Twee Amerikaanse KAB-ers
lieten zich niet kisten
Maar zonder vorming sloegen zij een figuur
J
Iribune
mi
Avondwake op Breda's markt
Smet op de Hongaarse
Amerika en Engeland op de bres
voor de kardinaal
natie
De behandeling in hoger beroep
der zaak-Mindszenty
eerbericht
J
Op de
Extra kabinets-
zittingen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
SUSiJcïle.» °"d=r1"""
Ui
Gedachten bij een Mindszenty-
protestmeeting
vermoedelijk vrij lang
durig UITSTEL
Eieren niet meer aan
prijs gebonden
Rooiverbod voor
vroege aardappelen
Nieuwe werkkleding-
bonnen
Rauter vraagt herziening
van doodvonnis
S nUlr w.. SS
71ste JAARGANG
TRTJDAG 11 FEBRUARI 1949
No. 20849
„Credo. Pugno" I
Een geloofsbelijdenis en een wapenspreuk, welke in de Neder
landse Katholieke Arbeiders Beweging bijzondere betekenis
hebben. Helaas niet voor allen, die zich geschaard hebben in de
gelederen van de K.A-B. Voor velen is dit „Ik geloof, ik strijd
een frase, die bun noch geestdrift kan schenken noch tot bijzondere
activiteit kan aanzetten. Misschien, omdat de strijdperiode ver
streken is. Zeker, zoals in Amerika een machtige door Commu
nisten gedirigeerde partij-maclime moest worden ontwricht om
een kleine troep Katholieke idealisten hun kans te geven, zo
behoeft in Nederland niet meer te worden gewerkt. Hier bestaat
een eigen machtige Katholieke organisatie van arbeiders. Maar
in het verhaal van deze vechtersbazen weerspiegelt zich iets
van de strijd van de oude K.A.B.-garde, en wordt gewezen naar
de noodzaak van geduchte training voor de jongeren, want ook
hier blijft strijdbaarheid noodzakelijk.
DRAMATIS PERSONAE
ZWARTE DICTATUUR
IN HET HOL VAN DE
LEEUW
Met een gang van veertig kilometer rijdend, verloor een zware trailer
te Didam het goede pad, ramde een huis en hier ziet U wat er van
overbleef na de kennismaking.
Duizenden mannen en vrouwen, protestborden meevoerend en met de
rozenkrans tussen de vingers geklemd, baden Woensdag in de City a
°laza te New-York voor de tot levenslang veroordeelde Hongaarse
kardinaal Mindszenty.
(Van onze speciale verslaggever).
BREDA, 10 Februari 1949.
Het werd doodstil over de duizenden mensen op het Marktplein.
Ze stonden rij aan rij, dicht opeen en vulden de lange rechthoek
tot tegen de gevels der huizen; boven hun opgeheven hoofden
was dc koude, strakke winterhemel schoongewaaid en vol sterren.
Er schommelden wat extra-straatlampen, maar alleen het bordes
van 't Stadhuis was helder verlicht. De menigte stond geduldig
in de scherpe avondkou, luisterde hoe alle torens van de stad
om half acht met klokgelui dit uur van grote waakzaamheid
inluidden, en werd doodstil toen dertig minuten later de stem
uit de tientallen luidsprekers helder en klaar woorden sprak,
overbekend, maar toen opnieuw teruggebracht tot hun eerste
en diepste betekenis: „Ik open deze gebedsstonde met de Chris
telijke groet: Geloofd zij Jesus Christus,4" alle Eeuwig
heid, Amen!" kwam massaal het antwoord.
„En de poorten der hel.
De veroordeling van Hongarije's primaat, kardinaal Mindszenty,
blijft in Amerika en Engeland nog voortdurend dc levendige
aandacht van regeringspersonen en volksvertegenwoordigers
vragen. Zo heeft op een persconferentie te Washington president
Truman gisteren de behandeling van kardinaal Mindszenty
door de Hongaarse regering „één van de zwarte plekken" in de
geschiedenis van Hongarije en „een smet" op de natie genoemd.
