doorPUN
AKKERTJES
Minister Joekes over overheid
en gezinsverzorging
Menu voor de volgende week
Mata Hari's Dochter
Strop om de hals. van de Nederlandse
filmindustrie
sAFackts
PAGINA 4
HUIZEN VOOR AARDAPPELS
AUTO REED TEGEN EEN
BOOM
oor de filmcamera
DE VERMAKELIJKHEIDS
BELASTING
Gestadig dalend filmbezoek
sinds 1946
helpen direct!
HET VRAAGSTUK DER
OPLEIDING
Mei-probeersels
Sproeten? SPRUTOL
7 VI ERDAG 7 MEI 1949
door Maurice Dekobra en Leyla Georgie
In O-egstgeest staat, bijna afgebouwd,
een nieuw model houten huis. Het is het
eerste van een serie van 68 die in ruil
voor pootaardappelen uit Oostenrijk
worden ingevoerd. De ontwerper, het
„Oesterreichisohe Holzbauverband" heeft
voor deze huizen een constructie toege
past van houten montage-elementen, die
aan de buitenzijde worden afgepleisterd,
waardoor zij uiterlijk niet verschillen
van de normale stenen huizen. Het huis,
gebouwd op een betonnen voet, is 9 X 8
meter. De inhoud is ongeveer 396 M3.
doch voor het gemeentelijk bouwvolume
telt het slechts voor 150 M3. Op de be
gane grond zijn twee kamers, de keuken
en het toilet. Op de bovenverdieping
bevinden zich de slaapkamers en een
badkamer. De maximumbouwtijd be
draagt 8 maanden.
De elementen, waaruit het huis is op
gebouwd, bestaan uit dubbelwandig hout
van 20 mM. dikte, gescheiden door een
IC mM. dikke zacht-boardplaat. De to
tale dikte van de buitenwand bedraagt
18 cM. en zou een warmte-isolerend ver
mogen hebben gelijk aan een gemetsel
de stenen muur van 113 cM. en een ge
luid-isolerend vermogen van een stenen
rn"tJr van 40 cM. Voor de binnenwanden
gelden evenredige verhoudingen betref
fende geluid- en warmte-isolatie. Bij
de bouw wordt een normale kapconstruc
tie toegepast.
Vrijdagmorgen reed een personenauto
met vier inzittenden uit Winterswijk tegen
een boom ter hoogte van de St. Isidorus-
hoeve aan de Winterswijkseweg te
Groenlo. De auto werd totaal vernield en
drie inzittenden werden ernstig gewond.
De slachtoffers, waaronder de directeur
en de voorzitter van het bestuur van de
Winterswijkse zuivelfabriek, werden over
gebracht naar het ziekenhuis in Winters
wijk.
e/imuP
En ik heb gedaan wat ik dacht, dat het
beste was.
Vaslav keek hem een ogenblik pein
zend aan.
Wat mankeert jou eigenlijk?1 Je
bent een sufferd eerste klas.
Er verscheen een blos van ingehoa-
den woede op het gezicht van de chauf
feur.
Dan behoeven we elkaar niets te
verwijten, luidde het onbeschaamde ant
woord.
Er versoheen een gevaarlijke blik in
Vaslav's ogen. Zijn stem klonk als die
van een verscheurend dier, toen hij
weer sprak.
Hondsvod, klonk het: Wat verbeeld
jij je wel. En kun je je pet niet afne
men, als je in mljii nabijheid komt? Dan
zal ik het wel voor je doen.
Hij leunde over zijn bureau en gaf de
chauffeur een klap in het gezicht, zodat
de man bijna tegen de grond viel. Deze
herstelde zich en bracht zijn hand naar
de zak van zijn uniformjas.
Snel als een panter sprong Vaslav op
hem toe. Hij greep de man bij zijn pols
en wrong hem het wapen uit de hand
Vaslav raapte het oip en richtte het op
de chauffeur die bleek werd.
Nee, nee! Ik ik vergiste me! klonk
het angstig.
Er speelde een wreed glimlachje om
Vaslav's mond.
Ja, heel erg zelfs, maar ik ben niet
van plan je te doden. Je bent 'n te goed
chauffeur. Je zult me echter moeten be
loven in den vervolge mijn bevelen op
te volgen.
Dat zweer ik!
Pak dan je pet en smeer 'm! Wacht,
hier heb je je revolver terug. Je moet
intussen eens leren er beter mes om (e
gaan. Wat de rest betreft, haal derge
lijke stonöniteiten niet weer uit! Je kent
je plichten: vervul die zoals ik da mijne
vervul. En wat ik zeggen wilde: ik wens,
dat mijn chauffeurmij als excellentie
aanspreekt, ook wanneer we alleen zijn.
Goede avond.
Met enige moeite en. tegen zijn wil
stak de chauffeur het wapen in zijn zak.
Goede avondexcellentie. Ik
zal mijn plicht doen, zoals U zegt,
Toen hij de deur achter zich gesloten
had, stond hij er een ogenblik tegen aan
geleund met een gezicht, dat verwron
gen was van woede.
Ja zeker prins Vaslav, fluisterde hij
met hese stem: Ik ken mijn plicht! Dat
zult U bemerken, zodra mijn tijd geko
men zal zijn!
HOOFDSTUK 33.
Toen Brinda de volgende dag in het
ziekenhuis kwam werd haar medege
deeld, dat ze Dick Malden tussen vijf
en zes uur mocht bezoeken. Hij zat, toen
zij kwam, overeind in zijn bed met een
kussen in de rug; zijn hoofd was verbon
den en zijn arm hing in een draagver-
band
Hij wachtte totdat de verpleegster de
kamer verlaten had.
Ik heb hier ruimschoots de tijd ge
kregen, om eens na te deuken Brinda",
begon hij: en het resultaat hiervan is ge
weest, dat ik nu weet, dat ik van jou
houd en dat ik, zo gauw ik dit gebouw
mag verlaten, met je trouw.
Werkelijk? vroeg ze met een lief
lachje: Hoe aardig van je Dick! En heb
ik daar niets in te zeggen?
