Nieuws uit STAD en OMTREK
Galerij van politieke portretten
LANGS DE
h
I
Regering weigert regerings
verklaring
Opening van zaken momenteel
ongewenst geacht
Van alles wat in de Begroting
debatten
IJN
HET MONUMENT VAN PIETER
STARREVELD
Sukarno
gearriveerd
De Raad subjectief gezien
SPEEDWAY
Vrije
uit
citrus-invoer
Suriname
Toestand mgr. Filbrv
WOENSDAG 6 JULI 1949
PAGINA 2
DE RONDE VAN SCHIEDAM
PLANTAGE-CONCERT
MARTIN IT KLOPTE V.D.L.
MET 4-2
DUIVENSPORT
HET BRUILOFTSCADEAU
STJ
STADION FEYENOORD
Zondag 10 Juli, 3 uur,
FEYENOORD TIJGERS
VLIEGENDE HOLLANDERS
SCHOTSE HOOGLANDERS
Populaire Prijzen
IN HET JULIANAPARK
Oas cctnfcJve*v
HET ZAKELIJK DEEL
De financien
Subsidies aan harmonie-
orkesten
Reglement van Orde
De Commissie voor Volks
gezondheid
T.b.c. -onderzoek
De Wijkraad Kethel
Aula Alg. Begraafplaats
President Sukarno is heden
middag te 1 uur op het vliegveld
van Djogja aangekomen, waar hij
werd ontvangen door de Sultan
van Djogja en de Paku Alam. Op
het paleis werd, na een welkomst
plechtigheid, de republikeinse
vlag gehesen.
Geen prijsbeheersing of
distributie
HOGE STRAFFEN VOOR
VERRADERS
KARAVAAN BETON-KAMELEN
DOOR SCHIEDAM
WIE NlE'l GROOT IS. GEB RU IKE STELTEN
NOGMAALS DE LAAG-
VLIEGENDE VLIEGTUIGEN
DE BLOKKADE VAN DE
CHINESE KUST
B.F.O.-AFVAARDIGING NAAR
R. T.-CONFERENT1E
NED. VRAGHTE M A RKT
„De taal is gans een volk; de spraak is
gans een man" Wat betreft mr. v. Boc-
hove zouden wij kunnen zeggen „de
smaak is gans een man." Wij menen his
torisch te zijn als wij zeggen, dat de wet
houder van financiën de uitdrukking
„naar zijn smaak" muntte en in omloop
bracht in de raadzaal haar overbren
gend van de rechtzaal. Mr. v. Bochove
had geen betere beeldenaar op deze nieu
we pasmunt der stopwoorden kunnen
drukken dan de zijne.
Daarom zeggen wij terecht van mr. v.
Bochove, dat hij een scherpzinnig man
is, hetgeen om dezelfde reden niet dezelf
de is als een verstandig man.
De lezer zal zich afvragen, waarom wij
de heer v. Bochove op deze manier zo
in het zonnetje zetten? Dat is eenvoudig
het gevolg van het feit, dat hij ook in
de begrotingsvergadering de schijnwer
pers der belangstelling op zich gericht
zag.
Het was de heer Mak, die hem het
eerst te lijf ging'. Hij meende, dat de heer
v. Bochove bij de beantwoording van ob
jectief en zonder bijbedoelingen gestel
de vragen, onnodig scherp was. De A.R -
man vond dit de verstandhouding in de
Raad niet ten goede komen.
Nauwelijks was de wethouder klaar
met de beantwoording van de zakelijke
kwesties, of hij brandde los op deze „on
zakelijke" kwestie, zoals hij dat noemde,
daarmee de tegenstelling zakelijk-onza-
keliik in de mond van de heer Mak leg
gend, die later zelf sprak over de tegen
stelling zakelijk-feitelijk, maar bedoelde
zakelijk-persoonlijk.
Negerend, dat de toon de muziek maakt,
citeerde de heer v. Bochove de notulen
van de betreffende antwoorden en vond
daarin niets onfatsoenlijks of onbehoor
lijks. De zaak onmiddellijk in de subjec
tieve gevoels-sfeer trekkend, merkte de
heer v. Bochove op, dat men in dc Raad
zat en niet in een club of sociëteit. Spr.
hield niet van de diplomatieke verpak
king van de ware bedoelingen. Die wilde
hij ongecamoufleerd naar voren brengen.
Hij hield ervan de zaken op scherpe en
juiste wijze naar voren te brengen. De
lichtgeraaktheid van de heer Mak kwam
voort uit een gebrek «an besef voor de
subjectiviteit van elke mening. Hij schoof
de heer Mak de intentie in de scohenen,
om nu met veel hautain misbaar die
arme stumperds van raadsleden eens
even de les te lezen. Dc heer Mak moest
niet te onpas als censor morum optreden.
Dit paste teveel in de „koloniale" sfeer.
Deze laatste opmerking was een aandui
ding. dat het debat op zeer laag peil was
gekomen. Het was ook een bewijs voor
de dreiging, die ontstaat, wanneer men
in zijn practijk-vorming te vaak met per
soonlijke beweegredenen en te weinig
met de feiten rekening houdt. De harmo
nie tussen beiden wordt verstoord. In
dit pleidooi sloeg de balans wel naar het
al te subjectieve door. Het feit was niet
meer heilig; het commentaar werd over
bodig.
Daarom was het des te vreemder, dat
de heer Sabel de verdediging van mr. v.
