Parijse conferentie onder nul Moskou zegt weer neen Waar en hoe van nieuwe huizen Tweede Kamer over de weder- opbouwwet f Mededeling ~x De V.S. en communistisch China Speurtocht naar Noach's ark zal geen doorgang vinden Vernieuwing Christelijk Gezin Stormhoek Oprollen van de Stijkelgroep SJANGHAI, HET CHINESE HOGE GASTEN UIT 30 LANDEN Komintern in Praag bijeen? DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN Geen accoord meer te verwachten hoogstens een compromis Het raadsel van zijn plotselinge val Bedrijfspensioenfonds landbouw verplicht Dictatoriale bevoegdheden langer dan drie jaar niet J De kansen van de fruitoogst Twee procent loon- toeslag Ook dit jaar toegestaan Ontslag burgemeester Visser J Paus tot Zwitserse arbeiders De V olendam Woensdag te Rotterdam Katholiek Thuisfront Vrije artikelen en de prijsaanduiding In de S.D .-er als half-jood met een halve ton 71ste JAARGANG DINSDAG 31 MEI 1949 r No. 20940 5? 'e T~ (Telefonisch van onze Parijse correspondent) De voorstellen door Bevin Zater dag, mede namens zijn Amerikaan se en Franse collega's gedaan, be treffende de organisatie van de Duitse economische en politieke eenheid zijn gisteren door Visjins- ky botweg van de hand gewezen. De Rus weigerde zelfs op de voor stellen in te gaan. lf~- Een deputatie van Rotterdamse schilders met hoge hoed, hood gisteren bij de opening van zijn tentoonstelling in Boymans, Kees van Dongen een „Hollandse Nieuwe" aan, welke door de grote schilder zeer gewaardeerd werd. ORKEST IN EEN RAVIJN Hiermede berichten wij, dat met ingang van morgen, WOENSDAG 1 JUNI, ojjze bureaux (tijdelijk) zijn gevestigd in het GEBOUW R.K. VOLKSBOND Lange Haven No. 71 - Schiedam alwaar voor onze courant bestemde abonne-, menten en advertentiën, adresveranderingen enz. kunnen worden opgegeven. DIRECTIE NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT V: DE KWESTIE VAN HANDEL EN ERKENNING TURKIJE GEEFT GEEN VERLOF De met zoveel belangstelling tegemoet geziene uitvoering van het plan een expeditie te organi seren naar de berg Arat, aan de TurksRussische grens, teneinde daar te zoeken naar de ark van Noach, zal geen doorgang kunnen vinden, tenzij er nog op het laatste ogenblik een wijziging zou komen in de houding der Turkse regering, die zich namelijk tegen een derge lijke expeditie verzet. Vanavond herhaling luister- wedstrijd AANHOUDEND WISSELEND WEER KAMERLEDEN STELLEN VRAGEN Tsjang Kai Sïek EN NU: LEVEN ISIS;. Z.H. Paus Pius XII overhandigde de pauselijke hulle betreffende de afkondiging van het Heilig Jaar aan mgr. Alfonso Carinci, die dezedaarna in het voorp ortaal van de St. Pieter en enkele andere Romeinse kerken voorlas. DE KANTUREN zijn gevestigd te Rotterdam, Kortenaerstraat 1, telefoon 25270; te Schiedam, Broersvest 8, telefoon 68804 Giro-nummer 9095 ten name van de „N.V. De Courant De Maasbode" Rotterdam. De abonnementsprijs bedraagt 1 3 90 "er kwartaal, 1.30 per maand, f 0 32 per week Directeur: J KUIJ HEKS Hoofdredactie: Prof. Dr. ST. TESSER O.P. LEO J M- HAZELZET Algemeen redacteur: H A. PAALVAST NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT DE >DVERTENTIE-PRIJS op gewone kolom breedte bedraagt 15 ets. per millimeter hoogte. Ingezonden Mededelingen op redactionele kolom breedte 30 cent per millimeter hoogte. Contract-tarieven tegen gereduceerde prijs bij de administratie of bij de erkende advertentie- bureaux verkrijgbaar. KAMPIOENEN tot 20 woorden 1.