Kom eens bij me zitten, verzocht hij
haar. En toen ze nog even aarzelde
Denk er aan, dat ik ziek beu en dat, alt
je me teleurstelt, dit wel eens gevaarlijk
kan zijn voor mijn gezondheid.
(Wordt vervolgd)
De vorige maal hebben w(j terloops
gewezen op de moeilijkheden, waarin de
Nederlandse filmindustrie verkeert. Aan.
gezien wij reeds herhaaldelijk in den
brede hebben uitgeweid over de peri
kelen, waarin de filmproducenten in het
buitenland verkeren, lijkt het ons niet
overbodig, thans eens wat dieper in tc
gaan op de situatie hier te lande.
Een uitstekende bron van inlichtingen
op dit punt is het jaarverslag over 1946
van de Nederlandsche Bioscoop-Bood. Uit
dit verslag blijkt, dat het filmbezoek m
ons land sinds 1946 gestadig is gedaald.
Voor 1947 bedroeg deze daling io pet., in
1948 zelfs 15.6 pet. ten opzichte van 1946.
Amsterdam telde in 1946 18.300.000 film
bezoekers tegen 15.100.000 in 1948 17 Vè
pet.); Den Haag 11.100.000 tegen
9.750 000 in 1948 12 pet.) en Rotter
dam 7.300.000 tegen 6.400.000 im 1948 12
pet.). Buiten deze drie grote steden be
droeg de daling 17,3 pet. De beruchte
uitzondering op de regel van het dalende
bezoek vormt Tilburg. Daar steeg het aan
tal bezoekers met 20 pet- van 1.000.000 in
1946 tot 1.200.000 in 1948.
Toch is het minder drukke filmbezoek
niet de oorzaak, dat de productie van
Nederlandse speelfilms voorlopig moest
worden stopgezet. Die oorzaak moet wor
den gezocht im de verhoging der verma
kelijkheidsbelasting en de daarmee ge
paard gaande verzwaring van de be
drijfslasten. Deze verhoging heeft ook
een eind gemaakt aan de groei van de
documentaire filmproductie in Neder
land. welker vooruitzichten in het begin
van 1948 gunstig leken.
Toen bleek, dait de regering bleef vol
harden in haar voornemen, de belasting
te ver-hogen, heeft de Culturele Advies
commissie, welke door liet hoofdbestuur
van de Ned. Bioscoop-Bond in het leven
is geroepen om dit bestuur en de leden
van voorlichting te dienen bij hun stre
ven naar culturele verheffing van het
Nederlandse filmbedrijf, zich met de le
den van de Stichting Nederlandse Film
club waarin, evenals in de Adviescom
missie, in meerderheid vertegenwoordi
gers van het culturele leven cn filmcri
tici zitting hebben zich beraden over
de funeste invloed, welke deze verho
ging zou hebben, zowel op de culturele en
artistieke ontwikkeling van het filmpro
gramma als op de amortisatie en produc
tie van de Nederlandse film.
Als resultaat van dit overleg kwam
men tot het voorstel om tenminste de
kwalitatief belangrijke film en inzonder
heid ook de Nederlandse film uit ie zon
deren van de voorgenomen belastingmaat
regelen, respectievelijk deze films vrij te
stellen van belasting.
Van dit plan is niets terecht gekomen.
In antwoord op dienovereenkomstige ver
zoeken verklaarde de minister in de Twee
de Kamer, dat inwilliging ervan voor de
regeling te gecompliceerd zou zijn. Hoe
wel ook van gemeentelijke zijde werd
aangedrongen op de instelling van een
centraal orgaan, dat door het verlenen
van een speciaal praedicaat aan de daar
voor in aanmerking komende films een
lagere belastingheffing zou bezorgen, leid
de een daartoe door de Vereniging van
Nederlandse Gemeenten gehouden en-
quete niet tot enig resultaat.
Wijzende op de herhaaldelijk door de
Overheid gegeven verzekeringen, dat zij
het Nederlandse kunstleven wenst te be
vorderen, heeft de Culturele Adviescom.
missie zich naar aanleiding vajj dit alles
afgevraagd, welke waarde men aan der
gelijke verklaringen kan hechten, als die
zelfde Overheid de landgenoten de kan
sen ontneemt, hun ideeën door middel van
de film tot expressie te brengen. De co\i-
missie wees bovendien op de misleidende
tegenstelling, welke er ligt in het gebaar
van de regering, die op de rijksbegroting
een som van honderdduizend gulden heef
uitgetrokken „ter bevordering van de
kunstzinnige en culturele film" en in de
Memorie van Toelichting verklaart, dat
ook onderzoekingen tot bevordering van
een nationale filmproductie op haar steun
kunnen rekenen, terwijl zij daarentegen
reeds bij voorbaat de rentabiliteit van de
Nederlandse hoofdfilm, die toch de eco
nomische ruggegraat moet vormen van een
nationale filmproductie, waarmee vele
honderdduizenden guldens zijn gemoeid,
onmogelijk maakt.
Tijdens het Wereldfestival voor Film en
Schone Kunsten, dat van 18 Juni «tot 10
Juli in de Belgische badplaats Knokke
Zoute wordt gehouden; zal, zoals wij
reeds hebben gemeld, een speciale her
denking plaats hebben van wijlen Jacques
Feyder, een Belg, die een roemrijke plaats
inneemt in de geschiedenis der Franse
film. Aan deze herdenking, waarbij frag
menten uit films van deze regisseur zul
len worden vertoond, zullen naar onze
Brusselse correspondent verneemt, de
scenarioschrijver Charles Spaak, broer
van de Belgische minister-president, de
decorateur Meerson, de camaraman Page
en Frangoise Rosay deelnemen.
Tijdens een bezoek aan Knokke heeft
mr. E. W- Wingrove, secretaris-generaal
van de ..British Filmproducers Associa
tion" meegedeeld, dat Engeland met zes
speelfilms aan het Festival zal deelnemen.
Ook een aantal Engelse filmsterren zal het
Festival met een bezoek vereren.
