Suggestie en
Prof. Clay over de „aard stralen'
MASSAPSYCHOSE
D\E
wereld
Het Roer-statuut is gereed
Peking en Tientsin open steden?
Bazargoed of bron van bezieling
R
DE DOOI KOMT NADERBIJ
Katholieken
Heiligenbeelden in ons huis
Uit de sportwereld
„Ik strijd tegen de ongerustheid
van de mensen
vaderl. geschiedenis
Duitse souvereiniteitinterncontrole
Beroep op generaal Tsjang Kai Sjek
Pater Lombardi
Opschorting heffing
invoerrechten
Verwoede veldslag in
de Negeb
MIEP VOND
ADIO
programma
J
DINSDAG 28 DECEMBER 1948
PAGINA 2
VERZORG UW HUID!
13 MILLIOEN IN RUSSISCHE
GEVANGENSCHAP
'S LANDS WIJS WERD OPNIEUW 'S LANDS EER
NIEUWE ONDERDIRECTEUREN
VAN K.L.M,
NIEUWJAARS-RECEPTIE
VOETBAL IN ENGELAND
TESTCRICKET
(Van onze Amsterdamse redacteur).
„Ik zou niet graag beweren dat men
alles omtrent stralen weet, maar wat z.g.
wichelroedelopers daarover beweren is
nonsens en de „afschermapparaatjes" die
zij verkopen zijn volmaakt waardeloos",
aldus prof, dr. J. Clay, hoogleraar in de
natuurkunde aan de Gemeentelijke Uni
versiteit van Amsterdam, wiens oordeel
wij vroegen over de geruchtmakende
„aardstralen".
„Kijkt U eens", vervolgde hij, „er i3
de laatste tientallen jaren zoveel ontdekt
op het gebied van stralen, dat men kan
spreken van een geheel aparte weten
schap. Maar het publiek weet hieromtrent
vrijwel niets en met voorlichting door
amateurs worden zij niets wijzer".
De in dienst van de wetenschap ver
grijsde hoogleraar acht dit funest, omdat
daardoor legendes ontstaan, die zich met
een verschrikkelijke snelheid verspreiden.
De Vereniging van Wetenschappelijke
werkers, hierdoor verontrust, heeft dan
ook besloten door een commissie een po
pulair geschrift te doen samenstellen, om
het grote publiek althans enigszins voor
te lichten. Maar volgens prof. Clay moet
er meer gebeuren, het is ook wenselijk
dat er van overheidswege een commissie
komt, die nu eens precies uitzoekt wat er
aan de hand is, die zomogelijk tot een
positieve conclusie komt en die uitspreekt
wat er gedaan moet worden. Want als
deze commissie tot de conclusie komt
dat er niets aan de hand is met die stra
len, dan moet al dat gedoe van wichel-
roedelopers verboden worden. Zoals dat
b.v. in Duitsland voor de oorlog reeds
was.
„Maar die heren zijn niet dom", be
toogt prof. Clay verder, „zij weten de
psyche van de mens vaak op de juiste
manier aan te vatten. Suggestie, dat is
hun grootste wapen en daartegen staan
velen machteloos". Prof. Clay is zelf zeer
verontrust geworden door de maatregelen
van de burgemeester van Zandvoort, die
zijn gehele gemeente door een wichelroe
deloper laat bewerken. „De gevolgen van
zulk een stap van een officieel persoon
zijn niet te overzien, dat heeft natuur
lijk invloed op de massa. En wat is er het
gevolg van: zo gauw men zich „naar"
voelt, denkt men aan aardstralen, het
wordt een massapsychose die niet licht
meer valt uit te roeien".
Met een wijze glimlach wijst prof. Clay
op enige dikke dossiers. „Dat is mijn
archief over deze kwestie. Brieven van
voor- en tegenstanders, artikelen voor en
tegen enzovoort". Daarin is veel om te
lachen.... als het niet zo treurig was".
Jarenlang zijn wetenschappelijke werkers
met ingespannen aandacht doende de aard
van verschillende stralen te onderzoeken.
Men heeft zoveel van die stralen, kosmi
sche-, gamma-, radio-actieve stralen. Zeer
ingewikkeld, maar ook fantastisch zijn de
ontdekkingen bij deze onderzoekingen en
toch staat men vaak weer voor onoplos
bare raadsels. Ook is men soms op een
verkeerd spoor. In de dertiger jaren
maakte de Russische geleerde prof. Gur-
witz veel opgang met door hem gedane
en
i
„Daar werd iets groots verricht!"
Bekende slagzin die een bepaalde pas
sage uit ons vaderlands verleden type
ren wil. „Daar valt iets groots te doen!"
Gelukkige weergave van de gemoeds
stemming waarmee de katholiek, die
zich wijden wil aan de bestudering van
onze vaderlandse geschiedenis, zijn taak
behoort te vervullen.
Ook wij katholieken beschouwen va
derlandsliefde als een deugd. Zoals
eigenliefde goed is wanneer ze berust
op eerlijke beoordeling van zichzelf en
streeft naar verdere ontwikkeling van
het goede dat wij in ons ontwaren en
naar beteugeling van onze niet te ver
bloemen ongerechtigheden, zo zal de
liefde tot eigen land en volk goede
eigenschappen, die bij beschouwing van
het vaderlands verleden aan het licht
treden, dankbaar beklemtonen om ver
dere ontwikkeling te stimuleren, maai
ook niet blind zijn voor ondeugden en
fouten, juist om herhaling te voorko
men. Zo werken wij aan vervolmaking
van ons nationaal karakter.