Bochove meende te moeten bijvallen,
waardoor de verhoudingen in de Raad
nog onnodig verscherpt werden. Is het
voor Verstandige en politiek sterke men
sen nog nodig om succes te hebben op
de tribune, dank zij een uitgelokt gevecht
met een onwillige tegenstander?
Het was de heer Sabel, die de politiek
in de Raad bracht en daardoor aan vele
debatten een wending gaf, die ver bin
ten de betekenis van4de Raad lag. Te
recht wees de heer Labruyère hierop, al
nam hij de gelegenheid waar, om nog
eens met nadruk te bevestigen, dat hij
de verklaring van Paul de Groot, om
trent de houding van de Communisten
bij een Russische overval, geheel onder
schreef.
Al deze politiek was gelukkig maar
van voorbijgaande aard. Schiedam is op
stuk van de politiek mondig genoeg, dan
dat onze bevolking haar keuze' zou laten
beïnvloeden door praatjes voor de tri
bune. Daarom is het te hopen, dat de
Raad, die zoveel zelfbeperking toonde,
nog strakker de touwtjes in dit opzicht
zal aantrekken. De K.V.P. heeft een
prachtig voorbeeld gegeven en uitsluitend
die kwestie behandeld, welke direct met
het beleid van een der wethouders te ma
ken had. En dit nog met grote reserve.
Als vaste toehoorders op de tribune is
ons een pittige schermutseling zeer wel
kom, maar toch liever in de geroutineer
de trant Hoogendam, dan in de soms te
subjectieve trant v. Bochove.
Dat wij de interrupties van de verdwe
nen .wethouder misten, behoeft geen be
toog.
Mevr. Benthem—de Wilde kreeg niet
Oorspronkelijk lag het in de bedoeling
van de Rennersclub Schiedam, de tradi
tionele Ronde van Schiedam te organise
ren op 30 April, de verjaardag van H.
M. Koningin Juliana. Daar er te Rotter
dam reeds een wielerwedstrijd werd ge
houden op die dag, verkreeg de renners
club Schiedam geen toestemming. In
overleg met het bestuur van de Oranje
vereniging, onder wier auspiciën de Ron
de van Schiedam tot nog toe is georga
niseerd, werd besloten, deze ronde te
houden op Donderdag, 7 Juli. Het bestuur
van de Oranjevereniging verzoekt ons er
op te willen wijzen, dat het volkomen
toevallig is, dat deze wielerwedstrijden
samenvallen met de officiële datum van
de koperen bruiloft van H. M. de Konin
gin en Z. K. H. Prins Berhard. Want op
verzoek van de autoriteiten m Den Haag
organiseert de Oranjevereniging op die
dag, noch op andere dagen, enige festivi
teit ter ere van dit koperen feest.
De Ronde van Schiedam begint Don
derdagavond om 6 uur. Dan zullen de
nieuwelingen tegen elkaar gaan strijden
over een afstand van 30 km. Om 7 uur
zullen de amateurs starten voor een wed
strijd over 100 km. Ditmaal is het par
cours niet dat van de Stadhouderslaan.
Het parcours zal worden uitgelegd rond
de Plantage.
veel te verantwoorden. Wij zullen haar
missen, vooral om de kenmerkend-pret-
tige sfeer, die meestentijds om haar be
handeling van de vragen hangt, zelfs al
brandt haar hart bij het ter sprake ko
men van de politiek.
Wethouder Kramers wij schreven het
gisteren reeds heeft een goede, beurt
gemaakt.
Over de morele debacle, welke wet
houder v. d. Kraan overviel, zwijgen wij
liever. Jammer, dat hij de naïeve roddel
tactiek als officieel wapen in de Raad
introduceerde. Door te zeggen, dat hij nog
wel wat van „de pers" wist; maar dit
niet in het openbaar maar onder vier
ogen met de heer Sabel zou zeggen.
Maar „de pers" is niet beledigd.
Uitvoering van hef Stedelijk Muziek
korps te Schiedam op Donderdag 7 Juli
1949. des namiddags 8 uur in de Plan
tage ter gelegenheid van het 12%-jarig
huwelijk van H- M. Koningin Juliana
en Z. K. H. Prins Bernhard.
Programma:
1. Wilhelmus.
2 Bruilofsmars. F
3. Feestmars-
4. Officer of the Day.
5. Neerlands taptoe.
G Reg. Grenadiers.
7. Turf in je ransel.
8. Colonel Bogey on Parade.
9. Holland jubelt.
10. Lippe Detmold.
Mendelsohn
V. d. Glas.
Hall.
Roeien.
Bouwman
Dunkier.
Alford.
Maas.
Maas.
Het is V.D.L. niet gelukt Martinit de
eerste nederlaag toe te brengen; met
4—2 bleef Martinit in de meerderheid
Reeds vrij spoedig nam Martinit de lei
ding door toedoen van Hogenboom. Het
sterke opdringen der Martinit-verdedi-
ging werd haar echter noodlottig. V.D.L.
wist enige doorbraken te forceren, waar
uit twee goede doelpunten werden ge
boren. Nog voor de rust bracht Hogen
boom de partijen weer op gelijke voet
De V.D.L.-keeper wist een strafschop
fraai te stoppen, de toestormende Hogen
boom wist echter de terugspringende
bal in te schieten.