-. Ieder woord meer 5 ets. Maximum 50 woorden. Uitsluitend bij vooruitbetaling. Visjinsky heeft de tijd gehad, de voor stellen der drie te bestuderen en ze aan Moskou yoor te leggen, maar Moskou heeft hem een „neen" gezonden. Dit „neen" heeft Visjinsky zonder het in zijden papier te wikkelen, overgebracht. Het enige, wat hij opmerkte was: „Die voorstellen geven een Duitse eenheid overeenkomstig de grondwet van Bonn die niet democratisch is ontstaan, maar gedicteerd werd door de westersen. De volksdemocraten van het Oosten zouden ze nooit accepteren. Het zou in plaats van eenheid op splitsing uitlopen". Door dit volstrekte „neen" moet men zich niet laten verschrikken. In beschaaf der vorm, maar toch ook zeer beslist hebben de westersen het plan van Vis jinsky, om de conferentie te beperken tot deeconomische samenwerking en het Roerbeheer en de controleraad te Ber lijn, afgewezen. Acheson eerst, daarna Schuman en tenslotte Bevin noodzaakten Visjinsky tenminste enige argumentatie te geven. Maar al spoedig keek hij op de klok. De drie uren vergaderen waren om en de Rus beloofde, vandaag verder te zullen gaan. Mislukt is de conferentie dus nog niet. Visjinsky zal heden moeten zeggen, waar om Bevin s voorstellen van Sovjetzijde werden verworpen en al heen en weer pratend zal men dan blijven keuvelen, in de hoop, dat er toch wel iets opgedist zal kunnen worden, dat dan later als re sultaat van de conferentie kan worden voorgezet, want ook Visjinsky kan nle* met ledige handen thuiskomen. Dat er overeenstemming kan worden bereikt over de politieke eenheid van Duitsland is moeilijk te geloven. Een modus vivendl tussen de Westerse en Oosterse economieën zal wellicnt bereikt kunnen worden en verder een uitstel van de netelige vraagstukken, waarbij het contact tussen de vier niet wordt verbroken, zodat er een soort be stand zal komen in de koude oorlog. Zoals Schuman Zondag j.l. op het partij- conges van de M. R. p. te Straatsburg heeft gezegd, is ook zijn verwachting; dat „de koude oorlog weldra zal eindigen en dat de debatten der conferentie wel tot een compromis zullen leiden over de voor waarden voor een beperkte economische samenwerking tussen Oost en West-Duits- land". In Sjanghai de stad met de zes millioen inwoners, heersen thans de com munisten van Mactse Toeng. Het is de rijkste stad van Ohrna met vele banken, belangrijke handelshuizen en grote mdustneen. Maar het is tevens het Chinese Chicago. Het is een stad van gangsters, met een onderwereld, die samengesteld is uit lieden uit alle delen van de wereld. Sjanghai is een bloei gebracht door de vreemdelingen, die er vroeger hun veelomstreden internationale stad, als handelscentrum nauwelijks honderd jaar oud en tot International Settlement hadden, met een eigen, internationale regering. De enorme stad aan de samenvloeiing van Jangtse en Wangpoo is zonder slag of stoot in handen van de communisten gevallen. Men zal zich daarover verwonderd hebben. Mensen, die Sjanghai kermen, hebben zich niet ver wonderd. Sjanghai wilde niet verdedigd worden. De commanderende gene raal had reeds maanden tevoren vrijwilligers opgeroepen, om mee te werken aan he^-versterken van de stad. Sjanghai weigerde en de machtige Kamer van Koophandel, waarin heel de rijkdom van Sjanghai georganiseerd is, gaf de generaal te verstaan, dat dwang met geweld beantwoord worden zou. Wat kan een generaal met enkele tienduizenden manschappen doen tegen een millioenenbevolking? De politie van Sjanghai was sterker dan het garnizoen. En de politie gehoor zaamt aan de bevelen van de rijke kooplieden. Deze zijn de ware heersers van Sjanghai. Ze hopen het te blijven, ook onder het communistische regiem. En met enig recht. Want ze handelden al sinds geruime tijd met de commu nistische machthebbers in Tientsin en Moekden. Ze weten, dat China voor zijn jonge industrie van het Westen, speciaal Amerika afhankelijk is. Van Rusland heeft China geen grondstoffen te verwachten. De communisten rukten Sjanghai binnen met Amerikaans oorlogsmateriaal, doorSjanghai geleverd. Ze staan in Sjanghai voor een zware, zo niet onuitvoerbare taak: orde te scheppen in een stad, waar