Grote Kerk is weer Gods huis
De stem van de Lezer
Cilly-W
B1M
Mm
DE WEDERGEBOORTE VAN EEN
CHRISTELIJK ERFSTUK
K. C. G.
ang
Overpeinzing
Eerherstel
Tan Malakka in Kediri?
en de
ontvoering
van
Sinterklaas
hBr
Geen onberaden stappen
Hetze tegen kardinaal
Faulhaber
WOENSDAG 22 DECEMBER 1948
PAGINA 3
Vv-wU v"-
In de gerestaureerde Grote Kerk wachten de Bijbels op de kerkgangers
en de kansel op de predikant, die zeker grote vreugde zal kunnen
verkondigen.
In de St. Jan knerpt de zaag een laatste solo. Haar lied heeft in
drie en half jaar lang genoeg geklonken. Met driftige rukken
schieten de tanden door het laatste stuk hout, dat gedwongen
ivordt zich te voegen in de nieuwe vormen. Terwijl de timmer
man maar ter nauwer nood zijn hielen gelicht heeft, om ergens
anders een andere laatste verbetering aan te brengen, zwermen
de schoonmaakvrouwen op het stukje dof hout af, om er met
klodders boenwas glans en kleur op te brengen. Er moet nog heel
wat geborsteld en gewreven worden. Vanavond zullen jaquetten
en geklede jassen glijden over de spiegelgladde waslaag. Van
avond zal er geen geluid meer gehoord worden van het gereed
schapskoor, dat het lied van de arbeid zong. Vanavond wordt de
Grote Kerk weer uitsluitend en alleen God's huis.
CULTUREEL HERSTEL?
De regeringsbank, bekroond door het wapen van Schiedam. Nu de
gehele kerk klaar gekomen is, doet deze noot het architecturaal zeer
goed. Alle stoelen en banken zijn georiënteerd op de kansel in het koor.
musis-sacrum
CILLY SYMPHONIE
Arme Bambi
NAAR HUIS
GEEN SPREEKUUR
burgerlijke stand
KLEINBABBERSPOLDER
LAATSTE BERICHTEN
zegt Alg, Mijnw. Bond
De C. G. D.
Vanuit de regeringsbank in het Zuiderschip naar de ingang kan men
aan de voet van de tweede pilaar (van rechts) de tracering zien der
vermoedelijk oorspronkelijke St. Liduina-kapel.
door NORBERT GARA1
NEDERLANDSE RIJDERS N AR
DAVOS
x
- -••' 'v
In de kelder zuigen de twee grote ca
lorifers hun longen vol koude lucht en
stuwen die op temperatuur de kerk weer
in. Er is voor hen een nieuwe plaats ge
vonden. Twee en twintig jaar, nadat zij
als eerste centrale verwarming door de
Gebrs Vincent geïnstalleerd werden. Toen
stonden ze in het koor, in een grote af
geschoten ruimte. Dat kon, want het koor
was van de kerk gescheiden en deed meer
dienst als bergruimte dan als onderdeel
van de kerk.
Nu is de kerk weer een eenheid, dank
zij een goed geleide restauratie.
Het maken van de kelder voor de ver
warming Is geen kleinigheid geweest. Het
Water staat buiten aanmerkelijk hoger dan
de keldervloer en een klein barstje in
het beton had deze stookruimte onbruik
baar kunnen maken. Maar het werk is
soliede geweest. Behalve de twee oude
calorifers is er nog een stookolie-inrich
ting bijgeplaatst, die zorgt voor de voet
en vloerverwarming, welke resp. onder
de banken en de losse stoelen is aange
bracht. De twee calorifers hebben een
capaciteit van 180.000 calorieën. Toch nog
te weinig om alleen voor een houdbare
temperatuur te zorgen. Mits de verwar
ming de gehele week matig blijft bran
den, zal het op Zondag in de kerk, dank
zij ook de extra-stoker, aangenaam warm
zijn.
Op de Regerings-bank liggen reeds in
keurige rij de Bijbels licht gesluierd door
een laagje stof. De gehele kerk lijkt nog
volgestoven met fijn cement-stuifsel, dat
de overvloed van licht weerkaatst, welke
door de grote ramen schuift.
Het zal meer dan deze laatste grote
schoonmaakbeurt vragen, om de volle
glans van het meubilair, het heldere
blauw van de stenen en het spiegelglim-
mci van de luchters blijvend te voor
schijnt te halen onder de restauratie-
slu ers van stof, zand en specie.
