I mitweelde op de Jaarbeurs
Reclame
Geldhoe veelheid in Nederland
NEDERLANDSCHE BANK
WEST DUITSE INDUSTRIE
Christus' oudste gewaad"
,1
Economische situatie in de Ver. Staten
Een magistraal en actueel boek
Nederland evenaart het buitenland
Departementsbureaux
in koninklijk paleis
Bioscoopbedrijf maakt
sléchte zaken
Maakt
voor Uw Zaak
Opbouw nieuw leger
voor Indonesië
De aanslag op de Uno-
waamemers
Buitengewone
ministerraad
Wapenstilstand in
Pasundan?
Sillrwangi-divisie als orde-
.bewaarster -
m
WOENSDAG 30 MAART 1949
PAGINA 4
ONMENSELIJKE MISHANDE
LINGEN BERECHT
Voorzijde gereserveerd voor
de Koningin
DE VRACHTENSTRUD
Nederlanders verlagen tarieven
opnieuw
OMZETTEN IN DÉ INDUSTRIE
LICHT GESTEGEN
DE KERKVERVOLGING IN
POLEN
EINDUITSLAG FRANSE
VERKIEZINGEN
DOOD ACHTER HET STUUR
KATH. MILITAIR TEHUIS
TE ARNHEM GEOPEND
WEL TERUGGANG DOCH NOG
GEEN DEPRESSIE
EEN NIEUWE STATISTIEK
Oprichting van federale
bataijens
PRIJSVERLAGINGEN IN
DE VER. STATEN
EUROPESE PAPIERPRODUCTIE
Begint zich te herstellen
nesië.
Aanvallers wisten dat het V. N.*
vertegenwoordigers waren
KAISER-iFRAZER VERLAAGT
AUTO-PRIJZEN
ROTTERDAMSE GRAANBEURS
CHARTALE GELDOMLOQP
WEER GESTEGEN
WELKE VERBODEN WERDEN
INGETROKKEN?
„Er is hier en daar een
krampachtig verlangen
naar een nieuwe chris
telijke stijl, in de kun
sten evenzeer als in het
leven. Men' zou haar
willen smeden, dadelijk,
en in felste tegenstel
ling met de levensstijl
rondom; sommigen zou
den hem willen binden
aan één vorm van be
schaving. Dan kunnen
de Ouden ons leren
waar we het niet, én
waar we het wel moe
ten zoeken. Hun monu
menten zeggen ons: ver
bind de christelijke idee
van Kerk, van heili
ge voorstelling ge
rust met ieder motief
van uw tijd, vanwaar
ook afkomstig, en gij
zult zien dat zij schift
en werkt en dode stof
levend maakt. Niets
maakt haar zo origineel
als dat gebrek aan ori
ginaliteit, dat alles on
bevangen en door el
kaar gebruikt."
Kolonnade uit de Bascilica Eufrasiana te
Parenzo.
Dat is de conclusie van dit prachtige
bOók; dat is tevens de les voor de eigen
tijdse christelijke kunstenaar.
Tot deze conclusie komt prof. v. d.
Meer na eên zorgvuldige bestudering
van het „legraadsel" dat de schaarse
resten der christelijke oudheid de
kunsthistoricus ter oplossing overlieten.
Vit de antieke winkel
De nieuwe mens
Na dit schijnbaar teleurstellend on
derzoek naar oorspronkelijke elementen
in de christelijke kunst, verklaart de
schrijver in het tweede deel van ziin
werk, dat deze originaliteit gezocht
moet worden niet in de nieuwe uitdruk
kingsmiddelen maar in de nieuwe mens.
De zin van de nieuwe bouwkunst en
van de nieuwe figuratie volgt uit de
oereigen aard van de christelijke ge
meenschap. „Wat alle wijsgeren zoc-
ten of vermeden, wat de mys en
kunstmatig suggereerden, hat oouwge
leven, is hier bezit geworden van men
«en, die nauwelijks 'ft mgen naam kun
nèD*MdoorVeade'men de monumenten der
oua-christelijke kunst eên oeslisthêid
en een vrede die aan de profane minst
ontbreken. Daardoor werd de basilica
een „huis, gebouwd door een woord des
Heren, meer dan door bouwlieden"
Daardoor kim langzamerhand een vol
komen nieuw Christusbeeld groeien, dat
in hemelse majf kit de afbeeldingen
der keizers-apotheose verre overtreft.
INTERN. SLAGERS VAK-
TENTOONSTELLING
TE UTRECHT GEOPEND
FILM EN HET PLATTELAND
De Voorspelling van Petrus' verloochening. Mozaiek uit de S. Apol-
linare te Ravenna.
(Van onze Utrechtse redacteur).
Op de derde étage van het Jaarbeurs
gebouw ligt een keur van fruit uitge
stald, een expositie, die een verrukking
voor het oog is. Heerlijk zacht ooft,
waarop de zon edele kleuren getoverd
heeft, appels van de bekende soorten,
„Schone van Boskoop", „Golden Delf
cious" ijjn het geen kostelijke
namen? en peren als de verleidelijke
„Comtesse de Paris". Men voelt de
tong reeds gestreeld bjj het zien van al
deze heerlijkheid, die van Nederlandse
bodem is.