corruptie welig tiert en het goud almachtig is. Sjanghai valt niet te regeren, zeggen kenners van China. Het regeert zich zelf.... Gevolg gevend aan het desbetreffend verzoek van dè Stichting voor de Land bouw van 26 Maart j.l. heeft de minister van Sociale Zaken, te rekenen van 1 Mei 1949 af, de deelneming in het bedrijfs pensioenfonds voor de landbouw ver plicht gesteld voor de arbeiders in de land- en tuinbouw en enige andere agra rische bedrijfstakken. De bedrijfstakken, waarvoor de ver- plichtstelling geldt zijn: a). landbouw in engere zin (akker en weidebouw,vee houders en pluimveehouderij); b). de na volgende tot de tuinbouw in ruime zin behorende* bedrijfstakken, groenteteelt, fruitteelt, kruidenteelt, bloemkwekerij, boomkwekerij, tuinbouwzaadteelt en bloembollenteelt (de laatste buiten Noord- en Zuid-Holland en ten Noorden van de Nieuwe Waterweg); c) griend- en rietcal'tuur; d). bosbouw; e). veenbe- drijf; f: hoveniersbedrijf. Zij, die op 1 Mei in een dezer bedrijfs takken werkten, moeten zich uiterlijk 1 Juni aanmelden. Over het algemeen staan de groente gewassen onder glas er goed voor. De Bewassen in de volle grond staan er vrij goed tot goed voor. De oogstverwachtin gen luiden, hoewel Iets minder gunstig dan het vorig jaar, bevredigend. De verwachtingen voor de komende fruitoogst luiden zeer gunstig. Van ap pelen en peren wodt een zeer goede, van pruimen, kersen en kleinfruit een goede oogst verwacht. Het koele weer heeft de bloei van de gewassen over een langere periode doen uitstrekken dan normaal Over het algemeen is de vruchtzetting - zeer goed geweest, mede doordat vele rassen tege lijk in bloei kwamen. Bessen, voorai zwarte bessen, hebben plaatselijk noga, van nachtvorsten te lijden gehad. De ontwikkeling van druiven, perziken en pruimen onder glas is gunstig. Het college van rijksbemiddelaars heeft, evenals het vorige jaar, bepaald, dat hel geoorloofd is, zonder voorafgaande af zonderlijke toestemming van het collega in de loop van 1949 een of meer uitke ringen toe te kennen tot een totaalbedrag van maximaal 2 procent van het jaarloon van de betrokken werknemer. Deze uit,, kering kan ineens of in gedeelten plaats vinden bij gelegenheden als Kerstmis vacantie, einde boekjaar enz. en mag niel in de verkoopsprijzen worden doorbere kend. De regeringsvoorlichtingsdienst deelt mede; Bij Kon besluit van 27 Mei j.l. is aan mr. W. A. J- Visser, overeenkomstig zijn verzoek, ontslag verleend uit zijn functie van burgemeester van 's-Gravenhage. Vijf musici kwamen om het leven, toen een bus, die het kleine orkest van de stad Pentone (Italië) vervoerde, in een diepe ravijn stortte. 16 andere musici werden ernstig gewond. Het orkest van 32 man was op weg naar de stad Umbiatico om te spelen ter gelegenheid van de herden king van de beschermheilige van de stad. De politie zegt, dat het ongeluk aan ondeugdelijke remmen te wijten was. Aan het voorlopig verslag der Tweede Kamer over het wetsontwerp „tijdelij ke voorzieningen ten behoeve van de we deropbouw en de bevordering pan de bouwnijverheid" (wederopbouwwet) is het volgende ontleend: Dat het ontwerp een belangrijke bijdra ge vormt om de locale bestuurszorg op de voorgrond te schuiven, werd door zeer vele leden wel als zijn allergrootste ver dienste gezien. Verdient het onvoorwaardelijk toejui ching dat met de herziening der Woning wet wordt gewacht op het rapport der commissie-van den Bergh, niettemin meent een aantal leden dat wegens de urgentie een tijdelijke bepaling, die de mogelijkheid van optreden op grond van de bouwverordening buiten twijfel zou stellen, in alle opzichten zou zijn toe te juichen. Een uitbreidingsplan behoeft goedkeu ring van Ged. Staten, een wederopbouw plan die van de minister. Zeer veel leden meenden, dat er voor dit verschil geen