Ononderbroken stroomt het schone wa
ter in de emmers, want na enkele dweil-
"nalen is het water al weer zo vuil, dat
het weggegooid moet worden.
Toch groeit er iets onder deze laatste
werkzaamheden. De St. Jan gaat iets van
omgebouwd. Dit balcon zal toegang geven
tot de orgelkamer. Achter de binnen
deuren zit een tweede portaal, evenals
vroeger, waarin de oude grote deuren
behouden zijn gebleven, maar twee
zijdeuren werden bijgebouwd om
zodoende een betere tochtsluis te krijgen
Dit tweede portaal steekt uit in de kerk.
biedt tegelijkertijd de mogelijkheid om
het te restaureren orgel meer naar voren
te brengen, zodat een groot deel van de
1 pijpen niet langer in de toren staat. Dit
zal het geluid zeker ten goede komen.
Met figuur-metselwerk is in de vloer
van de kerk de bouw van de oorspron
kelijke fundamenten getekend. Het is im
mers bekend, dat Zuiderkoor- en schip
eerst na de grote brand bij de kerk wer
den gebouwd. Ook de verplaatsing van
de muur van het Noorder-schip, die in
de stenen duidelijk te zien is, heeft wel-
I licht een merkwaardige oorzaak. In dit
deel van de kerk stond immers het mira-
i culeuze beèld van O. L. Vrouw van
Schiedam, dat in wijde omtrek een grote
verering genoot. Om hiervoor meer
ruimte te scheppen, aldus een voorzich
tige veronderstelling der restaurateurs,
zou aan de buitenkant een nieuwe muur
zijn opgetrokken, terwijl de binnenmuur
nog in stand was. Na de voltooiing zou
de binnenmuur gesloopt zijn, zodat het
geheel geen moment de voortgang van de
ere-dienst belemmerde Dit blijft natuur
lijk een vermoeden.
In het Zuiderschip zijn duidelijk de
steunberen van de oude buitenmuur aan
gegeven, terwijl in het koor enkele van
die steunberen weer geheel in oorspron
kelijke staat werden hersteld. Behalve de
vermoedelijke St. Liduina-kapel. welko
boven haar graf zou zijn gebouwd, is er
aan de Westkant van het Zuiderkoor tiog
een ruimte te zien. waarvan men tot nu
toe niet weet, waarvoor deze heeft ge
diend.
De oude zerken, welke in de kerk wer
den gevonden zijn eerst in tekening ge
bracht naar haar bij het begin van de
restauratie gevonden ligging en nu zo
aangebracht, dat er een schoonheids-
verhogende werking van uitgaat De
mooiste stenen zijn op plaatsen gelegd,
waar zij het minst aan slijtage onderhevig
zullen zijn.
Destijds, het is nu al bijna ruim twee
jaar geleden, hebben wij een reeks arti-
kelen aan de restauratip gewijd aan de
i hand van de toen beschikbare gegevens.
In grote lijnen lag het plan toen klaar,
maar bij bijzondere vondsten of plotse
ling naar voren snringpnde problemen
tijdens het herstel, heeft men, na beraad
de voor dat moment meest juiste weg
gekozen.
Elke oude historisch-monumentale kerk
stelt vele problemen aan diegene, die wil
len restaureren. Speciaal de Grote Kerk
doet dat, omdat er in de loop der eeuwen
flink aan gedokterd is. Het interieur be
vat enkele op zich niet bijster interessan
te, maar als cultuur-historische noot toch
Reeds direct na de bevrijding heeft me
nig intellectueel zijn beste krachten ge
geven aan het herstel van de morele en
culturele chaos hier te lande, hetgeen
een onvermijdelijk gevolg was van de be
zettingstijd.
Nu heeft een waarlijk paedagogische
Schiedamse uitgever klaarblijkelijk ge
meend hierin niet te kunnen achterblij
ven en derhalve
gepoogd d.m.v. een
een lichtend voor-
conserveringswaardige stukken, vooral bij van 'n metaal met laag smeltpunt gemaakt
de in- en uitgangen. Het exterieur moest
vrijwel compromisloos worden gerestau
reerd. Vandaar, dat eenvoudig gehouden
deuren werden aangebracht. Maar van
binnen moesten deze deuren de bastaar
dering van klassicistische en rococo-stijl-
invloeden blijven behouden. De oplossing
werd gevonden door beide deuren als het
Dinsdagavond 28 December
8 uur in
lange HAVEN
de Beroemde humoristische
Danseres
IN
Aan de vleugel:
TONY SCHIFFERSTEIN
Technische leiding:
WILLY HELMIG
ENTREE: Leden K.K., K.C.G. f 1-50
niet-leden f 2.50
Plaatsbespreken Zondag 26 December
121 uur jn Musis Sacrum, alwaar
ook kaarten verkrijgbaar zijn.
