 (4,8) oliën en
vetten 7,6 (9,5). cokes 4,6 (3,5), superfos
faat 4,2 (2,6), kunstzijden garens 5,7
(5,7), katoenen manufacturen 12.0 (12.5)
ruw ijzer 3,1 (4,9). tin in blokken 9,7
(8,4), electrische lampen 3,4 (3,7), radio
artikelen 7,6 (7,7). schepen e.d. 9,1 (2,9)
Een speciale correspondent van Aneta
heeft een tocht gemaakt langs vele onder
nemingen in West-Java. Hij vertelt daar
over dat op alle ondernemingen die hij
bezocht, de werkzaamheden in de tuinen
en op de fabrieken met grote voortva
rendheid en doorzettingsvermogen wor
den voortgezet. De productie stijgt dage
lijks en omtrent de oogst voor het volgende
jaar koestert men overal grote verwach
tingen.
De planters hebben intussen geen
benijdenswaardig bestaan. Te allen tijde
lopen zij gewapend rond en op de meeste
ondernemingen gaan zij niet zonder ge
wapend geleide de tuinen in. In het bij
zonder in de omgeving van Soekaboemi
neemt de laatste tijd de onveiligheid toe.
Terwijl in het Buitenzorgse~de toestand
als labiel werd gekenschetst, werd in het
gebied van Soekaboemi verklaard, dat
de onveiligheid de laatste tijd onrustba
rende vormen heeft aangenomen. Deze
streek heeft overigens nooit tot de rus
tigste van West Java behoord. Wei heb
ben de benden zich thans verder van de
stad teruggetrokken o.a. naar de Zuide
lijke hellingen van de Gedeh en de wes
telijke kalksteengrotten. Ten N.O. van
Bandoeng in de Parnanoekan en de Tsjia-
semlanden is het vrijwel rustig.
Op verscheidene ondernemingen ver
klaarde het personeel, dat na een periode
van betrekkelijke rust de laatste tijd veel
last wordt ondervonden van beschietin
gen. Daarom dan ook hebben de planters
geprotesteerd tegen de verordening, dat
alle automatische vuurwapens moeten
worden ingeleverd, vooral ook omdat dit
het moreel der ondernemingswachters
zou verzwakken. Deze ondernemings
wachters worden gerecruteerd uit de
Soendanese bevolking. Zij hebben, meest
al onder leiding van oud-onderofficieren
van het K.N.I.L. tot taak. met de politie
de beveiliging van de militairen over te
nemen. In de residentie Buitenzorg en
Priangan zijn ongeveer 4000 onderne
mingswachters verdeeld over 252 wacht-
eenheden. Het instituut der onderne-
mingswachten wordt betaald door de
voorlopige federale regering.
De gang van zaken is als voigt. Zodra
Door de heer De Kort, lid van de
Tweede Kamer, zijn ipderti.rd aan de
minister van Verkeer en Waterstaat
enige vragen gesteld in verband me het
achterwege blijven van geestelijke op
stand voor enkele katholieke slach Oifers
van de „Nijmegen"-ramp te Prestwick
In deze vragen werd o.a. aangeduid, da.
de stewardess Elsie Fey en de heer "an
Overbeek uit Breda nog enkele uren na
de ramp hebben geleefd en dat perso
nen en instanties, doende met de licha
melijke verzorging, de geestelijke belan
gen uit het oog hebben verloren. In ant
woord on de vraag of de ,,service" van
de K.L-M. in dit opzicht wel of niet
voldoende is geweest, zegt de minister:
Onder de voorschriften, aan het per
soneel der K.L.M. gegeven ten opzichte
van zijn gedragingen bij rampen, komt
onder de allereerst te nemen maatrege
len voor het verzorgen van geestelijke
bijstand. Vast is komen te staan, dat
aan vertegenwoordigers van de K L M.
door of namens de slachtoffers geen ver
zoek om geestelijke bijstand is gedaan.
