Nieuws uit STAP en OMTREK
Het KCG kan niet gemist worden
Moordenaar van gewurgde vrouw
te Rotterdam aangehouden
LAATSTE BERICHTEN
Jaarvergadering van „Brabantia
Nostra"
Maastricht brengt een novum
Reclame
HET PRESTIGE VAN DE
VEILIGHEIDSRAAD
BIM
Om
v
een
kind)
Zuid-Sumatra
zelfstandig
Waar is Hatta?
Nieuwe berichten over aftreden van
Tsjang Kai Sjek
Het Sint Servaas-dansspel
Ned. troepen te vroeg
in Madioen
Maakt
voor Uw Zaak
en de
ontvoering
van
Sinterklaas
WOENSDAG 29 DECEMBER 1948
PAGINA 3
CILLY WANG TROK DE
ZAAL VOL
STATIONSCHEF WIJMANS
GAAT NAAR HAARLEM
NED. VRACHTENMARKT
OMTRENT MOTIEF TAST MEN
NOG IN HET DUISTER
Naburige volksgroepen krijgen
vrijheid
BURGERLIJKE STAND
TILBURGSE TEXTIEL
INDUSTRIE
Bevredigende ontwikkeling
Mgr. dr. de Brouwer spreekt
over Brabantisme
DE AUSTRALISCHE BOYCOT
Maar in Soerakarta grondige
vernielingen
DE FRANSE ACTIE IN
INDO-CHINA
DE VOORZITTER OPZIJ
GEZET?
INVOER UIT DUITSLAND
WALI NEGARA VAN OOST-
SUMATRA:
>.Met de opbouw kan thans
worden begonnen
TRAGISCHE ILLUSIE VAN DE
MODERNE WERELD
Belangen en passies inplaats
van recht
door NORBERT GARA1
De Musis Sacrum-zaal is v-olgekomen
en niemand heeft spijt gehad van zijn
tocht door de lang niet behaaglijke avond.
Cilly Wang's optreden is voor bijna
allenmeer geworden, dan men ervan
verwacht had.
Men kende haar grote naam, die nu al
jaren lang een eigen klasse vormt. Maar
dat toet zo zou zijn
En het was ook moeilijk om bij voor
baat té verwachten wat de combinatie
van een caricaturist een pantomime-spe
ler, een waarachtige clown en een dan
seres, verenigd in een persoon zou op
leveren.
Het begon al aanstonds zo verrassend,
toen bij toet opgaan van het doek een
hoopje soldaat in de schijnwerper-kegel
werd gezet. Op het motief van „Ach, du
lieber A-ugustem" werd ons een heel tijds
beeld in enkele minuten voor ogen gezet.
De Landler, die prachtige persiflage van
de volksdans behoorde tot het heste num
mer van de avond.
Is het niet, of Cilly Wang zich buiten
zichzelf plaatst en dan zit te kijken, hoe
kostelijk ze daar bezig is de draak te ste
ken met zo'n serieus bedrijf als het
volksdansen?
Voor sommige van haar scheppingen
maakt ze gebruik van bijzondere, buiten
dans- en mimiek-arsenaal staande, hulp
middelen, die bet caricaturaal-effect moe
ten verhogen. Het is hierbij, dat het
clowneske de overhand krijgt, zoals in
Marianka,
De Hongaarse rhapsodic van Liszt heeft
al vele malen dienst gedaan bij komische
nummers Charley Chaplin scheerde op
die wijs in de Dictator. Wat Cilly
Wang ervan maakt was wel iets heel bij
zónders. Een schilder, die overmeesterd
wordt door de inspiratie; in woede zijn
werk op het doek z&tj tot de slotsom
kómt, dat het knudde is; schepping en
zichzelf om zeep brengt.
Van poëtischer aard was de dans van
het vogeltje, waarbij haar handen het
dansen verzorgden. Een fijn observeren
van de natuur lag eraan ten grondslag.
Na de pauze wachtten, als drie nieuwe
hoogtepunten. De kleine man, een zeer
suggestief en tragisch verhaal van de klei
nen dezer wereld, die opstaan, werken,
eten, liefhebben en naar bed gaan.
Wie in het Passage-theater wel eens de
biceps-mensen bezig heeft gezien, zal zich
dubbel vermaakt hebben om de twee vro
lijke acrobaatj es, die met trillende armen
en vlugge 'bewegingen hun krachttoeren
verrichten.
Tot slot danste Cilly Wang tezamen met
een pop „Het mondaine danspaar De
subliem geïmiteerde zotheden van een
danspaar de ernst van de man en de
béte soepelheid van de vrouw sloten
deze avond van bijzondere humor practo-
tig af.
Tony Schifferstein begeleidde precies,
maar zonder veel muzikaliteit; ook in de
tussenspelen - moest dat de Arabesque
van Debussy heten? gaf hij weinig
meer dan goed g>e#iythmeerde noten-
Het K.C.G. kon tevreden zijn. Een volle
zaal en een prachtige avond, die zeker
niet nalaten zal vele bezoekers te doen
begrijpen, dat het toch wel iets zeer bij
zonders is, wat door het K.C.G. naar
Schtedam gebracht wordt. Als zij eens
beter begrepen, dat deze avonden zonder
een K.C.G. blijvend aan Schiedam voorbij
zouden gaan, dan zou de steun aan het
zeker niet gemakkelijke werk groter zijn
Wie gisterenavond enthousiast de zaal
verliet, moet toch gezegd heibben „Dit
mag niet de laatste avond geweest zijn
Want hoe geestdriftig men was, bleek
wel uit het zeer nadrukkelijke en lang
durige applaus, dat Cilly Wang dankte
voor haar optreden.
Maar Cilly Wang scheen van Schotse
huize en gaf geen toetje. >T
LEO N.