Katholiek Cultureel
Genootschap
nieuwe schoonheid openbaren. Als de
borstels en bezems, de timmerkisten en
poetslappen opgeborgen zullen zijn; als de
ïaatste schoonmaakster is ingerukt, zal de
kerk sober, maar waardig herboren zijn.
Nieuwe entree
Dat zien we reeds bij onze binnenkomst
door de toren-ingang. Een opgaande lijn
trekt onze blik naar boven en we vragen
ons verwonderd af, waarom we dit nooit
eerder zagen.
Vroeger stond de tweede ingang halver
wege de toren, waardoor de ruimte
werking van het grote portaal geheel
verloren ging. De ingang is in zijn geheel
naar achteren gebracht: naar de achter
wand van de toren. Uit de hoeken zijn
de oude grove pilaren verwijderd en ver
vangen door de oorspronkelijke colonet-
tes, waarvan er twee behouden bleven
achter de houten ingang, die er rond het
eind van de 18e eeuw werd geplaatst-
Vroeger was boven de deur een glazen
afscheiding aangebracht tot aan het
kruisgewelf van de toren. Deze is weg
genomen. Een deel ervan is tot een balcon
soort „Idealtypus",
'beeld, vervat in de levensroman van een
zekere Piet Noordermeer (overigens „een
doodgewone jongen" aldus de uitgever)
het publiek de helpende hand te bieden
en zodoende het gestelde doel naderbij
te brengen.
Van deze „littéraire (sorry!) schepping"
kan men nu tegen betaling van slechts
15 ent. per aflevering profiteren.
Dit is onder de gegeven omstandig
heden natuurlijk een zeer prijzenswaar
dig initiatief, al is het jammer, dat het
bij een poging is gebleven.
Wie Piet Noordermeer is? Wel, dat
wordt ondubbelzinnig juist vermeid op
de folder, waarmede de brievenbussen
van een groot aantal Schiedammers on
langs werden verrijkt: een fantast, avon
turier, spion, collaborateur, uitbreker,
smokkelaar etc.; volgens de geniale uit
brandslangen aangebracht, welke voor
onmiddellijk gebruik gereed zijn.
De techniek beschermt de historie.
ware tegen elkaar te plakken. Van bui
ten strak, van binnen krullig.
Zo zijn er vele voorbeelden aan te wij
zen van een vermenging van stromingen,
van historie en heden, van Katholicisme
en Hervorming, van behoudende en ver
nieuwende restauratie.
Toch is het einde van de hernieuwing
het begin van een herontdekking. Onze
St. Jan heeft toch een eigen schoonheid;
is geen kathedraal in eigenlijke zin; zal ollucla
Utrecht, noch Maastricht, Den Bosch Bambi 20u Typer's droom komen ver-
noch Amersfoort naar de kroon kunnen, storenj nu hij in de Toetsstudie van
steken, maar blijft een levend getuige- isieren bad gedreven: Het Passage
nis van de liefde voor God, die in de aan-
vang de burgers aanspoorde om het grote
werk te beginnen en die ons geslacht de
moed en de eerbied deed vinden om hun
werk voor verval te behoeden.
zijn. Zodra vuur dit metaal doet smelten
ontsnapt samengeperste lucht door de
buis, waardoor de alarm-installatie in
werking wordt gezet. Dus ga ik Vrijdagmorgen voor de wees-
Is de brandweer gewaarschuwd, dan j6s optreden. Leuk hè?,
kan deze door dezelfde buis water naar j \yat flauw, dat ze bij Tuschinsky niet
de vuurhaard persen. j naar jou hebben willen luisteren, Typer.
Bovendien zijn er in de gehele kerk Dan was ik ook in Schiedam met Kerst
gever het verhaal van „een mens met
alle goede en slechte eigenschappen, die
des mensen zijn!"
