MINISTER DREES
„REDELIJK TEVREDEN
De huidige stand van zaken
nog kritiek
eerbericht
GERUISLOZE SOCIALISATIE
Eis der eisen: meer woningen
Al is verdeling bouwvolume
een zwaar karwei
Poëzie en proza bij Truman s
Een
;mg
zuinige fiscus en „gulle'
zakenlieden
Uloupe
VREDE BEWAREN MET
GESLOTEN OGEN
Washington viert feest
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
Belastingdruk te zwaar
»?s"
Toestand van Vorrinl*
bevredigend
Nieuwe sinaasappelbon
Verwoest Rotterdam draagt sijn kist
al negen jaar
Koninklijke Luchtvaart
Maatschappij
s~A
J
J
NDER DE
Attlee over defensie
uitgaven
71ste JAARGANG
DONDERDAG 20 JANUARI 1949
No. 20830
Minister-president dr. W. Drees is hedenmorgen per vliegtuig
van Batavia naar Nederland vertrokken. Hij zeide te menen
4at zijn bezoek de vorming van een Indonesische federale
regering had bespoedigd. Hij verklaarde „redelijk tevreden" te
zjjn ten aanzien van de huidige stand van zaken, die hij
echter nog „kritiek" noemde.
In een van te voren op schrift gestelde verklaring, welke
aan de journalisten op het vliegveld werd uitgereikt wordt
het onderstaande meegedeeld.
DE BESPREKINGEN MET
FEDERALISTEN EN
republikeinen
Het overleg
Het vertrek
KOUDERE NACHT
De aard der verwondingen
DE VERJAARDAG VAN
PRINSES MARGRIET
BINNEN NEGEN UUR OVER
DE OCEAAN
In Den Haag reikte de directeur-generaal van de scheepvaart, mr.
I. Oyevaar, ter gelegenheid van de verjaardag van prinses Margriet
onderscheidingen uit, die posthuum aan een aantal zeelieden van de
koopvaardij werden verleend. Mevrouw Luidinga, echtgenote van de
gezagvoerder der „Slamat'', neemt de onderscheiding in ontvangst.
NU KAN ER WEL EEN
VLIEGTUIG VAN AA
Als U deze krant in handen krijgt, zal Washington één zee van
mensen en vlaggen zijn en het lawaai zal erger zijn dan van wel
twintig brandingen tezamen. Nog nimmer zijn de inhuldigings-
ulechtigheden van een nieuw (of opnieuw) gekozen president zó
Groots opgezet en zorgvuldig voorbereid. „Wie zal dat betalen?",
neuriet men onwillekeurig. De Amerikaanse Sijmen? Officieel
slechts zeer gedeeltelijk. In Amerika gaat het Amerikaans toe en
de schatkistbewaarder zorgt er heus wel voor, dat hij zelf de
kleinste portie hoeft bij te leggenenhet grootste deel uit de
zakken van zakenlieden komt. Hij heeft met gul gebaar 100.000
dollar beschikbaar gesteld, maar bedn« zal niet meer dan
een vierde of vijfde van de totale kosten kunnen dekken.
PRESIDENT TRUMAN.
vouwstoelen geriefelijker dan
een fauteuil
INTERNATIONALE
BIDWEEK
"ta
REACTIE OP OP REACTIES
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam,
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van de „N.V. De
Courant De Maasbode" Rotterdam.
De abonnementsprijs bedraagt f 8.90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J. KUIJRERS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSLR O.P,
LEO J. M. HAZELZET
Algemeen redacteur: H. A PAALV AST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15' ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende advertentie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij
vooruitbetaling.
Minister Drees zegt, dat de verklarin
gen, die hij thans kan afleggen „zullen
kunnen bijdragen tot een nadere aanvul
ling tot de mededelingen, door de Ned.
regering aan de Veiligheidsraad gedaan
betreffende de punten, die ik bij mijn
vertrek uit Amsterdam als de voornaam
ste doeleinden heb genoemd, nl. een
spoedige instelling der interim-regering
de termijn, waarbinnen de souvereiniteit
zal worden overgedragen aan de V.SJ.
Dr. Drees vervolgt: Daarnaast is het
verheugend, dat het federaal overleg,
waarbinnen, zoals bekend en zoals ook
voor de hand ligt, diverse politieke nuan
ceringen voorkomen, in de eigen bespre
kingen eenstemmig is gekomen tot een
resolutie over de interim-regering, waar
in wordt gesteld, dat ook overleg zal wor
den gepleegd met de vertegenwoordigers
der niet-vertegenwoordigde gebieden,
waarbij uiteraard in de eerste plaats is
gedacht aan republikeinse voormannen.