Vliegensvlug vraaggesprek
met Cilly Wang
Deze voetverlichting is veel te
vooral voor mijn postuur, zegt Cilly
Wang, als we haar in de pauze even op-
BOckcn
Ja, de mensen zijn dankbaar en begrij
pen het. Dat voel ik.
Dat is niet overal hetzelfde. In Zwe
den zijn de mensen erg zwaar op de hand.
Zij vónden dit iets voor kinderen en be-
©rijpen nietc van de humor. Zij houden
meer van de grove klucht.
In Engeland treed ik grifag op, want
het publiek daar begrijpt deze kunst vol
komen. Het was daar, dat mijn salon-
giraffe ontstond. Ik was in het Mayfair-
hotel en zag daar al die deftige heren en
dte dames met lange halzen. Zij deden
me aanstonds aan giraffen denken. Die
hebben ook dat eigenwijs-verveelde, dat
blasé, karakter
Het gaat met het ontstaan van deze Ko
mische dansen eigenlijk heel gewoon. Ik
zie een man, of een vrouw, en denk: Die
lijikt op een. vos, of op een kat, of op ©en
aap. Bhet dansen komt dan het op el
kaar inwerken van die twee indrukken;
de afiji gaat menselijke dingen doen en de
mens neem hebbelijkheden over van de
aap.
Een week geleden ben ik met mijn
nieuwe programma begonnen In den
Hvag. Daarmee ga ik voor het eerst naar
Parijs; optreden in het A.B.C.-theater.
Een maand lang zal ik met de Parijze-
naars kennis maken.
Ja, ik heb na de oorlog weer contact
gehad rr t Erika Mann, waarmee ik in
het cabaret „Die Pfeffermühle" heb ge
werkt. Zij was in Nederland, maar moest
plotseling terug naar Amerika overko
men, omdat haar vader, de bekende
schrijver, Thomas Mann, plotseling ziek
geworden was. Hoewel zij er veel voor
voelde, dacht Erika Mann niet, dat zij nog
ooit hét cabaret ter hand zou nemen.
Met een vlbgge handdruk moeten we
afscheid nemen, want de pauze Wórdt
juist afgebeld Cilly Wang is nog niet
helemaal klaar en de Stop van dé
toneelverlichting slaat juist door.
Naar wij vernemen, Is de heer J.
Wijmans, stationschef alhier, per 1 Juni
benoemd tot hoofdstationschef m Haar
lem.
De heer Wijmans, 57 jaar oud, is sinds
1908 in dienst van de Nederlandse Spoor
wegen. Na o.a. leerling-klerk te zijn ge
weest op het kantoor aan de Maliebaan
te Utrecht, werd hij in 1933 stationschef
te Aalten, welke functie hij achtereen
volgens vervulde op het rangeerterrein te
Eist en te Schiedam.
400 tón koperen staven Delft; 85 ton
lijnkoeken Zaanstreek- 600 ton kolen den
Haag; 150 ton ld. Breda; 200 ton ld.
OosterKout; 100 ton ld. BriellS; 440 ton
ijzer Kr. a. d. IJssel; 88 ton mais Delft;
415 ton meel Amsterdam350 ton stukgoed
Amsterdam; 200 ton machinerieën Amster
dam; 272 ton div. granen Maashees; 160
ton ijzer Vlissingen; 200 ton cement Am
sterdam; 450 ton cement den Haag; 500
ton cement Nijmegen; 120 ton bevroren
vlees den Haag; 50 ton cellulose Maas
tricht: 41 stand hout Tilburg; 20 stand
hout Lithoyen.
De Rotterdamse recherche heeft in
het onderzoek naar de moord op de
24-jarige vrouw C. R., die in de middag
van de 24é December j.l. gewurgd in
haar woning aan de Brede Hilledftk
werd aangetroffen, een wel zeer snel
succes geboekt. Gisterenavond tegen
het middernachtelijk uur kon n.l. de
dader reeds in zijn woning te Rotter
dam worden gearresteerd.
Men zal zich herinneren, dat men reeds
direct de indruk kreeg, dat de vrouw
door wurging van het leven werd be
roofd. De seotie, verricht door dr. Zelden-
rust van het Criminologisch Laboratorium
te 's-Gravenhage, bevestigde deze indruk.
Het pblitie-onderzoek was in eerste in
stantie voornamelijk gebaseerd op het uit
voerige signalement, waarover men be
schikte. Dit signalement bleek overigens
zeldzaam nauwkeurig te zijn, want de
enige afwijking vond men in de lengte,
welke 6 c.m. groter bleek te zijn. Naar
aanleiding van dit signalement kwamen
vele inlichtingen binnen, waarbij de
meeste van buiten de stad kwamen.
Uit getuigen-verklaringen was komen
vast te staan,diat de man een enigszins
afwijkende tohgval had, terwijl hij had
vertéld, dat hij ergens uiit Drenthe kwam.
De recherche o-nderzocht daarom, welke
Drenthenaren op 24 December in Rotter
dam waren geweest en vergeleek de sig
nalementen van deze personen met dat
van de vermoedelijke dader.
Uiteindelijk bleven twee personen over.
De een viel al spoedig af terwijl daaren
tegen uiterlijk en kleding van de tweede
volkomen aan het signalement beant
woordden. Met de and-ere man die op de
bewuste avond in het betrokken gezel
schap was geweest, begaf men zich na-ar
Drenthe, alwaar de mogelijke verdachte
met deze getuige werd geconfronteerd.
Ondanks het sluitende signalement bleek
d-e man evenwel niet de verdachte te zijn.
Gisterenavond kreeg de recherche ech
ter nieuwe inlichtingen binnen en aan d-e
hand hiervan kwam men al spoedig tot
de conclusie de dader te hebben opge
spoord. De recherche vervoegde zich aan
de woning van de betrokken persoon en
toen -deze thuis bleek te zijn, kon onmid
dellijk tot arrestatie worden overgegaan.
D-e dader, de 28-jarige kantoorbediende
J. G. S., werd vervoerd naar het bureau
Sandielingplein en legde daar een beken
tenis af.