Voor een eigener beweging optreden op
dit punt bestond voor hen minder aan
leiding, omdat zij ten gevolge van
verbroken telefoonverbindingen, de af
stand en de mist op de plek des
onheils aankwamen, toen het transport
van de slachtoffers reeds was aangevan
gen en zij dezen in handen wisten van
doktoren, die uiteraard met de mogelijk
heid van behoefte aan geestelijke bij
stand rekening zouden houden.
Hierbij zij nog de toevallige omstan
digheid vermeld, dat mejuffrouw Fey is
bezocht door een Rooms-Katholiek em
ployé van de K.L.M. en de heer Van
Overbeek onder de hoede is geweest van
een Rooms-Katholiek medicus.
in een bepaald gebied een zekere mate
van rust en veiligheid bestaat, worden de
ondernemingen door de militaire instan
ties vrijgegeven, waarna de administra
teur der onderneming een wacht kan
aanvragen.
Slechts drie maal is het voorgekomen,
dat ondernemingswachten geheel of ge
deeltelijk zijn overgelopen naar rampok-
kende benden, doch in verreweg de mees
te gevallen nemen de wachters een werk
zaam aandeel in de beveiliging der on
dernemingen.
Het „millioenenlijntje" in de Zuid-
Oosthoek van Limburg, lopende van
Schaesberg naar Simpelveld, zal met in
gang van de nieuwe spoorwegdienstrege-
Ung in Mei 1949 voor het personenver
voer worden opengesteld. Er zal een
uurdienst worden ingesteld en de sta
tions Schaesberg, Chèvremont, Kerkrade,
Spekholzerheide en Simpelveld zul.en
als haltes aan deze spoorlijn, welke nu
reeds voor goederenvervoer wordt ge
bezigd. in gebruik worden genomen.
Er heeft zich dc laatste 24 uur geen
wijziging voorgedaan In de toestand, die
werd geschapen door het stilleggen van
het werk der Belgische grensarbeiders
in Noord-Frankrijk. De heer Spaak zal
zich opnieuw persoonlijk met de kwestie
bezig houden. De berichten, die in ver
band met dit conflict van regeringszijde
uit Frankrijk kwamen, zijn echter alles
behalve aanmoedigend.
Anderzijds luidt een bericht uit Enge
land, dai men daar bereid zou zijn Bel
gische arbeidskrachten in de textielin
dustrie te werk t» stellen, mits de
Engelse vakverenigingen daarmede ac-
coord zouden gaan.
Zaterdag a s. wordt een begin gemaakt
met de emigratie van land- en tuinbou
wers naar Brazilië. Dan vertrekken 32
personen (mannen, vrouwen en kinderen)
onder leiding van ir. C. Heymeyer van
de K. N. B. T. B. naar een groot be
drijf aldaar, dat aan Ned. emigranten be
schikbaar is gesteld, dank zij de mede
werking van de Braziliaanse regering.
s s.^-ï
(Van onze Brusselse correspondent).
België heeft bij ons Nederlanders in
de afgelopen jaren de faam van een
benijdenswaardige voorspoed gehad.
Reizigers die van een trip door dit
land terug kwamer in hun verarmde
vaderland met zijn distributie en rant
soeneringen deden „ns op sprookjesge-
lijkende verhalen over de winkels waar
in door ons hevig-begeerde maar on
verkrijgbare goederen volop voor ieder
die geld had zonder bon te koop wa
ren.
Er zijn nu enkele jaren verlopen en
ditzelfde België is nog altijd even rijk,
zijn winkels zijn nog altijd even vol,
maar toch is er iets wat al die uiter
lijke klans verduistert.
Het spook der werkloosheid knaagt
aan de koopkracht der bevolking.