Wat, blikt gij terzijde, bezoeker en
dwaalt uw oog in het romantische loodsje
naast' déze paradijselijke weelde? Zeer
zéker, ook hier vindt gij een typisch
vaderlands product, ge wéét wol: het zo
pikante vocht in dat kleine glaasje. Maar
vandaag blijven wij bij het fruit en wij
laten ons daarover inlichten door de heer
M. 'Prins, voorzitter van het Centraal
Bureau van dé Tuinbouwveilingen; de
heer C. Bóudewijn, voorzitter van de
Ned. Fruittelers-organisatie en dr. A. W
van der Plassche, directeur voor de
Tuinbouw van het Departement voor
Landbouw, voedselvoorziening en visserij.
Fruit is medicijn, maar hoe jammer
was het vroeger, dat wij het in korte
tijd moesten consumeren en er Juist in
tijden, waarin er zo'n grote behoefte aan
was niet aan konden komen. Het buiten
land kon ons dan nog helpén, maar de
grote importen van fruit, vooral van
zuidvruchten zijn weggevallen en een
groot geluk is het nu, dat de laatste
jaren het mogelijk is fruit gedurende een
belangrijk langere periode op te slaan in
moderne koelhuizen en luchtgekoelde be
waarplaten, welke in steeds toenemen
de mate door veilingen, grotere kwekers
en dé handel gebouwd zijn. Wel betreurt
men het, dat door het Departement van
Wederopbouw nog steeds geen goedkeu
ring voor verdere uitbreiding wordt ge
geven.
In leder geval is reeds bereikt, dat,
terwjjl vóór de oorlog in de voorjaars
maanden slechts 7 millioen kg. appels
hij de veilingen werd aangevoerd, dit
in 1948, mede door de rjjke oogst van
1947, 43 millioen kg. bedroeg.
Toch is het verbruik van fruit in ons
land nog lang niet zo grom als in het
buitenland. In 1947, toen de opbrengst'
van onze teelt 400 duizend ton bedroeg,
was het verbruik per hoofd dus onge
veer 40 kg. per hoofd der bevolking, ter
wijl dat in Amerika 80 kg., in Zwitser
land 75 kg. en in Engeland 58 kg. was.
Het ligt voor de hand, dat uitbreiding
van de fruitteelt, die thans 60.000 h.a.
beslaat, met een gerust hart ter hand ge
nomen kan worden. Zij neemt reeds
jaarlijks met 1500 ha. toe.
Informerend naar de mogelijkheid van
export, vêrpamen wij, dat Engeland dit
jaar 15 duizend ton peren heeft afgeno
men en er ook appelen naar Zweden zij.n
gegaan.
Kortgeleden is met Engeland een han
delsverdrag afgesloten, waarbij in De
cember 10 millioen kg. appelen en dit
jaar ook 15 millioen kg. peren de „vijver"
over zullen gaan. Door de Benelux ia
verder het consumptie-gebied vergroot.
Van de andere kant zal er ook fruit
geïmporteerd worden en is er concunren
tic, die wij door het. brengen van kwali
teitsproducten en de nodige variëteiten
niet hébben te vrezen. Sinaasappelen zul
len daarbij in de tijd van de oogst een
grote rol spelen en zeer zeker is op dit
punt veel te bereiken door uitwisseling
met internationale overeenkomsten.
Overigens hebben wij tot heden nog
slechts 2 kg. per hoofd aan zuidvruchten
ontvangen.
De Duitser F. Enkelstroth, tijdens de
bezetting „Untersturmführer" en Krimi-
nal Sekretar", is indertijd door 't Arn
hems B. G. tér dood veroordeeld. Hem
was ten laste gelegd, dat hij vier Gel
derlanders had vermoord door hen op
enkele meters afstand in het achterhoofd
te schieten. Voorts zou hij vele perso
nen, o.w. twee vrouwen, op beestachtige
wijze hebben mishandeld. Zijn zaak
werd door de bijz. raad van cassatie te
rug verwezen naar de bijz. strafkamer
van de Bossche rechtbank. De officier
van justitie bij deze kamer eiste tegen
E. 20 jaar. Hij was van mening, dat er
„Nederlanders" waren geweest, die nog
beestachtiger hadden opgetreden dan E.
en die ook niet ter dood werden ver
oordeeld.
Het lid van de Tweede Kamer de heer
Bachg (K-V.P.) heeft aan de minister
president en aan de ministers van Finan
ciën en van Wederopbouw en Volkshuis
vesting schriftelijk de volgende vragen
gesteld:
1. Is het juist, dat een wijziging van de
bestemming van het Koninklijk paleis aan
het Noordeinde te 's-Gravenhage word'
overwogen in die zin, dat een gedeelte
daarvan zou worden bestemd voor de
onderbrenging van «een afdeling van het
departement van Buitenlandse Zaken en
een ander gedeelte voor een afdeling van
de rijksdienst voor> de Monumentenzorg,
terwijl de voorzijde als representatieve
ruimte voor H. M. de Koningin gereser
veerd zou blijven?
2. Zo ja, is het dan naar het oordeel
der ministers te verenigen met het aan
ons nationaal koningschap ln de architec
tonische werkelijkheid verschuldigde re-
lief, als een deel van het koninklijk paleis
in de regeringsstad en residentie voor
staats-administratieve doeleinden zou wor.
den bestemd, of zijn zij van oordeel, dat
in de regeringsstad en residentie het ko
ningschap geheel afgezien van de vraag
der feitelijke inwoning volwaardige uit
drukking behoort te vinden in een monu
mentaal gebouw, waarvan de bestemming
niet met administratieve inwoners be
hoeft te worden gedeeld?