Mexico. Tsjechoslowakije, Zweden en
Polen zullen er eveneens vertegenwoor
digd zijn. Zweden met een nieuwe docu
mentaire film van Arne Sucksdorf. Por
tugal neemt deel met de film „Sol es Tou-
ros" (Zon en stieren) geregisseerd door
José Bucks met de matador Manuel dos
Santos in de hoofdrol.
De filmafdeling van de Verenigde Na
ties zal een film draaien van de Belg
Henri Storck in Franse versie: „Au carre-
four de la vie" (Op het kruispunt van
het leven) en een film van de Deen C.
Ristensen in Engelse versie „Green Gold"
(Het Groene Goud). Beide films werden
vervaardigd met de steun van de Ver
enigde Naties.
Met medewerking van het Belgisch
Verbond voor amateurfilms zullen boven
dien de beste amateurfilms ter wereld
worden vertoond.
„The Blue Lamp" (De Blauwe Lamp)
zal de eerste Britse film zijn, die in een
soort documentaire stijl de werkzaamhe
den van het beroemde Scotland Yard én
de Engelse politiemethoden in beeld zal
brengen.
Deze nieuwe film wordt geproduceerd
door Michael Balcon en geregisseerd door
Basil Dearden, die films als „Fricda" en
„The Captive Heart" (Het Gevangen Hart)
op zijn naam heeft staan, terwijl hij ook
Pijnen die U wakker houden, ontnemen
U de beste remedie; de SlaapI Zorg voor
een goede nachtrust, neem 'n „AKKERTJE"
als U wakker ligt van de pijn. „AKKERTJES"
zijn ideale pijnstillers bij kiespijn, tandpijn,
spier-, zenuw- en aangeztcntspljnen. Let
op het AKKER-merk en weiger namaak I
één der vier regisseurs is geweest, die
„Dead of Night" (Het Tweede Gezicht)
hebben gemaakt.
Jimmy Hanley zal de rol van politie
agent spelen, terwijl Patric de moordenaar
speelt.
„Men verwacht", aldus voegt De Re
clame bescheiden aan dit bericht toe, „dat
deze nieuwe film één van de meest sen
sationele zal worden, die ooit in de Britse
studio's is vervaardigd".
Metro Goldwyn Mayer zal in de tweede
helft van Juni beginnen met de opnamen
voor de film „Quo Vadis?" De film wordt
geheel opgenomen in Italië. Zij wordt bui
tengewoon groots opgezet en zal in aan
tal en weelderigheid van costuums en
requisieten zelfs „Ben Hur" overtreffen.
De bezetting van <ffe goed dertig belang
rijke rollen zal geheel uit sterren bestaan.
Wie dit spektakel zal regisseren, is ons
nog niet meegedeeld, maar het zou best
iets vooi; Cecil B. de Mille zijn.
De Hollywoodse producenten, wie het
niet bijster naar den vleze gaat, schijnen
het zekere voor het onzekere te willen
nemen. Ze lopen tenminste met plannen
rond om drie oude succesfilms opnieuw te
filmen: „The fpur Horsemen of the Apo
calypse" met John Derek in de rol van
Valentino, „Moby Dick" met Errol Flynn
in de rol, die weleer door John Barrymore
werd gespeeld en „Thais" met Hedy
Lamarr en Burt Lancaster.
Moesten we de vorige maal melden,
dat Johnny Weismuller, de Tarzan in
talrijke jungle-films, te dik werd, Cary
Grant is te mager geworden. Hij is ten
minste op een dieet van pap en roomijs
gesteld om de tien kilo aan te komen,
die hij door ziekte in En-geland verloren
heeft. -
Edward G. Robinson, die op het ogen
blik met -Susan Hayward en Richard
Conté bezig is aan de film „East Side
Story", wil een heel ander soort rollen
-gaan spelen. Hij heeft er schoon genoeg
van, om altijd maar weer de sinistere
boef te spelen met een sigaar in de hoek
van zijn mond en zijn hoed op één oog.
„Het is altijd een droom van me ge
weest om Shakespca:te spelen, vooral
Richard III", heeft hij onlangs tegenover
journalisten verklaard. „Maar de twee
rollen, die ik het liefst zou willen vertol
ken. zijn die van Beethoven en van de
schilder Van Gogh.
Aangezien Edward G. Robinson heeft
gehoord, dat Paul Graetz in Frankrijk
een film moet maken van het leven van
Van Gogh, beweegt de beroemde vertol
ker van zovele gan-gsterrollen hemel en
aarde om de titelrol in deze film ie krij
gen.
Robinson bezit de mooiste collectie
schilderijen in Hollywood en is een
hartstochtelijk bewonderaar en kenner
van Van Gogh.
„En can een rol goed te kunnen spe
len, moet men ze begrijpen", 1-uidt zijn
stelling.
Ronald Reagan („Wings over the Na
vy", „Stallion Road" en „The Voice of
the Turtle") is een heldhaftige jonge
man. Toen hij uit Amerika in Engeland
arriveerde om daar films te gaan maken,
had hij zo het een en ander over Holly
wood te zeggen en bijzonder vleiend was
het niet.
„De producenten daar", aldus ver
klaarde hU, „zijn bang voor nieuwe
ideëen. Ze begraven zidh in het verleden
en kruipen weg in oude hoekjes, vol
spi-nnewebben. We hebben meer samen
werking nodig, dan krijgen we' tenminste
nieuwe ideëen en kunnen onze proble
men gemeenschappelijk oplossen". Nu
hij weer in Hollywood terug is, heeft hij
weer minder vleiende dingen van de
gemeenschappelijke Anglo-Amerikaanse
productie te vertellen. Hij heeft o.a. ver
klaard, dat deze productie de oorzaak is
van de werkloosheid in HoUywoo(j.
Waarop de Britse technici hebben ge
antwoord, dat, als sommige Hollywoo-dse
maatschappijen haar zin krijgen, er niet
veel Britse filmers aan het werk zouden
zijn, waar dan ook.
