In 1950 souvereiniteitsover-
dracht aan Y.S. van Indonesië
Krachtige uiteenzetting van
Nederlands standpunt
eerbericlit
M
Montgomery komt confereren
Leger en vliegvelden van ons land
De ontruiming van een seminarie
Twee missionarissen stierven
de marteldood
„Loden verrader" bijna geschaakt
Gongc
naar de eenheid
wm
siËÈi
De veiligheid van West-Europa
SSSmU XfS™a"NM"-
SSff .s«ï"j£ SS?, °4'ïï
S?S*we'ri réeis jn
Goed werk
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Regeling in Indonesië
Rode intocht in
Tientsin
Minister Lieftinck
als de financier
/f=
LAGEN
DE VERRE EN MOEILIJKE WEG
mmM
Doodvonnis voor kard.
Mindszenty vaststaand
Slechts 65000 ton via
Beneluxhavens
friste JAARGANG
ZATERDAG 15 JANUARI 1949
No- 20826
WEINIG VERANDERING
IN TEMPERATUUR
Ontwerp-voorstel van Amerika
Drie republikeinse leiders voor het vliegtuig, dat hen van Djokjakarta
naar elders zal brengen. Van links naar rechts: Raden S. Suriadarma,
hoofd van de republikeinse luchtmacht, Sutan Sjahrir en Kusnan,
minister van arbeid.
300 DODEN IN DURBAN?
DE toedracht VAN DE
Moord te MUNTILAN
tenTin W&&
-
Xav
eriuscollege en scholen
verwoest
IR
WE NEMEN ER NOG EEN
EEN MILLIOEN VOOR HET
PENSIOENFONDS
TURKS KABINET
AFGETREDEN
CONFERENTIE TE BRUSSEL
REEDS BEëINDIGD
België hoopt op materiaal-
leveranties
RIJNVERKEER OP DUITS
LAND STELT TELEUR
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van de „N.V. De
Courant De Maasbode" Rotterdam-
De abonnementsprijs bedraagt 8-90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJPERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P.
LEO J- M. HAZLLZbl
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
METEN MET TWEE MATEN
Dinsdag 1.1, werd de zitting van de
Veiligheidsraad te Lake Success ver
daagd, zonder dat het tot een resolutie
inzake Indonesië gekomen was. Vrij
dagmiddag kwam de Veiligheidsraad
opnieuw bijeen om het Indonesische
geschil aan een bespreking te onder
werpen. En als eerste spreker voerde
thans de .Nederlandse gedelegeerde
dr. J H. van Royen, het woord om
het Nederlandse standpunt nogmaals
uiteen te zetten en te antwoorden op
de sprekers, die in de twee vorige zit
tingen, die aan Indonesië gewijd wa
ren, aan het woord waren geweest.
Dr Van Royen. deelde mee, dat de
Nederlandse regering alles zou do®"
wat in haar macht lag om aan de ver
enigde Staten van Indonesië in de loop
van 1950 de souvereine macht over t.e
dragen. Antwoordend op het voorstel
van de Verenigde Staten, gedaan door
dr. Jessup in de Veiligheidsraadzitting
van Dinsdag, waarin door hem gezegd
werd, dat aangaande het overdragen van
de souvereine macht door de V.S. méér
gedacht werd aan een periode van maan
den dan van jaren, zeide dr. Van Royen.
dat Nederland de overdracht graag op
1 Januari 1950 van kracht zou zien wor
den Op het ogenblik schijnt- het echter
niet zeker te zijn, dat het mogelijk is
het hele programma in zulk een korte
tijd af te werken.
Sterke critiek liet de Nederlandse ge
delegeerde horen op de verklaringen
van verschillende raadsleden, die v
gens dr. Van Royen, bewijzen hadden
gegeven van vooroordelen en 1
heid. De manier waarop Nederland de
resoluties van de Veiligheidsraad
uitgevoerd „zou mijn land aanspraak
kunnen doen maken op een
tiger en billijker waarder: v?PPft
houding dan het ontvangen heert.