Ook na de rust bleef Martinit het meest
aanvallend. Na 10 min. bracht Gouka
de stand op 32. Na een half uur stelde
C H. v. d. Bout de overwinning vei
lig, door een voorzet van Struyk ineens
op te vangen en keihard in te schieten
Het met een invaller spelend V.D.L
stelde verder nog verwoede pogingen in
het werk om de achterstand weg te wer
ken, maar de Martinit-achterhoede hield
verder stand.
A.s. Zaterdag wordt voor deze neder
laag-serie gespeeld ie plaatselijke ont
moeting Martinit 1—Excelsior '20 1. Ter
rein Spieringshoek. Aanvang 6 uur
Beide partijen zullen elkaar wel heel
weinig toegeven, zodat een interessante
wedstrijd verwacht kan worden.
S. C. V. de Postduif, wedvlucht
Orleans 480 K.M. Aankomst eerste duif
13 u. 51 m. 53 sec., aankomst laatste duif
14 u. 33 m. 51 sec. Los 5 u. 45 m.
1 D v. d. Tuin, 2 13 W. J. Jansen,
3 J. Freij Co., 4 C. d. Graaf. 5 L. Crama.
6 J. Heijster zn„ 7 9 P. de Kreuk Co.
8 25 P. Verheugen Co.. 10 K. Levering,
11 12 14 23 27 C. A. Verhaeren, 15 19
21 22 26 dipl. H. J. Jansen, 16 18 A
Sutterp, 17 20 K. Muilwijk, 24 Gebr
Vis.
L
Ze kwamen uit Lier. Ze kwamen in
grote autobussen. Ze hadden hup mu
ziekjes meegebracht.en ze speel
den.... vrolijk, gezellig.
Ze trokken over de Koemarkt. Ze
stelden zich op rond het monument
voor de gevallenen.
Ze waren opeens ernstig.... die man
nen en vrouwen uit Lier.
Zij weten wat het betekent zijn leven
te geven voor de vrijheid van zijn
volkZij hebben hun ondergrondse
strijd gekend, even fel, even bloedig
als wij.
Indrukwekkend klonk het Wilhel
mus.... Het Wilhelmus. ons Wilhel
mus.... en toen schoof daar die ont
zettende gele bus voorbijpiepend
afschuwelijk lang en doordringend pie
pendjuist tijdens het Wilhelmus.
O. ik zou alle letters uit mijn schrijf
machine in een woedend pamflet willen
neersmijten, het rood en heet willen uit
schreeuwen
Tk vraag slechts: ,Kon dat nu heus
niet anders?"
SEBASTIAAN.
Zaterdag wordt het een gezellige boel
in Schiedam. Na overleg met de Mid
delbare scholen en de Huishoud- en Am
bachtsscholen is alles voor elkaar om
Schiedam te doen genieten van een ori
ginele inzameling.
Uit Rotterdam zijn 20 kerstpotten ge
komen. Het jongenscorps van het Leger
des Heils bood zich aan om te komen
•pelen bij de potten; de tamboers en pij
pers van het corps „de Harmonie" wer
ken mee. Zij zorgen ook voor een ko
ningin en een prins met pages. Op een
vrachtauto wordt de jongensband van
een der scholen gehuisvest en deze zal
de stad doortrekken. Het ls de bedoe
ling, dat de muziek van plaats naar
plaats trekt, zodat steeds de belangstel
ling voor de collectes bestaan blijft. De
jongens van de Ambachtsschool gaan
naar Kethel om daar per kar te collec
teren. Ook Vrijdagavond zorgen zij
ervoor bij de uitgang van de werven
present te zijn om daar de loonzakjes
een klein beetje lichter te maken door
een gave voor het geschenk aan het ko
peren Bruidspaar.
de geweldige Competitiewedstrijd
(De grote strijd om de leiding).
EEN KOLOSSALE ATTRACTIE:
(THE ROYAL SCOTS GREYS)
Het wereldberoemde Schotse muziekcorps
SPEEDWAY HEEFT DE HOLLANDSE
SPORTWERELD VEROVERD.
Meer dan MO .800 personen woonden dit
seizoen reeds de Speed way wedstrijden
vol enthousla*ne bij.
Verwacht Zondag a.i. sensationele duels
tussen de Rotterdamse en Amsterdamse
Speedway cracks.
Alle maatregelen voor een massale op
komst van de Speedway supporters zijn
wederom genomen,
Plaetsen verkrijgb. bij de bek. adressen.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het aarzelen der regering met haar
verklaring over de Indonesië-politiek
heeft in parlementaire kringen ernstige
ontstemming gewekt. Zoals men weet
is de aandrang hiertoe uitgegaan van
prof. Romme, toen deze enige weken
geleden in de Kamer om opening van
zaken vroeg over de commissoriale be
sprekingen n.a.v. de v Royen-Rum-
overeenkomst. De regering is toen niet
verder gegaan dan de Kamer vertrou
welijk inzage te verlenen van de des
betreffende stukken. Met een officiële
regeringsverklaring moest worden ge-
2 vlams, I 16.90, f 22.50,
f 24.70, t 21.50, f 38.50, t 44.-.
BROERSVEID 137-139 SCHIEDAM
Zoals wij gisteren meldden heeft de
gemeenteraad besloten het monument,
ontworpen door Pieter Starreveld. ter
verfraaiing in het Julianapark te doen
plaatsen met de nadrukkelijke restrictie,
dat het geen oorlogsmonument is. Wij la
ten thans het verslag van de behandeling
in de raadszitting volgen.
Na drie jaar is er een einde gekomen
aan de ingewikkelde en onverkwikkelij
ke situatie met een debat op zeer hoog
peil en een ingewikkelde stemmings
procedure.