De betekenis der republiek
Dr. Drees vervolgde: De wens der bij
eenkomst federaal overleg lag geheel in
de lijn van onze eigen gedachtengang, nl.
dat de besprekingen nu allereerst zullen
worden gevoerd tussen Indonesiërs on
derling. Het is bekend, dat daarbij ook
aan de zijdevan het federale overleg
vertegenwoordigers zijn, die met de re
publiek symPat"ls.elen. Trouwens, afge-
zie van elke politieke beoordeling, nie
mand kan de betekenis miskennen, die de
republiek, onafhankelijk van de situatie
die na de actie is ontstaan, heeft voor de
oplossing van het Indonesische vraagstuk.
Zij toch wordt in Indonesië en in de we
reld door velen gezien als een symbool
voor de vrijheidsstrijd en tell in haar
rijen velen, wier medewerking voor de
opbouw van Indonesië niet kan worden
gemist.
De vraag, of overeenstemming met de
voormannen van de republiek op de
grondslagen van federalisme en democra
tie zal zijn te bereiken zal thans echter in
de eerste plaats door Indonesiërs moeten
worden onderzocht.
Dr. Drees verklaarde verder, dat hij
ook persoonlijk contact heeft opgenomen
met republikeinen. „Na een oriënterend
gesprek met prof. Supomo hebben de heer
Michiels van Verduynen en ik een be
langrijke bespreking gehad met de heer
Sjahrir, een bespreking, waarin van
weerszijden duidelijk de wil is gebleken
om alsnog te trachten, een resultaat te
bereiken, dat samenwerking tussen alle
Indonesiërs en tussen de Indonesiërs en
de Nederlanders mogelijk zal maken.
Gaarne zou ik ook met Moh. Hatta heb
ben gesproken, doch dat is voor het ogen
blik op bezwaren gestuit.
Aantal stappen vooruit
Resumerend meen ik, te mogen zeg
gen, dat er een aantal stappen vooruit
zijn gedaan, bestaande allereerst uit
positieve toezeggingen met betrekking
tot de instelling der interim-regering,
het houden'van verkiezingen en het
naast het leggen van contacten en het
scheppen van een sfeer, die tot nieuw
overleg in bovenstaande zin tussen
allen, die hierbij betrokken zijn, zullen
kunnen leiden. Het zou aan de vrucht
baarheid van het overleg ten goede
komen, indien in internationaal opzicht
ten aanzien van dit probleem enige rust
zou intreden".
Minister Drees deelde voorts aan de
journalisten nog mee, dat alle besprekin
gen in een bijzonder goede sfeer waren
verlopen en dat hij uiteraard met veel
meer personen contact heeft gehad dan
die, welke in de publicaties zijn genoemd.
Tenslotte verklaarde hij „redelijk tevre
den" te zijn ten aanzien van de huidige
stand van zaken, die hij echter nog „kri
tiek" noemde. Hij verwacht, Zaterdag in
Nederland te zullen aankomen.
Op de vraag of er omstandigheden denk
baar zijn, waaronder Nederland zijn ver
antwoordelijkheid voor Indonesië geheel
of ten dele zou afstaan aan de Verenigde
Naties, antwoordde minister Drees ont
kennend. Nu Nederland bereid is, binnen
zeer afzienbare tijd de souvereiniteit af
te staan aan de de Ver. Staten van Indo
nesië, komt het mij voor, aldus dr. Drees,
dart gedurende die overgangstijd Neder
land de verantwoordelijkheid moet blij
ven dragen en dat de verwarring slechts
zou worden vergroot, indien nog weer
nieuwe verantwoordelijkheden of be
voegdheden zouden worden gegeven aan
anderen.
Dr. Drees, die uitgeleide werd gedaan
door de adjudant van dr. Beel, de heren
Spoor, Pinke, Koets, vrijwel alle leden
der voorlopige federale regering, sultan
Hamid de tweede, Anak Agung, Manuur,
Dzulkarnain en de gouverneur van Bata
via, inspecteerde voor zijn vertrek de
erewacht, waarna het Wilhelmus werd ge
speeld.. De heer Drees, Michiels van Ver
duynen en hun adviseurs vertrokken met
de constellation „Tilburg". De constella
tion „Franeker" is hedenochtend echter
tijdstip van de vorming der V.S.l. Daar- eveneens naar Nederland vertrokken.
w
De verwachting van heden- tot
morgenavond luidt:
Wisselend bewolkt, overwegend
droog weer. In het Zuiden van het
land zwakke tot matige wind uit
westelijke richtingen, elders mati
ge tot krachtige en langs de Wad-
denkust nu en dan harde wind tus
sen West en Zuidwest. Iets kou
dere aucht. Overdag ongeveer de
zelfde temperatuur als vandaag.