Dr Van Royen verklaarde verder, dat
Nederland hoopt, dat binnen een maand
een federale interim-regering m Indo
hesië zal zijn ingesteld en hij voegde er
aan toe dat terstond na de instelling
van een interim-regering voorbereidin
gen zouden beginnen voor vrije alge
mene verkiezingen. „Het gekozen verte
genwoordigend lichaam'1, aldus zeide
hij, „zal dan een grondwet voor de Ver
enigde Staten van Indonesië opstellen
Deze constitutie zal daarna aan de deel
nemende staten ter goedkeuring worden
voorgelegd. De interim-regering zal ook
administratieve organisatie van de
„Liwe Staat voorbereiden. Tenslotte zal
oen rondetafelconferentie worden gehou
den van de vertegenwoordigers van Ne-
d i nd en Indonesië tenem.de een ont-
laWaïIndde0nverkiezingeh betreft, merkte
dr. Van Royen opi
i,-nir van de Neder-
Het Is de bcdoeling emers van
landse regering de wa uit te
de V.N, bij deze vertóezmg* dat
nodigen. Met het oog «P algehele
nog met in alle gebieden svoorts
vrede en orde is gevestigd en
*?et het oog op de nodige adminisi1
tieve en technische voorbereiding
zal het practisch onmogelijk zijn
verkiezingen binnen zes maanden 1
doen houden. Mijn regering zal echter
al het mogelijke doen am de verkie
zingen nog in het derde kwartaal van
dit jaar te doen plaatsvinden".
,Deze verklaring zal, hoop ik", aldus
dr" Van Royen, „de raad ervan overtui
gen, dat de Nederlandse regering haar
uiterste best doet tot een spoedige en
bevrdigende oplossing van de Indonesi
sche kwestie te komen".
De vooraanstaande politieke leiders,
die een verblijfplaats hadden aangewe
zen gekregen, genoten op enkelen na vol
ledige vrijheid van beweging, zeide hij.
Ten aanzien van dit punt voegde hij
er aan toe: „Ik drinr er bij alle leden
van de raad op aan, zorgvuldig te be
denken wat de consequenties zullen
zyn, wanneer de raad begint met zich
te mengen in de vraag, of enig lid met
of zonder goede redenen zekere maat
regelen heeft genomen om zijn binnen
landse veiligheid te waarborgen. Niet
wij, doch de raad ondermijnt aldus de
gehele structuur van de V. N. door
een van haar hoofdzuilen, namelijk de
stelling dat de V. N. zich zullen ont
houden van inmenging in de binnen
landse aangelegenheden van een lid
staat, weg te breken. Het resultaat van
een dergelijk optreden zou rampzalig
zijn, niet alleen voor de V, N., doch
ook voor de veiligheid van haar le
den".
Hoe is liet in Rusland'i
Dr. Van Royen zeide, dat het volko
men normaal was, niet slechts in geval
van internationale oorlogen, doch nog
meer in geval van binnenlandse onlusten
of actie tegen een groep of partij, de
leiders, wanneer zij gevangen zijn geno
men .tijdelijk hun bewegingsvrijheid te
ontnemen. Er waren vele voorbeelden in
de recente geschiedenis aan te wijzen,
die deze practijk bevestigden.
„Hoevele leiders van een politieke op
positie mogen hun vrijheid behouden,
zelfs in vredestijd, in de Sovjet-Unie?",
aldus zeide dr. Van Royen.
,En wat is er, als ik vragen mag, ge
worden van de Nizam van Hyderabad?"
Dr. van Royen verklaarde, dat de drie
doelstellingen van de Veiligheidsraad zo
ver als mogelijk was gerealiseerd waren.
w
De weerverwachting geldig van
heden- tot morgenavond luidt:
Meest zwaar bewolkt met tijde
lijk regen of motregen. Matige tot
krachtige en langs de Waddenkust
mogelijk harde wind uit Westelijke
richtingen. Vrij zacht
Zondag 16 Januari: Zon op 841
uur, onder 16.59 uur; maan op
18.57 uur, onder 10.12 uur.
Maandag 17 Januari; Zon op 8.40
uur, onder 17.01 uur; maan op
20.30 uur, onder 10.33 uur. t
„Voorzeker is dit in geen ander geval,
dat voor de raad gebracht was, laat het
zijn de Griekse kwestie, de Palestijnse,
die van Kasjmir of Hyderabad, gedaan
in zo korte tijd en in zulk eén mate",
aldus zei hij. „Wij zijn van gevoelen, dat
wij daartegenover tenminste van de zijde,
van de raad een onpartijdiger waarde
ring mogen verwachten voor de pogin
gen die wij in het werk stéllen, om aan
de verlangens van de raad te voldoen,
niettegenstaande onze overtuiging, dat
deze: zaak onze eigen binnenlandse aan
gelegenheid iSé
Met voorbeelden ging spr. in op de
houding in deze van Syrië, India en de
Sovjet-Unie om te betogen dat „met
twee gewichten wordt gewogen en met
twee maten'gemeten, hetgeen mijn land,
zoals elk zichzelf respecterend land, moei
lijk kan aanvaarden."