Op de vraag of hij bij zijn veroordeling een onderscheid wenste
te maken tussen de Hongaarse regering en het Hongaarse volk,
zeide Truman, dat in een politiestaat als Hongarije het volk
nooit werkelijk verantwoordelijk was voor zijn regering. Hij
veroordeelde de regering van Hongarije. Met het volk was het
echter een geheel andere kwestie. Wanneer het volk iets te
zeggen zou hebben, zou het niet een dergelijke regering bezitten-
Door de Nederlandse Aardolie
is onder de rook van Den V
aan de Leyweg in de EscampP1
older
begonnen me l proefboringen ^futie, TiamelfjkP|énljvan bo^fi^T3'"
olie. De boortoren is 30 m. hoogoc bo.renpar-
Engeland bepleit recht van
onderzoek
Groot Briltannië heeft gisteravond
de tekst bekend gemaakt van een nota.
welke door de Britse gezant te Boeda
pest aan de Hongaarse minister van
buitenlandse zaken is overhandigd, en
waarin Groot-Brittannië verklaart het
recht te hebben een onderzoek in te
stellen naar alle daden, welke moge
lijk in strijd zijn met het vredesverdrag.
OPTREKKEN VAN DE MIST
EN
„GEEN-LNTERESSE-MEER-
„L1E VER-KOEKJES"
Verdere besprekingen over
Indonesië
Thans officieel ingetrokken
DE KANTOREN zijn gevestigd te Rotterdam.
Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam,
Broersvest 8, telefoon 68804.
Giro-nummer 9095 ten name van de „N.V. De
Courant De Maasbode" Rotterdam-
De abonnementsprijs bedraagt f 8-90 per kwartaal,
1.30 per maand, 0.32 per week.
Directeur: J- KUIJPEKS
Hoofdredactie: Prof. Dr. ST-TESSERO.P.
LEO J- M- HAZEL2.il. J.
Algemeen redacteur: H. A. PAALVAST
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
DE ADVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom
breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte.
Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom
breedte 30 cent per millimeter hoogte.
Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de
administratie of bij de erkende ad verten „ie-
bureaux verkrijgbaar.
KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord
meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Tjitsluitend by
vooruitbetaling.
Dit verhaal van strijd en hst ^e!t
zich af in de kringenvarYork
se Transport Arbeiders^ W g
mumsten en hun kaIï5 voornaamste fi.
ste woord voerden, ue Raymond w
guren m het drarna Z vet. onbekende
cott en John Brooks. de ^nae
d™n£de Urne van Transport-arbei-
d Michael J. Quill was een omvangrijke
schreeuwende praatsmaker van Ierland
Geboortig. In 1905 was hy m genoemd
land geboren: op lo-jarige leeftijd han
teerde hij eep geweer m het Iers-Repu-
biikeinse leger en in 1926 week hij uit
naar de Verenigde Staten. Hij moest
daar 12 uur per daS. zeven dagen van de
week werken.
In het geheim begon hij in 1934 met
het bijeenroepen van zes mede-arbeiders
om te Eomen tot het stichten van de
Unie van Transport Arbeiders en bin
nen twee jaar was deze vakbond al
machtig in het New Yorkse vervoer.
jjiet zodra werd deze bond door de Nat-
C.I.O. erkend, of Quill begon met het
uitbouwen van zijn T.W.U. in de lueht-
vaart-maatséhappijen en andere «er-
yoers-lichamen. Daarbij werd hij ijverig
geholpen door de communisten, die hem
op belangrijke sleutelposten zeften.
Westcott en Brooks waren scherpe
contrasten met Quill. De magere Wes-
cott sprak moeilijk en had weinig flair;
Brooks was een erg rustige man, zeer
langzaam in zijn bewegingen.
De communisten bezetten de sleutel-
nlaatsen omdat zij deskundig waren cj
alle gebieden van de vakbeweging, zo
ic da parlementaire procedure, waar-
»ii elke vergadering aan hun ieid-
mf bennen en de bekendheid met de
SeLS waarmee zij de vanbon-
arbeidswetteu, houden.
dew int n^Brooks hadden deze ken-
Westcott en zjj,in het begin van
nis met. Alles wat zj rechten had.
1943 wisten, was, da hoefden zy
den, die bescherming e6n Nev,
waren gelovige arbeider een
Yorkse Bus Onderneming, bond üad-
vertegenwoordiging in de,X rken moes
den zij niet- Ais kantoorkterg®
ten zij zuur toezien, hoe hun en
terbleven bij die van de wef^® ter-
mecaniciens van de maatschappJ.
wijl de levensstandaard met ue -
steeg. Hun collega's voelden er veel voo
zich bij de vakbond aan te sluiten.