Vrijdag 21 Jinuari: Zon op 8.36
uur, onder 17.07 uur.; maan op 0.51
uur, onder 11.28 uur.
Aan het voorlopig verslag omtrent de
algemene financiële beschouwingen der
Eerste Kamer overjde rijksbegroting voor
1349 ontlenen wij het volgende:
Verscheidene leden constateerden,
dat noch omtrent de noodzaak, noch
omtrent de mogelijkheid van consolida
tie van vlottende schuld iets wordt ge-
«egd .waaruit het inzicht van de minis-
iets meer willen vernemen dan
windsman tot dusver heeft tneaeg
deeld. Naar hun mening 'igt de ke
van de kwestie op een terrein, dat oilj-
kens de besprekingen in de Tweede
Kamer niet Is aangeroerd al. op het ge
bied van het gehele leningsbeleid van
fle minister van financiën, culminerend
In zjjn goedkoop-geld-politiek.
Zij waren voorts van oordeel, dat zo
lang op dit punt niet duidelijk een an
dere koers wordt genomen, de moge
lijkheid van consolidatie vrijwel uit
gesloten moet worden geacht.
Sommige leden spraken als hun me
ning uit, lat bij een zo exorbitante schuld
als thans op de Staat rust, een aflossing
van tenminste 400 millioen geboden
zou zijn. Dat de regering de aflossingen
ten eevilge van maatregelen, die nog
onder het vorige kabinet zijn getroffen,
beeft verlaagd, is op zichzelf begrijpe-
bik maar ^olang geen voldoende aflos-
K ""te van de gewone dienst
plaats heeft, mag van ®erV ffrfAs dezf
saldo niet worden gesproken, aldus
leden.
Andere leden vermochten het nauwe-1
lijks aannemelijk te achten, dat van ae
huidige staatsschuld in de toekomst ïente
en aflossingen zullen kunnen worden op
gebracht.
Van meer dan een zijde werd geklaagd
over de zware druk der belastingen. De
ondernemerslust, zo - merkten sommige
leden op, wordt er ernstig door geremd.
Herziening van 'iet belastingstelsel tot
opheffing van dit euvel nchtten zij zeer
gewenst.
Enige leden sloten zich hierbij ,an,
verklarende voorts, tegen 's-ministers
financiële en fiscale politiek bezwaar
te 'lebben omdat daardoor een te groot
deel van het volksinkomen in de rich
ting van de Staat wordt gestuwd. Ver
schillende maatregelen van deze be
windsman hadden huns inziens zo niet
de strekking dan toch het gevolg van
en geruisloze socialisatie.
inVbpfC!ïilue?de leden wezen er cp, dat
stp iarJrf e oelastingstelsel in de laat-
TnJ var, ,fen, sterke neiging tot verho
gen merkbaar1^ der indirecte belaSÜn"
(dozePendJuk^minS van 2.919.0.50.450
Is diri^tr. Jna 43'/a pCt.. De vraag
"Sfonmmsti2 d? .lndirecte belastingen
met ongunshg drmgt te worden ten aan.
zien van de laatste categorie.
De gisteren ontvangen berichten over
de toestand van de lieer K. Vorrink in
het ziekenhuis van Nykjoebing waren
niet zeer gunstig, het levensgevaar was
nog niet geweken.
Dr. Christensen, hoofdchirurg van het
ziekenhuis, deelde mede, dat de röntgen
foto's hadden aangetoond, dat de rugge-
graat een fractuur had opgelopen; het
ruggemerg is echter onaangetast en hij
beschouwde de fractuur niet als ernstig.
Geen enkel dee) van het lichaam is ver
lamd ofschoon zich Woensdagmiddag een
tijdelijke verlamming van de darmen had
voorgedaan.
De dokter verklaarde voorts, dat de
heer Vorrink ook een vrij ernstige frac-.
tuur aan het linkerdijbeen had opgelo
pen. Het onderste gedeelte van het dij
been was zeer ernstig gekwetst. Behalve
deze verwondingen lijdt de pAtient aan
een open fractuur van de rechter voor
arm en aan een hersenschudding. Reke
ning houdende met al deze kwetsuren
mag ik de toestand van de heer Vorrink
bevredigend noemen, aldus dr. Christen'
sen.
Met het oog op de rugfractuur is het
niet mogelijk de patient naar Amsterdam
te doen vervoeren.
Mevr. I. Zwart-Vorrink, de dochter
van de patient, zeide dat ze haar vader
had mogen zien. Zij voegde hier aan toe,
dat dr. Christensen haar en de overige
familieleden de raad gegeven had nog
enkele dagen in Nykjoebing te blijven,
alvorens naar Amsterdam terug te keren.