Het spijt me, dat de titel van „mens"
mij een beetje vreemd in de oren klonk;
bovengenoemde opsomming van sublieme
karaktereigenschappen deed me feitelijk
meer aan een soort roofdier of wild zwijn
denken, terwijl als excuus voor deze
laatste dan nog het gebrek aan verstan
delijke vermogens kan dienen.
Voorts heb ik met de beste wil van de
wereld de vermeende „goede" eigen
schappen, die aan dit sujet worden toe
gekend niet kunnen ontdekken bij dit
a-sociale, ik zou haast zeggen SS-product,
maar die komen wellicht tot hun recht
in de biografie zélf.
In het algemeen mag ik de geestelijke
vader van dit drama, geloof ik, toch wel
feliciteren met de wijze waarop hij zich
van zijn ideële taak heeft gekweten en
ongetwijfeld zal iedereen uit het publiek
bereid zijn een deel van zijn schaarse
koopkracht tegen deze verheffende lec
tuur af te staan.
Tenslotte zal, wie dan ook, het met mij
eens zijn, dat wanneer tan dergelijke
cm in stijl te blijven „doodgewone jon
gens" in de toekomst de vrije hand wordt
gelaten, althans de Culturele Wederop
bouw van ons land is verzekerd!
J. Th. K.
Natuurlijk, het kon niet anders,
Mocht er brand komen
Rond 1420 heeft de Grote Kerk een ver
woestende brand binnen de muren gehad.
Nadien heeft de rode haan niet meer ge
kraaid over de St. Jan, maar kerkbran
den blijven ook in deze eeuw niet uit
gesloten.
Daarom wordt ons grootste monument
door 'n bijzondere installatie beschermd.
theater draait „Bathing Beauty" met
Walt Disney's Bambi.'Het duurde even
eer Typer dat olijke diertje had kun
nen Overtuigen, dat niet Typer, maar de
zetter daar de schuld van was. Hij zelf
had eerlijk geschreven: Het Passagethea
ter draait „Bathing Beauty" niet Wa.t
Disney's „Bambi".
Toen is Bambi op de rand van Typer s
bed komen zitten.
„Ik vond het erg leuk van jou, dat je
me naar Schiedam wilde halen. Weet
je, dat ik in 17 theaters van Nederland
tegelijk mijn debuut maak tijdens «Je
mis eweest. Nu komen er van die rare
juffrouwen, die net doen of het niet
'koud is en of in Scheveningen ae bad
stoelen niet al ruim drie maanden zijn
opgeborgen. Brrrr.
Maar ik hoop nog te komen. Misschien
met Pasen, als er dan weer geen „be
tere" familie-film te draaien valt. Doe
ze de groeten maar".
Hetgeen hierbij is geschied.
TYPER.
Cliristelijk dilemma
in architectuur
Vanavond zal er vreugde zijn in Schie
dam. Vreugde over de wedergeboorte
van de Grote of St. Janskerk. Ook voor
ons, Katholieken, is dit een vreugdevol
ogenblik Ons grootste en dierbaarste
plaatselijk bezit, de stadsheilige Ste.
Liduina, bezocht in der_ kerk O.L.
Vrouw van Schiedam; begon hier de
grondslag te leggen van haar heldhaftige
worsteling met zichzelf om daarvoor een
ding in de plaats te stellen; God.
Haar grootste bezit. Christus Eucha-
risticus, woonde hier als de verborgen
Godheid in het tabernakel. De vrome
burgers, zeker niet welvarend bij het
uitoefenen van de haringvangst, hadden
Hem een huis gebouw dat financieel
ver boven hun draagkracht ging. Bij
stukken en steen-stapels moest het bouw
werk voltooid worden. Devotelijk bouw
den diezelfde burgers een kapel over
het graf van de Heilige Liduina heen.
nadat het verhaal van haar 53 jaren
lang heldhaftig gedragen lijden als een
mare over het land was gegaan en velen
naar deze zelfde Grote Kerk had doen
pelgrimeren
Sleten de voetstappen der duizenden
vereerders niet de hardstenen zerken,
alsof het graszoden waren?
Deze verjongde St. Jan heeft zoveel
van wat ons van haar dierbaar was ont
vouwd.
Vreugde is er voor ons temeer, omdat
de eenheid van koor en schip weer is
hersteld Dit is meer dan een architec
tonische overwinning in ruimte-werking.