Dezer dagen kwam de centrale raad
voor gezinsverzorging voor de eerste
maal in zijn definitieve samenstelling
bijeen, bij welke gelegenheid de minister
van sociale zaken in een rede van zijn
grote waardering en belangstelling voor
het werk der gezinsverzorgsters blijk
gaf.
De centrale raad bestaat uit vertegen
woordigers van de Stichting Nat. Kath.
Gezinszorg, dt Hervormde Raad voor
Kerk en Gezin, het Centraal bureau van
diaconieën der Geref. kerken, de Ver.
Humanitas en de Alg. Federatie van
Groene-Kruisverenigingen, terwijl de mi
nister van sociale zaken een ambtenaar
van zijn departement als adviserend lid
heeft aangewezen. Ook van het Wit-Gele
Kruis is een afgevaardigde als advise
rend lid toegetreden.
Minister Joekes verklaarde, dat hij de
samenwerking tussen de verschillende
groepen, die de gezinsverzorging ter
hand hebben genomen, op hoge prijs
stelde. Immers de gezinsverzorgsters doen
belangrijk werk ten bate van het gezin,
de kern van de maatschappij. En de
Zondag: peterseHie-soeP, laansvlees, aard
appelen, bloemkool, choooladevla
Maandag: rest lamsvlees, stamppot
rauwe spinazie, hajvenmo-utpap.
Dinsdag: vermicellisoep, gebakken
bloedworst, aardappelen, rabarber.
Woensdag: gestoofde of gebakken vis,
aardappelen, worteltjes, gort met boter
en suiker.
Donderdag: macaronischotel, komkom
mer of a-ndijyiesla, custa-rdvla.
Vrijdag: eieren,, aardappelen, sla, gries-
meelpap.
Zaterdag: zomererwtensoep met krab
betjes .wentelteefjes
Zondag. Het vlees kan 's Zaterdags ge
braden worden. Ook die vla maken we
s Zaterdags. We zetten haar. op een koel
plaatsje weg. Wie op soep gesteld is, geeft
vooraf een, licht soepje va-n water met
bouillon-blokjes, giroentienm-t of bouillon,
gebonden met aardappcta-eel en afge
maakt met een flinke scheut melk en
veel fijngehakte peterselie of kervel.
De bloemkool wordt 20 minuten ge
kookt in weinig water. Dit vocht kan
eventueel ook nog aa-n de soep toege
voegd worden. (Oppassen dat ze daardoor
niet te zout wordt);
Maandag. Voor de stamppot van rauwe
spinazie hebben we nodig 1% a 2 kg.
aardappelen, waarvan we purée maken
(met wa-t boter of margarine, nootmus
kaat en melk). De spinazie Wassen, fijn-
sn-ijden (men rekent 150 gr. per persoon)
en door de purée mengenDg s(,ampp0t
n-og even door en door verwarmen, maai
de groente niet gaar laten worden. Hierbij
geven we de rest lamsvlees van de vorige
dag; voor toe koken we havermoutpap.
Dinsdag. De vermicellisoep koken. De
rabarber kan warm of lcoud gegeven wor
den Voor de bloedworst boeft men geen
vïeesbonnen t« geven. Ze wordt gebak
ken, waarna men een bruine sous maakt
door bloem bruin te laten worden in de
boter of de margarine en er water en
zout en wat peper aan toe te voegen.
Woensdag. Bij de worteltjes, aardappe
len en gebakken of gestoofde vis maken
we peterseliesaus van: liter viswa-ter,
35 g-r. (5 eetlepels) bloem, 30 gr. mar
garine of boter en wat fijngehakte peter
selie. Het vocht aan de kook brengen en
binden met d-e met melk aangemengde
bloem. De margariin-e of d-e boter en de
peterselie va-n het vuur af toevoegen. Als
toespijs geven we in water gekookte gort
met b-oter en suiker of m-et een restje ra
barber va-n de vorige dag.
Donderdag. We m-a-ken een macaroni
schotel door in water gekookte en daar
na uitgelekte macaroni te vermengen met
gefruite uitjes, tomaten-purée, gehakte
selderij en desgewenst garna-1-en of klei
ne gehaktballetjes. We geven er kom
kommer of andjjv-ie-sla bij en voltooien
de maaltijd met kou-de custardvla.
Vrijdag. De sla wordt aangemengd met
een slasausje waaraan wat gesnipperde
ui, pep-er, zout en peterselie is toege
voegd. We maken ze aan vlak voor het
eten. De eieren leun-nen gebakke-n of
hardgekookt worden. In de g-ri-esmeelpap
kan men v-oor d-e geuri-gheid een citroen
schilletje aftrekken.
Zaterdag. Zomererwtensoep: 1% liter
water, M a liter melk, 1 kg. krab
betjes, veel groente (wortel, selderij, pe
terselie, prei) boter of margarine, 300 gr.
groene erwten of spliterwten, zout.
De erwten een nacht weken lil 2
maal zoveel water en gaarkoken. Van de
krabbetjes bouillon trekken en het vlees
van de beentjes hal-en. Dc erwten verder
in de bouillon tot soep koken, \A uur
voor het eten dc schoongemaakte soep
groente er aan toevoegen, evenals wat
zout, d-e boter of d-e margarine en wat
peper. De soep afmaken met melk en
eventueel bijbinden met bloem.
Wentelteefjes als toespijs geven era
vóór de Zondag het overgebleven brood
op te maken.
centrale raad voor gezinszorg, waarin
de onderscheiden organisaties elkaar
hebben gevonden, is de samenbundeling
van dat belangrijke werk en tevens het
contact-punt met de overheid.
Contact-punt met de overheid, want er
is inderdaad sprake van nevenschikking
in de verhouding overheid—particuliere
organisaties. De overheid zou dit werk
het vervangen van de moeder, die om
physieke en phys.sche redenen niet in
staat is haar laak in het gezin naar
behoren te vervullen niet rechtstreeis
kunnen uitoefenen. Dit is dan ook een
taak voor particuliere organisaties, maar
met medewerking van de overheid, voor
al financiële medewerking. Helaas laten
de moeilijke financiële omstandigheden
van het land nog slechts beperkte
steun toe
Spreker bracht het vraagstuk van de
opleiding tot gezinsverzorgsters ter spra
ke, een vraagstuk, dat door de verschei
denheid van organisatie en van feitelijke
omstandigheden niet gemakkelijk tot een
definitieve oplossing is te brengen. Spre
ker zal met grote aandacht en belang
stelling kennis nemen van de adviezen
en vraagt deze adviezen zo te richten,
dat een samenwerking voor alle orga
nisaties, die op dit terrein werkzaam zijn
ook die, welke nog niet zijn aange
sloten mogelijk blijft.