Naar wij vernemen heeft de heer M
Brandenburg te Hilversum in opdracht
van Prinses Wilhelmina het speelgoed van
Prinses Margriet geschilderd. Het schi!
derij is gisteren als verjaringsgeschenk
door Prinses Wilhelmina aan het Prin
sesje aangeboden.
Thans zijn de bonnen 573 en 579 Alge
meen aangewezen als voorinleveringsbon
voor sinaasappelen. Uiterlijk 29 Januari
moeten ze worden ingeleverd bij een han
delaar in groenten en/of fruit. Bon "573
Algemeen (voorkomende op de A, B- en
C-kaarten) geeft recht op 500 gram, bon
579 Algemeen (voorkomende op de D- en
E-kaarten) op een kilogram sinaasappe
len.
Detaillisten moeten de bonnen geplakt
op opplakvellen uiterlijk 1 Februari in
leveren bij een grossier in sinaasappelen.
Instellingen kunnen zich ter verkrijging
van sinaasappelen tot de rayonleiders
wenden.
Bij de aflevering hebben oude bonnen
voorrang.
Het vlaggesqhip „Great Britain" van de
American Overseas Airlines heeft op zijn
laatste vlucht New YorkShannon onder
commando van captain Farris deze afstand
in de reco-dtijd van 8 uur en 47 minuten
afgelegd.
Er waren passagiers en vrachtgoederen
aan boord. Captain Farris, die reeds meer
dan 200 trans-atlantische vluchten heeft
gemaakt, was na de landing zeer verbaasd
te horen, dat hij recordhouder was ge
worden.
Voordat minister In 't Veld gisteren
laat op de middag een aanvang kon
maken.met.de verdediging van zijn be
leid als hoofd van het departement van
Wederopbouw en Volkshuisvesting, heb
ben nog verscheidene sprekers hun
critiek -over de gang van zaken bij en
hun 'wensen omtrent dè woningbouw
doen horen. De meesten hunner hadden
iets op te merken over de verdeling van
het bouwvolume. v
Mr. Oud (V.V.D.) bad zijn drukke
burgemeesterlijke" bezi heden een ogen
blik laten rusten om de minister op net
Binnenhof eens even te vertellen wat
de Rotterdammers ten aanzien van de
woningbouw op het hart hebben. Rotter
dam voelt zich ten achter gesteld bij
andere delen van het land, zeide hij. In
Rotterdam, dat in 1940 reeds is getroffen,
was in Mei 1945 herstelt?, wat hersteld
kon worden en dr mensen hadden, waar
dan ook, weer een onderdak. Daarom
aanvaardden de Rotterdammers gewillig,
dat eerst de nieuwe noodgebieden vóór
gingen. Thans is echter de verhouding
ten opzichte van de andere noodgebieden
gewijzigd en is Rotterdam, dat al 9 jaar
lang de last draagt van een verwoeste
stad. noodgebied nummer 1 geworden
Het is nodig, dat de herbouw van de
binnenstad sterk wordt gestimuleerd, dat
het woningtekort wordt bestreden, waar
door het arbeidspotentieel, dat 15 OOOman
lager is dan voor de oorlog, wordt inge
lopen en dat net industrialisatie-pro
bleem krachtig wordt aangepakt.
Rotterdams burgervader vroeg geen be-
voorrechtinvsnositie voor zijn stad, maar
alleen, dat Rotterdam niet meer' het ge
voel kan hebben van te worden achter
gesteld.
Een kostenpuzzle
Voorts wees de heer Van Vliet er op,
dat de instelling van een huurnivel-
l'eringsfonds er niet toe mag leiden, dat
de huiseigenaren niet hun deel krijgen
van de. voorgenomen huurverhoging om
de sterk gestegen onderhoudskosten ta
kunnen bestrijden, en vroeg hij hoe net
nu eigenlijk zit met de verhoogde bouw
kosten. welke het drievoudige bedragen
van vóór de oorlog, terwijl de lonen niet
tot het drievoudige zijn gestegen en de
kosten der materialen, op enkele onder
geschikte na, evenmin. Ook de onder
nemers beweren, dat zij niet meer ver
dienen dan voorheen. Weet de minister
misschien een oplossing van deze puzzle?
was zijn vraag.
Tenslotte zou hij wel eens van de
minister willen vernemen, waarom de'
drie uitstekend ingerichte Wederopbouw-
kampeo in Vierlingsbeek, die 150.000
hebben gekost, nimmer in gebruik zijn
genomen, terwijl er in die omgeving zulk
een ernstige woningnood heerst.