afdoende reden is. Om stedebouwkundigc redenen kwam het velen gewenst voor, dat de inhoud van de met machtiging door de gemeenteraad door B. en W te geven nadere voorschriften ter uitwerking van het wederopbouwplan aan de goedkeu ring van Ged. Staten zal worden onder worpen. Hoewel met het treffen van regelingen, die afwijken van de normale onteigenings procedure, voorzichtigheid moet word 2 n betracht, was men algemeen van oordeet dat er hier voor het invoeren van een bij zondere procedure alleszins reden be staat. Bij verschillende leden stuitte het op ernstig bezwaar, dat deze onteigening* procedure ook kan worden toegepast „ten bate van het economisch herstel des lands". Deze omschrijving achtte men veel te ruim. Voor dergelijke gevallen benoort de normale procedure te worden gevolgd Vele leden wilden niet nalaten erop te wijzen, dat speciaal door wederopbouw- onteigeningen grote gebieden cultuurland aan de rand van gemeenten zullen worden getroffen. Het is voor de landelijke bevol king echter yrijwel onmogelijk vervan gend land te kopen, zeker niet voor de schadeloosstelling, die zij op basis van de prijsbeheersingsvoorschriften krijgt toe gemeten. Bouwprogramma Vele leden hadden met voldoening ken- nis genomen van het streven naar decen tralisatie, dat aan de voorgestelde rege ling ten grondslag ligt. Men kon er zich ten volle mee verenigen, dat bij de ver deling der bouwmaterialen de provincie wordt ingeschakeld. Het wordt wenselijk geacht, dat de provinciale besturen bij de vaststelling van het jaarlijkse bouw programma worden gehoord. Gevraagd wordt op welke basis de verdeling van bouwvolume over de verschillende pro vincies zal plaats vindeV Het kwam sommige leden wenselijk voor, dat de vorming van het centraal contactorgaan in de wet wordt voorge schreven en niet facultatief. Voorgesteld wordt aan de z.g.n. bouw systemen meer rechten te verlenen, dan aan de traditionele bouw. Hiertegen had den vele leden in het algemeen toch wei bezwaar. Zij stelden voorts de vraag of het artikel, w.aarin wordt bepaald, dat voor bouwsystemen geen termijn worcr gesteld, waarna afwijking van de bouw verordening niet meer geoorloofd is, nipt van toepassing is op de duplexbouw, waarbij in het algemeen ook afwijking van de bouwverordening noodzakelijk zal zijn. De leden hier aan het woord waren van mening, dat juist door deze bepaling de duplexbouw aanvaardbaar wordt, doordat aldus de samenvoeging van de deel woningen binnen redelijke termijn verzekerd is. Men achtte het gewenst, dat in de wet de mogelijkheid wordt geopend, dat de termijn van ten hoogste 10 jaren, na welke woningen volgens de traditionele bouw niet meier van de bouwverordening mogen afwijken, wordt verlengd. Door zeer vele leden werd beaamd, dat de werkingsduur van deze wet zich tot drie jaren zou moeten beperken. De dic tatoriale bevoegdheden laten geen langere werkingsduur toe, zodat aan deze termijn te zijner tijd dan óok dient te worden vastgehouden. Naar A. P. uit Washington meldt, schakelt de Amerikaanse regering lang zaam over op een politiek van zaken doen met het communistische China. Er wordt door het ministerie van bui tenlandse zaken een stelsel van beperkte handel uitgewerkt, overeenkomende met dat, waardoor de economische betrek kingen met Oost-Europa worden be heerst. Dit stelsel is gebaseerd op twee be langrijke beperkingen, n.l.: geen lenin gen en geen goederen van strategisch belang. Wat China van de Verenigde Staten koopt, moet in contant geld of in goe deren worden betaald; goederen, die Z.H. de Paus heeft audiëntie verleend aan een talrijke groep van Zwitserse ar beiders. allen aangesloten bij dt Zwitserse christen-sociale vereniging van arbeiders, onder leiding van mgr. Meile, bisschop van St. Gallen. De Paus wees o.a. de aanwezigen