Db minister eindigde zijn rede met de
volledige belangstelling en voor zover
mogelijk medewerking toe te zeggen
De voorzitter, mr. F. J. van Thiel, zei
in zijn antwoord dat er blijkbaar volle
dige overeenstemming bestaat tussen de
minister van sociale zaken en de centra
le raad voor gezinsverzorging, een
vruchtbare bodem dus voor samenwer
king. Spreker deed een beroep op de
minister de financiële lasten zoveel mo
gelijk te verlichten.
Vervolgens liet minister Joekes zich
door de vertegenwoordigers van de vijf
bij de centrale raad aangesloten orga
nisaties voorlichten over het werk van
hun organisatie. Alle sprekers legden
er de nadruk op, dat de gezinsverzorg
ster eerst dan haar taak met succes
kan vervullen, wanneer naar werk ge
schraagd wordt door idealisme, gefui.
deerd in eigen levensbeschouwing.
OVERZICHT VOOR
DETAILLISTEN
In te leveren bonnen door slagers
op Maandag 9 Mei 1949
Vlees 102, 122, L en M vlees, rts.bon
a s. moeders (3 rts.), L en M vlees (2 rts.),
101, 103, 121, 123, vlees, rt3. bon II 51
(1 rts.). Afgifte ontv.bewijs MD 242—09
met vleeszegels. Coupures X 386, X 404,
C 1089, C 1090, C 1109, C 1110. Afg. ontv.-
bewijs MD 24210 met vleeszegels.
Vleeswaren zie onderstaand.
Vet zie onderstaand.
In te leveren bonnen door detaillisten
van 9 t.m. 21 Mei 1949
Koffie 108 Alg. rts.bon II 16 OA rts.).
Afgifte coupure C 1094.
Boter 106 Alg. (2 rts.), 105 Alg. (1 rts.),
114 Alg., L Boter, L Margarine, rts.bon
a.s. moeders (1 rts.), rts.bonnen H 31,
H 32 O/s rts.).
Marg.-Vet. Afgifte coupure C 1098 voor
boter, C 1097 voor margarine-vet.
Kaas: 107 Alg., 112 Alg. L Kaas (2 rts.),
115 Alg., Rts.bon H 36 (1 rts.). Afgifte
coupure C 1098.
Vleeswaren dezelfde bonnen als voor
vlees. Afgifte coupure C 1109, C 1110.
Tabak. Tabaksdetaillisten moeten de
bonnen 76 Tabak, 78 Tabak (2 rts.) en
rts.bon H 66 (1 rts.) op 16 Mei a.s. inleve
ren ter verkrijging van coupure C 1099.
De huishoudster talmde echter nog,
terwijl haar ogen onrustig op Brinda
gericht waren.
Het is geen wonder, dat zelfs een
prins U aardig vindt juffrouw, zei ze
onverwachts. U wordt met de dag mooier,
In ieder geval mooier darf zij
Brinda keek haar verwonderd aan.
Wie zij
Die donkere vrouw, die hier maar
in en uitloopt, zeide de huishoudster.
Brinda kon. het niet helpen, maar er
ging een rilling door haar heen.
Maar ik weet niet, over wie je het
hebt, Walker. Welke donkere vrouw be
doel je
De vrouw met die sluier voor de
ogen, zei de huishoudster. En Brinda's
verbaasde gezicht ziende, 'vervolgde ze:
U wilt toch niet beweren, dat U haar
nog nooit gezien heeft
Zou het kunnen, dat de verantwoorde
lijkheid, die ze had voor het huis van
de chef van de Britse Geheime Dienst
haar naar het hoofd gestegen was
Maar neen, dat kon toch biet, want
Walker zag er nog even sullig uit als
altijd. Alleen haar ogen stonden ruste
loos en dwaalden steeds de kamer door
en Brinda zag, dat ze telkens in gespan
nen aandacht naar 't juwelenkistje kee-k.
Brinda stond op.
Walker, zei ze vastbesloten: je bent
moe. Het is beter, dat je nu maar na -r
bed gaat.
En in gedachten besloot ze, de vol
gende dag haar kamer op slot te doen.
Uitstekend juffrouw. Het was niet
mijn bedoeling, mij met' Uw zaken te
bemoeien. Maar en de bedoeling van
haar woorden viel ditmaal niet te mis
kennen weest U voorzichtig, J
Uw oom zou niet graag hebben, dat U
hetzelfde lot zoudt ondergaan als Mata
Hari, die door de Fransen werd terecht
gesteld. om-dat ze een spionne was.
Na deze woorden verliet ze Brinda's
kflnicr.
Ja, er was geen twijfel mogelijk,
zuchtte Brinda: de atmosfeer in dit huis
beïnvloedde haar. Het was ook geen
wonder trouwens, dat Walker overstuur
was na al hetgeen was voorgevallen.
Eerst de moord op kapitein Kenley, ge
volgd door die steekpartij, waarvan Sir
John bijna het slachtoffer geworden
was en daarna die koffer met zijn lu
gubere inhoud.
En toen Brinda naar het juwelenkistje
keek, leek het alsof ze zelf de figuur
zag van een vrouw met donker haar,
die een vreemdsoortige sluier droeg en
voor het kistje geknield lag. Ze kwam
echter al gauw t,ot de ontdekking, dal.
het allemaal verbeelding was, want ze
keek niet naar het kistje, maar naar de
weerkaatsing in de spiegel, welke voor
stelling veel leek op de figuur, die ze
dacht te zien.