De omstandigheid dat onze vader
landse geschiedenis, van het ogenblik
af dat daarvoor wetenschappelijke be
langstelling ontwaakte tot het begin der
katholieke emancipatie, ste'eds door een
nlet-katholiek gekleurde bril werd be
zien, noodzaakt ons tot critische con-
tróle van de gangbare voorstelling.
Nuyens begon en thans is al wel dui
delijk gebleken dat deze critiek geens
zins overbodig was. Het resultaat van
studies van katholieke historici werd
door anderen aanvaard, terwijl ook on
derzoekingen van veel niet-katholieken
onze kijk op het nationaal verleden
hebben gewijzigd; hun bijdragen over
treffen de onze nog aanmerkelijk.
Hoe onmiddellijker wij op de bron
nen teruggrijpen, hoe klaarder ons be
sef verlevendigd wordt dat nog een ge
weldige taak ons rest. Natuurlijk is het
een goed recht van de voorstanders der
traditionele opvatting hun standpunt
te verdedigen. Wanneer dit echter zon
der critische bezinning op het eigen
standpunt geschiedt, wanneer dit enkel
een getuigen zonder verstandelijke ver
antwoording blijft, zal de verdediging
wetenschappelijk niet au serieux geno
men worden en dus haar doel voorbij
schieten.
In het afgelopen jaar verscheen een
„Rapport in opdracht van de Willem de
Zwijgerstichting uitgebracht over het
Vaderlandse-Geschiedenisonderwijs op
de R.K. Lagere Scholen in Nederland",
verzorgd door T. M. Gilhuis, hoofd
ener Chr. School. Dit rapport bepleit
een blijvend getuigen voor de beginse
len der Reformatie in de beschouwing
van ons vaderlands verleden; de oude,
reformatorisch gekleurde, opvattingen
daarover worden zonder enige critiek
als onbetwistbaar juist voorgesteld en,
daar de auteur het protestantisme een
kenmerkend element acht van ons na
tionaal karakter, moeten katholieke
opvattingen over ons verleden nood
zakelijk als „nationaal beneden de
maat" worden beschouwd.
Frater J. J. Doodkorte publiceerde nu
een antwoord: „Nationaal beneden de
maat?" Hij verdedigt de in het Rapport
gelaakte opvattingen van katholieken
door te laten zien dat die opvattingen
critisch verantwoord zijn en ook door
niet-katholieken met onverdachte na
tionale reputatie worden erkend. Prin
cipieel wordt ons standpunt duidelijk
gemaakt en met gloed bepleit.
Maar jammer vinden wij het dat de
auteur weinig tactisch is. Gaarne aan
vaarden wij zijn betuiging van irenische
gezindheid ten opzichte van anders
denkenden. Hij kent hen echter te wei
nig en kwetst in de gloed van zijn be
toog vaak nodeloos een gevoelige plek.
Inderdaad, wie in zijn goede naam als
vaderlander wordt aangerand mag ver
ontwaardigd zijn. Maar wanneer wij
mogen veronderstellen dat dit niet uit
minderwaardige motieven geschiedt,
zal een rustige uiteenzetting van ons
standpunt zonder sarcasmen en pijn
lijke insinuaties de beste methode zijn
om een en ander recht te zetten en
waardering te doen vinden. Mede om
dat wij over een detail ook met Frater
Doodkorte van gevoelen verschillen,
willen wij hier de grote lijnen ontwik
kelen, die ons tot leidraad moeten zijn
in de beoordeling en uiteenzetting van
onze vaderlandse historie.
Het Rapport dat voor ons aanleiding
werd tot de nu volgende beschouwing
handelt over het Vaderlandse-geschie-
denisonderwijs op katholieke scholen.
Dus over de uiteenzetting van onze
nationale historie. Aan de uiteenzet
ting gaat echter het oordeel van de ge
schiedkundige vooraf. Welk richtsnoer
moet men daarbij volgen?
Ons oordeel over verrichtingen van
onze voorouders kan betrekking heb
ben op waarheid en op goedheid. Dat
hetgeen wij gaan verhalen waar is,
een juist beeld geeft van het werkelijk
verleden, moet onze eerste zorg zijn
wij moeten immers geschiedenis geven,
geen gefantaseerde constructie, geen
fabeltjes, geen mythe, hoe bruikbaar
die ook mag zijn om een overigens lof
waardig doel te bereiken.
Is die objectieve historische waar
heid voor ons bereikbaar? Zijn wij tot
zulk een oordeel wel in staat? Er zijn
tegenwoordig historici die dit betwijfe
len. Zij ervaren hoe voorgangers hun j
oordeel lieten beïnvloeden door thans'
niet meer aanvaarde opvattingen. En
nu menen zij verstandig te doen ook bij
zichzelf invloed van onjuiste opvattin
gen te veronderstellen en daarom ob
jectieve waarde aan eigen oordeel te
moeten ontzeggen.
Helaas, dat is geen verstandigheid,
maar défaitisme. Juist het doordrongen
zijn van eigen feilbaarheid zal ons be
hoeden voor te lichtvaardig oordeel en
mag ons doen vertrouwen dat wij, in
dat besef critisch werkend, een goed
beeld van het verleden zullen krijgen.
Natuurlijk onvolledig en dus nog vocn
nadere precisering vatbaar; maar in de
grote lijnen zeker, juist, waar. Klein
moedige angst voor ons kenvermogen
past evenmin als luchthartige zelfver
zekerdheid.