erop, dat Hij gedurende de tien jaren van Zijn pontificaat elke gelegenheid heeft aange grepen om Zijn mening over het sociale vraagstuk bekend te maken. Zijne Heilig heid wenste zich nu te beperken tot slechts drie punten: 1. „Stelt U steeds grote doelen voor ogen; de eenvoudige verdediging van de be giriselen is niet voldoende. Voor dit hebt gij U de vernieuwing ar, de christelijke familie als doel ge- hnmx?' n doel van inwendige op- leer van de Kerk is zeer rijk ,ro°nlerW1JZln^n voor het inwendige ie en, maar men moet hiervan datgene kiezen, wat het meest aan de noden en eisen van het ogenblik beantwoordt." „Jonge geest, vlugheid van handelen, zonder echter dt ondervinding de voorzichtigheid en de ernst van de rijpere leeftijd te minachten." „Een gewetensvolle samenwerking met de geestelijke krachten van Uw volk vooral van de zijde van het katholieke gedeelte van Uw volk. Zich afzonderen betekent verarming." Voor deze houding der Turkse regering wordt tweeerlei verklaring gegeven. De ene is, dat men vreest voor Moskou, om dat zij op 12 April van dit jaar per radio had omgeroepen, dat het ware doel der expeditie was, Rusland te bespionneren, terwijl de andere is, dat Turkije vreest, dat wanneer voor de expeditie visa wor den verstrekt aan Britten, Amerikanen en Nederlanders, men dergelijke facili teiten eventueel ook aan de Russen zou moeten verlenen. Vrees voor Russische spionnage dus? Zoals bekend, hadden drie groepen het plan opgevat om de volgende maand de zeventienduizend voet hoge top in het Armeense plateau te beklimmen. Het waren een Britse expeditie onder leiding van Egerton Sykes, lid van de Royal Geographic Society, een Nederlandse expeditie onder leiding van Hans Roe zen en een Amerikaanse expeditie onder leiding van Aaron J Smith uit Greens boro in Noord-Carolina. De heer Sykes nu, maakte gisteren bekend, dat hij van de Turkse rege ring bericht had ontvangen, dat Tur kije „onder geen enkele omstandig heid" toestemming voor een dergelijke onderneming kon verlenen. Hetzelfde geldt, naar de heer Sykes verklaarde, voor de Nederlandse en de Amerikaan se expeditie. Sykes, een voormalig Brits diplomaat, die posten heeft vervuld in Iran, Irak, Turkije en Polen, zeide er van overtuigd te zijn, dat de internationale politieke betrekkingen van Turkije in hoofdzaak ten grondslag liggen aan het besluit van de regering. Hij koesterde niettemin de hoop, dat de expeditie mogelijk het vol gend jaar doorgang zou kunnen vinden. In Britse diplomatieke kringen is men algemeen van oordeel, dat weldra in Praag een congres van de kominform zal beginnen of misschien reeds begonnen is. Zondagavond eindigde in Praag net communistisch volkscongres en hoewel deze bijeenkomst van nationale aard ge noemd werd, was het aantal buitenlandse vertegenwoordigers zo groot, dat het bijna een internationale bijeenkomst ge leek Mensen als Togliatti. de vice-premier van de Sovjet-Unie, twee Russische ver tegenwoordigers in de kominform en vooraanstaande Duitse, Griekse, Hon gaarse en Roemeense partijleden waren aanwezig. De Kominform, die de communistische machten in Europa bundelt, is sinds het vorige jaar Juni niet meer bijeen ge weest. Die bijeenkomst werd gehouden in Roemenië en de eerste vond plaats 'n Polen. Het zou derhalve niet vreemd zijn, dat nu een samenkomst werd gehouden in Tsjechoslowakije, naar men zegt het meest communistisch land van de komin- form-staten op Rusland en China na Op het congrès te Praag waren dertig landen vertegenwoordigd. Het wordt in Britse kringen vreemd gevonden, dat al deze vertegenwoordigers die lange rei zen zouden hebben gemaakt alleen om elkaar goeden dag te zeggen en weer naar huis te gaan. Dit slaat speciaal op Malen- kov en Suslov. de permanente vertegen woordigers van de Sovjet-Unie in