Het is met mij nog erger, dan met
Walker, lachte ze zichzelf uit.
Ze sliep die nacht erg onrustig, ge
kweld door een vreemde, eindeloze
droom, waarin ze steeds weer de beel
den zag van Dick, Walker, Lord Mount-
wyn, Vaslav en de mooie vrouw met
haar prachtige donkere haar en eigen
aardige glimlachMaar haar ogen
gingen schuil achter een voile en telkens
wanneer Brinda deze probeerde weg "c
nemen, week de figuur terug
raforium vdannDick nrilVt lab°"
f P en verzette de ivoren
r"™,op het ebbenhouten schaakbord.
h -r z®chtjes op de deur geklopt en
e i bediende kondigde de chauffeur aan,
die Brinda naar huis gereden had.
Vaslav keek cp van het schaakbord
en zijn ogen stonden hard en koel.
Je hebt mijn instructies niet uitge
voerd Mueller. Waarom niet?" klonk het
scherp.
Het was -te gevaarlijk, zei de man.
Ons Romanbijvoegsel
OOQOOOOOOOGOQGOGOGOOOQGOOGOOOOGOQQQGOGOOOGOeGOOOOOGOOOOGOOaOOQGOOOOOOQOOOGOOOOQOGOOOOOOGOOOOOGOOGOQQ
Korte inhoud van het voorafgaande:
Sir John Sanderson, hoofd van de
Britse Geheime Dienst, krijgt bericht,
dat er een nieuwe Duitse spion boven
Engeland is afgeworpen. Zijn pleeg
dochter Brinda biedt hem haar mede
werking aan voor het opsporen van de
spion.
Ze ontmoet een kennis. d.e jonge
luitenant Dick Malden, die zich gaat
verloven met miss Gladys Mount-
wyn. HU nodigt haar uit voor het
feest, waarop ze kennis maakt met een
zekere prins Vaslav.
Deze Russische prins stelt een dans
in het donker voor en in de duisternis
wordt Sir John verraderlijk aangeval
len en gewond.
Brinda wordt ontvoerd en opgesloten
in 'n kleine kamer. Ze hoort seinsleutels
ratelener werd een bericht door
gegeven over een schip, dat door een
Duitse onderzeeër moest worden aan
gehouden.
Als Dick haar later heeft bevrijd,
zoekt Brinda uit, dat het bedoelde
schip geen ander kan zijn dan het s.s.
„Veendam". Ze besluit op eigen houtje
aati boord te gaan, om te proberen de
spion te ontmaskeren. Op het laatste
nippertje zendt ze Dick nog een bood
schap.
Aan boord maakt ze kennis met een
Jongeman, die voorgeeft een Deen te
zijn en Kurt Larsen te heten. Als het
schip echter in volle zee wordt aange
houden door een onderzeeër met Duit
se oorlogsvlag, vraagt Larsen de Duitse
commandant te spreken en ontpopt
zich als Hans Brandstatter, als spion
bekend onder nummer Z. 33.
Tot zijn grote schrik wordt hij gear
resteerd, want de onderzeeër blijkt een
gecamoufleerde Engelse boot te zijn.
Brinda wil zich belasten met de ar
restatie van een tweede spion, Konrad.
Ze loopt echter in de val en blijft weer
ing. a„ïr' de Engelse onderzeeër
plots op de vlucht moet slaan voor een
Duitse, die langzij de „Veendam" komt
liggen en bij een groot deel der op
varenden grote schrik verwekt. Maar
voor de onderzeeër onheil kan aan
richten, komt een Engels oorlogsschip
aanstomen, dat hef Duitse vaartuig
vernietigt.
Weer veilig en wel thuis, gaat Brin
da, door prins Vaslav uitgenodigd me
de te werken aan een ballet, naar het
huis van de prins, waar een repetitie
zal worden gehouden.
14).
Nog al logisch, antwoordde de agent:
Een man, die te dicht in de buurt van
het gebouw kwam, kreeg een stuk muur
op zijn lichaam en dat zal ook jou over
komen, als je niet blijft waar je bent.
Brinda kon d-e spanning haast niet meer
dragen. Eindelijk" kwamen dc mannen
van het Rode Kruis terug. Ze liepen
langzaam en droegen een brancard, waar
op zich iemand bevond.
Ga uit de weg!, donderde de stem
van de agent weer. Brinda stond vlak
naast hem en ze reikte in angstige span
ning haar hals, om te zien, wie het slacht
offer was. Het was zoals ze gevreesd had.
Dick!, riep ze uit. O, Dick!
Zijn gezicht was vertrokken van pijn,
maar hij herkende haar.
Brinda!, klonk liet zwak.
Een der dragers kwam tussenbeide.
H kunt nu niet met hem spreken, juf
frouw. Hij moet onmiddellijk naar het
ziekenhuis.
En ogenblik, klonk het van de
brancard: Wilt u ons eyen alleen laten,
want ik moet even met haar praten.
HOOFDSTUK 31.
De Rode-Kruisman verwijderde zich en
Brinda boog zich over de gewonde die
door de ondraaglijke pijn zijn tanden op
elkaar geklemd hield en slechts bij tus
senpozen iets tot haar zeide.
In mijn rechterhand heb ik iets, dat
je v-oor me moet bewaren. Laat het aan
niemand zien en wees er voorzichtig mee.
Brinda's hand sloot zich om een plat
metalen voorwerp, dat veel op een zware
sigarettenkoker leek.
Dat zal ik doen Dick, dat beloof ik
je!
Oké!. Ik werd getroffen, toen ik dit
uit het lab. wilde redden, weet je
Hij wachtte even om adem te halen en
vervolgde toen haastig: Wees^ er vooral
voorzichtig mee, want Hitler's mannen
zullen zeker alles in het wérk stellen, om
dit in bezit te krijgen, maar jij zult hen
wel te slim af zijn.
De Rode-Kruisman werd ongeduldig.
Maak voort, juffrouw. Elk ogenblik,
dat u met hem praat, wordt zijn toestand
slechter.