Wanneer wij oordelen over de goed
heid van wat in het verleden werd ver
richt, moeten wij dat doen naar de be
ginselen van onze natuurlijke zeden
leer. Niemand kan en zal ons dit kwa
lijk nemen. De historicus overschrijdt
bij deze oordeelvelling zijn eigenlijk
terrein. Een overschrijding die nood
zakelijk wordt wanneer men de geschie
denis wil benutten tot cultivering van
nationale deugd. Dat kan aan onze ze
delijke beginselen veilig worden toe
vertrouwd. Afgezien nog van onze pre
tentie dat wij daarmee een objectieve
maatstaf aanleggen, mag zeker het
jongste verleden ons op royaal vertrou
wen doen aanspraak maken,
Dr. CAN. W. A. NOLET O.P.
ontdekkingen, die achteraf op niets ble
ken te berusten. Maar nu denken alle
mogelijke amateurs er iets van te weten.
„Hier in mijn kamer heb ik verschil
lende van die lieden gehad", zegt prof
Clay verontwaardigd, „ik heb ze gezegd
hun beweringen waar te maken, met drie
van hen hebben wij hier meer dan een
maand in ons laboratorium geëxperimen
teerd, maar het resultaat was nihil".
Degenen die zich bedrogen wanen wen
den zich vaak tot de hoogleraar. Van een
van hen ontving hij zo'n afschermappa-
raat. Het is een langwerpig kistje van
mooi hout. Er is een handwijzer bij: de
„tien geboden van de „Poverni", Poverni
betekent „potentiaal verschillen nivelleer-
der". „Dacht men nu met zulke apparaten
potentiaal verschillen op te heffen? Wij
hebben daar de meest ingewikkelde toe
stellen voor nodig". In het kistje, dat de
koper nooit had durven openen, zijn aan
beide zijden stukjes metaal aangebracht,
v/aartussen draadjes zijn gespannen. Dat
is alles. Maar op het fraaie deksel staat
met grote letters: Poverni, octrooi aange
vraagd. Zeker dat octrooi werd aange
vraagd, in 1939 zelfs al, maar er staat
niet bij dat dat octrooi prompt gewei
gerd werd. Honderd vijf en dertig gulden
moet men voor zo'n kistje betalen en er
zijn er zeker al duizenden van verkocht.
Een bejaarde bewoner van Rotterdam
schreef: „Professor wees nou niet zo eigen
wijs. Ik heb het nou zelf meegemaakt dat
ik genezen ben door dat kistje". Tja,
zegt prof. Clay, ik wil graag niet zo
eigenwijs zijn, maar laat die goeie man
nou eerst eens bewijzen dat hij door dat
kistje genezen is.
Een prachtig verhaal kreeg hij van
een werkman die hem een brief van 1'
dichtbeschreven kantjes schreef. Die man
experimenteert al 19 jaar en dat komt zo.
In 1929 kocht hij 20 prachtig witte leg
horns, maar ze liepen nog geen week in
zijn schuur of de een na de ander stierf.
Eerst dacht de man dat er een vergifti
ging had plaats gehad, maar weldra
kwam hij tot de „conclusie" dat er „aard
stralen" moesten zijn. Deze man heeft
een geweldige ontdekking gedaan: kippen
sterven door deze aardstralen, „maar",
zegt hij, „mieren, bijen en katten worden
er door aangetrokken. Komt U maar eens
kijken professor, alle katten van de buurt
zitten 's avonds in mijn schuur".
Uit de tekst van de geweldig lange brief
bliikt dat de man iets, een heel klein
beetje maar, afweet van radio-actieve
stralen.
„Er moet nu eens een goed wetenschap
pelijk onderzoek opgezet worden, dat is
mijn standpunt. Ik strijd tegen de onge
rustheid van de mensen, er is waarlijk al
onrust genoeg in de huidige wereld. Het
is erg dat men zich nu ook nog zorgen
maakt over al dan niet verzonnen aard
stralen", zo besloot prof. Clay.
Tegen ruwe, rode en gesprongen huid
van handen en gelaat, schrale lippen,
winterhandenen wintervoetenPurol
De Amerikaanse minister van defen
sie, Kenneth Royall, heeft verklaard, dat
de sovjets meer dan 13 millioen gevan
genen, waaronder vrouwen en enkele
kinderen, in concentratiekampen in de
sovjet-unie vasthouden. Twee millioen
hiervan waren Duitse burgers en krijgs
gevangenen, die zich nog in de sovjet
unie bevonden, waren hieronder niet
begrepen, zo zeide Royall op een pers
conferentie. Negen millioen van de be
woners van de kampen waren Russen,
twee millioen Duitsers en de rest Polen,
Tsjecho-Slowaken en onderdanen van
tal van andere landen.
Royall zeide deze cijfers te baseren
op „een hoogst betrouwbaar onderzoek
van de geheime dienst, dat op mijn ver
zoek over een periode van enkele maan
den werd verricht",
Royall citeerde de cijfers als een voor
beeld van „totalitarisme". Hij verklaarde
„zeer onder de indruk te zijn" van „het
toenemende verzet tegen totalitaire agres
sie in alle Europese landen en de landen
van de Middellandse Zee", die hij in de
afgelopen weken had bezocht.
Hij zeide tenslotte, op het ogenblik niet
geneigd te zijn een versterking van het
Amerikaanse leger In Duitsland aan te
bevelen.
Grote gedachten.