Het was allereerst de voorzitter, mr.
J. W. Peek, die in zijn repliek op de
opmerkingen van de raadsleden inging.
Hij heeft in vele besprekingen met de
fractie-voorzitters getracht tot een voor
stel te kunnen komen, dat voor allen aan
vaardbaar was, maar de standpunten
lagen te ver uiteen. Zo kon uit het col
lege geen voorstel komen, dat een meer
derheid verkreeg. Liever had spr. gezien,
dat de commissie, welke het monument
bestelde, een ontwerp had weten naar
voren te brengen, dat de instemming van
alle bevolkingsgroepen had. Elders heeft
men er voor gewaakt een twistappel te
offeren.
De heer Sabel (P. v. d. A.) heeft, naar
hij zegt, in eerste instantie de kwestie
zo scherp mogelijk gesteld, omdat hij
daardoor een onomwonden standpunt
van andere zijde wilde uitlokken. Hij on
derschrijft het voorstel van de heer
Kedde, om een algemeen monument op
te richten aan de kop van de Plantage en
het monument van Starreveld zonder
meer te plaatsen in het Julianapark.
Spr. wil er niet aan denken in de weg
te staan van de R.K. en A.R. bij een al
gemene herdenking. De herdenking moet
op de plechtigste wijze vortgang kunnen
vinden.
De heer v. d. Toorn (K.V.P.) was blij
met dit standpunt. Hij had graag gezien,
dat de P.v.d.A.-fractie nog verder was
gegaan en zich geheel gedistancieerd had
van een ontwerp, dat niet voor allen
aanvaardbaar was, zoals Jit in Alkmaar
is gebeurd. De heer Bosch verwaarloost
in zijn opmerkingen, naar zijn mening,
de quintessence: Starreveld is zijn op
dracht te buiten gegaan. Het eerste beeld
ware voor de K.V.P. aanvaardbaar ge
weest. Bovendien verwaarloost hij de
onomstotelijke waarheid, dat een kunst
werk een betrekkelijke waarde heeft, ge
meten naar plaats, tijd, omstandigheden
en peil der aanschouwers.
Zeer vreemd is het, dat de heer Bosch
met zijn liberale verdraagzaamheid niet
tot een billijking van het standpunt der
Christelijke groepen kan komen.
Dit is nu eenmaal geworteld m een
besef van de erfzonde. Bovendien moet
de jeugd van tegenwoordig opgevoed
worden tot kuisheid. Nederlanders heb
ben een te groot standpunt dan dat zij
Schiedam belachelijk zouden maken, om
het hooghouden van zulke hoge waarden.
Spreker handhaaft zijn voorstel om mo
nument in het Museum te plaatsen.
De heer Bosch (V.V.D.) kon het tus
senvoorstel van de heer Sabel aanvaar
den.
Spr. Is geen kunstkenner, maar aan
vaardt gaarne wat anderen in dit opzicht
waardig bevonden. Na goedkeuring door
de keuringscommissie, meent hij, dat ook
het gewijzigde beeld te aanvaarden is.
Moeilijkheden
Het voorstel tot plaatsing van het beeld
in het museum wil de heer v. d. Toorn in
stemming brengen, maar ten onrechte be
weert de heer Sabel, d:.t zijn voorstel
voorrang heeft. Daarover wordt gestemd,
waarbij het voorstel van de heer Sabel
de voorkeur krijgt.
Zodoende wordt het monument van
Starreveld aanvaard in het Julianapark.
Behalve de P. v. d. A. en de twee com
munisten stemden ook de heren Poot en
de Wagenaar voor de plaatsing van het
beeld.
Er kwam vervolgens een tweede foor
stel van de heer Sabel om een eenvoudig,
maar indrukwekkend oorlogsmonument
te maken aan de kop van de Plantage.
De heer v. d. Kraan deelde mede, dat er
al een zodanig ontwerp was, goedgekeurd
door de provinciale commissie en tege
lijkertijd vervangende de beide monu
menten, geprojecteerd op de R.K. en Al
gemene begraafplaats.
De toestand werd nu als volgt: 5200
voor de fundering van het monument in
het Julianapark; 1800 voor het aan
brengen van 8 grafzerken op de Algemene
begraafplaats van 225 per stuk, en
675 voor het aanbrengen van 3 gelijke
grafzerken op de R.K. begraafplaats. Een
oorlogsmonument in de Plantage met de
aanleg van een plein etc., 3tc. 45000.
Was op de begroting voor alles een
post uitgetrokken van 25.500; deze zou
verhoogd moeten worden met 34.500.
Hiervan schrok de heer Sabel toch niet
weinig. Hij wilde graag dit bedrag om
schreven zien onder overlegging van te
keningen en een begroting.
De heer Hoogedam sloot zich hierbij
aaan. Het College vroeg de Raad een
principe-voorstel Sabel tot bet. plaatsen
van een monument aan de kop van de
Plantage te aanvaarden en de uitwerking
hiervan tot een omschreven voorstel aan
het College over te laten. Dit werd met
algemene stemmen aanvaardt.
