Nieuws uit STAD en OMTREK
1275-1950: 675 jair Schiedam
Bijzonder Toneelexperiment
Vroom
LAATSTE BERICHTEN
BIM
D.D.D.
Om
190 135 155
IN 1952 CIRCA DRIE DUIZEND
ONDERWIJZERS TEKORT!
mm
Zj "i. mS..
j*ge 8
PARTIJ SI
V. S.-gezant wenst
Aioskou te verlaten
Tocli post naar Batavia
De suikeroorlog in
Rotterdam
Indrukken uit Java
en de
ontvoering
van
Sinterklaas
Interessante cijfers
PAGINA 3
DINSDAG 4 JANUARI 1949
PLANNEN EN VOORSTELLEN
GEVRAAGD
MELK MET EEN RIETJE
De sclioolmelk
SCHIEDAM RUIMT OP
AFSCHEID VAN KAPELAAN
J. FRANSE
VEILIG VERKEER
burgerlijke stand
MIDDENSTANDS-
VERGADERING
de eerste van het nieuwe
JAAR
TE VEEL EN TE DIEP
MMMMJENEVER!
NAAR BIO-VACANTIE-OORD
LAAT DE MENSEN
MEESPELEN
grote maten
O leuke modellen
kwaliteit: FAVORITA
f<J' fT- f~'
STAALSMOKKEL NAAR
SOVJET-ZONE
PETROLEUM OP NIEUW-GUINEA
GEDEMOBILISEERD LEIDING
GEVEND PERSONEEL
ft ED. VRACHTENMARKT
Viruly met K.L.M."constellation
op weg
JASSEN,
MANTELS en
DEKENS
AMERIKAANS ONBEGRIP
Een beroep op Koningin Juliana
Zinneloze strijd, waarmee
uiteindelijk niemand is gebaat
TOT MOORD AANGEZET
ST. RADBOUDSTICHTING
Streek tussen Demak en Remhang
ongeschonden
MIDDAGSLUITING BLOEMEN
WINKELS
Niet zenuwachtig worden, als een buurvrouw je op de vingers kijkt.
Misschien is het toch niet het laatste kleedje dat zonder punten en
voor die spotprijs verdwijnt.
door NORBERT GARA1
Op 18 Maart 1275 behaagde het aan
Gravin Aleida, de weduwe van Jan van
Henegouwen om aan „hare stad zoals
zij Schiedam graag n°e™de, eenhand
vest te geven, waarbij wy zelfbestuur
verkregen We mochten raadslieden en
schepenen hebben voor wie de inwoners
terecht moesten staan in geval van dood
slag, verwonding, diefstal, wanbetaling
etc^ Het volgend jaar, in 1950, wordt het
dus 675 jaar geleden, dat wij stadsrech
ten kregen.
Hoewel we tegenwoordig al die bij
zondere rechtspraak-privileges aan de
Noordsingel te Rotterdam hebben moe
ten overdragen, is er toch nog genoeg
om trots op te zijn. Wij zijn nog steeds
zelfstandig en als het een beetje wil
met de belangstelling van de ou<^- en
nieuw-Schiedammers, dan zal de toe
komst nog grotere zekerheden voor die
zelfstandigheid brengen dan tijdens de
stichting in 1275.
Om Schiedam eens een kans te geven
midden in de landelijke en streekoelang-
stelling te komen, heeft het gemeente
bestuur gemeend de herdenking van de
stichting van onze stad luisterrijk
moeten vieren.
Vooraan in de rij van initiatiefnemers
komt de Schiedamse Gemeenschap. Op
de eerste werkdag van het nieuwe ïaal
wierp zij een krachtige oproep tot de
burgerij en de verenigingen van Schie
dam door diverse brievenbussen, waar-
ln„Dit moet een feestviering VOOR en
DOOR de gehele burgerij zijn. De be
woners van de omliggende steden en
dornen en ook die van meer afgele
gen plaatsen - zullen eveneens komen
mits het klinkt als een klok.
Te zijner tijd vermoedelijk in Juni
of Juli 1950 zal er een feestweek
worden aangewezen. Door het gemeen-
Er is goed nieuws te melden voor
de melkdrinkende schoolkmdet
ingang van 10 Januari ia nog
strekking plaa s nderwjjzend perso-
voorzien van hun portie, maar dat gaf
veel ongerief, want door de nood van
serviesgoed kon niet altijd een strikt eer
lijke verdeling plaatsvinden. Gelukkig
komt hieraan een einde, want nu krijgen
de kinderen een klein flesje van een 1.
met een rietje. In het kartonnetje is een
ringetje "geponst, dat bij het gebruik van
de melk eerst verwijderd moet worden
Tn die opening past het rietje. Ook
hygiënisch oogpunt is hct vertnuik op
deze wijze veel beter. De dirfrfbutie «i
het drinken kan nu veel vlugger g
Het zal wel voor een ieder duidelijk zijn,
dat deTnkoopprijs van de schoolmelk
j df nieuwe wijze van verstrekking
hover liet dTvoorheeh bij hele flessen,
want nu moeten 4 flesjes schoongemaakt,
gevuld en gesloten worden, terwijl de ex
ploitatie mier ruimte en fust vraagt Ook
de rietjes kosten geld, foch heeft het
Plaatselijk Schoolmelk Comité gemeend
de prijs niet te moeten verhogen en te
laten op 24 cent.