De brancard werd in de wagen gescho
ven en pas toen deze wegreed, keerde
Brinda wéér tot zichzelf. In haar hand
hield ze nog altijd het metalen voorwerp
geklemd. Wat zou het zijn?, vroeg ze zich
af. In ieder geval iets van groot belang,
want Dick zou nooit zijn leven voor iets
onbelangrijks in de waagschaal gesteld
hebben. Ze realiseerde zich, dat ze het
voorwerp nog altijd in haar hand had, en
ze stak het vlug in haar zak. Ze wist dat
het hier yeilig was.
Een ogenblik later wa-s ze blij, dat ze
deze voorzorgsmaatregel genomen had,
want achter de brede schouders van een
der agenten ontdekte ze het onsympa
thieke gezicht van Lord Mountwyn.
Juffrouw Duncan!, riep hij uit, alsof
hij haar eerst nu had opgemerkt: Mijn
beste jongedame, wat doet u hier!
Terwijl hij op haar toekwam, nam hij
haar beide handen in de zijne om haar te
begroeten. Niet één hand, maar beide.
Brinda nam hem nauwlettend op, of
?e op zijn gezicht enig spoor van op
rechtheid kon ontdekken.
Dit. is verschrikkelijk, mijn beste, zei
hij: Ik was juist op 't ministerie van oor
log, toen «wij 't bericht ontvingen. Daar
om ben ik onmiddellijk hierheen geko
men. U was ieker hier met Sir John?
Brinda had er niet eens aan gedacht,
da-t ook haar voogd hier kon zijn.
Sir John? Nee, die heb ik niet ge
zien- Ziet U, er was een luchtaanval en
wij moesten ergens schuilen, vervolgde
ze, om hem uit te leggen, hoe ze Dick ont
moet had.
Ja, ik begrijp hpt al, zeide de man
en in zijn grote blauwe ogen was geen
spoor van wantrouwen te ontdekken:
Wel, het is zeer ongelukkig voorval. Als
ik vragen mag, heeft u nog kans gezien
om met Malden te spreken, voordat ze
hem naar het ziekenhuis vervoerden?"
Even maar, zei ze: De Rode-Kruis
mannen hadden nog al haast.
Arme jongen! Dit zal een harde klap
zijn voor Gladys.
Mountwyn raadpleegde zijn horloge.
Ik moet weg, als u niet langer hier
wilt blijven, kunt U meerijden, want het
is al vrij laat, om een taxi te bemachti
gen. We kunnen dan even langs het zie
kenhuis rijden en vragen hoe het met
Richard is.
Dank U, zei ze niet een mat glim
lachje: Ik zal hier wach-en.
Lord Mountwyn sprak nog even met de
agent, die hij scheen te kennen. Daarna
vertrok hij-
Brinda deed haar best, haar kalmte te
herwinnen, maar allerlei gedachten be
stormden haar. Ze legde haar hand op
het metalen voorwerp in haar zak. Ge
lukkig, dacht ze, dat ze het juist op tijd
weggeborgen had, voordat Lord Mount
wyn haar beide handen in de zijne geno
men had om haar te begroeten. Of zou hij
tóch gezien hebben, dat Dick haar iets
gaf?
Maar waarom had ze toch zo weinig
vertrouwen in Mountwyn? Want, bedacht
ze, Dick zou hem toch wel van alles op
de hoogte hebben gehouden? Misschien
was het beter, wanneer ze het metalen
voorwerp met zijn geheimzninige inhoud
aan.hem gaf. Maar nee. Dick had haar
verzocht het voor hem te bewaren en ze
besloot zich gan zijn verzoek te houden
Wat zou er echter met Dick gebeuren?
Zouden ze hem kunnen redden of.
Ze wachtte ongeduldig op de terugkomst
van Lord Mountwyn en alhoewel het
slechts enkele minuten duurde, leek liet
haar een eeuwigheid, voordat ze Gladys
vader door de menigte op haar toe zag
komen.
Hij had zijn wagen verder op ki de straat
geparkeerd en eerst, nadait ze in do
auto hadden plaats genomen, zei hij. Hjj
is er erger aan toe, dan ik gedacht had.
Het was een helse machine, die deze ont
ploffing veroozaakt heeft. Het gebouw is
geheel vernield en Maidens levenswerk
eveneens. Jij weet er toch alles van, is he,
niet?, vroeg hij, terwijl hij haar van ter
zijde aanzag.
Ik wist alleen maar. dat hij met een
of ander onderzoek bezig was.
Mountwyn scheen gerustgesteld.
Dat is ook zo. Onderzoekingen is het
juiste woord er voor. Ik heb hem in alles
terzijde gestaan, hoewel het natuurlijk
op niets uit kon lopen. Het is in ieder
geval een harde klap voor hem.
Een agent herkende de standaard van
het ministerie van Oorlog en salueerde.
Mountwyn wuifde amicaal terug-
Vindt U, dat hij er erg sl«cht aan toe
is?, vroeg Brinda bezorgd.
Mountwyn beet op zijn sigaar-
Weet het niet. Hij kwam onder een
muur terecht en het kan best zij11 dat: hij
er met een paar gekneusde ledematen
afkomt. Ze zullen het nu wel gauw we
ten in het ziekenhuis. Hij is er in ieder
geval beter afgekomen, dan die andere
kerel.
Welke andere kerel?
De man, die hem beschermen moest;
een van de agenten van d-e Geheime
Dienst, geloof ik. Ze hebben mets van
hem teruggevonden.
Oh, wat verschrikkelijk, kreunde
Brinda.
Daarna zeide hij geen woord meer. De
wagen snelde enige tijd voort en stopte
toen voor een groot gebouw, waarvan de
ramen achter zandzakken schuilgingen om
ze tegen bomaanvallen te beschermen.
Hij opende het portier en stapte uit. Een
man, geklee-d in het uniform van de vloot
kwam hem tegemoet en sprak hem aan,
maar Brinda kon niet verstaan wat er
gezegd werd.
Goed nieuws! zai Mountwyn, toen hij
weer in de wagen had plaats genomen.