Dus werden besprekingen geopend
met de T.W.U. Maar Westcott, die zich
ervoor spande, kreeg met vragen te ma
ken, die hij niet beantwoorden kon. Men
vond de vakbond verdacht rood en men
had wel eens gehoord, dat men gedwon
gen kon worden te posten bij stakings-
rellen, die door de communisten om po
litieke redenen waren ontketend. Zelfs
pompten zij geld uit je beurs om de
werkzaamheden van het communistische
front te financieren.
Westcott kreeg het onaangename ge-
hij en zijn vrienden op hun
voel, dat menj Hjj was er a]a
kop erin tiPP van t,ewust, dat de
Katholiek ter igen mening op na
Kerk er een geheeI e'ge an de arbeider,
Dus stapte hi] met Ar-
Carey, de directeur van de -Na
beiders School in Manhattan.
Als men vele critici mag geloven, was
nu het ogenblik gekomen, waarop 1 d
ter Carey ie arbeiders op een autori
taire manier ging dicteren hoe te han
delen. De Pater bepaalde zich echter tot
een objectief rangschikken van hun
problemen. En daarbij was hij een van
200 gevallen, waarin gefaald werd te
bewijzen, dat priesters leden van een
vakbeweging bevelen een bepaalde
koers van handelingen te volgen.
Pater Carey was het ermee eens, dat
er een vakbond moest komen. Hij stem
de er volledig mee in, dat de T-WU.
door communisten beheerst werd en
meer werd misbruikt om hun politieke
doeleinden te dienen dan de belangen
van de arbeiders.
Daarom konden zijn raadvragers een
onafhankelijke vakbonkd van kantoor
personeel vormen, maar Pater Cai e.
waarschuwde hen, dat zij op de duur de
grotere macht van de T.W.U. achter zich
moesten hebben.
Alles goed en wel. maar hoe zette men
een onafhankelijke vakbond m elkaar.
Geen flauw idee. Toen vroeg Pater Ca
rev hun geregeld zijn school vooi afbei
ders te bezoeken, een van de 100 van die
scholen, die de Kerk in de V. S. ae-
sticht heeft
Ieder belangrijk industrie-centrum
in de V. S. heeft zo'n school- Elk iaar
worden 7500 doorknede mannen en
vrouwen afgeleverd om de rangen van
de Katholieke arbeiders in de neutrale
vakbonden te gaan Versterken.
In Amerika hebben de Pauselijke En
cyclieken een practische verwezenlij
king gevonden. De wens van de Paus,
uitgesproken in deze zendbrieven.
„Priesters gaat tot de werkers neeft
zo'n gehoor gevonden, dat in Amerika
de kardinalen Mundelein, Moone.y en
Stritch, de bisschoppen Sheil en Haas en
de monseigneurs John A Ryan et) Li-
gutti naast tal van vertegenwoordi
gers uit de gewone clergé „arbeids-
priesters" svorden genoemd.
De leer van de Kerk werd door hen
in daden omgezet- Zij zijn de vormers
van de Katholieke arbeiders.
In Amerikaanse termen omgezet, for
muleerde Pater Carey het aldus: „Deze
stap was gelijk aan die van het theore
tisch duidelijk maken van de waar
de van de edeie kunst v'an zelf-verdedi-
Sing naar de practische box-lessen".
Zo kwamen Westcott en Brooks niet
n0= 10 anderen van de New York Om
nibus Company in het Xaverius-coilege
tezamen met 350 anderen. Daar zaten
bootwerkers, voorwerksters en draad-
vlechteis naast juristen artisten en post
ambtenaren. Meer dan 80 procent van
deze onorwnui Vei'dienden minder
dan 2000 dollar per jaar_
Later zei Westcott, toen hij over de
school sprak. „Het waren voor het
grootste deel gezms-rnensen, zoals ik.
Wij waren geen edele kerels, die het
rode-fascisme bevoenten. wij waren
mannen met een ouw eil kinderen,
waarvoor we moesteni zorgen. Wij gin
gen alleen naar die school om vooruit
ts komen in de wereld.
Twee jaar lang, dén avond per week_
kregen Brooks en westcott lessen-in de
arbeidswetten, het uitbuiteni van de vak
bondmethoden, de paF®m<rdta're proce
dure, economie, spreken «het open-
baar de geschiedenis van de arbeiders-
be wegfng en de arbeids-moraal
was practische kennis, die j uitbuiten
konden. Zij leerden aan de hand van de
Practijk, hoe een vakbond xn elkaar ge
zet moest worden. Zij maakten met hun
klasgenoten een reglement en statuten
op; zij organiseerden scherts-vergade-
ringen en waren partij in een geenscè-
neerde klachten-procedure.