Laat ons nooit de vrouw van de zwarte
handelaar vergeten, die een kleine
aquarel had gekocht om een kale muur
in haar boudoir op te vrolijken.
De zwarte handelaar zei tot haar: „ver
dorie, lieve!! We kunnen ons best wat gro-
ters permitteren."
Korte tijd later vroeg zijn zoon om een
viool. De zwarte handelaar beloofde hem
„de grootste cello, die voor goed geld te
koop was."
Het was dezelfde zwarte handelaar, die,
toen zijn vrouw een strijkkwartet had ge-
engageerd voor een partijtje, tot haar zei:
„Maar vier? Heb je er dan geen ogenblik
aan gedacht, een echt flink kwartet te la
ten spelen met koper en zo?"
De geleerden beloven ons voor de toe
komst een atomische dodende straal, mis
schien zelfs al tegen Kerstmis.
Tot nog toe is er nog geen geleerde ge
weest, die heeft verklaard, dat de straal,
voor vredelievende doeleinden benut, „de
taak van de huisvrouw zal verlichten."
Zeven en dertig vooraanstaande bur- t de kathedraal rijst ver boven de stad uit.
gers van Tientsin hebben generaal Van de fronten werd weinig gevechts-
Tsjang Kai Sjek in een telegram ver- activiteit gemeld. Gerucht(|dat gewerkt
- - - ■- wordt aan vredesonderhandelingen blij
ven de ronde doen en Chinese kranten
verdiepen zich in de mogelijkheid, dat
zocht, Tientsin en Peking voor vernie
tiging te behoeden, door ze tot open
steden te verklaren. Zij verzochten de
tegenstand tegen de door de commu
nisten geleide legers geheel te beëin
digen, indien het onmogelijk bleek de
regeringstroepen uit deze twee steden
terug te trekken en de vijand er buiten
te bevechten.
Volgens het telegram zijn Historische
en handelsgebouwen te Peking tot forten
voor de militaire verdediging gemaakt.
Peking telt in normale omstandigheden
ongeveer V/s millioen inwoners. Thans
is dit aantal zeer sterk vergroot door de
talloze vluchtelingen, die er beveiliging
zochten. Reeds 1000 jaar vóór Christus
werd Peking genoemd als hoofdstad van
een leenstaat. Sinds 1421 hebben de Ming-
keizers er geresideerd. In 1928 werd Nan
king officieel de hoofdstad van China,
maar de meeste buitenlandse diplomaten
bleven in Peking gevestigd.
De stad is vol historische gebouwen en
paleizen. Heel het roemrijke verleden
van de kunstzinnige keizersgeslachten is
er bewaard gebleven in hout en steen.
Doch tevens bezit Peking moderne indu
strieën: er wordt o. a. porselein, glas en
zijde gefabriceerd. De stad telt zeer veel
onderwijsinrichtingen, w. o. 10 universi
teiten. Er bestaan bloeiende missies en
de Ver. Staten, Engeland en Rusland er
aan deelnemen.
Een nieuwe economische crisis is ont
staan. De prijzen vliegen omhoog nadat
de regering vlak voor Kerstmis een eind
gemaakt had aan de verkoop van onge
munt goud en zilver tegen vastgestelde
prijzen. De prijs van rijst werd 600 goud
yuan voor een zak van 80 kilo. Voor één
dollar kon men gisteren meer dan 100
goud-yuan krijgen; de officiële koers
is 20.
Het ontwerp-statuut voor het toe
komstig internationaal lichaam voor de
Roer, dat tien dagen geleden door de
conferentie werd uitgewerkt, Is thans
door de regeringen van Frankrijk,
Engeland, de V. S. en de Benelux-lan-
den goedgekeurd. De conclusies van de
conferentie zullen worden uitgegeven
in de vorm van een 29 bladzijden tel
lend communiqué.
Naar van betrouwbare zijde verluidt,
zullen de bestaande geallieerde con
trole-bevoegdheden in een of andere
vorm aan het internationaal lichaam
voor de Roer worden overgedragen.
Uit betrouwbare bron te Parijs wordt
vernomen, dat het ontwerp-statuut voor
het instellen van een internationale con-
tröle-organisatie voor het Roer-gebied, in
zijn thans goedgekeurde vorm een aan
merkelijke concessie van Engeland en
Amerika tegenover Frankrijk betekent.
Het ontwerp-statuut voorziet erin, dat
de souvereiniteit over het Roer-gebied
door de bezettings-mogendheden aan een
toekomstige Duitse regering zal worden
overgedragen. Bepaalde bevoegdheden
ter controle van de in het Roer-gebied
voortgebrachte hoeveelheden steenkool,
cokes en staal zullen echter worden over
gedragen aan een „internationale Roer
organisatie".
Hierdoor wordt dus het beginsel er
kend, dat de geallieerden permanente
contröle dienen te hebben over de pro
ductie van de voornaamste industrieën
van het Roer-gebied.
In de oorspronkelijke overeenkomst,
welke in Juni j.l. te Londen tussen de
zes bondgenoten is gesloten, waren de
bevoegdheden van de „internationale
Roer-organisatie" beperkt tot het uit
oefenen van controle op de distributie
van de producten der industrieën in het
Roer-gebied.
In het nieuwe ontwerp-statuut is vast
gelegd, dat, wanneer dc geallieerde
souvereiniteit in Duitsland ophoudt to
bestaan, alle bevoegdheden, welke thans
bij de zogenaamde controle-groepen be
rusten, zullen worden overgedragen aan
de internationale Roer-organisatie, voor
zover deze bevoegdheden noodzakelijk
zijn, teneinde te verzekeren, dat 't Duitse
productie-programma in overeenstem
ming is met de algemene politiek der ge
allieerden ten aanzien van het Roer
gebied.