Deze bekentenis is echter niet volledig,
In Palembang heeft dr. Beel gisteren
de wali negara van Zuid-Sumatra ge
ïnstalleerd. In de rede, welke hij daarbij
uitsprak, wees hij in het bijzonder op de
mogelijkheid, welke in de staatkundige
organisatie der negara was opengehou
den voor naburige bevriende volksgroe
pen om zich bij dé negara aan te slui
ten en gezamenlijk een hechte eenheid te
vormen, welke langs democratische weg
aan de haar samenstellende delen de ge
legenheid zal geven zich te organiseren in
autonome gebieden met een grote zelf
standigheid.
Voor de hier bedoelde verdere ontwik
keling en uitbouw zijn de gebeurtenissen
van de laatste dagen van grote betekenis.
Deze gebeurtenissen zijn het gevolg van
het feit, dat de Ned. regering zich ge
dwongen heeft gezien maatregelen te tref
fen, opdat de voorwaarden worden ge
schapen, welke nodig zijn voor het Indo
nesische volk om het recht op zelfbeschik
king vrijelijk te kunnen uitoefenen. De
bevolking van de vroegere republikeinse
gebieden, ongehinderd door terroriseren
de legertjes en benden, zal thans weldra
langs democratische weg te kennen kun
nen geven op welke wijze zij in het fe
derale bestel wenst e worden ingepast.
Door het wegvallen van de uit Djokja
Veel te lang uitgeoefende druk, wordt ook
voor de verschillende volksgroepen van
Sumatra de ware vrijheid, gepaard aan
veiligheid, recht en welvaart, werkelijk
heid.
In officiële kringen te Den Haag kon
men ons gistermiddag nog niet met zeker
heid zeggen of Hatta tegelijk met de an
dere republikeinse ministers naar een
berghotel buiten Java is gebracht.
Wei mag men aannemen, dat hij niet
meer in Djokia is, doch dit betekent niet,
dat hij op dezelfde plaats zou verblijven
want omtrent de motieven tot zijn daad
heeft S. geen verklaringen gegeven. Hij
vertelde, dat hij na-ar de betrokken nacht
club is -gegaan en dat de vrouw en haar
zuster bij hem e-n de and-ere mam zijn ko
men zitten. Hij kende d-e beide vrouwen
nie-t. Na de misdaad is hij per voet, tram
en autobus naar huis gegaan, alwaar hij
tot op het ogenblik van zijn arrestatie is
gebleven. Gebleken is nog, dat hij in de
nachtclub een stevige borrel heeft ge
dronken.
De man, die gehuwd is en enkele kin
deren heeft, zal Vrijdag voor de Officier
van Justitie worden geleid in zake dood-
si-- Er is n.l. niet gebleken, dat hier van
moord met voorbedachte rade kan wor
den gesproken.
U.. ioed ingelichte bron verneemt
Reuic uit Nanking, dat ganeraal Tsjang
Kai Sjek zou hebben aanvaard op een
nader te bepalen datum af te treden,
indien het belang van het land zulks
vergt. Hen zou hiertoe hebben besloten
onder druk van de Ver. Staten.
Men zou thans zoeken naar een oplos
sing, waardoor het Tsjang Kai Sjek mo
gelijk wordt af te treden, zonder dat zulks
het sein zou worden voor een overijlde
vlucht van de nationalistische strijdkrach
ten. In goedingelichte kringen overweegt
men de mogelijkheid, dat Tsjang zou
aftreden als president van de republiek
en alle poliieke functies zou laten varen,
doch dat hij opperbevelhebber van het
leger zou blijven. De grondwet bepaalt
echter, dat de president van de republiek
tevens de opperbevelhebber van het le
ger is.
Volgens de laatste berichten uit Nan
king zou de Chinese regering reeds op
het ogenblik tot directe onderhandelin
gen met de communisten trachten te ko
men over een vreedzame regeling van
de burgeroorlog.
De katoenproductie -heeft dit peil nog
lang niet bereikt en daar de vraag naar
textiel nog steeds abnormaal hoog is, is
het niet waarschijnlijk, dat de textiel
distributie in haar geljeel w>orlopig zal
worden opgeheven.
GEBOREN: Willem F., z. van J. G.
Friesema en J. v. d. Kooij, Tuinlaan 70;
Albertus A. J., z. van J. G. de Graaf en
H. M. J. Burgers, Rotterd.dijk 203; Ger-
rit C., z. van C. C. Buljs en J. F. Meijer,
Dr. Noletstraat 1; Frans, z. van P. Spelt
en J. Hollemari, Herenstraat 29; levenl.
kind van W. F. v. d. Berg en- A. Meij-
boom, Nassaulaan 75.
Bevoegde zegslieden van de Tilbur-gse
textielindustrie gaven ons een overzicht
van de productie der Tilburgse textiel
bedrijven in 1948. Buitenlands kapitaal
werd in het begin van het jaar slechts
schaars toegewezen en daardoor werden
de voorraden ruwe wol ingeteerd tot 'n
kwantum van 3% maand. Niettemin
werd een productie-capaciteit bereikt
van 180 pet. van die in 1938 bij de Til.
burgse spinnerijen. Garens en kamga-
rens werden sinds 1917 900 ton meer ge
ïmporteerd dan het jaar tevoren. De we
verijen bereikten een bezettingsgraad van
125 pet. vergeleken met 1938. In 1948
werd aan wollen stoffen geproduceerd
ruim 3% millioen vierkante meter te
genover nog geen 2% millioen in 't jaar
voor de oorlog. Wollen stoffen en halfl
wollen dekens ruim 200.000 stuks tegen
100.000 in het jaar vóór de oorlog. Hand
breigarens 330.000 kg., het jaar voor de
oorlog 230.000 kg.