3. Kunnen de ministers toezeggen, dat op
de bestemming van het Paleis Noordeinde
niet in destructieve zin zal worden geprae-
judicieerd voordat de Tweede Kamer der
Staten-Generaal in de gelegenheid zal zijn
gesteld over een en ander haar oordeel
uit te spreken?
In Indische officiële kringen te Lon-
den verwacht men een grotere toenade-
ring tussen de Britse en Indische scheep
vaartmaatschappijen als gevolg van de
vrachtenoorlog, die thans gevoerd wordt
tussen de Karmahon Conference-groep
van Britse en Indische scheepvaartmaat
schappijen en de Nederlanders.
Een vertegenwoordiger van de Karma
hon Conference deelde Dinsdag aan
Reuter mede, dat de Nederlanders op
nieuw het tarief voor thuisvracht uit
India te Bombay hadden verlaagd en
dat dit nu 92 pet. beneden het normale
lag. „Er zijn geen aanwijzingen van
nieuwe tariefsverlagingen door de Ne
derlanders voor uitgaande vracht naar
India", zo voegda hij hieraan toe. „Wan
neer deze worden ingevoerd dan zullen
de maatschappijen hier onmiddellijk te
genmaatregelen nemen".
Blijkens een publicatie van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek bedroeg
de personeelssterkte in rond 9135 Ne
derlandse industriële bedrijven aan het
eind van 't derde kwartaal 1948 in to
taal 755.799 (tweede kwartaal 1948
741.672), waaronder 635.511 arbeiders en
120.288 overig personeel (2a kwartaal '48
resp. 623.671 en 118.001).
De totaal-omzetten in deze industrieën
beliepen over het derde kwartaal van
1948 hl totaal 2.544.508.000 tegen
2.533.096.000 in het tweede kwartaal
1948, waarvan de omzetten in het bin
nenland 2.093.307.000 (2e kwartaal '48
2.096.945.000) bedroegen en de buiten
landse 451.201.000 (2e kwartaal 1948
436.151.000).
Dc Néd. Bioscoopbond heeft Maandag
in Amsterdam zijn vergadering ge
houden.
De Bondsvoorzitter, de heer M. P. M.
Vermin, constateerde in zijn openings
rede. dat, hoewel het Ned. film- en
bioscoopbedrijf rekende op een terug
lopen van de ontvangsten, het een zo
ernstige daling als in September 1948 be
gon en zich dit jaar heeft voortgezet,
toch niet heer kunnen voorzien. Bij zulk
een teruggang drukt de verhoogde ver
makelijkheidsbelasting als een zeer zware
last op de bed/ijfsuitkomsten. De voor
uitzichten voor 1949 moeten op grond
van de cijfers van de eerste maanden van
dit jaar, welke opnieuw 20 pet. lager
liggen dan het vorige jaar, verre van
gunstig worden geacht.
Bij de regering zullen opnieuw stap
pen worden ondernomen om een ver
laging van deze last te verkrijgen.
De voorzitter wees op de plaats, welke
de film als behoefte-element in de ge
meenschap steeds meer en meer gaat in
nemen en stelde de vraag of het fiscale
en sociale beleid van de overheid, de
burgers wel ruimte laat een bescheiden
bedrag uit te geven voor gepaste ont
spanning.
Vervolgens werden de jaarstukken
goedgekeurd, waarna de aftredende
bondsvoorzitter en het aftredende hoofd
bestuurslid de heer R. Uges Jr., wei-den
herkozen. In de vacature, ontstaan door
het aftreden van de heer J. Weening,
werd de heêr H. S. Koekman gekozen tot
lid van het hoofdbestuur.
Een militair gerechtshof te Lodz heeft
een Katholiek geestelijke tot vier jaar
gevangenisstraf veroordeeld, omdat deze
in zijn preken o.a. gezegd zou hebben,
dat in Polen de godsdienst vervolgd
werd. Hij had er bij zijn parochie-leden
op aangedrongen aan de vervolgden hulp
te verlenen. Pater Janson, zo heet de
veroordeelde, zou, volgens de gebruike
lijke lezing, hebben toegegeven, dat zijn
gedrag vijandig jegens de staat was en
berouw hebben getoond.
Het Franse ministerie van binnenlandse
zaken heeft de volgende uitslag van de
verkiezingen gegeven:
Zetels in 1945: communisten 184, 1949-
37 (147 verloren); Gaullisten 1945 166,
1949: 389 (223 gewonnen); regeringsblok
1945: 1158, 1949: 1081 (77 verloren) name
lijk: socialisten 1945: 429, 1949: 279 (150
verloren), radicaal-socialisten 1945: 373,
1949: 358 (15 verloren), katholieke M. R.
P. 1945: 108, 1949: 110 (2 gewonnen),
rechtsen en onafhankelijken 1945: 248,
1949: 334 (86 gewonnen).
Gistermiddag werd de 41-jarige chauf
feur H. v. d. E. uit Asten, terwijl hij
met een vrachtwagen van een loods in
de richting van de Marktstraat te Hel
mond reed, door een hartverlamming ge
troffen. Zijn voet gleed van het gaspe
daal, zodat de langzaam rijdende auto
slechts enkele meters onbestuurd door
reed. De man moet op slag dood zijn
geweest.
(Van onze correspondent!