Nog op school kregen Brooks en
Westcott, dank zij een bekwaam ar-
beids-advocaat een toestemming tot het
vormen van een vakbond, die erkend
werd door de maatschappij.
de oorlog vertelde de direc-
_iomn-verloren, dat zij zich niet
tie hen pw" iaten ringeioren door
langer wen ;d met een witte noord
een troep arbe aers was Brook's
„Het was natuuüjk bcerden immers
commentaar, ,hv 1J v
om uit. handen van de communisten van
de T.W-U. te blijven en nu dwong ue
directie ons in hun kampy Er bleef dus
niets anders over dan naar de T.W.U.
over te steken."
Zij wérden aangenomen, als onafhan
kelijke afdaling. Maar Brooks en West
cott waren getrainde vechters,' die voor
hun zaak konden opkomen, terwijl ach
ter hen een hecht-aaneengesloten groep
loyale volgelingen stond. Hun was ge
leerd, dat het wettige' doel van de ar
beidersbeweging was liet verbeteren van
de levensvoorwaarden van de arbeiders
en dat hetscommunisme gewoonlijk het
gevolg van onwetendheid en onrecht
vaardigheid is. De botsing met de com
munisten Kon niet uitblijven. Het oegon
met een z.g. demonstratie in Washing
ton tegen het opheffen van de prijsbe-
heersing. Toen men daar aankwam,
bleek het een communistisch demonstra
tie te zuller worden.
Westcott en Brooks voelden zich ge
nomen en reisden op staande voet terug
naar New York. Het bleek, dat zij er in
gelopen waren- Zij zouden het wel goed
maken. Bij de eerstvolgende conventie
van de T.W.U. stond de benoeming op
het programma van een populaire oud
strijder in de arbeidersbeweging. Deze
benoeming trachtte het bestuur te voor
komen ten gunste van een zekere Smo-
likoff. Maar Westcott maakte zich tot
spreekbuis van ie oppositie; deed dit zo
bekwaam, dat. hij Smolikoffs verkiezing
Wist te verhinderen.
Nu probeerde de commissie van be
noemingen het bestuur uit te breiden.
zodat „Kameraad" Smolikoff toch een
plaatsje zou krijgèp maar weer wist
Westcott deze manoeuvre te verlammen.
Maar Westcott had zijn ogeq niet m zijn
zak gehad. Hij had in de gaten, dat ook
de vertegenwoordigers van Third en
Eigth Avenue zich heftig tegen het be
stuur verzetten. Hij zag voor het eerst
bondgenoten. Het waren jonge kerels,
pas uit het leger, die niet beheers, wil
den worden door dit soort communisti
sche handigheidjes. Met deze gezellen
begonnen Westcott en Brooks een cel
van gewone arbeiders op te bouwen.
125 Nieuwe arbeiders vonden hun weg
naar de Xaverius School. De strijd om
salaris-verhoging had tot gevolg, dat de
directie de tarieven wilde verhogen.
Hiertegen keerde zich de American La
bor Party, een communistiseh-ge-
infiltreerde politieke partij, waarvan be
langrijke posten ook iru handen waren
van de Leiders der T-W.U. Er volgde een
dramatische strijd, die eindigde in een
overwinning van Westcott's mannen.
Quill, de president, begon lont te rui
ken en toen hij de situatie goed had be
keken, sloeg hij om naar de anti-com
munistische kant, na een breuk met de
A.L.P. Meer dan dat; openlijk begon hij
in Maart van het vorige jaar zijn vroe
gere communistische medebestuurders
en supporters aan te vallen. Tijdens een
grote vergadering van de T.W.U. scheur
de hij een exemplaar van de communis
tische Daily Worker aan flarden: „Zo
denk ik over dat tuig", brulde hij.
Toen Westcott n!a die vergadering
naar huis ging, dacht hij aan de dagen,
dat Harry Sacher hem placht lastig te
vallen over het communisme. „Hij kon
me hels maken, als hij vroeg: „Wel, Ray
wat heb je nu eigenlijk tegen het com
munisme?"