Onder deze algemene politiek van de
geallieerden wordt in hoofdzaak ver
staan het zich op vreedzame wijze ont
wikkelen van de Duitse industrie en de
bijdrage van de productie van het Roer
gebied tot de Europese samenwerking.
Voorts zijn in het ontwerp-statuut de
bevoegdheden van de internationale j
Roer-organisatie en de wijze, waarop zij
zal werken, omschreven en wordt ook in
algemene zin aangegeven, welke maat
regelen reeds genomen zijn of nog ge
nomen zullen worden, teneinde Duits-
lands westelijke buurlanden te beveiligen
tegen elk gevaar van een nieuwe Duitse
aanval.
Het gezagsorgan voor het Roergebied
zal zijn samengesteld uit de vertegen
woordigers van de zes westelijke landen
en die van de Duitse industrie.
gaat naar Zuid-Amerika
De Italiaanse pater Riccardo Lom
bardi S.J., die een ..eenmanskruistocht"
houdt tegen de goddeloosheid en het
communisme en door geheel Italië be
kend is als „de moderne apostel" zal
zijn arbeidsterrein in het begin van het
komende jaar naar een aantal Zuid-
Amerikaanse staten verleggen.
De afgelopen twee jaren heeft pater
Lombardi gesproken op marktpleinen,
in theaters, openlucht-café's en sport
stadions Hij voerde kort geleden een
openbaar debat met de communistische
senator Velio Spano.
De maatregel van tijdelijke opschorting
van de heffing van enige invoerrechten,
waarvan de duur voorlopig was bepaald
op een jaar (het jaar 1948), is ten aanzien
van een beperkt aantal invoerrechten ver-
lengd.
Geheel geschorst blijft o.m. het invoer
recht op vlees, spek, gedroogde vruchten,
koffie, meel, plantaardige oliën, vetten,
vlêesproducten en vleesconserven, veevoe
der, kalk, cement, gezaagd hout en fineer.
Een gedeeltelijke schorsing blijft o.m.
gelden voor de invoerrechten op thee
(heffing 50 per 100 kg.), wollen weef
sels (heffing 10 ten honderd), katoenen
garens (3 t. h.), schoeisel (10 of 15 t. h.),
vuurvaste stenen (5 t. h.), ruw spiegel
glas en draadglas (6 t. h.), vensterglas
(3 t. h.) en delen en onderdelen van rij
wielen (6 t. h.).
De genoemde gehele en gedeeltelijke
opschortingen zijn voorlopig van kraent
gedurende het jaar 1949, behoudens de
mogelijkheid van intrekking voor het ein
de van die termijn.
De voornaamste opschortingen, welke
niet zijn verlengd en dus met ingang van
1 Januari 1949 komen te vervallen, hebben
betrekking op: melk en room (zowel vers
als verduurzaamd), eieren, margarine en
andere spijsvetten, vleesextracten, deeg
waren, bereide en gedoseerde geneesmid
delen zonder alcohol, zeep, rubberbanden
(andere dan voor rijwielen), triplexhout,
kisthout op maat, viltkarton en viitpapier,
perkamentpapier, garens van verschillen
de grondstoffen, weefsels van verschillen
de textielstoffen (o.a. van katoen), ma
chines en toestellen voor de drukkerij en
voor de grafische kunst en gereedschaps
werktuigen.
Officiële en officieuze berichten wijzen
er op, dat een verwoede veldslag aan de
gang is in het Negeb-gebied, ten Zuid-
Westen van de Egyptische stad Gaza.
Een woordvoerder van Israël zeide, dat
de aanvoer van voorraden en troepen
naar Gaza sedert de laatste veldslag in
het Negeb-gebied aanzienlijk vergroot
was. Volgens hem was het aan het front
van Hebron volkomen rustig en ook aan
dat van Falloedjah, waar een groep
Egyptenaren werd geisoleerd.
De waarnemende bemiddelaar der
V. N. in Palestina, heeft gisteren de vei
ligheidsraad verslag uitgebracht over
aanvallen van de Joodse land-, zee- en
luchtstrijdkrachten in het Negeb-gebied
van Palestina tijdens de afgelopen vier
dagen. Hij zeide, dat de waarnemers der
V. N. nog steeds niet in de gelegenheid
werden gesteld het toneel van de strijd
in ogenschouw te nemen. Een rapport
van waarnemers in Gaza d.d. 24 Decem
ber stelde vast, dat een Joodse aanval op
een strategisch belangrijke heuvel op 23
December werd waargenomen, gevolgd
door een Egyptische tegenaanval, waar
bij de heuvel werd heroverd. Aan beide
zijden werden vele pantserwagens ge-
bruikt.
In 'n ander rapport yverd medegedeeld
dat Joodse schepen, die in de nacht van
24 op 25 December de kust in de buurt
van Gaza aanvielen, door Egyptische
kustbatterijen onder vuur genomen wer
den.