de kominform. Bovendien is Malenkov maar tweemaal in zijn leven buiten de grenzen van de Sovjet-Unie geweest en beide malen ter ere van een congres van de kominform. Op een bijeenkomst zou in de eerste plaats het falen van de actie tegen Joego slavië behandeld worden: de aanwezig heid van de Griekse communistische lei der maakt het waarschijnlijk, dat ook de Griekse kwestie op het program zal staan. Een derde punt zou zijn de handelsbe trekkingen met het Westen om de econo mische toestand van het Oosten te verbe teren: en tenslotte zal waarschijnlijk be sproken worden de kominform uit te breiden met Italië en Frankrijk, C1 Het troepentransportschip „Volendam" wordt in de nacht van Dinsdag 31 Mei op Woensdag 1 Jurii in de haven van Rotterdam verwacht. Aan boord bevin den zich circa 700 militairen (geen ge sloten onderdeel), die om bijzondere redenen worden gerepatrieerd. De ontscheping zal beginnen op Woensdagmorgen 1 Juni te 9 uur. De K. R. O. zal vanavond om 10 uur een herhaling geven van de K. K. K.- luisterwedstrijd ten behoeve van het Katholiek Thuisfront Vooraf hoort u hoe de godsdienstplechtigheden door onzte soldaten in de Oost worden gevierd. w eerbericht De verwachting van heden- tot morgenavond luidt: Tijdelijk zwaar bewolkt met plaat selijk enkele buien. Zwakke tot matige wind tussen Zuid en West. Weinig verandering van tempera tuur. Woensdag 1 Juni: Zon op: 4.26 u., Zon onder: 20.49 uur; Maan op: 8.13 uur, Maan onder: 0.43 uur. Het lid der Tweede Kamer de heer Hooij (K.V.P.) heeft aan de minister van Economische Zaken de volgende vragen gesteld: Is het de minister bekend, dat het di rectoraat-generaal van de prijzen de de tailhandel er op heeft gewezen, dat het noodzakelijk blijft, alle artikelen te voor zien van een prijsaanduiding, ook de ar tikelen, die niet meer vallen onder een prijsregeling. Is de minister niet van mening, dat ais regel de vrije prijsvorming met een zo danige concurrentie gepaard gaat, dat de verkoopprijzen niet te hoog worden vast gesteld en berekend? Zo ja, is de minister dan niet bereid, de „vrije" artikelen ook vrij te maken in deze zin, dat de desbetreffende maat regel, die geld en vooral veel tijd kost, wordt ingetrokken? Door het lid der Tweede Kamer de heer Andriessen (K V.P.) werd aan de minister van Sociale Zaken gevraagd: Is het juist, dat voor het werk van d* Nederlandse missie tot opsporing van ver miste personen u,it de bezettingstijd in het buitenland door het ministerie van so ciale zaken geen gelden meer beschikbaar worden gesteld? Zo ja, wil de minister dan mededelen op grond van welke overweging (en) deze maatregel is getroffen? thans van de handel met Rusland en de overige Oost-Europese landen zijn uitge zonderd wegens hun militaire waarde, zullen ook niet aan de Chinese commu nisten worden verkocht. De autoriteiten zijn van oordeel, da", de heerschappij der communisten over geheel China slechts een kwestie van tijd is. Men verwacht dat de commu nisten op een gegeven dag een nieuwe Chinese regering zullen instellen; dan komt de vraag der erkenning aan de orde. Een definitieve beslissing is hierom trent nog niet genomen, maar alles wijst er op, dat Amerika het nieuwe regime tenslotte zal erkennen en er diploma tieke betrekkingen mee zal aanknopen. Men verwacht, dat stappen langs die lijn zullen worden gedaan in overeen stemming met andere niet-communisti- sche landen zoals Engeland en Frankrijk, met welke de Verenigde Staten reeds de vorming van een stevig niet-communis tisch front in Azië, overeenkomende met dat in Europa, bespreken. Generalissimus Tsjang Kai Sjek schijnt nu definitief te hebben besloten om in de nabije toekomst als hoofd van de Koeomintang naar Kanton te komen; hij zal zich echter niet mengen in de leiding der regeringszaken door waarnemend