Er is een bijzondere symbolische ach-
Onder de grote houten kap, die bij een Kerstweek. Moet je horen. In Den Haag
eventuele brand 't meeste voedsel aan 't i draaien ze mijn film zeven keer per
vuur zou leveren, is 'n vernuftig alarm- j dag. Vanaf 's morgens 9 uur. De eerste
systeem aangebracht. Op vele plaatsenvoorstellingen mogen de kinderen van
zitten op 'n huis met gaatjes klepjes, die j alle weeshuizen komen kijken. De Va-
ders en Moeders van de Hervormde
weeshuizen keken eerst wel een beetje
tergrond van deze hereniging. In djt i bedenkelijk juist de dag voor het
koor woonde de God-Mens Zelf onder
de gedaante van brood éh wijn. Even
als aan de beide zij-altaren werd Zijn
kruisoffer zo vaak op onbloedige wijze
hernieuwd. Rijke genaden stroomden
anderhalve eeuw lang (men bedenke
toch goed, dat de tijd van de in gebruik
neming in 1425 even ver van de beelden-
storm in 1572 afligt, als deze renaissance
1948 van de Franse revolutie) in de j
zielen van hen. die voor deze koorruimte
neerknielden om te communiceren
Sedert 1596 werd de scheiding tot
stand gebracht tussen alle herinneringen
aan de levende God onder ons, onder
de gedaante van brood en wijn en de
gemeenschap, die err»Be gevoed werd.
Het was als een ontljiofding. Koor en
schip bleven geamputeerd voortbestaan.
Nu is dat koor niet langer bruikbare
bergruimte; een aanhangsel zonder li. j
turgische waarde. Het koor is weer mid
delpunt geworden. Het Woord Gods, van
ae kansel verkondigd, stroomt weer van
uit die oude koorri mte. Zo is het ook
met de Avondmaalstafel en de Doop
vont. Zij herkregen hun plaats op het
koor. De liturgie begint de rechten te
hernemen, die haar zo lang ontzegd ble- j
ven.
Het is een, als in steen vastgelegde
kroniek van het beginnende gesprek tus-
sen Rome en de Reformatie. In deze her-
eniging van koor en kerk zijn architec-
tonisch en liturgisch nog niet alle di
lemma's opgelost, maar de weg daartoe
schijnt gevonden.
Moge de volledige weg terug naar de
levende Gothiek van de Moederkerk
door allen gevonden worden. Onze plicht
is het daarvoor te bidden.
Kerstfeest. Maar toen ze me gezien had
den. keken ze dwars door al hun vingers
heen- Dit mogen de kinderen niet mis
sen, zeiüen ze.
Met dé „Sibajak" keren onderstaande
twee Schiedamse militairen uit Indonesië
terug. De vermoedelijke aankomst van
het schip is op 31 December a.s. te Rot
terdam.
1 adj. o.o. K.L., J. W. van Esch Alb.
Cuypstraat 24b; 2. Hoofd Marva III, M.
J. Begter, Edisonstraat 33a.
Het gebruikelijke spreekuur op Bureau
Huisvesting Nieuwstraat 12 heeft Don
derdag a.s. niét plaats.
Clara E„ d. van C. Beukelman en H.
de Wit Hterenstraat 5; Dominicus, z. van
D. van Es en J. W. chellingerhout.S Dr.
Noletstraat 1; Pieter, z. van P. v. d. Wel
en v. Drunen, Aleidastraat 138; Jacobus,
z. van P. J. Klaasse en W. H. Rensman,
Nassaulaan 75.
OVERLEDEN: M. v. d. Kraan, 66 j.,
vr. van W. C. Kruithof, Dr. Noletstr. 1.
De Burgemeester van Schiedam maakt
ter voldoen int aan het bepaalde in arti
kel 37 der Woningwet bekend, dat inge
volge bovengenoemd wetsartikel heden
voor de tijd van veertien dagen ter ge
meente-secretarie (afd. Algemene Zaken,
Stadhuis) voor een ieder ter inzage zijn
nedergelegd: a. het door de Gemeenteraad
od 17 December 1948 vastgestelde uitbrei
dingsplan in onderdelen „Klein-Babbers-
polder'; b. de door de Gemeenteraad op
17 December 1948 vastgestelde. Bebou
wingsverordening, behorende bij het uit
breidingsplan in onderdelen „Klein-Bab-
berspolder".
„United Press'' meldt, dat de Trot»-
kyïstische leider Tan Malakka door de
Nederlandse ring om Djokjakarta heen
gebroken is en zich in Kediri gevestigd
heeft.