Woelen en Wentelen van
Rheumatische pijn
Heel de lange nacht
omdat die pijnen U het slapen onmogelijk
maken. Om nog niet te spreken van dat ge
radbraakte gevoel omdat ge steeds nacht
rust te kort komt
Neem toch Kruschen Salts! Daarmee drijft ge
Uw pijnen het lichaam uit- Iedere morgen
maar we) regelmatig de minimale dage
lijkse dosis. Proeven doet ge het nauwelijks
maar voelen doet ge de weldadige werking
al gauw door al Uw nu zo pijnlijke lede
maten. Kruschen's aansporende werking op
lever, nieren en ingewanden draagt alles bij
om Uw bloed te zuiveren van de schadelijke
zuren, die de verwekkers zijn van Uw pijn,
Uw stramheid en ongemak. Een heerlijk
middel, een uitkomst reeds voor miljoenen
lijders aan Rheumatische pijnen Kruschen
Salts.
Vraag het bij Uw Apotheker of Drogist.
Reel.
Het blijkt nog steeds een probleem te zijn,
smaakvolle huisbeelden van God en Zijn
heiligen te vervaardigen. Te oordelen althans
naar de, gewoonlijk hemeltergende, inhoud van
rnze beeldenwinkels. Men zou zich werkelijk
schamen om met een niet-katholjek langs zo'n
heelden-étalage te wandelen, waar naast gipsen
boekensteunen en piana-statuetten van Mozart
of Beethoven, ook gipsen heiligenbeelden aan
geprezen staan; de showkaart: „Franciscus in
alle maten" verplicht tot excuses over zoveel
grofheid enover het ongehoorde van
deze „zakelijke" platitude.
Helaas, de nuttigheidsfactor in de makelij en de
zakelijkheid hebben zich meester gemaakt van wat
een bron van bezieling in onze geloofspractijk be-
hoorf te zijn. En toch, de Kerk kan op een eerbied-
Don Quichot-Beeldje uit atelier St. Joris.
waardige beeldencultus wijzen, waarbinnen ook het
schoonheids-element rechtstreeks „kleinkind van
God", zoals Dante het formuleerde positief erop
gericht was om de mensen gemakkelijker en
inniger met God en de heiligen te doen verkeren.
Door allerlei omstandigheden is het religieuse beeld
van onze tijd, vervallen tot zielloosheid en onder
mode-invloeden geraakt.
De goede uitzonderingen daar gelaten en die
vindt men voornamelijk in de Kerkgebouwen is
het huisbeeld sinds jaar en dag bezig onze geloofs-
durf uit te hollen. Het zijn heiligenbeelden die geen
ideaal 'uitdrukken en nog minder onze aandacht
vermogen te richten op de verheerlijking van God's
lieve heiligen.
In gelaat en houding bieden deze Theresia's,
Josephs, Gerardussen en Heilige Harten een weinig
hartverheffend schouwspel. We weten dat een-
voudigen van harte en desnoods ook aesthetisch
ontwikkelden in een abominabel beeldje toch een
richter van hun godsdienstige gedachten kunnen
zien; waarbij dan meer sprake is van een oriënteren
buiten het schone om.
Als men kan, is men echter op zijn minst ge
nomen verplicht het schone immers evenzeer
een eigenschap van God niet te miskennen.
Sterker argument kan men ontlenen aan de
gedachte dat wat aan God gegeven wordt, niet
in strijd kan of mag zijn met de waarheid. Waar
de Bruid van Christus, Zijn Kerk, getooid wordt
met bazargoed, beledigt men de Bruidegom, die
zovele genaden en talenten beschikbaar stelt.
Wil men breken met een sleur en een onbegrepen
overtuiging, dat bepaalde heiligen maar op één
manier en in een bepaald kleurengamma mogen
voorgesteld worden, dan ontmoet men een nieuw
probleem. Het is namelijk niet eenvoudig goede
beelden beschikbaar te stellen die binnen het
bereik liggen van minder kapitaalkrachtigen. En
dan is er nog het vraagstuk om het aanbod enigszins
in overeenstemming te brengen met de enorme
vraag.
Jarenlang heeft men in gipsen beelden zijn toe
vlucht gezocht. Dit laffe materiaal is ongeschikt,
tenzij men kans ziet, met de grootste zorg en met
verantwoordelijkheidsgevoel nieuwe wegen te gaan.
Het ceramisch atelier St. Joris in het Limburgse
Maasdorpje Beesel werkt met een idealisme, dat
de zaak waardig is, om in de behoefte van hen die
een waarachtig beeld verlangen, te voorzien.
Men heeft daar, om de prijs zoveel mogelijk te
drukken, een methode van werken bedacht die de,
in ceramiek vervaardigde, beelden stuk voor stuk
iets eigens geeft. Elk werkstuk dat dit atelier ver
laat, is door de handen van daartoe opgeleide
artisans gemodelleerd en steeds weer is de glazuur
in details anders.
Het procédé dat men er volgt, berust op de
Met ingang van 1 Januari zijn be
noemd tot onderdirecteuren van de K. L.
M. de heren H. Fuchs en ir. J- Luymes,
resp. hoofd „General operations" en
hoofd technisch bedrijf der K. L. M.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
zal op 1 Januari audiëntie verlenen van
12 tot 1 uur voor de eerw. broeders, zus
ters en leken en van 1 uur tot 2 uur voor
de geestelijken.
kreeg
de Kerstdagen echt ge
zellig, maar druk!
Daarom doet ze een
paar dagen „piano-an".
eenvoudig recept van
Mevr. Lotgering-Hillebrand voor:
SPRUITJES MET TOMATENSAUS
kg. schoongemaakte spruitjes, een klein
stukje ui, Vt, 1. dunne tomatensaus, 20 gr.
boter extra, wat zout. Was de spruitjes,
snipper het stukje ui héél fijn. Smoor eerst
de ui in de boter en voeg er dan de
spruitjes en het zout bij. Laat ze onder af
en toe schudden 15 min. zachtjes smoren.