Ten aanzien van de verdeling van het
bouwvolume bepleitte de heer Posthu
mus (P.v.d.A.) bijzondere aandacht voor
de industriële bouw en de bouw voor
handel en verkeer, terwij] de heer Droe-
sen (K V.P.) een groter volume voor ie
boederijenhouw vroeg en de heer Rit
meester (VVD) eerst de getroffen ge
bieden. zoals Walcheren en Zeeuwsch-
Vlaanderen. Rotterdam en Den Haag:
wilde zien geholpen.
Laatstgenoemde afgevaardigde was het
voorts niet eens met het bouwplan voor
1949. dat slechts 40 000 woningen omvat.
Met zo'n tempo komen we nooit uit de
misère We kunnen er ook wel meer
bouwen dan 40.000 in het jaar. want in
1934 werden in ons land 52.600 nieuwe
woningen gebouwd. In de hoge nood van
thans moeten meer gelden voor woning
bouw beschikbaar worden gesteld, meen
de hii en moet er alles op worden gezet
onj meer bouwvakarbeideis te kweken
Plafnndloze tarieven voor de bouwvak
arbeiders moeten voor het hele land gel
den en de bouwpriis per kubieke meter
moet worden verhoogd om de belang
stelling van particuliere bouwers voor
arbeiderswoningbouw te prikkelen.
De minister aan het uoord
Minister In 't Veld had veel critiek
en slechts weinig waardering gehoord
voor zijn beleid en dat van zijn departe
ment. Slechts enkelen hadden het in de
minister geprezen, dat hij de starre
centralisatie van de woningbouw had
phibie-voertuigen
den.
gegeven zullen wor-
Prins Rei-iiliard benoemd lot
^mmissaris
ae'mede:M perBd,enst deelt het volgen-
Het feit, dat Z. r. h
zich oereid heeft Ve«- ^«ns Bernhard
king tot commissaris
aanvaarden, wordt door 0„ze „at^na e
luchtvaartmaatschappij als een bfizonder
voorrecht beschouwd. Zyn gM(e erva
ring en kennis ten aanzien van de lu7ht-
in al haar geledingen, zal de kS.
zeer te stade komen.
y K H heeft de wens te kennen B8-
alle eventuele emolumenten,
verbonden aan dit commissariaat, af te
zien.
Kenneth Herbert, een 37-jange
opnemer van gasmeters, te tsib,
heeft 73.795 pond sterling gewonnen
in een voetbalpool.
Herbert, vader van vijf kinderen,
is „spoorslags" per vliegtuig naar
Londen gegaan om zijn prijs im ont
vangst te nemen. (Reuter).
Zakenlieden te Washington hebben
225.000 dollar voor de feestviering bijeen
gebracht. Dit nobele gebaar schijnt veel
liefde voor de president en gepaste min
achting voor de mammon te verraden en
doet heel even on-Amerikaans aan. Maar
wacht even De zakenlieden rekenen op
n geweldige toeloop, minstens 75.000 be
zoekers. De kost gaat de baat vooruit,
denken ze, en mej. waj. ieven tn de brou
werij te brengen zal er flink wat geld
,,un eigen kassa's rollen, zodat de
„scnaae dik vergoed zal worden en....
Sijmen uiteindelijk tóchbetaalt
Bovendien moeten de koffiestands en
sandwich-venters 10 pet. extra belas
ting op de bruto inkomsten betelen
Voor het presidentiële ba! zijn alle
loges voor 250 dollar verhuurd. De
plaatsen voor het défilé werden voor
twee tot tien doller van de hand ge
daan en de bronzen medalle van Tru
man voor 2 dollar.
Bij een circus werden 5000 vouwstoe
len geleend, die tegen hogere prijzen
worden verhuurd dan de gerefelijkste
fauteuil in de opera kost. Een ander cir
cus heeft zijn stoomsirene afgestaan,
waarvan het geloei 30 orkesten kan over
stemmen.
In het station te Washington zijn
slaapwagens geplaatst teneinde iedereen
logies te verschaffen. In honderden
stands zullen verloren kinderen en voor
werpen kunnen worden afgehaald.
Met een triomftocht zonder weerga zal
de Amerikaanse hoofdstad de viering van
de even sensationele als onverwachte
overwinning van Truman beginnen.
Na de plechtigheid, tijdens welke Tru
man wordt beëdigd, beginnen in de ge
hele stad de feestelijkheden.
In een open wagen zal de president
een défilé van ongeveer 1 millioen
personen openen. Ieder der 48 staten
zal een bloemenwagen zenden. Van 't
Kapitool zal men naar het Witte Huis
gaan. waar een reusachtige tribune
werd gebouwd, die alleen al 80.000 dol
lar heeft gekost. Via de televisie kan
het défilé gevolgd worden, terwijl het
„Overseas Radia Programme" van „The
voice of America" een reportage tn
verschillende talen verzorgt, zelfs in
het Russisch.