Antwoordend op de Amerikaanse be
schuldiging, dat Nederland in gebreke
is gebleven gevolg te geven aan de
verzoeken van de Veiligheidsraad het
vuren te staken en de republikeinse lei
ders vrij te laten, zeide dr. Van Royen:
„Ik daag iedereen uit enig geval te noe
men, dat voor de Veiligheidsraad is ge
bracht en waarbij gewapende conflic
ten zijn betrokken, waarin zo spoedig
en in zulk een mate aan de verzoeken
van de raad gevolg is gegeven."
Van gezaghebbende zijde wordt verno
men, dat de Ver. Staten onder verschei
dene leden van de Veiligheidsraad een
ontwerp-voorstel hebben doen circuleren
voor een regeling in Indonesië.
Het voorstel, dat is opgesteld door de
delegaties van de Ver. Staten, Cuba, Ca
nada en Noorwegen, houdt de volgende
pupten in:
X. dat de Nederlanders de militaire
operaties staken en dat de Indonesi
sche republikeinen daartoe mede
werken;
2. dat alle republikeinse leiders wor
den vrijgelaten;
3. dat tegen 1 Maart 1949 overeenstem
ming wordt bereikt over de Ver
enigde Staten van Indonesië en dat
de verkiezingen voor een constitu
erende vergadering zijn voltooid te
gen 1 October 1949;
4. dat de overdracht van de souverei-
niteit aan de nieuwe regering is vol
tooid tegen 1 Aprit 1950.
Volgens berichten uit Shanghai is van
ochtend vroeg de communistische infan
terie de stad Tientsin binnengerukt. Er
werd geen weerstand geboden. Reuter's
correspondent in Tientsin seinde van
nacht om 3 uur 40, Ned. tijd, een af-
scheidstelegram „terwijl Chinese commu
nistische manschappen, met bontmutsen
op. door de hoofdstraten marcheerden en
geweerschoten in de lucht losten".
Het is nog niet duidelijk, of dit het
begin ener vreedzame overname der stad
door de communisten betekent. Waarne
mers spreken nog van kanonades in de
buitenwijken der stad.
honrfoion De maarschalk, ongetwijfeld
De laatste berichten over de gevechten
tussen Afrikaners en Indiërs in Durban,
schatten het aantal doden, tot dusver In
de strijd gevallen, op driehonderd. Ster
ke politietroepen zijn thans op het toneel
van de strijd aangekomen.
Heden en de twee volgende dagen zal
Montgomery in Den Haag verblijven
om met enkele ministers besprekingen
te voeren. Het verzoek van de maar
schalk betreffende deze onderhandelin
gen kwam voor de Nederlandse rege
ring geheel onverwacht en volkomen
bij verrassing, zij behoren niet in het
schema der periodieke gesprekken over
de verdediging van het Westen en staan
ook los van de tweedaagse conferentie
van de ministers van defensie der West-
Europese Unie, welke momenteel te
Brussel byeen is.
Toch verzocht de maarschalk de bespre
kingen onmiddellijk na deze Brusselse
conferentie te kunnen houden; en sprak
hij tevens de wens uit aan de groene ta
fel te mogen plaats nemen met minister
president Drees, de minister van oorlog
mr. Schokking ende minister van
financiën, prof. mr. Lieftinck.
Het kan niemam ontgaan, dat in dit
complex van gegevens de- niet-gepubli-
ceerde agenda ligt opgesloten, en wei
voor ieder zichtbaar. Dat de minister van
financiën iets, en zelfs heel veel, met een
1*4***>.1 OCH r* »-* -vf 4 1 wie A«MM l) K
In de nacht
1948 zijn, ïoal Van 20 op 21 December
Javaanse werèLwii reeds meldden, de
de Nederlands»"feestelijke Sandjaja en
wens door lea'E'uietenfratcr H. Bou-
moord. Omtrent Hisbullah ver
tenis vernemen tragische gebeur-
betrouwbare bU»onie£«* enke,e
lïic"-- - t gewapende0^?1 teëen 8 u-
kWahii de paters binnen e^Isb""ah-men-
sen bij a j uit een n°digden hen
zeer vriend moskee_ Wa «'gadering bij
te wonen in houd wilde wAomman~
dant een onder^ Sandjaja hebben met
hen allen, d aan mee te hen te
woord stond, o doeiing; a maar
dat was met a „si0tte zouden 0AstSors
moesten mee. i n Javaanse h„ a"
ter Bouwens .f'gezellen. en d°r°eder
pastoor Sandjaja zich voon0pAm.ee
stelden de Htsbtul ns zej nog t g te
vreden. Frater BoU tegenkwam
kele seminaristen, u' Kiein-Seminarie
hn was leraar op hfvanavond, bidt veel:
„Bidt veel voor mU va?nod" Ze waren'
misschien word ik ëec j vijf mannen
nog geen half uur we®'llp andere paters
kwamen terug om ook alle Neder-
te halen. Maar de president,
lander, weigerde beslist.