Maak intussen de tomatensaus en doe ze
bij de spruitjes. Maak hierin de spruitjes
vérder gaar en bind zo nodig de aaua wat
na als de groente gaar is.
Vandaag geeft Miep, ln plaats van pap,
Ken appel of wat appelsap.
Publ. Centr. Bur. v.
Tulnb.veilingen.
Reclame
St.
Antonius. Beeldje uit
atelier St. Joris.
aloude daar ter plaat
se Inheemse techniek
van „steinzeug": aar
dewerk dat in het
vuur is geweest en
een grote mate van
hardheid bezit. Daar
op is de glazuur in
een veredelde vorm
aangebracht op de
zelfde wijze als het
op de bekende Keulse
potten geschiedde.
Belangrijker nog
lijkt ons het in de
wereld der kunst
zeldzame verschijnsel
dat het atelier St.
Joris het klaarspeelt
om nu al jaaen lang
een werkgemeen
schap in stand te
houden. Een werkge
meenschap tussen be
langrijke artisten, die
vrij hun ideëen in
klei kunnen vertol
ken en tussen artisans, die in beperkter vrijheid
medewerken aan een verantwoorde verspreiding
hunner scheppingen. Wij zagen er de goede resul
taten van.
De bewerkingsmogelijkheden van de klei zitten
deze mensen in de vingers en zij stellen dit alles
in dienst van de herleving der Kerkelijke kunst.
Het is geen massa-productie, zodat men hier
slechts spreken kan van een gedeeltelijke oplossing
van het probleem, dat wij hier boven stelden.
Doch het resultaat is zeker belangrijk genoeg om
er de aandacht op te richten. Men heeft in Beesel
voldoende nuchtere zin om te weten, dat men nog
lang niet is waar men wezen wil. Zelfs is men er
overtuigd nimmer „klaar" te zijn. Want zou men
het geluk beleven dat men het „betere zoetelijke"
beeld, zakelijk gezien, niet meer behoeft te ver
vaardigen, dan blijft er altijd nog naast het goede,
verdraaglijke en aantrekkelijke beeld (zoals de
gereproduceerde St. Antonius-figuur) het beeld
waarin de kunstenaar zich in nieuwe vormen
kan uitleven.
Een goed voorbeeld hiervan zij het van
profane aard is de Don Quichot-figuur in ge
glazuurde chamotte uitgevoerd. Het zich niet alléén
richten op de godsdienstige kunst lijkt ons een
noodzakelijke voorwaarde om niet opnieuw terug
te vallen in verdorde schema's. Er waait een frisse
wind vanuit Beesel door de Santenkramen
GERARD SLEE.
De uitslagen van de Maandag gespeelde
wedstrijden luiden:
Eerste divisie: Aston Vila—Wolver-,
hampton Wand 5—1; Bolton Wanderers-
Sheffield Un 6—1; Derby County—Arse
nal 2—1; Huddcrsfield Town—Blackpool
1O; LiverpoolManchester Un 0—2;
Manchester CityEverton 00; Middles
brough—Sunderland 0—0; Newcastle Un
—Birmingham City 1—0; Portsmouth-
Chelsea 52; Preston N ECharlton
Athl 23; Stoke CityBurnley 21.
Tweede divisie: BarnsleyGrimsby
Town 2—1; Cardiff City—Brentford 20;
Chesterfield—Lincoln City 31; Coven
try—Bury 2—1; Fulham—Bradtoi'd 2—0;
Leeds Un>Westham Un 13; Plymouth
Arg—Luton Town 1—1; Queenspark Ran
gers—Blackburn Rovers 42; Sheffield
WednWest Bromwich Albion 21;
SouthamptonNottingham Forest 21;
Tottenham HotspurLeicester City 11.
Op de eerste dag van de tweede test
tussen Zuid-Afrika en Engeland, won
Engeland de toss en koos op een perfect
wicket batten.
Nadat het eerste uur de batsmen door
het goede bowlen kalm waren gehouden
en vooral Mc Cartney alle voorzichtigheid
gebood, gingen spoedig daarna, toen het
wicket volkomen betrouwbaar en zeer
snel leek, de schouders open en zowel
Washbrook als Hutton begonnen de bal
len naar alle kanten te jagen en hoe de
bowlery ook werd gechangeerd, niets
mocht baten. Samen met Hutton, die
eveneens schitterend op dreef was, ves
tigde Washbrook met 359 een nieuw we
reldrecord voor het eerste wicket partner
ship (Washbrook 195, Hutton 158) en toen
de stamps getrokken werden, hadden de
Engelsen in hun eerste innings 387 runs
gescoord voor het verlies van 2 wickets.
Het wereldrecord stond op naam van
HobbsRoot met 323 runs.
Er waren ongeveer 40.000 toeschouwers.
WOENSDAG 29 DECEMBER.
HILVERSUM I (301 M.) VARA. 7.00
Nieuws, gram.; 9.00 Kamermuziek; 10.00
VPRO; 10.20 V- d. vrouw; 11.00 Non-stop:
12.00 Accordeola; 12.39 Killma's; 13.00
Nieuws: 13.20 Politiemuziekkorps; 14.60
Gesprok, portr.; 14.15 Kamerark.: 15.00
Hoorspel; 15.30 Regenboog: 16 00 Kinder
zang; 1615 „Het stond in de krant"; 16.45
Vragenrubriek; 17.15 Orgel; 17.30 Ram
blers; 18.00 Nieuws, gram.; 18.30 Ned.