Wanneer men bedenkt, dat de bevol-
lüng gedurende de oorlog zeer is toege
nomen, dat bovendien het geëxporteerde
kwantum veel hoger is dan voor de
oorlog, dan is een binnenlands produc.
tiecijfer, dat naar evenredigheid even
hoog is als dat voor de oorlog, alleszins
bevredigend. -
(Van onze redacteur)
Mgr. dr. V. C. de Brouwer sprak op
de jaarvergadering van „Brabantia
Nostra" over het ECabantisme. Spr. zag
vooral het karakteristieke van de Bra
bantse aard gelegen in het intuïtieve
element. Brabant bracht steeds 'n groot
aantal dichters, schilders, mystici voort;
mensen die iets wagen en zich daarbij
soms ook wel vergissen. Hiermee hangt
ook de spontaneïteit van de Brabander
samen. Liever dan lange en logische re
deneringen is hem de klare en duidelijke
uitleg; hij is direct ingesteld. Christus
er. Maria zijn hem nabij en wellicht
werkte daarom de contra-reformatie in
Brabant zo vroeg door.
Door het plaatselijk comité voor bui
tenkerkelijke religieuze feesten werd, ten
behoeve van d-e Heili-gdomsvaairtfeesten
1948 te Maastricht, aa-n enkele j-o-nge
kunstenaars de opdracht verstrekt een
dansspel te ontwerpen, dat die figuur en
het leven van d-e Heilige bisschop Servaas
als centraal punt zo-u hebben. De letter
kundige Loe Maas heeft het grondplan
voor dit dansspel ontworpen, waarop de
jonge componist Matti Niël en de choreo-
graphe Wally Haacke hebben voortge
bouwd.
Hedenavond wordt het Sint Servaas-
dansspel in première vertoond in de
Stadsschouwburg te Maastricht.
Voor wa-t d-e uitbeelding der Sint Ser-
vaas-figuur betreft, liet de ontwerper zich
leiden door de vader onzer nationale let
terkunde Henric van Veldeken, de dich
ter der Sint Servaaslegende. Het is deze
middeleeuwse zanger die het gehele spel
leidt en in zijn delen samenbindt door
middel van een lyrische verklarende tekst
(van Loe Maas).
Het spel zelf is triptieksgewijze opge
bouwd. De komst van Sint Servaas en zijn
uitverkiezing tot Bisschop van Tongeren,
zijn voorkeur voor de azuren en zijn ver
drijving uit d-e stad, vormen de hoofdele
menten van het eerste deel. Het midden
stuk wordt gevormd door de redding van
Maastricht, dank zij St. Servaas, wanneer
de Hunnen de stad naderen en verder
door het leven en sterven van de Heilige.
Het sluitstuk beeldt een viertal wonde
ren van de grote stadspatroon uit. Mid
deleeuwse-, oorl-ogs-, doden- en duivel-
danse-n vinden in een zo getrouw mogelijk
overgenomen kledij, in de speciaal ont
worpen maskers van Charles Vos en in de
suggestieve muziek .prachtige hulpmid
delen.
De jonge componist Matti Niël schreef
zijn muziek voor gro-ot-symphonie-orkest.
Deze muziek, op platen opgenomen, vormt
reeds zelf een experiment door de origi
nele instrumentatie langs d-e draad van
melodie en rhythme.
„Brabantia Nostra" dient het waïfend
geweten van Brabant te zijn. Veel tijd
namen de besprekingen in beslag van
wat er aan activiteit in 1948 werd ont
plooid en va-n wat de plannen zijn voor
1949.
Het Brabants Gemeenschapsoord is de
zer dagen tot stand gekomen en een di.
recteur werd benoemd.
Op 8 en 9 Januari organiseert de
Werkgemeenschap Limburg een congres
te Weert, waartoe ook Brabantia Nos
tra'' werd uitgenodigd en waarbij ook
de naburige gebieden in België en in
Rijnland zullen worden betrokken, om
gezamenlijk de industrialisatie-problemen
te gaan bezien. Men hoopt, dat hieruit
een permanent contact met Limburg zal
groeien.
Wat het Jeugdkamp der Lage Landen
betreft, waaraan men de katholieke
jeugd der Benelux wil doen deelnemen,
en dat men in het centraal gelegen
Noord-Brabant dit jaar wenst te hou
den, kon worden medegedeeld, dat hier
voor reeds de enthousiaste medewerking
van meerdere diocesane jeugdorganisa.
ties werd verkregen.
De dodenherdenking te Waalre wil
men In de toekomst vereenvoudigd en
bekort zien, terwijl de actie een alge
meen Brabants karakter dient te krijgen.
Het Lente-congres te Berne, dat zal
handelen over „Brabant in het onder,
wijs" met daarnaast een informatieve
uiteenzetting over het onderwijs in
Vlaanderen, zal dit jaar worden gehou
den het weekend van Beloken Pasen,
24 en 25 April.
De Australische havenarbeiders heb
ben de aanbeveling van hun bond, om
wel diensten voor Nederlandse schepen
te verrichten, wanneer hun lading niet
voor Indonesië bestemd is, aanvaard.
De Australische zeelieden hebben ech
ter op massa-bijeenkomsten besloten alle
Nederlandse schepen te boycotten.
Rumoer in Karachi
In Karachi houdt de anti-Nederlandse
agitatie aan. In verband met een massa
demonstratie tegen de zuiverings-actie in
Indonesië, hebben gewapende politieman
nen thans de wacht betrokken voor de
gebouwen van de Nad. ambassade en de'
woning van de ambassadeur, Jhr. v. Kar.
nebeek. Bij de kantoren van de in- en
exportfirma Gebr. Volkart en de K.L.M.
zijn gelijke maatregelen getroffen.