België telt momenteel plusminus 175.000
volledige en gedeeltelijke werklozen
Het is vooral het Vlaamse land, dat
door deze plaag wordt getroffen. Op
een totaal van 129.000 volledige werk
lozen, zijn er 94.000 in de Vlaamse pro
vincies, 18 000 in Brabant en slechts
17.000 in Wallonië. Waarom een zo
hoog percentage in de Vlaamse streek?
De verklaring is niet ver te zoeken: door
de terugkeer uit Frankrijk van duizen
den seizoenarbeiders, door crisis in de
textiel-, de schoen-, de diamant- en de
houtnijverheden: door de wintersluiting
van tal van hotels en restaurants aan
de kust, door opzegging wegens afschaf
fing van oorlogsdiensten van veel tij
delijke ambtenaren en bedienden, door
het einde van herfstcampagnes in de
landbouw, door gebrek aan werk voor
duizende handwerklieden, dokwerkers
en vissers.
De werkloosheid onder de mannen
wordt in België ook bevorderd door het
feit, dat hier veel vrouwen buitenshuis
werken, niet alleen in bureaux en ad
ministratie, maar ook in industriële bran
ches. Natuurlijk worden ook de vrou
wen door werkloosheid getroffen en m
dit opzicht is bijzonder tekenend een
lijst over de volledige werkloosheid in
October, waarbij de vrouwen afzonder
lijk worden vermeld. Zo geeft deze Lijst
als stakers op: handarbeiders 22 000 man
nen, 5.750 vrouwen', textiel 3.600 man
nen, 3.750 vrouwen; kleernijverheid 800
(2.750 vr.), diamantbranche 2.500 (200);
houtindustrie 3.750 (200), leer 1.150 (400).
metaal 5.800 (200), alimentatie 1.800
(700), hotels en restaurants 1.600 (800),
jonge lieden 5.350 (1.850), bedienden
4-200 (2.000).
Een der oorzaken van de verminde
ring der werkgelegenheid is de moeilijk
heid welke sedert enige tijd de Belgische
export van afgewerkte producten onder
vindt. Ondanks het feit, dat in Europa
nog enorme behoefte naar allerlei arti
kelen bestaat en dat men in België over
ruime bestellingen uit den vreemde be
schikt, wordt genoemde export tegenge
houden door belemmeringen van verschil
lende buitenlandse regeringen tegen de
import uit België. Deze belemmeringen
hebben ten doei te verhinderen dat al
te veel goud of sterke deviezen uit deze
landen wegvloeien. Het is bekend, dat
er landen zijn, die hun in accoorden met
België vastgelegde economische verplich
tingen om die reden niet nakomen. Zij
kopen hier alleen de voor hun weder
opbouw en heruitrusting absoluut nodige
goederen en wijzen gewone verbruiks-
goederen af.
Een andere factor die de werkloosheid
bevordert is, dat de Belgische markt
zelf al lang verzadigd is. De hernieu
wing van huishoudelijke artikelen, van
schoenen, kleren enzovoorts, behoort hier
al lang tot het verleden.
Ook ziet men dat in veel fabrieken
waar direct na de oorlog ongeschoold
personeel is aangenomen dit thans, nu
de vakscholen weer goede elementen
hebben afgeleverd, gedeeltelijk aan de
dijk wordt gezet.
Tal van gedemobiliseerden konden nog
steeds geen werk vinden. Hier heeft ge
deeltelijk ook schuld aan een plaag die
op grote schaal in dit land woedt: het
vervroegd met pensioen gaan. Onderwij
zers en onderwijzeressen, die gedurende
25 jaar en soms minder vóór de klas heb
ben gestaan, ontdekken zich plotseling
rond hun vijftigste jaar tal van „kwa
len", die nogal gemakkelijk door een
geneeskundig certificaat worden beves
tigd. En zij vragen vervroegd pensioen
aan, waarna zij ineens als bij toverslag
genezen zijn en een andere baan zoe
ken, zodat zij een belangrijk pensioen
en de volledige inkomsten van een nieu
we activiteit cumuleren. Dit euvel heerst
natuurlijk ook onder ambtenaren en
andere categorieën mensen. Het klinkt
onwaarschijnlijk, maar België telt mo
menteel 1 077.000 wettelijk gepensionneer-
den, die elk jaar acht milliard aan de
Staat kosten! De velen uit die categorie
die na hun pensioen te hebben beko
men soms samen met hun vrouw, die
ook in het onderwijs werkzaam was
een nieuwe betrekking zochten en von
den, beletten daardoor natuurlijk tal
van jongelieden, op hun beurt een baan
tje te vinden.