Onder grote belangstelling had gisteren
avond de inwijding van het geheel ver
bouwde katholiek militair tehuis te Arn
hem plaats door mgr. D. Huurdeman,
vicaris-generaal van het aartsbisdom. In
de lange rij van sprekers voerden o.m. het
woord de vicaris-generaal, mgr. D. Huur
deman, de hoofdaalmoezenier van het
leger, mgr. kolonel Van Straelen. Namens
het Arnhems gemeentebestuur sprak wet
houder v.d. Ham.
"Het "schijnt de algemene opinie te zijn
van marktonderzoekers en economische
deskundigen, dat er weliswaar in bijna
alle sectoren van het Amerikaanse be
drijfsleven een achteruitgang waar te ne
men valt en dat de activiteit in de in
dustrie, groothandel en kleinhandel af
neemt, doch dat de economische bedrijvig
heid over het geheel genomen nog ver
boven het vóóroorlogse peil ligt.
Het algemene vooruitzicht is een te
ruggang van het hoogtepunt, dat de con
junctuur had bereikt, doch geen de
pressie.
De recente toeneming der werkloosheid
is hiervan een begeleidend verschijnsel,
dat slechts als natuurlijk kan worden be
schouwd. Overigens hebben de betere ar
beidskrachten nog niet van de werkloos
heid te lijden: over het gehele land zijn
het de ongeschoolde arbeiders* vrouwen
en de ouderen arbeidskrachten, die het
eerst zonder werk komen.
De deskundigen op het gebied van
arbeidszaken der federale regering schij
nen geneigd te zijn aan te nemen, dat
de werkloosheid dit jaar geen belang
rijke problemen zal vormen.
Op het ogenblik voorspelt men in of
ficiële kringen met vrij groot vertrou
wen, dat de werkloosheid niet veel boven
het huidige niveau zal stijgen en dat het
aantal aan het arbeidsproces deelnemen
de personen, dat is gedaald van 61 a 61%
millioen in Juli van het vorige jaar tot
57 millioen, in Juli a.s. weer de 60 mil
lioen zal bereiken.
In kringen van het bedrijfsleven ver
wacht men overigens, dat de concurrentie
dit jaar zal toenemen. Davis, de vice-
Op verzoek van het Internationale
Monetaire Fonds te Washington hèeft de
Nederlandsche Bank een Opstelling ge
maakt van een statistiek der geldhoe-
veelheid in Nederland volgens de defini
te in het Statistisch Bulletin (Internatio
nal Financial Statistics) van dit Fonds.
De statistiek der geldhoeveelhèid in Ne
derland in de oude vorm komt hierbij
te Vervallen.
Bij de beantwoording van dit verzoek
deed zich voor de Nederlandsche Bank
de moeilijkheid voor, dat de omschrij
ving van de samenstellende delen van
de geldvoorraad, welke door het Fonds
tot gfondslag van zijn publicatie werd
gekozen, niet geheel overeenstemde met
de omschrijving, waarvan de Nederland
sche Bank zich tot dUsvèr had bediend.
De Nederlandsche Bank heeft inmiddels
de volledige aanpassing van haar geld-
statistiek aan de gelddefinitie van het
Internationale Monetaire Fonds nage
streefd en aldus is een nieuwe geldsta-
tïstiek ontstaan, welkê óp verzoek van
het fönds tot 1928 werd teruggerekend.
De cijfers van deze nieuwe statistiek,
die in het vervolg maandelijks met re
cente cijfers zal worden aangevuld, wij
ken aanzienlijk af van de tot dusver ge
publiceerde cijfers. Len der oorzaken
daarvan is, dat in de omschrijving van
het Fonds geen plaats is voor het cnar-
tale geld in de kassen der „banks en
voor de deposito's en een deel dér cre-
dietsaldi bij banken.
Blijkens dé nieuwe berekening
droeg de totale hoeveelheid vrij geld pêr
ultimo 1948 (in millioenen guldens)
7.332, waarvan chartaal geld 3.184 en
giraal geld 4.148. Volgens dé Oude bere
kening waren deze cijfers als volgt:
7.935, 3.330'en 4.605.
De totale geldhöeveelheid volgens de
nieuwe berekening in enige voorafgaan
de maanden en jaren was als volgt:
Totale hoevéelh.
CharUal geld Giraal geld vrij geld
1048
1493
2541
1944
5096
3678
8774
1945
1336
.2714
4100
2801
3392
6193
1947
3062
3892
6954
1948
3184
4148
7332
2999
3985
6984
Mrt.
2984
4115
7099
4242
7324
Juli
3101
4142
7243
Sept.
3108
4223
7331
3117
4146
7263
3125
4133
7258
414S
7332
president van de Ford Motor Co., is van
mening, dat de behoefte aan personen-
en vrachtauto's groot genoeg is om een
hogere productie dan ooit is voorgeko
men, te absorberen, mits althans de koop
lust van het publiek kan worden aange
wakkerd. Clarence Francis, de president
van de General Foods Corp. verwacht een
periode van concurrentie en bedrijvigheid,
terwijl Bliss, de president van de Pacific
Mills, voorspelt, dat de winsten der tex-
tielmaatschappijen aanmerkelijk lager zul
len zijn bij scherpere concurrentie en da
lende prijzen.
De voorlopige federale regering heeft
haar goedkeuring gehecht aan de plan
nen van de legercommandant om ten
spoedigste over te gaan tot. het oprichten
van nieuwe federale bataljons op terri
toriale grondslag en de opleiding van fe
deraal personeel voor andere wapens en
diensten. Verwacht, wordt, dat nog dit
jaar 18.000 man federale troepen kunnen
worden georganiseerd en opgeleid, buiten
de reeds bestaande veiligheidsbataljons.