Reeds enige tijd was er al sprake van
verandering van verstrekking, reden
waarom by de laatste prijsverlaging van
de melk geen wijziging in de prijs ge-
maanden, dat er nu op scholen
melk gedronken wordt is het totaal ge-
hruik ruim 450.000 1. geweest. Deze melk
SeMnltlat "is" Vi blesjes te leveren zal
vanaf 10 Januari 1949 de levfing geschie
den door de samenwerke^JJwnatie heeft
laren in Schiedam. Deze combinatie heeft
de levering opgedragen aan P®
bouw en de Vlaardingse Melk Centrale.
Nogmaals wordt cr de aandacht op ge
vestigd, dat aan alle scholen de gelegen
heid opengesteld Is, melk te drinken en
dat voor kinderen, waarvan de ouders
niet in staat zijn de vastgestelde prijs te
betalen, de mogelijkheid bestaat tegen
halve prijs of geheel gratis melk te drin-
ken.
Een aanvraag hiertoe moet via het
hoofd der school aan de administratie
van het P.S.C. worden doorgezonden. Het
bestuur van het P.S.C. hoopt dat vele
ouders hun kinderen in de gelegenheid
zullen stellen, melk te drinken op school.
Nauwelijks waren de huismoeders
gistermorgen klaar met het opruimen
van de kamer, of zij stonden al in de rij
voor de winkels, waar gemoderniseerde
plakkaten met het ouderwetse woord
Opruiming" tot rij-vorming verzochten
Het nieuwe jaar was ingezet met 85
nieuwe textiel-punten, maar door de
ervaring wijs geworden, wisten de huis
vrouwen, dat er met 35 puntengeen
kinderen en geen huizen aan to kw<wn
zijn en dus zwermden zij op de P™te.®
vrije verkoop af als wespen op vacantie-
limonade.
De winkeliers, blij weer wat ruimte
te kunnen maken voor de afkomende
nieuwe goederen, hadden ingespannen
zitten cijferen en nu duikelden door de
etalage de artikelen van hoog-gezeten
oorlogsprijzen naar de diepste diepten
van het „ramsch"-goed.
Dc dame met het uitzonderlijk kleine
voetje had geluk, toen zij zich voor een
krats, kon schoeien met dat mooie
schoentje waarnaar tal van dames met
begerige blikken hadden gekeken. Hoe
waren zij teleurgesteld, dat de leest haar
niet paste Het mooie schoentje dreigde
een winkeldame te worden. De baas
zette het in de uitverkoop. Nu zijn die
twee enige Assepoestervoetjes er voor
een belachelijk laag bedrag gelukkig
mee.
tebestuur is de organiserende en de
coördinerende kracht, De Schiedamse
Gemeenschap, als centraal lichaam voor
de festiviteiten erkend. Werkcomité en
werkcommissies zullen spoedig worden
gevormd, teneinde de voorbereidende en
uitvoerende maatregelen tijdig ter hand
te nemen en bijtijds daarmee gereed te
zijn. Het is de bedoeling, dat ook aan
deze voorbereiding de gehele burgerij
meewerkt.
In de boezem van uw bestuur en met
de leden van uw vereniging zult gij
deze belangrijke kwestie uitvoerig moe
ten bespreken en rustig bestuderen.
Ieder goed en fris denkbeeld moet wor
den aangemoedigd, zodat de stadsfeesten
van ieders fantasie en inzicht profiteren.
Men zende zo spoedig mogelijk denk
beelden, plannen of voorstellen in aan
net secretariaat van de Schiedamse Ge
meenschap, Nieuwstraat 12. Dit kan zo
wel door middel van het bestuur van
de betrokken vereniging als recht
streeks."
Het bestuur hoopt een groot aantal
brieven te ontvangen. Een keuze hieruit
zal gedaan worden en waar nodig, zal
contact gezocht worden met de uitvin
der of uitvindster.
De eerste stap op de goede weg naar
een grootse feestviering is hiermee ge
zet. Anderhalf jaar is niet zo bar veel
tijd. Laten alle Schiedammers zich be
ijveren om er een echt stadsfeest van te
maken, waar we nog lang op kunnen
teren, waarmee we tegelijk een nieuwe
grote naam voor Schiedam in den lande
vestigen.
E. H. B. O.
Overschakeling van het z.g. bedrijt's-
diploma naar Eenheidsdiploma
Het bestuur van het Oranje Kruis,
heeft aan diverse E.H.B.O. veren, een
circulaire gezonden met de mededeling,
dat de commissie voor E.H.B.O. bij be
drijfsongevallen wordt opgeheven.
Om nu de moeilijkheden te onder
vangen zullen zij, die de cursus van de
Arbeidsinspectie gevolgd hebben voor
het komende jaar volstaan met de z.g.
examencursus van 8 lessen ter berei
king van het eenheidsdiploma.
Voor de eenheid in het onderwijs van
E.H.B.O. zeker weer een stap vooruit.