Radio Kediri schijnt gemeld te hebben,
dat Tan Malakka „het proletariaat van
Indonesië naar de vrijheid zou voeren".
31. „Op grond van mijn onderzoekingen kom ik tot de slot
som, dat iemand van kleine gestalte door de deur is binnen
gekomen en daarna Sinterklaas heeft ontvoerd", zei de
vreemde detective geleerd, terwijl hij Basli met een hoog
hartige blik opnam.
Basli zag met één blik van zijn speurdersoog, dat het raam
openstond. „Misschien is deze man van kleine gestalte door
het raam binnengekomen", zei Basli zachtmoedig. „Als leek
loopt U dadelijk in deze valstrik", hernam de vreemde de
tective honend. „Op de deur zijn vele vingerafdrukken". „Op
het raamkozijn zijn er maar een paar, maar die zeggen meer",
zei Basli terwijl hij de ander zacht opzij duwde en op het
open raam wees. „Sinterklaas is ontvoerd met behulp van
een touwladder, in ieder geval met iets anders dan een
gewone ladder. De krassen bij het raamkozijn ontbreken",
peinsde Basli hardop. De ander had zich nu bleek van woede
opgericht. „Wie is hier de deskundige?'" vroeg hij woedend.
„Degeen die de Sint opspoort", antwoordde Basli kort.
•v.
De bond van werkers in het mijnbe
drijf wijst de mijnwerkers er op in ver
band met de gebeurtenissen in Indone
sië geen onberaden stappen te doen, daar
de bond hiervoor geen enkele consequen
tie aanvaardt.
Niet de vakorganisaties, doch de poli
tieke organen en organisatoren zullen
rekenschap hJbben af te leggen over en
verantwoordelijkheid hebben te dragen
voor het beleid in Indonesië, aldus be
sluit een communiqué van deze bond.
Tjepoc zou in brand staan
„United Press" vertelt nog nadere bij
zonderheden aangaande de mededelingen
van het Nederlandse hoofdkwartier:
Volgens deze mededelingen zouden de
republikeinse strijdkrachten Tjepoe en
de olie-installaties aldaar in brand heb
ben gestoken bij de nadering van de
Ned. troepen.
Sinds het begin van de gehele actie
zijn thans 8 Nederlandse soldaten gedood
en 14 gewond.
In Soerakarta, dat thans ook bezet is,
was het hoofdkwartier gevestigd van de
grootste politieke partij in Indonesië, de
Masjoemi Ook ongeregelde eenheden,
zoals de beruchte „bamboespeer-guerilla's.
hadden hier haar middelpunt.
Vermoed wordt, dat generaal Soedir-
man lijdende is aan tuberculose.
De negentien leden van de C.G.D.. die
zich nog te Kalioerang bevinden, zijn al
len ongedeerd. Hun is bewegingsvrijheid
toegestaan in en om het bergplaatsje. Het
uitgaansverbod ls voor hen niet van toe
passing, al is hun wel het advies gegeven
zich er aan te houden. Zij kunnen zich
naar Batavia begeven, waarvoor toesmm-
ming is verleend.
5.
Diepe stilte heerst alom. Doch aan de
rand van een met een scherpe hoek in
de heide vooruitspringend bosje, loopt
een hond, gevolgd door twee politie
agenten.
De hond, een bruine, grijsgevlekte
herder, blijft van tijd tot tijd staan, bromt
zachtjes, snuffelt met de spitse neus vlak
bij de grond en loopt dan verder.
De trouwe, bruine hondenogen hebben
iets menselijk-begrijpends, alsof het dier
zich bewust is. dat de man, die het. over
de verlaten heide tracht op te sporen,
-en moordenaar is
Steeds verder loopt de hond. Achter
hem de beide agenten Regelmatig, bijna
ingehouden, gaat de ademhaling van het
drietal. Eén wil beheerst mens en dier.
Reeds geruime tijd duurt deze jacht.
Het ui'gangspunt was een bosje laag
kreupelhout, waarbij thans drie auto's
staan Vooraan een grote alarmwagen,
welke iedereen in de omtrek als het
eigendom van de Londense politie kent.
De tweede is een ruime, luxe wagen,
waarmee het parket zich naar de plaats
van de misdaad heeft laten brengen, doch
de derde auto. welke eerst later arri
veerde. is opzij geheel gesloten diep
zwart gelakt en heeft één deur achterin
Het is een lijkwagen.