Deze 18.000 man omvatten oók „voorma
lige republikeinse strijdgroepen, die heb
ben ingezien, dat zij hun krachten beter
kunnen geven aan de opbouw van het
land en de bescherming van de eigen be
volking dan te blijven doorvechten en
brandschatten", aldus staat te lezen in
een uitvoerig militair verslag over de op
leiding der federale troepen.
Gehoopt wordt, dat binnen enkele
maanden een aanvang zal kunnen wor
den gemaakt met de militaire vooroplei
ding van 300 candidaten, die een cursus
van een jaar zullen volgen aan de Indo
nesische school voor reserve officieren te
Bandung. Plannen tot. oprichting van de
militaire academie zijn in voorbereiding.
Getracht zal worden aan het dienstplicht
systeem in Indonesië vorm te geven om
tenslotte te geraken tot een federaal
kade- en militieleger.
De opmerking wordt gemaakt, dat zo
wel in de federale als in de republikeinse
gebieden zich steeds duidelijker een stre
ven openbaart tot deelneming aan de toe
komstige federale strijdkrachten, hetgeen
een hoopgevend teken mag worden ge
acht.
De voorlopige federale regering heeft
de plannen van de legercommandant
goedgekeurd „met het oog op de nood
zakelijke aanvulling van de strijdkrach
ten in Indonesië en mede in verband met
het voornemen tot de vervroegde verle
ning van de souvereiniteit aan de Ver
enigde Staten van Indonesië.
Dinsdag hebben maatschappijen op
verschillend gebied in de V.S. verdere
prijsverlagingen aangekondigd, Jones
Laughlin Steel CorP- verlaagde de prijs
voor heet gewalste staven met 4 per ton
tot 67 terwijl da Youngstown Sheet
Tube de prijs voor gegalvaniseerde bui
zen met a 1 a 3 per ton verlaagde.
Westinghouse Electric heeft van negen
radio-modellen de prijzen met 20 tot 50
pet. verlaagd, hetgeen bij sommige een
prijsverschil van 130 uitmaakt.
In Chicago heeft de Standard Oil Co.
of Indiana voor elf staten de prijs voor
Rerosene en dieselolie met een halve dol
larcent per gallon verlaagd.
Als gevolg van de deling van de lood-
prijs hebben enige fabrieken van batte
rijen de prijzen voor batterijen met 8 pet.
verlaagd, andere met 1.00.
Tenslotte hebben Lever Bros en Proc
tor Gumble hun Prijs voor plantaardi
ge shortening voor industriële gebruikers
met a 1 $-cent per lb. verlaagd.
Volgens mededelingen van de E.C.A. te
Washington begint de Europese papier
industrie zich langzamerhand te herstel
len.
Ramingen voor het jaar eindigend 1 Juli
a.s. wijzen er op, aldus de E.C.A., dat de
totale productie van carton en papier in
Engeland met 9 pet zal stijgen, in Frank
rijk met 36 pet, in Nederland met 32 pet
en in België met 40 Pet.
Europa is nog steeds niet m staat te
voorzien in de eigen behoeften, doch voor
dc oorlog kon Èuropf "ch niet alleen
wat papier betreft zelf bedruipen, doch
werden bovendien grote hoeveelheden
pulp en afgewerkt papier naar het buiten
land uitgevoerd. Volgens deE.C.A. be
weegt de Europese papierproductie zich
nog 20 pet beneden het vóóroorlogse ni
veau tengevolge van het gebrek aan hout
voor pulp uit Oost-Europa-
A Benoemd is tot ridder in de orde van
de Ned. Leeuw, J. Ramaer, voorzit
ter van de Alg. Rekenkamer m Indo-
Een onderzoek naar de aanslag, op
beide militaire waarnemers der U.N.O. op
18 Maart j.l. bij Brast.agi op Sumatra,
heeft uitgewezen, aldus meldt United
Press, dat ie daders wisten, dat, zij met,
vertegenwoordigers van de internationale
organisatie te doen hadden. In een rap
port dat door de militaire enquêteurs
van de U.N.O. aan de Veiligheidsraad is
Uitgebracht, wordt geconstateerd, dat het.
voertuig van de U.N.O.-vertegenwoordi-
ger? van duidelijke kentekenen was voor
zien. Ook merken zij in hun rapport, op,
dat de Nederlandse verbindingsofficier,
die zich in gezelschap van de U.N.O.-
waarnemers bevond, de aanvallers had
toegeroepen, dat zich in de auto leden
van een U.N.O.-commissie bevonden. De
aanvallers konden niet met zekerheid
worden geïdentificeerd.
Het rapport prijst het moedige gedrag
van de Nederlandse verbindingsofficier
en de hulp, die door medisch personeel
van het Nederlandse leger aan de mili
taire waarnemers werd verleend.
De ministerraad is vandaag in een
extra-zitting bijeengekomen ter behande
ling van enige gewone agenda-punten.
De Kaiser—Frazer Corp. de op drie na
grootste automobiel fabrikant in de V. S.
is van plan de prijzen voor automobielen
met 196 a 300 per stuk te verlagen Deze
prijs verlaging van ongeveer 10 pet. is
bedoeld om de auto-verkopen te stimu
leren.