Ik stond altijd met mijn mond vol
tanden. Als hij over economie begon,
kon hij me inspinnen in zijn betogen.
Het enige wat ik kon zeggen om hem
te antwoorden was, dat ik in God ge
loofde en dat commlmisme godloos was.
Het was het enige ding, waarmee ik
hem'tot zwijgen kon brengen. Maar ik
begin te geloven, dat het niet nodig is
om te bomen over die dingen."
Maar met dit al bewezen een paar
katholieken, hoe geloof, studie en wat
moed een overwinning van groot for
maat kunnen opleveren- Een les, een
waarschuwing, een voorbeeld, een aan
moediging.
<?i i
Breda protesteerde tegen het Mind-
szenty-volksrechtbankproces. De leden
der Katholieke Actie, de middenstands
organisaties, de vrouwenbewegingen en
de organisaties der mannelijke en vrou
welijke jeugd kwamen, zoals de Bredase
voorzitter der K. A. de heer Wils bet uit
drukte „hun afschuw betuigen tegen da
verkrachting van het Recht der Kerk,
uiting geven aan hun verontwaardiging
over het vertrappen der menselijke waar
digheid en bidden voor Jozef Kardinaal
Mindszenty, en de legioenen van onbe
kenden en naamlozen, die mèt hem ver
volging leden".
Hij besloot zijn inleiding met 't bidden
van een Onze Vader en Weesgegroet,
waarna de voorzitter van de Diocesane
Katholieke Actie, de heer C. van den
Broek het woord kreeg.
Opnieuw trok in verbijsterende, ïjzer-
hafde logica het gehele „proces welks
afloop reeds jte voren bekend was, aan
de luisterenden voorbij, projecteerden de
woorden van de spreker tegen de nachte
lijke hemel als het ware de rijzige krach-
JL verneemt, dat
Ev werd een onderzoek ingesteld naar
de vraag, 0f het gedrag van de Hongaarse
t egenng in proces niet een schending
mrneld van zekere verdragen Vermoede
lijk doelde Tmman hier op de verdragen,
waarbij de oorlogstoestand tussen Hon
garije en de geallieerden werd beëindigd
en waarin clausules zijn opgenomen, die
de rechten en vrijheden in Hongarije
waarborgen.
Naar te Boedapest vernomen wordt,
ïmf *15* Hongaarse hoge volksgerecbts-
hrpia 10 of 14 dagen de ultge-
tegen documentatie van het proces
gen Vua,nV Mindszenty ontvan-
zalnet „"oering van deze stukken
welke va ooeSerecbtshof beslissen,
opnieuw lndc, vUf tribunalen tie zaak
behandeling zal nemen.
detdeflnttieveeidf2,^id dnren voordat
handeling bekend deze herbe~
Het Hongaarse ministers
deelt mede, dat het hoge voiw JJ
hof zal bestaan uit een -5 fc
noemd door het ministerieP1 esi4ent- bc'
tij, één van de partij der kleine bezit
ters en één. van de thans getuseerde
communistische en sociaal-democratische
nartii de Hongaarse arbeiderspartij
rn tegenstelling met de gewone recht-
hankèn. moeten de leden van het hoog
gerechtshof allen juristen zijn. Geduren
de het onderzoek moeten alle bewijzen,
verklaringen en getuigenissen van de
eerste rechtszitting bestudeerd worden.
Het hooggerechtshof kan de vonnissen
bevestigen verzachten of verzwaren. De
President zou de zaak ook aan de pre-
sidentvande republiek kunnen voorleg
gen voot een ^uiteindelijke beslissing
Zulks wordt echter alleen gedaan in
gevallen van een doodvonnis.
Een hoge ambtenaar van het nunis
tcrie van justitie heeft medegedeeld,
dat de kardinaal bij veroordeling tot
tevenslang practisch na vijftien jaar
I in vrijheid zal worden gesteld.
Truman zeide, dat de kwestie van
eventueel afbreken van de betrekkingen
met Hongarije niet in overweging was ge
nomen. Hij hechtte zijn volle goedkeuring
aan de Woensdag door Dean Acheson'
over het proces-Mindszenty afgelegde
verklaring.
Michael McDermott, woordvoerder van
het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken, heeft gisteren verklaard,
dat de Hongaarse beschuldigingen, dat
bepaalde leden van de Amerikaanse am
bassade te Boedapest Hongaren geholpen
hadden hun land te ontvluchten „geheel
ongegrond" waren.