Daar er hier zo goed als geen ernstige
controle bestaat om misbruiken uit te
roeien, wordt fraude op grote schaal
gepleegd. Zo is het zeker, dat er onder
de als werklozen ingeschrevenen, velen
zijn die wel werklozensteun ontvangen,
maar daarnaast toch nog een of andere
activiteit uitoefenen. Bovendien staat
het ook vast, dat de reglementen veel
te breed zijn opgevat. Vrouwen, bij
voorbeeld, die slechts drie maanden in
een fabriek hebben gewerkt, kunnen
daarna voor onbepaalde tijd als werkloos
worden ingeschreven en de steun ad hoe
trekken. Zo iets is eigenlijk fraude uit
lokken!
Het spreekt vanzelf, dat wij met wat
voorgaat, dit onderwerp niet hebben
uitgeput. En dat Wij er in een volgende
correspondentie op zullen terugkomen.
De geruchten, welke gisteren in finan
ciële kringen te Hongkong de ronde
deden, als zou generaal Tsjang Kal Tsjek
afgetreden zijn, werden gisteravond door
een officiële woordvoerder tc Nanking
formeel tegengesproken en als „onjuist
en belachelijk" bestempeld.
Tegelijkertijd heeft het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken ont
kend, dat de V. S. zouden aandringen
op de vorming van een coalitie-regering
(Van een speciale verslaggever)
Als het Kerstmis wordt en voorjaar,
wil de huisvrouw tulpen zien in de
kamer. Ze is in dat opzicht verwend
door de kwekers, die in hun ver
warmde tassen de natuur feitelijk be-,
driegen en terwijl het buiten volop
wintert de prachtigste voorjaarsbloe
men uit de bollen toveren.
Voor deze kassen dreigt echter mo
gelijk een dodelijke concurrentie en
wel van de kelder, als we zo de glas
loze, tegen warmteverlies goed ge-
isoleerde ruimten mogen noemen,
waarin een combinatie van warmte en
kunstlicht to. niet minder fraaie resul
taten voert.
Grondverwarming in de tuinderij be
vordert, zoals men weet, de groei van
vele gewassen. En nu zou Philips Philips
niet zijn als men daar ook niet eens pro
beerde of met electrisch licht iets te be
reiken is bij bloemen en planten. En met
de proeven, waarmee men nu al sedert
1930 bezig is, meent men tot een beter
product te zijn gekomen dan de gewone
kas dikwijls levert. Het gebeurt of ge
beurde nogal eens bij de eerste tulpen
welke ieder jaar uit de gewone kassen
komen, dat deze eerstelingen wat onvol
groeid of flets van kleur zijn of ook niet
zo heel stevig. Kasbloemen dus ook in de
figuurlijke betekenis van het woord.
Tegenover dit oude systeem van teelt bij
daglicht in kassen met een temperatuur
van circa 21 gr. C., dat dus nog wel eens
wisselvallig kan zijn in zijn resultaten,
stelt men in de Philipslaboratoria in
Eindhoven de bovenvermelde andere me
thode. En men meent, dat deze belang
rijke nieuwe perspectieven opent
Kunstlicht als vormgevende factor
Bij de teelt in kassen, die bestaan uit
ijzer en glas, het in koude winters
niet gemakkelijk tot een behoorlijke
warmteontwikkeling te komen Als men
echter de z.g. trekkisten met ontkiemen
de bollen in goed tegen warmteverlies ge-
isoleerde ruimten zet, die men dus vrij
gemakkelijk met een kachel en ventila
tor op een temperatuur van 22 gr. C. kan
houden en met bestraalt de bollen met
kunstlicht, dan blijkt men daarmee ver
rassende resultaten te kunnen bereiken.