Drie schepen getroffen
Een correspondent van Aneta meldt uit
Melbourne, dat drie Nederlandse schepen
thans getroffen zijn door de boycot, nl. de
„Nieuw-Holland", de „Abbekerk" en de
tankboot „Cistula". De „Nieuw Holland"
zou een lading innemen voor Java en
Malakka, de „Abbekerk" voor Nederland
en de „Cistula" kwam uit Singapore met
een lading petroleum. De eerstgenoemde
twee schepen konden meren zonder de
hulP sleepboten. Mogelijk zal de
„Abbekerk" naar Nederland vertrekken
zonder lading in Melbourne in te nemen;
dit schip had reeds lading in andere
Australische plaatsen ingenomen. De
„Cistula zal misschien -moeten vertrek
ken zonder de lading gelost te hebben.
De opmars der Ned. troepen In Midden-
auu 1S -voor Madi°en te snel verlopen.
Althans in het oog van de republikeinen,
die door de onverwacht vroege komst
van onze troepen geen gelegenheid meer
hadden in de stad de beraamde vernieti
gingen aan te richten.
Volgens een officieel bericht achter
haalde een Ned. colonne 20 km. voor de
stad een republikeinse vemielingsploeg.
vondst van 45 locomotieven, waarvan 19
in orde zijn en de rest verwaarloosd is.
De baan is, voor zover deze het Solose
betreft, in orde. De positie van de loco
motieven van de Indonesische spoorwe
gen is thans beduidend gunstiger gewor
den.
Soerakarta komt met dat al langzamer
hand tot rust. Resident Linck, vertegen
woordiger van de territoriale bestuurs-
adviseur dr. Angenent, zeide: „Och, de
mensen willen wel, maar zij zijn bang".
De mensen zijn bang voor terreur, bang
als zij 's avonds nog iets horen van
gevechten aan de stadsrand. Zij staan
voor hun huizen en bekijken de Neder
landse troepen. De winkels zijn gesloten.
Rijst kost 300 roepiahs per liter.
De arbeiders kome nnog maar weinig
opdagen en als zij komen is het in het
vooruitzicht van enkele liters rijst cn
textiel. De moeilijkheden betreffende de
voedselvoorziening waren, evenals in
Djokja, al maanden voor de actie groot.
Thans is het „patjeklik", d.w.z. de maan
den tussen de twee rijstoogsten.
De bestuursvoering in Soerakarta is
gunstiger dan in Djokja, aangezien zowel
de Soesoehoenan als de Mangkoenegara
steun toezeggen. De legionnaires van de
Mangkoe zullen weer opgeroepen worden
om bewakingsdiensten te verrichten. Van
Nederlandse bestuurszijde houdt men
rekening met de omstandigheid, dat de
apparaten sléchts langzaam op gang zul
len komen.
130 soldaten van de Vietminh (Indo-
Chinese nationalisten) werden gedood bij
'n gecombineerde aanval dcor de Franse
strijdkrachten op guerilla-benden in de
streek van Tanan, 120 K.M ten Z.W.
van Saigon, tussen 17 en 23 December,
zo deglt het hoofdkwartier van de Fran
se strijdkrachten in het Verre Oosten
mede.
Tweehonderd sampans, 30 lichte jon
ken en 6 jonken van 50 ton, waarin zich
Vietminh-troepen, wapenen en uitrus
ting bevonden, werden tot zinken ge
bracht, aldus het hoofdkwartier.
De operaties duurden voort in het ge
bied van Phoely, ten Zuiden van Hanoi
(Tonkin). De Franse troepen hebben
voorts grote hoeveelheden wapens, mu
nitie en grondstoffen buitgemaakt of
vernietigd.
De voorzitter der communistische frac
tie in de Friese Staten, de heer G. Roorda,
is als zodanig afgetreden. Hij blijft echter
vooralsnog Statenlid. Als nieuwe voorzit
ter treedt op de heer C- Oppers. Het
schijnt een mutatie met politieke achter
grond te zijn, want in de Statenvergade
ring van Dinsdag verklaarde de nieuwe
praeses, dat de fractie het nodig had ge
vonden hem tot voorzitter aan te wijzen
teneinde daardoor de grootst mogelijke
waarborgen te hebben, dat de lijn, door
De bevolking was aangezegd de "stad te de PaUij uitgestippeld, ook inderdaad in
verlaten en dezelfde avond zou te stad de Statenzaal zal worden doorgetrokken.
geheel vernield worden. Op vele plaatsen
lagen vliegtuigbommen van 500 kg.
Een wachtmeester van een pantserjeep-
colonne wist in de electrische centrale de
brandende lonten te doven.
Toen het station reeds door Ned. troe
pen was bezet, werd op een gegeven mo
ment opgebeld en kwam van republi
keinse zijde de order: „Het tijdstip van
vernieling is aangebroken". Op het sta-
tionsemplacement werden 21 grote en 13
kleine locomotieven en 80 wagons intact
aangetroffen. In enkele wagons was een
complete drukkerij, afkomstig uit Ma-
lang, opgeslagen. In kampen in de om
geving zijn 47 Indo-Europese mannen,
vrouwen en kinderen be\»rijd, van wie
velen ondervoed waren.
In Soerakarta echter
In Soerakarta (Solo) echter waren onze
soldaten helaas niet te vroeg met het
gevolg, dat het nu een stad is zonder
grote gebouwen, zonder electriciteit,
waterleiding en telefoon.
Slechts een paar uur voor'' de Ned.
militairen arriveerden zijn de Indon.
vernielingstroepen aan het werk gegaan,
nadat de republikeinse troepen de stad
hadden vrlaten. En, aldus een bijzondere
correspondent van Aneta, zij hebben hun
werk grondig gedaan. De grote electri
sche centrale is grondig vernield, de te
lefooncentrale niet minder, terwijl de
waterleiding op twee plaatsen is opge
blazen. De schade aan laatstgenoemde is
waarschijnlijk op vrij korte termijn te
herstellen, maar over het geheel meent
men voor het herstel van de openbare
bedrijven drie maanden te zullen nodig
hebben.