De heer Labruyère vreesde terecht
voor de toekomst van het Starreveld-
monument. Immers als nu niet een be
grotingspost voor de fundering werd
goedgekeurd, zou de zaak weer zwevende
kunnen blijven bij een veranderde sa
menstelling van de volgende Raad. Hij
bracht een voorstel in stemming om
5200 beschikbaar te stellen voor de fun
dering van het beeld. Dit voorstel werd
nu met 17 tegen 13 stemmen aangeno
men, want nu was de heer v. d. Kraan
er ook voor. Het beeld was toch al met
algemene stemmen aangenomen. Waar
om zou hij dan tegen de fundering zijn'
Wethouder v. Bochove prijst de ambte
naren voor hun werk in de zware jaren,
.elke achter de rug zijn. Hij toont met
cijfers aan, hoe hun ramingen betrouw
baar en juist waren, aangezien de ver
schillen voortkwamen uit meevallers en
maatregelen van hogere instanties. d>e
niet verdisconteerd konden worden in
een raming, die op de meest losse na
oorlogse gronden moest worden gemaakt.
In dit opzicht gaat de wethouder nog
even in op een opmerking van de heer
de Wagenaar. Deze verweet hem, dat hij
herhaalde malen op voor-oorlogse colle
ges hakte. Die hadden ook gedaan, wat
zij nodig achtten.
Dit ontkent de heer v. Bochove niet,
maar hij wil wel de aandacht erop vesti
gen, dat dit college andere inzichten
heeft en hij staalt deze bewering met
het volgende frappante geval.
Toen er een requirant kwam voor
industrieterrein aan de Oosthavenkade
ontbrak daar de havenwand. Tijdens de
crisis hadden uit het bijzondere steun
fonds hier werken ondernomen kunnen
worden. Nu lag er sinds 1935 'n stalen
damwand, waarmee niets uitgevoerd
was.
Sprekend over een plan voor werken
in geval van een crisis benadrukt de wet
houder zijn mening, dat hij niet mee kan
gaan met diegene, die zeggen: „Stel de
werken nu uit tot tijden van werkloos
heid. Dan is de arbeidsfactor goedkoop
en is dus het werk goedkoop. Dit is een
methode om dingen tot stand te brengen
op de ruggen van de arbeiders. Hij voelt
hier niets voor. Spr zegt de heer v. d.
Toorn toe, dat er voor of bij de volgende
begroting een uitvoerig stuk zal zijn, dat
de raadsleden de mogelijkheid biedt om
zich in te werken in de ingewikkelde
financiële toestand van het ogenblik.
Zulks met zo ruim mogelijke verduide
lijking.
De Schiedamse harmonie-corpsen krij
gen een subsidie, die gelijk zal zijn voor
allen tezamen aan die van het Stedelijk
muziekcorps Hierop moet niet te vast,
voor de toekomst worden gerekend, want
alles hangt af van de toekomstige begro
tingen.
De voorzitter, mr. J. W. Peek had bij
het begin van zijn betoog opgemerkt, dat
geen der leden had gerept over het uit
blijven van de gemeentelijke .zelfstandig
heid. Hij was ervan overtuigd, dat mee
zich niet bij de gang van zaken neerleg
de. Nooit was de gebondenheid aan hoge
ve organen groter dan thans. De stilzwij
gendheid van de raadsleden zou zeker
geen instemming zijn met de tendenz om
uiteindelijk niets meer aan de beslissing,
van de gemeente zelf over te laten
Wat betreft het reglement van orde
merkte de voorzitter op, dat dit in ja
renlange ervaring is gegroeid. Verande
ringen zouden niet steeds verbeteringen
blijven Het ware beter om het reglement
soepel toe te passen, indien dit een
keurslijf dreigde te worden.
De voorzitter is van mening, dat deze
commissie kan beginnen als raadscom
missie en later nog altijd getransformeerd
kan worden in een gemengde commissie
Overigens zal de raad in September
hierover een voorstel te behandelen krij
gen, waarbij het mogelijk zal zijn om alle
bezwaren en wensen naar voren te bren
gen.
De heer v. d. Toorn (KVP) wil er toch
nog op wijzen, dat zijn fractie in ieder
geval voorstandster 1$ van een gemeng
de commissie. De zorg voor 'de volksge
zondheid is niet iets, wat met deze com
missie uit de lucht komt vallen. Reeds
vele jaren zijn verscheidene particuliere
verenigingen op dit terrein werkzaam.
Zij hebben een schat van ervaringen op
gedaan en zijn bijzonder goed op de
hoogte. Hoe zou men deze deskundigen
kunnen uitsluiten. Zij weten meer, dan
welk raadslid ook over deze materie en
het nauwste contact van raadsleden met
deze personen zou niet zo vruchtbaar
I kunnen werken als hun d V;cle invloed-
door middel van een gemengde commis
sie.
Als laatste en zeer mooie bestuurs
daad zal de thans zittende raad in Augus
tus een voorstel ter goedkeuring ontvan
gen om de gemeente Schiedam te doen
toetreden tot een stichting voor bevo!
kingsonderzoek op t. b. c. Waarschijnlijk
zal hiermee in Januari van het volgend
jaar worden begonnen. Het zal anderhalf
jaar duren, eer allen doorgelicht zijn
De stichting zal worden gevormd door
samenwerking van verschillende gemeen
ten uit de omtrek.
De moeilijkheden met Kethel ligger,
voornamelijk op het terrein van de be
staansmogelijkheid voor de landbouwers,
die van hun grond gekocht worden. De
snelle uitgroei van Schiedam' heet:
Kethei in de pers gebracht. Met het geld.
dat ontvangen wordt, is elders geen
evenredige bestaanszekerheid op te bou
wen. De prijzen worden door andere in
stanties bepaald dan door de gemeente
Al zou deze willen, dan zou zij geen ho
gere prijs kunnen uitbetalen. Het is be
ter, dat een vorm gevonden wordt, die
uit het initiatief van de bevolking zelf
groeit. Van bovenaf opgelegd zal een
lichaam geen betekenis hebben.