De Katholieke verbandmeesters kun
nen zich hiervoor Dinsdagavond 8 uur
melden aan het K.A.B. gebouw Lange
Haven 71.
Deze herhalingscursus is ook bestemd
Morgenavond om 8 uur onder de kerk
zal er gelegenheid bestaan afscheid
te nemen van de WelEerw. Heer J. Franse
kapelaan in de parochie van het H. Hart.
De datum van bovenvermeld schrifte^
lijk gedeelte van het Verkeersexamen
voor de leerlingen van de hoogste klas
sen der lagere school is dit jaar bepaald
°PD?paiaatselijk^eVearemging voor Veilig
Verkeer mag
de scholen d ape daarvoor in aan-
worden dat ditmaal a jn de gele_
merking komende kina vgn
gen gesteld zullen wor Veiljg
parate kennis op het geuicu
Verkeer blijk te geven.
GEBOREN: Gerardus M., z. v-
Rosmga en G. Monteban; Arie M. J
L Notenboom en H. van Vliet; Thoma
z. v. Th. Rehermann en W. Krommen
hoek: Hermina J., d. v. J. Stolk en J. v.
Greunings; Maria J. M., d. v. P. W. A.
Seijkens en M. M. Eikenbroek; Jan, z. v.
J van Es en A C. Groeneweg; Josephus.
B„ z. v. A. J. J. Heggelman en M. Sturm;
Gerrit H.. z. v. G. H. Koring en F. F.
Oosterman; Neeltje. d. v. N. Bruggeling
en M. M. Koorevaar; Johannes W., z, v.
J. S. Sneep en M. C. Mos.
OVERLEDEN; W. de Groot 68 j. wed.
van A. Zijdenbos: M. M. Sommers, 89 j.,
weduwe van A. B. Osterholt.
De R.K. Middenstandsbond, afdeling
Schiedam start op Donderdagavond a s.
het nieuwe jaar met een gezellige bij
eenkomst in Musis Sacrum, waar leden
en hun dames verwacht worden.
Het bestuur is van plan de vergade
ringen in 1949 fris, zakelijk en gezellig
te organiseren. Het hoopt, dat de leden
in het nieuwe jaar met het goede voor
nemen om de bijeenkomsten allen te
bezoeken, zullen meewerken aan de in
tensivering van de activiteit en de strijd
baarheid van de Kath. Middenstands
beweging.
De 6-jarige T., wonende aan de Juliana-
laan speelde op zolder met lucifers. Een
daarvan kwam in t n kleerkast terecht.
Omdat geen onmiddellijke gevolgen ge
constateerd werden, dacht men, dat dc
lucifer was uitgegaan.
Op Nieuwjaarsmorgen werd de familie
echter wakker door een scherpe lucht als
van brandende kleren. Op zolder was de
vloer onder de kist was doorgebrand en
de kleren zelf waren verkoold. Enkele
emmers water deden het werk voor de
brandweer ter plaatse was.
De 69-jarige C. H. Kerdel, wonende, aan
de Roosbeek, werd op Nieuwjaarsdag
dood in zijn woning aangetroffen. Hij had
het oude jaar met zoveel sterke drank
uitgeluid, dat hij voor geen nieuwe jaren
behoefde bij te tekenen.
In de nacht van Donderdag op Vrijdag
verschaften dieven zich toegang tot het
pand van de distilleerderij M. aan de
Noordvestsingel. Twee dozijn met jenever
gevulde flessen werden daarna ongedekt
vervoerd naar 'n plaats, waar men Oude
jaar vierde. Zei een der penose jongens:
„MmmmJenever!"
Vier Schiedamse kinderen gaan genie-
ten van enkele weken verzorging in het
voor diegenen, welke reeds eerder een j Bio-vacantie-oord. Donderdagmorgen om
Eenheidsdiploma behaalden. Verdere half 9 vertrekken ze met de trein. De heer
inlichtingen te bekomen secretariaat i Daniëls, dir. van Monopole-theater, zal
Schie 4. voor de reis een pakketje meegeven.
Gisterenavond werd in het intieme pa
tronaat van het S. F. L. in de Gorzen een
toneel-experiment beproefd, dat in opzet
geslaagd mag heten. Daar de uitvoering
in handen lag van de leiders, die dezelf
de handen met duizend en een andere
S. F. L.-zaken vol hebben, past het ons
ten aanzien van de vertolking clementie
te betrachten.
Nadat mej. Mien van Noort met haar
koortje zes kerstliedjes had gezongen,
waarbij niet alleen eenvoud en muzikali
teit, maar ook verzorgde uitspraak en
effect-loosheid opvielen, werd een to
neelspel van Gerrie Wijtens opgevoerd.
De schrijver zelf noemt Modern Hei
den en Kerstmis „een ander Kerstspel".
Het is zijn bedoeling, om aan de men
sen in de zaal Kerstmis te laten zien, zo
als het niet gevierd moet worden en
Kerstmis, zoals het voor vele aanwezi
ge ouders een bereikbaar ideaal moet
zijn.