Het leger zal bij. het Washington-mo
nument een parade houden, waarbij de
monstraties met een Superfort-bommen
werper, een A.V. 2 raket-vliegtuig, straal
vliegtuigen, pontons, artillerie en am-
Lincoln maakte het pesident-
schap populair
Onwillekeurig vraagt men zich af,
hoe vorige „slachtoffers" hun eerste
schreden op het pad naar het Witte
Huis hebben gezet. Lincoln deed het
bijzonder poëtisch. HIJ kuste bij zijn
inhuldiging 34 meisjes, n.l. één uit
iedere staat. B« de volgende verkie
zingen bleek het aantel candidaten
voor het presidentschap onrustbarend
gestegen te zijn
George Washington wi, de enige pre
sident, die in twee steden is ingehuldigd,
rï.l. te New-York en te Philadelphia. Te
Ne'w-York droeg hij, om aan de hele
wereld de economische onafhankelijkheid
van de pas geboreD republiek te demon
streren, een bruin costuum „made in
America" en geweven van de wol van
Amerikaanse schapen. Zijn inhuldigings
rede te Philadelphia was de kortste, die
tot heden is gehouden: zij telde niet
meer dan 134 woorden.
Toen James Polk werd ingehuldigd,
regende het zó hard, dat hij de eed af
legde onder een parapluie.
De enige Amerikaanse moeder, die de
inhuldiging van haar zoon tot president
bijwoonde, was de moeder van presi
dent Garfield. Zij heeft er echter niet
veel pleizier van gehad: vier maanden
later werd Garfield vermoord.
Coolidge is de enige president geweest,
die de eed leeft afgelegd in de handen
van zijn eigen vader, die vrederechter
was.
De inhuldiging van preside»)1 Harri
son trok een enorme mensenmenigte.
Een maand later kwam een nóg groter
mensenmassa op de been 'er gelegen
heid van zijn begrafenis. De oude man
de oudste die ooit is gekozen had
bij zjjn inhuldiging kou gevat en het
dansen op drie inhuldigingsbals deed
de rest
De presidenten Jefferson en Harrison
reden te paard naar de plaats der inhul
diging. Martin van Buren deed het tn
een koets, vervaardigd uit hout van het
fregat „Constitution" Harding was de
eerste die in een auto kwam. De eerste
gepantserde auto verscheen i-n 1917. bij
de inhuldiging vanpresident Wilson.
overboord gegooid en tot decentralisatie
had durven overgaan. Intussen meende
de bewindsman toch te moeten vaststel
len, dat tegenover de vele critiek van
eigen landgenoten ten aanzien van de
wederopbouw grote bewondering staat
van de zijde van het buitenland. Er zul
len fouten zijn gemaakt, erkende de
minister, er was een te sterke centrali
satie en hij verheugde er zich over, dat
hij de woningbouw in nieuwe banen mag
leiden.
Er was aanmerking op_ gemaakt, dat
hij zijn beleid wel eens in particuliere
kringen heeft verdedigd, maar daarbij
had de bedoeling voorgezeten verant-
wpordelijkheidsgevoel bij 't Nederlandse
volk op te wekken.
Meer decentralisatie heeft niet ten doel
de verantwoordelijkheid af te schuiven
en ook de „kop van Jut" te decentrali
seren.
„Dat heb ik ook niet gezegd", interrum
peerde de heer Algera, die zich deze uit
lating van de minister blijkbaar aantrok.
„Dat zou ik van jou ook niet verwach
ten". repliceerde minder parlementair
dan gemoedelijk de bewindsman onder
algemeen en gul gelach van de Kamer!
Intussen, de decentralisatie zal meer
begrip wekken onder de lagere besturen
en het volk, meende de minister.
De klacht over te veel ambtenarij aan
zijn departement, wilde de bewindsman
niet geheel tegen spreken, hij zit er ach
terheen, maar hij moest er toch aan vast
houden. dat er voldoende toezicht op de
bouwerij zou worden uitgeoefend an
ders zou er slecht worden gebouwd en
dat mag niet, want er is te veel over
heidsgeld mee gemoeid.
Het bouwplan 1949 mag minder uitvoe
rig zijn gemotiveerd dan dat van 1946,
maar het heeft daartegenover de kans, dat
er meer van wordt uitgevoerd. Het plan
1948 was op 1050 millioen geraamd én
er is 1200 millioen verwerkt, omdat de
deviezenpositie het toeliet in België
additionele aankopen van materialen te
doen.