Granen. Da omzetten in tarwe waren
matig. Door de gecombineerde fabrieken
Werden enkele partyen aangekocht tegen
ƒ2222.35 franco fabriek op de bekende
condities. Voor prima witte tarwe werden
door vrije molenaars hogere pryzen be
taald. Voor een party van zeer mooie
kwaliteit maakte men zelfs 22.85. ïn
rogge ging er practiseh niets om. Voer-
rogge offreerde men tot 21.35 af binnen
land. Voor gerst biyft er goede belang
stelling bestaan. Maalgerst werd verhan
deld tot 20.9021.50. Zware kippengerst
varieerde van f 23—23.75. Maalhaver no
teerde 1820. Voor gepunte haver vroeg
men 20.50—21.60.
Peulvruchten en zaden. De pryzen waren
lager dan vorige week. De omzetten wa
ren klein. Groene erwten noteerden 26—
38. Wat bruine bonen betreft, toonde men
alleen belangstelling voor partyen van pri
ma kwaliteit. Dè notering hiervoor was
ƒ4558. Een postje witte bonen van
goede kwaliteit deed men tot 60. Maan
zaad was flauw en onverkoopbaar. Hier
voor noteerde men 7078. Voor slag
lijnzaad vroeg men 2616.
Mede in verband met bovengenoemde
voorbereidingen moet ook de stijging van
de voorschotten met ƒ3 mill, worden ge
zien. Het is overigens wel opmerkelijk
hoe gemakkelijk de banken de komende
maandwisseling opnemen, voorzover dit
althans uit de flinke daling van het te
goed der banken "n.l. van bijna ƒ17 mill,
kan worden afgeleid. Dit tegoed heeft als
gevolg van de flinke aankopen in schat
kistpapier rechtstreeks bij de Agent een
minimumatand van 29.7 mill, bereikt.
21 Maart 28 Maaxt
(in 1000)
ACTIVA
Wissels eet. in disconto
Voorschotten in rek-
cour. op onderpand
Waarvan aan Indonesië
Goud
Zilver
Papier buitenland
Corr. buitenland
Vord. in guldens op
vr. circulatiebanken
Diverse rekeningen
PASSIVA:
Bankbiljetten (oud)
Bankbiljetten (nieuw) 2.956.056
398
220.240
250.497
11.815
46.586
Ir» tegenstelling met dc vorige week
zijn de mutaties ditmaal van beschei
den aard gebleven. Van opvallende
wijzigingen is er Uitmaal geen sprake
geweest tenzij men hiertoe de stijging
van de guldensvordering op yreemdc
circulatiebanken zou moeten rekenen.
Deze rekening is n.l. met bijna ƒ13
millioen tot ƒ209 millloèn gestegen en
vertegenwoordigt voornamelijk 'n deel
van de vordering van Nederland op
Indonesië voorzover daarbij de Java-
sche Bank als intermediair optreedt.
Bij de opstelling van de deviezenpositie
rekeningen Papier op het buitenland, het
tegoed bij Correspondenten en de Credi
teuren Vreemd geld behoren. Nu is het
opvallend dat laatstgenoemde rekening
met ruim 12 mill, is gestegen, niettegen
staande de verwachting, dat deze reke
ning met het oog op de verdere onttrek
king van de hieronder geboekte dollar-
bedragen der Administratiekantoren van
wege de uitbetaling der Amerikaanse di
videnden wel een verdere daling zou ver
tonen. Nu de daling voor een stijging
heeft plaats gevonden is de veronderstel
ling gewettigd, dat nieuwe dividend
overmakingen hebben plaats gevonden of
bij-stortingen in verband met voorheen
van Amerikaanse zijde teveel afgehou
den income-tax.
De overige deviezenposten n.l. het Pa
pier op het buitenland en het Tegoed bij
Correspondenten vertonen een stijging
van resp. 1-3 mill, en 2,3 mill. Aan
gezien de onlangs overhandigde chèque
van 850.000 vanwege de schadevergoe-
dinigsregeling in verband met het gebruik
van de koopvaardijvloot door Engeland
tijdens de oorlog vermoedelijk onder het
Papier op het buitenland is terecht ge
komen moeten er gezien de bovenver
melde geringe toeneming inmiddels ont
trekkingen hetzij in Ponden of in andere
valuta hebben plaats gevonden.
Het was te verwachten, dat met het
oog op de naderende maandwisseling de
ehartale geldomloop reeds tekenen van
de voorbereidingen hiervoor zou verto
nen. Zo blijkt in verband hiermede de
bankbiljettencirculatie met ruim f27
mill, te zi.in gestegen. Inclusief de ver
meerdering der muntbiljetten ad 0 4
mill, komt de totale uitbreiding dus op
27.4 mill.
Als men nu bedenkt dat de vorige
stand vergeleken met het laagste punt
op 21 Februari nog lager was en een
marge liet van ruim 23 mill., dan
kan deze maandwisseling welhaast on
mogelijk tot een zeer grote stijging
aanleiding geven.
Bovendien zullen op de dagen, welke
aan de afsluiting van de volgende week
staat die per 4 April geschiedt, vooraf
gaan terugvloeiingen plaats vinden, het
geen mede het bereiken van een nieuwe
spits zal blijken te voorkomen.