McDermott bevestigde, dat het Hon
gaarse ministerie van buitenlandse zaken
op 9 Februari had gevraagd, dat Robin
Steussy, derde secretaris en vice-consul
van de legatie, Hongarije binnen 24 uur
zou verlaten, op grond van de beschuldi
ging, Hongaren te hebben geholpen het
land te verlaten. McDermott verklaarde,
dat men dacht, dat Steussy naar Wenen
ging.
De nota wijst de Hongaarse beschuldi
ging, dat Groot-Brittannië hulp zou ver
lenen aan fascistische vijanden van de
democratie, van de hand.
Reuters diplomatieke correspondent
Bevin gisteren de Hon
gaarse gezant te Londen, Janos Eros,
heeft ontvangen en hem op de hoogte
heeft gebracht van de afwijzende Britse
houding ten opzichte van het proces
tegen kardinaal Mindszenty.
Bevin verwees in net bijzonder naar
de „uiterst onhoffelijke manier" waarop
de Hongaarse regering het Britse verzoek
om toelating van vertegenwoordigers van
de Britse legatie tot het proces had be
antwoord.
Bevin en zijn adviseurs hebben giste
ren een meer omvattend protest inzake
de kwestie-Mindszenty overwogen. Naar
vernomen wordt, heeft men nog geen be
slissing genomen. Diplomatieke waarne
mers geloven dat een dergelijk protest
eerder via de Ver. Naties zou worden in
gediend dan rechtstreeks bij de Hongaar
se regering.
Maandag; zal de Britse minister van
buitenlandse zaken, Bevin, in het par
lement verzocht worden de economische
betrekkingen met Hongarije te verbre
ken, als protest tegen de wijze van be
handeling der zaak tegen kardinaal
Mindszenty. Het conservatieve lid,
Christopher Hollis, zal het verzoek doen.
Een ander conservatief parlements
lid, Boyd Carpenter, zal Bevin verzoe
ken, „of hij de verzekering wil geven,
dat bet Britse veto gebruikt zal wor
den ter voorkoming van de toelating
van Hongarije tot de VN, zolang kar
dinaal Mindszenty niet in vrijheid is
gesteld".
Intussen wordt uit goedingelichte bron
te Boedapest vernomen, dat de vice-con
sul der Verenigde Staten aldaar, Steussy,
bevel heeft gekregen binnen 24 uur, dit
was voor 17 uur gisteren, het Hongaarse
grondgebied te verlaten
Deze uitjvijzing staat geenszins in ver
band met de zaak-Mindszenty, zo werd
verzekerd Steussy wordt ten laste gelegd,
dat hij Hongaren, die uit hun land willen
vluchten, heeft geholpen.
De weerverwaehting geldig van
heden tot morgenavond, luidt:
Vannacht nog plaatselijk nevel
of mist en hier en daar lichte
nachtvorst. Morgen overdag over
al optrekken van de mist en dan
meest zwaar bewolkt met later
plaatselijk enige regen. Zwakke
of matige wind tussen Zuidwesf
en Zuid. Iets hogere temperatuur
dan vandaag.
Zaterdag 12 Februari: Zon op
8.02 uur, onder 17.48 uur: maar. op
16.20 uur, onder 8.11 uur.
tige gestalte van de kardinaal zelf, eerst
in zijn verzet, gespierd en zeer moedig,
later gebroken en geblust, lichamelijk
een wrak na de onmenselijke verhoren
an het vooronderzoek....
De duizenden onder het bordes, tot ver
aan de overzijde tegen de huizen, waar
veilig licht brandde achter ramen, hui
verden. Ergens aan de nachtelijke hemei,
niet eens zeer ver achter het grijz. stenen
kantwerk der grote oude kerk, itakker-
de de horizon van een bloedig rood Oos-
terlicht, rees afschuwelijk in zijn "geeste
lijke pijn het gelaat van de Hongaarse
martelaar, bleek, uitgeput, met leegge-
schroeide en starende, holle ogen, stame
lend uit een onpeilbare nacht bekentenis
n„ bekentenis....
„Wanneer ik een text zou moeten kie
zen, voor deze toespraak", aldus de heer
v. d. Broek, „dan zouden het de woorden
zijn: „En de poorten der hel zUllen Haar
niet overweldigen.