Zijn opzet heeft geen ogenblik grootse
allures; het wil alleen maar direct aan
spreken tot de aanwezigen in de beperk
te ruimte; het wil op het zeer primitieve
toneel de kleine mogelijkheden uitbui
ten.
Daarin is deze S. F. L.-leider ge
slaagd.
Op twee manieren betrekt hij de zaal
In het gebeuren. Hij laat de proloogzeg-
ger een twee-gesprek houden met de
toeschouwers en hij stuurt de voornaam-
sten van zijn wan-Kerstmisvierders de
zaal in om van daaruit te gaan aanschou
wen, hoe het dan wel moet.
De mensen hebben geheel en al meege
leefd en waar de spelers in zeggings- of
uitbeeldingskracht tekort schoten, vulden
de toeschouwers met hun fantasie het
mm
Walter Bedell Smith heeft president
Truman verzocht hem te ontheffen van
de functie van ambassadeur der V. S.
te Moskou.
Smith diende zijn verzoek in tijdens
een conferentie met president Truman.
Er is blijkbaar nog geen beslissing ge
nomen. Na afloop van het onderhoud
gaf Smith te kennen, dat indien de pre
sident er op zou staan, dat hij zijn
functie zou blijven waarnemen, hem
geen andere keuze over zou blijven dan
naar Moskou terug te keren.
Smith verklaarde, dat hij aanvanke
lijk voor een verblijf van twee jaar
naar Moskou was gegaan. Hij was daar
nu al drie jaar geweest.
ROTTERDAM
Volgens de Duitse politie, die een on
derzoek instelt naar een in Düsseldorf
ontdekte staalwarensmokkel, zou 30 ton
van een bijzonder soort staal van Krupp,
geschikt voor bepantsering van tanks,
raketwapens en een speciaal soort gra
naten, de sovjet-zóne zijn binnengesmok
keld Meer dan 100 personen, die verbon
den zijn aan verschillende firma's in de
sovjet-zóne en in West-Duitsland, zouden
bij deze clandestiene transacties, waar
bij speciale soorten staal en staalwaren
werden geruild voor textiel uit de sovjet-
zóne, betrokken zijn.
Van de zijde van de politie werd voorts
medegedeeld, dat in totaal staalwaren ter
waarde van enkele millioenen Duitse
mark de sovjet-zóne zijn binnengesmok
keld.
vent in de zaal gezet om te zien, hoe in
een gezin met twee kinderen Vader en
Moeder zich verzoenen voor het kerst
kribje om wille van het waarlijk Zalige
Kerstfeest.
Allen knielen tenslotte voor hét leven
de kribbetje, waarbij de proloogzegger
het Evangelie-verhaal over het Kerst
gebeuren voorleest.
De Vaders en Moeders van het S F. L.
waren er zo volkomen In, dat zij spon
taan het „Stille Nacht, Heilige Nacht"
aan het slot van de avond meezongen.
Het viel ons op, dat het stuk voor een
groot deel door de leiders en leidsters
gespeeld werd. Dit was toch zeker een
goed gegeven voor de toneel-spelers on
der de ouders zelf. Zou dat niet een
volgende stap zijn in de richting van een
„S.'F. L. Gorzen-toneel op de planken"?
Bijzonder stalletje
De gezinnen, die onder de hoede staan
van het S. F. L. in de Gorzen hebben
hart voor hun patronaat. Altijd zijn zij
bezig om het gebouwtje aantrekkelijker
en mooier te maken.
Hun kerststal zal wel de meest origi
nele in wijde omtrek zijn. Het gehele
altaar van de kapel is door de mannen
herschapen in een grot. De stal staat er
met kleine beeldjes in de hoek, maar de
Kruislieve-heer ies het nieuwe middel
punt geworden.
Die kapel is eigenlijk al veel te klein,
ondanks de drie missen, die 's Zondags
gelezen worden. Pater v. Ierssel hoopt op
een uitbreiding binnen niet al te lange
tijd.
De Standard-Vacuum Oil Co.-heeft
Vrijdag te New York bekend gemaakt,
dat het petroleumveld Klamono op
Nieuw-Guinea in productie gebracht is.
De eerste ruwe olie is afgeleverd in de
haven Sorong op Westelijk Nieuw-
Guinea.
De productie is op het ogenblik 4000
vaten per dag groot. De petroleum wordt
door een dicht oerwoud over een afstand
van 50 kilometer naar Sorong gepompt.
De exploitatie van dit veld wordt ge
financierd met behulp van Amerikaans,
Nederlands en Engels particulier kapitaal.
Bij beschikking van de minister van So
ciale Zaken is een commissie ingesteld
voor de plaatsing van gedemobiliseerd
leidinggevend personeel.
Tot voorzitter dezer commissie is
noemd dr. ir- A. Hacke.
be
ROTTERDAM, 3 Januari 1948.
104 ton steen Geldermalsen, 200 ton petr.-
cokes Krimpen a.d IJsel, 300 ton petr.-
cokes Moordrecht, 106 ton mais Steenwijk,
170 ton mais Leeuwarden, 100 ton steen
Arnhem. 400 ton steen IJmuiden 480 ton
suiker Amsterdam, 75 ton cement Doetin-
chem 485 ton cement Utrecht, 225 ton ce
ment' Tiel, 260 ton kolen Dongen, 600 ton
kolen Arnhem 40 ton hout Den Haag, 100
ton meel Someren, '100 ton meel Maas
tricht 56 tand. hout Lithoyen, 37 stand,
hout Swalmen, 50 stand, hout Oosterhout,
IC stand hout Katwijk.