Deze mening onderschrijft de heer Sa
bel, maar bovendien is hij bang voor eer.
ontwikkeling van de wijkraad in politie
ke zin. De heer Poot houdt vast aan zijn
voorstel aan iedere fractie, om minstens
1 Kethelaar op een verkiesbare plaats te
stellen. (Hilariteit).
Zowel de heer Sabel als de heer Hon-
gendam blijven aandringen op een spoe
dige verbouwing en vergroting van de
aula op de Alg. Begraafplaats. Beiden
willen hierin een urgentie-punt zien.
De splitsing van het voorstel was te
danken aan de heer v. Kinderen, die bij
een globale goedkeuring de mogelijkheid
zag, dat de K.V.P. een post zou goedkeu
ren, waarvan zij een onderdeel in prin
cipe bestreed.
WONINGBOUWVERENIGINGEN
GAAT UW GANG
Goede maiden-reading" van
Wethouder Kramer»
Wethouder Kramers heeft een uit
stekende indruk gemaakt bij zijn eerste
optreden. Men kon zijn antwoord op de
vragen van de raadsleden .„een „maiden
speech" noemen, want hij hield zich
angstvallig aan zijn geschreven stuk
op de duur zal de vrijheid van voordracht
een welkome aanvulling zijn op zijn
goed gefundeerd betoog maar alle le
den waren voldaan. Nauwelijks was het
excuus over de korte inwerk-tijd dan
ook nódig.
Hij kon meedelen, dat Zaterdag jl. de
toestemming van de Provincie was afge
komen voor dc bouw van 51 montage
woningen in TuindorpKethel. Aan de
montagewoningen kleefden bezwaren,
welke voor de conservatief-ingestelde
bouwkundige niet licht liet wegen. Voor
namelijk gold het hier het gedrag van
het materiaal over langere termijn. Nog
steeds doktert men aan deze bouw en
onaangename ervaringen zijn er reeds
mee opgedaan. Het systeem van de airey-
woningen was beproefd en tot nu toe
deugdelijk gebleken.
De montagewoningen zijn gedacht in
kleine blokken met veel groen, zodat de
ruimtewerking de eentonigheid van het
gestandaardiseerde wonen breekt.
Het bouwen van duplex-woningen kan
alleen in die gebieden, waar een-gezins-
bouw is gepropecteerd. Tot nu toe wer
den zij niet in de plannen opgenomen,
omdat <ij de huisvestings-politiek van de
gemeente zouden doorkiuisen. Immers
deze volgt een opsohuif-systeem, dat zeer
bevalt. Wanneer duplex-woningen ge
bouwd zouden worden, zouden vele ge
zinnen aan ruimte niet meer toegewezen
krijgen, dan zij op het ogenblik hebben
vaak zelfs minder.
Als middenstandswoningen zijn zij ze
ker onbruikbaar, omdat dit een geheel
apart type woning is, dat bepaalde eisen
aan de indeling stelt.
Misschien kan een volgende complex
geprojecteerd worden, bebouwd met
duplexwoningen, aldus Zegt hij de heer
Sabel toe.
De waarde van de strokenbouw is
door de ervaring nog niet aangetoond.
De groenstroken, welke worden aange
legd zijn ter vervanging van tuinen en
gedacht als openbaar plantsoen. Ook bij
eventuele bouw door particulieren ko
men de kosten van de aanleg hiervan voor
rekening van de gemeente.
Door de financieringsmoeilijkheden be
staat er weinig belangstelling voor de
particuliere bouw. Spr. tracht enkele be
scheiden bestaande plannen in te scha
kelen, maar hij is daarbij gebonden aan
de toewijzing en aan het voorgeschreven
volume. De woningbouwverenigingen
noemt hij zeer levende elementen in de
samenleving. Vooral na de vorige oorlog
hebben zij grootscheeps werk gedaan. Na
deze oorlog ligt het vraagstuk veel-om-
vattender en moeilijker. Tot nu toe wa
ren de woningbouwverenigingen afkerig,
omdat de financiering niet aantrekkelijk
genoeg was en omdat er eisen omtrent
de huisvesting gesteld waren. Spr. hoop
te, dat deze houding door de jaren ge
wijzigd zou zijn. Men kan op zijn mede
werking rekenen.
De verkoop van woningen in het bezit
van de gemeente zou niet veel om het
lijf hebben. De verkoop van woningen,
welke onlangs gereed kwamen, zijn geen
bezit van de gemeente en kunnen daarom
ook niet worden verkocht.
Later merkt de heer Bosch hierover
nog op, dat hij graag weer geld ziet voor
de gebouwde huizen. Overheidsexploita-
tie is altijd duurder en minder efficiënt
dan particuliere, omdat er zoveel meer
controle moet zijn. Dit bestrijdt de heer
v. Bockhove met een verwijzing naar de
staatsmijnen. Over het algemeen begrijpt
de overheid, haar sociale taak ook beter
dan de particulier, meent de wethouder.
Wethouder Kramers beklemtoont >og-
maals, dat verkoop van woningwetwonin
gen onmogelijk is. Hij rekent vervolgens
de exploitatie-rekening van de flats voor
bejaarden voor. Deze doet aan huur 0.—
en aan bijkomende kosten 3.35, d.w.z.
onkosten voor water, licht, gas. vuur en
algemene verzorging van de groot-huise
lijke diensten. Dit is niet meer dan elders
voor dezelfde zaken betaald moet wor
den.