Ook alles wat met de spoorwegen sa
menhangt werd drastisch vernield aan
getroffen. De stationsgebouwen en dienst
woningen waren met de grond gelijk
gemaakt, de pompstations waren vernield
de rijtuigen werde nin desolate staat
aangetroffen. Het enige lichtpunt was de
Trust Mij. voor Bi zon a en Franse
zone uitgeschakeld
De Centrale Dienst voor In- en Uitvoer
deelt mede:
Begin 1947 werd de Trust Mij. voor de
Handel van Nederland met het Buiten
land N.V. opgericht met het doel, speciaal
de handel met Duitsland te bevorderen.
BU de invoer uit Duitsland is thans van
stimulering geen sprake meer en moet
integendeel een restrictie worden uitge
oefend waarbij tevens dient te worden
gelet op de mogelijkheden van import ui
andere landen.
In verband met een en ander is in
nauw overleg met de trustmij. besloten
de behandeling van aanvragen voor in
voer uit de Bizone en de Franse zone
van Duitsland (verwacht kan worden da,
de procedure in deze zóne bmn-enkorr
gelijk zal zijn aan die van de Bizone'
weer te doen plaats vinden bij de ryks-
bureaux.
Aanvragen ter verkrijging van een in
voervergunning dienen derhalve voortaan
bij Het competente rijksbureau te worden
ingediend. In verband met de overdracht
van de contingenten kunnen deze rijks-
bureaux de aanvragen eerst na 7 Januri
1949 in behndeling nemen.
Aangelegenheden betreffende door de
trustmij. verleende invoervergunningen
(zoals verleningen en intrekkingen) wor
den voortaarf eveneens door de rijks-
bureaux behandeld. Slechts de omzetting
in een vergunning van door de trustmij.
afgegeven principiële toewijzingen blijft
in handen van de trustmij. Ook de trust
mij. kan eerst na 7 Januari 1949 deze
invoerzaken behandelen. Betreffende de
afgifte van uitvoervergunningen voor in
dustriële producten naar de Bizone en de
Franse zóne worden voorshands geen ver
anderingen aangebracht.
Aanvragen voor visa en deviezen voor
zakenreizen, zowel voor invoer- als uit-
voer-aangelegenheden moeten voor ge
heel Duitsland van 1 Januari 1949 af bij
het bureau zakenreizen van 't Ministerie
van Economische ZaZken worden inge
diend.
De Wali Negara van Oost-Java, Kosoc-
monegoro, hield een radiorede voor de
bevolking, waarin hij zeide, dat geheel
Java thans bezet is door het rijksleger en
dat „met de opbouw thans kan worden
begonnen".
„De vrije en werkelijk souvereine Ver.
Staten van Indonesië zijn thans in wor
ding. Ons land heeft nu al zijn zonen en
dochters nodig en niet hun ontzielde
lichamen.
Laat ons daarom van inzicht veranderen
en eendrachtig de weg bewandelen, die
leidt tot de komende opbouw. Verenigt
u niet verder om ons land te bevechten
door middel van sabotage, rampok, moord
en andere onwettige middelen, die alles
ineen zullen doen storten.
De vroegere leden van het republikein
se leger, de lasjkars en benden lopen nog
rond en stichten verwarring. Houdt op
met illegale handelingen, waarvan het
volk de dupe is, het volk, dat immers niet
verlangt naar moord en terreur. Ik laat
de keuze aan u, voordat het rijksleger
met de zuivering begint. Meldt u en le
vert uw wapens in bij het bestuur, bij po
litie of leger, opdat uw veiligheid verze
kerd zij".
In de zitting van de Veiligheidsraad van
Maandag kwam de gedelegeerde van Co-
beidsjan hadden bezet en geheel Iran
dreigden te overweldigen. Maar toen
kwamen' de Angelsaksische oliebelangen
in het Nabije Oosten in het gedrang; met
het gevolg, dat de Amerikaanse weer
macht achter „het recht" ging staan; en
daarvoor trok Rusland binnen zijn gren
zen terug.
Een dergelijk resultaat heeft echter het
Iumbia op de zonderlinge gedachte als prestige van de Veiligheidsraad niet ver-
we in de diplomatieke taal van dit orga- hoogd; want het was geen succes van dit
36. Even later sprong Basli van vreugde een eind de lucht
in, zodat hij met een zware bons neerkwam. „Wilt U niet
meer zo luid neerkomen?" vroeg de strenge juffrouw van
de leeszaal. „Ik moest wel neerkomen omdat ik was op
gesprongen", zei Basli bedroefd. „Waarom sprong U dan
op?" vroeg de juffrouw nieuwsgierig. „Omdat er dwergen
in de buurt van Amsterdam blijken te huizen", antwoordde
Basli met glinsterende ogen. „Arme man", dacht de juffrouw.
„O, ik ontdek juist dat ik geen achtentwintig, maar
negen en twintig cent heb", zei Bim, om de ander maar
even aan de praat te houden. Maar onze vriend vergiste
zich in de hardheid van harde Joris. Zonder verder een
woord te verspillen vloog Joris Bim naar de keel.
nisme wilden spreken, zouden we zeggen
de imbeciliteit te verklaren, dat „het
een slecht precedent zou zijn, als de Vei
ligheidsraad in de Indonesische kwestie
een voldongen feit zou accepteren".
Stellen we even vast: de gehele we
reldgeschiedenis is één eindeloze reeks
van voldongen feiten. En er is ter wereld
slechts één macht, één enkele, de Katho
lieke Kerk. die er in geslaagd is het vol
dongen feit ongedaan te maken, daar zij,
tot vergeving van de zonde, de onver
biddelijke eis stelt, dat onrechtvaardig
verkregen goed moet worden geresti
tueerd. Maar overigens hebben noch Vol
kenbond, noch Verenigde Naties, noch
Veiligheidsraad het zó ver gebracht, dat
onrecht werd hersteld. Zij hebben het
steeds, soms onder protest, vaak zelfs zon
der dat, aanvaard; en het onrecht tot
„verkregen recht" verklaard, tot een
sterkere macht komt om nieuw onrecht
te plegen.