Naar wij vernemen is hedenmorgen om
half tien een K.L.M. „Constellation" on
der gezagvoerder A. Viruly met bestem
ming Batavia vertrokken. De machine
heeft 3000 kg. post aan boord.
Omtrent de te volgen route kunnen nog
geen nadere mededelingen worden ge
daan.
5 Januari a.s.
houdt het
R.K. Parochieel Armbestuur
en St. Vincentiusvereniging
een inzameling langs de
huizen van
TEN BATE VAN DE ARMEN.
Een kras staaltje van het totale onbe-
rip in Amerika voor de Indonesische
kwestie leverde gisteren mevrouw Mar
garet Smith, de enige vrouwelijke senator
van de Ver. Staten. Zij verklaarde n.l.
volgens A. P.:
Ik voel mij gedrongen, door wat er, naar
ik weet, in de harten van de Amerikaanse
vrouwen omgaat, een beroep te doen op
de Koningin van Nederland, om de macht
uit te oefenen, waarover zij beschikt en
de gevechten in Indonesië te doen beëin
digen.
Voor alle vrouwen van de wereld is dit
een beproeving. Koningin Juliana kan door
haar individuele beslissing aan de we
reld tonen, dat de vrouwen bezield zijn
van een verlangen naar vrede, en van
de wil om tot de vrede te komen- Zij
heeft hiertoe een ongeëvenaarde gele
genheid".
Mevr. Smith zei verder, dat het „vrij
duidelijk is, dat de Nederlanders de oor
log begonnen zijn", en de vraag is „hoe
kunnen wij de Nederlanders ertoe krij
gen, de oorlog te beëindigen. De meest
voor de hand liggende manier is de Mars
hall-hulp aan Nederland stop te zetten,
indien onze overredingspogingen falen'
In Rotterdam wordft, zoals gemeld, een
„suiker-oorlog" gevoerd. Enige tijd
den heeft de regering, na lang aandrin
gen uit alle geledingen van het bednjis-
leven, toegestemd in een prijsverhoging,
welke een meer draaglijke winstmarge
voor de kruideniers inhield dan voorneen.
Enkele middelgrote kruidemersbedry-
ven in Rotteidam gingen hun suiker
evenwel verkopen beneden deze toege
stane prijs, welke 75 ct. per kilo bedroeg.
Toen onderhandelingen met de betrokken
bedrijven, welke o.a. werden gevoerd door
de vakgroep Detailhandel in Kruideniers
waren, -niet tot een vergelijk leidden, zijn
verscheidene winkeliers er toe overge
gaan, de suikerprijzen op hun beurt ;e
verlagen. Van normale concurrentie kan
thans niet meer worden gesproken, omdat
in tal van gevallen de kruideniers ae
suiker verkopen beneden de inkoops
prijs. Hoezeer men een verlichting van
de huishoudelijke begroting door middel
van een prijsverlaging ook op prijs moge
stellen, een chaotische toestand, zoals die
ten aanzien van de suikerprijzen is ont
staan, is niet in het belang van de handel
en evenmin van de verbruikers zelf, om
dat de door de bedrijven geleden ver
liezen op de suiker zullen moeten worden
goedgemaakt door een hogere winst op
andere artikelen.
Door de vakgroep is intussen nog niet
alle hoop opgegeven, dat er op een of an
dere wijze nog orde zal kunnen worden
geschapen in deze chaos en dat men als
nog tot een redelijke oplossing zal kunnen
komen. Veel zal daarbij echter afhangen
of de bedrijven, welke oorzaak zijn Van
deze zinneloze concurrentiestrijd, waarbij
uiteindelijk niemand is gebaat, in hun
eenmaal aangenomen houding volharden.
De rechtbank te Dordrecht heeft de
23-jarige Dordtse fabrieksarbeidster M. B„
die ervan verdacht werd een man te heb
ben aangezet tot moord op zijn echtge-
note, veroordeeld tot 8 jaar gevangenis*
straf.
De moordenaar, de schilder A. B. werd
reeds eerder tot 12 jaar veroordeeld.
Het bestuur der Sint Radboudstichting
heeft in de vacature, ontstaan door de
ontslagneming als z danig van de heer
mr. dr. L. F. H. Regout te Meerssen, be
noemd tot curator der R. K. Universiteit
de heer dr. ir. J. van Aken te Geleen.
Met ingang van 1 Januari 1949 is aan
dr. C. van den Berg, directeur-gene
raal van de Volksgezondheid, eervol
ontslag verleend met dankbetuiging
voor de door hem bewezen belangrij
ke diensten.