Strijdkr.; 19 00 Lezing: 19.15 Piano-duo;
19.30 VPRO; 20.00 Nieuws; 20.20 Grote vo
calisten; 20.45 Hoorspel; 21-45 Kwartet Sem
Nyveen; 22,00 Koor: 22.15 Piano; 22.45
Dichters van deze eeuw; 23.00 Nieuw»;
23.15 Zang en orgel; 23.35 Gram.
HILVERSUM II (415 M.) NCRV. 7.00
Nieuws, gram.; 9.35 Conc. voor piano en
ork.; 11-00 Harp; 11,15 Hoorspel; 12.05
Notenkraker-suite; 12.33 Kinderzang;
13.00 Nieuws; 13.15 Orgel; 13.45 Piano,
viool en strijkkwartet; 14.30 Causerie,
15.20 Mozart; 15.35 Residentie-ork-j 16.15
V. d. jeugd; 17.30 Ierse liederen; 17.35
RVD; 18.00 Koor; 18.30 Lezing; 19.00
Nieuws; 19.15 RVD; 19.30 „Is vliegen vei
lig?"; 20.00 Nieuws; 20.15 Radio Philh-
ork.; 21.20 Lezing; 21.45 Chopin; 22.00
„Tijd voor 'n bakkie"; 22.30 Fluit en
strijkork.; 22.45 avondoverdenking; 23.00
Nieuws, gram, (23.20 Lezing).
Radiodistributie III: 7.00 VI. Br.: Nws.
7.15 gram- 7.30 Kron. 7.40 gym. 8.00 nws.
8.15 conc. 9.00 nws. 9.05 gram. 10.00 Eng.
L.P.: nws. 10.10 verzprogr. 11.00 v. d.
sold. 11.15 Sidney Davey. 12.00 VI. Br.:
gram. 12.30 weer. 12.32 gram. 13.00 nws.
13.15 gram. 14.00 muz. 15.00 Eng. H.S.:
BBC Schots ork- 16.00 Eng. L.P.: Zi-
geunerork. 16.30 ork. 17.00 Kootwijk: Ba
tavia. 18-00 Béromünster: ork. 18.30
VI. Br.: v. d. sold. 19.00 Fr. Br.: muz.
19.30 VI. Br-: operettemuz. 19.50 „Nieuw-
jaarsklokken". 20.00 omroepork. 21.00
actual. 21.15 gram. 22.00 nws. 22.15 gram.
22-50 nws. 22.55 gram, 23.00 div.
Radiodistributie IV; 7.00 Fr. Br,: nws-
7.10 gram. 7.30 Eng. H.S.: -Band. 7.55
weer. 8-00 Fr. Br.: nws. 8,10 conc, 9.00
Eng. H.S.: nws. 9.15 kookpraatje. 9.20
Leslie Baker. 9.45 ork. 10.30 tenor. 11-30
„Music while you work". 12.00 Eng. L.P.:
voordr. 12.15 Midland Light Orch. 13 00
Tangos. 13.30 BBC Welsh Orch. 14.15 Fr.
Br.: Kalundborg: Omroepens. 16.00 Eng
H.S-: orgel. 16.30 „Brains trust". 17.00
Fr. Br.; Ber. 17.10 gram. 18.00 v. d. sold.
18.30 zang. 18.45- Eng. L.P.: Robin Rich
mond. 19.15 ork. 19.45 Fr. Br.: nws. 20.00
„Walküre". 21.15 gram. 21.45 Eng. LP.:
verz.progr. 22.30 „Have a go". 23.00 nws.
23.15 Maxine Sullivan. 23.35 ork.
(Van onze weerkundige medewerker).
In de afgelopen nacht werd op vele plaatsen de laagste temperatuur van deze
winter bereikt, toen het kwik tot 9 a 10 graden onder nul daalde. Daarbij
was het in het Noorden van het land even koud als in het Zuiden, alleen
Vlissiingen had niet meer dan 4 gr. vorst, een gevolg van de mist, die zich
daar gevormd had. De bovenlucht is daarentegen verre van koud, tussen
1000 en 2000 meter hoogte kwamen vanochtend te de Bilt temperaturen van
4 gr. boven nul voor bij een temperatuur van min 9 gr. aan de grond! In
deze betrekkelijk warme.lucht dreven vanmorgen reeds wolken binnen, die
de warmte van deze hoge lagen naar het aardoppervlak zullen toestralen,
zodat een stijging van de temperatuur mag worden verwacht.
Hoewel het dieptepunt van de koude dus is gepasseerd, betekent dit nog
niet het einde. Om de dool te doen invallen moet ook in de onderste lagen
een warmere stroming binnendringen. Dank zij de terugtrekkende beweging
van de boven Oost-Europa gelegen hoge druk en de aanhoudende depressie-
activiteit op de Oceaan, die door een verdere uitbreiding van de hoge druk
bij de Azoren flink wordt gestimuleerd, had deze warme lucht vanochtend
het Westen van Engeland reeds bereikt. Zij beweegt zich echter zó lang
zaam in de richting van ons land, dat het tijdstip waarop zij zal arriveren
no>g niet met en.ige zekerheid kan worden bepaald. Gezien de veranderingen
in de algemene luchtdrukverdeling zal zij evenwel niet lang meer op zich
kunnen laten wachten.