Kunstlicht kan n.l. fungeren als rich
ting- en vormgevende factor, die bij de
verschillende soorten tulpen verschillend
kan worden aangewend, om zo, op ef
ficiënte wijze, ^tot de beste teelt in elke
soort te kunnen komen. Aldus zal, bij
continubelichting met lampen van 75 W
de groei der tcofbladeren erg weelderig
worden, waar bepaalde tulpen hun voor
deel mee kunnen doen.
Een sterke hoeveelheid licht heeft In
het algemeen een remmende werking,
daardoor wordt belet, dat de planten te
hoog en te schriel zullen uitschieten
Blauw licht bevordert bij veel planten
de vorming van anlhocyaan, de stof, die
aan bloemen een heldere, rode kleur
schenkt.
Bij rode continuverlichting verloopt de
groei zeer snel.
Dit zijn enkele punten, waaruit blijkt,
dat het kweken in glasloze, geïsoleerde
ruimten onder kunst.icht zeer veel mo
gelijkheden biedt. De glazen kassen blij
ven tenslotte ook altijd onderhevig aan
weersinvloeden met steeds kans op mis
lukkingen.
Proeven bevredigend
Tot heden waren de resultaten der proe
ver!, waarmee men voor het eerst begon
in 1930, zeer bevredigend. Reeds 17 dagen
na het plaatsen der trekkisten onder de
lampen begon de bloei bij de tulpenva
riëteit „Krelage's Triumph" als men 75
W. lampen gebruikte en als deze op on
derlinge afstand van 75 cm. werden ge
plaatst, terwijl de duur der verlichting 9
uur per etmaal was. De tulpen waren,
naar men ons verzekerde, in kwaliteit
beter dan de kastulpen, ze hadden lange
stengels, maar waren toch stevig genoeg,
terwijl het aantal achterblijvers veel ge
ringer was, dit bedroeg slechts 4 pCt.
tegen normaal 10—15 pCt.
Niet alleen de groei is vlugger en de
kwal .eit beter, maar ook de kosten zijn
geringer. In de zachte winter van 1947
werd aan verwarming per m2 trekkist
per dag betaald, in een met vaste brand
stof gestookte glazen kas f 0.051, terwijl
kosten van verwarming electriciteit en
lampen samen, bij kweken in een ge-
isoleerde ruimte over dezelfde hoeveel
heid slechts f 0.044 per dag bedroegen.
Ir strenge winters ligt dit cijfer voor
kweek in glazen kassen nog ongunstiger
Voegt men daar nog aan toe. dat bij
de nieuwe methode geen extra onkosten
komen voor het bouwer, van speciale
kassen, dan is het wel duidelijk, dat dit
systeem in de toekomst van grote bete
kenis kan worden Zeker indien de re-
r ltaten definitie! zulle; hebben aange
toond. welke soort belichting en verwar
ming voor de verschillende soorten tul
pen het ontimum oplevert. Vele kwekers
zijn dan ook al op het nieuwe systeem
overgegaan.
van nationalisten en communisten in
China. De verklaring van Hoffman, de
administrateur van het Marshall-plan,
volgens welke dfe Marshall-hulp zou
voortgaan indien een coalitieregering zou
worden gevormd, werd door het ministe
rie een „veronderstelling" genoemd,
waarin het „zich niet wil verdiepen."