Een schot door de longen in het
hart, constateert de politie-arts: Uit de
onmiddellijke nabijheid van achteren af
gevuurd Revolverschot De misdaad
moet acht a tien uur geleden gepleegd
zijn. De dood is onmiddellijk ingetreden.
Het slachtoffer, een man van ongeveer
vijf-en-dertig jaar, wordt opgericht. Een
agent ondersteunt het bovenlichaam, ter
wijl de politiefotograaf enige opnamen
maakt.
Hoewel het hoofd van de vermoorde
op de rechterschouder rust, heeft de dood
aan de scherpe gelaatstrekken niet de
uitdrukking van wilskracht en vastbera
denheid kunnen ontnemen. De smalle,
bleke lippen zijn vast opeen geklemd
Een diepe, schuine plooi, welke de star
heid van de dood voor altijd in het hoge
voorhoofd heef', gegrifd, geeft het gelaat
een dreigende trek
Roofmoord....
Inspecteur Benett van de Londense
recherche doorzoekt de zakken van het
slachtoffer.
Geen geld, geen papieren geen sie
raden.
Een jonge beambte met een verstandig,
energiek gezicht stenografeert elk woord,
dat Benett op gedempte toon, alsof hij
het slechts tot zichzelf zegt. laat horen.
Haar bruin gezicht ovaal, blauwe
cgen. hoog voorhoofd, stompe neus
grijs Homespunne-pak, tailleui Charles
Dean, Seattle.... grijze das met blauwe
strepen, grijze vilthoed merk House of
heads, Londen.... bruine lage schoenen
zakdoek monogram H. D
Nog eenmaal worden de zakken van de
der vestzakjes ontdekt men nog een ge
kreukeld stukje papier, dat het hoofd
van een rekening van een hotel in Ken
sington blijkt te zijn.
Benett kijkt op
In de verte naderen de beide politie
agenten
Langzaam volgt de hond hen Af en
toe blijft hij staan, snuffelt langs de
grond en draait dan telkens de kop om,
als overlegde hij of het toch niet beter
was terug te keren om het spoor nog
eens van het begin af te volgen.
Maar dan laat hij de kop tofeh weer
zakken en sjokt opnieuw achter de beide
politiemensen aan. met de fraaie staart
tussen de poten en slap neerhangende
oren, als ware hij zich ten volle bewust
van het teleurstellende feit jat hij het
er vandaag lelijk bij heeft laten zitten
Spoor verloren meldt een der beide
agenten zijn chef: We liepen driemaal in
een kringetje rond
Enige korte commando's worden ge
volgd door het geronk van een motor.
De alarmwagen van de politie raast
weg.
De dode wordt op een baar gelegd
welke in de daarvoor bestemde wagen
wordt geschoven. Het parket begeeft zich
naar de aerde auto
Tien minuten later is het bij het ver
laten kreupelbosje weer zo stil alsof
alles slechts een schim ware geweest,
welke nu door de, over de heide rui
sende koele avondwind wordt wegge
vaagd.
Aan de matblauwe hemel glinsteren
reeds de eerste sterren. De wolkengroep
INUy eenmaui WUi aeiJ Ut; \<XU Ut? CCU5 uc trcioir pencil. wumcugiucti
1 vermoorde zorgvuldig onderzocht. In een I is uiteen gerafeld en trekt langzaam in
een grijze, geleidelijk tot blauw ver
vloeiende streep naar het Oosten.
Niets herinnert meer aan de gruwelijke
moord, die hier gepleegd werd. Niets
dan enige druppels bloed, die als donker
rode stippen op enige stengels en bloe
sems achter blijven.
DE RECHERCHE-BABY
Daar inspecteur Benett een te Londen
gearresteerde oplichter een langdurig
verhoor moet afnemen neemt „de re
cherche-baby". Richard Kaynes, de na-
sporingen in de Kensingtoner moordzaak
op zich.