Wie van precedenten van onrecht wil
spreken, denke slechts om ons tot het
jongste decennium te beperken, de over
orgaan van de Verenigde Naties, maar
alleen en uitsluitend een kwestie van de
geweldige macht van de Verenigde Sta
ten. En dan kan men zich afvragen, hoe
veel prestige de Veiligheidsraad eigenlijk
heeft; op welke vraag het antwoord
kan slechts luiden: weinig of geen.
Dit diep betreurenswaardige feit is
niet alleen te wijten aan het gebrek aan
materieel gezag van de Verenigde Naties.
Een kleine twintig jaar lang heeft de
oude Volkenbond gedebatteerd over een
„politie-leger", dat zo nodig op een be
dreigd punt zou kunnen worden ingezet;
in haar kort bestaan heeft de Uno al heel
wat woorden aan dit „ideaal" verspild.
De verwezenlijking er van zou echter
slechts mogelijk zijn in een over de grote
vraagstukken eensgezinde wereld; maar
van deze zo begerenswaardige toestand
zijn we nog verre af.
Veel erger echter nog is dat de Veilig
heidsraad zijn morele gezag totaal heeft
verspeeld. Voor een deel is dit te wijten
aan het overdadig gebruik van het veto
winningen" van wijlen Hitier en zijn wij- recht door één der partijen; maar voor
1 I AAM A rt «VAaI AT* WaaI ATaIaM a m4 a a ii
len Derde Rijk buiten beschouwing la
tend aan de drie Baltische staten.
Polen, de Balkan, Hongarije, Tsjechoslo-
wakije, Berlijn, aan de arrestatie nog
dezer dagen van kardinaal Mindszenty.
Het zijn maar enkele voorbeelden, welke
echter zo'n duidelijke taal spreken, dat
men werkelijk stokdoof moet zijn om ze
niet te verstaan. Wat heeft de Veiligheids
raad bij deze voldongen feiten, welke in
de historie allesbehalve precedenten zijn,
gedaan? Niets, niets. Slechts in één ge
val van werkelijke betekenis beeft de
raad succes gehad; toen de Russen Azer-
10)
Hoor eens. zegt Nicolle: er moe
Iets gebeuren. Tot de herfst kunnen wij
buiten wonen, maar wat dan? We moe
ten Immers toch weer naar de stad
terug? Op de een of andere manier
moeten wij trachten geld te verdienen.
Wat hebben zij al niet geprobeerd om
geld te verdienenMet uitzondering van
de vijf pond, die Kitty drie weken ge
leden van een damestijdschrift voor twee
bijdragen over „de hygiëne van de ziel"
heeft ontvangen, is de dans van de bei
de meisjes om het gouden kalf tot dus
ver zonder resultaat gebleven.
Ja, ja, meent Kitty verstrooid: er
moet iets gebeuren. Natuurlijk moet er
iets gebeuren
En plotseling als uit haar gedachten
opschrikkend,zegt zij, zo zacntjes, dat
Maud het niet kan horen: Dat arme
schaap, nu moet het weer terug naar die
Marthe. Ach Nicolle, zou het kind nu
niet te helpen zijn Als wij eens met de
vader spraken Als wij hem eens vertel
den dat het kind totaal vereenzaamd is
Wat zou je et van zeggën. ais ik die
gróte mr. Gordon nu eens een lesje gaf
over de psyche van het kind....?
Nou, misschien engageert hij je dan
wel als kindermeisje, antwoordde Nicolle
met een ironisch lachje.
Zij zijn op de hoek van Libertystreet
gekomen. Kitty zal met de kleine Maud
op een bank in het nabijgelegen park
wachten, terwijl Nicolle alleen haar weg
vervolgt om zich bij de Syntax Corpo
ration als steno-typiste aan te bieden.
Een ogenblik later zit zij met onge
veer vijftien andere meisjes in een kale
wachtkamer, die slecht geventileerd is
en naar stijfsel en muffig behang ruikt.
Een uit zijn kracht gegroeide jongen
voelt zich vandaag de steunpilaar van
de zaak. Telkens, als de bel uit de ka
mer van de chef klinkt, vraagt hij ge
wichtig:
Wie volgt van de dames 7
En één voor één verdwijnen de wach
tende meisjes, van wie er 'n paar onder
voed uitzien, in de kamer van de chef.
Het onderhoud duurt gewoonlijk- niet
langer dan vijf minuten. Allen krijgen
zij hetzelfde antwoord: Wij zullen u
dezer dagen berichten.
Nu er zoveel zonder betrekking zijn
is het immers niet nodig zo snel te be
sluiten.
Slechts zij, die genoodzaakt zijn, uren
lang in wachtkamers te antichambreren
en hun laatste stuiver te vertrammen
om een armzalige kans na te jagen,
slechts zij weten hoe verschrikkelijk het
is deze mechanisch uitgesproken woor
den te moeten aanhoren:
Wjj zullen u dezer dagen berichten i
Over een paar dagen krijg ik be
richt, zei Nicolle zonder veel optimisme,
terwijl zij naast Kitty op de bank plaats
neemt: Wat zij niet allemaal van me
wilden weten1 Ik geloof, ais ik wat
toebetaald had, dat zij mij dan beslist
genomen zouden hebben.
Waar ben je geweest vraagt Maud
nieuwsgierig.
Ik Ik heb met een man gespro
ken.
Nicolle's humor wint het al weer spoe
dig van haar teleurstelling.
Een man. vervolgde ze: die er uit
zag als de schrijftafel, waar hij achter
zat. Zijn gezicht leek grijs vloeipapier,
zijn ogen verbleekte inkt, onder zijn neus
had hij een pennenborsteltje. Zijn mond
met goud geplombeerde tanden ging open
en dicht als een koperen brievenweger
en zijn groot, vierkant, kaal üoofd zag
er uit als een slecht afgestofte Inktpot.