Een speciale correspondent van Aneta,
die een rondreis maakt door het Noorde
lijke deel van Oost-Java, meldt, dat de
streek tussen Demak en Rembang on
geschonden gebied is. De steden Koedoes,
Pati, Djoeana en Rembang zijn vol da
gelijks leven, de pasars zijn druk bezocht
en op de velden wordt gewerkt. Te Blora
daarentegen zijn de meeste grote gebou
wen opgeblazen.
Uit het meest Westelijke deel van Java
meldde een correspondent van Aneta, dat
de Nederlandse militairen bij Kopo op
't vliegveld Gorda 3 republikeinse twee
dekkers hebben aangetroffen. Te Rang-
kasbitoeng vonden dé spoorwegen 11 lo
comotieven, 150 goederenwagons en 40
personenrij tuigen.
Serang maakt een slordige indruk. De
bevolking lijdt aan vele tropenziekten en
de medische dienst van het Rode Kruis
heeft voor maanden de handen vol werk.
De eerste dag behandelde het Rode Kruis
500 patiënten tegen framboesia en schurft.
In de stad Serang worden dagelijks 800
porties eten uitgedeeld.
De vakgroep „detailhandel in bloemen
en planten" heeft onder de Ned. bloemen
winkeliers een enquête gehouden inzake
de door de minister van Economische Za
ken in zijn ontwerp van wet op de win
kelsluiting voorgestelde verplichte mid
dagsluiting.
Verzonden werden 2340 enquêtekaarten,
waarvan er 1518 terugkwamen. Tegen een
verplichte middagsluiting verklaarden
zich 946; er voor 572 winkeliers.
ontbrekende meer dan aan.
o.. gaaf het" ^precies, dit ge-
waren maar enkele van de
die wij tjjdens het spel
beurt zo"
opmerkingen,
hoorden-
De proloog-zegger had weg
de moderne hemelmgen uit Amerikaanse
films. Het was geen engel met vleugel
tjes, maar een sportieve jonge man i„
overhemd. In een aanklacht aan het mo
dern heidendom nodigde hij de zaal uit
mee te gaan naar de kroeg. Wam, m
het geluk zoekt in drank. In deze, met
kleine middelen goed aangeklede scène,
viel onmiddellijk het ware toneelbloed
weer op.
De kroeg kan geen plezier brengen en
daarom gaat de prolo°gzegger mct ons
naar een dansfuif, waar het Kerstman-
netje de verveelde stemming 1 op-
luisteren. Een' stelletje voelt zich daar
niet thuis en wordt naast de dronken
Schreven de Leidse universiteitsmensen
dezer dagen, dat er tengevolge van be
paalde wantoestanden aan de medische
faculteit gevaar dreigde voor de volks
gezondheid, de onderwijsmensen van de
lagere school zouden naar aanleiding van
de dezer dagen door het Centraal Bu
reau voor de Statistiek gepubliceerde
cijfers over net aantal onderwijskrachten
een adres tot de minister van Onderwijs,
K. en W. kunnen richten over ernstig
dreigende gevaren voor de geestelijke
gezondheid van ons volk. Speelden bij de
medische faculteit vooral het tekort aan
onderwijskrachten en het gebrek aan leer
middelen bij een overgrote belangstelling
van de zijde der studerenden de hoofd
rol, bij het lager onderwijs doet gebrek
aan belangstelling voor de studie en du»
ook voor het beroep van onderwtlzer een
dreigend gevaar vrezen.
Zoals bekend is sinds 1930 het aantal
40, Pietermanknecht was zo verstandig, bij de kano
verhuurder ook een boot te huren. Daarmee gmg hij lang
zaam stroomopwaarts tot hij een diep, donker bos langs
de oever zag. „Het zou mij niets verwonderen, wanneer
hier dwergen huisden", dacht Piet. Hij meerde de boot aan
de oever en liep langzaam naar de rand van het bos.
..Men krijgt tegenwoordig weinig goud", zei Basli onderwijl
tegen de motorrijder. „U heeft het toch niet gestolen?" Dit
Was een handige vraag van Basli. „O nee", antwoordde de
motorrijder, bang dat hij zou worden verdacht. „Ik heb
het van een dwerg gekregen, die ik op mijn motor heb
weggebracht".
De tweede motorrijder liep moeizaam met de zware Bim
in de zak in de richting van de stad. Bim maakte nu een
handig gebruik van zijn pepernoten. Iedere honderd meter
liet hij een pepernoot vallen. Toen ze in de stjd kwamen,
deed hij het iedere tien meter. „Er is een klein kansje, dat
ze me dan vinden", dacht Bim.
Geneesmiddel tegen
huidaandoeningen.
Zuivert de poriën, doet de
jeuk bedaren, verfrist en
sterkt de huidweefsels.
14)
Ja, die Coveriey, zo vervolgt Be-
nett zijn verhaal: „is een slimme vos.
Maar eens zullen we hem toch wel van
gen. Wij hebben bepaalde redenen om
aan te nemen, dat hij zich op het ogen
blik in Engeland ophoudt
Hy zwjjgt plotseling en ziet Kaynes
aan.
Wat is er aan de hand?