Men kan niet vooruit zeggen, hoe de
deviezenpositie zich zal ontwikkelen,
maar als op de deviezen bezuinigd moet
worden, dan niet op die voor het bouw
plan en zeker niet op die voor de wo
ningbouw. Dat is de mening van de
gehele regering. Daarom is het vrij ze
ker, dat het plan 1949 ook zal worden
gerealiseerd.
Het materialentekort doet zich sterker
gevoelen dan het tekort aan arbeiders.
Toch liep de materialenvoorziening in '48
beter dan in 1949. De binnenlandse pro
ductie van baksteen en kalkzandsteen
loopt geleidelijk op. In December is het
voor-oorlogse peil overschreden en het
gaat nog steeds in stijgende lijn. Een ho
gere steenproductie zal gezocht moeten
worden in modernisering van de thans
werkende fabrieken. In het weder op
gang brengen van stilliggende fabrieken,
die achterop zijn geraakt, ziét de minis
ter geen heil.
De dakpannen-industrie zal niet zo zijn
op te voeren, dat zij de behoefte kan dek
ken.- Daarom zal naast pannen ook andere
dakbedekking moeten worden toegepast.
De heer Gortzak had gezegd: geef min
der uit voor militaire doeleinden, dan
kan meer aan woningbouw worden be
steed.
Minister In 't Veld was het met de
opmerking van de heer Steinmetz eens,
dat de militaire uitgaven vooral veroor
zaakt worden door de landen, waarmee
de heer Gortzak bijzondere relaties heeft.
De Sovjet-Unie geeft 12% pet van het
INTENTIE VOOR 21 JANUARI:
Mogen de Lutheranen en andere
Protestanten van Europa zich
wenden tot de ént Katholieke
Kerk.
In het Oude jaar-artikel schreef de
hoofdredactie o.m.: „De mens moet ooi-
in de bewogenheid om eigen en andere-
leed streven naar die mate van beheer
sing, welke het hem mogelijk maakt zien
te verheugen over de schoonheid der
natuur, over het lieve gesnap van een
kind, en vooral over de humoristische
zijde, die het leven van de grote mensen
vertoont en welke zelfs inhaerent is aan
het stumperig gedoe van de volkeren
t.o.v. elkaar. De ironie, de spot zijn de
wapenen, die de mens heeft
standen en gebeurtenissen, welke hij als
onvermijdelijkheden heeft te aanvaarden.
Daardoor heft hij zich met een zekere
souvereiniteit boven het domme geweld
uit. hetwelk zoveel storing, waaraan hu
niet kan ontkomen, veroorzaakt".
Het is wel zeer onprettig te moeten
ervaren, dat nog vele mensen zich <-e
hiervoor nodige eigenschappen niet heb
ben eigen gemaakt en hun leven vullen
met het zien van spoken, die slechts m
hun verbeelding bestaan. Tot deze over
tuiging kwamen wij opnieuw, toen wij
als reactie op onze Loupe: „Een moord
plan" (werkweek van 5 dagen) een
brief ontvingen, waarvan ons wel met
elk détail duidelijk is, doch waarbij aan
het slot de aap toch goed te onder
scheiden uit de mouw komt, als inzen
der schrijft: „Dat is nu een visje uit
werpen om 'n besomming van millioenen
boven te halen ten koste van 70 pet.
Nederlanders beneden het inkomen van
4000 per jaar. Dan krijgen wij mis
schien na lang praten over een jaar nog
wel eens een gulden er bij en 24 cent
kindertoeslag".
Men zou ironisch kunnen opmerken:
„Wat een optimist". Maar in ernst, onze
opponent houde het ons ten goede, naar
onze smaak zijn dergelijke epistels niet.
Wil men spoken zien, welnu, men
amusere zich met een dergelijke lugubere
liefhebberij, doch suggerere in geen ge
val anderen, dat die niet bestaande spo
ken er werkelijk zijn.
Wij hebben op de door ons gebruike
lijke humoristische wijze, het plan voor
een 5-dagen werkweek onder de Loupe
genomen en zij, die zo gelukkig zijn, zin
voor humor en ironie te bezitten, kon
den hieruit lezen, dat er o.i. voordelen
vielen aan te wijzen, voordelen, waar
van allen kapitaal en arbeid zou
den kunnen en moeten profiteren. Wan
neer inzender blijkbaar het belang van
het verlagen van de kostprijs voor export
en ook voor binnenlands verbruik niet
inziet, dan ziet hij werkelijk niet scherp
genoeg. Deviezen zijn oor voeding,
kleding en andere behoeften voor de
„kleine man" niet minder nodig dan voor
de „kapitalist" en verlaging van de kos
ten van het levensonderhoud komt de
„kleine man" even zeer ten goede als de
„groten".