s Avonds om 11 uur keerde de Ja
vaanse broeder terug. Hij vertelde, dat
ze met zijn drieën langs allerlei dessa-
wegen en kronkelpaadjes waren gevoerd,
tot men ergens halt hield op een onbe
kende plaats. Daar werd hij teruggezon
den. Omdat hij in werkpak gekleed was.
Ijad men hem waarschijnlijk voor een ge
wone seminarist gehouden. Nauwelijks
v ar hij, onder begeleiding van twee man
nen op de terugweg, of hij hoorde twee
schoten.
Zijn begeleiders stelden hem echter ge
rust. Dit had niets te betekenen, zeiden
zij. Maar wel moest hij aan de paters
mededelen, dat zij vannacht allen zouden
worden gehaald.
De nacht werd gebruikt om in te pak
ken. De president las 's morgens om drie
uur de H. Mis. Ieder veronderstelde, dat
dit de laatste nacht van de paters zou
zijn. 's Morgens om 8 uur kwam het be
vel het Seminarie te ontruimen. Met een
volgeladen grobak vertrok men. Men ver
spreidde zich in verschillende richtingen
en vooral de Nederlandse paters hielden
zich zoveel mogelijk schuil op binnen
wegen. De komst van vliegtuigen en de
nadering van de Nederlandse troepen
vermeerderde nog de onzekerheid. Onder
weg vernam een groep reeds, dat pastoor
Sandjaja en frater Bouwens vermoord
lyaren. Men had de lijken ergens in de
huurt van het Seminarie gezien op een
&awah.
„Set is niet bekend, wie de lichamen
daaï h.et kerkhof heeft gebracht, maar
Past 29n zij tenslotte door de vader van
nen A' Sandjaja en enkele andere
V^KTavnn "Pot hlpolr Hat. n
taireri en wel 250 van verlof terugkerende
leden van het KNIL, 350 leden van de
Kon. Marine en 200 van de landmacht.
Het schip zal de normale route door het
Suez-kanaal volgen. Er werd echter de
nadruk op gelegd, dat het kiezen van de
route geen militaire kwestie is. doch een
van regeringsbeleid.
Met dit transport is, aldus de militaire
autoriteiten overduidelijk bewezen dat
de militaire actie in Indonesië niet heeft
geleid tot versnelling en vermeerdering
van de transporten. Het maakt een on
derdeel uit van het maanden geleden op
gestelde schema. Bovendien is het schip
slechts half vol. Het volgende schip zal
weer geheel volgeboekt zijn.
De „Zuiderkruis" neemt 115.000 kg. post
mee.
j zal een. af2edankt schegbeeld,
d bin siP?teeiAe b0ef van een rank zeil'
schiP siert, tijdens de periode van ge-
dwongen rust zo vaakpevTn de plaats,
warwiiderd worden af® ewiosum slijt,
verijl Wat de faming ,'i1°den
radej - die de gelukki "e Maduro op
CuraSa"j nok doet s;: bezitster is van
dit beeld- 0 figuur ^ds Weer wordt
deze 1°" Marine ontvoerd adelborsten
der Ned- nd verscheeptV trioinf
naar Ned*»" eerbied v'„0 Maar daar
na krijgt .Livens opnieuw de «dermans
eigendom 1te,-,eeld naar de rec0verhand
en wordt het familie Madur0 '"atige
eigenaar, dus ae gen dag wordt - terug
gebracht, Dan, °I> ot en een ofae ver
leiding weer te g met zijn zw^dere
adelborst er opnieU™ last
vandoor gaat. %verd het befaa
In December 1947 v» Kanonneer^®
u-u Wr. 1V1° -urost-Tnai" ,°t
schegbeeld door Hr. .fAg West-IndiSck
„Van Kinsbergen" "",.-,4 teruggebracht
wateren naar het vaderia» lufct er beslag
h ..nip Madurv,
vitrine, waarin het beeld zich beV'gen
open en haalden het beeld er ui ,g
der winkelmeisjes zag het en begon
roepen. Direct verscheen een chef, Wa"
op de jongelui hun buit teruggaven.