Maud heeft er geen woord van begre
pen, maar daar ze Kitty hartelijk ziet
lachen, sluit zij zich er gul bij aan.
Het weekend-huisje aan de Theems
In de middag van de volgende dag
slentert de man, die de kleine Maud bij
de beide meisjes-studenten heeft ge
bracht. langs de smalle bosweg, welke
zich aan de linkeroever van de Theems
uitsteekt.
Nóg werpt de zon haar stralen fel en
warm over het landschap, maar weldra
zal zij door een zich langzaam naar het.
midden van de hemel verplaatsende
zwart-grijze wolkenbank, worden bedekt.
Bij een groep hoge, slanke esdoorns
blijft de man staan en van achter de
bomer, gluurt hij ingespannen over de
lage schutting, welke het weekend-huis
je met de daarbij behorende grond om
geeft.
De man ontwaart de kleine blondine,
die hem twee dagen geleden meer res
pect heeft afgedwongen door haar ener
giek optreden dan door haar verschij
ning.
Zij is juist bezig enige natte kleding
stukken over een drooglijn te hangen,
waarbij de kleine Maud haar- vrolijk
babbelend, de behulpzame hand biedt
door de wasknijpers aan te geven.
De man glimlacht tevreden, ais iemand,
die er van overtuigd is, zich behoorlijk
van zijn taak te hebben gekweten. Wei
een kwartier lang blijft hij in dezelfde
houding staan .onafgebroken naar het
aardige tafreeltje in de kleine tuin sta
fend.
Naderbij komende mensen verdrijven
hem tenslotte van deze verborgen uit
kijkpost. Lan\zaam loopt hij voort .aan
dachtig het weekend-huisje bekijkend,
dat met zijn vlak dak. de lichtbruin ge
schilderde muren en de kleine met glas
overdekte veranda een zindelijke, gezel
lige indruk maakt.
Steeds weer keert hij zich om; teneinde
het huis en de omgeving nog eens in zich
op te nemen en in zijn herinnering vast
te leggen: de weg, die in een grote boog
uit het bos komend om de schutting heen
loopt, het houten schuurtje met het spitse
dak, dat een soort botenhuis schnijt te
zijn en de hoge, rechts van het huis
staande linde, welks takken voor een
deel over de schutting heen hangen.
Na tien minuten blijft de man staan,
zich verdiepend in het opschrift van een
bord, dat in de tuin van een kleine villa
is geplaatst.
Villa te koop of te huur
Drie kamers met serre en keuken, bad
kamer, kelder, botenhuis en moestuin.
Te bevragen bij G. Taylor, Green-
street 7.
Een uur later huurt de man deze villa,
welke door de oorspronkelijke eigenaar
..Boszicht" is gedoopt.
Hij schijnt een bijzondere voorliefde
te hebben voor de hengelsport, want de
gehele middag brengt hij door in een
boot met een grote hoeveelheid splinter
nieuw vistuig.
Blijkbaar toevallig drijft de boot ech
ter steeds in de richting van Danny's
weekend-huisje, zodat de man vanaf de
rivier alles wat zich daaromheen af
speelt kan gadeslaan.
Kitty heeft het restant van haar spaar
duitjes van het postkantoor gehaald: 3
pond, 16 shilling
Het kost haar de grootste moeite deze
3 pond en 16 shilling tegen aanslagen
van de buitenwereld te beschermen,
want voor enige cliënten van het „Advies
bureau voor Vrouwen" vormt de grote
afstand geen beletsel om Kitty en Nicolle
met haar zorgen te bezoeken.
(Wordt vervolgd)
een nog veel en veel groter part aan het
feit. dat de beslissingen en besluiten van
de raad niet gegrondvest zijn op het
recht maar meestal op de politieke be
langen of zelfs op de politieke passies
van de „rechters", die het wel en wee der
volken in hun hand hebben.
In elk vraagstuk wij hebben er bij
voortduring op gewezen is dit gebleken:
in het Iran-probleem, in de Griekse en de
Palestijnse kwestie. En nu, bij het Indo
nesische conflict kan men met practische
zekerheid van te voren zeggen, hoe de
stem der raadsleden zal uitvallen. Enge
land houdt, tegen beter weten in, rekening
met Australië en India: China tegen het
leven van zijn landgenoten in de Repu
bliek in, stelt zich aan de zijde van de
Verenigde Staten. Voorstellen van het
Oostblok worden door het Westen ver
worpen en omgekeerd; Australië kent
maar één gedachte: Nederland weg uit
Indonesië: Syrië staat als Aziatisch volk,
we kunnen het ten slotte begrijpen, on
voorwaardelijk aan de zijde van de Re
publiek: Columbia Is het land. dat voor
al geen precedent wil! Argentinië en
Canada hebben ten minste ingezien, dat
een terugtrekken van de Nederlandse
troepen op de demarcatie-lijn. een vol
slagen chaos zou betekenen. Terwijl de
inmiddels op het toneel verschenen
Oekraine slechts de echo van Rusland
is. hebben België en Frankrijk, in de
solidariteit van de Benelux en de Wes
terse Unie 'Engeland viel in dit laatste
verband, zoals meer gebeurt, uit de toon)
door voortdurende onthouding de zijde
van Nederland gekozen.
Dit alles kon men uit belangen en pas
sies der betrokken staten berekenen.
Maar dan moet men tevens concluderen,
dat de rechtvaardigheid, welke de en'ge
grondslag van alle menselijke betrekkin
gen. derhalve het fundament van elke
kleine of grote samenleving is. in het in
ternationale leven nauwelijks een rol
speelt. Maar kan men verwachten, dat,
als het fundament wordt weggeslagen,
het gebouw, dat er op zou moeten steu
nen. hecht en bewoonbaar zal zijn? Het
is de tragische waanzin van de moderne
mensheid, dat zij dergelijke illusies
koestert.