Dc berichten omtrent het aftreden van
Tsjank Kai Tsjek vonden ogenblikkelijk
weerslag op de markt te Hongkong,
zodat men aanneemt, dat ze door specu
lanten gelanceerd zijn.
Naar A. P uit Nanking meldt, function-
neert Tsjang's regering oppervlakkig
gezien normaal. Tijdens de eergisteren
gehouden zitting van het parlement
waren echter slechts 170 van de 750
leden aanwezig.
De strijd om Peking wordt steeds
heftiger De communistische troepen, die
gisteren het Zomerpaleis op 8 K.M. t. W.
van de stad hadden bereikt, zijn na
hevige gevechten door de nationalisten
teruggeslagen. Luchteskaders namen aan
de strijd deel.
De spoorwegstations Fengtai en SJansi-
tien, resp. op 8 en 15 K.M. t. ZW. van
I'eking, moesten echter ontruimd worden
Uit buitenlandse bron vernemen we
het bericht, dat alle vliegtuigen van
Peking gisteren naar Tsingtao zijn over
gebracht, daar de beide vliegvelden van
de stad door de communistien worden
bedreigd. De vliegvelden worden al
beschoten door de communitische artil
lerie.
Gaudete, verheugt U heeft de Kerk ons
Zondag toegeroepen. Hoe is onze reactie
geweest? Hebben we ons werkelijk blij
getoond en zijn we opgewekt aan de ar
beid getogen ondanks alle kopzorgen, of
zijn we in onverschilligheid heengegaan
om met dezelfde sombere gelaatstrekken
weer aan een week te beginnen?
De krant van Maandag bracht een
geestdriftige beschouwing over het
prachtig getuigen van de 1600 afgevaar
digden van het K.V.P.-congres
Er was een Pinkstervuur over de ver
gaderden gekomen, dat de verwarmde
harten dreef tot de dure eed van werken
voor Gods rijk voor de mens, voor een
doordeseming van de maatschappij met
de heilige beginselen van het katholicis
me.
De krant van Dinsdag schonk ons in
zicht in de plannen van het Kominfo-rm
ter bestendiging van de onrust en ter be
vordering van een algemene revolutie. Ook
communisten kunnen consequent getui
gen.
En nu gaat het er maar om, welke
partij uiteindelijk de sterkste zal zijn, die
van het Kruis of die van de sikkel.
Onder allerlei namen is in de loop der
geschiedenis eenzelfde tweekamp gestre
den, waarbij het Kruis uiteindelijk tri
omfeerde. Maar ten koste vaak van ont
zaglijke offers van geestelijk en licha
melijk lijden, van huis en bezittingen,
van al wat in personen of goederen lief
kan zijn.
Natuurlijk, we behoeven nog niet aan
te treden voor de marteldood. Doch moe
ten we met onze katholieke plichten zo
lang marchanderen, zo lang uitwijkpo-
gingen naar rustige velden ondernemen
tot we zonder meer door de overmacht
van de overzijde het leven hebben te
laten?
Wij propageren hier niet een bijzondere
legermacht, hoewel die in zekere om
standigheden haar uitwerking ook niet
mist maar een aangorden tot de gees
telijke strijd in een fel beleefd katho
licisme van de daad. Van de daad als
werknemer en werkgever, van de daad
als bedrijfsgenoot en huisvrouw.
Men moet ons kunnen nawijzen niet als
wezels-met-zekere-begïnselen, maar als
figuren, die de rijkdom van ons geloof
uitdragen, doen voelen en het mensdom
verwarmend en verkwikkend overhuiven.
HENK VAN DER MAZE
In de periode van 20 December 1948
tot en met 12 Februari 1949 zullen de
distributiediensten nieuwe bonkaarten
voor voedingsmiddelen uitreiken, t.w.
een bonkaart KA of LA 903 aan degenen,
die in 1928 of vroeger geboren zijn, een
bonkaart KB of LB 903 aan degenen, die
geboren zijn in de jaren 1929 tot en met
1944 en een bonkaart KD 903 aan dege
nen, die geboren zijn in 1945 of later.