Thans is de „loden verrader" aan
ketting gelegd en worde er dubbel goe°
opgelet.
Sedert 1937 was het niet mflie Maduro
op te leggen en had de d0uden, maar
het in haar bezit weten te je diefstal
na tien jaar was de tradit'0
gelukt. Nederla
Sedertd'en verbidt het in n Haag
Momenteel wordt bil Gerzon in gehou-
een kleine marinetentoonstelling een
den. waar de .-loden v«ader
vitrin te kijk staat.
Donderdag echter poging
om hem ook daar-te ontvoeren
slag te kunnen slaan- maakten de
man-
SandiV-graven- Het bleek, dat pastoor
dood ia door een geweerschot was ge
toonde lichaam van frater Bouwens
bloed ufvfn schotwond, maar wel was
Daar er e d uit mond, neus en oren.
nemen dat6?- enkele reden is om aan te
hier een persoonlijke wraak
neming of
gezeten, pEY van dien aard heeft voor-
beide slachtoffoUwt men algemeen deze
-n geloof ter 5S als martelaren, die om
dood zijn gebracht.
NadfgtVxTverius-cijiinog' dat in Mun"
tilanh College, verschillende
cO"vlCWs verwoest z fn tegenover het
ekenhuis verwoest 2]j Qok de kerk is
U i „Herd- Dit alles is A1^s 's 'eeg-
gepiU vkende benden. I„SS ur door de
Ve^ v gespaard, maar h^aiflan§ werd
de kerk Êf pFranciscanessen kloostar van
de ZtUSTn Solo is alles geSpaa^erd ver
woest. In =u het Zuster-Srd
uitgebrand- nog. Alles is leeg-
c
1
si
men, de Klein-Seminari^en
D^okfa "l dezer
kerk van Nanggulang werd geheel afge
broken.
„ZUIDERKRUIS" NAAR
INDONESIË
Met troepen cn post
Het eerste troepentransport a™ds 8
December is uit Rotterdam naar Indone
sië vertrokken. Het bestaat uit 800 mui-
bewapeningsplan heeft te maken, is dui
delijk: maar als de hoogste militaire au
toriteit van de Westerse verdediging,
maarschalk Montgomery zelf naar
's-Gravenhage komt om met de Neder
landse minister van financiën, de trouwe
waakhond bij 's lands schatkist, van ge
dachten te wisselen, dan ligt de conclusie
toch wel voor de hand, dat de maarschalk
meer wenst dan de minister meent te
kunnen geven- Dit is dan ook inderdaad
het geval.
Tijdens zijn vorig bezoek heeft Mont
gomery in overigens zeer vriendschap
pelijke bewoordingen te kennen gegeven,
dat Nederland zijns inziens op militair
gebied, voor zover het dan West-Europa
betreft Indonesië „is not my job"
minder presteerde dan waartoe het vol
gens zijn opvatting in staat was; minder
ook dan in overeenstemming was met zijn
uiterst belangrijke strategische plaats in
de Westerse Unie; of zoals men nu bij
voorkeur zegt; in het ontwerp-Noord At
lantisch Pact.
De Nederlandse generale staf heeft zich
toen aan het wrk gezet, en is gekomen
met wat men zou kunnen noemen een
startplan. De opbouw van een leger
en dat is voor ons, en ook voor de andere
West-Europese landen de zuivere situatie
geschiedt in perspectief. Men stampt
een leger niet door op een knopje te
drukken uit de grond; men moet het in
de volle betekenis van het woord steen
voor steen opbouwen. Wil men in de eer
ste periode van de vijftiger jaren, zoals
de opzet van Montgomery is, een ge-
vechtskiaar leger, van welke omvang ook,
bezitten, dan moet men reeds in 1949 be
ginnen met de grondslagen daarvoor te
leggen: opleiding van het instructie-kader,
kazernering, de eerste doeltreffende wa
penen enz.
De begroting, daarvoor opgemaakt,
kwam minister Lieftinck veel te hoog
voor. De begroting van het ministerie van
oorlog, welke de volgende week in het
parlement in behandeling komt, geldt
alleen voor de manschappen, welke thans
onder de wapenen zijn. Alle bedragen,
welke voor de opbouw van het nieuwe
leger nodig zullen zijn zij lopen nog
niet in de honderden millioenen! ko
men als suppletoire begroting voor de Ka
mer; verstoren derhalve het toch tamelijk
fictieve begrotingsevenwicht, dat de mi
nister van financiën zo lief is.