143.146
36.895
439.145
5 083
130.972
307-944
5.986
186.085
46.580
107.580
Bankassignaten
Rek.-cöud saldi schatk
Kek-c schatk bijz rek
Geblokkeerde saldi
Saldi banken in Ned-
Vrije saldi van vrije
circulatiebanken
Andere vrije saldi
Cred. in vreemde gelds
Diverse rekeningen
Circ- muntbiljetten
333.89»
390.425
53.m
95.735
'136.833
146.125
36.895
439.147
5.245
132 215
210.193
5.909
209-037
48.301
107.299
2.983 189
108
216.232
250.497
5-346
29.686
342-998
399.213
65 632
95.760
137.243
De besprekingen tussen de drie Weste
lijke mogendheden over herziening van
de Hjs-t van industrieën, wélke ingevolge
het accoord van Potsdam verboden zijn,
werden gisteren voortgezet.
Bij herziening van de lijst moet er re
kening mee gehouden worden, dat ver
scheidene van de verboden industrieën
van elkaar afhankelijk zijn.
Besloten is in de fabrieken voor syn
thetische rubber plastics tot een be
paald maximum te laten vervaardigen.
Voorlopig werd ook besloten de pro
ductie van aluminium toe te staan tot
een maximum van circa 85.000 ton per
jaar. Ook de productie van berylium,
vanadium cn magnesium zal in beperk
te mate hervat mogen Worden.
Verwacht wordt verder, dat de produc
tie van kogellagers, synthetische ammo
niak en synthetische benzine en olie Op
gevoerd zal mogen worden, zodat de
Duitsa Industrie naar de Marshall landen
zal kunnen exporteren, meldt A.P.
Onder Amerikaanse druk hebben de Br:
ten ermee ingestemd, dat de sdheepsbouw-
indiustrie in West-Duitsland een veel gro
tere omvang zal krijgen dan het accoord
van Potsdam voorzag. In het accoord van
Potsdam werd de grootte van Duitse sche
pen beperkt tot 1500 ton. De Britten heb
ben er nu mee ingestemd, dat dit ongeveer
9000 ton zal worden. De Fransen hebben
tot dusverre nog niet hun definitieve
goedkeuring aan deze gewijzigde tonnen-
maat gegeven. De Britten willen verder
dat de snelheid van de Duitse schepen
beperkt bl^ft tot 12 knopen.
Beloofde prof. v. d. Meer in het voor
woord van zijn nieuwste wederom
magistraal boek, de consequenties,
wat het héden betreft, aan de lezer te
zullen overlaten, in hetgeen we hier
boven uit de epiloog citeren, laat de
schrijver na, deze belofte in te lossen.
Gelukkig. Want door de hedendaagse
religieuze kunst in het geding te bren
gén, plaatste hij zijn werk op breder
plan. Daardoor werd „Christus' oudste
gewaad" meer dan alleen een briliante
studie der christelijke oudheid, van ar-
Cliaeó-lögische brokstukken, van vei-
gruizelde basilieken én aangevreten
mozaiek, werd dit boek een pleidooi
voor eenvoud en waarachtigheid in de
christelijke kunst.
De oorspronkelijkheid van de oud
christelijke kunst ligt niet in het schep
pen van nieuwe vormen, doch in de
levende inhoud die gaat werken op de
lege vorm. „Wie van de inhoud uitgaat
Zal altijd weer uitkomen bij het chris
telijk leven zelf en zijn beide bronnen:
Openbaring en Kerkieven, Schrift en
eredienst, Woord en sacrament. Deze
twee zijn oorspronkelijker dan wat ook
ter wereld, want zij zijn niet van deze
wereld alleen. En laat gerust al het
vormelijke aan deze óf gene beschaving
.ontleend zijn, of desnoods aan een be
schaving in haar herfsttij, het blijft toch
bijkomstig".
Het eerste gedeelte van het bock houdt
zich bezig met de vele elementen die
niet oorspronkelijk zijn in de oud
christelijke kunst. Het blijkt dat vrij
wel alle bouwwerken, voorstellingsvor-
>men en motieven ontleend zijn aan de
profane iaat-antieke kunst. Trouwens
„welke christelijke ambachtsman zou
eraan gedacht hebben het onvergelijke
lijk apparaat van voorstellingsvormen
dat gemeengoed geworden was, prijs te
geven?"
Wel is er bewuste verloochening te be
speuren, van alles namelijk wat met de
oude eredienst en de oude erotiek sa
menhing. Zo verdwenen, met de tem
pels, de godenbeelden en werd de
christelijke basilica het enige laat-an-
tieke interieur zonder standbeelden
(„Hoe haten ze haar, de wereld van
schone goden zonder rustplaats voor
God!")
Maar nieuwe genres en nieuwe vormen
ontbreken. Zoals de basilica, wat de
vorm betpeft, een voortzetting is van
de cultische vergaderzaal, zo zetten de
symbolen uit de catacomben de oude
allegorische voorstellingen voort. „Is
het gesluierde de ongerepte blijde bood
schap. de sluier ir aangekocht in de
antieke winkel". Ook de uit deze ge
sluierde allusies groeiende continueren
de vertelling heeft een profaan voor
beeld in de antieke tempelfriezen en 4#
keizerlijke triomfzuilen. En de genietti,
eenden, druiventrossen, vazen en soort
gelijke motieven, die de christelijke
kunstenaars tot ornament dienden, zijn
ook al grotendeels hellenistische
cliché's.
De bijbelse voorstellingen concentreren
zich niet langer rond het louter histo
rische, meer en meer concentreert zich
de aandacht op het bovennatuurlijke,
op de mysteries. En terwijl men in de
portretten der christenen getroffen
wordt door iets nieuws: het geloof,
treft in de gelaten van schutsers en
patronen iets nog nieuwers: de heilig
heid.