Deze bonkaarten worden uitgereikt
tegen inlevering van de inwisselingsbon
van de bonkaarten, welke op 17 Decem
ber a.s. in gebruik worden genomen en
wel een bonkaart KA of LA 903 tegen de
inwisselingsbon van de kaarten KA of
LA 901, een bonkaart KB of LB 903 tegen
de inwisselingsbon van de kaarten KB,
LB, KC )f LC 901, een bonkaart KD 903
tegen de inwisselingsbon van de kaarten
KD of KE 901.
Hieruit blijkt, dat de tegenwoordige
leeftijdsgroepen B en C worden samen
gevoegd tot een groep (nieuwe B-groep)
met de rantsoenen van de tegenwoordige
B-groep. Hetzelfde geldt voor de be
staande D en E-groepen, welke gecom
bineerd wordtn^tot een nieuwe D-gröep.
Tegelijk met de uitreiking van de
nieuwe bonkaarten voor levensmiddelen
zullen nieuwe tabakskaarten worden uit
gereikt. Deze uitreiking zal uitsluitend
geschieden tegen inlevering van een bon
van de tabaks- en diversenkaarten QA
en QC 901, welke op 17 December a.s. in
gebruik worden genomen. Tegen inleve
ring van bon „Tabak 07" van de tabaks-
kaart QA 901 wordt een tabakskaart QA
903 \*>or mannen uitgereikt, tegen inle
vering van de bon „diversen 10" van de
diversenkaart QC 901 een tabakskaart
QC 903 voor vrouwen.
Bij de vandaag gehouden trekking van
de Staatsloterij is op no. 21359 de prijs
van 15000 gevallen.
Matige tot zwakke Westelijke
wind. Over het algemeen weinig
bewolking, bijna overal droog weer
met in de ochtend plaatselijk mist
Veel kouder des nachts met op en
kele plaatsen lichte nachtvorst
Overdag iets kouder dan vandaag
Donderdag 16 December: Zon
od 8.43 uur, onder 16.29 uur; maan
op 16-04 uur. onder 9.17 uur.
Onze Londense correspondent seint:
Het zoontje van prinses Elizabeth, dat
vanmiddag in Buckingham Palace ge
doopt. wordt zal heten Charles. Philip
Arthur. George. De doopplechtigheid zal
om half vier plaats vinden. Dr Fisher,
de aartsbisschop van Canterbury, zal
het doopsel toedienen. .De peetouders
zullen zijn: koning George, koningin
Mary, prinses Margaret, de koning van
Noorwegen, prins George van Grieken
land. de markiezin van Milfordhaven.
ladv 'Brabourne en de hon David Boses
Lvnn alle familieleden van de prins
De naam van Charles als eerste naam
is om particuliere redenen door de her
tog en hertogin van Edinburgh gekozen.
De laatste koning die Charles heette
was Karei II. die in 1685 gestorven is.
De naam Charles is die van de koning
van Noorwegen, die vóór hij de troon
besteeg Karei heette; de naam Philip
is die van de vader van het prinsje:
Arthur is de derde naam van de Engelse
koning, een naam. die reeds herhaalde
lijk in de koninklijke familie is voorge
komen. George is de naam, die de Engelse
koning die eigenlijk Albert heet
aannam, toen hij de troon beklom.
Voor de doop zal Jordaanwater
gebruikt worden, dat speciaal per vlieg
tuig uit het H. Land gehaald is. De peten
en hun gevolmachtigden zullen vlak naast
de doopschaal staan, die voor het eerst
gebruikt werd hij de doop van het eerste
kind van Koningin Victoria.
De Koning van Noorwegen en prins
George van Griekenland zullen de plech
tigheid niet persoonlijk bijwonen, doch
hebben speciale vertegenwoordigers ge
zonden.