Het veto van Lieftinck noopte de staf
een meer beperkt ontwerp te redigeren:
een soort start vóór het startplan. Maar
zelfs dit kon bij de minister niet geheel
genade vinden. Ondertussen dwingt onze
deelneming aan de Westerse verdediging
tot handelen. De maarschalk, ongetwijfeld
in volkomen overeenstemming met Was
hington, wordt ongeduldig. De minister
president is in Batavia en kan dus aan de
a.s. gedachtenwisseling niet deelnemen.
Morgen, Zondag, hebben meer informele
besprekingen met onze minister van oor
log plaats. Maandag is de grote dag van
het onderhoud met minister Lieftinck; of
minister Schokking daarbij tegenwoordig
zal zijn, is nog niet bekend, maar wordt
zeer waarschijnlijk geacht.
Even waarschynlijk is, dat bij dit ge
sprek beslissingen zullen genomen wor
den. Men verwacht, dat tijdens deze
conferentie principieel alleen over het
landleger zal gesproken worden; maar
daarnaast zal zeker gezinspeeld worden
op de vervolmaking van onze vliegvel
den, zodat daar ook de zwaarste en
snelste vliegtuigen van onze bondgeno
ten zullen kunnen landen; en over de
aankoop van straalvliegtuigen. Maar
deze beide objecten komen weer op een
eigen suppletoire begroting; en een
luchtmacht is steeds buitensporig kost
baar.
In het artikel „Veiligheid eist bereid
heid" wezen wij reeds op de noodzake
lijkheid om financiële offers te brengen
teneinde het Westen uit de greep van het
communistische monster te houden. Wij
hebben de keuze tussen: óf verslonden te
worden door de beer, óf met onze eigen
volle inzet het Westen sterk genoeg te
maken om een agressie te voorkomen. Dit
laatste is kostbaar, maar een nieuwe be
zetting zal, ook zuiver financieel gezien,
nog eindeloos duurder zijn, terwijl het
lichamelijke lijden en het morele leed
alle beschrijving zouden tarten.
Ongetwijfeld is het voor Nederland, nu
het met zijn traditionele zelfstandigheids-
politiek heeft gebroken, moeilijker dan
voor landen, die altijd in bondgenoot
schappen hebben gedacht, zich in de
nieuwe situatie in te leven. Er is echter
geen ontkomen meer aan; en we zijn
ervan overtuigd, dat het Nederlandse
volk, na de bittere ervaringen uit een nog
jong verleden, bereid zal zijn, zijn veilig
heid te waarborgen.
Het is nog slechts enkele maan
den geleden, dat te Amsterdam
tijdens een internationaal congres
de „Wereldraad van Kerken" offi
cieel werd geconstitueerd. Dit was
Ijpt eerste resultaat van jaren moei
zame arbeid om de vele en verscheiden
christen-kerken, vervreemd van elkan
der door opvatting en belijdenis, weer
tot elkaar te brengen. De Katholieke
Kerk kan en mag aan deze „Wereldraad
van Kerken" niet deelnemen, omdat Zij
krachtens Haar leer de ene en enige Kerk
van Christus is, die niet op voet van
gelijkheid met andere mag „onderhandelen"
over de Openbaring.
Toch staat de Katholieke Kerk niet on
sympathiek tegenover al deze goede en edel
bedoelde pogingen om Christus' gebed voor
de eenheid tot groter werkelijkheid te bren
gen. Alles wat de vurig verlangde eenheid,
welke ten slotte slechts kan uitmonden in
de schoot der aloude Moederkerk, kan bevor
deren, is haar welkom en daarin ziet Zij de
leiding Gods. Daarom ook spreekt men soms
terecht over het „mysterie der Oecumene",
het „mysterie" van de arbeid, die niet-katho-
lieke christenen op dit gebied presteren. Gods
leiding is immers wonderbaar.
In dat verlangen naar eenheid zal Gods
Geest werkzaam zijn, al ziet het er momen
teel helemaal niet naar uit, dat men- recht
streeks aanstuurt op hereniging met de
Moederkerk. Gods Geest waait' waar Hij wil
En al bedroeft het ons soms wat men in de
„Wereldraad van Kerken" zegt en doet, omdat men nog zo ontstellend
ver af blijkt te zijn van de ware weg, we moeten God de tijd laten om
Zijn Licht uit te laten schijnen en door te laten dringen in de harten van
Zijn dwalende kinderen.