Naar aanleiding van het betoog over
de woningbouwverenigingen, beklem
toont de heer v. d. Toorn het feit, dat
deze nu een onomwonden verklaring in
handen hebben, waarmee zij aan het
werk kunnen gaan. Als zij nu niet komen
met aanvaardbare plannen, kunnen zij
over enkele jaren niet zeggen, dat het
van de kant van de wethouder aan me
dewerking ontbroken heeft.
Wat betreft de culturele sector is het
de heer Kramers niet moeiliik gemaakt.
Hij wees er op, dat de O. V. ingescha
keld is in de voorbereiding van de stads
feesten. De O. V. is ook lid van de Schie
damse Gemeenschap. De stichter hiervan
kreeg een pluim op de hoed van de heer
Sabel, die zich onomwonden achter dit
werk plaatste.
wacht, tot de terugkeer van minister
v. Maarseveen uit Indonesië.
Intussen is na de inzage van deze
stukken de stemming er niet beter op
geworden. Men had reeds bij het laatste
Indonesië-debat niet zonder meer zijn
goedkeuring gehecht aan de gevolgde
politiek, maar zowel van katholieke als
van C.H.U.-zijae nadrukkelijk gestimu
leerd, dat men voor een overwogen oor
deel eerst de verdere ontwikkeling zou
moeten afwachten. Die verdere ontwik
keling nu heeft er niet toe bijgedragen
de stemming der Kamer te verbeteren.
Niet alleen het nog altyd niet-be-
reikt-zijn van een cease fire i.v.m. de
overdracht van D jog ja aan de Repu
blikeinen maar ook wederom vergaan
de eisen van de republiek, welke isen
de Nederlandse regering opnieuw zou
hebben ingewilligd en die van ver
strekkende betekenis moeten zijn, heb
ben dat politieke klimaat rond de
Indonesische kwestie verslechterd.
Dit alles heeft ertoe bijgedragen de
Kamer in haar opvatting te versterken,
dat opening van zaken in een regerings
verklaring niet langer kan worden uit
gesteld.
Gisterenavond is de Indonesische com
missie van de Kamer met minister van
Maarseveen bijeengekomen en uit het
geen men heden reeds kon horen, valt
af te leiden, dat minister v. Maarseveen
daar moet hebben betoogd, dat een rege
ringsverklaring onmogelijk was. wegens
de afspraak van de delegr.tie te Batavia,
deze stukken geheim te houden.
Dat is dan ook de reden, waarom
hedenmiddag de regering de Kamer
zal mededelen, dat zjj een regerings
verklaring op dit ogenblik ongewenst
acht en daarom deze tot een latere da
tum wil uitstellen.
Men kan op dit ogenblik de politieke
situatie sedert de totstandkoming van
de v. Royen-Rum-overeenkomst nog niet
geheel en duidelijk overzien, maar als
deze een afwijking betekent van de
basis, waarop men zich bij de jongste
grondwetsherziening heeft gesteld, rijst
de vraag, of met name de K.V.P. en
dat geldt mede voor andere fracties
zich hiermede accoord zal verklaren.
Het is voldoende bekend, dat het met
prof. Romme verschillende andere leaen
zijner fractie zijn, die aan het grond
wettelijk standpunt wensen vast te hou
den. Men is er zich echter terdege van
bewust, dat er geen alternatief is en dat
speelt de regering stevig in de kaart.
De vraag, of de Kamer dit afwijzend
standpunt van de regering, dat heden
middag zal worden bekend l/ maakt, zal
aanvaarden is moeilijk te beantwoorden.
Het is, gezien de huidige stemming twij
felachtig, of de Kamer dit stilzwijgend
zal accepteren, vooral nu omdat het af
dwingen van een regeringsverklaring
nog niet direct verdere consequenties
t.a.v. het voortbestaan van dit kabinet
met zich mee behoeft te brengen. Er
speelt echter bij de beoordeling van
deze situatie nog iets anders mee en
wel de wijze waarop minister v. Maar
seveen deze zaak met de Kamer zal
aanpakken. Men is in parlementaire
kringen immers nog al ontstemd over
de wijze, waarop minister v. Maarseveen
deze zaak tot nu toe heeft behandeld.
En het weigeren van een regeringsver
klaring op dit ogenblik is nu juist niet
bevorderlijk voor het wegnemen van
deze ontstemming. Hedenmiddag zal nu
de Kamer op deze weigering moeten
reageren en wij hebben zo de indruk
gekregen, dat deze reactie gee». Jubel
tonen te horen zal geven.
De Nederlandse regering en het gou
vernement van Suriname zijn overeen
gekomen, dat Nederland de vrije invoer
zal toestaan van citrusvruchten uit Suri
name tussen 1 Juni 1949 en 1 Juni 1950.
Volgens raming kan in deze periode Su
riname 225.000 kratten leveren. In het
belang van de Surinaamse citruscultuur
zal Nederland de citrus-import uit
andere landen uitsluiten van 1 Juni tot
1 December 1949.
In Nederland zal de maximumprijs,
alsmede de distributie en de centrale
import worden afgeschaft, doch Neder
land heeft zich het recht van weder
instelling daarvan voorbehouden in ge
val van excessen, in welk geval de prijs
zal worden bepaald na gemeen overleg
tussen Nederland en Suriname.