De „recherche-baby" is inderdaad een
opvallend jong ambtenaar van de re
cherche
Twee jaar geleden patrouilleerde
Kaynes nog als gewoon ..Bobby" door
Londen's straten, stond hij op drukke
kruispunten regelde het verkeer en
scheen hij niet veel meer dan een zeer
klein, zij het ook uiterst betrouwbaar
radertje van de geweldige machine der
handhaving van de openbare veiligheid
te zijn
Voor het eerst viel deze jonge agent
inspecteur Benett op. toen hij bij een
omvangrijke smokkelaffaire in verdo
vende middelen door Belgische hande
laren op beknopte, vakkundige wijze
zijn waarnemingen rapporteerde, welke
een scherp denkvermogen en een onge
woon waakzaam oog verrieden
Het toeval wilde, dat een half jaar
later Kaynes opnieuw Benett's aandacht
op zich vestigde, toen hij bij een moord
zaak in Whitechapel zijn meerderen een
verbluffend eenvoudig middel aan de
hand deed. dat tot de arrestatie van de
daders leidde.
Kort daarop werd Richard Kaynes bij
de recherche ingedeeld.
Richard Kaynes deelt zijn chef. in
specteur Benet- mede dat de man. die
in de heide bij Kensington vermoord is
gevonden, enige weken in een hotel te
Kensington heeft gelogeerd Aan de
hand van foto's welke van het lijk ge
maakt waren, slaagde het hotelpersoneel
er in zijn identiteit vast te stellen De
man was een Australiër. Henrik Druden
genaamd Bliikens het vreemdelingen-
boek was hü afkomstig uit Seattle in
Noord-Amerika en veehandelaar van be
roep Zijn leeftijd zou veertig jaar zijn
geweest
Over deze man was eqp gehele reeks
merkwaardige bijzonderheden te berich
ten.
Hij had zich in Kensinggton opeehou
den om naa hij had meegedeeld, een
passend emplooi te zoeken Hij wilde
zich te Kensington vestigen in werke
lijkheid 'chter knoopte hij relaties aan
me: een kindermeisje. dat bij de, in
Kensington wonende directeur-generaal
der Estna-fabrieken. Gordon in betrek
king was.
(Wordt vervolgd)
In een vlugschrift heeft de „controle
commissie van het Duitse doorgangskamp
Dachau" ernstige beschuldigingen gericht
tegen Kardinaal Faulhaber en de Beierse
minister-president Ehard. Daarin wordt
beweerd, dat in Beieren de „kerkelijke
en politieke instanties alles in het werk
stellen, om opneming van vluchtelingen
in Beieren te voorkomen'".
„Het is het grootste schandaal sinds het
einde van de oorlog", zo zegt dit vlug
schrift o.m., „dat deze heren verklaard
hebben: een oplossing van het vluchtelin
genprobleem kan alleen in emigratie ge
vonden worden".
In een officiële verklaring van het
-artsbisschoppelijk ordinariaat wordt deze
Hetze als volkomen In strijd met de feiten
van de hand gewezen.
„De aartsbisschop van Mtlnchen heeft
op tal van vergaderingen en bijeenkom
sten opgeroepen tot steun aan de vluch
telingen. Hij heeft daarbij geenszins de
emigratie als enig middel tot oplossing
van het vluchtelingenprobleem aangege
ven, maar als een van drie wegen, n.l. als
de beide andere wegen: terugkeer in hun
vroegere woonplaats en opnem'ng op
Duitse bodem, gezien het grote aantal van
12 millioen vluchtelingen, niet mogelijk
zou blijken".
Kardinaal Faulhaber heeft bevolen, dat
deze verklaring, tezamen met de herder
lijke brief, die hij on 8 December 1946
aan de vluchtelingen heeft gezonden, van
alle preekstoelen In zijn aartsbisdom zal
worden voorgelezen, teneinde aan deze
valse berichtgeving een einde te maken.
Naar wij verne. ,en zullen Langedijk,
Huiskes en Van der Voert 27 Dec a s.
naar Davos vertrekken om zich voor te
bereiden voor de Europese kampioen
schappen, welke zullen worden gehouden
op 5 en 6 Februari.
Kees Broekman, die zich op he( ogen
blik in Noorwegen bevindt, traint, wan
neer de weersomstandigheden dat toela-
j ten, elke dag en in het bijzonder op de
500 meter. Waarschijnlijk zal Broekman
uitkomen op wedstrijden, welke op 15 en.
16 Januari te Estilkuna in Zweden wor
den gehouden.
Daarna reist Broekman naar Davos om
van half Januari tot aan de Europese
kampioenschappe te acclimatiseren.
Eerst na de Europese kampioenschap
pen zal beslist worden of Nederlandse
rijders zullen deelnemer, agn de wereld
kampioenschappen te Oslo, veertien da
gen later.