Nu moet het ons toch wel heel bijzonder ter harte gaan, als we Christus
in de zaal van het Laatste Avondmaal horen spreken: Ik heb nog andere
schapen, die niet van deze schaapstal zijn, maar ook over hen moet Ik
een Herder wezen. De dwalende schapen staan aan de poort van het
„Hemelse Jerusalem", symbool der Kerk, en roepen om beschutting
daarbinnen.
Wij van onze kant kunnen echter bijna alleen bidden, maar dan bidden
zonder ophouden. Doen wij dat heel bijzonder tijdens de Internationale
Bidweek van 18 tot 25 Januari. Bidden is immers onze eerste taak naar de
oplossing van het geweldige probleem der verdeeldheid.
4 £1.4
Schaapjes, bulten de poort
der Kerk, het Hemelse Jeru
salem. Mozaiek uit de S.
Maria Maggiore te Rome;
omstreeks 440. (Wilpert:
„Die Römischen Mosaïken
und Malereien").
Op Beloken Pasen zal in het Jaar
beursgebouw te Utrecht het gouden ju
bileum van „Sobriëtas", tegenwoordig 'n
algemeen katholieke matigheidsvereni
ging, met een speciaal congres worden
gevierd. Prominente figuren als minis
ter v. Maarseveen, mgr. prof. dr. Féron,
prof. G. Brom en baron van der Straeten
Waillet, minister van volksgezondheid
in België, zullen het woord voeren over
het algemene onderwerp „Zedenverwil
dering".
Weer zo'n onderwerp, waarover velen
hoofdschuddend discussieren, zonder zelf
de zedelijke hoofddeugd de matigheid in
voldoende mate in acht te nemen, nog
minder haar heldhaftig te beoefenen.
Men vindt zich al een hele christelijke
piet, wanneer men niet van dronken
schap, van echtbreuk, of moord kan wor
den be.ieht.
Naar gelang het milieu spreekt men
afkeurend over de weelde der kapitalis
ten, de royale feestuitgaven van de mid
denstanders en de genotzucht van de ar
beidersstand.
Elke groepering heeft overigens zijn
zondaars en zondaressen, want de hele
wereld is allesbehalve sober, wanneer het
ontspanning betreft.
Natuurlijk dit om stoomafblazers af
te remmen we behoeven na de vele
zware dagen van oorlog er eerste vredes
jaren ontspanning niet uit de weg te
gaan. doch ten behoeve van vermaak m
allerlei vorm zit, nu de ontspanningsroes
voorbij moest zijn. het geld nog steeds te
los in de zak. De genotzucht heeft de
mensheid nog danig te pakken.
Want wanneer men leest, dat alleen
aan alcohol werd uitgegeven in het tijd
vak van 1 October 1945 tot 1 October
1946 het te controleren bedrag van 229
millioen gulden d.i. 35 gulden per gezin
per jaar, welke som nadien is gestegen
tot ruim 350 millioen gulden d.i. 55 gul
den per gezin jaar, dan schrikt men
toch wel even.
Alleen aan alcohol 360 millioen. dus
ongerekend de honderden millioenen die
voor tabak, versnaperingen en andere
senotsartikelen worden b—ihikbaar ge
steld.
Bepaald sober, in de gezonde zin van
het woord dan, leven we niet. We zullen
ons toch eens ot> dit punt moeten her
zien. want bij de meesten is de matig
heid, een der vier kardinale deugden,
"iet een hoofdpijler van het christelijke
leven.
HENK VAN DER MAZE
De directie van de N.V.H. ten Cate Hzn.
en Co. te Almelo heeft tgn behoeve van
het pensioenfonds voor het personeel en
van het weduwen- en wezenfonds een
millioen gulden beschikbaar gesteld.
De stap is mede gedaan naar aanlei
ding van het besluit, dat indertijd geno
men is, om het eigen pensioenfonds te
laten voortbestaan en niet deel te nemen
aan een algemeen fonds.
Het Turkse kabinet is heden afgetreden.
President Ineunu begon onmiddellijk
besprekingen met politieke leiders, ten
einde een nieuwe premier te kiezen.
De conferentie van Ministers van
defensie der vijf landen van de West-
Europese Unie heeft niet zoals men
verwachtte twee dagen, doch slechts
vüf uur geduurd.
Volgens een officieel communiqué,
dat Vrijdagavond te Brussel is uitge
geven, voerden de ministers besprekin
gen over „practische stappen tot het be
reiken van een gezamenlijke inspan
ning voor de verdediging en de veilig
heid van West-Europa".