Wanneer het hier bedoelde „moord-
sphip" een „besomming van millioenen"
binnen zal brengen, moet de vlag uit. Wij
zullen echter-allen aan de haven dienen
te wachten om §r zelf bij te zijn. opdat
de buit eerlijk verdeeld worde.
Zulks lijkt ons beter dan in onge
motiveerde balorigheid helemaal geen
schip uit ta sturen, want dan valt er
zeker niets te verdelen.
Sympathieker was ons een briefje van
een andere inzender naar aanleiding van
onze Loupe: „Mond en vuist", waarin
wij het verzet van de Duitsers tegen de
onmanteling van hun industrie analyseer
den. Wat deze schrijft over de plicht van
vergeven en het helpen van de Duitsers
om weer het rechte pad te vinden, onder
schrijven wij ten volle. Wij willen de
Duitsers niet werkloos maken en heb
ben mede voor hun moeilijkheden begrip.
Het tegendeel hebben wij ook niet be
toogd. Aangezien echter ons eigen land
in benarde omstandigheden verkeert door
de schuld van de Duitsers en men
moet de collectieve schuld van onze
Ooster-buren niet te zeer gaan verklei
nenis het o.i. volstrekt niet on
christelijk om terug te halen, wat geroofd
werd en te eisen, wat een billijke ver
goeding geacht kan worden.
En de ontmanteling, speciaal van de
oorlogsindustrie en de fabrieken, welke
daarvoor dienen, zien wij als een plicht
van veiligheid tegenover ons zelf en zelfs
als het beste middel om te verhinderen,
dat de Duitsers opnieuw van het rechte
pad afdwalen.
ANALYST.
nationaal inkomen uit voor militaire doel
einden en daarnaast nog 6 pet voor voor-
raadvorming. Als we er hier in Neder
land 10 pet voor uitgeven, dan is het veel.
De verdeling van het bouwvolume over
de verschillende sectoren, noemde de mi
nister wel het moeilijkste probleem, dat
er bestaat. Daardoor is het bouwplan 1949
ook zo laat bij de Kamer ingediend, maar
hij betoogde, dat het de volgende keer
tegelijk met de begroting zal komen.
Wat de verdeling zelf betreft, moet na
tuurlijk de woningbouw op de allereerste
plaats komen.
Wat Rotterdam betreft verklaarde
minister In 't Veld, dat hij niet afwij
zend staat tegenover aanvragen, die op
verwoeste stadskernen betrekking heb
ben.
Industrialisatiebouw moet ook geschie
den, want als we geen behoorlijke indus
trie hebben, zitten we over 4 jaar vol
komen aan de grond. Tachtig millioen
voor dit doel is wel zeer aan de krappe
kant.
Voor de bouw van bedrijven, kerken,
scholen en ziekenhuizen zal geen decen
tralisatie worden toegepast, verklaarde de
minister, die hierop zijn rede afbrak om
haar hedenmiddag voort te zetten.
Minister-president Attlee heeft gister
avond via de radio gevraagd om recru-
ten voor de verdediging. Attlee zeide:
,,Wij zullen er naar blijven streven de
vrede te bewaren, doch wij kunnen on
ze ogen niet sluiten voor de mogelijkhei
van een volgende oorlog'.
Hij voegde hieraan toe, dat memand
Engeland ervan kan beschuldigen, enig
agressief oogmerk na te streven.
„Ik verzeker u", aldus Attlee, „dat ik
geen enkele uitgave voor defensie-doel
einden zal goedkeuren, welke niet nood
zakelijk is. Evenmin zou ik, in deze
moeilijke dagen, toestemmen 'in enig
overhevelen van arbeiders uit de in
dustrie naar taken, welke zij voor de
fensie-doeleinden moeten vervullen, in
dien ik er niet zéker van was, dat dit
noodzakelijk is voer de veiligheid van
het land
Wij moeten, evenals anderen, ons aan
deel bijdragen tot het instandhouden
van een zodanige strijdmacht, dat hier
door elk land, dat als aanvaller zou wa
len optreden, wordt afgeschrikt. Wij
ben ook verplichtingen tegenover de an
dere leden van het Britse gemene nest en
tegenover onze vrienden en bon g
ten en wij moeten gereed staan om m
na te komen". 1SV
Attlee zeide, dat het eerst noodzakelijk
was de sterkte van het beroepspersoneel
van vloot, leger en luchtmacht op peil
te brengen. Het was echter ook nood
zakelijk, dat zich vrijwilligers aanmel
den voor de hulpdiensten.