Kaynes luistert ingespannen en wendt
het hoofd in de richting van de tuin
Het was net. of tk buiten voetstap-
Pen hoorde inspecteur!
e". 2iJn zij nu een en al aandacht
Misschien is het onze patrouille,
fluistert Benett: ,,Maar de jongens heb
ben toch de opdracht zich bij ons te mel
den. Eigenaardig, dat zij dat tot dusver
nog niet gedaan hebben!'
Hij wendt ztcb tot de beide meisjes
Schrikt u alstublieft niet, dames, als-
ik u zeg, dat dit huisje hier sinds gister
avond onder politietoezicht staat.
U hebt er zeker nog niets van be
merkt, wel? onze machinerie werkt
geruisloos Wij nemen namelijk aan, dat
Coveriey zien in de omgeving ophoudt
en mocht dat niet het geval zijn, dan
menen wij er toch °P te moeten rekenen
Thplm htrinenkort hier buiten aan de
dnnr rib ?.ullen ontmoeten, want deze,
ilv is nie Ule Sezochte Conrad Cover-
7' anders dan de echte va
ier,™Je klelne Maud. Wij twijfelen
er dan ook met aan, of hij zal een poging
doen om zijn kind te zien. misschien zelfs
wel om net te ontvoeren.
Dat begrijp ik toch niet goed, zegt
Kitty verwonderd: „Ik heb toch vandaag
een brief van mr. Gordon gekregen,
waarin hij de wens te kennen geeft, dat
zijn dochtertje hier blijft. Wie is nu
eigenlijk de vader?"
Gordon heeft de kleine Maud ge
adopteerd.
Een ogenblik, interrumpeert Dan
ny: „Nu gaat mij een licht op. Gordon,
mr. 'Gordon..,- Is dat misschien de di
recteur-generaal van de Estna-fabrieken.
inspecteur?"
Inderdaad
Bewaar me!
Danny laat zich weer op zijn emmn
vallen. De wetenschap dat het kind van
de almachtige der Estna-fabrieken zich
hier in zijn wéék-end-huisje bevindt, is
hem in de oenen geschoten.
Gehoorzaam gaat Danny weer op zijn
emmer zitten.
Op de veranda heerst thans een diepe
stilte; vanuit de tuin klinken af en toe
voetstappen en het gedempt geluid van
stemmen dringt tot hier door....
Eindelijk komt Kaynes weer uit de
duisternis te voorschijn.
De patrouille, inspecteur, meldt bij.
Inspecteur....
Kaynes kijkt de belde meisjes een
ogenblik besluiteloos aan voor hij verder
spreekt-
Inspecteur de mannen hebben, net
als ik. het gevoel, of er iemand om het
huis heen sluipt Daarom wilden zij hun
schuilplaats ook niet verlaten. Misschien
slagen zij erin de man te verrassen.
Die nele geschiedenis bevalt me
niet, zegt Benett; „Da' kind moet nier
weer vandaan De ligging van het huis
de gehele situatie hier past niet in ons
plan"
Merkwaardtg is de blik. welke Kaynes
na deze woorden van zijn chef Kitty toe
werpt. Het is. of hij van haar bijstanc
verwacht, of hij verwacht, dat zij zich
tegen Benett's plan hei kind hiervandaan
Richard Kaynes maakt plotseling een te nemen zat verzetten
waarschuwende beweging en legt den
vermanend zijn vinger op de lippen, daar
mee allen gebiedend te zwijgen.
Onverwacht staat hij op om dan ge
ruisloos als een schaduw uit de verat»
da te glijden Danny wil hem volgen,
maar Benett fluistert bevelend: „Hier
blijven!"
Wat zou het kind eigenlijk kunnen
overkomen, inspecteur?, vraagt Kit'.v,
enigszins opgewonden: „De man. die Maua
ontvoerde, heeft haar toch bij ons ge
bracht! Het ligt dus voor de hand, dat
zij bij ons het veiligste is Ongetwijfe.'.
is het de wens van de man, dat het kino
bij ons blijft. Voor het overige schijnt
trouwens mr. Gordon, van wie wij van
daag een brief hebben ontvangen, dezelf
de mening te zijn toegedaan".
Het ontgaat haar niet, dat over Kay
nes' ernstig gelaat een tevreden lachje
glijdt en dat geeft haar de moed voort
te gaan.
Wij zijn niet bang. inspecteur! Niet
waar, NicoleDanny?
Deze suggestieve vraag doet Kitty's
beide kameraden, mechanisch als pa
goden, het hoofd schudden.
Bovendien zet u toch zo even, in
specteur Kitty's stem klinkt nu zeer
beslist dat wij onder bescherming
van de politie staan Welnu .dan' heb
ben we toch niets te vrezen Neen.
inspecteur, ik geef u Maud niet mee
Benett kijkt Kitty goedmoedig glim
lachend aan.
U schijnt nog al aan het kind ge
hecht te zijn.
Ja, inspecteur, het meisje is mij in
die paar dagen zeer lief geworden. En
het is aan mij al helemaal gewend. Een
scheiding zou haar zeker ontzettend ver
driet doen.