De Amsterdammer H. de Gruyter werd
door het B. G. te Amsterdam ter dood
veroordeeld. Op verschillende plaatsen in
ons land was de G. gedurende de bezetting
werkzaam bij de Duitse inlichtingendienst
en arresteerde hij tal van Nederlanders;
de bljz. raad van cassatie heeft thans over
eenkomstig de conclusie van de proc.-fis-
caal het beroep van de G. verworpen.
De raad heeft voorts de Rotterdammer
M. Ekstein, die door het Haags B.G. we
gens zijn werk als V-man bij de SD en
Sipo tot de doodstraf werd veroordeeld,
levenslange gevangenisstraf opgelegd. De
proc.-fiscaal bij de raad had tot 20 jaar
geconcludeerd.
De Arnhemse caféhouder W. Markus,
dié een groot aantal verzetslieden heeft
verraden, van wie er vijf om het leven
kwamen, is door het B.G. te Arnhem
conform de eis tot levenslange gevange
nisstraf veroordeeld.
Voor het eerst daverden de beton-ka
melen van de Befaro door Schiedam. In
de buidel van de malende molen brach
ten zij vele tonnen cement voor de grote
kelder van het riool-gemaal. Deze kelder
moest in zo kort mogelijke tijd achter
elkaar worden volgestort. De capaciteit
van de betonmolens op het werk was
hiervoor te klein. Daarom werd de hulp
ingeroepen van de betonmortel-fabriek
in Rotterdam, die met de bekende peer
vormige betonmolens de in massa ge
produceerde beton van het Haringvliet
naar de diverse werken brengt. De in
houd van vier wagens is gelijk aan 1
uur malen van de molen en in totaal zijn
er van 's morgens half 7 tot 's middags
half 3 80 wagens met een inhoud van
2 M3. hun last komen lossen aan het
Marconiplein. De vloer wordt 50 c.m
dik. Sommige chauffeurs op de wagen
hanteren niet alleen Amerikaanse mo
tor-kamelen, maar zien er zelf door hun
petjes even exotisch-nonchalant uit
Onze fotograaf legde op zijn plaat het
storten van het beton vast door een
staketsel van beton-ijzes, dat welig tier1'
in de langzaam groeiende fundering.
Het Tweede Kamerlid E. Vermeet
(P. v. d. A.) heeft de minister van Oor
log en Marine enige schriftelijke vrager
gesteld. Deze vragen luiden:
1. Kan de minister mededelen of het
juist is, dat op Zondag 3 Juli j.l. in de
middaguren twee Ned. jachtvliegtuigen
op zeer geringe hoogte over het dicht
bevolkte strand tussen Egmond aan Zee
en Noordwijk hebben gevlogen? 2. In
dien het antwoord op deze vraag beves
tigend luidt, kan dan worden medege
deeld of deze vluchten zijn uitgevoerd op
grond van een opdracht? 3. Welke
maatregelen zijn genomen om er zorg
voor te dragen, dat Ned. militaire vlieg
tuigen op deze wijze niet meer het levei»
van burgers in gevaar brengen?
Volgens een mededeling van hedenoch
tend is de toestand van mgr. F. B. J. M.
Filbry heel langzaam vooruitgaande. De
patiënt moet echter volkomen rust hou
den.
China heeft Groot-Brittannië opnieuw
gewaarschuwd, dat Engelse schepen weg
moeten blijven van de Chinese kust over
een lengte van 2400 kilometer. In ant
woord hierop heeft de commandant van
de Britse vloot in het Verre-Oosten ver
klaard, dat Engelse oorlogsschepen elk
Brits schip zulten verdedigen, dat in Chi
nese wateren mocht worden aangevallen.
Het vllegdekmoederschip „Triumph'
(13.350 ton) stoomt op naar Hongkong
om de woorden van de commandant ze
nodig in daden om te zetten.
In de hedenochtend gehouden vergade
ring der Bijeenkomst Federaal Overleg
was een der agendapunten de afvaardi
ging der B. F. O», naar de Ronde Tafel
conferentie. Sultan Hamid zeide zich het
zo voor te stellen, dat direct na de inter-
Indonesische conferentie, een kleine
commissie naar Nederland zal gaan ter
regeling en voorbereiding van een groot
aantal kwesties van technische en huis
houdelijke aard.
Hij deelde voorts mede. dat voor da
afvaardiging van de B.F.O. gerekend
mag worden op een maximum aantal
van 60 man. Blijkens een opgave van
de afzonderlijke delegaties der vergade
ring zou het totale aantal nf te vaar
digen vertegenwoordigers 82 worden.
Verschillende suggesties om dit aantal
te verlagen werden ter vergadering naar
voren gebracht, zonder dat te dien aan
zien een besluit werd genomen.
180 ton meel Breda 130 ton meel Til
burg 70 ton gerst Schiedam, 50 ton mil-
letza'ad Wansum, 140 ton ijzer Dordt, 230
ton kolen Dordt, 335 ton kolen Leiden 230
ton kolen Tilburg, 275 ton kolen Alphen
a.d Rijn, 75 ton tarwe Amsterdam, 144
ton kali Alkmaar, 3X5 ton kali Almelo
155 ton kunstmest Winschoten, 200 ton
kunstmest Franeker 109 ton blik Krom
menie, 210 ton bi'k Leeuwarden, 35
stand, hout Schiedam 36 stand, hout
Roermond, div. part. suiker Amsterdam.