Richard maakt het vrij goed; naar omstan
digheden tenminste. Een zware hersen
schudding, een' gebroken arm en een paar
gekneusde ribben.
Dus U denkt, dat hij wel weer zal
opknappen?
Ik zou niet weten, waarom niet,
meende Mountwyn. Het heeft geen enkel
nut nu naar hem toe te gaan; hü zal nog
steeds buiten bewustzijn wezen door de
chloroform. Ik had ook erg graag even
met hem gesproken, maar de dokter is
er van overtuigd-, d^t hij het wel halen
zal-
Brinda beet verwoed op haar lip, om
het niet uit te schreeuwen van geluk-
Later, toen ze alleen op haar kamer
was en Mountwyn met Sir John in ge
sprek was gewikkeld, kon ze zich niet
langer bedwingen. Hoe kon Mouritwyn zo
rustig en kalm blijven? Zij had geen rust.
voordat ze zelf het ziekenhuis had opge
beld en men haar de verzekering had ge
geven, dat luitenant Malden het uitste
kend maakte.
Ze herinnerde zich opeens, dat ze nog
steeds niet wist, wat Dick haar gegeven
had. Nadat ze het voorwerp tevoorschijn
had gehaald en het van alle kanten be-
Keken vroeg ze zich af, Wat het toch kon
tiü' was te gz'oot voor een sigaretten
C1 en 00't te zwaar, zeker te zwaar
gro°tte. Opeens herinnerde ze
Sir TehnV tlelS der§elijlks wel eens op
ze wisf datief amer bad sezien er'
ze wist dat het een speciale doos was.
waarin dc geheime a-geuten hun waarde
volle papieren bewaarden. Ze wist ook.
waarom deze dozen zo zwaar waren, na
melijk, dat ze direct zouden zinken,
wanneer ze i-n geval van nood in het
water werden geworpen, dit had sergean+
Hunt haar eens verteld.
Ze vroeg zich af, hoe een van deze do
zen in Dick's bezit gekomen was. Maar
van groter belang leek haar de vraag
waar ze haar zou moeten verbergen, tot-
Ze glimlachte. Natuurlijk in de ge
heime "lade van'haar juwelenkistje. 1
De doos paste er precies in; het leek
wel, alsof ze er speciaal voor gemaakt
was en voor niets anders. Maar vroeg
ze zich af, wat zou er in zitten Ze had
nooit tevoren gezien, dat Sir John of
een van zijn mannen zulk een doos in
haar bijzijn had geopend, maar intuï
tief betastte ze de doos, die weldra on
der haar soepele vingers openknipte en
de inhuod voor haar op tafel viel.
Eerst was ze teleurgesteld, want ze zag
slechts een aantal velletjes papier, die
bedekt waren met figuren, tekeningen
en waarop in een klein handschrift een
groot aantal formules stonden geschre
ven. Haar aandacht werd getrokken
door de volgen-de woorden: „Z—straal:
formule 13 -- radio-actief en televisie."
Ze was een en al aandacht. Hier lag
zijn meest waardevolle geheim voor
haar en hij had het aan haar toever
trouwd. En het was ook een Engels ge
heim, misschien het wapen, waarmede
haar vijanden met succes zouden worden
bestreden. Ze vroeg zich bezorgd af, of
de geheime lade wel veilig genoeg zou
zijn om als schuilplaats te dienen voor
dat hij haar zelf weer kon bewaren,
zulk een groot geheim.
Terwijl ze het nog steeds niet met
zichzelf eens was, dacht ze iemand aan
haar deur te horen. Snel sloot ze de doos
en legde haar in de geheime lade van
haar juwelenkistje.
Direct daarop werd de deur van haar
kamer langzaam geopend
HOOFDSTUK 32.
Brinda keek gespannen naar de deur,
die langzaam open draaide. Ze stond op
het punt een gil te slaken', toen ze het
lange gezicht herkende van de huishoud
ster, die gekleed was In een lang nacht
gewaad en een nachtmuts droeg, waar
onder haar grijze sluike piekhaar te
voorschijn kwam.
Wel allemachtig, Walkerriep
Brinda uit; Klop tochof doe in ieder
geval de deur gewoon open en kpm
binnen. Waarom moet dat zo zachtjes
gebeuren
Walker stapte binnen en sloot de deur
achter zich.
Neemt U mij niet kwalijk, juffrouw,
zei ze schaapachtig: Ik wilde U niet aan
het schrikken maken.
Ze keek als een uil de kamer rond en
vervolgde toen: Et; gebeuren hier gekke
dingen vanavond; eigenaardige mensen
gaan in en uit en ik maakte me bezorgd,
dat U zo laat thuis kwam. Ik dacht, dat
U misschien nog wel trek zoudt hebben
in een kopje thee.
Dit vermurwde Brinda's hart. Arme
ouwe ziel Het was ook geen wonder,
dat ze helemaal overstuur was van alles
wat hier de laatste tijd in dit huis was
voorgevallen.
Dat is lief van je, Walker, zei ze,
terwijl ze haar schoenen uitschopte: Ja,
ik heb trek in thee, als het je tenminste
met al te veel moeite bezorgt ze te zet
ten.
Ik zal er voor zorgen, zei de huis
houdster en op dezelfde heimelijke ma
nier als ze gekomen was verdween ze
de kamer uit.
Even later toen ze weer binnenkwam,
had Brinda zich reeds in nachtgewaad
gestoken en lag in een groot, ouderwets
bed, dat even oud' was misschien als de
familie Sanderson zelf.
Walker zette het blad met de thee op
het tafeltje naast haar,
Er heeft een mijnheer opgebeld, zei
ze bijna fluisterend: Een buitenlanaer,
ik geloof dat het een prins was. Hij
wilde weten, of U al thuis waart."
Ze keek Brinda opmerkzaam aan en
vervolgde toen, ietwat achterdochtig:
Kent U iemand van dat slag
Brinda lachte. Dat was natuurlijk
Vaslav geweest. Hij üad zich bezorgd
gemaakt, toen de chauffeur zonder haar
was teruggekeerd.
Ja Walker, ik ken hem. Dank je
wel voor je thee.