president Li Tsoeing Jen. Voor het Haagse B. G. moesten twee mannen, die verdacht worden de Haagse „Stijkelgroep" een der eerste Nederland se verzetsorganisaties in het verderf te hebben gestort, zich gisteren verant woorden. Het zijn de kooplieden W van Dam en J. van Wezel, die spionnagewerb voor de S D. zouden hebben verricht. Om het bewijs voor dit verraad, dat aan 33 Nederlandse verzetslieden het le ven kostte, te leveren, zijn 31 getuigen gedagvaard. Tijdens het proces ontrolde zich langzamerhand de toedracht van zaken. Van D. deed zich voor als half-Jood. die naar Engeland wilde vluchten en daarvoor 50000 over had. Zijn mede werker Van W ontmoette zijn oude schoolvriend J O., die gaarne iets voor de vervolgden wilde doen en Van W vol komen meende te mogen vertrouwen. Dus werd contact gelegd met P de K.. groep. Drs. Stijkel wilde de vervolgde een der medewerkers van de Stijkei- gaarne helpen. Van D. die zich als „Gaai- kema" voorstelde, beloofde geld voor ha: verzetswerk en wilde een en ander daarvan weten om zich te overtuigen met wie hij te doen had. Hij werd gedeeltelijk ingelicht en zo kon de S.D. op een gun stig moment toeslaan. De Duitser Lorenz. commandant der twee verdachten, acntte dit moment ge komen. toen het zeker was, dat Stijkel en drie zijner medewerkers naar Enge land zouden vertrekken. In de avond uren van 1 April 1941 ontmoette P de K. volgens afspraak Gaaikema om deze plaats en uur van afvaart mede te delen Hij werd na dit gesprek gearresteerd door deze „vervolgde". Elders in de stad sloeg de S.D. ook zijn slag. Stijkel kreeg men eerst de volgende morgen aan boord van de logger. Het onderzoek zal heden vermoedelijk nog de gehele dag in beslag nemen. Het was Zondag in Utrecht een dag zonder weerga voor katholiek jong Neder land. Er is een geestelijk vuurwerk afge stoken, waarvan de rijke gloed de jonge- renwereld een lokkend aanschijn gaf. Vijftigduizend jonge mannen en vrouwen vormden éêh ogenblik een machtige een heid, waarmede als het moet en God weet, dat het hard en hard nodig is de wereld op haar kop kan worden gezet. En wat nu? De grote bijeenkomst is in ieder opzicht geslaagd en dat is een suc ces. Maar het is niet hèt succes, dat de organisatoren op het oog hebben gehad. Deze bijeenkomst immers is voor hen slechts een schakeltje in een grote keten, een hulpmiddel geweest. Geen eindstation, maar slechts een onbeduidende halte. Dit overdenkend, vervliegen onze tevre denheid en onze trots. Want allang wisten we, dat minstens een leger van 50.000 jongeren het anders en beter wilde. Al lang telden onze jongeren-organisaties minstens zoveel leden. Leden, die hunke ren naar de rijkdom van een christelijk leven, naar de stootkracht van het geeste lijk besef, naar idealisme van het goed- zijn. Ondanks deze jongeren is er geen be weging te krijgen geweest in de logge massa. Ondanks deze hunkering naar gees telijk (en daardoor materialistisch) geluk is nog nooit een definitieve stap op de weg naar dit einddoel gezet. En pas dat is leven. Het Leven. Natuurlijk, Zondag was er leven in heel die jongerenbrouwerij. Het gistte er en het drong via pers, radio (helaas maar een kwartiertje!) en enthousiaste verhalen van de Utrecht-gangers in alle kringen door. Het was prachtig en bemoedigend, maar niet voldoende. Want, wat nü? Nu lopen al die 50.000 jonge mensen het risico binnenkort voor „huichelaars" en „branieschoppers" te worden uitgemaakt, wanneer ze ook niet terstond een echt toegepast christelijk leven gaan leiden. Ze hebben de door pater Wesseling geworpen handschoen op genomen en dus volgt de strijd. Nu moeten die vijftigduizend tonen, dat zij niet geleefd willen worden, maar dat ze zélf wensen te leven! ROERGANGER

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1949 | | pagina 1