Nu. tn teder geval moet tk toege
ven, dat het u niet aan durf ontbreekt,
juffrouw Devine Maar wij zullen deson
danks eens ernstig moeten overwegen,
of het niet wenselijker is alles >e vermij
den. wat deze idyllische woning tot het
toneel van een gevecht tussen de politie
en een misdadiger kan maken Ik mag
niet verhelen, dat die Ooverlev naar het
zich laat aanzien, zich tot een gevaarlijk
desperado 'heeft ontwikkeld. Tenslotte
heeft deze geschiedenis reeds een men
senleven geëist. Op de heide bij Kensing
ton
Inspecteur, valt Kaynes het plotse
ling in de rede: de bewaking is immers
aan mij toevertrouwd! Ik geef u de ver
zekering, dat geen enkele bewoner van
dit huis ook maar één haar zal worden
gekrenkt.
En als je pech hebt zucht Benett:
Dan wordt er natuurlijk gezegd: Benett
is de schuld van alles Dan heb ik ver
zuimd alle voorzorgsmaatregelen in acht
te nemen en had ik alles vooruit moeten
voorzien.
Even zit hij in gepeins verzonken.
Een lastige geschiederiismompelt
hij: Een zeer lastige geschiedenis
Vertelt u me eens. inspecteur, mengt
Nicole zich |n het gesprek: wat gaf mr.
Gordon eigenlijk aanleiding tot het be
sluit om zijn dochtertje voorlopig bij ons
te laten
Het schijnt, dat Benett om een of an
dere onnaspeurlijke reden het beant
woorden van deze vraag niet gemakke
lijk valt. Hy wisselt een haastige blik
met. Kaynes. Eindelijk deelt hij mede,
dat Gordoél een dreigbrief heeft ontvan
gen. Waarschijnlijk van de man, die het
kind ontvoert heeft.
Deze man oedreigt Gordon met de
dood. als hij Maud niet bij de beide stu
denten laat. bij wie hij haar gebracht
heeft.
(Wordt vervolgd)
leerlingen der kweekscholen zeer sterk
gedaald tengevolge van een dreigend
overschot aan onderwijskrachten en van
een uitermate lage beloning, terwijl het
stelsel van .kwekelingen met akte voor 30
gulden per maand nu juist geen methode
was om jonge mannen en vrouwen voor
dit beroep warm te doen lopen. Hoe dit
overigens ook zij, een feit is, dat het
aantal leerlingen aanmerkelijk is ge
daald en nog geen neiging tot stijging
vertoont Zelfs is dit aantal ln 1948 met
ruim duizend teruggelopen, hoofdzakeii.iK
door de afschaffing van de één-jarige
spoedcursus.
Het aantal lagere-schoolleerllngen daar
entegen nam gestadig toe én tengevolge
van het hoge geboortecijfer in ons tand
en tengevolge van het wel zeer tage sterf
tecijfer in de groepen tot 15 jaar. Boven
dien heeft het jaar 1946 een zodanig hoog
aantal geboorten opgeleverd, dat de vraag
gerechtvaardigd is. of aan al deze baby s
t. z. t wei op verantwoorde wijze lagor
onderwijs gegeven kan worden.
De lichting 1946 nu zal in het Jaar 1952
de lagere school binnenstappen om de
plaats te gaan Innemen van de lichting
1938, die dan de veertienjarige leeftijd
zal passeren. Trekken we nu van betoe
lichtingen de sterfgevallen tn de onder
scheiden jaren van de groepén tot IS
jaar af, dan houden we de aantallen over
die elkaar ln 1952 zullen aflossen Dit
betekent, dat ln 1952 ruim 170.000 leer
lingen de lagere school zullen verlaten
en ruim 267.000 leerlingen zich zullen
komen aanmelden, zodat er in dat jaar
ruim 97.000 leerlingen meer op de lagere
school zullen zijn dan er in 1951 waren
In datzelfde jaar 1952 komen de on
derwijzers klaar van de lichting 1948.
van de lichting dus, die aan het terug
lopen is. Nemen we hu aan, dat dit aan
tal minstens nodig zal zijn om de plaat
sen te bezetten van de collega's, t'e
overleden zullen zijn of door huwelijk,
leeftijd enz. het onderwijs zullen hebbeo
verlaten, dan zit ons land in 1952 met
een tekort aan onderwijskrachten nodig
om ruim 97 000 leerlingen behoorlijk on
derwijs te doen geven In het jaar 1R43
nu waren er 1.195.629 leerlingen, die da
lagere school bezochten en 33 823 ontte:-
wijskrBChten. Gaan we van deze gege
vens uit, dan is één onderwijzer of on
derwijzeres nodig voor gemiddeld 35
leerlingen. Bij een toename van S 000
leerlingen zuilen dus ruim 2.770 leer
krachten meer nodig zi.in dan de 1948-
lichtlng zal afleveren. Komen die er niet.
dan zal het gemiddeld aantal leerlingen
tot minstens 40 stjjgen.
Wat dat betekent, zal alleen een on
derwijzer van vandaag u kunnen ver
tellen! die reeds jaren worstelt met het
probleem van de te grote klassen.
De minister van O. K. en W. zij derhai"e
in overweging gegeven om tijdig maat
regelen te treffen om het dreigend ern
stig tekort aan onderwijzers en onder
wijzeressen voor de lagere school te voor
komen.
TH. P.