Het was een benauwend uur voor de
Kerk, het was voor 'n Christelijk Europa,
voor een Christelijk vrije, democratische
wereld misschien wel het meest critieke
uur sinds Hitier op de rotsen van Frank-
rijks meest Westelijke punt naar de over
zijde van het Kanaal tuurde: de wereld
wankelde. Nog geen maand tevoren was
een der geweldigste en belangrijkste
pilaren van het Aziatisch bloc door de
Rode stoomwals neergebeukt: China was
„veilig" ver weg en de wereld bleef
apathisch. Het gehele nabije Oosten, al
de landen achter het ijzeren gordijn,
raakten steeds vaster in de greep van
Moskou. Doch dit alles gebeurde „ver
weg" en dé wereld bleef apathisch.
Toen en was dit geen genade, geen
laatste vingerwijzing? toen scheen plot
seling het wereldgeweten nog éénmaal
wakker te worden en verenigden zich
achter één gekwelde en gebroken ge
stalte, de ongetelde millioenen mede
mensen, ondergegaan ifi de nacht; zij die
wilden waarschuwen en het niet meer
kónden, zij die hun protesten wilden uit
schreeuwen, maar geen stem meer had
den, zij die om hulp wilden roepen, maar
geen gehoor vonden bij een dove, egoïsti
sche in zich zelf verdeelde en verwarde
Westelijke wereld.
Zijn naam was Jozef Kardinaal Minds-
Vele verenigingen kampen op het ogen
blik met een typisch seizoenverschijnsel.
Het is een kwaal, die steeds aan het eind
van de competitie optreedt. Vele elftallen
immers komen dan tot de conclusie, dat
er wéér geen kampioenschap te behalen
zal zijn. En daarmee is dan de interesse
tot spelen verdwenen. Het gevolg: ver
zwakte en onvolledige elftallen, vaak
zelfs boeten en strafpunten, kortom, niets
dan narigheid. Niet alleen geven degenen,
die wegens „geen interesse" dan niet
meer opkomen, blijk van een ongezonde
en in ieder geval onjuiste mentaliteit,
maar bovendien bederven zij het pleizier
van hen, die trouw blijven.
Inderdaad een pertinent onjuiste men
taliteit. Want als menvalleen maar inte
resse tot spelen heeft als er een kam
pioenschap op het spel staat, begrijpt men
totaal niets van wat de sport eigenlijk is.
Een kampioenschap is slechts een hulp
middel in het competitiesysteem .En het
competitiesysteem op zijn beurt is slechts
een hulpmiddel om de sportbeoefening in
een ordelijk verband te organiseren. Want
orde moet er zijn In het belang van de
sport zelf.
Beoefent men nu de sport om haarzelf
of om een harer hulpmiddelen (in casu
een kampioenschap)? Ons dunkt, zo'n
vraag sluit het antwoord al in zichzelf in.
Men beoefent de sport tot ontspanning en
fit-houden van zichzelf. Alle hulpmidde
len staan in verhouding tot het doel ver
op de achtergrond; de sport zelf is pri
mair. En in de daarop volgende verhou
ding is de sport weer een ondergeschikt
hulpmiddel tot het doel van de ontspan
ning en ontwikkeling van geest en
lichaam. Wie dus, zoals in deze weken
weer het geval is, thans aan de „geen-
interesse"-kwaal lijdt ,is als sportman of
-vrouw wel een volslagen mislukking.
Dan komen er bovendien de „liever
koekjes" nog bij. Velen geven boven de
wedstrijd van hun eigen elftalletje de
voorkeur aan de vooral in deze dagen
belangrijke wedstrijden van de grote club.
Ook finaal fout! Voor de ware sporter
geeft het zelf actief spelen toch altijd
meer bevrediging dan het passief kijken
naar anderen. En bovendien: sport is niet
kijken, maar zelf doen. Ook de „liever-
koekjes"-lieden zijn als sporter absolute
mislukkingen.
De „geen-interesse-meer"-kwaal en de
„liever-koekjes"-voorkeur zijn de rotte
plekken in het clubleven van de kleine
verenigingen en in dé lagere elftallen.
Des te meer jammer, omdat op andere
punten juist daar een gezonder sportieve
instelling dan in de hogere regionen blijkt
te bestaan. Daarom is het dubbel gewenst,
dat de gesignaleerde ongezonde mentali
teit wordt gecorrigeerd. Het is in het be
lang van een ook daar met vertroebeling
bedreigd sportbesef.