„De ministers bereikten overeenstem
ming over het type van organisatie, dat
door elk der vüf mogendheden vereist
wordt voor het op de been brengen er.
oefenen van nationale gewapende mach
ten- Ze namen voorts nota van de voor
uitgang, tot op heden gemaakt door de
financiële en economische commissie
ter zake het vinden van oplossingen voor
de financiële en economische problemen,
die door de organisatie van de verde
diging van West-Europa zijn gerezen",
aldus het communiqué.
Ramadier. de Franse minister van de
fensie, zeide by het verlaten der confe-
De plannen voor een snelle berechting
van Z. Em. Kardinaal Mindszenty zouden
gereed zijn en het doodvonnis nu reeds
vaststaan, naar door Hongaarse vluchte
lingen werd meegedeeld.
Reeds verscheidene weken geleden zou
op een vergadering van hooggeplaatste
leden van de kominform in Sofia, welke
in verband stond met de conventie van
de communistische partij in Bulgarije,
over het doodvonnis overeenstemming
bereikt zijn.
De rechtbank, waarvoor de kardinaal
zal verschijnen, zou bestaan uit „katho
lieke" beroepsrechters. Hierdoor zou de
regering de indruk willen wekken, dat
het proces geen politiek karakter draagt
en dat de verantwoordelijkheid voor het
vonnis berust bij katholieken.
De Hongaarse regering zou op 't ogen
blik petitionnementen laten circuleren
onder de boerenbevolking, waarin wordt
geëist, dat de kardinaal tot de grootste
straf veroordeeld zal worden.
Door deze actie probeert de regering
haar houding tegenover de kardinaal
enigszins te rechtvaardigen.
De Hongaarse kerken zijn dagelijks vol
met mensen, die voor Kardinaal Minds-
-JJ zenty bidden.
rentie o-m.: „De nodige organisaties zijn
er. Het zal echter nog enige maanden
duren alvorens men zich een algemeen
beeld zal kunnen vormen. In Maart of
April zullen de ministers wederom in
Den Haag bijeenkomen".
Kolonel de Fraiteur (België) zeide te
vreden te zijn over de bespreking. „Het
Atlantische-Pact bestaat nog niet en is
dus ook niet besproken. In feite weten
we nog niet, op welke gebieden van
Europa dit Pact van toepassing zal zijn",
aldus de kolonel.
Naar van bevoegde zijde wordt op
gemerkt, heeft de rationalisering en
standaardisering van het materiaal der
bij de verdediging van West-Europa be
trokken landen niet alleen een militair,
doch ook een economisch aspect. Bij
de keuze van dit materiaal moet
namelijk worden rekening gehouden
met de productiemogelijkheden van elk
der by het pact aangesloten landen.
Van Belgische zijde werd tijdens de
besprekingen aangedrongen op toewij
zing van een belangrijk aandeel 'in de
productie van bedoeld materiaal, waar
door de werkloosheid in België op
doelmatige wijze zou kunnen worden
bestreden.
Volgens „Het Laatste Nieuws" zijn
de verwachtingen, die gesteld werden
in de terugkeer van het Duitse Rijnver-
keer naar de Beneluxhavens, na de
overeenkomst met de Brits-Amerikaan
se bezettingszone geenszins in vervulling
gegaan. Tijdens de eerste twee maan
den dat de overeenkomst van kracht is,
werden 65.000 ton goederen over fle Be
neluxhavens vervoerd, waarvan 16000
over Antwerpen en 46.000 over Rotter
dam In de loop van deze periode heb
ben twee schepen Antwerpen en zeven
Rotterdam aangedaan. In bevoegde krin
gen, aldus „Het Laatste Nieuws", ver
klaart men zich met dit resultaat niet
tevreden en spreekt men zelfs van een
gemis aan fair-play.
De bezettende overheid heeft welis
waar geen enkele verbintenis aangegaan,
wat betreft de hoeveelheden, die v.a
de Beneluxhavens zouden worden ver
zonden. doch in de loop der besprekin
gen is herhaaldelijk gewag gemaakt van
5 millioen ton goederen voor het 'aar*
lijks doorvoerverkeer. In belanghebben
de kringen hield men rekening met een
maandcijfer, dat in geen geval lager zou
liggen dan 100.000 ton voor ieder van de
Beneluxhavens en men is van oordeel,
dat de overeenkomst weliswaar naar de
letter, doch volstrekt niet naar de geest
werd uitgevoerd.