Natuurlijk is het niet alles kunst-wat
er christelijk klinkt. „Een ambacht zo
gericht 'op plebeïsche behoefte; °P~
drachtgevers, zoiteej rekening houdend
met de menigte en zo weinig met de
liefhebbers, die verbintenis vormde
geen academie, plannen smedend voor
een grote renaissance". Maar m hun
schoonste scheppingen lieten de oud
christelijke kunstenaars ons gedenk
tekenen na, waaruit nu nog even harts
tochtelijk de christelijke gedachte
spreekt als destijds te midclen van hun
oude slechte wereld „even laat en over
rijp als de onze".
Het is onmogelijk in cht koite bestek
dit meesterlijke boek recht te doen. In
een proza, dat in rijkdom en uitdruk
kingskracht in ons land zijn weerga
niet vindt, en met een tentoonspreiding
van eruditie cn vakkennis die zonder
meer verbluffend mag genoemd wor
den, schreef prof. v. d. Meer een stuk
christelijke cultuurhistorie, waard om
naast niet christelijke werken van een
Burckhardt en een Huizinga geplaatst
te worden. P.
„Christus' óudste gewaad", door pro
dr. F. van der Meer. Uitg. „Het bpe
trum".
Zoals men weet, heeft dé regering van
Pasundan, in overleg met de Ned. mili
taire autoriteiten, besprekingen gevoerd
met de Siliwangi-divisie om te komen tot
herstel van orde en rust in West-Java.
Nadat was gemeld, dat deze besprekingen
een vriendschappelijk verloop hadden, is
er niets meer over bericht. Mag men
echter Ass. Press geloven, dan schijnt er
een overeenkomst te Zijn bereikt. Dit
persbureau meldt nl., dat eenheden van
genoemde divisie thans zijn belast met
handhaven van orde en rust in verschil
lende gebieden ten Oosten en ten Zuiden
van Bandung.
„Reizigers bevestigen nlet-officiële be
richten, dat de Nederlanders er in toege
stemd hebben, dat republikeinse soldaten
voor de orde zullen zorgen in de rijke
Pen-Galengan hooglanden, ruim 35 km
ten Zuiden van Bandung en in de gebie
den van Tasikmalaja, Tjiamis en Tsji-
wedeh".
Volgens de berichten, aldus A.P., zijn
republikeinse eenheden in het bezit gela
ten van haar eigen wapens en dienen zij
ender haar eigen officieren, die directe
verantwoording schuldig zijn aan het Ne
derlandse opperbevel. Na een onderzoek
krijgen de republikeinse soldaten een Ne
derlandse militaire opleiding van 6 weken.
Daarna krijgt elke eenheid een eigen ge
bied om te bewaken en ontvangt ze Neder
landse wapens en uitrusting.
Republikeinse autoriteiten in Batavia
verklaarden, dat de republikeinse leger
commandanten, die deze overeenkomst
met de Nederlanders sloten, gehandeld
hebben zonder dat de republikeinse auto
riteiten op Banka of in Batavia hiervan
op de hoogte waren."
(Van onze Utrechtse redacteur)
Op de Utrechtse Veemarkt is gisteren
de tiende internationale slagersvakten-
toonstelling geopend. Deze tentoonstelling
is op grootse wijze opgezet met meer dan
14000 inzendingen. Er zijn deelnemers uit
Nederland, België, Frankrijk, Oostenrijk,
Zwitserland, Denemarken. Engeland en
Duitsland.
Wethouder H. Ploeg, die de opening
verrichtte, prees in het bijzonder het werk
van de Ned. Slagersvakschool, dat terecht
een internationale vermaardheid bezit.
Een verrassing was voor de directeur
van de school, de heer Kuipers, dat hem
de versierselen behorende bij de hem
verleden jaar verleende onderscheiding
van Ridder in de Orde van Oranje Nas
sau werden overhandigd door dr. K. Reits-
ma, voorzitter van de Ned. Vereniging
tot bevordering van het Slagersvakonder
wijs.
Later kwamen nog de commissaris der
Koningin, de heer M. A. Reinalda en bur
gemeester jhr. mr. C. J. A. de Ranitz hun
belangstelling tonen.
Filmstudie dagen in liet Bocae 11-
centrum „Ons Erf" De Steeg
In het Boerencentrum „Ons Erf" te De
Steeg worden van 4 tot 7 ApriL a.s. filirv
studiedagen georganiseerd, waarop de
moeilijkheden en problemen, doch tevens
dc: mogelijkheden van de film op het
platteland zullen worden besproken.
Er zullen inleidingen cn voordrachten
worden gehouden door J. Dirkse, P. v. d.
Ham en Jl P. Gribling. directeur van 't
Katholiek Instituut voor de Film.
Bovendien zal een aantal belangrijke
documentaire en kla-^ek geworden speel,
films worden vertoond o.a. films van Me-
lies ..The Great Tratnrobbery". „The
Pelgrim"' van Charles Chaplin, „Düssel-
dorf" van 'vV3'ter RUttmann, poppenfilms
van pait, alsmede „Farrebique" en „Him-
laspclet
Bij de Tweede Kamer is een wetsont-
om het gefixeerde ka-
ei!nen san de nonactiviteits-
l'A ftmi>tenar#n, die lid worden
stitf-n-Generaal of van Ged. Sta
ten of die wethouder worden.
.«Me..