SUPPORTER
zenty en het was méér San een naam, het
was een symbool en een waarschuwing.-
Wie zal zeggen wat er omging achter
de kijkende ogen van al die duizenden
Katholieke inwoners van Breda, die ge
tuigden op de Grote Markt. Zagen zij de
hele horizon benauwend rood als van een
enorme alles vernietigende brand? En
wat was er in de echo van hun massaal
gebed, toen zij Z. H. E. de Bisschop-
Coadjutor van Breda, Mgr. Baeten ant
woordden bij de Litanie van Alle Heili
gen en het „Christus Vincit" zongen?
Was dit protest consequent, ook ten aan
zien van hun eigen leven? En hoevelen
zouden plotseling staren of eensklaps
diep verontrust worden, déze nacht en
511e nachten om al hun medemensen,
voor wie het nooit meer dag zou wor
den
Want wat hadden anders hun protes
ten voor zin, wat waren de protesten
van heel de vrije wereld anders meer
dan holle en zeer gemakkelijke woorden?
Het „Credo", dat opklonk naar de he
mel en daarna, opnieuw voorgebeden
door de Bisschop, en luid nagezegd door
de Burgemeester van. Breda, alle kerke
lijke en wereldlijke autoriteiten op het
bordes en de talloze aanwezigen, het ge
bed voor de Kardinaal.... Voor dit al
les zonder méér was slechts weinig
moed nqdig, maar wie na die avond in
eigen leven en eigen houding naar bui
ten de beginselen in practijk bracht.,
waarvoor de Hongaarse Kerkvorst zijn
leven gaf, voor hèm was Kardinaal.
Mindszenty's offer niet tevergeefs.
En dit moedige en énig consequente
besluit sloot het smekende „Paree Do-
mine" niet uit, waarmee deze indruk
wekkende protestbijeenkomst werd be
sloten: hoe onmogelijk zwaar het marte
laarschap is toonde het lege, angstig star
melende en verwoeste gelaat dat lang
zaam verteerde in de rosse gloed van een
flakkerend Oosterlicht.
Niet ver van hier, niet ver van Uw
vermeende „Veiligheid",
Het voltallige kabinet is gisterenmid
dag zoals wij reeds in een deel onzer
edities meldden, in een extra-zitting bij
een geweest ter bespreking van het Indo
nesische vraagstuk. De beraadslagingen,
welke te twee uur waren aangevangen,
werden omstreeks half zes onderbroken.
Zij worden vanmiddag voortgezet.
Blijkens een publicatie in het voedsel
voorzieningsblad no. 10 van gisteren
worden met ingang van heden de maxi
mumprijs-regelingen voor kippen- en
eendeneieren, alsmede eiproducten opge
heven.
Krachtens de „rooiverordening vroege
aardappelen" van het bedrijfschap voor
eroenten en fruit werd telkenjare van
overheidswege bepaald op welke datum
in het voorjaar met rooien van vroege
aardappelen kon aanvangen. Nu echter
op het gebied van de aardappelteelt en
de handel in aardappelen normale toe
standen heersen, kan voortaan de teier
zelf weer de aanvang van het rooien be
palen.
De bonnen voor werkkleding H 11 -n
L 11 zijn tot nader order geldig voor he
kopen van een werkpak van drill,, keper
of satijn, een lange stofjas, efti lang
witte jas, een laboratorium]as of een
mouwschort. Op de bonnen EU
men kopen: een werkbroek of werkjas ja
van keper, drill, satijn, beav r
gels leer, manchester of pilow, een kor
te witte jas, een koksbuis of een korte
Bt°Deabonnen H 12 en L 12 zijn nog niet
S0Deg'bonnen H 1 t.m. 10 en L 1 t.m. 10
en dc rantsoenbonnen Fc en Fd blijven
voorlopig geldig.
Naar wij vernemen zal mr. K. van Rijc-
kevorsel Maandag a.s. namens Hans
Albin Rauter, höhere SS-und PoIlz?
fuehrer en Generalkommissar 'ur_,
Sicherheitswesen bij de Bijzondere
van Cassatie een request indienen.
in herziening van het vonnis gevraagd
wordt. Rauter is van oordeel, dat een
feit. dat larter aan het licht ge d
zijn verzoek motiveert. Zo
tentie van het Haagse Bijzonder nm,
De tenor Frans Vroons zal in het
voorjaar in Chicago en New York
een aantal concerten geven.
